دانلودمقاله زندگی نامه شهید سرهنگ خلبان محمد حسین قلخانی

تولد
شهید محمد حسین قلخانی فرزند حضرت در تاریخ 1/1/1332 در شهرستان تویسرکان در دامان خانواده‌ای مذهبی و در کلبه‌ای محقر، اما سرشار از مهر و محبت دیده به جهان گشود.

تحصیلات
رشته‌ی طبیعی (علوم تجربی) به ادامه‌ی تحصیل پرداخت. با وجود این که خانواده ی وی با مشکلات اقتصادی مواجه بود، اما این مشکلات هرگز سد راه وی نشد و او ضمن تحصیل، اوقاعت فراغت را به کار مشغول می‌شد تا هزینه‌‌ی تحصیل را فراهم نماید. شهید قلخانی از همان دوره‌ی کودکی علاقه‌ی وافری به شغل خلبانی و پرواز در آسمان و ماجراجویی داشت.
به همین منظور با استعدادی که در وجود او نهفته بود و با سعی و تلاشی که از خود نشان داد، سرانجام در خردادماه سال 1353 موفق به اخذ دیپلم طبیعی گردید. شهید قلخانی پس از دریافت دیپلم، بلافاصله به دانشکده‌ی خلبانی نیروی زمینی ارتش (هوانیروز) مراجعه و ثبت‌نام کرد.
پس از موفقیت در آزمون ورودی و انجام تست جسمانی و مصاحبه، به آرزوی دیرینه‌ی خود یعنی پرواز در آسمان رسید. پس از طی دوره‌های آموزشی و رزمی و کلاس‌های زبان انگلیسی به درجه‌ی ستوان سومی نایل گردید.
شهید قلخانی دوره ی خلبانی هلی کوپتر را در تاریخ 29/4/1356 در همان سال، دوره ی هلی کوپتری کبرا را در تاریخ 27/11/1356 با موفقیت به پایان رسانید. دیگر او به یک عقاب تیز چنگ و بلند پرواز آماده ی دفاع از سرحدات ایران عزیز تبدیل شده بود .

شرکت در تظاهرات مردم اصفهان
با وجود این که در طول مدت آموزش خلبانی، رژیم ستم شاهی در ایران حکمفراما بود و انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمنی و با به شهادت رسیدن حاج آقا شمس‌آبادی، راهپیمایی عظیم مردم اصفهان به اوج خود رسیده بود، شهید قلخانی با آن روحیه‌ی مذهبی که در وجود او نهفته بود، به فرمان امام خمینی، به همراهی تعدادی از خلبانان و همافران، در تظاهرات و راهپیمایی‌های مردم اصفهان شرکت می‌نمود، که توسط عمال سرسپرده رژیم، این عزیزان شناسایی و بازداشت شدند.
چون بازداشت وی با پیروزی انقلاب اسلامی مصادف گردید ، به حکم دادگاه تبرئه و ازبازداشت رها گردید. بدین ترتیب زندگی جدید وی در راه اعتلای جمهوری اسلامی ایران آغاز گردید .

عملیات
در سال 1358 در حالی که حکومت نوپای جمهوری اسلامی ایران هنوز تشکل نیافته بود، منافقین کوردل و اشرار در کردستان دست به شورش زده و خواستار خودمختاری برای کردستان شدند. شهید قلخانی همراه تعدادی دیگر از خلبانان شجاع هوانیروز به منطقه‌ی کردستان اعزام و با شرکت در چندین عملیات رزمی هوایی و به لطف و یاری خداوند بدون هیچ گونه سانحه‌ای منافقین و اشرار مسلح را در هم کوبیدند و منطقه را از لوث وجود این از خدا بی‌خبران پاک نمودند تا نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروی انتظامی و بسیجیان در تمامی مناطق آزاد شده، مستقر گردند.
پس از این عملیات موفقیت آمیز، همراه تیم اعزام به اصفهان مراجعت نمود. هنوز مدت کوتاهی ازاین عملیات نگذشته بود که رژیم سرسپرده ای عراق در اوایل اربیهشت سال 1359، توسط چند فروند هلی کوپیتر روستاهای مرزی قصر شیرین و سرپل ذهاب را مورد تجاوز قرار داد وتعدادی ازهموطنان عزیزمان را شهید ومجروح نمود.
شهید قلخانی همچون پرنده ای سبک بال وعاشق پرواز، با روحیه ای خستگی ناپذیر وبا عشق وعلاقه ای که به انقلاب اسلامی داشت ،داوطلبانه عازم منطقه ای درگیری شد وهمراه تیم اعزامی ، با چند عملیات پروزای ، مانع نفوذ و تجاوز مجدد هلی کوپترهای عراق به مرزهای ایران اسلامی گردید. درشهریور سال 1359 با اعلام رسمی جنگ از سوی رژیم عراقت وتجاوز آشکار چندین لشکر تا دندان مسلح عراق به مرزهای کشورمان ، به قصد تصرف شهرهای مرزی وضربه زدن به پیکر انقلاب اسلامی ایران ، شهید قلخانی بار دیگر دواطلبانه همراه تعدادی ازخلبانان تیرپرواز هوا نیروز با پرنده های آهنین بال خود ، عازم اهواز شدند وبسیجیان شتافته ، با منهدم کردن تعدادی از تانک های عراق ونیروهای پیاده آنان، مانع پیشروی مزدوران بعثی به خاک کشورمان شدند.

یاد و خاطره
یکی از دوستانش به نام عباس شریفی در این رابطه می‌گوید: «شهید قلخانی یکی از خلبانان شجاع موشک‌زن ناو بود، در هر (سورتی) پرواز بعید بود موشک را به هدف نزند. زمانی که دشمن در اهواز تا دب حردان پیش آمده بود و مردم دسته دسته شهر را ترک می‌کردند، خلبانان تیز پرواز هوانیروز از جمله شهید قلخانی با پروازهای مستمر و آتشین خود عرصه را بر دشمن بعثی تنگ کرده، و تانک‌های آنان یکی پس از دیگری شکار موشک‌های قلخانی و امثال او می‌شد. (دی‌ماه 1359)
همراه شهید قلخانی به جبهه ی « مارد» اعزام شدیم. آبادان کاملا درمحاصره بود ، تنها راه رفت وآمد از رودخانه ی بهمن شیر صورت می گرفت ، هوا نیروز درمحلی درکنار رودخانه مستقر شد. تعدادی ازنیروهای خود ی ، اندکی توانسته بود جلوی پیشروی دشمن را در منطقه ی ذوالفقاری آبادان بگیرند.
این جا هم هوا نیروز، عمده نیرویی بود که دقیقه ای عراقی ها را آسوده نمی گذاشت ، صبح ها زود بلند می شدیم و به پرواز می رفتیم . ازشادگان ودارخوین عبور می کردیم وبه نیروهای مهندسی رزمی دشمن، که در حال احداث جاده واستحکامات بودند ، حمله می کردیم . شهید قلخانی فریاد می زد، بچه ها ، با خیال راحت ماشین آلات راهسازی عراق را منهدم کنید کسی به کسی نیست.
او راست می گفت، ازدشمن خبری نبود ، درهر ( سورتی) پرواز ، ده ها دستگاه خودرو لودوزر، کامیون عراقی با آتش راکت وموشک هلی کوپترهای کبرا به آتش کشیده می شد. یک روز هنگام تیراندازی علیه ادوات زرهی دشمن دشمن درغرب کارون با هواپیماهای عراقی درگیر شدیم ، این اولین باری بود که با شکارهای دشمن درگیر می شدیم ، نمی دانستیم چه کار کنیم .
شهید قلخانی به بچه ها گفت : پرداکنده شوید وهرکس ازطرفی به سوی هواپیماها آتش کند تا هواپیماها نتواند هلی کوپترها را مورد هدف قرار دهند.
روحش شاد ، چند بار تا ارتفاع هزارپایی اوج گرفت تا شاید بتواند تا تیر وراکت جنگنده ی عراقی را مورد هدف قراردهد، اصلا با ترس میانه ای نداشت وهر چه می گفتیم حسین ، خطرناک است ،این قدر ارتفاع نگیر! گوشش بدهکار نبود . آن روز پس از 20 دقیقه مبارزه با هواپیماهای دشمن ، همگی سالم به پایگاه مراجعت کردیم . روز بعد درست درهمان محل مجددا با هواپیماهای عراقی درگیر شدیم.
شکی نبود، قصد زدن ما را داشتند، ماموریت آن ها شکار هلی کوپترها بود . شهید قلخانی ، لیدر تیم پروازی بود ، گفت : عباس هواپیماها را به نحوی ، به یک طرف بکشانید ضد تانک برای شکار هواپیما آن هم در ارتفاع بالا ساخته نشده است، توجه نمی کرد . دو سه بار آن چنان به هواپیما نزدیک شد که خیال کردم مورد اصابت موشک جنگنده های عراقی قرارگرفته است ، ولی بعد از لحظه ای ازمیان دود و آتش سالم بیرون می آمد.روزها به همین طریق سپری شد تا عملیات تیپ 37 زرهی شیراز درمارد، آغازشد.
شهید قلخانی ازیگان های مانوری ، درپشتیبانی آتش این عملیات نقش بسزایی را ایفا کرد. با هم به اصفهان برگشتیم .اردبیهشت سال 1360 به اهواز اعزام شدیم. لکشر 92 زرهی خوزستان، حمله ی خود را علیه دشمن درارتفاعات الله اکبر آغاز کرد. شهید قلخانی دراین عملیات هم رشادت های زیادی ازخود نشان داد ، بارها هلی کوپتر او بر اثر اصابت گلوله های دشمن آبکش شده بود، ولی او دست بردار نبود . بدین ترتیب عملیات الله اکبر هم با پیروزی رزمندگان اسلام خاتمه یافت.»

آزادسازی پادگان حمید
شهید قلخانی در عملیات 15 دیماه 1359 که توسط لشکر 16 زرهی قزوین و تعدادی دیگر از یگان‌های ارتش و بسیج و دانشجویان پیرو خط امام انجام شد، در آزادسازی پادگان حمید نقش بسزایی داشت. در فروردین و اردیبهشت 1360 با شرکت در چندین پرواز شناسایی بر فراز مناطق مختلف اهواز از جمله بیوض، سوسنگرد. خرمشهر، مقدمات عملیات بیت المقدس را فراهم نمودند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   26 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله تغذیه در ورزش

تاریخچهٔ تغذیه در ورزش :
ارتباط تغذیه با ورزش از پیش از عصر طلائى یونان شناخته شده بوده است. توجه به فعالیت‌هاى جسمانی،
غذاى مناسب و در کل سلامت عمومى بدن ذهن دانشمندان سامرائی، هندی، مصری، ایرانى و دیگر تمدن‌هاى قدیمى را به خود مشغول نموده بود. بیابانگردان اولیه از غذاهائى چون ماهی، گوشت حیوانات وحشی، دانه‌ها، حبوبات، غلات و میوه‌هاى وحشى در دسترس استفاده مى‌کردند. در واقع مى‌توان عده‌اى از آماده‌ترین افراد این گروه از لحاظ جسمانى را اولین ورزشکاران تاریخ نامید، چرا که اغلب مسافت‌هاى طولانى را در زمین دشمن یا اقلیم‌هاى ناآشنا براى به‌دست آوردن غذا طى مى‌کردند. بعدها، وقتى شکارچیان به‌طور ثابت در یک محل مستقر شدند، براى تقویت دست‌ها به انجام ورزش هم مبادرت ورزیدند.
در زمان‌هاى قدیم، یک رژیم غذائى خاص براى تقویت جسمانى و یا تأمین سلامت اشخاص وجود نداشت. افراط در خوردن غذا و نوشیدنى منجر به بروز ناراحتى‌هائى چون اسهال، یبوست و یا سایر بیمارى‌ها مى‌شد. بقراط (۴۶۰ تا ۳۷۷ قبل از میلاد) مى‌گوید: اگر بتوانیم براى هر شخص میزان صحیح فعالیت بدنى و خوراک را تجویز کنیم به‌گونه‌اى که جانب تعادل رعایت شود، مطمئن‌ترین مسیر به سوى تأمین سلامت و تندرستى را برگزیده‌ایم. اگرچه پزشکان خطرات عمومى زیاده‌روى در مصرف غذا را دریافته بودند، اما در میان طبقات اجتماعى مختلف، الگوى مصرف غذا متفاوت بود. مثلاً کتیبهٔ یک مقبره در نزدیک هرم عظیم خئوپس شرح یک ملّاک پولدار را داده که غذاى خود را از گوشت گاو نر، گوساله، بز، گوسفند، ماکیان، نان و آبجو تهیه مى‌کرده است! در کل، شناخت انسان از ارتباط غذا و فعالیت بدنى با سلامت جسمانى است که دنیاى قدیم را با عصر جدید مرتبط مى‌سازد.
Empedocles سال ۵۰۰ تا ۴۳۰ قبل از میلاد)، یکى از شاگردان مشهور فیثاغورث و از اولین یونانى‌هائى بود که در رابطه با پزشکى مدرن مطلب نوشته است. او مفهوم کلى طبایع انسانى را که عمیقاً روى سطح سلامت و ابتلاء به بیمارى تأثیر مى‌گذارند را عنوان نموده است. پنج قرن بعد از بقراط، گالن (سال ۱۲۹ تا ۲۰۱ پس از میلاد) یکى از مشهورترین پزشکانى که تا به حال زیسته است، نظریه‌اى در علم پزشکى عنوان نمود که تا تقریباً ۱۳۰۰ سال بدون تغییر باقى ماند. گالن پسر یک معمار ثروتمند بود که در شهر پرگامن متولد شده و تحصیل علم طب را از ۱۶ سالگى آغاز کرده بود. در طول ۵ سال آغازین تحصیل، او نگرش جدیدى در مورد سلامت و بهداشت ارائه داد که بنابر عقیده‌ٔ عده‌ای، فیزیولوژى کاربردى ورزش دانسته مى‌شود. از اصولى که توسط وى براى حفظ سلامت جسمانى تدوین شد، مى‌توان به موارد زیر اشاره کرد، تنفس هواى تازه، خوردن غذاى مناسب و نوشیدن اشربهٔ سالم، ورزش و خواب کافی، داشتن حرکات روده‌اى منظم و کنترل احساسات. گالن انواع ورزش‌هاى طاقت‌فرسا یا سریع و نیز شدت و طول مدت مناسب انجام آنها را هم تشریح کرد. وى در رابطه با حفظ تندرستى به کمک یک رژیم غذائى مناسب نوشته‌هاى بسیارى دارد و باید گفت یونان آن سالها تحت تأثیر مقالات مشهور گالن بوده است.

آیا می دانید :
چرا باید ورزش کنیم؟
انواع تمرین های ورزشی » ویژة سالمندان کدامند؟
انجام هر یک از تمرین های ورزشی برای شما چه فوایدی دارد؟
آیا می توانید :
تمرینات ورزشی را به طور صحیح انجام دهید؟
تمرینات ورزشی را در زندگی روزمرة خود به کار ببرید؟
چرا باید ورزش کنیم؟
با افزایش سن تغییرات متعددی در قسمت های مختلف بدن ایجاد می شود. قلب ، ریه ها، سیستم عصبی، عضلات و استخوان ها دچار تغییرات ناشی از افزایش سن می شوند.
* قدرت عضلة قلب کاهش می یابد.
* ظرفیت ریه برای جذب اکسیژن کم می شود.
اگر تحرک و ورزش نداشته باشیم:
*عضلات ضعیف می شوند.
* کارایی مفاصل کم می شود.
* استخوان ها پوک می شوند.
همه این ها موجب محدود شدن فعالیت و حرکت می شود و بی حرکتی نه تنها بیماری های جسمی بسیاری را به دنبال خواهد داشت بلکه موجب تنهایی و افسردگی نیز خواهد شد. مشکل دیگری که با بی حرکتی به وجود می آید، عدم توانایی انجام کارهای روزمره و وابستگی به دیگران است.
آیا می خواهید با این تغییرات مقابله کنید؟
یک راه مطمئن برای کنترل و به تاخیر انداختن عوارض پیری ورزش منظم است.
به نکات زیر توجه نمایید:
فعالیت و ورزش منظم در طول عمر، به خصوص سنین بالا عامل حفظ و حتی تقویت ظرفیت های قلبی ریوی، عصبی و اسکلتی است.
* با فعالیت فیزیکی می توان مرگ و میر ناشی از بیماری های عروقی قلب، سرطان روده بزرگ و افزایش قند خون بزرگسالی را کاهش داد.
* فعالیت فیزیکی در کنترل چاقی، کلسترول بالا و فشار خون موثر است.
* ورزش یکی از عوامل مهم برای قرار گرفتن کلسیم در داخل استخوان و محکم شدن استخوان ها است.
* ورزش از افسردگی های دوران پیری جلوگیری می کند.
پس اگر می خواهید:
کمتر به اطرافیان وابسته باشید،
کارهای مورد علاقه تان را انجام دهید،
زندگی شاداب داشته باشید وهزینه کمتری را صرف درمان کنید همراه با ما ورزش کنید.
تغذیه در ورزش خواص میوه جات و سبزیجات

کارشناس ارشد زراعت

امروزه در جهان ورزش بسیاری از ورزشکاران برای بهره گیری از تمام توان و نیروی خود از داروهای مکمل استفاده می کنند و این در حالی است که میوه و سبزیجات اثرات موثر و مفیدی در بر دارد که اکثر ورزشکاران از آن اطلاع کامل و کافی ندارند .
در این راستا باید گفت ; از زمان های قدیم مردم به منافع و خاصیت های میوه جات و سبزیجات کم و بیش آشنا گردیده اما آنطور که باید و شاید پی به اهمیت و خواص آن نبرده بوده اند.
این هدایای پرارزش که مواد خود را از هوا، آب و زمین گرفته و با اشعه خورشید پرورش یافته در اختیار بشر قرار گرفته است. میوه جات و سیزیجات دارای املاح معدنی از قبیل آهن، کلسیم، منیزیم، منگنز، روی، نیکل، برم، فلوئور و اسیدهای آلی، سلولز، پکتین و تانن و ویتامین ها است که برای سلامت بدن ضرورت دارد و کمبود هر یک از آنها در بدن آشفتگی هایی ایجاد می نماید.
میوه جات در حدود 80 تا 95 درصد آب دارند و مواد چربی در آنها خیلی کم است اغلب حالت قلیایی دارند و اسیدهای بدن را خنثی می نماید و باعث می گردد جوش های صورت برطرف شود، پوست با طراوت و حالت نشاط و شادی در انسان ایجاد گردد. قند میوه جات از نوع گلوکز و لوولز بوده و دارای شیرینی مطبوع و سودمند برای کبد و نافع برای قلب است و این قند طبیعی با جذب مستقیم و فوری در بدن و با سوختن در بافت ها، انرژی مورد احتیاج را تامین می کند ولی قند کارخانه که با حرارت زیاد و اضافه شدن مواد شیمیایی تهیه می گردد از صورت طبیعی خارج شده، ویتامین ها و املاح خود را از دست می دهد و در نتیجه به یک ماده مضر برای بدن تبدیل می گردد. کلروفیل (سبزینه گیاهی) فراوان در سبزیجات نیز روی قلب و عروق اثر می کند و آنها را سالم نگه می دارد و پوست میوه جات و سبزیجات علاوه بر ویتامین های فراوان دارای سلولز است که باعث تحریک و تقویت حرکات دودی روده می شود و عمل دفع را آسان می کند.
میوه جات و سبزیجات خام و طبیعی و تازه برای بیماری های دستگاه گوارش، کم اشتهایی، یبوست و ناراحتی کلیه و دفع سنگ های مجاری ادرار، اگزما، چاقی، زیادی فشارخون، تصلب شرائین، نارسائی های قلبی و غیره مفید و شفادهنده اند و از طرفی میوه جات لذیذ، خوش طعم و بهتر از هرچیز رفع تشنگی را می نماید و به همین جهت خام گیاهخواران احتیاجی چندان به نوشابه ندارند. هرگونه آب و هوا که در نقاط مختلف دنیا وجود دارد در ایران می توان یافت. آب و هوای سیبری در آذربایجان، آب و هوای صحرای عربستان در کویر لوت، آب و هوای مرطوب هندوستان در گیلان، آب و هوای گرم استوایی در بندرعباس، آب و هوای کوهستانی در همدان و تهران و آب و هوای معتدل در اصفهان و شیراز و به همین ترتیب در شهرها و نقاط دیگر از این رو به ندرت می توان کشوری را با ایران قابل قیاس دانست بنابراین استعداد پرورش همه نوع میوه و سبزی و درختان جنگلی در آن موجود است و بهترین میوه ها و سبزیجات و دیگر مواد غذایی با طعم بسیار مطبوع و بی نظیر و با فراوانی در این سرزمین زیبا و کم نظیر بدست می آید

نقش تغذیه در انجام ورزش ها

هرم غذایی ورزش
شاید فقط یک ورزشکار حرفه ای از ارزش تغذیه در انجام ورزش ها آگاه باشد و به خوبی نقش تغییراتی را که رژیم غذایی در بهبود انجام تمرینات دارد را درک کند.

شواهد بسیاری نشان دهنده رابطه بین مصرف غذا و انجام ورزش ها هستند. همچنین یک رژیم غذایی بد، به طور یقین اثر منفی بر انجام حرکات ورزشی، حتی اگر به صورت غیر حرفه ای باشند، دارد. یک رژیم غذایی که شامل مقدار کافی از کالری، ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین باشد، انرژی لازم برای انجام یک مسابقه و یا یک ورزژش تفریحی را تامین می کند.
توصیه های لازم در این زمینه:
ترکیبات یک رژیم غذایی که برای یک ورزشکار توصیه می شود، تا حدودی با رژیم غذایی افراد معمولی تفاوت دارد. اگرچه هرم غذایی راهنمای بسیار خوبی در این زمینه است، با این حال مقدار مصرف هر گروه از غذاها، بسته به نوع ورزش و میزان تمرینات و همچنین زمان انجام آنها متفاوت است. علاوه بر این، کالری مورد نیاز بسته به سایز، سن، جنسیت و میزان انجام ورزش ها و حرکات ورزشی دارد و به همین دلیل، تعداد وعده های غذا نیز از فردی به فرد دیگری متغییر است.
کربوهیدرات ها:
کربوهیدرات های مرکب، جزء اصلی یک رژیم هستند که در غذاهایی چون پاستا، ماکارونی، انواع نان های شیرینی، نان های سبوسدار و برنج وجود دارند. کربوهیدرات ها تامین کننده انرژی، فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی هستند و در عین حال، دارای مقدار ناچیزی چربی هستند. یک رژیم غذایی مملو از کربوهیدرات ها، باعث افزایش ذخیره انرژی بدن از کربوهیدرات ها (که گلیکوژن نامیده می شود) می شود. و همین موضوع باعث انجام هرچه بهتر ورزش های استقامتی، به ویژه در زمان های بیش از یک ساعت می شود.
امروزه روش کلاسیک و سنتی ذخیره کربوهیدرات ها، منسوخ شده است و به جای آن از روش جدید و اصلاح یافته استفاده می شود که در افزایش گلیکوژن ماهیچه ها کم ضررتر و موثر تر است. مهم ترین عاملی که ذخیره گلیکوژن را افزایش می دهد، سوزاندن 50 تا 60 درصد از کربوهیدرات ها و تبدیل آن به انرژی در طول روز است.
قندهای ساده که در موادی نظیر نوشابه های غیر الکلی، انواع مرباها و ژله ها و آبنبات ها هستند، اگرچه کالری بسیار زیادی را به بدن می رسانند، اما از نظر غذایی ارزش چندانی ندارند. و در حقیقت، اگر دقیقا" پیش از انجام ورزش ها مصرف شوند، باعث کاهش کارآیی ورزشکاران می شود و حتی ممکن است منجر به هیپوگلیسما (کاهش میزان قند خون) شوند.

پروتئین ها:
مهم ترین نقش پروتئین ها در در بدن، رشد و ترمیم بافت های بدن است. بسیاری از مردم بر این عقیده هستند که ورزشکاران به مقدار زیادی پروتئین نیاز دارند و رژیم آنها باید از مقدار پروتئین بالایی برخوردار باشد، تا ماهیچه های آنها رشد کنند. اما محققان بارها و بارها در آزمایشات و تحقیقات خود، چنین نظریه ای را غلط بر شمرده اند و این موضوع که رژیم پروتئین باعث رشد و افزایش ماهیچه ها می شود، نادرست است. تنها عاملی که باعث افزایش حجم عضلات بدن می شود، انجام تمرینات شدید و مداوم است.
مصرف پروتئین در ورزشکاران و افرادی که به تمرینات بدنسازی می پردازند، در مقایسه با افراد معمولی، تنها مقدار بسیار کمی افزایش می یابد و البته اغلب آنها این مقدار ناچیز را از راه خوردن غذای زیاد جبران می کنند. به طوری که اغلب ورزشکاران آمریکایی بیش از نیاز بدنشان پروتئین مصرف می کنند و حتی این مقدار به دو وعده در روز می رسد.
بنابراین بدن افراد برای افزایش عضلات و ماهیچه ها، پیش از آنکه شروع به ورزش های سنگین و سخت کنند، نیاز به پروتئین دارد. البته باید یادآور شد که پروتئین اضافی تبدیل به انرژی شده و حتی در بعضی مواقع به شکل چربی در بدن ذخیره می شود. به همین دلیل مصرف بالای اسیدآمینو ها وپروتئین ها به هیچ عنوان توصیه نمی شود. زیرا ممکن است علاوه بر ایجاد کمبود کلسیم، بار زیادی بر روی کلیه ها میگذارند که نیازمند تصفیه بیشتر مواد پروتئینی نیتروژن دار است

آب و مایعات:
آب مهم ترین ماده برای بدن است و علیرغم اهمیت آن از سوی ورزشکاران نادیده گرفته می شود. آب و مایعات برای آب رسانی به اندام های بدن و تنظیم دمای آن بسیار ضروری هستند. آبی که بدن از راه تعریق از دست می دهد تا خنک بماند، ممکن است در طول مدت یک ساعت ورزش، به چبدین لیتر برسد.
افراد بالغ و بزرگسال، هرگونه کاهش وزن در طول ورزش را که به علت از دست دادن آب بدن است، باید از طریق نوشیدن آب و دیگر مایعات جبران کنند. بهترین روش برای آنکه مطمئن شوید آب کافی به بدن شمادر حین ورزش می رسد، آنست که ادرار شما شفاف باشد.
چند توصیه برای رساندن آب کافی به بدن:
به مقدار کافی آّب، آبمیوه و شیر بنوشید.
• از نوشیدن آشامیدنی های کافئین دار، جدا" خودداری کنید. زیرا کافئین یک ماده ادرار آور است و باعث از دست رفتن آب بدن می شود.
• قبل، بعد و در حین ورزش به مقدار کافی مایعات بنوشید.
• در طول ورزش به کودکان مقدار کافی مایعات بخورانید. زیرا آنها مانند افراد بزرگسال در مقابل تشنگی ممکن است واکنش نشان ندهند.
بدست آوردن وزن مناسب برای مسابقات:
هر گونه تغییر در وزن بدن به منظور شرکت در مسابقات، باید بصورت بی خطر و موثر صورت گیرد. در غیر اینصورت ضرر آن بیش از منفعت آن است. پایین نگه داشتن وزن بدن به طور غیر اصولی، کاهش سریع وزن و یا افزایش وزن به طور سریع و غیر طبیعی ممکن است اثرات سوء و بدی بر روی سلامت بگذارد.
بنابراین هر گونه افزایش یا کاهش وزن باید به طور صحیح و اصولی انجام شود. ورزشکاران جوان که قصد دارند وزن خود را کاهش دهند بهتر است از یک متخصص رژیم و تغذیه کمک بگیرند. در غیر این صورت ممکن است از نظر سلامت دچار مشکلاتی شوند.
هرم غذایی؛ راهنمای خوبی برای چگونگ مصرف انواع غذاها است و اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرد، ویتامین ها و دیگر مواد معدنی لازم به بدن خواهد رسید.
پیش از انجام هر ورزشی، با یک متخصص و یا فرد حرفه ای در زمینه تغذیه و رژیم صحبت کنید تا بر طبق نوع ورزش، سن، جنسیت و ... راهنمایی های لازم را به شما بکند
نقش تغذیه و ورزش در پیشگیری از پوکی استخوان
پوکی استخوان چیست ؟
حالتی است که درآن استخوان شکننده می شود و احتمال شکستگی با ضربات کوچک افزایش می یابد .
پوکی استخوان از چه سنی شروع می شود ؟
حدود نیمی از زنان مسن تر از 45 سال و 90 درصد زنان مسن تر از 75 سال به بیماری پوکی استخوان مبتلا می شوند .
پوکی استخوان در مردان کمتر از زنان می باشد .
عوارض پوکی استخوان چیست ؟
شکستگی استخوان ران و ستون فقرات به علت پوکی استخوان در بیش از 40 درصد زنان و حدود 13 درصد مردان ( زنان سه برابر مردان ) اتفاق می افتد .
چه عواملی در ایجاد پوکی استخوان نقش دارند ؟
عوامل مهم بروز پوکی استخوان به ترتیب عبارتند از :
- مقدار کم کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی فرد یا خانواده
- مصرف زیاد پروتئین
- مصرف زیاد نمک در مواد غذایی
- مصرف الکل و سیگار
- زندگی کم تحرک و بدون ورزش
- مصرف زیاد قهوه ( بیش از پنج لیوان در روز )
برای پیشگیری از پوکی استخوان از چه غذاهایی استفاده شود؟
- دریافت میزان کافی کالری به طورمتوسط در زنان و مردان بالغ که نسبت به میزان فعالیت و وزن افراد متفاوت است .
- دریافت کلسیم به میزان کافی ( حداقل 1000 میلی گرم روزانه )
- دریافت کافی ویتامین D ( حدود 6000 واحد بین المللی در روز)
- منابع ویتامین D شامل : چربی ماهی ، تخم مرغ ، کره و شیر است .
- استفاده از نور مستقیم خورشید به مدت 15 تا 30 دقیقه در روز.
- دریافت کلسیم بیش از مقدار عادی در موارد حاملگی و شیردادن
- مصرف روغن های مایع مثل آفتاب گردان ، ذرت ، زیتون .
- استفاده از نوشابه های طبیعی ( آبمیوه ، دوغ و انواع شربت ها) به جای نوشابه های کافئین دار( انواع کولا ها ، قهوه )
غذایی حاوی کلسیم

مواد غذایی حاوی کلسیم مقدار کلسیم( میلی گرم ) مقدار چربی( گرم )
شیر کم چرب 1 لیوان 298 7/4
ماست کم چرب 1 لیوان 415 4/3
پنیر 30گرم * 120 5/6
قره قورت 100 گرم 2825 32/0
کشک 100 گرم 430 18/8
گردو 100 گرم 99 64
ماهی بدون روغن 100 گرم 437 1/11
پونه خشک 100 گرم 2628 8/2
جعفری 100 گرم 203 6/0
نعنا 100 گرم 200 3/1
لوبیای سویا ،خام 100 گرم 226 7/17
نخود خشک خام 100گرم 150 8/4
انجیرخشک 5 عدد متوسط 126 3/32
زیره 100 گرم 1080 9/12
برگ تربچه 100 گرم 182 2/0
* 30 گرم معادل یک قوطی کبریت است .

مقدمه: رژیم غذایی یک ورزشکار باید در یک مطلب اساسی با رژیم غذایی فرد عادی تفاوت داشته باشد .ورزشکاران علاوه بر احتیاجات زندگی روزمره ،نیاز به سوخت برای تمرین و مسابقه دارند غذاسوخت لازم برای ورزشکاران را تأمین می کند ولی اغلب ورزشکاران از سوختی که در مخازن خودمیریزند غافلند .
پروتئین ، چربی و کربوهیدراتها سوخت بدن ( انرژی ) شما هستند . همه غذاها ترکیب یکسانی از نظر محتوا ندارند .همانگونه که ماشینهای مسابقه نیاز به بنزین با درجه اکتان بالا دارند. ورزشکاران نیز نیاز به مواد غذاییدارای درجه کربوهیدرات بالا دارند . یک ورزشکار نوجوان ( به خصوص فردی که در حال رشد است ) نسبت به هر زمان دیگری از زندگی نیازبیشتری به کالری دارد .
انرژی مورد نیاز همچنینبه نوع ورزش تخصصی و برنامه تمرین شما بستگیدارد . یک دختر نوجوان با جثه متوسط که دارای فعالیت متوسط و هنوز در حال رشد است به حدود 2200 کالری در روز نیاز دارد ، حال آنکه یک دختر 15ساله با جثه کوچک که رشدش کامل شده به حدود 1800کالری یا کمتر نیاز دارد . پسران نوجوان بالاخصنیاز بسیاری به کالری دارند . یک پسر نوجوان درحداکثر رشد ممکن است به 4000 کالری در روز احتیاج داشته باشد . میزان کالری که در ورزش نیز می سوزدمتفاوت است تمرین پیش از یک فصل در یک تیم فوتبال ممکن است در روز 500 کالری یا بیشتربسوزاند. ورزش و مکملهای غذایی بیشتر متخصصین تغذیه معتقدند که غذا بهترین منبع مواد مغذی است.در صورتی که غذاهای متنوعی ازغلات، سبزیجات، میوه جات،لبنیات و گوشت مصرف کنید،به قرص های ویتامین و مواد معدنی نیاز پیدا نمی کنید.با این وجود در صورتی که نوعی بیماری یا نیازهای تغذیه ای خاصی دارید که با منابع معمول غذایی قابل رفع نیست یا اینکه اصولاً از یک نوع مواد غذایی خاص استفاده نمی کنید(مثلاً از شیر تا سایر محصولات لبنی مصرف نمی کنید). ممکن است مکمل برای شما سودمند باشد شزایط زیر احتمالاً نیاز به مکمل دارد: کمبود لاکتات:افراد مبتلا به کمبود لاکتات قادر به هضم شیر و برخی فرآورده های شیر نیستند درصورتی که این افراد به اندازه کافی از سایر موادغذایی محتوی کلسیم فراوان (نظیر اسفناج،کلم وباقلا)استفاده نکنند،مصرف یک مکمل کلسیمی مفیدخواهد بود.به طور مشابه افرادی که آلرژی به شیر دارند یا از شیر و محصولات آن خوششان نمی آید نیزاحتمالاً از مکمل کلسیمی سود خواهند برد.رژیم گیاهخواری، ویتامین B12،آهن،روی و مکمل های کلسیمی ممکن است مورد نیاز باشند. کمبود ویتامین یا مواد معدنی: در صورت تشخیص کمبود ویتامین یا یک ماده معدنی بخصوص ،استفاده از مکمل در درمان این کمبود کمک کننده می باشد. اما چگونه میتوانید بفهمید که نیازهای خاصدارید یا اینکه رژیم غذایی شما فاقد مواد مغذی کلیدی است؟ به عنوان یک ورزشکار شما از ارزیابی تغذیه ای برای بررسی عادات غذایی اخیرتان،تشخیص مواردی که به طور مناسب رعایت می کنید،برای نشان دادن راههای بهبود و شناسایی نیاز خود به مکمل ها سود خواهید برد.تجربه نشان میدهد ورزشکاران ازمکملهایی استفاده میکنند که رژیم غذایی آنها بطور کامل این نیازها را تأمین نموده و در موردمواد مغذی که کمبود دارند از مکمل مناسب استفاده نمی نمایند یک ارزیابی تغذیه ای میتواند خلاءهای تغذیه ای شما را پرکند. بسیاری از ورزشکاران حرفه ای ادعا می کنند که ازمصرف مکملها سود برده اند مع الوصف در موردادعای این ورزشکاران دو نکته را باید به خاطر داشت:نخست آنکه بسیاری از این ورزشکاران حرفه ایاز طریق انجام فعالیت های بسیار شدید و طاقت فرسا به بدنشان فشار می آورند.ممکن است در برخی مراحل تمرین خود به مواد مغذی اضافی نیاز داشته باشند.بسیاری از تبلیغاتی که برای مکمل ها میشوند،اغواکننده و فریبنده هستند و فوایدی برای آنها ذکر میشود شاید مصرف یک قرص از اینکه در روز سه لیوان شیر بنوشید و یک ظرف لوبیا بخورید،ساده تر به نظر برسد ولی مصرف مکملها یک راه حل ساده نیست.قسمت دشوار در ارزیابی دعوی سازندگان مکمل این است که بر خلاف داروها و مواد غذایی لازم نیست که سازندگان مکمل به طور قانونی بی خطر بودن یا موثر بودن مصرف آنها را اثبات نمایند.این بدان معنی است که شما به عنوان یک مصرف کننده باید در اینکه از مکمل استفاده کنید یا خیر،بسیار محتاط باشید آیا مصرف مکمل برای ورزشکاران ضروری است ؟ با وجودی که مکمل ممکن است قانونی،بی خطر و موثر باشد(به عنوان بهبود دهنده کارآیی)لازم است تعیین کنید که آیا واقعاً به آن نیاز دارید.به عنوان مثال در بسیاری از دوندگان مسافتهای طولانی زن ذخایر آهن پایین است و میتوانند از مکمل آهن بهره ببرند،ولی در صورتی که ذخایر شما طبیعی باشند،این مکمل برای شما ضروری نمیباشد.کراتین ممکن است برای ورزشکاران درگیر در ورزشهای قدرتی تا حدی ارزشمند باشد ولی در صورتی که یک ورزشکار استقامتی هستید نیاز به آن ندارید و عوارض جانبی احتمالی آن توجیه پذیر نیست.این مطلب را همیشه در نظر داشته باشید که هیچ رژیم غذایی وجود ندارد که موجب قهرمانی یک ورزشکار عادی گردد.فقط رژیم غذایی صحیح و منطقی،شرایط را برای حداکثر آمادگی جسمانی و انجام مطلوبی فعالیت مهیا میکند. میزان مصرف مایعات در ورزشکاران ورزشکاران لازم است که آب یا سایر نوشابه ها راقبل،در طی وبعد از ورزش مصرف کنند.قبل از ورزش:یک یا دو لیوان مایعات را دو ساعت قبل از مسابقه یا تمرین بیاشامید تا اطمینان حاصل کنید که بخوبی هیدراته شده اید.پانزده دقیقه قبل از شروع ورزش یک لیوان دیگر نیز بنوشید. در طی ورزش:در طی ورزش برای جایگزینی مایعات ازدست رفته و اجتناب از گرمای بیش از حد هر20- 15 دقیقه ،180-120 سی سی مایعات بنوشید،مایعات سرد بهتر است چرا که به سرعت جذب می شوند و حرارت مرکزی بدن را سریعتر پایین می آورند. پس از ورزش:این نکته که پس از انجام ورزش به مصرف مایعات ادامه دهید حائز اهمیت است که جبران کم آبی بدن زمان میکیرد.برای اطمینان از اینکه به اندازه کافی آشامیده اید،خودتان را قبل و بعد ورزش توزین کنید.به ازای هر 5/0 کیلوگرم کاهش وزن حداقل 500 سی سی آب مصرف نمایید.این اشتباه را نکنید که وزن کاهش یافته در ورزش مربوط به چربی است،چرا که چربی بتدریج از دست میرود و در مقیاس چند روز،مشخص نخواهد شد.تقریباً تمام کاهش وزن طی ورزش از منشاً آب می باشد.
ورزشکاران چگونه باید تغذیه کنند؟
ورزشکاران با توجه به میزان تحرکات جسمانی شان باید از رژیم غذایی مناسب شامل غذاهای متنوع با کمیت متعادل برخوردار باشند. زیرا کارشناسان علوم تغذیه بر این باورند که اثر تغذیه مطلوب در افزایش توان جسمانی ورزشکاران بیش از فعالیت های ورزشی است . به بیان دیگر شما به توان بالای جسمانی نخواهید رسید مگر اینکه همگام با فعالیت های ورزشی به تغذیه سالم و مناسب توجه کافی نمائید. افرادی که در فعالیت های سنگین ورزشی مانند کوهنوردی ، وزنه برداری ، شنا و... شرکت می کنند، در مقایسه با آندسته از ورزشکاران که ورزش سبک می کنند به مصرف مواد غذائی بیشتری نیاز دارند. از این رو، درصورت عدم تناسب تغذیه با نوع ورزش ممکن است افزون بر از دست دادن چربی بدن خود، به تدریج ماهیچه ها نیز تحلیل رفته و در خود احساس رخوت ، خستگی و عدم تمایل به ادامه فعالیت های ورزشی نمائید. بنابراین استفاده از مواد غذایی مناسب و سالم نه تنها سلامتی و نشاط ورزشکاران را در طول زندگی تأمین می کند، بلکه عمر مفید عضلات شان را افزایش می دهد و مدت بیشتری می توانند ورزش های مورد علاقه خود را انجام دهند. در این ارتباط محققان توصیه می نمایند ورزشکاران در طول روز از غذایی کامل استفاده کنند و هرگز صبحانه را از یاد نبرند! کارشناسان علوم تغذیه نیز بر این باورند که انواع میوه و سبزی که منابع تأمین کننده ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن می باشند همراه با ترکیبات کربوهیدرات ها مانند ماکارونی ، برنج ، نان سبوس دار، سیب زمینی پخته و غلات در رژیم غذایی ورزشکاران جایگاه اصلی دارند. کربوهیدرات ها تأمین کننده سوخت مورد نیاز بدن هستند و بدون این مواد غذایی ورزشکاران کارایی مورد انتظار را برای انجام حرکات ورزشی به ویژه ورزش های سنگین از دست می دهند. از همین رو، ورزشکاران باید از گوشت ماهی ، مرغ ، انواع میوه و سبزی مانند کاهو، گوجه فرنگی ، خیار، اسفناج ، هویج ، کدو و فلفل به اندازه کافی استفاده نمایند و در حد امکان غذاهایی را مصرف کنند که خام و طبیعی باشند و برای حفظ ارزش غذایی آنها مدت زمان کمتری برای پخت آنها صرف گردد. افزون بر این نوشیدن آب و سایر نوشیدنی های سالم نقشی اساسی در سلامت و شادابی ورزشکاران دارند. ورزشکاران باید برای تأمین آب بدن خود از آب و نوشیدنی های بدون گاز و عاری از افزودنی های مضر به مقدار زیاد استفاده کنند و هنگام انجام فعالیت های بدنی و پس از آن آب کافی بنوشند. یکی از شیوه های تشخیص نیاز بدن به آب ، توجه به رنگ ادرار است . اگر رنگ ادرار شفاف ،بی رنگ یاکمرنگ باشد، میزان آب بدن مناسب است و درصورت تیره رنگ بودن ادرار، بدن کمبود آب دارد. هر فرد در طول روز باید حداقل 12 لیوان آب بنوشد، زیرا هشتاد درصد بدن را آب تشکیل می دهد و کمبود آب بدن حتی ممکن است زمینه ساز سکته قلبی گردد. بنابراین ورزشکاران نظر به ازدست دادن مقدار زیادی از آب بدن خود در تحرکات ورزشی باید مستمراً آب از دست رفته را تأمین نمایند.
تفاوت رژیم غذایی ورزشکاران با افراد عادی
رژیم غذایی یک ورزشکار باید در یک مطلب اساسی با رژیم غذایی فرد عادی تفاوت داشته باشد . ورزشکاران علاوه بر احتیاجات زندگی روزمره ، نیاز به سوخت برای تمرین و مسابقه دارند غذا سوخت لازم برای ورزشکاران را تأمین می کند ولی اغلب ورزشکاران از سوختی که در مخازن خود میریزند غافلند . پروتئین ، چربی و کربو هیدراتها سوخت بدن ( انرژی ) شما هستند . همه غذا ها ترکیب یکسانی از نظر محتوا ندارند . همانگونه که ماشینهای مسابقه نیاز به بنزین با درجه اکتان بالا دارند. ورزشکاران نیز نیاز به مواد غذایی دارای درجه کربوهیدرات بالا دارند .
کالری
یک ورزشکار نوجوان ( به خصوص فردی که در حال رشد است ) نسبت به هر زمان دیگری از زندگی نیاز بیشتری به کالری دارد . انرژی مورد نیاز همچنین به نوع ورزش تخصصی و برنامه تمرین شما بستگی دارد . یک دختر نوجوان با جثه متوسط که دارای فعالیت متوسط و هنوز در حال رشد است به حدود 2200 کالری در روز نیاز دارد ، حال آنکه یک دختر 15 ساله با جثه کوچک که رشدش کامل شده به حدود 1800 کالری یا کمتر نیاز دارد . پسران نوجوان بالاخص نیاز بسیاری به کالری دارند . یک پسر نوجوان در حداکثر رشد ممکن است به 4000 کالری در روز احتیاج داشته باشد . میزان کالری که در ورزش نیز می سوزد متفاوت است تمرین پیش از یک فصل در یک تیم فوتبال ممکن است در روز 500 کالری یا بیشتر بسوزاند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 29   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مرتع داری Range Management

تعریف مرتع
مرتع را به انگلیسی Range گویند و بطور خلاصه اراضی یا پوششی گیاهی است که به دلیل یکسری موانع و مشکلات طبیعی (پستی و بلندی) و یا عوامل اقلیمی(دمای پائین، خشکی زیاد، ...) برای زراعت و کشاوزی مناسب نیستند لذا برای چرای دام مورد استفاده قرار می گیرند.
تقسیم بندی مرتع
1-مراتع طبیعی Range land
بشر در ایجاد تولید و خلق این نوع مراتع دخالتی نداشته است.
2-مراتع دست کاشت Pasture
انسان در خلق این مراتع دخالت و نقش دارد.
3-علفزارها Grass land
معمولاً پوشش غالب آن از گونه گندمیان است و متعلق به مناطق نیمه خشک تا مرطوب و نوعی از این پوشش ها در مناطق گرم و مرطوب یافت می شوند که به آنها ساوان Savan می گویند. در تمام این مراتع ساختار و ترکیب گونه ها از لحاظ پوشش غالب علفی یا غیر خشبی می باشد.
4-مراتع مشجر
مراتعی هستند که در کنار گونه های غالب بوته ای یا علفی تعدادی هم درخت و یا درختچه حضور داشته باشند. مانند اراضی سیاه بیشه در زیر ارتفاعات کندوان و یا جاده رشت منجیل و یا ارتفاعات زاگرس. نوعی از این مراتع مشجر را در گیلان و مازندران که دارای پوشش جنگلی است علف چر گویند. دامداران محلی از این مراتع استفاده بی رویه و غلط انجام داده و باعث تخریب پوشش گیاهی آن مراتع می‌شوند(در فصل رویش گیاهی دام ها در آن جا چرا می کنند و مانع تجدید حیات و در نتیجه تخریب این مراتع می شوند).
5-تقسیم بندی مراتع خاص ایران
یکنوع تقسیم بندی مراتع از لحاظ شیوه کاربری سنتی است که در بین دامداران کوچ رو یا عشایری ایران رواج دارد و از ارتفاعات تا منطق پست ـچنانچه از ارتفاعات شروع کنیم) عبارت خواهند بود از:
الف)مراتع ییلاقی
در مناطق مرتفع، کوهستانی و با دمای پائین و با میزان بارش نسبتاً زیاد واقع شده معمولاً گونه های تشکیل دهنده این مراتع گونه های مرغوب و خوش خوراک هستند و کمتر مورد تجاوز و تاخت و تاز قرار می گیرند(از لحاظ کشاورزی) مانند ارتفاعات کلاردشت، شمال زاگرس، دامنه های سبلان، اردبیل و مغان و بخشهائی از زاگرس(سمیرم). فشار دام و چرا در این مراتع کمتر است.
ب)مراتع میاب بند:
مراتعی هستند که توسط عشایر و یا دامداران کوچ رو در بین ییلاق قشلاق و تغییر مکان بر اساس تغییر فصل و دو مرتبه در طول سال مورد بهره برداری و چرای دام قرار می دهند بنابراین این مراتع بیشتر مورد چرای دام و تجاوز دامداران قرار گرفته و تحت چرای مفرط و بیش از اندازه هستند از سوی دیگر این مراتع بیشتر توسط کشاورزان نیز جهت توسعه کشتدیم، و در سالهای اخیر برای اجرای طرحهای گوناگون نظیر طرح طوبی مورد تجاوز قرار می گیرند. مثل مراتع اطراف تهران، کرج و زنجان و...
ج)مرتع های قشلاقی:
در فصل سرد و زمستان مورد استفاه و چرای دام عشایر و دامداران متحرک قرار می‌گیرند که در فصل گرم به قضلاق و در فصل سرد به ییلاق می روند مانند:مرتع‌های قم، ساوه، مرتع های قشلاقی در منطقه های پست و گرم معتدل قرار می گیرند.
6-تقسیم بندی مرتع ها از لحاظ میزان تولید علوفه(بیوماس گیاهی)
مجموع تولید حیوانی و گیاهی را در یک اکوسیستم بیوماس می گویند که از منبع حیوانی(بافت حیوانی) و منبع گیاهی(بافت گیاهی) تشکیل شده است.
تقسیم بندی مرتع ها از لحاظ میزان تولید علوفه(ماده خشک) در هکتار به شرح زیر است:
الف)مرتع های مرغوب:
آنهاییکه میزان تولید علوفه در هکتار در آنها در یک دوره رویش سالانه 450 کیلوگرم ماده خشک باشد. حدود 19-14 میلیون هکتار از مرتع های ایران جزء این دسته هستند.
ب)مرتع های متوسط:
که مقدار تولید در هکتار آنها در یک دوره رویش سالیانه حدود 150 کیلوگرم ماده خشک(علوفه خشک) است. 30-25 میلیون هکتار از مرتع های ایران جزء این دسته هستند.
ج)مرتع های فقیر یا مرتع های تخریب شده:
این مراتع اغلب در فلات مرکزی و منطقه های گرم و خشک ایران واقع شده اند و میزان تولید ماده خشک آنها در هر هکتار در یک دوره رویش سالانه 50-30 کیلوگرم می باشد. گستره (سطح) این مرتع ها در کشور ما 40-30 میلیون هکتار است.
مرتع ها از جهت های گوناگون دارای ارزش و اهمیت هستند:
دو رکن اساسی در اقتصاد ایران وجود دارد.
ب)از لحاظ حفاظت خاک:
پوشش گیاهی بویژه گیاهان بوته ای و مرتعی از بروخورد مستقیم قطرات باران یا نیروی محرکه و مخرب باد با حاک جلوگیری می کند. بدین ترتیب از تخریب و جدا شدن خاکدانه ها از همدیگر و حمل و جابجایی آنها و نهایتاً از فرسایش خاک که دارای زیان ها و خسارت های زیادی است جلوگیری می شود.
این موضوع بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک جهان مثل کشور ما دارای نظام های بارش فصلی، باران های با شدت و مدت کوتاه. اکثراً دارای خاک های خشک و مناطق بیابانی با ماسه های روان و بادهای تند هستند حایز اهمیت می باشد.
ج)از لحاظ حفاظت آب
پوشش مرتعی نزولهای آسمانی وارد شده بر سطح خاک را هدایت کرده و از جریان سطحی آن و تبدیل به هرزاب و وقوع سیل جلوگیری کرده و بطور خلاصه حرکت جریان های سطحی را کند و زمان تمرکز را طولانی و در نهایت باعث نفوذ آب های بارش ها به درون لایه های زیرین خام و تغذیه سفره های آب زیر زمینی و چشمه ها و قنات ها به ویژه در منطقه های خشک و نیمه خشک کشورمان می گردد.
د)از لحاظ تولید گیاهان دارویی و صنعتی
در کشور ما که از دیدگاه اقلیمی و عوارض طبیعی از تغییرها و تنوع بسیاری برخوردار است و به همین دلیل دارای تنوع گیاهی و زیستی بی مانند می باشد بخش عمده ای از این گیاهان از لحاظ دارویی و صنعتی هم دارای اهمیت و ارزش اقتصادی هستند. مانند:گونه های گون، آویشن، گل ختمی، بومادران، ریواس، گاوزبان، جاشیر، هندوانه ابوجهل، کاسنی، شیرین بیان، خاکشیر و غیره... .
ه)از لحاظ تفرجگاهی
بسیاری از مرتع های و پوششهای مرتعی بویژه در منطقه های مرطوب و کوهستانی- ییلاقی برای گذراندن اوقات فراغت مردم و زیبایی منظر مورد استفاده می گیرند.
در مرتع های طبیعی ساختار گیاهی از لحاظ تعداد گونه ها دارای تنوع بیشتری می‌باشد در حالی که مرتعهای دست کاشت از تنوع کمتری برخوردار هستند. در مرتع‌های دست کاشت کیفیت علوفه تولیدی بیشتر و بهتر از مرتع های طبیعی می باشد(به دلیل انتخاب گونه) انتخاب گونه در مراتع دست کاشت به دست و میل انسان می باد شد و حال آنکه در مرتع های طبیعی انتخاب گونه ها بوسیله طبیعت انجام می گیرد. در انتخاب طبیعی به طور معمول گونه هایی انتخاب می شود که سازگاری بیشتری با شرایط محیط و نوسان های آن دارند چنین گونه هایی ممکن است از لحاظ کیفی از کیفیت بالایی برخوردار نباشد. در انتخاب گونه ها توسط انسان منافع مادی و در آمد و تولید بیشتر(کمی و کیفی) مطرح است و حال آنکه طبیعت ممکن است چنین ملاحظه هایی را مد نظر قرار ندهد. در مرتع های مصنوعی یا دست کاشت به طور معمول بیشتر توجه به گونه های مشخصی از گیاهان مانند بوآسه (Poaceae) و فاباسه (Fabaceae) می باشد و حال آنکه در مرتع های طبیعی ممکن است گیاهانی از خانواده های مختلف وجود داشته باشد. بطور معمول دخالت انسان در مرتع های طبیعی کم است و در صورت اعمال چنین دخالتی سازگاری بیشتری به گونه های گیاهی با شرایط محیط و نوسانهای آن می دهد. چنین گونه هایی ممکن است از لحاظ کیفی از کمیت بالایی برخوردار نباشند. در هر صورت در انتخاب گونه ها توسط انسان منافع مادی و درآمد تولید بیشتر (کمی و کیفی) مطرح است و حال آنکه طبیعت ممکن است چنین ملاحظه هایی را مد نظر قرار ندهد.
مراتع طبیعی از لحاظ تحویل و توالی گونه ها به طرف مرتع های دست کاشت (Pasture) سوق داده خواهد شد. در مرتع های مصنوعی (دست کاشت) به دلیل دخالت های مختلف انسان(دخالت های مفید) بطور معمول فرسایش خاک کمتر انجام می گیرد. مانند بیشتر مرتع های کشورهای پیشرفته مثل اروپا و آمریکای شمالی و زلاندنو استرالیا و کانادا که مراتع آن به شکل دست کاشت یا با دخالت انسان اداره می‌شوند. بطور معمول روند تحول ها در مراتع طبیعی(توالی یا جانشینی گونه ها) به سود طبیعت و اکوسیستم است ولی در اغلب موردها انتخاب گونه ها توسط انسان بدون توجه به سازگاری آن با محیط انجام گرفته و فقط هدف تولید علوفه مد نظر میباشد و به همین دلیل در اغلب موارد انتخاب گونه توسط انسان اکوسیستم یا مرتع ممکن است تمام شود. انتخاب طبیعی همیشه گونه های مقاومتر و سازگارتر با محیط را مد نظر دارد برای نمونه در حالیکه 20% گیاهان زراعی از گیاهان 4 کربنه هستند در گیاهان خودرو و یا طبیعی مرتعی تا خدود 80% گونه ها ممکن است از این دسته باشند و در نتیجه توان رقابت و سازگاری بیشتری دارند.
سطح کل مرتع های جهان در حدود 3/3 میلیارد هکتار می باشند که 3 میلیارد هکتار آن را مرتع های طبیعی 13/0 میلیارد هکتار دیگر را مرتع های مصنوعی یا دست کشت یا علفزار یا Pasture تشکیل می دهند.
بیشترین مرتع های دست کاشت یا Pasure جهان در کشورهای اروپایی قرار دارند 49% علفزارهای دنیا در کشور در حال توسعه واقع شده اند که سرانه آن با ازای هر نفر حدود 75/0 هکتار می باشد. 30% از علفزارهای جهان در کشورهای پیشرفته قرار دارد که سرانه آن بابت نفر از جمعیت حدوداً 22/1 هکتار می باشد اما در این کشورها با وجود پایین بودن میزان سرانه نسبت به کشورهای در حال توسعه صادرات پروتئین بیشتر می باشد. علت بیشتر بودن تولید کشورهای در حال توسعه (تولید دامی) برخوردار بودن مرتع های آنها از کیفیت بالایی می باشد. حدود 62% کل مواد غذایی در کشورهای پیشرفته تولید می شود و حال آنکه این کشورها حدود 35% کل جمعیت جهان را در خود جای داده اند. اما کشورهای در حال توسعه که 65% جمعیت جهان را دارا هستند در حدود 38% مواد غذایی جهان را تولید می کنند و در کشور ما با توجه به رشد جمعیت و اضافه شدن حدود 2-5/1 میلیون نفر درحدود 55-45 هزار تن نیاز پروتئین اضافه می شود برای نمونه در سال 1365 گوشت مصرفی در کشور ما حدود 700هزار تن بوده است که در سال 1375به 960 هزار تن افزایش یافته است و پیش بینی می شود در سال 1385این میزان به 1500 هزار تن افزایش یابد.
وسعت مرتع های ایران
وسعت مرتع های ایران به علت نبود یا فقدان آمارهای درست و علمی و به ویژه تغییرهای سریع سطح مزتع ها به دلیل تأثیر شگرف عاملهای اجتماعی، اقتصادی و تغییر کابری ها ‚ارهای مربوط به سطح مرتع های ایران بسیار متغییر است و گاهی هم به علت تعریف های حقوقی و عرفی و علمی هنگامی و متفاوت از مرتع ها آمراهای مشخصی در این زمینه ارایه نمی شود. برای نمونه طبق پژوهش گروهی از متخصصان ایرانی، پاکستانی و ترک گستردگی مرتع های ایران 80 کیلیون هکتار برآورد شده است و یا طبق تعریف حقوقی و عرفی سده های مربوط به 1325 (توسط استاد مهندس کریم ساعی) حدود 120 میلیون هکتار ز زمینهای (اراضی) ایران مرتع برآورد و تعریف شده اند طبق برآورد pabo کارشناس فرانسوی سازمان خوار بار جهانی (FAO) مرتع های ایران بشرح زیر تقسیم بندی شده اند:
الف-مرتع های فقیر و نیمه صحرایی حدود 40 میلیون هکتار
ب-مرتع های مرغوب و متوسط حدود 8 میلیون هکتار اراضی رها شده(از لحاظ استعداد کشاورزی مرغوب نیست) همراه چراگاهها حدود 23 میلیون هکتار
د-مرتع های حاصل ز آیش اراضی تحت کشت 12 میلیون هکتار
5-اراضی جنگلی تخریب شده و بیشه زارها(علفچر یا مرتع های مشجر) حدود 12 میلیون هکتار.
طبق آخرین بررسی و برآوردها کارشناسی وسعت مرتع های ایران حدود 90 میلیون هکتار تخمین زده شده استو تولید علوفه خشک سالانه در این مرتع ها هم در حدود 10 میلیون تن برآورد شده است، که غذای موردنیاز حدود 4/1(یک چهارم) از دامهای موجود در سطح مرتع ها را تأمین می نماید. نتیجه حضور دام بیشتر از ظرفیت در مرتع ها عبارتست از:
1-فشار بیش از ظرفیت به مرتع ها
2-کاهش میزان تولید دامها
3-کاهش درصد بره زایی و تولید مثل دامها(در نتیجه سوء تغذیه)
4-افزایش درصد مرگ و میر دامها
5-کاهش مجموع تولید فرآورده های دامی در مقایسه با تعداد آنها.

تعریف مرتع داری
مرتع داری علم، فنی است که مرتع دار یا بهره بردار مرتعی برای تولید حداکثر علوفه بدون اینکه آسیب و ضرری به سایر منبع ها و اجزای اکوسیستم وارد بشود بکار می‌گیرد. و یا هدف مرتع دری عبارتست از استفاده و بهره بردری خردمندانه و بهینه از مرتع ها ضمن در نظر داشتن وضعیت مرتع داری از لحاظ کمی و کیفی پوشش گیاهی و گونه های مرتعی.
سیر یا روند Trend
عبارت است از جهتی که گونه ها در طی مرحله های جانشینی یا توالی به سمت آن طی می کند. اکر حرکت از حالت و وضعیت گونه های مرغوب یا خوش خوراک بسوی استقرار گونه های نامرغوب یاغیر خوش خوراک باشد آنرا پس رونده یا پسگرا می نامند مانند: روندی که در اکثر مواتع ایران در نتیجه پدیده فرسایش حاک ناشی از بهره برداری مفرط و بی رویه از حدود 3-2 دهه پیش آغاز شده است. و اگر تحول گونه های آن بر عکس از حالت و وضعیت گونه های غیر خوش خوراک یا غیر مطلوب(گونه های زیاد شونده یا مهاجم) بطرف استقرار گونه های خوش خوراک و مرغوب باشد آنرا روند تکاملی یا پیش رونده می نامند.
توالی یا تواتر یا جانشینی گونه ها و روندها ممکن است در نتیجه تغییر طبیعی عاملهای تغییر طبیعی عاملهای محیط شامل عاملهای وابسته به اقلیم(نور، دما، بارش و باد) و عاملهای وابسته به خاک یا زمین مانند(ارتفاع، عرض و طول جغرافیایی، شیب و فشار هوا) انجام گیرد که اینگونه توالی یا روند را توالی طبیعی می نامند و یا ممکن است توالی گونه ها در نتیجه گوناگونی دخالت های نادرست انسان در مرتع ها انجام بگیرد که در آن صورت اینگونه تحول یا جانشینی گونه ها و روند تغییرها را تحویل غیر طبیعی یا به خالت انسان می نامند.
عوامل تخریب و یبر قهقرایی(پس رونده) مرتع ها در ایران عبارتند از
1-چرای بی رویه و مفرط(بیش از حد ظرفیت) از مرتعها، بهره برداری از مرتع ها در هنگام و فصل رویش گیاهی و پیش از انجام مرحله های رشد زایشی که بطور معمول از تجدید زیست(حیات) طبیعی مرتهع جلوگیری می نماید و چرای مفرط یا بیش از میزان ظرفیت تولید مرتعها که متأسفانه در ایران به شدت رواج دارد هم یکی از دلیل های تخریب و سیر قهقرایی مرتع ها است.
بعلاوه ترکیب و ساختار گونه ها هم بطور معمول در تعیین گونه دام برای چرا بسیار مؤثر است که متأسفانه باز در بهره برداری مرتع های ایران مورد توجه قرار نمی گیرد.
2-تغییر کاربردی در مرتع ها و تبدیل آنها به زمین های زراعی یا باغی و تجاوز به مرتع ها برای شهرسازی و ایجاد شهرک ها و تأسیسات صنعتی و پادگانهای نظامی و عبور جاده ها و معدن کاوی و استخراج معدن ها از مرتع ها و استخراج انواع شیرابه ها و بهره بردری از شیره ها و صمغ و کتیرا و سایر محصولات فرعی از گیاهان مرتعی است.
3-آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی
نگاهی به پراکنش گونه های گیاهی در ایران یا سیمای گیاهی ایران
کشور ما به علت داشتن اقلیم های متفاوت و عوارض پست و بلند زیاد دارای تنوع گیاهی فوق العاده ای می باشد برای نمونه:تعداد گونه های گیاهی شناخته شده در ایران تا به امروز حدود 7500 گونه میباشد. گیاه شناسان و جامعه شناسان گیاهی مختلف، ایران را از لحاظ ترکیب پوشش گیاهی به چند صورت تقسیم بندی می کنند. در یکی از این تقسیم بندی ها پوش گیاهی ایران را به 3 بخش متمایز به شرح زیر ترسیم می نمایند:
1-گیاهان(فلور) حوضه خزری(دریای مازندران)
مشخصه بارز آن فراوانی بارش(1600-1200 میلیکتر)در سال در این منطقه و نبود فصل خشک است.(حوضه خزری از لحاظ مساخت حدود 4% سرزمین ملی ایران را در برگرفته است ولی حدود 30% بارش سالانه در این منطقه می بارد.) لذا پوشش گیاهی هم در این منطقه منحصر به فرد و به دلیل وجود عامل های خاکی مناسب هم دارای پوشش جنگلی انبوده انبوه می باشد فلور این منطقه به فلور منطقه جنوب قفقاز و منطقه شمال شرقی ترکیه شباهت دارد و نیز بعضی از گونه های معتدل اروپا در آن دیده می شود. تمامی درختان و درختچه های آن برگریز یا خزان کننده بوده و تعداد بسیار اندکی هم گیاهان صمغ دار یا سوزنی برگان در آن دیده می شود. بر اساس طبقه‌های ارتفاعی می توان فلور حوزه خزری را به 3 بخش متمایز تقسیم کرد:
الف-فلور کمربند دامنه ای (دامنه ها):
که از سطح دریا تا حدود 1000-800 متر پراکنش داشته و به شکل یک بار یک ساحلی مرکب از گونه های یکساله نمایان شده است. از لحاظ مرتعی این نوار چندان قابل توجه نمی باشد؛ گندمیان یکساله در این ناحیه چیرگی دارند و از گندمیان چند ساله Festuca Ovina آندروپوگون Andrapogan، پوآ Poa از گیاهان معروف آن می باشد(از خانواده گرمینه). و از خانواده یا تیره لگومینوز (لگومها) گونه های شبدر Trifoliumsp و اسپرس Onobrychis SP در آن وقت یافت می شوند.
ب-فلور کمربند میانی:
این ناحیه ارتفاع 800-2000 متری را در بر می گیرد. در این ناحیه هم میزان بارندگی بسیار زیاد است بدلیل غلبه پوشش جنگلی و سایه اندازی تاج پوشش آن و نرسیدن نور کافی به سطح زمین از لحاظ گیاهان مرتعی و یک ساله و فقیر می باشد و فقط در منطقه هایی کهدرختان قطع شده و فضاهای خالی بوجود آمده است دارای پوشش مرتعی غنی می باشد. گونه هیا چند ساله بر گونه های یک ساله غالب بوده و از گندمیان چند ساله می توان Dactylis glomerata ، Festuca montana ،Agropuron SP، Penisetum Persicum و از گیاه هان خانواه لگو مینوز می تون شبدر یا Trifolium repens و همچنین Trefolium Pratens را نام برد.
ج-فلور کمبرند فوقانی:
ارتفع 2000-2700 متری را می پوشاند این منطقه دارای بارش کمتر نسبت به دو منطقه دیگر و تابستانهای به نسبت خشک و زمستانهای سرد و طولانی می باشد لذا از پوشش جنگلی کاسته شده و پوشش مرتعی افزایش می یابد. دو عامل کمبود رطوبت (فصر خشک) و زمستانهای سرد سبب فقر پوشش درختی؛(جنگلی) در آن می باشد. گیاهان علوفه ای این منطقه زیاد بوده و بر حسب میزان رطووب، عمق خاک گونه ها هممتغییر می باشند، گونه های خوش خوراک خانوداه لگومینوز در این منطقه فراوان می باشد و گاهی گونه هایی هم از گون ها که اصولاً مربوط به ناحیه ایران تورانی می باسشند در این منطقه دیده می شود.
2-فلور بلوچ-عمانی:
گیاهان این منطقه با گیاهان منطقه نخست بسیار متفاوت بوده و بطور کامل شناسایی و طبقه بندی نشده اند قدار بارش سالانه در این ناحیه کمتر از 200 میلیکتر می باشد. پوشش گیاهی غلفی این ناحیه اعلب از گونه ها گیاهی سک ساله می باشد ولی از گونه های غلفی چند ساله هم تعدادی در این ناحیه دیده می شوند که معروفترین آنها Aeloropus Repens و الگومها گونه های خاردار در این منطقه دیده می شوند.
گاهی گونه هایی از گونه ها در نقطه های به نسبت مرتفع در این ناحیه دیده می شوند معروفترین گونه های مربوط به لگومها در این منطقه جنس Indigofia می باشد.
3-فلور ایرنی-تورانی:
این گونه ها(پوشش گیاهی) در بیش از 90% مرتع های ایران دیده می شود و ترکیبی است از گونه های گیاهان یکساله و چند ساله، درختچه ها گاهی درخت ها. بدلیل گستردگی زیاد منطقه و تنوع عامل های محیطی و گونه های گیاهی این منطقه به پنج ناحیه تقسیم می شود:
الف-ناحیه نیمه بیابانی:
در این ناحیه مقدار بارش اندک و با پراکنش مکانی و زمانی بسیار متفاوت که مقدار متوسط آن بین 200-100 میلیمتر در سال متغیر است. انبوهی پوشش گیاهی آن اندک و به طور معمولی تابعی از عامل خاک می باشد. زمین های پست این منطقه را نمکزارها یا شن های روان تشکیل می دهند. در خاک های شور اغلب گیاهان خانواده اسنفناجیان که نمک دوست هستند چیرگی دارند و در نتیجه در زمینهای غیر شن زار دامنه های سنگی و صخره ای گونه هایی از خانواده گرامینه مانند:
Aristida Plumosa و Stip Barbata دیده میشوند که در حقیقت بیشتر مربوط به منطقه استپی هستند.
ب-ناحیه استپی:
میزان بارش و پراکنش آن در این منطقه نسبت به منطقه بیابانی بیشتر، در نتیجه تنوع گونه ها هم در آن زیادتر است از عوامل مؤثر در پراکنش گونه ها در این منطقه دمای زمستانی می باشد که خود بر حسب ارتفاع و عرض جغرافیایی متغیر است. گیاهان شاخص این منطقه از گونه های مختلف عبارتند از، Stip SP و گونه های معروف Artemisia herba Alba. این ناحیه به دلیل چرای مفرط و بوته کنی دارای نقاط وسیعی عاری از پوشش گیاهی می باشد. گونه Artemisia herba alba اغلب با گیاهان تیره اسفناج همراه می باشد و گاهی کل عرصه توسط اینگونه پوشیده می شود. در نقطه هایی از ناحیه استپی که توسط کشت و زرع اشغال شده به علت عدم بازدهی مناسب در طی سالیان گذشته از حالت مرتعی خارج شده و مورد هجوم انواع گونه های مهاجم مانند:ورک، جغجغه اسپند، هندوانه ابوجهل و عیره قرار گرفته است. میزان بارندگی سالیانه این ناحیه میان 300-200 میلیمتر می باشد.
ج-ناحیه نیمه استپی:
میزان بترش سالیانه در این ناحیه بیشتر از ناحیه استپی بوده و باز بر حسب عرض جغرافیایی و عامل ارتفاع تغییر می یابد. میزان متوسط بارندگی سالیانه مسان 400-200 میلیمتر می باشد مانند بخشی از زاگرس، خراسان شمالی-فارس- زنجان -قزوین- آذربایجان غربی گونه های گیاهی آن بر حسب عرض جغرافیایی، متغییر می باشد. فلور ناحیه نیمه استپی بسیار متنوع و عنی است ولی به علت سطح پراکنش زیاد وتنوع شرایط اقلیمی مزالعه های گیاه شناسی و جامعه شناسی گیاهی به ویژه از لحاظ گیاهان مرتعی در آن بطور کلی انجام نشده است. از گونه های مرعوب مرتعی خانواده گندمیان در این ناحیه گونه های زیر را می توان نام برد:
Festuca Ovina و Bromos Tomemtellus. و خانواده لگومینوز گون ها Astragalus SP و شبدر Trifolium Fragiferum را میتوان نام برد.

د-ناحیه جنگلهای خشک:
این ناحیه در دورانهای قبل از پوشش جنگلی انبوه و مرام بوده است که در نتیجه دخالتهای بی رویه انسان امروزه بخش بزرگی از آن تبدیل به جنگلهای مخروبه و مرتع های فرسوده شده است. مانند بخش هایی از حوزه زاگرش(که به نام بیوم جنگلی بلوط ایرانی معروف است). گیاهان مرتعی این ناحبه از خانواده گرامینه و لگوم ها می‌باشد که از گندمیان می توان گونه SP و Poa و پروموس Promos SP و از خانواده لگوم ها جنس یونجه Medicago SP و جنس شنبلیله Trigonella را نام برد.
5-ناحیه فلور کوههای مرتفع:
در این ناحیه به دلیل ارتفاع زیاد و عدم کاربردی مرتعی مطالعه گیاه شناسی و فلورستیک به ویژه از دیدگاه نرتعی انجام نگرفته است.

رابطه چرا با تولید(بیومس یا عنصرهای غذایی) در گیاه
در مدیریت مرتع باید شرایط ورد نیاز رشد و نمو گیاه و تولید بیومس بخوبی شناسایی و بررسی شود در عیر این صورت در زندگی گیاه و تولید و ذخیره سازی ماده های غذایی در آن اختلال ایجاد خواهد شد. گیاهان در نتیجه عمل فتوسنتز عنصرها و آب را از خاک جذب کرده و با استفاده از نور خورشید به سنتز و تولید ماده های غذایی بر پایه تشکیل قندها می کنند. قسمتی از انرژی تولید شده برای رشد و نمو و فعالیت زیستی گیاه مصرف شده و بقیه آن در اندامهای گیاه برای فصل رویش بعدی ذخیره می گردد. در صورت عدم رعایت نسبت تولید و چرا توسط دام بخشی از انرژی تولید شده توسط گیاه که باید در فصل رویش پسین مورد استفاده گیاه قرار گیرد توسط دام مصرف شده و در نتیجه رشد و نمو گیاه در فصل رویش بعدی و در نهایت تولید بیوماس مختلف می شود. عمل فتوسنتز با مساحت سطح برگها یا تاج پوشش گیاهی رابطه مستقیم دارد.
هرچقدر این مقدار بیشتر باشد میزان تولید هم بیشتر و قدرت و توانایی رقابت و مقاومت گیاه نیز بیشتر می شود. در ضمن رویش مقدار آن کم و در مرحله های نهایی رشد به حداکثر می رسد.

مقدار محصول
مقدار محسول تولیدی در مرتع ها بر حسب مرحله های مختلف رشد تغییر می کند طبق نمودار شماره 1 این مقدار در 3 مرحله رویش گیاه شرخ زیر می باشد.
الف-فاز I:که سیر رشد گیاه کم است زیرا رشد و نمو گیاه منجر به تولید مقدار اندکی ماده های ذخیره ای می شود که علت آن هم کمی پوشش برگی گیاه می باشد.
ب-فاز II:که سیر رشدی گیاه در این مرحله به تقریب خطی می باشد زیرا در این مرحله سطح برگها افزایش یافته و مقدار شیره پرورده لازم برای رشد گیاه و تولید بیومس بطور مداوم اضافه می شود.
ج-فازIII:که نشان دهنده یک سیر نزولی رشد و نمو (کاهش تولید بیومس) می باشد در این مرحله از رشد گیاه اندامها پیر شده و سایه اندازی توسط گیاه بیشتر می شود. در پوشش های مرتعی بهترین هنگام بهره برداری و استفاده از مرتع(چرا) اواخر فاز II و ابتدای فاز III می باشد.
مقدار ماده غذایی در اندامهای گیاهی
در بافت های جوان گیاهی تراکم عنصرهای(ماده های) غذایی و آب بیشتری نسبت به بافتهای نگهدارنده دیده می شود. با پیر شدن اندامهای گیاه مسبت بین ساقه و برگ تنگتر می شود. در این نرحله ماده غذایی موجود در گیاه بکلی تغییر کرده و سیر تکامل رشد گیاه را می توان توسط عامل تراکم انرژی موجود در آن مشخص کرد و از این نظر در دوره های مختلف رشد گیاه در هر کیلوگرم ماده خشک ذخیره انرژی به شکلهای زیر برآورد می شود:
دوره رویش با تراکم زیاد برگ مگاژول در یک کیلوگرم ماده خشک.
در مرحله آغاز گلدهی 5.5Megajol مگاژول می باشد. در پایان گلدهی 5 مگاژول می‌باشد.
قابلیت هضم خوش خوراکی گیاهان
در مرحله های مختلف رشد گیاه قابلیت هضم و خوش خوراکی گیاهان نیز متفاوت است در گیاهان جوان به علت کم بودن بافت نگهدارنده درجه خوش خوراکی گیاه پایین بوده و قابلیت هضم زیاد است ولی به تدریج قابلیت هضم گیاه نیز کم می شود زیرا با پیشرفت رشد ماده های ساختاری بافتهای نگهدارنده شکل گرفته که در برابر تجزیه توسط آنزیمهای مقاو می شود.

تعداد دام در مرتع برای چرا
در هر مرتعی با توجه به شرایط ویژه آن می توان تعداد معینی دام برای چرا وارد کرد تعداد این دام به عاملهای زیر بستگی دارد:
1-وسعت(گستردگی(مرتع)
2-وزن علوفه تولید شده(به ماده خشک)
3-دوام(مدت چرا)
4-ضریب مصرف علوفه(ضریب برداشت مجاز)
5-نحوه استفاده از مرتع(روشهای چرا)
اگر در بهره برداری از مرتع ها اصلهای بالا رعایت شود ضمن برداشت محصول زیست مرتع نیز استمرار خواهد یافت در غیر این صورت مرتع به تدریج تضعیف و تخریب یافته و ممکن است حتی از قابلیت زیستی بیرون آید و توانایی تولیدی خود را از دست بدهد.
ارزیابی مرتع از لحاظ تولید
منظور از ارزیابی تولید مرتع عبارت است از حدامثر تعداد دامی که می تواند در یکسال و یا در یک مدت معینی از سال از مراتع نعلیف و چرا نمایند(برای نمونه 90 روز) ظرفیت مرتع تابعی است از وضعیت خاک و گونه های گیاهی تشکیل دهنده آن.

تعیین ظرفیت های مرتع با استفاده از برآورد میزان علوفه موجود در آن
بطوریکه در ارزیابی مرتع توضیح داده خواهد شد پس از تعیین وزن علوفه خشک در پلاتها و واحد سطح رقم بدست آمده را در ضریب برداشت مجاز آن گونه ضرب نموده و بالاخره برای تمام گونه ها وزن علوفه خشک را محاسبه می کنیم.
2 کیلوگرم عبارتست از جیره غذایی یک واحد دامی در یک شبانه روز هر عدد به دست آمده برابر تعداد واحد دامی است که می تواند یک روز در مرتع چرا کند.
حال چنانچه دوره چرا را 90 روز بگیریم عدد بدست آمده را به 90 تقسیم می کنیم رقم بدست آمده تعداد واحد دامی است که در 90 روز (یک فصل چرا) می تواند در آن مرتع چرا نمایند. تعیین ظرفیت بطور معمول برای تمام گونه ها انجام می گیرد .لی در کارهای پژوهشی ممکن است به تفکیک گونه ها انجام شود.
علل تخریب مرتع ها در ایران
قبلاً گفته شد که:بطور کلی عامل های تخریب مرتع ها در ایران به 2 دسته تقسیم می شوند:
الف-عاملهای طبیعی مانند: تغییرهای دما، بارش، فرسایش خاک، باد، ارتفاع، جهت شیب، میزان شیب، نزدیکی یا دوری به دریا و نور.
ب-عاملهای انسانی که:چرای بی رویه و بیش تز از اندازه، نامناسب بودن تعداد دام نسبت به وسعت مرتع، تغییر کاربردی مرتع ها و تبدیل آنها به زمینهای کشاورزی دیم(دیم زارها) آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی و غیره را شامل می شود.
اصلاح و احیای مراتع:
با توجه به تخریب و سیر قهقرایی مرتع های ایران عملیات اصلاح و احیا از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد بطور هلاصه اقدامهای زیر برای تحقق این امر انجام می گیرد:
1-کشت مستقیم بذر گیاهان مرتعی
2-کود دادن و حاصلخیز کردن خاک مرتع
3-ذخیره بارش های آسمانی
4-قرق(محدود کردن یا توقف چر برای همیشه یا مدت محدود)
5-بوته کاری یا کپه کاری
روشهای اصلاح مرتع
1-کشت مستقیم بذر گیاهان مرتعی:یکی از روشهای مهم اصلاح و احیای مرتع ها است این روش از شیوه های اصلاح مرتع ها در اکثر کشورهای مانند استرالیا، زلاندنو، کانادا، آمریکای شمالی می باشد.
در ایران نیز طی 4-3 دهه گذشته عملیات و اصلاح مراتع با بذر کاری معمول گردیده است ولی متأسقانه به دلیل مساله ها و کشملهای اجتماعی و پایین بودن تکنولوژی هنوز در سطح گسترده رایج نشده است.
بذرکاری مستقیم نسبت به روشهای دیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است که دلیلهای آن عبارتند از:

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    75صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله پروژه کارآفرینی معدن کائولن

- 1 مقدمه :
کائولن یک اصطلاح اقتصادی است که برای کانسارهای رسی تقریباً سفید به کار می رود. این کانسارها اغلب شامل کانی کائولینیت و یا فرآورده های بدست آمده از آن می باشند. در گذشته اصطلاح خاک چینی به عنوان مترادف کائولن استفاده می شد. نام کائولن از کلمه کائولینگ چینی به معنای تپه سفید مشتق شده است که از آن خاک کائولن استخراج می شده است .
کائولن از مجموعة کانیهای رسی بوده و فرمول شیمیایی آن H4Al2Si2O9 می باشد .کانی های کائولن شامل کائولینیت، دیکیت، ناکریت و هالوزیت می باشد. فراوان ترین کانی این گروه کائولینیت می باشد. همه این کانی ها جزء کانی های آلومینو- سیلیکات می باشند که در سیستم مونوکلینیک و یا تری کلینیک متبلور می شوند. از مهم ترین خصوصیات کانی شناسی رس های کائولن نرمی و عدم سایندگی آنها می باشد. سختی کائولن در مقیاس موهر در حدود 2-5/2 می باشد. این نرمی در کاربردهای صنعتی آن یک مزیت محسوب می شود.
رس های کائولن اکثراً از آلتراسیون کانی های آلومینیوم سیلیکات در نواحی گرم و مرطوب بوجود می آیند. فلدسپات ها از جمله کانی های عمومی منشاء پیدایش آنها می باشد. پلاژیوکلاز فلدسپارها (سدیم یا پتاسیم) معمولاً در ابتدا کائولینه می شوند. فلدسپارهای پتاسیک به کندی آلتره شده و تولید کائولن های مخلوط با سریسیت دانه ریز، ایلیت یا هیدروموسکویت می کند.
کائولن یا خاک چینی به رنگ سفید بیشترین کاربرد را در تولید چینی و سرامیک دارد.
آمریکا، روسیه، جمهوری چک و برزیل بزرگ ترین تولید کنندگان کائولن می باشند.

ژئوشیمی:
کائولن از نظر صنعتی به مجموعة کانیهای رسی اطلاق می شود که دارای مقدار قابل توجهی کائولینیت باشد و فرمول شیمیایی آن H4Al2Si2O9 می باشد . کائولن از نظرکانی شناسی جزء کانی های سیلیکاته آلومینیوم آبدار است .
کانیهای این گروه عبارتند از : کائولینیت، دیکیت، ناکریت و هالوزیت. کائولینیت فراوانترین کانی این گروه است . ترکیب شیمیایی تمامی آنها یکسان و شامل 2SiO2.Al2O3.2H2O است .
کائولینیت فراوانترین کانی گروه کائولن است و در سیستم تری کلینیک متبلور می شود و دیکیت و ناکریت در سیستم مونوکلینیک متبلور می شوند .
سنگ کائولین برحسب نوع پیوندهایش به دو گروه پیوند نرم و سخت طبقه بندی می شود .
یکی از مهم ترین خصوصیات صنعتی کائولن ماهیت شیمیایی خنثی آن می باشد. کائولن تحت شرایط شیمیایی صنعتی و در محدوده PH بین 3 تا 9 پایدار می باشد. بنابراین می تواند به راحتی به عنوان رنگدانه، پوشش و پرکننده با سایر ترکیبات استفاده شود.
خصوصیات نوری کائولن بسیار حائز اهمیت هستند که از جمله آنها سفیدی، رنگ و اپسیتی می باشد. سفیدی مقداری از انعکاس دهندگی کائولن می باشد و 6 اسپیتی از خصوصیات مهم کانی های رنگدانه است و بر اساس توانایی پنهان سازی الگوها و مرزهای انعکاس دهنده پشت آن از دید تعریف می شود.

1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
معدن کائولن

محل اجرا :

1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام نام خانوادگی مدرک تحصیلی تلفن

1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
توجه به خودکفایی این صنعت و همجنین نیاز بازار داخلی به تولید این محصول با توجه به این که معدن کائولن می تواند به رشد و شکوفایی اقتصادی کشور کمکی هر چند کوچک نماید و با در نظر گرفتن علاقه خود به فعالیت های صنعتی و معدنی این طرح را برای اجرا انتخاب کرده ام.

1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
این طرح از جهات گوناگون برای جامعه مفید است ، شکوفایی اقتصادی و خودکفایی در تولید یکی از محصولات ، سوددهی و بهبود وضعیت اقتصادی ، اشتغالزایی ، استفاده از نیروی انسانی متخصص در پرورش کالای داخلی و بهره گیری از سرمایه ها و داشته های انسانی در بالندگی کشور .
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 9 نفر میباشد .

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
از جمله خصوصیات اقتصادی مهم کائولن اندازه ریز ذرات آن می باشد. اغلب دیگر موادی که به عنوان رنگدانه، پرکننده ، پوشش دهنده و روان ساز استفاده می شوند، باید به وسیله عملیات هزینه بر خردایش و آسیا کردن، کاهش اندازه داده و به پودر تبدیل شوند. علاوه بر هزینه بری، تقلیل اندازه آنها نیز تصادفی بوده و به طور غیرمنظم شکسته می شوند. کائولن از مجموعه های سستی از بلورهای ریز که بیشتر شکل و اندازه ثابتی دارند، تشکیل شده است و نیز اندازه مورد استفاده در صنعت کمتر از دو میکرون بوده و این یک مزیت اقتصادی برای آن محسوب می شود. بنابراین در صنعت نیز اندازه ذرات کائولن را بر حسب درصد وزنی ذرات کوچک تر از دو میکرون بیان می کند.
شکل ذرات نیز یکی دیگر از خصوصیات مهم کائولن بوده و تعیین کننده ویسکوزیته و اپسیتی آن می باشد.
صفحات بلوری نازک قدرت پوشش دهی خوبی را فراهم می آورد و برای پوشش روی کاغذ و رنگ بهتر است. کائولن اغلب در فرآینده های صنعتی به عنوان سوسپانسیون پلیمر مایع یا آب به کار می رود. ویسکوزیته یا گرانروی این اسلاری های مایع نکته ای مهم می باشد. اساساً ارزش کائولن به علت گرانروی خیلی کم آن در درصدهای جامد بالا می باشد. این خصوصیت بر خلاف ویژگی بنتونیت است.
به طور خلاصه خصوصیات مهم کائولن، که مصارف متعدد آن را سبب شده است می توان به صورت زیر نام برد :
از نظر شیمیایی در گستره وسیعی از تغییرات PH بدون تغییر می ماند.
داشتن رنگ سفید که آن را به صورت ماده رنگی قابل استفاده می سازد.
دارا بودن خاصیت پوششی بسیار خوب
نرمی و غیر سایشی بودن آن
قابلیت اندک هدایت جریان الکتریسیته و گرما
قیمت ارزان
کانی های مهم کائولن :

کائولینیت Kaolinit
کائولن با نام کانی شناسی کائولینیت با فرمول شیمیایی (OH)8 (Si4O10) Al4 در سیستم تری کلینیک و سختی حدود 5/2-1 ، دارای 5/39 درصد Al2O3 ،5/46 درصد SiO2 و 14 درصد آب بوده و وزن مخصوص 6/2 – 1/2 گرم بر سانتی مترمکعبو نقطه ذوب آن °C 1785 است. رنگ آن سفید مایل به زرد و گاهی هم کمی سبز یا آبی رنگ بوده وطعم خاک دارد و به صورت مرطوب ، بوی شدید خاک می دهد. این کانی اغلب دارای پلاستیسیته بوده و عملاً در آب ، اسیدهای سرد و رقیق ، اسید کلریدریک و اسید سولفوریک گرم و غلیظ و ئیدروکسیدهای قلیایی نامحلول حل می شود.
اغلب ذخایر کائولینی در اثر هوازدگی و تجزیه سنگهای ولکانیکی حاوی سیلکات آلومینیوم بوجود می آیند. سنگها گرانیتی، گنایس ها، کوارتز، پورفیری ها و همچنین رسوبات حاوی فلدسپاتها، میکا و زئولیت جهت ایجاد کائولینیت مناسب می باشند که در اثر هوازدگی و تجزیه شیمیائی مواد قلیائی و مقداری از SO2 خارج شده و کوارتز و سایر کانی های همراه بصورت ترکیب باقی می مانند.
کائولن ممکن است نتیجه آلتراسیون هیدروترمال باشد. در این صورت، محلول هیدروترمال سردتر از 300 درجه سانتی گراد در داخل سنگهای با فلدسپات بالا، سبب شستن یونهای Ca++,K+, Na+ و سایر کاتیون ها و رسوب آنها با H+ بیشتر می شود.
اغلب این گونه ذخایر در ارتباط با سیستم متئوریک هیدروترمال، که حرارت از سنگهای ولکانیکی مشتق می شود، می باشند.
ذخایر بزرگی از کائولینیت در منطقه CORNWALL انگلستان در خارجی ترین قسمتهای سیستم هیدروترمالی، مرتبط با باتولیت های گرانیتی وجود دارند که به عمق چندین کیلومتر تشکیل شده اند.
کائولینیت در مقایسه با ناکریت – دیکیت از نظم کمتری برخوردار است و به همین دلیل اندازه بلور و ذرات اندازه بلور و ذرات هالوزیت در مقایسه با بقیه کوچکتر است .
کائولینیت در زون های هوازده و آلتراسیون سنگ های آذرین و دگرگونی به ویژه فلدسپارها تشکیل می شود .

رس توپی:
رس توپی یک نوع سنگ رسوبی است که حاوی کائولینیت و مقدار جزئی ایلیت، کلریت، کوارتز و مونتموریونیت است. ذرات کائولینیت در رس توپی در مقایسه با سایر منابع رس دار کوچکتر است. مقدار کائولینیت رس توپی 20 تا 95 درصد، کوارتز آن 10 تا 70 درصد و ایلیت و کلریت آن 5 تا 45 درصد است. مواد آلی، مونتموریونیت، ترکیبات اهن، اکسید تیتان و نمکهای محلول از جمله ناخالصیهای رس توپی هستند. رس توپی بیشتر همراه با لایه های زغال دار است و از آن جا که ذرات ریز کانیهای رسی را به همراه دارد، خاصیت شکل پذیری آن بسیار خوب است. رنگ رس توپی قهوه ای مایل به سیاه است و مصارف آن عبارتند از : سرامیکهای بهداشتی، چینی های الکتریکی، انواع کاشیها، ظروف غذاخوری، صنایع دستی و دیرگدازها.

هالوزیت:
هالوزیت نوعی کائولین است که به دو حالت آب دار و بدون آب یافت می شود و ترکیب نوع آب دار آن مشابه بقیه است و تنها دو مولکول اضافی آب دارد 2SiO2.Al2O3.4H2O.
تشخیص هالوزیت به کمک پراش اشعه ایکس امکان پذیر است. هالوزیت بیشتر در زونهای آلتراسیون و بندرت در زونهای هوازده ساپرولیت یافت می گردد. عمده مصارف آن در تهیه سیمان پورتلند و تهیه نسوزها و سرامیک است.

دیکیت:
دیکیت نوعی کائولین است که در سیستم مونوکلینیک متبلور می شود و عمدتاً در زون های آلتراسیون تشکیل می شود .

ناکریت :
ناکریت نوعی کائولین است که در سیستم مونوکلینیک متبلور می شود . نحوه قرار گیری ورقه های کائولینیت در ناکریت منظم است و بر همین اساس بلورهای آنها بزرگترند و به سمت هالوزیت کاملاً بی نظم است (ناکریت - دیکیت - کائولینیت - هالوزیت ). ناکریت کمیاب بوده و در زون های آلتراسیون تشکیل می شود .

خاک رس آتشخوار :
بیشتر خاک رس آتشخوار از کائولینیت تشکیل گردیده، کائولین در آن به خوبی متبلور می شد و نظم مطلوبی در شبکه آن وجود دارد. خاک رس آتشخوار ، علاوه بر کائولین حاوی اکسید و هیدروکسیدهای آلومینیوم نیز هست. هر نوع خاکی که دمای بیش از 1500 درجه سانتی گراد را تحمل کند و میزان AL2O3 موجود در آن قابل توجه باشد، به خاک رس آتشخوار معروف است.
خاک رس آتشخوار به انواع شکل پذیر ، نیمه شکل پذیر و بی شکل تقسیم می گردد. خاک رس آتشخوار، بیشتر در افقهای پایین لایه های زغال دار پیدا می شود.
مصرف عمده این خاک در تهیه آجرهای آتشخوار است که به شاموت معروفند. دیگر مصارف آن در ساخت قطعات کوره ها، دیگهای گرمابی و کاشی های نسوز است .

ژنز کائولن :
کائولینیت در زون های هوازده و آلتراسیون سنگ های آذرین و دگرگونی به ویژه فلدسپارها تشکیل می شود .
ذخایر کائولین به انواع زیر تقسیم می شوند: ذخایر هوازده، ذخایر گرمابی، ذخایر حمل شده، ذخایر دیاژنزی .

ذخایر هوازده:
سنگهای غنی از آلومینیوم نظیر شیلها، آرکوزهای غنی از الکالی فلدسپات ، آذرین فلدسپاتوئید دار ( نفلین سینیت ) ، بازالت کالک آلکالن و آلکالن، گرانیتهای فوق آلومینیوم و . . . در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب در سطح زمین تحت تأثیر هوازدگی شیمیایی واقع شده و تغییرات زیادی در ترکیب شیمیایی و کانی شناختی آنها ایجاد می شود. آب کافی و دمای مناسب موجب رویش گیاهان شده و در نتیجه PH آب کاهش می یابد. پایداری کانیهای متشکله سنگها متفاوت بوده و نوع تغییرات آنها نیز یکسان نیست.

عوامل مهم و مؤثر در تشکیل ذخایر کائولین هوازده عبارتند از :
آب و هوای گرم و مرطوب، کاهش PH آب، سنگ مادر غنی از آلومینیوم ، بالا بودن خلل و فرج و درزه و شکستگی در سنگ، پایین بودن سطح آبهای زیرزمینی ، زمان کافی، بالابودن میزان آبی که در سنگ جریان داشته است و شست و شو و حمل کاتیونها.
در شرایط مناسب یاد شده اکثر کانیهای سنگ به استثنای کوارتز تحت تأثیر هوازدگی شیمیایی واقع شده و به ترکیبات دیگر تغییر می کنند. پتاسیم فلدسپات با کاهش PH به کائولینیت و یا ایلیت تبدیل می شود:
پتاسیم فلدسپات + کاهش PH آب کائولینیت + SiO2+KOHدر صورتی که تمامی KOH شسته شود ، کائولینیت تشکیل خواهد شد (پایین بودن سطح آبهای زیر زمینی موجب شست و شوی کامل بیشتر کاتیونها می شود) . اگر سطح آب زیرزمینی بالا باشد تمامی K، Na، Ca شسته نخواهد شد و در این حالت ایلیت و اسمکتیت تشکیل می شود.

ذخایر گرمابی:
از تأثیر محلولهای گرمابی( که PH آنها اسیدی است) بر سنگهای حاوی کانیهای آلومین سیلیکات (نظیر فلدسپاتها، فلدسپاتوئیدها، میکاها و . . . ) در شرایط مناسب کائولینیت تشکیل می شود.
ذخایر کائولینیت گرمابی غالباً در زون های گسلی قرار دارند، مگر درکانسارهای پورفیری (نوع قلع- مولیبدن و تنگستن) که منطقه گسترده ای را شامل می شوند. کائولینیت بخشی از زونهای آلتراسیون کانسارهای گرمابی را تشکیل می دهد .
در اکتشاف کانسارهای گرمابیAu, Ag, Sb, As,Hg, F ، زون کائولینیت راهنمای مناسبی برای تعیین موقعیت این ذخایر محسوب می شود.
خاستگاه کانسارهای کائولین به سه گروه برجا ، رسوبی و گرمابی طبقه بندی می شوند . عمده ذخایر کائولن ایران در اثر دگرسانی سنگ های آذرین ( ریولیت و آندزیت ) و عمدتاً در کمربندهای آتشفشانی دوران سوم به ویژه در ائوسن جای دارند . معادن کائولن زنوز ، کوشک نصرت و قازان راغی از این نوع معادن می باشد .

ذخایر کائولن براساس نحوه تشکیل به دوصورت اولیه و ثانویه تشکیل می شوند :
ذخایر کائولن اولیه :
هوازدگی ، کرمابی و سولفاته .
ذخایر کائولن ثانویه :
رسوبی ، کائولینیتی ، بال کلی و خاک نسوز .
استخراج و فرآوری :
روشهای استخراج:
به روشهای مختلف روباز استخراج میشود. انواع بیلها، کجبیلها، اسکراپر و... در استخراج کائولن بکار میرود. همچنین استخراج بوسیله لدرهای هیدرولیکی یا شیارکشها صورت گرفته و انتقال آن به محل کارخانه با کامیون، تسمهنقاله، خطوط لوله و... انجام میپذیرد.
کائولنهای نرم و شکننده با فشار آب که از دور توسط مونیتور کنترل میشود، برداشت میشود. معدنکاری بهصورت انتخابی براساس دادههای حفاری صورت میگیرد.

روشهای فرآوری:
کائولن ابتدا بهصورت خشک فرآوری میشود که شامل خردکن، خشککردن و نرمکردن است، که محصول آن کائولن با کاربری در سرامیک، رنگ و لاستیک است. فرآوری تر، یا شستشو با آب کانیهای غیرکائولن را از مایع رسدار جدا میکند، که در این مرحله کائولن با کاربری به عنوان پرکننده و پوشش حاصل میشود. در انواع سرندها، هیدروسیکلونها و... مایع رسی را میتوان تا حد 30% جامد در مخزن تهنشینی غلیظ کرد و با سانتریفوژ کردن، 75% ذرات با اندازه 2 میکرومتری را از آن جدا کرد، ذرات درشت با اولترافلوتاسیون ریزشده و بعد مراحل تورق زدایی، غربال کردن، فیلترکردن و خشک کردن و گاهی تکلیس برروی آن انجام میشود.
در حالت دیگر مایع کائولندار به دو دسته ریز و درشت با استفاده از سانتریفوژ، هیدروسیکلون یا جداسازی با آب بطور ممتد تقسیم شده و بعد ترکیبات آهندار رنگزا از آن شسته میِشود. بعد از آبگیری با تبخیر، فیلتر مکش چرخان یا فشاری، کیک کائولنی را میتوان خارج کرد و خشک نمود و یا به صورت ماده با 70% جامد برای دادوستد منتقل کرد.
درتورقزدایی، ذرات کائولن به صورت مکانیکی به ذرات روشن و نازکی جدا شده و در دما C °500 تکلیس میشوند تا ساختار بلوری مجزایی در آن بوجود آید. این عمل سبب افزایش درخشندگی و کدری کائولن می شود.
حتی بهترین کائولن های دنیا هم در حدود 20 % ناخالصی دارند . بنابراین بایستی آنها را تغلیظ کرد و مواد قلیایی آن را به کمتر از 5/1 % رساند .
کائولن مصرفی باید دارای مشخصات ذیل باشد :
درصد Al2O3 باید از 30 % بیشتر باشد .

میزان اکسیدهای آهن Fe2O3 نباید از 1 درصد بیشتر شود .
میزان اکسید تیتانیوم TiO2 باید به 2/0 درصد کاهش یابد .
اکسیدهای قلیایی نباید از 2 درصد بیشتر شود .
حداکثر میزان CaO ، 2/0 درصد و MgO ، 3/0 درصد باشد .
افزایش میزان کائولینیت نسبت به سایر کانی های موجود باعث مرغوبیت کائولن می شود .
دیر گدازی کائولن باید در حدود 1700 درجه سانتیگراد باشد .
مدول گسیختگی آن باید بیش از 10 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد .
مشاهده معدن چند نکته را در ذهن تداعی می کند که عبارتند از :
1- یکی از عوامل اکتشاف این معدن بیرون زدگیهای کوچکی از مواد مصرفی آن می باشد که تغییر رنگ آن با سطح زمین تا حدودی مشخص است. تا قبل از مرحله اکتشاف و باطله برداری از این معدن تقریبا تمام قسمتهای معدن با قسمت های دیگر سطح زمین هم رنگ بوده است و بوته های خار تمام سطح زمین را می پوشاند بنابراین وجه تمایز زیادی بین معدن و دیگر قسمتها در گذشته وجود نداشت و همانطور که گفته شد فقط بیرون زدگیهایی که به صورت سینه کال در منطقه وجود داشت باعث اکتشاف این معدن شد.
در اینجا ذکر این نکته لازم است که در زمین شناسی اقتصادی و اکتشاف معدن آن چیزی که در سطح می بینیم ملاک عمل نیست بلکه بایستی به یک سری شواهد زیر سطحی نیز توجه داشته باشیم. در این حالت ناچاریم چاله ، چاه یا ترانشه ای را حفر کنیم تا به ماده معدنی برسیم.
2- بخش عمده ماده معدنی مفید استخراج شده است و در حال حاضر برای قسمتهای دیگر باطله برداری می شود.
3- در سینه کالها آلودگی اکسید آهن بالاست و همچنین بعضی از بخش ها معدن سیلیس بالایی دارند.
4- به طور کلی در سینه کالها می توان موارد زیر را مشاهده کرد :
الف) قسمت تحتانی که به رنگ جگری یا شکلاتی رنگ دیده می شود و حاوی اکسید آهن است.
ب) قسمت فوقانی که دارای درصد سیلیس بسیار بالاست و دلیل بر افراشته بودن این قسمت نیز به خاطر مقاوم بودن سیلس در برابر عوامل فرسایشی است.
همانطور که می دانیم زون آرژیلیک مهمترین زون اکتشافی کانی کائولن می باشد و از آنجا که در این زون فرآیند آزاد شدن سیلیس را داریم لذا می توانیم وجود این زون را با توجه به درصد بالای سیلیسی که در قسمت فوقانی معدن یافت می شود توجیه کرد. به این صورت که با حرکت سیلیس در خلل و فرج و شکستگی موجود در سنگ به سمت بالا یک cap یا کلاهک سیلیسی به جای می ماند و وجود همین cap سیلیسی باعث شده است که قسمت فوقانی معدن مقاوم شده و به صورت قله مرتفع خود را از دشت جدا کند.
با توجه به مطالب فوق الذکر می توان نتیجه گرفت که کلاهک سیلیسی که بیانگر زون آرژیلیک در منقطه می باشد می تواند یکی از نشانه های شاخص برای اکتشاف معدن کائولن باشد .
با توجه به توضیحاتی که در مورد سیلیس در سطرهای بالا داده شد می توان اینطور استنباط کرد که سیلیسفاید شدن سنگ ها در معدن کائولن نشان دهنده این است که این سیلیس می بایست از محلی آمده باشد یا به عبارت دیگر منشائی داشته باشد . بنابراین منطقه منشاء احتمالا از سیلیس تخلیه شده و جای آن کانی دیگری جایگزین شده است و این کانی جایگزین شده می تواند از کانیهای مفید باشد یعنی این فرضیه را ایجاد می کند که در عمق به جای سیلیس ، کانیهای مفید می تواند تشکیل شود و این مسئله باعث این می شود که کاوشگر به کار حفاری و فعالیت های اکتشافی افق های پایین تر منطقه بپردازد و نهایتا با نمونه برداریهایی که انجام می دهد به نتیجه ممکنه برسد.
5- منشاء سیلیس در منقطه به دلیل بالا بودن آن در افق های پایین تر خاک و حمل آن توسط محلول های گرمابی بالارونده اولیه که خود حاوی سیلس بوده اند می باشد.
6- بطور کلی یک سری گسل های کوچک و بزرگ در منطقه دیده می شود که جهت شیب بعضی از آنها به سمت شمال می باشد و آغشتگی به اکسید آهن در محل شکستگی های قدیمی تر این گسل ها به خوبی نمایان است. همچنین در کنتاکت گسل ها سنگ های برش گسلی یافت می شوند.
7- سنگ مادر این معدن که در افق های پایین تر قرار دارد در حد آندزیت تا داسیت است.
8- با توجه به توضیحات داده شده توالی سنگهای این معدن از بالا به پایین به ترتیب شامل موارد زیر است :
الف) کلاهک سیلیسی در بالا
ب) بخش کائولینیزه شده که قسمت اصلی معدن را تشکیل می دهد و حاصل آلتراسیون بخش پایینی خود است.
ج) سنگ مادر غیر آلتره شده
9- با توجه به عدم مسائل ایمنی در منطقه ، سنگ های بعضی از قسمتهای معدن که دارای شکستگیهای بسیار زیادی هم می باشند با توجه به لرزش هایی که بر اثر کار دستگاهها در این معدن موجود است ریزش کرده اند که می تواند باعث خطراتی برای پرسنل و کارگران این معدن رو باز باشد. از جمله مسائل ایمنی رعایت نشده در منطقه نبود سطح ایمنی و شیب مناسب برای جلوگیری از ریزش مواد معدنی می باشد.
10- با توجه به حجم زیاد باطله هایی که بر روی مواد معدنی قرار دارند در بعضی قسمت های معدن تونل های کوچکی برای ارزیابی ذخایر معدنی و کیفیت آنها حفر شده است و نمونه برداریهایی از آن قسمت ها صورت گرفته است که در صورت اقتصادی بودن ذخایر باطله ها را برداشته و کل ذخایر معدن را استخراج می کنند اما در صورتی که این کار (باطله برداری) مقرون به صرفه نباشد مواد معدنی مفید را از داخل همان تونل ها به بیرون می آورند.
11- همانطور که در قبل گفته شد این معدن دارای دپوهایی با عیارهای متفاوت است که هر یک از درجه خلوص ها می تواند برای مصرف های خاصی مفید باشد ضمن اینکه می توان برای فرستادن این مواد معدنی به کارخانه دپوهای مختلف را با یکدیگر مخلوط کرده و در مجموع سنگ معدن را که متوسط عیار دپوهای مختلف است به کارخانه تحویل داد.
12- از دید استاد مربوطه (جناب آقای مهندس سعادت ) کار استخراج و بهره برداری از این معدن به خوبی انجام نمی شود زیرا باطله ها و غیر باطله ها با یکدیگر مخلوط شده اند، پله‏ها، پله های ردست استخراجی نیستند و همچنین مشکل ایمنی در معدن وجود دارد.
این معدن از جمله معادن قدیمی است که در آن افراد زیادی کار می کرده اند و یا حتی بعضی افراد در این معدن بازنشست شده اند و یا در شرف بازنشستگی هستند.
لازم به ذکر است که کارگران این معدن بسیار با تجربه هستند و می توانند میزان خلوص ماده معدنی را با چشم تخمین بزنند بطوریکه بررسی های آزمایشگاهی که بر روی سنگ انجام گرفته است و با حدسی که کارگران معدن نسبت به درجه خلوص سنگ زده اند 10% هم خطا نداشته باشد.

مجوز های قانونی :
تعریف: جواز تاسیس مجوزی است که جهت احداث ساختمان و تاسیسات بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه فعالیت های معدنی بخش سازمان صنایع و معادن صادر میگردد.

مراحل صدور جواز تاسیس :
1- پذیرش درخواست متقاضی صدور جواز تأسیس فعالیتهای صنعتی و تکمیل پرونده توسط مدیریت سازمان سازمان صنایع و معادن شهرستان .
2- بررسی پرونده از نظر مدارک و تطبیق با مصادیق والویتهای سرمایه گذاری در واحد صدور مجوز مدیریت سازمان صنایع و معادن .
3- تکمیل پرسشنامه جواز تاسیس ( فرم شماره یک ) توسط متقاضی .
4- ارسال پرونده منضم به فرم شماره یک به اداره مربوطه بمنظور بررسی ، اصلاح و تائید فرم پرسشنامه جواز تاسیس با استفاده از اطلاعات طرحهای موجود ، طرحهای تیپ و تجربیات کارشناسی و ارجاع پرونده به مدیریت .
5- ارجاع پرونده توسط مدیریت به واحد صدور مجوز جهت مراحل صدور جواز تأسیس .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    33صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله تاریخچه صنعت آسانسور در ایران

 
صنعت آسانسور جهان از زمانی که با نیروی برق کار می کند قدمتی یکصد و پنجاه ساله دارد، هر چند عمر بالابرها در جهان به بیش از ده هزار سال می رسد و اولین چرخ چاه خود از اولین بالابرها بوده است. مهمترین شرکت های تولید آسانسور در جهان اوتیس و شیندلر با قدمتی حدود یکصدو پنجاه سال می باشند.
اما صنعت آسانسور ایران قدمتی هشتاد ساله دارد. البته اگر گفته های بدون مدرک در مورد نصب آسانسور در کاخ گلتسان توسط ناصر الدین شاه را نادیده بگیریم، اولین آسانسورها که آنهم البته اثری از آنها بجا نیست در پالایشگاه آبادان در دوران حکومت احمد شاه قاجار نصب شده است. اما آنچه مسلم و قابل بررسی است اولین آسانسور ها در ساختمانهایی که در زمان پهلوی اول ساخته شده است نصب شده و در ساختمانهای اطراف میدان امام خمینی (میدان سپه سابق) مثل باشگاه افسران ستاد ارتش، کتابخانه ملی آثار آن وجود دارد و بسیاری از آنها توسط کارشناسان خارجی و به کمک نسل اول متخصصین صنعت آسانسور ایران نصب و راه اندازی شده است.
نسل اول ساختمانهای بیش از سه طبقه در ایران در دوران پهلوی اول و آپارتمان سازی بصورت امروزی از سال 1335 در دوران پهلوی دوم شروع شده است. بنابراین دوران رشد صنعت آسانسور ایران را زا سال 1335 به بعد باید نامگذاری کرد.
ابتدا آسانسورها کامل و بسته بندی شده از خارج از کشور به ایران وارد شده است. لیکن بتدریج شرکتهای ایرانی فروش و نصب آسانسور در ایران بوجود می آیند و در سال 1345 اولین کارگاه تولید درب و کابین توسط اوکسن الکسانی با کپی برداری از روی درب و کابینهای شرکت های اروپایی بوجود می آید.
در سال 1345 در طرح های وزارت مسکن و شهرسازی برای آپارتمان سازی برنامه ریزی شده و ایجاد شهرک های مسکونی در اطراف شهرهای بزرگ برای ساخت اولین کارخانه آسانسورسازی در ایران برنامه ریزی می شود.
در سال 1350 کلنگ ساخت اولین کارخانه آسانسورسازی ایران با نام ایران شیندلر در زمینی به مساحت چهل هزار متر مربع واقع در شهر صنعتی البرز قزوین به زمینی زده می شود و در سال 1353 این کارخانه با ظرفیت اولیه تولید چهارصد دستگاه آسانسور تحت لیسانس شیندلر سوئیس به بهره برداری می رسد و بطور همزمان جهت پرورش نیروی متخصص در نصب آسانسورهای خود مبادرت به برگزاری دوره های کامل آموزشی تئوری و عملی نصب آسانسور می نماید که در هر دوره حدود 20 نفر تکنسین موفق به کسب مدرک مهارت نصب می شوند و این دوره ها از سال 1354 تا 1357 ادامه داشت و امروز دانش آموختگان آن دوره ها زبده ترین و کارآمدترین افراد در صنعت آسانسور در ایران می باشند و اغراق نمی باشد اگر از شرکت آسانسورسازی ایران شیندلر به عنوان مادر صنعت نوین آسانسور در ایران یاد کرد. همچنین بطور همزمان اولین کارخانه سازنده قطعات آسانسور در ایران با نام تسلا ــ ایران تولید خود را شروع می کند.
در سال 1354 کارخانه آسانسور و پله برقی ایران در ابهر تأسیس و مدتی بعد تحت لیسانس هاوس هان آلمان شروع به تولید می کند. شرکت اوتیس آمریکا نیز اقدام به خرید زمینی در شهر صنعتی ساوه نموده و برنامه ریزی برای تأسیس کارخانه می کند.
همچنین در سال 1355 شرکت تولیدی ایران امباربا کارخانه تولید آسانسور خود را در شهر صنعتی رشت تأسیس و تولید آسانسور را تحت لیسانس امباربا اسپانیا آغاز می کند.
در کنار شرکت های تولیدی فوق حدود سی شرکت نصب و فروش آسانسور هم در ایران تا سال 1357 دائر می شود که بعضی از این شرکت ها نمایندگی فروش شرکت های فوق را در تهران و شهرستان ها دریافت می کنند. همچنین چهار یا پنج کارگاه تولید درب و کابین هم ایجاد می شود که شرکت های فروش و نصب آسانسور را یاری می دهند. بدین ترتیب تا قبل از بثمر رسیدن انقلاب و ضعیت صنعت آسانسور ایران بشرح فوق است.
پس از انقلاب:
کار شناسان خارجی از ایران می روند و ایران تحریم اقتصادی می شود و واردات قطع می شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 68   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید