دانلود مقاله گُل یا شکوفه ساختار زایشی در گیاهان

ا شکوفه ساختار زایشی در گیاهان گل‌دار یا نهان‌دانه است. کارکرد زیست‌شناختی گل به هم رسانیدن یاخته‌ی زایشی نر (اسپرم) و یاخته زایشی ماده (تخم) است. این فرآیند با گرده‌افشانی آغاز و پس از لقاح به تشکیل دانه می‌انجامد.
گل را می‌توان جوانه‌ای تصور کرد که برای تولید‌مثل گیاه مادر تغییر شکل یافته‌است. در جریان تبدیل برگ به گل، برگ از نظر شکل و رنگ دستخوش تغییرات فراوانی می‌شود. این برگ‌های تغییرشکل‌یافته را قسمت‌های گل می‌نامند.[۱]
• کاسبرگ‌ها:مجموعاً کاسهٔ گل گفته می‌شوند. کاسبرگ‌ها دارای ساختمانی تقریباً مشابه برگ‌ها می‌باشند و به‌عنوان پوششی از تبخیر سریع جلوگیری کرده و از قسمت‌های داخلی‌تر گل محافظت می‌کنند. رنگ بیشتر کاسبرگ‌ها سبز است ولی در بعضی قهوه‌ای و فلس‌مانند است و در برخی دیگر ممکن است رنگی باشد. به مجموعهٔ کاسبرگ‌ها و گلبرگ‌ها پریانت یا گلپوش گفته می‌شود.
• گلبرگ‌ها: مجموعاً جام‌گل گفته می‌شوند. آن‌ها با رنگ‌های جذاب خود حشرات را به غدد شهد که در قاعده یا نزدیک قاعده‌شان وجود دارد، جلب می‌کنند. حشرات باعث حمل گرده می‌شوند و بدین ترتیب در عمل گرده‌افشانی یا انتقال گرده از پرچم به کلاله نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
• پرچم‌ها: مجموعاً اندروسیوم نامیده می‌شوند. هر پرچم از یک بساک یا قسمت حامل گرده و یک میله یا پایه تشکیل می‌گردد. غالباً گرده‌های آزادشده به وسیلهٔ بساک با بزرگ نمایی به صورت کُره‌های زرد بسیار کوچک به نظر می‌رسند. گرده معمولاً توسط حشرات یا باد به کلاله حمل می‌گردد. پرچم‌ها اندام‌های نر گل هستند.
• مادگی: از یک تخمدان قاعده‌ای، یک خامهٔ میانی، و یک کلاله انتهایی تشکیل می‌شود. تخمدان محتوی تخمک‌هاست که توسط پوشش احاطه شده‌است و بعد از لقاح به صورت بذر رشد می‌یابد. کلاله یک جمع‌آوری‌کنندهٔ گرده است و خامه در زیر آن گذرگاهی است که گرده را به سمت تخمک هدایت می‌کند. مادگی اندامی ماده است

انواع گلخانه ها از نظر شکل:
1. تونلی زمین به زمین: پوشش عمدتا پلی اتیلن و
کاربرد در واحدهای کوچک تولیدی سبزی و صیفی
و گل های گلدانی کم ارزش و تهویه از بغل است.
مزایا: الف) هزینه پایین ساخت
ب) دارای سایه کم
ج) مقاومت خوب نسبت به باد و برف
معایب: دارای شیب حرارتی زیاد
ب) حجم هوای کم
ج) مشکل در تهویه زمستانه و تابستانه
2. گلخانه به هم پیوسته با سقف دندانه اره ای: پوشش های سخت مانند (فایبرگلاس، پلی کربنات-اکریلیک (کارتن پلاست)، کاربرد آن: قابل استفاده در مناطق گرمسیری برای انواع کشت.
مزایا: الف) نسبتا آسان
ب) تهویه خوب و خنک کردن آسان
ج) مقاومت زیاد در برابر باد
معایب: مشکل بودن گرم کردن در زمستان ومقاومت کم در برابر برف
3. گلخانه به هم پیوسته با سقف مثلثی (شیشه ای): پوششهای سخت مانند (فایبرگلاس، پلی کربنات اکریلیک و شیشه) و بیشتر در کشورهایی که دارای نور کم می باشد با پوشش شیشه مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایا: الف) تهویه خوب و امکان خنک کردن آسان
ب) شیب حرارتی کم
ج) گرم کردن آسان از انواع روش های کاهش دهنده
مصرف انرژی
معایب) الف) گران بودن نسبت به سایر سازه ها
ب) در ایران حرارت فوق العاده بالا می رود
4. باغ گلخانه: ارتفاع تا 50 متر است
5. گلخانه به هم پیوسته با سقف هلالی:
پوشش پلی اتیلن، بیشتر در کشورهایی که آب و هوای معتدل و 4 فصل دارد.
مزایا: تهویه خوب و امکان خنک کردن آسان
ب) شیب حرارتی کم
ج) گرم کردن آسان
د) مقاومت به زیاد در برابر برف و باد
ه) امکان استفاده از انواع روش های کاهش دهنده مصرف انرژی
معایب:گران بودن نسبت به سایر سازه ها
*: برای باز کردن پنجره ها موقعی که باد می آید باید یک پرچم گذاشت و جهت باد را سنجید اگر به پنجره ها باد اثابت می کند حتما پنجره ها را ببندید تا گلخانه را باد نبرد، البته 5 سانتی متر باز باشد مشکلی ندارد.

6. گلخانه به هم پیوسته با سقف گنبدی:پوشش پلی اتیلن، بیشتر در کشورهایی که دارای آب و هوای معتدل و چهار فصل
مزایا: تهویه خوب و شیب حرارتی کم
ب) گرم کردن آسان
ج) مقاومت زیاد در برابر برف و باد
د) امکان استفاده از انواع روشهای کاهش دهنده
ه) مصرف انرژی کاهش چکیدن قطرات شبنم
و انتقال آن ها به بیرون گلخانه
ز) افزایش مقدار نور نسبت به گلخانه هلالی

مقدمه ای در مورد پرورش گل و گیاه
توجه و علاقه انسان ها به گل و نقش گیاهان در زندگی بشر موضوعی کاملا شناخته شده است. گل از دیر باز به عنوان نمادی برای ابراز عشق و محبت و همچنین ابزاری برای ادای احترام شناخته شده است. چنانکه در اوایل قرن بیستم ، بقایای دسته ای از گل های بریده در مقبره فرعون کشف شد که متعلق به هزار سال پیش از میلاد مسیح بود.
هر بخش از اندام های مختلف گیاهان زیبایی خاص خود را داراست . به این جهت استفاده از گل های بریده به موازات توجه به انواع گیاهان آپارتمانی دارای رونق فراوان است. همچنین به دلیل افزایش روزافزون شهر نشینی و خصوصا آپارتمان نشینی و دوری هر چه بیشتر افراد از طبیعت ، میل به نگهداری از گیاهان در محیط آپارتمان افزایش بیش از پیشی یافته است.
علاوه بر تقاضای بازار داخلی برای انواع گل ها و گیاهان زینتی با در نظر داشتن حجم زیاد تقاضا در عرصه بین‌المللی و موقعیت جغرافیایی و اقلیمی مناسب ایران برای کشت انواع گیاهان ، پرورش و صادرات انواع گل و گیاهان زینتی می‌تواند سهم کشور را در بازار تجارت این محصولات ارتقا بخشیده و موجب عاید شدن درآمد ارزی مناسبی برای اقتصاد کشور گردد.
اجرای این طرح به عنوان یک فعالیت تولیدی ، ضمن اینکه گامی به سوی افزایش توان تولیــد و صادرات کشور در بخش محصولات کشاورزی به شمار می‌رود، می‌تواند بســــترساز اشتغال به کار نیروهای متخصص ( خصوصا در علوم کشاورزی ) و فاقد تخصص گردد. ضمن اینکه بانوان کارآفرین نیز می‌توانند با پیاده سازی این طرح، گامی در جهت توسعه میهن بردارند.

گلخانه شیشه ای
گلخانه ای بزرگ و همگن با استحکام و زیبایی منحصر بفرد که امکان مجزا نمودن گلخانه به واحدهای مستقل را داراست. این گلخانه مناسب برای تولید، تحقیق و ایجاد فضاهای نمایشگاهی و فروشگاهی است.
آب بندی کامل بوسیله نوارهای EPDM با قابلیت هدایت آب ناشی از تعریق داخل به بیرون گلخانه از دیگر مزایای این گلخانه می باشد.
ابعاد گلخانه : عرض : 4/6 متر (دوقلو 2/3 متر) - ارتفاع تا زیر ناودانی : 4 متر - ارتفاع نهایی : 8/4 متر
فاصله بین ستون ها : 3 متر
جنس سازه : ناودانی : ورق 2 گالوانیزه - ستون ها ، خرپاها و بادبندها تمام گالوانیزه - اتصالات
نگهدارنده شیشه، آلومینیومی
پوشش : شیشه با ضخامت 4 میلیمتر

گلخانه شیشه ای
گلخانه پیوسته
اهداف کشت گیاهان گلخانه‌ای
• پرورش تعداد فراوانی از گلهای زینتی و آپارتمانی و بعضی از ارقام محصولات زراعی.
• در فصول غیر زراعی مناطق سرد سیری هیچگونه امکان تولید محصولات کشاورزی در خارج از گلخانه وجود ندارد.
• بازده و میزان تولید گیاهان گلخانه‌ای در مقایسه با گیاهان غیرگلخانه‌ای بسیار زیاد است.
• در کشتهای گلخانه‌ای امکان مبارزه غیرشیمیایی با آفات و بیماریها ، اقتصادی و امکان پذیرتر است.
• با حداقل مصرف آب ، کود و سم حداکثر تولید بدست می‌آید.
• اشتغال و در آمد بیشتری برای تولیدکنندگان فراهم می‌شود.
• امکان تولید محصولات سالم و مشتری پسند فراهم شده ، ضایعات آن کاهش می‌یابد.
• زمینه بسته بندی محصول و عرضه بهداشتی آن در مقایسه با سایر محصولات بیشتر است.
انواع گیاهان گلخانه‌ای
غیر از اغلب گیاهان زینتی و آپارتمانی که فقط در گلخانه‌ها و محیط‌های حفاظت شده قابل پرورش می‌باشد، تعدادی از محصولات باغی نیز در محیط‌های گلخانه‌ای براحتی پرورش داده می‌شوند که خیار داربستی ، فلفل دلمه‌ای ، گوجه فرنگی ، بادنجان و توت فرنگی از جمله این گیاهان هستند.
انواع بسترهای کشت گلخانه‌ای
کشت هیدروپونیک
در این نوع کشت برای پرورش گیاهان ، خاک استفاده نمی‌شود بلکه برای استقرار ریشه از پرلیت یا از بسترهایی حاوی بسترهای پشم سنگ استفاده می‌شود. معمولا پس از استقرار بوته‌ها در بستر ، بلافاصله آبیاری و تغذیه کامل گیاه با استفاده از قطره چکانهای مخصوص که در کنار هر گیاه در نظر گرفته شده انجام می‌گیرد.
کشت هیدروپونیک یا آبکشت مطلق
در این نوع کشت معمولا کلیه کودهای مورد نیاز گیاه را به آب مقطر اضافه نموده در منبعی که دارای یک پمپ آب و چندین لوله متناسب با وسعت گلخانه است وارد می‌نمایند. گیاهان در سوراخهای در نظر گرفته شده ، لوله‌های آب مستقر شده ، بطوری که ریشه این گیاهان کاملا در داخل آب قرار گرفته ، با جریان یکنواخت آب در داخل لوله‌ها مواد مورد نیاز گیاه را جذب می‌نمایند.
کشت در بستر خاک
خاک مورد استفاده در گلخانه‌ها باید دارای بافتی سبک ، هوموس‌دار و نفوذپذیر باشد. در صورت سنگین بودن بافت خاک (خاک رسی) باید با اضافه کردن مقداری شن به همراه مقداری کود حیوانی پوسیده خاک را اصلاح کرد.
تنظیم دمای گلخانه و ارتباطش با میزان نور و رطوبت نسبی
گیاهان گلخانه‌ای در دمای بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد بالاترین عملکرد را دارند. و درجه حرارت مورد نیاز در شب بطور متوسط 4 ، 5 درجه کمتر از روز است. در درجه حرارت معمولی چون فعالیت گیاه به حداکثر می‌رسد بنابراین به نور بیشتری هم برای انجام فتوسنتز نیاز دارد. رطوبت نسبی مورد نیاز در گلخانه بین 70 تا 80 درصد است.
تامین گاز کربنیک مورد نیاز گلخانه
برای تامین این گاز یا باید در روز تهویه کامل صورت گیرد و یا از کپسول‌های گاز کربنیک استفاده شود. در گلخانه‌های کوچک از چراغها و یا والرهای نفتی هم می‌توان برای رفع نیاز گلخانه‌ها استفاده کرد به شرطی که شعله آنها کاملا آبی باشد تا از تولید گازهای سمی دیگر جلوگیری شود.
گلخانه ها از نظر شکل و مصالح مورد استفاده با یکدیگر تفاوت دارند؛این تفاوت ها به علت نوع استفاده و محصول و همچنین میزان بودجه در دسترس برای ساخت گلخانه میباشد.

از یک دیدگاه،گلخانه ها به دو نوع دائمی و موقت تقسیم میگردند،در گلخانه های دائمی پوشش از نوع شیشه میباشد،برای ساخت این نوع گلخانه ها معمولا هزینه زیادی صرف میگردد.شیشه در بین سایر پوشش های گلخانه ای از مزیت جذب حداکثری نور برخوردار است،نکته ای که یک امر بسیار مهم در احداث گلخانه و سود آوری آن به شمار میرود.مزیت دیگر این نوع از گلخانه ها تهویه مناسب آنهاست،بطوری که فواصل بین شیشه ها موجب خروج هوا و انجام عمل تهویه بطور خودکار میشود،البته این امر گلخانه را از وجود فن بی نیاز نمیکند.از معایب این نوع گلخانه نیز میتوان به پرت حرارتی در زمستان و شکننده بودن شیشه اشاره نمود.اصولا هرچه شیشه ها در احداث این نوع گلخانه ها کوچکتر انتخاب گردند احتمال شکستن آنها کمتر است ولی به علت زیاد شدن اتصالات نور کمتری به داخل گلخانه راه میابد،همچنین پرت حرارتی در زمستان بیشتر میگردد.این گلخانه ها همچنین در سیستم بانکی کشور میتواند به عنوان وثیقه وام تلقی گردند(به علت دائمی بودن).
نکته دیگر در مورد شیشه این است که هر چه آهن موجود در آن بیشتر باشد شیشه کدرتر میگردد و نور کمتری را از خود عبور داده و در نتیجه برای احداث گلخانه مناسب نمیباشد.
در مقابل گلخانه های دائمی٬ گلخانه های موقت قرار دارند،پوشش این نوع گلخانه ها معمولا از پلی اتیلن یا پلی کربنات یا... تشکیل میگردد. در بین این پوششها پلی اتیلن دارای جذب حرارتی بیشتری میباشد و کاربردی ترین نوع پوشش در ایران است.این پوشش از پلی اتیلن ضد UVتشکیل شده که مانع نفوذ اشعه ماوراء بنفش(که تاثیر منفی بر روی رشد گیاه دارد) میگردد.عمر این پوشش معمولا بین دو تا سه سال است و بعد از آن باید تعویض گردد.
تقسیم بندی از نظر جنس اسکلت گلخانه
گلخانه ها از نظر اسکلت به دو نوع چوبی یا سنتی و فلزی یا مدرن تقسیم میگردند.
اسکلت چوبی که اولین نوع گلخانه وارد شده به ایران میباشد و هنوز هم در برخی جاها کاربرد دارد،دارای ساختمانی از جنس چوب های بلند و مقاوم است،پوشش این نوع گلخانه نیز از چنس پلاستیک UV دار میباشد.مزیت این نوع گلخانه ها هزینه بسیار پایین احداث آن میباشد،از معایب آن میتوان به مقاومت بسیار پایین در مقابل باد و برف،کمبود نور به علت قطر زیاد چوبهای بکار رفته در آن،فرسودگی سریع چوبهای مورد استفاده و پرت حرارتی بالا در زمستان اشاره نمود.به طور کلی استفاده از چنین اسکلت هایی در احداث گلخانه در اکثر مناطق منسوخ گردیده است
بعد از گلخانه های چوبی،گلخانه های فلزی یا مدرن بوجود آمدند.در ساخت این نوع گلخانه که امروزه بسیار متداول است از آهن گالوانیزه(ضدزنگ) یا آلومینیوم استفاده میگردد.
اتصال لوله های تشکیل دهنده این نوع گلخانه ها بوسیله جوش یا پیچ و مهره صورت میگیرد.البته اتصال مورد تایید فائو اتصال پیچ و مهره میباشد که دارای انعطاف و مقاومت بیشتری نسبت به جوش است.بهرحال اگر اتصال با جوش بصورت مناسب و با کیفیت صورت بگیرد هم دارای مقاومت بالایی خواهد بود.بدیهی است استفاده از پیچ و مهره هزینه بیشتری نسبت به جوش میطلبد.
پوشش این نوع گلخانه ها میتواند پلاستیک(پلی اتیلن)یا شیشه باشد.
معمول ترین شکل ساخت گلخانه های فلزی شکل قوسی یا کوانست میباشد،برای گلخانه های قوسی معمولا پوشش پلاستیک در نظر گرفته میگردد،پلاستیک در این اسکلت خوب مینشیند و به خوبی محکم میگردد.گلخانه های قوسی میتواند به صورت تک واحدی و یا مرکب ساخته شوند که هر کدام مزایا و معایب خود را دارا هستند.به طور کلی برای ایران بهتر است گلخانه فلزی از نوع پیچ و مهره ای و بصورت مرکب ساخته شود. سطح گلخانه نیز برای دارا بودن توجیه اقتصادی نباید کمتر از 2500 متر مربع باشد.
علاوه بر گلخانه های قوسی یا کوانست،انواع دیگری از گلخانه از نظر شکل وجود دارند که عبارتند از:
گلخانه های دو طرفه
در این نوع گلخانه ارتفاع دو دیواره تشکیل دهنده گلخانه یکسان میباشد.سقف بصورت شیروانی است و پوشش میتواند از نوع شیشه ای باشد.
گلخانه نیمه دوطرفه
در این نوع گلخانه ارتفاع یکی از دیواره ها از دیگری بیشتر است.این نوع گلخانه ها رواج کمتری دارند.
گلخانه یکطرفه
در این نوع گلخانه که تقریبا منسوخ شده و کاربرد تجاری ندارد،یکی از دیواره ها از آجر و مصالح ساختمانی تشکیل شده است و دیگری از پوشش شیشه ای تشکیل گردیده و بیشتر برای پرورش گل های زینتی مناسب است.
استاندارد فائو برای ایران
گلخانه 3 واحدی است که طول هر واحد 40 متر و عرض آن 8 متر در نظر گرفته میشود.بنابراین
40 * 8 * 3 = 960 متر مربع
مبانی و مزایای تاسیس گلخانه
بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک با توسعه کشت گلخانه
از آن جایی که ایران از جمله کشورهایی است که در مناطق خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد، همواره با معضل کمبود آب مواجه بوده است و همچنین بحران خشکسالی در سال های اخیر، کشور را بیشتر از گذشته با این معضل درگیر نموده است. بنابراین برای ادامه ی حیات، تامین آب از نیازهای ضروری کشاورزی این کشور بوده و برای سازگاری با محیط، استفاده ی بهینه از منابع آب و خاک امری اجتناب ناپذیر است. کمبود آب یکی از تنگناهای توسعه اقتصادی در کشور می باشد و هر گونه مساعدت در بهبود وضعیت این عامل، می تواند گامی در جهت توسعه اقتصادی بخصوص در مناطق روستایی باشد. افزایش جمعیت و به طبع آن تقاضا برای تهیه محصولات کشاورزی و همچنین فصلی بودن تولید محصولات سبب شده که برای تامین نیاز مردم راهکارهایی در نظر گرفته شود تا هم میزان تولید افزایش یابد و هم امکان تولید محصولات در خارج از فصل میسر باشد، از جمله این راهکارها کشت محصولات (اعم از سبزی و میوه) در گلخانه است، از این طریق نه تنها تولید افزایش می یابد، بلکه در هر فصلی می توان نسبت به تولید اقدام نمود. استفاده از تکنیک های کنترل عوامل محیطی به ویژه در مناطقی که شرایط جوی ناسازگار باشد، توانسته است ارزش بیشتری از خود نشان دهد. اساسا در شرایط طبیعی عوامل اصلی رشد گیاه (آب و خاک) را تنها می توان از طریق آبیاری، وجین، کودپاشی و غیره تا حدودی مناسب رشد گیاه ساخت، اما کنترل و تنظیم دمای محیط و همچنین نور، از دست کشاورز خارج بوده و دخل و تصرف در آنها ممکن نیست؛ در صورتی که در کشت گلخانه ای می توان این دو عامل را کاملا کنترل و در جهت رشد مطلوب گیاه تنظیم نمود.
سال هاست که اروپا کشت گلخانه ای را با توجیه اقتصادی و سودآوری فراوان انجام می دهد. کشور ما با توجه به کمی بارندگی و زمین های حاصلخیز، خیل عظیم کارشناسان و فارغ التحصیلان بخش کشاورزی و از طرفی نزدیکی به بازارهای مصرف کشورهای خلیج فارس، می تواند از ویژگی ارزانی خدمات (در کشور امارات از طریق ایجاد باران ساز و شیرین کردن آب دریا برای کشت گلخانه ای استفاده می گردد) دانش فنی مهندسین و توانمندی کشاورزان بهره برداری کرده و با ترویج اصول علمی و فنی کشت گلخانه ای تغییر عمده ای در زندگی کشاورزان این رشته به وجود آورد. از جمله محصولاتی که تولید آنها در گلخانه ساده و بدون دردسر صورت می گیرد می توان به گوجه فرنگی، خیار، بادمجان، توت فرنگی، تربچه، فلفل و انواع مختلف سبزیجات دارای برگ اشاره نمود.

انواع گلخانه
گلخانه را بر حسب درجه حرارت و موارد استفاده طبقه بندی می کنند. البته این طبقه بندی نمی تواند جامع و کامل باشد. از نظر درجه حرارت گلخانه را به گلخانه سرد، گلخانه گرم و گرم و مرطوب و گلخانه نیمه گرم تقسیم می کنند.
گلخانه سرد دارای درجه حرارتی کمتر از گلخانه های گرم و نیمه گرم می باشد و به منظور حفظ نباتاتی که تحمل یخبندان زمستان را ندارند، مورد استفاده قرار می گیرند حداقل درجه حرارت این گلخانه 13-7 درجه و حداکثر آن 18-13 درجه در زمستان می باشد. اما گلخانه های گرم و گرم و مرطوب مخصوص گیاهان مناطق حاره می باشد که در تابستان به حرارتی معادل 38-30 درجه سانتیگراد در روز نیاز دارد و در زمستان حرارت آن از 18 درجه سانتیگراد کمتر نمی باشد. در صورتی که مقدار رطوبت گلخانه های گرم به حد اشباع برسد، آن را گلخانه گرم و مرطوب می نامند.
گلخانه های نیمه گرم: درجه حرارت در این گلخانه ها حدود 21-18 درجه سانتیگراد در روزهای زمستان می باشد و این نوع گلخانه ها برای نگهداری نباتاتی که تا اندازه ای به سرمای زمستان حساس بوده و حرارت کمتر از 10 درجه سانتیگراد برایشان مضر می باشد، استفاده می شود.
بر حسب نوع استفاده، گلخانه ها به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم می شوند.
1- گلخانه های ثابت، دایمی هستند که در ساختمان آنها از آهن و سایر مصالح استفاده می گردد.
2- گلخانه متحرک: این گلخانه به منظور پیش رس کردن پاره ای از محصولات در نواحی سردسیر مورد استفاده قرار می گیرد و معمولا از پایه و تعداد معینی پنجره های شیشه ای شبیه شاسی و پلاستیک تشکیل شده اند.
مزایای کشت گلخانه ای (محصولات صیفی و سبزی)
1ـ از آن جا که محصولاتی که از این طریق تولید می شوند به صورت نوبرانه به بازار عرضه می شوند، بنابراین از قیمت قابل توجهی برخوردارند و درآمد بیشتری را نصیب تولیدکنندگان می کنند. این امر زمینه ساز توسعه کشاورزی و به طبع آن توسعه اقتصادی می گردد.
2ـ میزان عملکرد در کشت گلخانه ای نسبت به کشت روباز بالاتر است. این امر کسب درآمد کافی برای کشاورزانی را که دارای اراضی کوچک و مقدار محدودی آب می باشند، مهیا می سازد.
3ـ به علت استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار در کشت گلخانه ای، در مصرف آب صرفه جویی می گردد، سیستم آبیاری قطره ای باعث افزایش بهره وری آب مصرفی و تا حدودی کاهش تبخیر و ممانعت از رشد علف های هرز می گردد؛ همچنین در نتیجه ی استفاده از آبیاری قطره ای در نیروی کارگری نسبت به آبیاری غرقابی صرفه جویی می گردد.
4 ـ محصولات به دست آمده از کشت در گلخانه به دلیل کنترل عوامل موثر در تولید دارای کیفیت بالاتری می باشند. کیفیت مطلوب محصول امکان صادرات به خارج از کشور را فراهم نموده و از این طریق باعث افزایش صادرات غیر نفتی می گردد.
5ـ امکان کنترل عوامل نامساعد جوی، بیماری ها و آفات در محیط گلخانه نسبت به فضای آزاد آسان تر و راحت تر می باشد.
6ـ از مزایای دیگر کشت گلخانه ای می توان به اشتغال زایی اشاره نمود. در شرایط فعلی که کشور ما با بحران بیکاری مواجه است، گسترش این نوع کشت می تواند در کاهش بیکاری موثر باشد.

شهرک گلخانه ای
مجموعه ای از گلخانه ها هستند که در یک فضای مشترک متمرکز می باشند. این شهرک ها دارای مزایا و معایبی هستند که از جمله مزایای شهرک های گلخانه ای عبارتند از:
- کشت یکپارچه و هماهنگ و جلوگیری از خرد شدن مجدد اراضی، کاهش هزینه های تولید، بالا بردن تولید و در نتیجه افزایش درآمد کشاورزان.
- استفاده ی مشترک از ماشین آلات و تسهیل در ارایه خدمات با توجه به افزایش سطح مکانیزاسیون در نتیجه صرفه جویی در منابع مالی.
- ایجاد صنایع تبدیلی و جلوگیری از گسترش مهاجرت.
- تشویق کشاورزان به مشارکت در کارهای دسته جمعی.
معایب شهرک های گلخانه ای آن است که به علت جمع شدن گلخانه ها دارای اثرات زیست محیطی می باشند و باعث آلودگی محیط زیست می گردند.

نکات قابل توجه در کشت گلخانه ای (سبزی و صیفی جات)
1ـ محل احداث گلخانه : در این مورد بایستی دسترسی به راه های حمل و نقل، دسترسی به منابع آب با کمیت و کیفیت مناسب مدنظر قرار گیرد. حتی الامکان محل احداث گلخانه مسطح باشد (ناهمواری و شیب دار بودن هزینه های گلخانه را چندین برابر می کند)، دور بودن گلخانه از مسیر بادهای قوی و توفان های شدید زمستان در ذخیره انرژی حرارتی و دوام گلخانه تاثیر به سزایی دارد. مناطق با خاک های عمیق قابل زه کشی که دور از سایه درختان و ساختمان های بلند هستند، می توانند محل مناسبی برای احداث گلخانه باشد.
2ـ جهت گلخانه: در ایران در صورتی که جهت باد خیلی تعیین کننده نباشد، بایستی امتداد و طول گلخانه ها شمالی- جنوبی باشد؛ ولی روی هم رفته گلخانه باید در جهتی ساخته شود که عمود بر باد نباشد.
3ـ چون گلخانه محیط کنترل شده ای است، معمولا رطوبت زیادی در داخل آن جمع می شود؛ بنابراین باید سیستم های لازم برای تهویه و خروج رطوبت اضافی در نظر گرفته شود.
4ـ مساحت گلخانه هر چه بیشتر باشد، کنترل دما و تهویه در آن مشکل تر می شود. تقسیم زمین به قطعات کوچک بین 300 تا 500 متر و ساختن گلخانه برای هر قطعه باعث کنترل دما و سهولت تهویه می گردد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  19  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله خیام نیشابوری،دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن

 
می‌دانید که خیام عنصر خاصی است در ادبیات فارسی، خاصّ از این جهت که هم شاعر است. هم نیست. بیشتر عالم شناخته شده. در زمان خود به این عنوان معروف بوده است. گذشته از آن درست روشن نیست که چه تعداد رباعی گفته و یا اصلاً این رباعی‌های منسوب به او تا چه مقدار به او مربوطند. چنانکه می‌بینیم چند سوال و ابهام در برابر نامش هست.
نخست به عنوان عالم یعنی ریاضیدان، متفکر، فیلسوف و کسی که در ستاره شناسی کار می‌کرده معروف شده. ولی بعد موضوع شاعریش مطرح گردیده. می‌دانید که وی تا حدود صد سال پیش در ایران شاعر معروفی نبود. نام او به عنوان شاعر در میان بود، ولی کسی او را به عنوان یک گوینده صاحب دیوان به شمار نمی‌آورد. بیشتر شعر به سبک «خیامی» رواج داشت، که دیگران به تقلید او می‌سرودند. واقعیت آنست که شهرتش از زمانی بالا گرفت که فیتز جرالد انگلیسی تعدادی رباعی‌ها را به اسم او ترجمه کرد و انتشار داد و بعد از این، شهرت او از انگلستان شروع شد و به سراسر جهان سرایت کرد. از نظر خود ما هم، باید اعتراف کرد که فیتز جرالد ما را متوجه اهمیت شاعری خیام کرد. و این از عجایب است که کسی که از همه کمتر در زبان فارسی شعر گفته، در جهان معروف‌ترین شاعر ایران شود. الآن تقریباً خیام به همه زبان‌های مهم دنیا ترجمه شده، نه تنها به زبانهای متعدد بلکه بعضی از زبانها چند بار به فرانسوی، آلمانی...، در زبان‌های بزرگ هر کدام چند ترجمه از او هست ولی با اینهمه هنوز در مقابل این سوال قرار دارد که چگونه کسی است؟ نه تنها از لحاظ نوع کار، یعنی اینکه آیا شاعر بوده یا نه و چه تعداد شعر گفته، بلکه از جهت اینکه اصولاً چه می‌خواسته است بگوید و چگونه آدمی است؟ دو سوال متناقض در برابرش هست که بعضی او را به عنوان یک شاعر بی‌اعتقاد به همه چیز و بعضی دیگر به عنوان یک شاعر حکیم معرفی می‌کنند. این خاص او نیست، این تناقض بزرگ اصولاً در برابر ادبیات فارسی است که بعضی از گویندگانش این طرفی هستند یا آن طرفی. این شاعران عرفانی همین‌طور هستند، یعنی عطار، سنایی، مولوی و چند تن دیگر. قضاوت ما به مشکل برمی‌خورد که جهت‌گیری اینها چه هست. این ابهام ناظر به تاریخ ایران نیز می‌شود، زیرا ما با یک نوسان بزرگ در تاریخ ایران روبه‌رو هستیم. یک تاریخ دو جهتی و یا حتی سه جهتی داریم که روشن نیست که به کدام سو متمایل است. قوم ایرانی برای اینکه مخلوطی بوده است از اندیشه‌های متفاوت و این به علت اوضاع و احوال تاریخی- جغرافیایی است، که جای دیگر به آن اشاره داشتیم، یعنی قومی که نمی‌توانسته روی یک خط جلو برود و ناچار بوده است که نوسان داشته باشد، از قطبی به قطب دیگر حرکت بکند و این دو قطب متناقض را با هم آشتی بدهد، با هم سازگار بکند و با آن زندگی بکند. یکی از نمونه‌های بارزش خیام است. خیام از این جهت باز آسان‌تر می‌شود با او رو به‌رو شد که قدری با صراحت حرف زده، یعنی پرده پوشی خاصی که گویندگان دیگر مثل عطار و سنایی و مولوی و حافظ داشتند، او نداشته، یعنی کنایه‌گویی، استعاره گویی و این پوشش‌های معمول ادب فارسی در او نیست یا کم است، و به همین علت باز یک حالت استثنایی پیدا می‌کند، که نسبتاً صریح حرف زده. با این حال، باز هم ایرانی‌ها بعد از او، آنها که قضاوت درباره‌اش داشتند دست‌بردار نبوده‌اند. باز خواستند که تعبیرهای مختلفی بکنند. این است که بعضی خواستند حتی او را یک شاعر عارف‌منش قلمداد کنند. بعضی خواستند او را یک مادی‌اندیش محض بشناسند. ببینید باز کلمات فارسی و اندیشه ایرانی آنچنان سیالیتی داشته، نوسانی داشته که راه را بر تعبیرهای متعارض باز می‌گذاشته: ما نظرمان به سوی شاعری خیام جلب شد، آنگاه که نجم‌الدین رازی به عنوان نخستین فرد، عبارت مهمی درباره او به کار برد. در حدود70، 80 سال بعد از خیام، کتاب «مرصاد العباد» را نوشت، در بحبوحه حمله مغول که او را فرار داده و رانده بود به آسیای صغیر. در این کتاب او اشاره‌های بسیار تند نسبت به خیام دارد، و می‌گوید که این آدمی بوده است مادی‌مآب و دارای انحراف فکری، و دو رباعی از او نقل می‌کند به عنوان شاهد، و این نخستین بار است که ما برمی‌خوریم به یک نوع اظهارنظر صریح درباره خیام که با تلخی بیان می‌شود. این دو رباعی‌ای که نقل می‌کند می‌گوید که اینها شعرهایی است حاکی از بی‌اعتقادی نسبت به مبانی دینی و یکی از آنها این است:
«دارنده چو ترکیب طبایع آراست
از بهر چه او فکندش اندر کم و کاست
گر نیک آمد، فکندن از بهر چه بود
ور نیک نیامد این صور عیب که راست؟»
می‌بینید که خیلی روشن می‌گوید که خدا ما را خلق کرد. اگر یک ترکیب خوبی از آفرینش هستیم، پس چرا ما را در «کم و کاست» یعنی رنج و محنت انداخت؟ اگر هم ترکیب بدی هستیم، پس تقصیر کیست؟ کسی که ما را خلق کرده در واقع این‌طور خلق کرده، ما که خود به اراده خود نیامدیم، به اراده خود ساخته نشدیم، پس تقصیری نداریم و مجازات هم درباره ما و عذاب ما معنی پیدا نمی‌کند.
رباعی دیگری هم نظیر همین از خیام می‌آورد و از این‌جاست که نظرها در تاریخ ایران به جانب خیام جلب می‌شود. علاوه بر نجم‌الدین رازی، دو سه نفر دیگر هم بودند که همین اظهارنظر منفی را درباره خیام بکنند. در مقابل، کسانی دیگر در صدد تبرئه او برآمدند و رباعیاتی از قول او ساختند، که حاکی از پشیمانی و توبه او باشد. کسانی هم– بیشتر در دوره معاصر– درصدد برآمدند که بگویند اصلاً این رباعی‌ها از خیام نیست، و از شخص دیگری به همبن نام است.
سوال اولی که عنوان شد این بود که اصولاً حکیم عمر خیام نیشابوری، شعر می‌گفته یا نمی‌گفته؟ این شک ناشی از روایات نظامی عروضی است. نظامی عروضی در کتاب معروف خود، «چهارمقاله»، اشاره دارد که در آخر عمر خیام او را دیده، ملاقاتی با او در بلخ داشته است، در یک مجلس، که حکایت خیلی شیرینی در این باره نقل می‌کند و می‌گوید که ما در مجلس «عشرت» نشسته بودیم، در بلخ، و حجت‌الحق حکیم ابوالفتح عمر خیام در مجلس بود و او گفت که بعد از مردن، گور من در جایی خواهد بود که هر بهار طبیعت بر آن گل‌افشانی کند، یعنی گل بریزد بر گور من؛ و آنگاه که پس از سالها نظامی می‌رود و دیدار می‌کند از مقبره خیام در نیشابور، می‌نویسد که: من رفتم و همین را دیدم. بهار بود و مقدار زیادی گل و شکوفه از بالا ریخته شده بود بر خاک، و آنگاه می‌گوید که او چه مرد روشن‌بینی بود که پیش‌بینی گور خود را کرده بود. نتیجه‌گیری از این عبارت این بود، که اگر خیام شعر می‌گفته بود، چگونه است که مردی کنجکاوی چون نظامی که در کشف شاعرها بوده، از شاعری او یاد نکرده است؟ و این را دلیل می‌گیرند، که رباعی‌های منسوب به خیام از آن او نیست. خوب، پس این رباعی‌های گفته شده از کیست؟ می‌گویند از فرد دیگری. پس چرا نام خیام بر آنها گذارده‌اند؟ می‌گویند: او هم نام خیام بر خود داشته. به هر حال، کوشش بر آن بوده که آنها را از خیام منجم و ریاضیدان و حکیم، دور نگه دارند. چرا این اصرار بوده است؟ برای آنکه نمی‌خواهند باور کنند، یا دوست ندارند که باور کنند که فرد محترمی که لقب حجت‌الحق بر خود داشته، کسی که با حکومت نسبتاً متعصب و دین‌مآب سلجوقی ارتباط داشته، یک چنین کسی حرفی بر زبان آورد، که بوی بی‌اعتقادی از آن بیاید و مورد بازخواست قرار نگیرد؟ پس او نبوده.
همه اینها اکنون بازمی گردد به این سوال که واقعیت امر چه بوده؟ آیا فرد صاحب مقام و صاحب عنوانی چون خیام، در بحبوحه دین‌فروشی حکومت، به خود اجازه می‌داده است که این رباعی‌ها را به نام خود بگوید و یا اصلاً خود را شاعر بخواند؟
می شود گفت که اظهارنظری که نجم‌الدین رازی کرده و صریحاً این دو رباعی را به نام خیام منجم و عالم کرده، از سر بی‌اطلاعی بوده و یا منظوری داشته؟ دو سه تن دیگر هم نظیر نظر او را آورده اند. پس با قرینه همین دو رباعی «مرصاد العباد»، دلیل معقولی برای شک کردن در هویت گوینده رباعی‌ها نمی‌رود. اکنون سوال دوم پیش می‌آید که پس چرا او در زمان خود به شاعری شهرت نداشته؟ حدسی که می‌توان داشت آن است که آنها را در لحظه‌های خاصی به صورت تفنن می‌گفته و پنهان نگه می‌داشته، یا تنها برای بعضی از دوستان نزدیک خود می‌خوانده. دلیلش معلوم است. با موقعیتی که خیام داشته، اگر این رباعی‌ها منعکس می‌شد، گذشته از همه چیز، به اعتبار اجتماعی او لطمه می‌زد. چه دلیلی هست که همان استنباطی که نجم‌الدین رازی داشت، دیگران از آنها نمی‌داشتند؟ ولی از سوی دیگر، حرفهایی هم در درونش داشته است که نمی‌توانسته نزند. بنابراین آنها را بر پاره‌ای کاغذ یا در حاشیه کتاب یادداشت می‌کرده که بعدها برملا گردیده. به این علت است که انتشار آنها خیلی دیر و به کندی صورت گرفته.
سوال دیگر آنکه یک عالم متفکر محترم، یک حجت‌الحق (یعنی نماینده حق، کسی که خلاف نمی‌گوید) که با دستگاه رسمی هم رفت و آمد داشته، و در واقع نوعی مرجعیت برای او قائل بودند، چرا اصولاً ذهنش به جانب این اندیشه‌های نامتعارف برود؟ این را باید از دوگانه‌اندیشی ضمیر ایرانی دانست، که یک نماینده برجسته‌اش خیام است و اصولاً هر ایرانی چاشنی‌ای از آن را در خود دارد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  27  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله جهانی شدن و صنعت خودرو

وضعیت خودروسازان قبل و پس از عضویت در سازمان تجارت جهانی
رشد صنعت و فشار رقابت در بازار خودرو ایران
چکیده
سازمان تجارت جهانی (WTO) به عنوان یکی از 118 مولفه‌ جامعه¬ موج سوم(1)، و همچنین تحولات پارادایمی در صنایع خودروسازی جهانی که در آستانه ورود به قرن دوم حیات خود است، استراتژیک¬‌ترین چالشها، برای خودروسازان نوپای منطقه¬ای به ویژه شرکتهای خودروساز ایرانی به حساب می¬آیند. این مقاله گزیده‌های مطالعه‌ای را ارایه می‌دهد که الزامات بسترسازی در زیرساختهای رقابتی صنایع خودروسازی ایران جهت ورود به سازمان تجارت جهانی مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش¬شناسی SD اوضاع رقابتی شرکت ایران خودرو (به عنوان پایلوت جهت به کارگیری نتایج حاصل از تحقیق) برای زمانهای قبل از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی و در مقایسه با سایر رقبای داخلی، مدل¬سازی شده و سپس با اعمال دو سناریو به مدل، مبنی براینکه اگر بسترسازیهای لازم جهت ورود ایران به مذاکرات دو یا چند جانبه این سازمان در بخش صنعت خودرو صورت بپذیرد و یا نپذیرد، چالشهای (قطعی) و فرصتهای (احتمالی) پیش روی شرکت ایران خودرو (در حوزه‌ خرد) و بخش صنعت خودرو (در حوزه کلان) پس از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، و با حضور رقبای خارجی در بازار داخل، چه خواهد بود؟ در نهایت سیاستهای بهینه مبنی بر اینکه آیا بسترسازی در زیرساختهای رقابتی بخش صنعت خودرو لازم است یاخیر- به ورودی مدل اعمال شده، و مورد آزمون و بررسی قرار می¬گیرد.
مقدمه
در حالی¬که تاکنون 180 کشور جهان(2) رسما" به عضویت سازمان تجارت جهانی در آمده¬اند و یا جهت پیوستن کامل به آن به عنوان عضو ناظر مشغول مذاکرات دو یا چند جانبه هستند، اما همچنان پیوستن کامل ایران به این سازما ن مهم و تاثیرگذار بر اقتصاد جهانی در هاله¬ای از ابهام قرار دارد. اگرچه پیوستن به این سازمان یک ضرورت و الزام اجتناب¬ناپذیر برای کشورهای غیر عضو از جمله ایران در دنیای با تغییرات پر شتاب امروز که پیوسته با ادغامها و ترکیبهای اقتصـادی همراه است، به حســـاب می آید، اما مطالعات نشان می¬دهد(بهکیش 1380)، حذف حجم عظیمی از بخش¬های صنعتی و بنگاه¬های اقتصادی کشورمان در آستانه¬ پیوستن کامل به این سازمان، و تبعات کوتاه¬مدت ناشی از آن، از جمله بحران بیکاری و عدم توزیع عادلانه¬ی درآمدها، واقعیتی است¬که مدیریت کلان کشور را به چالش می¬طلبد. مجله اکونومیست(2000) طی گزارشی اعلام می¬کند: " در حالی که کل بخشهای صنعتی دنیا به 137 گروه تقسیم¬بندی می¬شوند، ایران طی 30 سال گذشته در بیش از 106 مورد از آنها سرمایه گذاری کرده، که بیش از 80 درصد از آنها به دلیل فقدان مزیت ناموفق بوده، و پیش¬بینی می¬شود که در بدو پیوستن کامل ایران به این سازمان، تنها 20 درصد از آنها در گردونه رقابت واقعی باقی بمانند". همچنین مطالعه¬ای دیگر(خالصی – 9731) می¬افزاید: صنعت خودرو، صنعت بسیار تاثیرگذاری بر پیکره¬ اقتصاد ملی و جهانی است، به طوری که حجم قابل توجهی از درآمد ملی ایران (حدود 5/3 درصد از GDP ) را به خود اختصاص داده و حدود 500 هزار نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم در این بخش از اقتصاد کشور اشتغال دارند. گزارشهای اعلام شده توسط آنکتاد نیز نشان می دهد، در مقیاس جهانی هم، اهمیت صنعت خودرو به گونه¬ای¬ است¬که، متوسط شاخص فراملی¬گرایی برای 12 شرکت بزرگ خودروسازی دنیا که در فهرست100 شرکت برتر جهان نیز قرار دارند حدود 50 درصد است و طی دو دهه¬ گذشته سهم این بخش از اقتصاد از تجارت جهانی، سالانه 8/8 درصد بوده وحجم مبادلات مربوط به آن از 149 میلیارد دلار در سال 1998 به 486 میلیارد دلار در سال 2000 افزایش یافته است. بنابراین، پژوهش در مورد آینده صنعت خودروی ایران (که متاثر از تحولات ساختاری در صنایع خودروسازی جهانی و قوانین سازمان تجارت جهانی است)، در یک محیط رقابتی پویا اهمیت ویژه¬ای پیدا می کند. این مقاله یافته¬های مطالعه¬ای را ارایه می¬دهد که زیرساختهای رقابتی بخش صنعت خودروی ایران را قبل و بعد از پذیرش الزامات سازمان تجارت جهانی، و لزوم بسترسازی در آنها را مورد بررسی قرار داده است. چالشهای اساسی دراین مطالعه عبارتند از:
- اوضاع زیرساختهای رقابتی برای بخش صنعت خودروی ایران درشرایط انحصار ( قبل از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی) چگونه است؟
- آیا زیرساختهای یادشده قبل از قرارگرفتن در یک محیط رقابتی واقعی نیاز به بهبود و ترمیم دارند؟
- پارادایم¬های در حال ظهور در صنایع خودروسازی جهانی که ریشه¬های فناوری دارد، چه هستند؟
- پذیرش الزامات این سازمان، چه تاثیراتی را بر زیر ساختهای رقابتی صنعت¬خودروی ایران خواهد گذاشت؟
- درشرایط رقابت واقعی، و با حضور رقبای خارجی، چه حلقه¬های با بازخورد منفی¬ای شکل خواهد گرفت که موجب تضعیف و یا حذف مدل های رشد در زیرساختهای رقابتی بخش صنعت خودروی کشور در شرایط انحصار می-شود؟
- چگونه می¬توان موتورهای رشد تضعیف شده را در شرایط رقابت کامل تقویت کرد؟
- آیا تقویت موتورهای رشد ، ضمانت بقای شرکتهای خودروساز ایرانی را فراهم خواهد ساخت؟
اگرآری- در قالب چه سیاستها و استراتژی¬هایی؟ اگر نه- چرا؟ و موانع و گلوگاه¬ها چه هستند؟
مقاله حاضر ضمن ارایه تصویری اجمالی از اوضاع حال و آینده صنعت خودروسازی ¬جهانی، و همچنین مرور الگو و مبانی علمی پژوهش، با استفاده از متدولوژیSD (SYSTEM DYNAMICS) به تحلیل و ارایه¬ پاسخهای مناسب، برای چالشهای پیش گفته می¬پردازد.
قرن دوم حیات صنعت خودروسازی جهانی
مطالعات صورت گرفته در زمینه آینده صنعت خودروسازی جهانی که در آستانه ورود به دومین قرن حیات خود است، حاکی از آن است که بروز تحولات ساختاری در نقش خودروسازان سنتی، سبب ظهور خودروسازان صاحب برند خواهد شد.
لاندمن نیز اعلام می کند : امروزه در صنعت خودروی جهانی، شرکتهای غول پیکر صاحب برند، به شرکتهای سه قطبی معروفند که درآسیا ، اروپا و امریکا متمرکزند. برگر و گترنا نیز می¬افزایند: موج گسترده ادغامهای صورت گرفته توسط خودروسازها و قطعه سازها سبب کاهش پیچیدگی سازمانی در شرکتهای خودروساز قدرتمند امروزی شده است. بررسی¬های دیگر (البدوی – 1831) نیز نشان می¬دهد: هر چند در مقایسه با تازه واردین منطقه¬ای در صنایع خودروسازی آسیا همانند: تاتا، ماروتی، پروتون، اتوشانگهای و ...، دو مؤلفه « رشد صنعت » و« فشار رقابت» در بازارخودروی ایران بسیار کند و آرام است، اما مطالعات تکمیلی در این زمینه نشان می¬دهد(برارپور - 1383): پایین بودن سطح انتظارات مشتریان داخلی از یک سو، مازاد تقاضای داخلی پاسخ داده نشده در سالهای پس از انقلاب و همچنین سیاستهای حمایتی دولت از سوی دیگر، سبب شده تا یک بازار انحصاری برای شرکتهای خودروساز داخلی از جمله ایران¬خودرو پدید آید و موجب در اختیارگیری کل بازار داخلی توسط آنان، برای خودروهای با کلاس قیمتی 40 الی 80 میلیون ریال شود. همچنین تغییرات پارادایمی در صنعت خودروی جهانی که ریشه¬ در تحولات تکنولوژیک دارد نیز، خبر از ظهور 5 فناوری عمده در این بخش را می دهد (معدل – 1831) که عبارتند از: خودروهای درون سوز پیشرفته با سیستم احتراق تزریقی الکترونیک، خودروهای درون سوز پیشرفته با سوختهای جانشین که وابسته به نفت نباشد، خودروهای برقی، هیبریدی و پیل سوختی.
مبانی علمی
مبانی علمی این پژوهش براساس نظریه¬ مزیت رقابتی «پورتر» پایه ریزی شده است. پورتر(1990) ضمن ارایه« نظریه¬» خویش، طی تحلیلی از واقعیتهای دنیای رقابت امروز، تئوری مزیت نسبی ریکاردو را ناکارآمد تلقی کرده و برخلاف موسساتی همچون مجمع جهانی اقتصاد و مؤسسه توسعه مدیریت که جهت اندازه گیری اوضاع رقابت¬پذیری کشورها شاخص ارایه می دهند، معتقد است که با توجه به اینکه هر کشوری متشکل از شرکتها و بنگاه¬های اقتصادی خاص خود است، بنابراین، کافی است جهت اندازه گیری رقابت پذیری کشورها، اوضاع رقابتی شرکتها و بنگاه¬های اقتصادی آنان را اندازه گیری کرد و مجموع برایندی آنها را به رقابت¬پذیری کشور مورد نظر در چارچوب تحولات اقتصاد جهانی تخمین زد. لسترتارو (1996) نیز می¬گوید: "از دیدگاه نظریه مزیت نسبی ریکاردو؛ بازده ناشی از مقیاس وجود ندارد، سطح فناوری و سطح عوامل تولید در همه کشورها ثابت است، و، نیروی کار و سرمایه میان کشورها جابه جا نمی¬شود. بنابراین، مفروضات بنیادین نظریه مزیت نسبی ریکاردو ارتباط اندکی با واقعیتهای دنیای با تغییرات پر شتاب امروز دارد". وی و پورتر خاطر نشان می¬کنند که؛ تغییرات پارادایمی و تحولات فناوری، وجود عوامل تولید قابل مقایسه در بسیاری از کشورها، جهانی شدن تولید و گسترش فعالیت شرکتهای فراملیتی، ناپایداری مزیتها و تغییر پیوسته¬ آنان، مواردی هستند که کافی نبودن مفروضات بنیادین نظریه¬ مزیت نسبی ریکاردو را خاطر نشان می کند. کراگمن نیز ضمن تایید نظریه مزیت رقابتی پورتر، معتقد است¬که این، شرکتها و بنگاه¬های اقتصادی هستند که با یکدیگر رقابت می کنند و نه کشورها(کیگان – 0831). همچنین، تارک خلیل(2001) رییس انجمن جهانی مدیریت فناوری طی گزارشی در مورد روندهای جهانی¬شدن و نقش قدرت سیاسی- اقتصادی شرکت¬های فراملیتی در مناسبات بین¬المللی، در مقایسه با دولتها(کشورها)، اعلام می¬کند: در میان 100 اقتصاد برتر دنیا، 51 مورد از آنها متعلق به بنگاه¬ها بوده است. کیگان ( به نقل از ریچارد-داوینی)، و، هیز و ویل¬رایت نیز علاوه بر تأیید تئوری پورتر، چهارشاخص « کیفیت »، « قیمت فروش »، « زمان تحویل به موقع محصولات» و « خدمات پس از فروش » ‌را به عنوان شاخصهای رقابت پذیری در سطح بنگاه معرفی کرده¬اند. سانچز و هین نیز تلویحاً این چهارشاخص را برای خلق ارزش برای مشتری، کلیدی می دانند. در فرایند مدل سازی این مطالعه نیز، چهار شاخص رقابت پذیری QSPT QUALITY, SERVICE, PRICE, TIME))، به عنوان متغیرهای کلیدی مدل در نظر گرفته شده و گرد آوری داده های اولیه و ثانویه، براین اساس صورت گرفته است.
معرفی SD
هرچند در مطالعات قبلی(کمیجانی 1380)، رویکردهای جزءنگر و الگوهای کمی و اقتصاد سنجی نیز به عنوان الگوهای حل مسئله جهت بررسی اوضاع رقابتی بخش صنعت خودروی ایران مورد اقبال بوده است، اما برخی از صاحب¬نظرها معتقدند، این رویکردها به دلیل اینکه به لحاظ ماهوی ، ویژگیهای جامع نگری، تعامل و بازخورد، ساده سازی، و قدرت تجرید معانی را در خود به همراه ندارند و در قبال کمی¬سازی فاکتورهای کیفی ضعیف عمل می¬کنند، برای حل مسایل پیچیده، ابزار مناسبی نیستند. دراین مطالعه، به دلیل پیچیدگی و همچنین غیر خطی بودن ماهیت مسئله، پارادایم تحقیق، کل¬نگر و الگوی استفاده شده در آن، رویکرد سیستمی بوده و جهت مدل¬سازی مسئله¬ پژوهش از روش¬شناسی SD استفاده شده است. جان استرمن که یکی از فعالان صاحب نام در زمینه¬ پویاییهای سیستم است می گوید:" SD یک تکنیک بسیار قوی جهت تحلیل مسئله، و یک الگوی بسیار خوبی برای فکر کردن بوده و جهت تبدیل مدلهای ذهنی به مدل های ریاضی، روش خاص خود را به همراه دارد." وی می¬افزاید ؛ " شبیه¬سازی ریاضی حاصل از مدل سازی دینامیکی، یک ابزارقدرتمند جهت توسعه یادگیری است و طی

ازخوردهای متعددی که در فرایند مدل¬سازی رخ می¬دهد برای مدل ساز، زمینه¬های یادگیری را فراهم می کند."
درشکل شماره یک گام¬های اجرایی فرایند مدل¬سازی، به صورت شماتیک و گام به گام نمایش داده شده است.

پیشینه پژوهش
یک طرح علمی- پژوهشی با هدف بررسی تبعات پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی در صنعت خودرو، در مرکز مطالعات استراتژیک شرکت ایران¬خـــــودرو به انجام رسیده که بر اساس گزارش¬های اعلام شده(برارپور 1382)، چارچوبهای علمی آن از 4 فرض کلی تبعیت می کند:
فرض اول: با توجه به اینکه متوسط زمان فرآیند الحاق کامل، در مورد کشورهایی که از هنگام تأسیس سازمان تجارت جهانی، به آن ملحق شده¬اند 7 سال بوده است(مرادپور 1380)، بنابراین. اگر در سال 84 کلیه موانع جهت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی مرتفع شود، این کشور درابتدای سال1391، رسماً به عضویت کامل آن سازمان در خواهد آمد و یک فضای رقابتی واقعی برای شرکتهای خودروساز ایرانی فراهم خواهد ساخت.
فرض دوم : در حال حاضر واردات خودرو به داخل ایران بسیار ناچیز بوده و شرکتهای خودرو ساز ایرانی در یک محیط صددرصد حمایتی از جانب دولت، مشغول به فعالیت هستند(گمرک جمهوری اسلامی ایران – 1831).
فرض سوم : کانون توجه این مطالعه ، خودروهایی هستند که در رنج قیمتی 40 الی 80 میلیون ریال قرار داشته، و تعرفه اعمال شده بر واردات، در مورد خودروهای با این کلاس قیمتی، حدود 100درصد است(شرکت چاپ و نشر بازرگانی – 4831).
فرض چهارم : با توجه به سهم بالای شرکت ایران خودرو از بازار داخل برای خودروهای با کلاس قیمتی فوق(حدود 70 درصد )، و همچنین مشکل بودن فرایند جمع¬آوری داده از بخش صنعت خودروی کشور، وضعیت رقابت پذیری این شرکت به عنوان وضعیت رقابتی کل بخش صنعت خودروی ایران ( در مقایسه با شاخصهای جهانی )، در نظر گرفته شده است .
مفهوم سازی اوضاع زیرساخت¬های رقابتی شرکت ایران خودرو
مفهوم¬سازی و مدل¬سازی مسئله پژوهش بر اساس پنج زیربخش اصلی زیر که هسته اصلی مدل نیز به حساب می¬آید صورت پذیرفته، که به شرح زیراست:
- زمان تحویل به موقع محصولات؛
- ?سرویس و خدمات پس از فروش؛
- ?کیفیت محصولات؛
- ?قیمت فروش محصولات؛
- سهم بازار (پویایی بازار- مشتری- شرکت "IKCO ")
- نرم افزار Vensim شامل نمودارهای جریان و معادلات ریاضی مربوط به مدل نزد مولفان قرار دارد.
مفهوم سازی اوضاع زیرساخت¬های رقابتی شرکت ایران خودرو ( قبل از الحاق ): پایین بودن سطح خواسته، نیاز و انتظارات مردم، سیاستهای حمایتی دولت، مازاد تقاضای داخلی پاسخ داده نشده در سالهای پس از انقلاب اسلامی و همچنین عدم اجازه ورود به خودروهای خارجی به بازار داخل، مجموعه عللی هستند که سبب شده تا یک موقعیت صددرصد حمایتی را برای خودروسازان کشور فراهم آورد. این پدیده، مدل رشد فزاینده (REINFORCING(R1 که در شکل 2 نمایش داده شده را برای متغیرهای رشد ایران¬خودرو ( به نمایندگی از کل بخش صنعت خودرو) ایجاد کرده که در طول زمان و طی حلقه¬ای با بازخورد مثبت، تقویت شده و بدون تأثیرپذیری از عامل تهدید کننده خارجی، به حرکت مثبت خود ادامه داده به گونه‌ای که ایران خودرو و بخش صنعت خودروی کشور، لزوم ایجاد تحولات عمیق، ریشه‌ای و زیر بنایی را در خود احساس نمی‌کند.
مفهوم سازی چالشهای رقابتی ایران خودرو ( بعد از الحاق کامل ): شکل 3، مدل مفهومی تبعات الحاق ایران به این سازمان را نشان می دهد. حلقه R2 که یک مدل رشد فزاینده را برای شاخصهای رقابتی(QSPT) رقبای خارجی

به نمایش گذارده، در برگیرنده این مفهوم است که: "با پذیرش الزامات سازمان توسط ایران طی مذاکرات دو یا چند جانبه در بخش صنعت خودرو، ورود محصولات رقبای خارجی با برتری نسبی شاخصهای رقابت پذیری به بازار داخل، به آسانی صورت گرفته که این پدیده سبب کاهش رضایتمندی مشتریان داخل نسبت به خودروهای داخلی و افزایش تمایل آنان به خرید خودروهای خارجی می شود. بنابراین، کاهش سهم بازار خودرو سازان داخلی که به مفهوم افزایش سهم بازار رقبای خارجی آنان در بازار داخل است، انگیزه و تلاش شرکتهای خارجی را جهت سرمایه گذاری روی بازار خودرو سواری ایران دوچندان می¬کند. R2 یک حلقه بازخورد مثبت با بهره بزرگتر از یک ( gain>1) است که در طول زمان سبب تقویت متغیرهای رشد خودروسازان خارجی، و موجب تضعیف متغیرهای حلقه¬های R3 و B1 می¬شود که در ادامه توضیح داده خواهند شد".
با حضور رقبای خارجی در بازار داخل و کاهش چشمگیر سهم بازار ایران¬خودرو: "شاخص سودآوری شرکت، به شدت افول می¬کند و همین امر زمینه¬ها و الزام تلاش، جهت بهبود اثربخش را در مدیران ارشد ایران¬خودرو تقویت می¬کند. این تلاشها که تا حدودی به بهبود شاخصهای رقابت¬پذیری شرکت منجر می شود سبب می¬گردد تا بخشی از سهم بازار از دست رفته آن، بازیافت شود اما این بدان مفهوم نیست که درمقایسه با سهم بازار رقبای خارجی، سهم قابل ملاحظه¬ای باشد. حلقه B1 از شکل 3 ، درواقع یک حلقه تعادلی با بازخورد منفی است که متغیرهای آن درطول زمان و در ماراتن رقابت، به شدت تضعیف می شوند".
اما بعد از گذشت مدت زمان طولانی¬تری نسبت به شکل گیری حلقه B1، حلقه¬R3 که یک مدل رشد اضمحلال گونه را به نمایش گذارده ظهور می کند. R3 که یک حلقه با بازخورد مثبت اما با بهره کوچکتر ازیک (gain<1) است، بیان می دارد که: "با کاهش سود آوری شرکت و سرمایه گذاری مدیران ارشد بر روی شاخصهای رقابتی، طی فرایندی که برای حلقه B1 تشریح شد، به دلیل افت شدید توان مالی آن درطول زمان، و همچنین پائین آمدن سطح آستانه تحمل شرکت در مقابل فشار رقابت بازار، بهبود به مفهوم واقعی صورت نپذیرفته و تنها بخش اندکی از سهم بازار داخلی را به خود اختصاص خواهد داد".

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  36  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله راهکارهای ارتقا بهداشت در مدارس

تعریف بهداشت
دانش بهداشت ,راههای ایجاد ,حفظ,ارتقا و گسترش سلامت جسمی –روانی و اجتماعی را به انسان نشان می دهد و کم کیف زندگی را برایش بیشتر و بهتر مهیا می کند .ومی توان گفت که بهداشت , نه چیزی است که بتوان به مردم تحمیل نمود و نه به آنها هدیه داد یا برای آنها تهیه کرد . بلکه بهداشت را تنها از طریق فعالیت موثر مردم آگاه و به حرکت در آمده می توان به دست آورد . لذا بدون داشتن بینش و باوربهداشتی , بدون دسترسی آسان به اطلاعات مفید و درست , در زمینه ی مشکلات شایع بهداشتی و روشهای پیشگیری بدون آنکه مردم نیازهای بهداشتی خود را بشناسند , طلب کنند و بیابند . عرضه ی خدمات بهداشتی فقط از بالا به پایین توسط کارکنان بهداشتی , دردی را دوا نخواهد کرد .پس برنامه ریزی ها باید چنان باشد که کودکان شهری و روستایی , بخصوص دانش آموزان , به طور فعال , خود در مسایل بهداشتی شرکت کنند و با ارائه ی برنامه های مفید آموزش بهداشت و با توجه به شرایط محل زندگی و خانواده ی خویش ,نیازهای واقعی بهداشت خودشان را درک کنند . چون روش زندگی در همان مراحل اولیه حیات شکل می گیرد .

تاریخچه بهداشت مدارس و تحولات سازمانی آن در ایران
در سال 1293 شمسی هیاتی از پزشکان ایرانی و اروپایی مقیم ایران تشکیلاتی به نام مجلس حفظ الصحه برای مراقبت از بهداشت عمومی بوجود آموردند .در اواخر همین سال دکتر علی اکبر خان ( اعتمادالسلطنه ) به سمت مفتش صحی مدارس منصوب شد . در سال 1304شمسی صحیه مدارس به عنوان یک واحد مشخص به وزارت معارف معرفی و به آن وابسته گردید . این واحد دارای قسمتهای کحالی معاینات بهداشتی دانش آموزان و آموزش بهداشت بود .
در سال1315 صحیه مدارس به نام بهداری آموزشگاهها تغییر اسم یافت و در سال 1318 بهداری آموزشگاهها ضمیمه اداره ی کل دانشکده پزشکی و بیمارستانها شد .در سال 1320 دوباره به عنوان دفتر کل بهداری آموزشگاهها تغییر نام داد.اما این دگرگونیها ی اسمی چیزی را بر محتوای خدماتی اش نیفزود و بویژه در جهت مسایل بهداشتی و مراقبتی دانش آموزان همچنان ضعیف ماند , چون از نیروی انسانی میان رده ای که بتواند پاسخگوی نیازهای بهداشتی دانش آموزان باشد تهی بود. از این رو در سال 1350 برای پر کردن این خلاء و نیروی اجرایی , مدارس عالی بهداشت تاسیس شد این مدارس در تهران و چهار استان خراسان , اصفهان, آذربایجان شرقی و فارس ابتدا بصورت داوطلب و سپس از طریق کنکورعمومی با مقطع تحصیلی فوق دیپلم دانشجو می پذیرفت و آموزش یافتگان خود را که غالبا" دختر بودند , به عنوان مربی بهداشت پذیرفت . طی تغییر نامهای مختلف در سال 1363 دوباره نوای تازهای بر دگرگون کردن این نظم نوپاآغاز شد بر این آهنگ که می گفتند گسترش وارتقای خدمات بهداشتی زیر پنج سال نسبت به خدمات بهداشتی دانش آموزان ازاولویت بیشتری برخوردار است .در این راستا از مراقبین بهداشت مدارس استفاده شد.ولی این طرح نسنجیده در جریان اجرا به دلایل مختلف دچار مشکل شد .و عوارض دلسرد کننده و زیانبارش برای عاملان اجرا بیشتر از نتایج مفید آن برای برخورداران از خدمات بهداشتی بود .بلاخره آنچه در مدت 6-5 سال بافته شد دوباره به حال اول بازگشت و در پایان سال 1369 اکثریت مراقبین بهداشت از مراکز بهداشتی به وزارت آموزش و پرورش مراجعت نمودند و از زنجیره ی سازمان یافته و مربوط بهداشتی – درمانی که تقریبا" با دیگر حلقه هایش هماهنگ شده بود,خارج گشتند.اکنون باید دید که از این تغییر تازه چه حاصل خواهد شد .

ضرورت بهداشت مدارس
با توجه به مبانی کلی بهداشت که عبارت از اجرای مسایلی غیر درمانی تکیه بر عامل رفتارپذیری انسان در جهت ایجاد عادات مطلوب و فراهم کردن شرایط مناسب محیط حیاتی است , ضرورت شناخت و بکار گیری بهداشت مدارس به عنوان یک حلقه ی اساسی در زنجیره ی حرکت بهداشت و پیوسته به حلقه ی بنیادی و مقدم آن , یعنی بهداشت زیر پنج سال و با اجرای یک سلسله خدماتی که نیازهای مهم بیولوژیکی و روانی دانش آموزان را در بر دارد , می تواند ادامه ی حیات موثر و پیشرفت سالم کودک را تا سن بلوغ تامین کند .از این جهت می بینیم که دریکی ازکمیته های یونسکو این نکته یادآوری شده است که:اولین هدف از آموش ابتدایی , بهبود رشد کودک , شکوفا نمودن استعدادهای وی و برقراری عادات بهداشتی مناسب و درست برای او می باشد که به منظور وصول به هدفهای فوق ,اصول زیر باید راهنما گردد :
1- تندرستی نه تنها حق مردم است و دولت باید زمینه های ایجاد آن را فراهم کند , بلکه از پایه های مسلم رشد اقتصادی اجتماعی جامعه به شمار می آید .
2- توجه به مسایل تندرستی باید توجهی همه جانبه باشد و بسیاری از فعالیتهای غیر پزشکی مثل تغذیه , محیط زیست , مسکن , پوشاک و رفاه اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی را نیز در بر گیرد .
3- این نکته را باید پذیرفت که آموزش و تندرستی از هم جدایی ناپذیر بوده و برنامه های آموزشی وتربیتی هر چه خوب و پربارتر باشد در محیطی نا سالم و درد آلود ثمری نخواهد داشت .
ازآنجا که در حدود 3/1 جمعیت کشور را دانش آموزان تشکیل می دهند این رقم خود به روشنی بیانگر اهمیت موضوع می باشد.
در جهت آسیب پذیری افراد تحت پوشش خدمات بهداشت مدارس نیز می دانیم که مدرسه , سیستمی پیچیده و گاه اضطراب آور است که کودک را در جهت مختلف مسایل خود درگیر می کند . این مسایل عبارتند از :
1- خارج شدن کودک از حالت وابستگی کامل به والدین .
2- هماهنگ شدن کودک با محیط تازه ی اجتماعی و سطوح و سنین مختلف .
3- پرداختن کودک به وظایف یادگیری که برای وی نوعی مبارزه ی ذهنی و هوشی است .
به این ترتیب مراقبت از کودک ازجهات مختلف بهداشتی می تواند ازعوارض اجتماعی ناشی از مسایل درهم وآسیب رساننده ی وی پیشگیری کرده , برآیند استعدادهای بالقوه ی وی را به کمال نزدیک کند .
آموزش بهداشت
آموزش بهداشت در مفهوم و معنای کلی خود ,روش تعلیمی است که از طریق آن می توان در ایجاد و بهبود عادات و رفتارمطلوب , دگرگونی یا سلب موهومات و خرافات ذهنی , تغییر سنتهای نامعقول و بی منطق مسایل بهداشتی فرد , مفید و فزاینده ای داشت .
هدف از اجرای این برنامه آنستکه با تکیه بر دانش و ایجاد آگاهی و تاکید بر دلیل خواهی و شناخت نظام علت و معلولی جهان ذهن انسان را از آغاز نسبت به مسایل مرتبط به تامین به حفظ سلامتی و درک مشکلات خود از طریق استدلال علمی هر چه بیشتر آشنا و آشناتر نمود . در این حرکت غالب دانشمندان معتقدند که از نقطه نظر های مختلف سن دانش آموز , موقع ومحل مدرسه پذیراترین زمان و مناسب ترین مکن برای نیل به مقصود است و دلایل زیر گواه بر ادعای خود می دانند :
1- توجه به نقش ضمیر و ذهن مستعد کودک که آمادگی بیشتری برای آموختن , پذیرفتن و حفظ کردن دارد .
2- آموزشی به حد کافی در دسترس است.
3- حضور موظف دانش آموز , ابعاد آموزش را وسیعتر می کند .
4- کثرت دانش آموز , ابعاد آموزش را وسیع تر می سازد .
5- ارتباط دانش آموز با اعضای خانواده , دبستان , بسط وتعمیم مسایل آموزشی را موجب می شود .
6- برخورداری دانش آموز از راهنماییهای بهداشتی به تامین سلامت وی و شکوفایی استعدادهایش در زمینه های جسمی –روانی و هوشی کمک کرده , امکان یادگیری را بیشتر و وصول به هدف را برایش بهتر و راحتر می کند .
7- جریان حرکت جامعه ی آینده را با آگاهی و تقویت باورهای افرادی که همین کودکان آموزش دیده اند, سرعت می بخشد .
از این جهت همه ی کارشناسان بهداشتی , اهمیت آموزش بهداشت را در مدارس , یکی از ارکان مهم فعالیت سازماندار بهداشت مدارس می دانند .

برنامه ریزی آموزش بهداشت
آموزش بهداشت در مدارس احتیاج به برنامه ریزی دارد و برای این کار وجود کمیته های برنامه ریزی لازم است .
وظایف این کمیته ها عبارتند از :
1- تهیه طرح کلی آموزش بهداشت و تدوین برنامه هایی متناسب با :
آموزش بهداشت در دوره ی ابتدایی
آموزش بهداشت در دوره ی راهنمایی
آموزش بهداشت در دوره ی متوسطه
آموزش بهداشت در مدارس شهری و روستایی
2- بررسی سطح آموزش , ایجاد هماهنگی , تهیه مطالب آموزشی مناسب با نیازهای جسمی – روانی و اجتماعی عاطفی کودک .
3- بررسی امکان بهره گیری از همکاری معلمین در امر آموزش بهداشت .
4- تهیه کتابهای جدید آموزش بهداشت .
اعضای این کمیته ها بهتر است در صورت امکان از افراد زیر انتخاب و ترکیب شوند :
کارشناس آموزش بهداشت
پزشک که پزشک مدرسه در اولویت خواهد بود .
مراقب بهداشت
نماینده ی تربیت بدنی
معلم زیست شناسی
کارشناس تغذیه
کارشناس بهداشت روانی
کارشناس بهداشت محیط
کسب موفقیت در اجرای برنامه ی آموزش بهداشت مدارس , عموما" وقتی صورت می پذیرد که قسمتهای مختلف زیر در شکل دادن به آن مورد توجه قرار گیرد .
این قسمتها باید شامل بخشهای زیر باشد :
1- بخش بررسی در محتوای برنامه و ارزشیابی و نحوه ی اجرای آن .
2- بخش ترجمه و تالیف و پر بار کردن هر چه بیشتر برنامه ها و هماهنگ کردن آن با یافته ها و نیازهای جدید علمی و اجتماعی
3- بخش تدارکات اجرایی .
4- بخش استفاده از وسایل ارتباط جمعی مثل رادیو , تلویزیون , سینماو مطبوعات .
5- بخش هنری شامل استودیوی عکاسی و استودیوی نقاشی .

روشهای آموزش بهداشت
برنامه ی آموزش بهداشت مدارس را به صور مختلف می توان اجرا کرد . متداولترین آنها عبارتند از :
1- آموزش بهداشت با استفاده از فرصتهای مناسب ارزش این روش آموزشی به خاطر آنستکه در جریان فرصتهای خاص , دانش آموز یا شخص مورد آموزش , خود شاهد عینی بوده و از طریق بیولوژیکی و تحریک راههای مختلف حسی با موضوع ارتباط پیدا می کند .و سپس این تغییرات در بدن کودک موجب ترشح هورمونها شده , سیستم عصب وی را تحریک یا تحریک پذیر تر کرده و مستعد فراگیری بیشتری می نماید . همانگونه که یک دانش آموز یا دانشجو اگر در جلسه ی امتحان سوال امتحانیش را نداد و با کوششی که برای به خاطر آوردن آن می کند , نتیجه ای برای پاسخ پیدا نکند و پس از پایان جلسه جواب آن سوال را از دیگری جویا شده و یا در کتابی بیابد , به عنوان یک اطلاع دیر پا , در ذهنش می ماند , آموزشی که با بهره گیری از موقعیتهای خاص برای دانش آموز صورت گیرد نیزاثرش در ذهن وی ماندنی تر و استوارتر خواهد بود مثلا" دانش آموزی که خود شاهد عطسه , سرفه و آبریزش بینی یا به طور کلی بیماری همکلاسیش می باشد, بهتر معنی بیماری واگیردار و اثرات سرایت آن را متوجه می شود و به ذهن می سپارد تا کودکی که به طور ذهنی از عوارض بیماری عفونی برایش صحبت می شود . لذا آموزش با استفاده از فرصتها را در مدرسه می توان نسبت به زمینه های مختلف , ظهور یک بیماری قابل سرایت ,رعایت نظافت شخصی , حفظ پاکیزگی کلاس , راهروها حیاط و قسمتهای مختلف مدرسه ضمن برخورد با نمونه های عینی آن مورد بحث قرار داده و به دیر پایی اثراتش در ذهن عینیت پذیر دانش آموز امید وار بود .
2- استفاده از کتاب راهنمای آموزش بهداشت .
3- آموزش از طریق برنامه های سازمان یافته مثل تعیین سوالات , تمرینات نقاشی ها , خلاصه نویسی ها در تشکیل جلسات تحلیلی .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   12 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله ده راهکار برای تعلیم و تربیت برتر


شاید یکی از شاخص‌ترین تفاوت‌های تعلیم و تربیت در گذشته و حال، لزوم توجه آموزگاران به مشکلات متعدد تعلیم و تربیتی دانش‌آموزان باشد، که این امر ناشی از درگیری دانش‌آموزان امروزی با نابسامانی متعدد، اعم از آموزشی و پرورشی است.
در نگاهی کلی می‌توان مشکلات آموزشی - پرورشی کودکان و نوجوانان را از مواردی چون ناتوانی در فراگیری آموزش‌ها تا انواع نابسامانی‌های روحی- روانی دانست، که به این ترتیب جای بحثی نمی‌ماند که آموزگاران موظف‌اند بخشی از نیازهای این دانش‌آموزان را پاسخ گویند. از نگاهی دیگر اگر آموزگاران نخواهند تا نتوانند نابسامانی ذهنی - جسمی دانش‌آموزان‌شان را برطرف کنند، بی‌تردید دانش‌آموزان به دلیل درگیری‌های ذهنی‌شان آنچه را که آموزش داده می‌شود، فرا نمی‌گیرند.
در این بررسی سعی شده تا ده راهکار ساده اما مهم برای برقراری ارتباط آموزگار با دانش‌آموزان با هدف رفع مشکلات مختلف آنها ارائه شود.

با دانش‌آموزان مرتبط شویم
آموزگار به صندوقچه اسرار دانش‌آموزان تبدیل شود، سخنان آنها را بشنود و سعی کند بی آن که دیگران را به شکلی نادرست در جریان مشکلات آنها قرار بدهد، مشکلات را به بهترین نحو با والدین و اولیای مدرسه در میان گذاشته و تلاش خود را در جهت رفع آنها معطوف کند.
اعتماد دانش‌آموز به آموزگار باعث می‌شود تا دانش‌آموز آزادانه مسایلش را با آموزگار در میان گذاشته و از او کمک بخواهد. برای آن که بتوانیم دانش‌آموزان و مشکلات آنها را شناخته و یاری‌شان کنیم، دقایق پایانی کلاس را هر بار به گفت وگو با یک یا چند نفر از دانش‌آموزان اختصاص دهیم تا از علایق، خواسته‌ها و مشکلات آنها آگاه شویم.
در سایه این شناخت و آگاهی، برقراری ارتباط آسان‌تر و رفع مشکلات سهل‌تر خواهد شد. از سوی دیگر، ارتباط منطقی و صمیمی دانش‌آموز و آموزگار، احساس آرامش را بر کلاس درس حاکم می‌کند و این احساس خوشایند فرایند آموزش - فراگیری را به حرکتی دلچسب و تأثیرگذار تبدیل می‌کند.
اختصاص ساعت‌هایی خاص به گفت وگو با دانش‌آموزانی که با مشکلات بیشتری روبه‌رو هستند، بسیار راهگشا است.
او را به سوی خوب بودن سوق دهیم
روانشناسان معتقدند سرآغاز تصحیح رفتارهای ناشایست دانش‌آموزان تفسیر خوب رفتارهای نادرست آنها است؛ به این معنی که برای مقابله با رفتارهای ناپسند دانش‌آموزان، به جای دعوا و مشاجره، با آنها به خوبی و با منطق و آرامش برخورد کرده و رفتار آنها را به گونه‌ای دیگر و یا از
نگاهی دیگر تعبیر و تفسیر کنیم.
دانش‌آموز ناآرام سعی دارد تا به هر شکل ممکن نظم کلاس را به هم ریخته و آموزگار و همکلاسی‌هایش را آزار دهد؛ که این ناآرامی و اذیت ممکن است به دلایل مختلف اعم از ابتلا به بیش‌فعالی؛ نا‌بسامانی‌های روحی - روانی؛ نیاز به جلب توجه و... بروز کند.
اما علت هر چه هست، نباید با او برخوردی تند و خشن داشت. گفت وگو با او و تفسیر رفتارهای ناپسند او به گونه‌ای دیگر، دانش‌آموز را از ادامه روند نامناسبی که در پیش گرفته، باز می‌دارد.

به طور مثال هنگامی که با شیطنت سعی دارد تا نظم کلاس را به هم بریزد، به جای خشمگین شدن تنها به گفتن این عبارت بسنده کنید که: «او سعی دارد تا با شوخی‌هایش خستگی را از تن همه ما به در کند.» استفاده از عبارت‌هایی از این دست دانش‌آموز را شرمنده کرده و او را به سوی تصحیح رفتار خویش سوق می‌دهد.
راهنمایی‌ها باید ساده، کوتاه و کارا باشد
جوانان و نوجوانان، حتی کودکان از نصیحت بیزارند و هر چه صحبت‌ها به سوی نصیحت و پرگویی پیش برود نتیجه عکسی را به دنبال دارد. بنابراین با کوتاه‌ترین اما بهترین و تأثیرگذارترین عبارت‌ها آنها را راهنمایی کنید. به جای ریز شدن در مسایل و بحث و گفت وگوی بیهوده، تلاش کنید تا با فهرست‌بندی مطالب و پرداختن به نکات کلیدی و مورد نظر، در کوتاه‌ترین زمان ممکن به بهترین نتیجه دست یابید.
روانشناسان عقیده دارند برای نتیجه‌گیری بهتر، کافی است کلیدهای موفقیت به صورت خلاصه و فهرست‌وار به آنها ارائه شده و هر بار تنها یادآوری کوتاهی درباره سرفصل‌ها صورت بگیرد. ذهن دانش‌آموزان خودبه‌خود و براساس داده‌های کلیدی، راه صحیح را پیدا خواهد کرد.
این روش برای آموزگاران و والدین توصیه شده و پرگویی مضرترین شیوه برای تصحیح رفتار دانش‌آموزان است.
دوستی و رفاقت را شکوفا کنید
روانشناسان براین باورند که همسالان بیش از دیگران یکدیگر را باور داشته و به سخنان و رفتارهای یکدیگر اعتماد دارند. بنابراین با شکل‌گیری رفاقت‌های درست، خوب و محکم می‌توان بسیاری از مشکلات جوانان و نوجوانان را برطرف کرد.
از آن‌جایی که آموزگار بیش از هر فرد دیگری به اخلاق و روحیه تک‌تک دانش‌آموزان واقف است، از این رو به خوبی می‌تواند شاگردانش را برای یافتن دوست خوب راهنمایی کند.
ترتیب دادن بازی‌ها و فعالیت‌های درسی گروهی؛ بازدیدهای علمی - تفریحی و... نه تنها راهکار مناسبی برای ارتباط بیشتر دانش‌آموزان با یکدیگر است؛ بلکه زمینه‌ساز شناسایی بیشتر دانش‌آموزان و یافتن دوستان خوب با نظارت آموزگار است.
به این ترتیب کودکان، جوانان و نوجوانان با یافتن و حفظ دوستی‌های خوب می‌توانند بسیاری از مشکلات روحی - روانی خود را برطرف کنند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  10 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید