دانلود مقاله ساخت دستگاه آنالایزر (VCA005)

امــروزه بهران مصرف برق شاید مسئله ای مشکل سـاز برای آینده کشورمـان باشد ، با کاهش و صـرفه جویی در مصـرف برق شاید بتوان نیمی از این مشکل را حل نمود ، اما با کمی تدبیر می توان کمک بزرگی به آینده و اقتصاد نمود .

ساخت دستگاه آنالایزر (VCA005) تنها گامی در بهینه سازی مصرف انرژی می باشد ، این دستگاه با آنالیز کامل از مصـرف انرژی نموداری بصورت ماکزیمم و مینیمم مصرف در اختیار کاربر قرار می دهـد ، بنابراین کاریر قادر خواهد بود ایرادات مصرف برق را شناسایی نموده و سعی در رفع اشکالات نماید . بنابراین از این طریق خواهیم توانست کمک شایانی در بهتر مصرف نمودن انرژی انجام دهیم .

با نصب این دستگاه در کارنجات و رفع ایرادات احتمالی که بوسیله آنالیز برق شناسایی خواهد شد میتوان گامی بزرگ در بهینه سازی مصرف برق و اقتصاد کشور برداشت .
امیدوارم با راهنمایی و کمک اساتید محترم و ساخت دستگاه فوق الذکر توانسته باشم کمکی هر چند کوچک به اقتصاد کشورم کرده باشم .

بلوک و دیاگرام دستگاه :

CH0 CH1 CH2 CH3 CH4 CH5

ورودی ورودی ورودی ورودی ورودی ورودی
ولتاژ 3 ولتاژ 2 ولتاژ 1 جریان3 جریان 2 جریان 1

توضح عملیات قطعات کشیده شده در بلوک :

الف ) 89C51(1) :
1- فرمانهای لازم را به ADC808 می دهد تا مقدار آنالوگ به دیجیتال برای هر شش کانال تبدیل شود ( سه کانال جریان و سه کانال ولتاژ )
2- مقدار دیجیتال گرفته شده از ADC را گرفته و عملیات لازم را روی آن انجام می دهد و مقدار مطلوب را روی صفحه LCD نمایش می دهد و همچنین این مقادیر را از طریق پورت سریال به آی سی 89C51(2) می فرستد .
3- کی بورد ماتریسی را چک می کند تا چنانچه کلید فشار داده شد عملیات لازم را انجام دهد .
4- محاسبه کردن ساعت سیستم و نمایش ساعت روی صفحه LCD .
5- محاسبه تاریخ شمسی و نمایش برروی صفحه LCD .
ب) 89C51(2) :
1- اطلاعات رسیده از خط سریال از آی سی 89C51(1) را در حافظه RAM ذخیره می کند و همچنین این اطلاعات را از طریق سریال به کامپیوتر می فرستد تا این مقادیر در نرم افزار نمایش داده شود .
2- بعد از رسیدن هر باکس اطلاعات یک LED را روشن یا خاموش می کند تا ذخیره اطلاعات در دستگاه نمایش داده شود .
ج) HIN232
یک واسط است برای تبادل سریال بین میکرو و کامپیوتر .
این آی سی ولتاژ پنج و صفر میکرو را با استفاده از خازنهای مدار تبدیل به ولتاژهای پانزده و منفی پانزده می کند .
این آی سی برای تبادل سریال از استاندارد RS232 استفاده می کند .
پایه های RS232
چون در کامپوترهای IBM برای ارتباط سریال از سوکت نه پین استفاده می شود لذا پایه های آن را توضیح می دهیم :
پایه ها :
1- تشخیص حامل داده DCD
2- داده رسیده RXD
3- داده ارسال شده TXD
4- پایانه داده آماده DTR
5- سیگنال زمین
6- مجموعه داده آماده
7- تقاضای ارسال
8- آمادگی برای ارسال
9- تشخیص دهنده
ما برای ارتباط سریال با میکرو فقط از پایه های دو و سه و پنج استفاده می کنیم .
پورتهای COM در IBM PC و سازگار به آنها :
کامپوترهای IBM PC و سازگارهای مبتنی بر (8086 ، 286 ، 386 ، 486 و پنتیوم ) معمولاً دو پورت COM دارند . هـر دو پورت کانکتورهای نوع RS – 232 را دارا می باشند .
بسیاری از PC ها یک DB – 25 و یک DB – 9 را بکار می برند .
پورت های COM با COM 1 و COM 2 نامگذاری شده اند . در سالهای اخیر COM 1 برای ماوس و COM 2 برا ی وسایلی چون مودم بکار رفته اند . برای انجام آزمایشات تبادل اطلاعات ، پورت سریال 8051 را به COM 2 در PC بکار می برند .
د) 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 :
یک مدار یکسو کننده و تقویت کننده آپ امپی است که ولتاژ ورودی AC را هم یکسو می کند و هم در یک گین ضرب می کند .
R

V OUT +
-

ه) تراشه ADC 808 با 8 کانال آنالوگ :

تراشه مفید دیگر ADC 808 از National Semaconductor است .
این تراشه دارای 8 ورودی است که اجازه می دهد تا 8 مبدل مختلف را با یک تراشه ردیابی کنیم . این تراشه دارای خروجی داده هشت بیتی است . هشت ورودی آنالوگ مولتی پلکس است ، برای این کار سه پایه آدرس C , B , A به کار می رود در این تراشه VREF(+) و VREF(-) ، ولتاژ مرجع را تنظیم می کند . اگر VREF (-) = GND و VREF(+) = 5 باشد ، سایر پله ها برابر است با 5/256=19.43mv بنابراین برای داشتن پله 10 میلی ولت به ولتاژ ریفرنس 56/2 نیاز داریم . ما از کانالهای A , B , C برای انتخاب کانالهای صفر تا هفت ورودی آنالوگ و از ALE برای لچ کردن آدرس استفاده می کنیم . SC برای شروع تبدیل است . EOC برای پایان تبدیل می باشد ، OE فعال ساز خروجی است .

D 0 II N0

D 7 7 I N

و) طرز کار LCD :

توصیف پایه های LCD
LCD مورد بحث ما چهارده پایه است .
1- VSS – زمین
2- VCC – منبع تغذیه
3-VEE – منبع تغذیه کنترل درخشندگی
4- RS – انتخاب RS=0 برای انتخاب دستور العمل ، RS=1 برای انتخاب ثبات داده .
5- R/W گذرگاه داده 8 بیت .
6- E – انتخاب
7- DB0 گذرگاه داده 8 بیت .
8- DB1گذرگاه داده 8 بیت .
9- DB2 گذرگاه داده 8 بیت .
10- DB3 گذرگاه داده 8 بیت .
11- DB4 گذرگاه داده 8 بیت .
12- DB5 گذرگاه داده 8 بیت .
13- DB6 گذرگاه داده 8 بیت .
14-DB7 گذرگاه داده 8 بیت .
RS ، انخابگر ثبات :
در داخل LCD دو ثبات وجود دارد و این پایه برای انتخاب آنها به این ترتیب بکار می رود که اگر صفر باشد ثبات فرمان انتخاب می شود و اجازه می دهد فرمانهایی همچون پاک کردن ، نشاندن مکان نما و غیره صادر شود و اگر یک باشد ثبات داده انتخاب می شود و به کاربر اجازه ارسال داده روی LCD برای نمایش می دهد .
R/W خواندن / نوشتن :
این پایه به کاربر اجازه نوشتن اظلاعات و یا خواندن از LCD را فراهم می سازد اگر یک باشد برا ی خواندن و اگر صفر باشد برای نوشتن است .
E ، فعال :
از این پایه برای لچ کردن اطلاعات ارائه شده به پایه های داده اش استفاده می کند . وقتی داده به پایه های داده اعمال شد یک پالس بالا – پایین به این پایه اعمال میگردد تا به این وسیله LCD داده موجود در پایه های داده را لچ کند . این پالس بابد حداقل 450 ns عرض داشته باشد .
D0 – D7 :
هشت بیت خط داده برای ارسال اطلاعات به LCD یا خواندن محتوای ثباتهای داخلی LCD بکار می رود . برای نمایش حروف و اعداد پورتهای اسکی برای حروف A – Z و a – z و اعداد صفر تا نه به پایه ها ارسال می شود و همزمان RS = 1 میگردد همچنین کدهای دستورالعمل فرمانی وجود دارند که برای پاک کردن نمایشگر یا باز گرداندن مکان نما به نقطه شروع یا چشمک زدن آن بکار میرود که به شرح ذیل می باشد :
1- پاک کردن صفحه نمایش ………………………………………………..1
2- باز گشت به مکان اول …………………………………………………..2
3- کاهش مکان نما ………………………………………………………..4
4- افزایش مکان نما ………………………………………………………..6
5- جابجایی نمایش به راست ……………………………………………….5
6- جابجایی نمایش به چپ …………………………………………………7
7- نمایش خاموش مکان نما خاموش ………………………………………...8
8- نمایش خاموش مکان نما روشن ………………………………………….A
9- نمایش روشن مکان نما روشن …………………………………………... C
10- نمایش روشن مکان نما روشن ……………………………………….….E
11- نمایش روشن مکان نما چشمک بزند……………………………………. F
12- جابجایی محل مکان نما به چپ………………………………………. 10
13- جابجایی محل مکان نما به راست……………………………………… 14
14- کل صفحه نمایش به چپ جابجا شود…………………………………... 18
15- کل صفحه نمایش به راست جابجا شود………………………………… 1C
16- مکان نما به آغاز خط دوم برود……………………………………….. C0
17 – سازماندهی دو خط و ماتریس 5*7 …………………………………… 38

شرح کار دستگاه :

این دستگاه از دو قسمت نرم افزار تحت کامپیوتر با ویژال C++ و یک سخت افزار که یک بورد و ودارات الکترونیکی تشکیل شده است .

مشخصات دستگاه آنالایزر VCA005 :

1- دارای یک صفحه LCD برای نمایش ولتاژ و جریان سه فاز لحظه ای کارخانه و نمایش ساعت و تاریخ شمسی می باشد .
2- دارای کی بورد 4*3 ماتریسی برای بعضی از تنظیمات در دستگاه .
3- نگهداری مقدار ماکزیمم جریان سه فاز و ساعت آن در داخل حافظه دستگاه برای آنالیز اپراتور .
4- نمونه گیری از جریان سه فاز و نگهداری در حافظه دستگاه هر هشت ثانیه .
5- این دستگاه سازگاری با هر تابلوی برق دارد و فقط با تعویض ترانس داخال منوی دستگاه بر اساس C/T (ترانس جریان ) می توان این دستگاه را بر روی تابلوهای مختلف نصب کرد و آنالیز لازم را بر روی آن تابلو انجام داد .
6- این دستگاه نیازی به اپراتور برای تخلیه اطلاعات ندارد و خود سیستم بصورت اتوماتیک روشن خواهد شد و اطلاعات تخلیه می شود و کامپیوتر دوباره خاموش خواهد شد .
7- داخل نرم افزار کامپیوتری این امکان وجود دارد که این دستگاه هر جای کارخانه نصب شده باشد از طریق سریال به کامپیوتر متصل می شود و داخل نرم افزار کامپیوتری این امکان وجود دارد که می توان جریان سه فاز و ولتاژ سه فاز را بصورت On Line نمایش می دهد .
8- در داخل نرم افزار این امکان وجور دارد که می توان سطح پر شدن حافظه دستگاه را مشاهده کرد .
مزایای دستگاه آنالایزر VCA005 :

1- بعد از تخلیه اطلاعات هر 24 ساعت می توان نمودار مصرف برق را در نرم افزار Exel رسم نمود و آنالیز لازم را برای برق مصرفی کارخانه مورد نظر انجام داد .
2- از روی نمودار حتی می توان از سالم یا خراب بودن دستگاههایی که آمپر آنها مشخص است مطلع شد .
3- از روی نمودار میتوان اگر قطعی برق باشد ساعت قطع و وصل شدن برق را بدست آورد .
4- در داخل نرم افزار کامپیوتری این امکان وجود دارد که می توان با دادن تاریخ مورد نظر پول برق مصرفی و کیلو وات مصرفی در آن تاریخ رابراساس دادن تعرفه مصرف برق آن کارخانه به نرم افزار بدست آورد .

سخت افزار دستگاه آنالایزر VCA005 :

در داخل نرم افزار 2 عدد میکرو پروسور809C51 وجود دارد که هر یک به تنهایی کار خاصی را انجام می دهند .
ورودی جریان دستگاه از C/T تابلو می باشد که در سر راه C/T یک مقاومت 1/0 اهم ، 5 وات مجود دارد که جریان عبوری از C/T را تبدیل ولتاژ میکند .
C/T :
برای اندازه گیری جریان عبوری از تابلوی برق از این دستگاه استفاده می شود که این دستگاه در دور شین ورودی کارخانه قرار می گیرد و بر اساس جریان ورودی از شین یک جریان متناسب با آن در C/T برقرار می شود .و رابطه آن امکان دارد به صورت زیر باشد که بر اساس جریان کارخانه انتخاب می شود .
1000/5 , 1500/5 , 2000/5 و … بطور مثال اگر 2000 آمپر کارخانه جریان مصرف کند در داخل C/T 5 آمپر تولید می شود ، حال ما خروجی C/T را به یک مقاومت 1/0 اهم و 5 ولت داده ایم که این جریان را تبدیل به ولتاژی کند ، یعنی اگر 5 آمپر در C/T تولید شود ولتاژ ایجاد شده دو سر مقاومت 5/0 ولت است :
V = R . I = 0.1 * 5 = 0.5 شین ورودی
2000A

+ 0.1 C / T
- 5w

توجه : جریان تولید شده در C/T یک جریان AC است .
ولتاژ دو سر مقاومت به یک مدار یکسو ساز و تقویت کننده وارد می شود و بعد از یکسو سازی و تقویت با یک ولتاژ تقویت شده و DC خواهیم داشت که مدار یکسو ساز بصورت زیر می باشد :
R

10 K 0.1 اهم
vout + Vin
OP07
100میکروفاراد -

10 K

مقاومت متغیر R در دست ماست تا بتوانیم گین مدار تقویت کننده را تغییر دهیم ، با این مقاومت د رمدار می توان مدار را کالیبره نمود تا بتواند جریان صحیح را روی LCD نمایش دهد .
دو عدد دیود ورودی باعث می شود که اگر ولتاژ ورودی بیشتر از 6/0 ولت شود اتصال کوتاه خواهد شد و باعث می شود تا خروجی از یک اندازه ای بیشتر نشود و به مدارات بعدی صدمه وارد نشود . این مدار ولتاژ ورودی را یکسو می کند و هم در یک گین ضرب می کند از این مدار به همین صورت دو نمونه دیگر وجود دارد که دو جریان دیگر نیز اندازه گیری خواهد شد .
خروجی این مدارات به ورودی هر کانال ADC808 متصل می شود .
این (ADC808) IC دارای هشت کانال ورودی است که سه تا ورودی جریان و سه تا ورودی ولتاژ است . جریان این IC هشت بیت اطلاعات دیجیتال است که بصورت یک میکروپروسور 89C51 متصل است که میکرو اطلاعات جریان و ولتاژ را بصورت دیجیتال از این پورت دریافت می کند .

مدارات قسمت نمونه گیری ولتاژ :

ابتدا ولتاژ ورودی (220 ولت ) با یک تقسیم ولتاژ تبدیل به ولتاژ زیر 5/0 ولت می شود که بصورت زیر می باشد :

ورودی ولتاژ

220 کیلو اهم w2

470 اهم

طبق مدار بالا دو مدار مشابه وجود دارد که دو ولتاژ دو فاز دیگر را اندازه گیری و بر روی LCD دستگاه نمایش می دهد .
طرز کار ADC 808 :

در ابتدا آدرس ADC روی کانال صفر تنظیم میشود ، طبق اتصالات دستگاه جریان 1 به کانال صفر ، جریان 2 به کانال یک ، جریان 3 به کانال دو ، ولتاژ 1 به کانال سه ، ولتاژ 2 به کانال چهار و ولتاژ 3 به کانال پنج متصل است .
وقتیکه آدرس ADC روی کانال صفر تنظیم شد مقدار دیجیتال که به پورت یک میکرو می رسد مقدار دیجیتال جریان است که این عدد را هم رو ی LCD نمایش می دهد و هم این عدد را از طریق سریال به میکرو دیگر دستگاه می فرستد و آن میکرو این عدد را داخل RAM ذخیره می کند و هم این عدد را از طریق سریال به کامپیوتر می فرستد و در داخل نرم افزار این جریان نمایش داده می شود .
تمام اعداد اندازه گیری شده در داخل دستگاه یک عدد هشت بیتی است ، برای ترانس های بشتر از 250 این عدد خوانده شده از تابلو را در ضریب ترانس ضرب می شود . ضریب ترانس : 2000/250 = 8

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   12 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله اب

مقدمه :
فرایند نفوذ یکی از فرایندهای چرخه هیدورلوژیکی بوده که توجه آبشناسان را بیش از هر فرایند دیگری به خود جلب نموده است. این فرایند موجبات تب دیل بارندگی خام را به خالص فراهم نموده که در نهایت بارندگی مازاد در تبیین مدلهای بارندگی – روناب مورد استفاده قرار می گیرد. عملکرد مدلهای بارندگی رواناب بستگی تام به چگونگی تبدیل بارندگی خام به خالص داشته و در حال حاضر کیفیت بخشیدن به تغییرات مکانی و زمانی فرایند نفوذ آب در خاک بعنوان مانع اصلی در بررس عملکرد مدلهای بارندگی – رواناب محسوب می شود.
1 . 1 ) INFILTRATION :
جریان عبور آب از سطح خاک به درون آن را با نفوذ گویند. فرایند نفوذ آب به خاک در نتیجه تأثیر توأم نیروهای ثقل و موئینگی صورت می گیرد. سرعت نفوذ در ابتدای وارد شدن به داخل خاک زیاد بوده، سپس به تدریج کاهش می یابد تا به مقدار ثابتی می رسد که فقط نتیجه تأثیر نیروی ثقل است (بای بوردی). 1379 معادله های مختلفی برای تعیین چگونگی نفوذ آب در خاک وجود دارند که برخی از آنها مانند معادله های فیلیپ و گرین و امپت پایه و اساس علمی داشته و برخی دیگر معادله های هستند که بر شکل منحنی رابط بین سرعت نفوذ و زمان بوده و از یک اصالت علمی برخوردار نمی باشند. نفوذپذیری یکی از ویژگیهای فیزیکی خاک است که در آبیاری، زهکشی و هیدرولوژی، در اندازه گیری میزان رواناب، تغذیه مصنوعی سفره های آب زیرزمینی و محاسبه سرعت پیشروی در سطح خاک به عنوان یک پارامتر ورودی همواره مورد نیاز است (علیزاده) 1384 از این رو، در چنین پروزه هایی تخمین نفوذپذیری در سرتاسر منطقه هم در مرحله طراحی و هم علمی مورد نیاز است.
فصل 3 ) حرکت آب های زیرزمینی :
معادله 2 . 11 . 3 را می توان به صورت زیر بیان کرد :
(3 . 11 . 3 )
کربینا 20 و 19 راه حلی تحلیلی الگوی موج شناسی را نشان می دهد که این راه حل برای الگوی توزیع مجدد آب خاک و تغذیه بکار می رود.
12 . 3 . نفوذ ) روش گرین . Ampt :
فرایند نفوذ آب به خاک را نفوذ یا رد شدن می نامند میزان نفوذ، تحت تأثیر وضعیت سطح خاک، پوشش گیاهی و ویژگی های خاک از جمله نفوذپذیری، رسانای اب و مقدار ثابت رطوبت قرار دارد. شکل 1 . 1 توزیع رطوبت خاک در مقطع خاک را طی حرکت رو به پایین نشان می دهد. این مناطق رطوبت شامل منطقه اشباع شده، منطقه انتقال، منطقه مرطوب و حیهه رطوبتی است. این تغییرات مقطعی به صورت کارکرد زمانی در شکل 2 . 1 نشان داده شدند. (ص 135).
میزان نفوذ که با (f) نشان داده می شود، میزانی که در آن آب وارد سطح خاک می شود و در مقیاس cm/hr , in/ hr بیان می شود، میزان نفوذ بالقوه میزانی است که وقتی آب در سطح خاک حوضچه درست می کند، به دست می آید، بنابراین اگر آبگیر یا حوضچه به وجود نیامد، میزان واقعبی کمتر از میزان بالقوه است. اکثر معادلات نفوذ، میزان بالقوه نفوذ را توصیف می کنند. «نفوذ تراکمی» که با (F) نشان داده می شود، عمق انباشته شده آب نفوذ یافته است، که از نظر ریاضی به صورت زیر تعریف شده است :
(1 . 1 )
شکل 1 . 1 ) مناطق رطوبت در طول نفوذ آب (از چو و دیگران)

شکل 2 . 1 ) مقطع رطوبتی به صورت کارکرد زمانی برای آب اضافه شده به سطح خاک

شکل 3 . 1 میزان نفوذ بارندگی و نفوذ تراکمی. نقشه بارندگی الگوی بارندگی در عملکرد زمان را نشان می دهد. نفوذ تراکمی در زمان (t)، یا (t)F و در زمان یا است. افزایش نفوذ تراکمی از زمان t تا مساوی است با یا همان طور که در شکل نشان داده شده است. بارندگی اضافی یا زیاده از حد، بارندگی است که نه در سطح زمین می ماند و نه به خاک نفوذ می کند. (چو و دیگران).
و میزان نفوذ، مشتق زمان از نفوذ تراکمی است که به صورت زیر بیان می شود :
( 2 . 12 . 3 )
شکل 3 . 1 نقشه بارندگی را با میزان نفوذ و منحنی های نفوذ تراکمی نشان می دهد.

1 . 2 ) The GREEN – AMPT METHOD :
روش گرین و آمپت (سال 1911) تصویر ساده شده نفوذ را ارائه داد که در شکل 2 . 2 ارائه شده است. حیهه رطوبتی، مرز مشخصی است که مقدار اولیه رطوبت خاک ( )پایین تر از خاک اشباع شده را از مقدار رطوبت ( ) در بالا جدا می کند. حیهه رطوبتی به عمق (L) در زمان (t)، از زمانی که نفوذ آغاز شد، رخنه می کند. آب به عمق کمی ( ) در سطح خاک حوضچه درست می کند.
ستون عمودی خاک منطقه افقی سطح مقطعی (شکل 3 . 2) را در نظر بگیرید و اجازه دهید حجم کنترل شده در اطراف خاک مرطوب بین سطح و عمق L مشخص شود. اگر خاک در ابتدا مقدار رطوبت ( ) را داشته باشد، در سراسر عمق کامل آن، مقدار رطوبت از ( ) به افزایش می یابد (مقدار نفوذپذیری) وقتی که از حیهه رطوبتی گذشت. مقدار رطوبت ، نسبت حجم آب به حجم کلی در سطح کنترل شده است، بنابراین افزایش آب ذخیره شده در حجم کنترل شده در نتیجه نفوذ، برای منطقه سطح مقطعی مساو با ( - ) است. با این تعریف، این مقدار مساوی با F، عمق انباشته شده آب نفوذ یافته در خاک است از این رو : است.
که در آن است. قاعده دار سی همانند زیر بیان می شود :
(2 . 2 )

شکل 3 . 2 نفوذ در ستون خاک منطقه سطح مقطعی برای مدل گرین – Ampt
شکل 2 . 2 ) متغیرهایی در مدل نفوذ گرین Ampt. محور عمودی، فاصله از سطح خاک است، محور افقی مقدار رطوبت خاک است.

در این مورد، جریان دارسی q، مقدار ثابت در سراسر عمق و مساوی با –f است زیرا q رو به بالا مثبت است در حالی که f رو به پایین مثبت است. اگر درجات 1 و 2 را به ترتیب در سطح زمین و صرفاً در قسمت خشک حیهه رطوبتی قرار دهند، معادله 2 . 2 به صورت تقریبی زیر به دست می آید :
(3 . 2 )
عنوان ( )head در سطح مساوی با عمق حوضچه درست شده ( ) است. مقدار head در خاک خشک زیر حیهه رطوبتی، مساوی با است. قاعده دارسی برای این روش به صورت زیر نوشته می شود :
(a4 . 2 )
و اگر عمق حوضچه درست شده ( ) در مقایسه با ناچیز باشد این معادله به دست می آید :
(b 4 . 2 )
این فرض (0 = ) معمولاً برای مشکلات آب شناسی سطح آب مناسب است زیرا چنین فرض شده است که آب جمع شده در حوزه آبریز در جریان سطح می شود (رواناب سطح).
از معادله (1 . 2) عمق جبهه رطوبتی است و فرض بر این است : 0 = ف در معادله 4 . 2 جایگزین می کنیم که می شود :
(5 . 2 )
چون است معادله 5 . 2 را می توان به صورت معادله تفاضلی در یک F ناشناخته به صورت زیر بیان کرد.

برای حل F، عملیات ضرب به دست می آید :

سپس طرف چپ را تقسیم بر دو بخش مساوی می کنیم :


و انتگرال می گیریم :
(a 6 . 2 )
یا
(b 6 . 2 )
معادله 6 . 2، معادله گرین Ampt برای نفوذ تراکمی است زمانی که F از طریق معادله 6 . 2 به دست آمد، میزان نفوذ (f) را می توان از طریق معادله 5 . 2 یا معادله زیر به دست آورد.
(7 . 2 )
هنگامی که عمق حوضچه ( ) ناچیز نیست، مقدار - جایگزین در معادله های 6 . 2 و 7 . 2 می شود.
معادله 6 . 2، معادله غیرخطی در F است که می توان آن را از طریق روش جایگزین پی در پی با ترتیب تازه حل کرد. مانند زیر :
(8 . 2 )
مقدار معین ، مقدار آزمایشی F در طرف راست جایگزین شدند (مقدار آزمایشی خوب F = kt) و مقدار جدید F در طرف چپ محاسبه می شود، که به عنوان مقدار آزمایشی در طرف راست جایگزین می شود و همین طور ادامه می یابد تا اینکه مقادیر محاسبه شده مشترک F به مقدار ثابت برسند. برای به دست آوردن میزان مشابه نفوذ (f). مقدار نهایی نفوذ تراکمی (F) را در معادله 7 . 2 جایگزین می کنیم.
علاوه بر آن معادله 6 . 2 را می توان از طریق روش نیوتون حل کرد که پیچیده تر از روش جایگزینی پی در پی است اما مقادیر مشترک تکرارهای کمتری دارند. برمی گردیم به معادله 8 . 2، به کارگیری الگوی گرین – Ampt به برآوردهای رسانایی آبی K، مقدار حیهه رطوبتی جذب خاک با عنوان و مقدار نیاز دارد.
مقدار رطوبت باقی مانده خاک، که با علامت مشخص می شود، مقدار رطوبتی است که بعد از تخلیه کامل آن به دست می آید. «اشباع مؤثر» نسبت رطوبت موجود ( ) به بیشترین مقدار ممکن رطوبت ( )است. که به صورت زیر ارائه می شود :
(9 . 2 )
در این فرمول، ، نفوذ پذیری مؤثر نامیده می شود.
اشباع مؤثر دامنه تغییرات را دارد به شرطی که باشد. برای شرایط اولیه وقتی باشد معادله ضرب 9 . 2 ، مقدار را به دست می دهد و تغییر در مقدار رطوبت وقتی از جبهه رطوبتی می گذارد به صورت زیر می شود :
(10 . 2 )
رابطه لگاریتمی بین اشباع مؤثر و مقدار جذب خام ( ) را می توان از طریق معادله بروکس -کوری (بروکس و کوری) بیان کرد :
(11 . 2 )
که در آن مقدارهای ثابت هستند که با خشک کردن خاک طی مراحلی به دست می آیند، در هر مرحله مقادیر و را به دست می آورند و معادله (11 . 2) را با اطلاعات به دست آمده تطبیق می دهند. براکنسیک و دیگران روشی را برای تعیین پارامترهای گرین Ampt با استفاده از معادله بروکس - کوری ارائه دارند.
رائول و دیگران این روش را برای تحلیل تقریباً 5000 فضای خاک در سراسر ایالت متحده آمریکا به کار بردند و مقادیر متوسط پارامترهای گرین- Ampt، را برای طبقات مختلف خاک تعیین کردند که در جدول 1 . 2 فعرست شده است. وقتی که خاک پالایش می شود و از ماسه به گل تبدیل می شود، میزان جذب حیهه رطوبتی خاک افزایش می یابد در حالی که رسانای آبی کاهش می یابد. جدول 1 . 2 دامنه تغییرات عینی را فهرست کرده است. دامنه تغییرات برای زیاد نیستند ولی در دامنه وسیع برای خاک معین نوسان دارد. همراه با و k نیز تغیر می کند بنابراین مقادیر داده شده در جدول 1 . 2 برای هر دو مقدار و رسانای آبی را باید مقادیر نوعی تلقی کرد که ممکن است مقدار قابل توجهی از تغییرپذیری ئر کاربرد را نشان دهند.
جدول 1 . 2 روشهای دیگر نفوذ را مقایسه می کند. برای توضیحات مفصل هر یک از این روشها به چو و دیگران مراجعه کنید.
جدول 1 . 2 ) پارامترهای نفوذگرین Ampt برای طبقات مختلف خاک
رسانای آبی

جبهه رطوبتی

نفوذپذیری مؤثر
نفوذپذیری

طبقه خاک
78/11 95/4
(36/25-97/0) 417/0
(480/0-354/0) 437/0
(500/0-347/0) ماسه
99/2 13/6
(94/27-35/1) 401/0
(473/0-329/0) 437/0
(506/0-363/0) ماسه مثل خاک برگ
09/1 01/11
(47/45-67/2) 412/0
(541/0-283/0) 453/0
(555/0-351/0) خاک برگ شنی
34/0 89/8
(38/59-33/1) 434/0
(534/0-334/0) 463/0
(551/0-375/0) خاک برگ
65/0 68/16
(39/95-92/2) 486/0
(578/0-394/0) 501/0
(582/0-420/0) خاک برگ گلی
15/0 85/21
(0/108-42/4) 330/0
(425/0-235/0) 398/0
(464/0-332/0) خاک رس شنی
10/0 88/20
(10/91-79/4) 309/0
(501/0-279/0) 464/0
(519/0-409/0) خاک رس
10/0 30/27
(50/131-67/5) 432/0
(517/0-347/0) 471/0
(524/0-418/0) گل رس گلی
06/0 90/23
(2/140-08/4) 321/0
(435/0-207/0) 430/0
(490/0-370/0) گل ماسه ای
05/0 22/29
(4/139-13/6) 423/0
(512/0-334/0) 479/0
(533/0-425/0) خاک رس رسوبی (سلیت دار)
03/0 63/31
(5/156-39/6) 385/0
(501/0-269/0) 475/0
(523/0-427/0) خاک رس
* شماره های داخل پرانتز در زیر هر پارامتر یک انحراف معیار در مقدار پارامتر است.
جدول 2 . 2 ) معادلات نفوذ
شرح میزان نفوذ نفوذ تراکمی
• رسانای آبی (K)
• جذب خاک جبهه رطوبتی
• تغییر در مقدار رطوبت

• نفوذپذیری
• مقدار طوبت اولیه

معادله Green - Ampt

• مقدار نفوذ اولیه
• میزان نفوذ ثابت
• مقدار نفوذ دکی (k)

• بیشترین حفظ بالقوه (S)

• منحنی بدون بعد (CN)

• جذب اولیه

• بارندگی تا زمان
معادله SCS

• جذب سطحی (S)
• رسانای آبی (K)
معادله فیلیپ

مثال : برای برآورد میزان نفوذ و عمق نفوذ تراکمی برای خاک رس در 1 ساعت تا 6 ساعت افزایش از آغاز، نفوذ، از روش گرین – Ampt استفاده کنید. فرض کنید اشباع مؤثر اولیه 20 درصد است و حوضچه آبریز ادامه دارد.
راه حل : از جدول 1 . 2، برای خاک رس مقدار و برای رسانایی آبی k = 0/05 cm/hr داریم. اشباع مؤثر اولیه ( ) 2/0 = است. بنابراین:

می شود. فرض می کنیم حوضچه آبریز ادامه دارد، نفوذ تراکمی (F) را با جایگزینی پی در پی در معادله 8 . 2 پیدا می کنیم :

برای مثال در زمان از مقادیر مشترک نفوذ تراکمی، مقدار نهایی به دست می آید. سپس میزان نفوذ (f) از طریق معادله (7 . 2) به دست می آید :

به عنوان مثال در زمان می شود. میزان نفوذ و نفوذ تراکمی به روشی یکسانی بین 0 و 6 ساعت در فواصل 1/0 یا 5/0 محاسبه شد همان طور که در جدول 2 . 1 آمده است.
جدول 3 . 2 ) محاسبات نفوذ از طریق روش کربن Ampt
0/2 5/1 0/1 5/0 4/0 3/0 2/0 1/0 0/0 زمان
39/0
47/1 44/0
26/1 0/1
02/1 75/0
71/0 84/0
63/0 97/0
54/0 20/1
43/0 78/1
29/0
00/0 میزان نفوذ
عمق نفوذ
0/6 5/5 0/5 5/4 0/4 5/3 0/3 5/2 زمان
24/0
64/2 25/0
51/2 26/0
39/2 27/0
26/2 28/0
12/2 30/0
97/1 32/0
82/1 35/0
65/1 میزان نفوذ
عمق نفوذ

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  18  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مروری بر حاشیه نشینی

چکیده

ساماندهی مکانی و فضایی حاشیة کلان شهرها، به ویژه کلان شهرهای مذهبی، با کارکردهای مشخص و معین اگر همراه با نگرشی ژرف و همه جانبه به عوامل به وجود آورنده و تشدید کننده آن نباشد، نه تنها مفید نیست، بلکه با گذشت زمان مسائل حاشیه نشینی را تشدید و مشکلان ناشی از آن را هم برای نواحی حاشیه ای و هم برای شهرهای مرکزی آنها افزایش می دهد. حتی در صورت نبود برنامه ریزی دقیق و منطقی به صورت ریشه ای آنرا از یک معضل و مشکل اجتماعی به یک بحران همه جانبه تبدیل خواهد کرد. این نوشتار به دنبال کشف اطلاعات و ابعاد مختلف زندگی حاشیه نشینان مشهد نیست بلکه دیدگاهی است نسبت به نحوة مطالعه حاشیه و حاشیه نشینان شهرهای بزرگ، همانند شهر مشهد، که تکامل آن نقد و بررسی صاحب نظران و اندیشمندان سایر رشته های جنبی را می طلبد.

معرفی ناحیة مورد مطالعه
با توجه به این که مشخصات هر شهر همانند: علت پیدایش، موقعیت و جایگاه آن در میان شهرهای دیگر، نحوة زندگی، متابولیسم شهری، چگونگی تحول و تعامل آنها با هم در چگونگی جذب مهاجر و حاشیه نشین نقش عمده و اساسی دارد. بنابراین بی مناسبت نیست که مشهد و حاشیة آن به صورت گذرا معرفی شود.
آرزوی میلیونها تن در سال، موجب سفر حدود دوازده میلیون مسافری می شود که برای زیارت عاشقانة امام هشتم شیعیان- علیه آلاف التحیه و الثتاء- و گذراندن اوقات فراغت خویش، راهی شهر مشهد می شوند.
شهر مشهد، در شمال شرق کشور به فاصلة 900 کیلومتری تهران، در منتهی الیه دامنة کوههای البرز شرقی قرار گرفته است که شمال و جنوب آن را تا هزاران کیلومتر صحاری گرم و خشک آسیای مرکزی، ایران و آفریقا، احاطه کرده است.
مشهد در بین شهرهای کشور و دنیا ویژگی منحصر به فردی دارد. این ویژگی آن را به اولین کلان شهر مذهبی جهان تبدیل کرده است. بزرگترین شهر شرق کشور که بالاترین درصد جمعیت پذیری در سطح استان، بیشترین سهم ایرانگردی در سطح کشور را در اختیار دارد.
مشهد با جمعیتی برابر 8/1 میلیون تن در سال 1375 پس از تهران بزرگترین کلان شهر کشور بوده است. این شهر در طول سالهای 75-1355 پس از کرج بالاترین میزان نرخ رشد جمعیت را در میان کلان شهرهای کشور دارا بوده است، که مسلماً بخش عمدة این نرخ رشد بالا به حاشیة شهر مشهد اختصاص دارد. حاشیه ای که متجاوز از دویست کیلومتر مربع وسعت دارد. جمعیتی حدود ششصدو پنجاه تن را در هفت شهرک و دویست و سیزده روستا در خود جای داده و دور تا دور شهر مشهد را در برگرفته است. این جمعیت از جمعیت استانهای ایلام، سمنان و کهکیلویه و بویراحمد بیشتر است؛ افزون بر این، جمعیت حاشیه شهر مشهد از جمعیت 19 مرکز استان کشور بیشتر است. بخشهای شمالی و شمال غرب آن هم از نظر وسعت بیشتر و هم از حیث جمعیت بزرگترین لکه های حاشیه نشین شهر مشهد به شمار می رود. بیشتر ساخت و سازه ها در این منطقه بدون برنامه بوده و اغلب آنها غیر قانونی و غیر مجاز بوده است. که بخش قابل ملاحظه ای از هزینه های شهرداری را این مناطق به خود اختصاص می دهند. خلاصه آن که حاشیه، کانون هزینه ها، کمبودها، نارضایتی ها، ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی و مسائل ضدامنیتی است، علی رغم اینکه دارای پتانسیل بالایی در بسیاری از زمینه ها نیز می باشد. بدیهی است در آینده ای نه چندان دور در صورت بی توجهی به آن، این حاشیه با چنین ویژگیهایی سبب ناامن شدن شهر مشهد خواهد شد. این موضوع به لحاظ ماهیت و ویژگیهای خود می تواند بالقوه حیات شهر مشهد را به مخاطره اندازد، بنابراین مقابله با این معضل، ساماندهی شهر مشهد، به ویژه حاشیه آنرا ضروری می سازد.

1- مفاهیم، اهداف کلی و الزامات ساماندهی
اصطلاح حاشیه نشینی یا سکونتگاههای غیر رسمی بر فرایند تاریخی دلالت دارد که شکلهایی از تأمین مسکن و اسکان گروههای کم درآمد را به صورت غیر رسمی و غیرقانونی در برمی گیرد. با توجه به ساختیابی این پدیده در زمان و مکانهای گوناگون اصطلاحات دیگری نیز مانند زاغه یا آلونک نشینی؛ اجتماعات آلونکی، سکونتگاههای خودرو (spontaneous) برنامه ریزی نشده، (unplanned)، غیرقانونی (illegal)، غیر رسمی (informal)، نابسامان و یا غیرمنظم (irregular) و ... برای آنها بکار برده اند که هیچکدام از آنها نمی توانند الزاماً به تنهایی تمامی وجوه آنرا بیان بکنند و فضای مفهومی آن را بصورت دقیق مشخص کنند. در اینجا حاشیه را به سکونتگاههایی اطلاق می کنیم که در محدوده قانونی شهر مشهد ولی در خارج از محدوده خدماتی آن بصورت غیررسمی و خودجوش پا گرفته اند. مشهد در بین کلانشهرهای کشور جایگاه ویژه ای دارد و با توجه به نقش مهم آن، به عنوان شهری سیاحتی و زیارتی، نه تنها در داخل بلکه در سطح بین المللی دارای عملکرد خاص خود است، بنابراین در فرایند تصمیم سازی و برنامه ریزی، نه تنها نگرش ملی، بلکه رویکردی فراملی را می طلبد، لذا مشی و مرام برنامه ریزی و اهداف کلی آن در سطح کلان، نه تنها باید معطوف به تأمین زندگی مرفه و مطلوب شهروندان مشهدی باشد، بلکه باید شرایط مطلوب و مناسب زندگی را برای دوازده میلیون تن زوار و مسافری که هر ساله با هزاران امید به این شهر وارد می شوند، نیز تأمین کند. این موضوع نه تنها مستلزم سوق دادن سرمایه گذاریهای کلان در زمینه های مختلف اقتصادی است، بلکه تأمین امنیت، ایجاد فضاهای مطلوب زندگی، بسترسازی برای ایجاد آرامش فکری و روحی مسافران از طریق توزیع مطلوب امکانات و خدمات رفاهی در سطح شهر و از بین بردن اختلافات ناحیه ای و جلوگیری از بروز ناهنجاریهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در سطح کلان شهر مشهد را نیز مطلوب می کند. بدیهی است بی توجهی به این موضوع و کم ارزش دانستن مسائل بالا، نه تنها مسائل و مشکلات زیادی را موجب خواهد شد، بلکه به تدریج پایداری کلان شهر مشهد را مورد تهدید قرار خواهد داد. بنابراین جهت پشت سر گذاشتن این مشکلات و رسیدن به یک بستر هموار برنامه ریزی و دادن بروکف به آن، مستلزم نگرش ویژه به کلیت موضوع و ساماندهی فضای مجموعة شهری مشهد است که در برگیرنده خود مشهد، حاشیة مشهد و فضاهای روستایی و شهری اطراف آن است، زیرا عملکرد مطلوب این فضاهاست که شرایط زیست مطلوب انسانی را در فضای مجموعه شهری مشهد فراهم می آورد. بر این اساس به نظر می رسد سازمانهای اجرایی و شهرداری مشهد ناگزیر از:
1- تدوین برنامه پنج سالة شهر مشهد و انطباق آن با برنامه پنج سالة سوم توسعه کشور خواهد بود که مشهد را نه تنها به صورت یک شهر، بلکه به صورت یک فضای شهری گسترده در نظر می گیرد که برنامة بالا دست برای کلیة فعالیت ها و طرحهای اجرایی در فضای شهری مشهد خواهد بود. به عنوان مثال می توان به طرحهای زیر اشاره کرد:
- طرح مطالعات گردشگری.
- طرح تحول اداری.
- طرح جامع مطالعات حمل و نقل.
- طرحهای جلب مشارکت مردمی و سرمایه گذاریهای کلان اقتصادی.
- طرح توسعة فضای سبز.
- طرح ساماندهی حاشیة شهر و طرحهای دیگر ...
2- تودین برنامة اصلاح مدیریت کلان شهری مشهد در انطباق با سایر مراکز شهری استان به عنوان دومین کلان شهر مدهبی دنیا، بزرگترین کلان شهر شرق استان با رویکردی آمایشی، تنسیق محیط طبیعی و انسانی و فعالیتهای منطبق بر آن.
اصل مسلم این که عملکرد مطلوب شهر مشهد را نمی توان تنها در درون آن جستجو کرد، بلکه برخی سازوکارهای آن در سایر نقاط شهری و روستایی استان و کشور نهفته است. بنابراین طرح ساماندهی حاشیة شهر مشهد بدون داشتن ارتباط منطقی با طرح جامع مشهد و آن هم در راستای برنامه های توسعة کلان ملی و استانی، مفید نبوده و حتی در بهترین شرایط پیش بینی و اجرا نیز ناهماهنگیهایی را در فضای شهری مشهد و استان موجب خواهد شد. اکنون برای چیده شدن بر مشکلات و برآورد برخی از اهداف بالا، طرح ساماندهی حاشیة شهر مشهد به صورت پیشنهادی با مشخصات و ویژگیهایی ارائه می شود.

2- معرفی موضوع و تدوین مسأله تحقیق و تبیین موقت آن
حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی یا اجتماعات آلونکی، زاغه نشینی و ... در ایران که در دهه های گذشته به آنها گودنشینی می گفتند برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم در تهران پای به عرصه نهادند اما رشد خیره کننده آن به واسطه دهه 40 شمسی بازمی گردد. امروزه در اکثر شهرهای بزرگ کشور که رشد جمعیتی بالایی دارند اسکان غیررسمی (حاشیه نشینی) پدیده ای متداول است که فرایند رشد آن سر باز ایستادن ندارد. حتی در دهه های اخیر رشد اسکان غیررسمی با رشدی سریعتر از رشد شهرنشینی مواجه بوده است.
در صورتی که شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی کشور به شکل کنونی ادامه یابد و تمهیداتی جهت کاهش روند آنها اندیشیده نشود افزایش شمار ساکنان غیررسمی چهره شهرها را دگرگون خواهد ساخت. این امر با توجه به روستایی شدن حاشیه شهرها، مسائل و مشکلات جدی گوناگونی را فراروی مدیریت شهری کشور قرار خواهد داد که از ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و فیزیکی گوناگونی برخوردار است که ذیلاً به آنها اشاره می گردد.
الف) نحوة گسترش و رشد فیزیکی شهر:
به موازات رشد شهرنشینی در کشور و گسترش چشمگیر آن در دهه های اخیر سکونتگاههای نامتعارف و خودانگیخته ای درون یا مجاور شهرها- با تقدم در مجموعه های شهری بزرگ و پرتوان، به سرعت ایجاد شده و رشد یافته اند. این رشد و گسترش بدون داشتن ارتباط منطقی و سنجیده با توانهای محیطی شهرها، فضای کالبدی و فیزیکی آنها را تحت تأثیر قرار داده و موجب پیدایش لکه های جمعیتی با مشخصات ویژه خود از قبیل پیوستگی عملکردی با شهر اصلی ولی گسست کالبدی از آن، محیطی با کیفیت پایین زندگی، مساکن شتاب زده و نابسامان و بافت مسکونی غیرمتعارف ... گردیده است.
فضای شهری مشهد نیز تحت تأثیر عوامل فوق الذکر، به دلیل وجود محدودیت های مرفولوژیک و جغرافیایی از سمت جنوب شرق و شرق، محدودیت های اقتصادی از سمت جنوب، وجود امکانات توسعه و گسترش در سمت غرب و شمالغرب، نه تنها به لحاظ مرفولوژیکی بلکه از نظر اقتصادی و وجود عوامل تشدید کننده جذب جمعیتی در محور مشهد- قوچان گسترش بی سابقه ای یافته است. که عمده جمعیت حاشیه نشین یا اسکان غیررسمی مشهد نیز در این قسمت قرار داشته و روز به روز در حال گسترش نیز می باشد. لازم به یادآوری است که حاشیه نشینی در شهر مشهد نه بصورت امروزی آن بلکه عمدتاً بصورت زاغه نشینی سابقه بس طولانی دارد که در حاشیه و یا در دل شهر سکنی گزیده بودند. در هر حال تداوم این روند گسترش که ناشی از شرایط ویژة این منطقه است، کم کم مشهد را به یک متروپل خطی تبدیل خواهد کرد که تا کیلومتر 25 جادة مشهد- قوچان کشیده خواهد شد. تحقق چنین شرایطی خدمات رسانی را به لحاظ برنامه ریزیهای شهری با مشکلات زیادی روبرو خواهد ساخت.

ب) ساخت و بافت جمعیت:
با توجه به این که محل تولد و اقامت بیشتر ساکنان حاشیة شهر یکی نیست، بنابراین بیشتر آنها مهاجر غیر بومی محسوب می شوند. در حقیقت این افراد همان رانده شدگان داخلی شهر مشهد و مهاجران وارده از نواحی روستایی یا شهری کوچک اند که از خاستگاههای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی متفاوتی برخوردار می باشند. تنوع قومی، زبانی، فرهنگی، مذهبی و ... از دیگر ویژگیهای آنهاست. با توجه به روند فزایندة مهاجرت به حاشیه و بالا بودن میزان رشد جمعیت در آن (رایشی و تحرک مکانی) و تراکم بالای جمعیت در واحد سطح و از همه مهمتر جوانی بیش از حد جمعیت، همراه با بافت کالبدی خود، مختصات ویژه ای را در بافت جمعیتی و ترکیب آنان به وجود آورده است. این ترکیب جمعیتی جوان علاوه بر پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... مشکلاتی را در سالهای نه چندان دور برای فضای شهری مشهد ایجاد خواهد کرد.
این مهم به ویژه با جذب تدریجی آنها در فرهنگ شهری و بالا رفتن سطح سواد و توقعات آنها، کم کم شکاف سنی و جنسی در ترکیب جمعیتی ظاهر و آنها را در معرض آسیب پذیری به علت نداشتن هویت مستقل، قرار می دهد که ناپایداری این جمعیت، نبود اشتغال و درآمد پایدار، آسیب پذیری آنها را نیز تشدید خواهد کرد.

ج) آسیب پذیری اجتماعی و شهری:
همان گونه که پیشتر خاطر نشان شد، حاشیة شهر مشهد را افرادی با خاستگاههای مکانی متفاوت (شهری، روستایی) و پیشینه های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مختلف، نظام های ارزشی و ویژگیهای روحی عاطفی و قومی نامتجانس تشکیل می دهند که عوامل بالا همراه با تراکم بیش از حد جمعیت و رشد فزایندة آن، نبود انطباق بین رشد جمعیت و رشد فرصتهای شغلی، بالا رفتن نرخ بیکاری و پایین بودن درآمد خانوار و آن هم ناپایدار و از همه مهمتر در نتیجة تسلط مناسبات تولیدی سرمایه داری با زیربنای فرهنگ سنتی و روستایی که حاصل آن قطع شدن تعلقات قومی و خانوادگی و ناتوانی در برقراری ارتباط معقول و منطقی با محیط جدید است، باعث ایجاد تضاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شدید و در مجموع از هم گسیختگی فرهنگی در بین آنها شده است. 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   36 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله توت فرنگی

چکیده
از نظر گیاه شناسی میوه عبارت است از تخمدان رشد کرده و تکامل یافته یک گل که ممکن است با برخی قسمت های دیگر گل همراه باشه. از نظر باغبانی میوه عبارت است از قسمت گوشتی و خوراکی یک گیاه چند ساله که به طور معمول به صورت تازه مصرف می شود و در بوجود آمدنش قسمت های مختلف گل تاتثیر مستقیم دارند . بنابراین خربزه، هندوانه،خیار، گوجه فرنگی و بادنجان که همگی یک ساله هستند، یا به صورت یک ساله کشت می شوند سیب زمینی که گل در بوجود آمدنش نقشی ندارد، میوه به حساب نمی آیند(غده) و ژوخه
و در بخش سبزی ها از آن ها نام برده می شود.

میوه ها از نظر نیازهای دمایی به دو دسته تقسیم می شوند:میوه های مناطق معتدله و میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیر.
میوه های مناطق معتدله همگی خزان دار بوده، برای رشد درباره احتیاج به یک دوره سرمای زمستانه دارند تا از حالت خفتگی بیرون آیند.
میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیری ممکن است همیشه سبز و یا خزان دار باشد و بیشتر در مناطق گرم و نیمه گرم دنیا می رویند، و آن هایی که از این گروه خزان دار هستند به سرمای بسیار کمی نیاز دارند.هر یک از 2 گروه فوق بر اساس عادت رشد و نوع میوه ای. هر که بوجود می آورند، به گروههای متفاوتی به شرح زیر تقسیم می شوند:
گروهبندی میوه های مناطق معتدله
1-میوه های درختی
-الف -میوه های دانه دار مانند سیب، گلابی، به و زالزالک
میوه های هسته دار مانند گیلاس، آلبالو، زردآلو، هلو، گوجه و آلو
میوه های مرکب مانند شاه توت و توت
میوه های خشکباری مانند فندق،گردو و بادام
2-میوه های خرد یا دانه ریز
آن هایی که میوه هسته یا حبه دارند مانند انگور،انگور فرنگی و زغال لخته آبی رنگ
آن هایی که میوه مجتمع دارند مانند تمشک و توت فرنگی

درختان همیشه سبز
مرکبات: شامل پرتقال،لیمو ترش، لیموشیرین، نارنگی، گریپ فروت
نخیلات: شامل ازگیل و خرما
ازگیل که جزو دانه دارها است
ت-انبه و آواکادو
درختان میوه خزان کننده
الف -انار
انجیر
پسته
خرمالو
3-گیاهان علفی
موز
آناناس (27)
نیاز برای فناوری پس از برداشت
میوه ها و سبزی ها به گونه ای آرمانی ، هنگامی برداشت می شوند که از لحاظ خوران یا کیفیت هبری در حالت بهینه باشند به هر حال از آن جایی که آنها سیستم بیولوژیکی زنده هستند پس از برداشت از بین می روند آهنگ از بین رفتن به میزان زیادی در میان فراورده ها متفاوت است ورویهمرفته بستگی به آهنگ متابولیسم آنها را ولی برای بسیاری از آنها سریع است.
گسترش عمر پس از برداشت فرآورده های باغبانی، به دانش سازه هایی که به از دست رفتن کیفیت یا ایجاد مواد غیر قابل فروشی می انجامد نیاز دارد، هم چنین از این دانش برای ایجادفنا وری توانمند که میزان خراب شدن را به کم ترین حد می رساند.
استفاده شود این حوزه از تلاش علمی امروزه به عنوان پس از برداشت شناخته شده است در سال های اخیر پس از برداشت باغبانی توجه شده زیرا دانسته اند که عملیات جا به جایی نادرست پس از برداشت به از دست رفتن مقدار زیادی از فرآورده می انجامد ، که به نوبه ی خود نیاز به مصرف کارگر، مواد و سرمایه برای رشد دارد.
هم اکنون این ایده وجود دارد که برای بالابردن تولید تاکید بیشتری روی نگهداری فرآورده پس از برداشت می باشد تا افزایش تولید و به نظر می رسد که این در راستای بازگشت بهتر منابع کارگر، انرژی و سرمایه موجود می باشد.
در مناطق گرمسیر بزرگی از کشورهای رشد یافته را در بر می گیرد، این گونه خسارتها از نظر اقتصادی و اجتماعی می تواند شایان توجه باشد.در مناطق پیشرفته مانند آمریکای شمالی ، اروپا، استرالیا وزلاندنو فساد پس از برداشت فرآورده تازه در بسیاری از موردها جدی هستند
که اغلب از راه سبب های گوناگون صورت می گیرد.مهم ترین مدرک ذکر شده در مورد تلفات میوه و سبزی ها به وسیله ی فرهنگستان علوم ملی آمریکا در سال 1978به چاپ
رسیده که ادبیات و نظر اهل خبره را تا آن زمان بررسی کرده است.
برای برخی از فرآورده های ویژه دامنه ی تغییرات تلفات بین 5تا100 درصد است.
در حالی که این آمار ممکن است بهترین برآورد سرتا سر جهانی باشد، ولی اگر برای شرایط خاصی بکار برده شده باشد، در واقع بی معنی خواهد بود.
اشکالی که به گونه ی عموم تکرار می شودتغییرات تلفات پس از برداشت بین20تا40 درصد
است و معمولا بدون هیچ گونه داده ی کمی حمایت کننده است.
یک مطالعه کمی که به وسیله موسسه جابجایی غذایی آسه آن صورت گرفته ،دریافته اید که تلفات انتقال 3دوره ای کلم هیچ بین سرماترا،اندونزی و سنگاپور30 درصد است.
مشکلی که در اجرای چنین آزمایش هایی وجود دارد، نیاز پژوهشگران به5/1 تن کلم پیچ است که سه ساعت پس از حمل برش داده شوند.
مطالعه کمی تلفات در نقاط گوناگون در طول جابه جایی در تایوان نشان می دهد که میزان آن بین 4تا30 درصد است اما فراورده های مختلف دارای حساسیت گوناگونی در طول جابه جایی در تایوان نشان می دهد که میزان آن بین 4تا30 درصد است،
اما فراورده مختلف دارای حساسیت گوناگونی در طول جابه جایی به صورت عمده و خرده فروشی دارند.موسسه ی داخل آمریکا،برای شرکت تعاونی کشاورزی
ازراه لاگرا و همکارانش (1990)برای چندین سال روی ارزیابی سیستم های پس از (IICAL)
برداشت به گونه ی کامل،کارکرده اند ولی نیاز به میزان بالای اندازه گیری کمی را به کمترین حد می رساندهمکاری بین موسسه های IICA وAFHB و موسسه ی پس از برداشت برای مواد فاسد شدن(PIP) به راهکار عملی منجر شده است تا جزئیات و به گونه ی سیستماتیک مسائل پس از برداشت در داخل هر موقعیت باغبانی تشخیص داده شود. کار برد روش شناسی نیاز به مطالعه ای چند جانبه و یا گروه کاری دارد تا دانش لازم برای پیش از تولید،تولید برداشت، پس از برداشت و بازاریابی فراهم شود تا بتوان جابه جایی هر فراورده را انجام داد. چنین ادعا شده است که می توان یک ارزیابی کامل در خلال2تا4 هفته به گونه ای انجام داد که اولویت ها شناسایی شوند و جایگزین هایی به عنوان اولویت ها در حل مسائل در محدوده ی زمانی و خط مشی توسعه مطرح شوند. نقش نهایی فناوری پس از برداشت طرح روش هایی است که به وسیله آن فساد فراورده تا حد امکان در فاصله ی زمانی بین برداشت تا مصرف نهایی به کم ترین حد برسد. حربه ی اصلی در فیزیولوژی پس از برداشت به تنظیم هوای انبار مربوط می شود. نظارت بر دما مهمترین فاکتور محیطی تعیین کننده است به گونه ای که میزان فساد پس از برداشت در اثر تمام سبب ها تحت تاثیر دما قرار می گیرد. پاسخ فرآورده به دما،در یک دامنه ی دمای طبیعی در فراورده های تازه ی باغبانی یکسان نیست که در بر گیرنده ی یخ زدن بافت های گیاهی (نزدیک به 2تا0) و حد بالا نزدیک به 40 درجه سانتیگراد که بافت از بین می رود.(26)

فصل اول
مقدمه

از شمال شرقی آمریکا با میوه های معطر و کوچک وF.virginiana والدین اصلی آن
از سواحل غربی آمریکای شمالی و جنوبی با میوه های درشت باشد.
گفته می شود که یک دریانورد فرانسوی 5 گیاه را از شیلی به فرانسه انتقال داد و آنها را در میان گونه های کشت نمود.
بذرهای بدست آمده در اثر دگرگرده افشانی بین این گیاهان، منجر به تولید توت فرنگی یا توت فرنگی آناناس شد و بعدها به مشهور گشت که امروزه اکثر واریته های درشت میوه از آن حاصل شده اند و دارای 56کروموزوم می باشند.
منشا ژنومی توت فرنگی های اکتاپلوئید (هشت گان)
توت فرنگی در میان میوه های مناطق معتدله یک میوه بی نظیر به حساب می آید و در فصل بهار زودرس ترین میوه در بازار است.تولید جهانی این محصول5/2 میلیون تن در سال است که 6کشور آمریکا،اسپانیا،ژاپن،ایتالیا،لهستان و کره بیش از70درصد از تولید جهانی را بخود اختصاص داده اند و امروزه50 درصد از تولید جهانی آن به مناطقی با زمستانهای ملایم اختصاص داده اند .ایران نیز به دلیل دارای بودن شرایط اقلیمی منحصر به فرد می تواند در آینده ای نزدیک بعنوان یکی از تولید کنندگان عمده در جهان مطرح شود.
توت فرنگی میوه ای نسبتا جدید است که تا 300-250سال قبل به این شکل امروزی وجود نداشت و موارد استفاده دارویی داشته است.
در قرن چهاردهم در فرانسه توت فرنگی های وحشی از جنگل به زمین زراعتی منتقل شد و از آن به عنوان یک گیاه اصلی استفاده گردید در جنگل های شمال ایران توت فرنگی وحشی بطور فراوان یافت می شود بنظر می رسد که اولین رقم اصلاح شده در زمان صدرات اتابک اعظم از فرانسه به ایران آمد و به نام اتابکی خوانده شد.
اخیراً هم ارقام مختلف و متنوعی از آن وجود دارد که برخی ارقام بهاره و برخی ارقام چهار فصله هستند، ارقام بهاره عبارتند از :اتابکی، آرمو،توری و تیوگا و....که مناسب کشت در مزرعه می باشند.
... ارقام چهار فصله مناسب کشت های گلخانه ای عبارتند از :کاماروسو،گاویوتا ، سیلوا و
سطح زیر کشت آن در ایران حدود2300هکتار بوده که عمده آن در استان کردستان می باشد
و کشت گلخانه ای آن حدود 1 هکتار است. در اصفهان کشت مزرعه ای بسیار ناچیز و پراکنده است
آقای نیکخواه مجری طرح جدید کشت گلخانه ای توت فرنگی معتقد است زنبورها حتی در اندازه و وزن توت فرنگی موثرند به طوری که با وجود کندوی عسل در گلخانه میوه درشت تر و شاداب تر تولید می شود.(28)

فصل دوم
گونه های توت فرنگی

جغرافیای انتشار گونه های متدوال توت فرنگی
Fragaria vesca L(2n=2x=14)
توت فرنگی جنگلی یا کوهستانی در مساحت کمی در شمال آمریکا و اروپا کشت می شود
دارای برگ هایی سبز و روشن با دندانه های تند و برنده که روی دمبرک های سستی قرارگرفته است.
دندانه های انتهایی در انتهای برگچه ها بلندتر از دندانه های جانبی است و کاسه گل برگشته است.
. بوته به صورت قائم و ایستاده است و15 الی 30سانتیمتر ارتفاع دارد
گل ها دو جنس و3، 1 سانتیمتر عرض و طول گل آذین هم اندازه و یا کمی بلندتر از دمبرگ هاست.بیشتر این بوته ها کوتاه روز بوده و انواع همیشه بهاری از آن نیز زیست می کنند.
(F.vesca-f.semperflorens) میوه ها به صورت تخم مرغی کشیده، قرمز روشن و عطردار
دارای مغز نرم و رسیده و دارای دانه های سطحی دارای رونده کم و فرم هایی با میوه سفید رنگ می باشد.
چهار زیر گونه در این گونه گیاهی شناخته شده که در یک گروه قرار می گیرد.
جنگل های اروپا و آسیا-I-F.vesca ssp.vesca
جنگل های استات در شمال شرقی آمریکا تا کلمبیای بریتانیاII-ssp.americana
جنگل های استات در شمال غربی آمریکاIII-ssp.bracteate(Heller)
استات-کالیفرنیاIV-ssp.california (chamisse & Schechendal)
چندین اکو تیپ در میان وجود دارد شامل بوته های موجود در اکوتیپ های پرتگاهی،جنگل های ساحلی و جنگل های کوهستان همه این زیر گونه ها هرمافرودیت و خودگشن هستند

. به استثنای که هم هرمافرودیت است و هم در برخی موارد ماده می باشد
Fragaria x ananassa L.(2n=8x=56)
این گونه مهمترین توت فرنگی کشت شده در سطح جهان است اما بوته های اهلی کنونی از هیبریدهای طبیعی تهیه نشده بلکه هیبرید آن از باغ های اروپا در اواسط 1799میلادی به طور تصادفی بدست آمد.
از لحاظ باغبانی،بسیاری از ویژگیهای معرفی شده در مورد این بوته از دو گونه اخیر گرفته شده است و بنابراین منطقی است که هیبرید های ناشی شده از این جمعیت ها بر دیگر گونه
ها در کشت اقتصادی چیره شوندبعلاوه گزینش های پی در پی از تلاقی تکرارتغییردرخصوصیات مرفولوژیک بوته های هیبریدایجاد نکرد.
. با استفاده از ویژگی های مرفولوژیکی بو ته ها ، متوجه شدند که ارقام شرقی 27%تا57%
ویژگی های را داشتند.
اروپا -سیبری
F.viridis Duch 2n=2x=14
این رقم از توت فرنگی ضعیف ،راست و ایستاده و با برگ های سبز تیره است که دندانه های آن از کوچکتر است.
این گیاه در تپه ها، مراتع، استپ ها، در لبه جنگل ها و در میان علف های هرز یافت می شود
. این گیاه رانر هایی بدون گره تولید می کندتعداد گل ها در گل آذین کمتر از
F.vesca می باشد.اما دارای گل های کاملی است که از گل ها ی بزرگتر است. گلبرگ های روی هم افتاده (دارای همپوشانی) و سبز زرد فام هستند. میوه ها کوچک هستند، با این حال باز از گونه بزرگتر است. میوه ها سفت سبز تا صورتی رنگ و عطردار هستند. وقتی که میوه ها می رسند،دمگل ها بر روی زمین می افتندکاسه گل محکم بوده و به سختی از میوه می شود.را می توان با استفاده از الگوی ایزوزیم ایزومراز فیفوگلوکز از تشخیص داد
F.moschata Duch 2n=6x=42
توت فرنگی های مشکی ،دوپایه بلند و قوی هستند که رونده های کمی تولید می کنند
\. در جنگل ها ،زیر درختچه ها و در علفزارهای بلند می رویند. برگ ها بزرگ به رنگ سبز تیره، چین خورده لوزی با رگبندی زیاد و دارای کرک هستند. گل ها بزرگ هستند (20-25 mm) قطر و جوانه های گل در نوک شاخساره های بوته شروع به رویش می کند اما هنگامی که باز می شوند و به طور کامل روی زمین می افتند. کاسه گل معمولا برگشته است. میوه های قرمز روشن و تا حدی متاثر از قهوه ای و قرمز ارغوانی است، نرم ،کروی نا منظم تا حدی تخم مرغی است و بوی شرابی قوی دارد. میوه کمی بزرگتر از F.vesca و آکن ها(فندقه ها) روی سطح میوه نهنجی قرار گرفته اند. فرم های سفید و قرمز آن دارای گل های کامل هستند و در محدوده کوچکی با اسامیHautboy یاHautbois کشت می شوند.
هندوچین جنوبی
Fragaria daltonianan J.Gay(2n=2x=14)
این گونه ها در پهنای باریکی از منطقه سیکیم هیمالیادر ارتفاع3000تا4500 متری واقع شده اند گیاهانی قوی با برگ های دمبر گچه دار که دندانه های کمی در کناره خود دارند روندهایی ضعیف و نازک و گل هایی با گل آذین منفرد دارد و خود سازگار نیز هستند
میوه ها از بیضی تا استوانه دیده می شوند و نسبتا طویل با رنگ قرمز روشن و بی طعم و مزه است.برگ ها براق و چرمی اند.
Fragaria nilgerrnsis Schlecht.(2n=2x=14)
بوته ای قوی با برگ های سبزوتیره و رگبرگ های درشت است.ساقه های اصلی و گلبرگ ها از کرک های ضخیم و بلندی پوشیده شده است.برگچه ها گرد تا بیضی با دندانه های کوچک و رنگ سبز و تیره و دمبر گچه دار هستند.
گل آذین کوچکی تولید می کند که سه تا چهار گل دو جنس بزرگ دارد و به رنگ صورتی قرمز است و میوه ها کروی صورتی رنگ پریده کوچک هستند وبذور در میوه فرورفته اند یک زیر گونه آن دارای بو و عطری شبیه به موز است به نام از تایوان که آنتوسیانین در تمام قسمت های این گیاه از جمله در توت های آن وجود دارد.
Fragaia nobicola Lacaita (2n=2x=14)
این گونه نیز به درجه حرارت موجود در کوهستان های هیمالیا در ارتفاع1500تا4000 متری عادت دارد و بومی این منطقه است بوته و میوه آن شباهت زیادی به
F.viridis دارد به استثنای اینکه رونده های آن ها در جهت محور(سمپودیال) حرکت میکنند.
شمال چین -منچوری
Frgaria gracilisa Lozinsk(2x=2n=14)
این گونه در علفزارهای سراشیب کوه ها،در نهرها و در جنگل های مناطقی چون Sichuan,Yunnan,Hunen Shanxi,Hubei,Guanchu,Qihai و تبت یافت می شوند
. این گونه دارای برگ های 3 تا 5 برگچه ای با کرک های نرم بهم فشرده و کاسبرگ های آن
نیزه مانند است که نشانه رسیدن میوه،برگشتن آن هاست این بوته ها خود ناسازگارند و میوه ها به شکل تخم مرغی کشیده شده اند.
Frgaria pentaphylla Lozinsk(2x=2n=14)
در سراشیب باتلاق ها و لجن زارهای کوه های مرتعی در ارتفاع1000تا2000 متری یافت می شود.برگ ها پنج برگچه ای و ضخیم است ، هنگام رسیدن میوه ، کاسبرگ ها عکس العمل نشان داده و کاسه گل نوک تیز می شوداین بوته ها خود ناسازگارند و میوه ها کشیده
کروی است.

Frgaria mandschurica Staudt(2x=2n=14)
این گونه از توت فرنگی بومی منچوری است و شباهت بسیاری به اتوتتراپلوییدهایی نظیر
دارد مستثنی از اینکه دارای گل های کوچکتری است و برگ ها و دندانه ها دارای زبری
توت ها کروی تا تخم مرغی واژگون با تخم های برهنه زرد رنگ که در حفرات کم عمق روی
سطح میوه قرار دارند، در ضمن میوه ها طعم بسیار اسیدی دارند.
Frgaria corymbosa(2x=4n=28)
این گونه بوسیله آقای معرفی گردید و مجموعه کوچکی از بوته های نر بود که توسط
از شمال چین جمع آوری شده بود اما مشخص نیست که آیا نماینده گونه های بومی است یا باید با دو گونه دیپلوییدی چینی مقایسه شود. تنها اطلاعی که وجود دارد اینست که دارای برگچه های تخم مرغی است میوه به گونه ایست که آکن ها در حفرات کم عمق روی میوه است.

Frgaria moupinensis (French) (2x=4n=28)
بوته و میوه این گونه بسیار شبیه به است برگ ها سه برگچه ای، دندانه دندانه ای و تخم مرغی کشیده است که برگچه های پایین تر کوچکترند. جوانه های گل بلندتر از ساقه های برگی هستند و دو تا چهار گل دارند. رونده ها کوچک هستند. میوه ها قرمز-نارنجی بوده و فندقه ها به طور عمیق در حفرات میوه پراکنده اند، مغز میوه تقریبا بی مزه است.
ژاپن
Fragaria iinumae Makino(3x=2n=14)
گونه های این توت فرنگی فقط به ارتفاعات زیاد کوه های شمالی ژاپن و کوهستان های آلپ مرکزی محدود شده اندبوته هایی قوی و ایستاده با رونده های باریک و رشته مانند دارد
. برگچه ها،رنگی سبز مایل به زرد دارند و عموما تخم مرغی یا کروی هستند که در نوک گرد شده اند، دمبرگ ها دارای لبه هایی با دندانه ای زبر و خشن هستند. فقط تعداد معدودی شاخه گلدهنده تولید می شود که آن ها هم تنها 1تا3 گل می دهند. عرض گل ها15 تا25 میلیمتر بوده و پنج گلبرگ دارند و خود ناسازگارند. میوه های کشیده و اندازه آن8 در 15 م یلیمتر است با یک کاسه گل کوچک اسفنجی با فندقه های فرور فته روی میوه، همچنین میوه ها تقریبا بی مزه هستند. این گونه به نظر خزان کننده است به طوریکه در طول زمستان هیچ برگی ندارد. برگ های سبز مایل به زرد آن در م یان دیگر دیپلویید ها بی نظیر است.

Fragaria yesoensis Hara(2x=2n=14)
این گونه به همراهF.iinumae در مناطق بسیار خنک شمل ژاپن زیست می کند وشباهت بسیار زیادی با F.nipponica دارد به استثنای اینکه دارای کرک های بیشتری است. برگچه های انتهایی لوزی- تخم مرغی هستند و در راس نوک دار و دندانه دارند به همراه کرک های ابریشمی که در پایین هر دو طرف سطح برگ ها به چشم می خورند. گلپایه (دمگل بدون برگ) آن 15 سانتی متر و اندازه میوه ها5، 1×5،2 سانتی متر است، خزان کننده و به طور کامل در زمستان به خواب فرو می روند.
Fragaria nipponica Lindi.(2n=2x=14)
این گونه در کوهستان های ژاپن یافت می شود و این تفکر وجود دارد که بسیار نزدیک به F.yesoensis باشد. برگچه های انتهایی بیضوی تا تخم مرغی بزرگ بوده و دندانه های سه گوش کوچک و یا تخم مرغی دارد. گلپایه ها2تا5، 2 سانتی متر بوده و یک تا چهار گل دارند. میوه کروی تا تخم مرغی است(5، 1 تا3 سانتیمتر) با طعمی ناخوشایند و آکن هایی که در حفرات روی میوه قرار دارند. گ.نه های معرفی نشده ای در هیمالیا وجود دارد که بسیار شبیه به F.nipponica هستند.
Fragaria iturupensis Staudt(2n=8x=56)
این تنها گونه ای در آسیاست که اکتاپلویید است و فقط در جزیره ایتوروپ در شمالی ترین نقطه ژاپن یافت می شود. برگ هایی کروی و کمی سبز مایل به زرد تا آبیرنگ مانند F.iinumae دارد. دمبرگ تز کرک های زیادی پوشیده شده است. گل ها هر مافرودیت با 5 گلبرگ و16تا20 میلیمتر عرض دارند. دوتا چهار جوانه گل دارند و میوه ها خیلی شبیه به F.vesca بوده اما طول بیشتری دارند. رونده ها از جوانه های محوری براکته های اولیه منشعب می شوند. هیچکدام دارای رونده(رانرها)ثانویه نیستند. توت های این توت فرنگی کروی ،قرمز روشن،براق با کاسه گل برگشته و اکن های سطحی است.
توت فرنگی های آمریکایی
Fragaria chiloensis (L.)Duch.,(2n=8x=56)
توت فرنگی ساحلی یا شلیایی روزگاری به طور وسیع در فرانسه و جنوب غربی آمریکا کشت می شد اما امروزه با گستردگی کمی پرورش داده می شود.(رجوع شود به فصل سوم) گیاهانی کوچک ولی قوی و با رانرهای فراوانند(تصویر5-2) و متمایل به رنگ سبز، گل هابزرگ(20-35) قطر برگ ها معمولا ضخیم و سطح زیرین دارای رگبرگ های مشبک، سبز تیره و خیلی براق است. رانرها قوی و با رنگ قرمز روشن هستند. فرم های بومی دارای میوه هایی به رنگ قرمز روشن است با مغز سفید و ملایم، با بوی تند،آکن ها قرمز قهوه ای تا قهوه ای تیره اند. بسیاری از گیاهان کشت شده فاقد رنگدانه اند. میوه گرد تا حدودی بیضوی با آکن های فرورفته یا بالا آمده از سطح میوه مشخص می شود. میوه های پرورش یافته دست بشر،وزنی در حدود 10گرم دارند اما بیشتر فرم های بومی وزنی حدود3-1 گرم دارند. دسته های وحشیF.chiloensis بسته به محل جغرافیایی آن ها هم به صورت دو پایه و هم gynodioecious یا دارای گل های کامل یافت می شوند. در آمریکای شمالی در درجه اول دو پایه ها وجود دارند که تعداد بوته های پرچم دار(نرها)10% بیشتر از بوته های دارای مادگی می باشند. هدر برخی موارد ظاهر نرها polygamodoecious است دارای تعداد کمی میوه های زودرس می باشند. هرمافرودیت های بارور در Ano Nuevo وpigeon point همچنین در آلاسکا و جزایر شمالی سواحل کلمبیای بریتانیا پیدا شده اند. در شیلی دسته وسیعی از F.chiloensis ها را gynodiecious تشکیل می دهند به این معنا که این گیاهان وحشی شیلی هم گل ماده و هم هر مافرودیت دارند. بوته ها در هاوایی همگی هرمافرودیت هستند.
چهار زیر گونه از F.chiloensis با توجه به اکوتیپ آن ها در رده بندی گیاهشناسی بصورت زیر از هم جدا شده اند
1-Ssp lucida در سواحل استات اقیانوس پاسیفیک از جزیره شارلوت سن لوئیس اپسیپو کالیفرنیا
2-Ssp.pacifica در سواحل استات اقیانوس پاسیفیک از جزایر آلئوتیان تا سان فرانسیسکو
3-Ssp.sandwicensis در هاوایی
4-Ssp.chiloensis در سواحل و کوه های جنوب آمریکا
همچنین ایم زیرگونه ها در دو فرمند:
F.chiloensis اهلی شده و پرورش داده شده و F.patagonia بومی.
آنالیزهای RAPD و مرفومتری های اخیر در تنوع بین گونه ای در رقم chiloensis مشخص ساخت که ممکن است Ssp.Lucida وPacifica دارای زیرگونه های مجزایی باشند اما در هر حالSsp.sandwicensis و chiloensis از هم مجزا می باشند. خصوصیاتی که زیر گونه ها را از هم جدا می ساخت،طول کرک ها، اندازه برگچه و رنگ گیاه و تعداد گلبرگ ها بود و اینکه کرک ها روی ساقه های برگی راست ایستاده اند یا روی ساقه خوابیده اند. موقعیت کرک ها تنها راهی بود که بتوان ssp.lucida را از pacifica تمییز داد و مجزا ساخت. چندین اکوتیپ از Chiloensis در دو منطقه شمال و جنوب آمریکا شناخته شده اند،از جمله در شنزارهای درو افتاده و کرانه های ساحلی و درون خاشاک پرتگاه ها و زمین های جنگلی و چمنی در کالیفرنیا یافت شده اند.(جدول2-2) در درجه اول بوته ها بوسیله تعداد گل، مساحت برگ و بیوماس(زیست توده) برگ،گسترش رونده ها و مقاوت به تنش های شوروی و خشکی جداسازی می شوند. در نوع اکوتیپ جنگل و چمنزار ممکن است هیبریدهای برجای مانده ای از F.chiloensis وF.viginiana را موجب شده باشند. حداقل دو نژاد بومی در شیلی معرفی شده اند، یک نوع ساحلی با برگ های سبز و تیره و براق و یک فرم دیگر با ارتفاع بالاتر و برگ های تیره تر و رنگ حاشیه برگ آبی که بیشتر شبیه رقم ویر جیینانا است. در آنالیز های مرفولومتریک، توت فرنگی شیلوئنسیس شیلیایی به چهار گروه اصلی در میان یافته های وحشی معرفی شدند اگر چه نوع منطقه آب و هوایی برای این گوناگونی و تنوع تعیین نشد. خصوصیات تشخیص دهنده آن ها اندازه برگ و اندازه بوته،وزن میوه و اندازه آن بود. بطور قابل توجهی فرم های سفید بومی شیلوئنسیس کشف شد که خیلی نزدیک به فرم هایبا میوه سفید و بزرگ پرورش یافته و اهلی شده بودند.(به فصل 3 رجوع شود.
هیبریداسیون های بومی بین F.vesca وF.Chiloensis در سواحل کالیفرنیا از جمعیت های 6x,5x و9x بدست آمده است(که به نام کاشف خود R.S.Bringhurst نام گذاری شد. برگ های آن با توجه به ضخامت، رنگ و نیمرخ و کرک و ظاهر سطح فوقانی برگ در حد میانه بین دو رقم F.vesca وF.chiloensis قرار داشتند. آن ها در تشکیل 2n های 35 و 42 یا 63 کروموزومی عقیمند اما درصد کمی از گامت های آنئوپلوئیدها قابلیت باروری دارند.

F.virginiana Duch.(2n=8x=56)
توت فرنگی scarlet یا viriniana در مرغزارهای شرق و مرکز آمریکای شمالی پیدا شد. گیاهانی باریک و بلند که تولید رونده هایی فراوان می کند. برگ ها دارای دندانه های خشن و زبر و به شکل تخم مرغی وارونه و تا حدودی دوکی شکل هستند . دندانه های نوک برگچه ها در برگچه های بالایی معمولا کوتاهتر از دندانه های جانبی می باشند. تعداد جوانه های گل متفاوت است و از پایین به بالا منشعب شده اند و گل هایی از کوچک تا بزرگ(6.ال5، 2 سانتیمتر) داشته و دو پایه اند. میوه نرم و کروی و بیش از 3cm قطر دارد،اگر چه بیشتر میوه ها کوچکتر از این اندازه می باشند. میوه ها سفید و رنگ پریده تا قرمز روشن می باشند،معطر و اکن ها در میوه فرورفته اند. توت فرنگی ویریجینیانا از روی خصوصیات مرفولویکی از توت فرنگی رقم شیلوئنسی قابل تشخیص و تمایزند.
نوع جنسیت در کلون های رقم ویریجینیانا از بوته هایی دو پایه Dioecious تا بوته هاییtrioecious متفاوت بود. در کلون های غربی رقم ویرجینیانا، هر سه جنسیت(نر، ماده و هرمافرودیت) به نسبت های مشابه در میان بوته ها به چشم می خورد در صورتیکه فقط هرمافرودیت ها و ماده ها در کلون های شرقی دیده شدند گرچه در این مورد نیز نسبت های مساوی بود. میزان تلاقی پذیری در هرمافرودیت ها بسیار متفاوت است و با اعداد گوناگونی در مورد میزان تلاقی پذیری در همگروه های طبیعی این گونه مواجهیم چرا که از پایه های نر خالص تا هرمافرودیت خالص، در این کلون دیده می شود. عموما پایه های ماده نسبت به هرمافرودیت ها قدرت باروری بیشتری دارند. و احتمالا محیط تاثیر مهمی در باروری هرمافرودیت بازی می کند اما بیشتر کنترل ها تحت ژنتیک آن هاست. تعداد میوه را می توان در هرفرومادیت های طبیعی بویسله انتخاب افزایش داد.(23)
ارقام توت فرنگی
با توجه به اینکه ارقام توت فرنگی در شرایط آب و هوایی گوناگون عکس العملهای متفاوتی را از خود بروز می دهند از اینرو یک توصیه عمومی و معتبر برای انتخاب و معرفی یک یا چند رقم برای کاشت در یک منطقه کار بسیار مشکلی بنظر می رسد و نیازمند انجام آزمایشهایی در سطوح کشت محدود می باشد. ارقام توت فرنگی از لحاظ طول دوره میوه دهی به انواع بهاره(June bearing) و چهار فصل یا همیشه بارده(ever bearing ) تقسیم میشوند. ارقام بهاره تنها یکبار در طول سال میوه می دهند و روزهای بلند و درجه حرارت پایین سبب گل زایی در آنها می شود. ارقاتم همیشه بارده نیز در طول سال بیش از یکبار اقدام به تولید گل و میوه می کنند. در این ارقام گل زایی هم در روزهای بلند و هم در روزهای کوتاه صورت می پذیرد. امروزه در کشتهای تجاری معمولا از ارقام همیشه بارده استفاده نمی شود.در این بخش به معرفی ارقام مهم کشت شده در جهان می پردازیم که بسیاری از این ارقام نیز به تازگی رهاسازی شده اند. در این میان رقمCamarosa از کشت وسیعی در جهان برخوردار است و حاصل برنامه های اصلاحی دانشگاه کالیفرنیا می باشد. این رقم از سازگاری مطلوب در مناطقی با زمستانهای ملایم برخوردار است. ارقام Selva وOso Grande نیز از ارقام بسیار مهم برای کشت در این مناطق بشمار می آیند. از سوی دیگر،رقمHoneye و به دنبال آن،Earliglow بیشترین سطح کشت را در مناطقی با زمستانهای سرد بخود اختصاص داده اند. ارقامی مانند Nyoho, Reiko,Toyonoka نیز از کشت وسیع در زیر تونلهای پلاستیک به منظور پیش رس کردن محصول برخوردارند. در جدول زیر ارقام مهم توت فرنگی و برخی از خصوصیات مهم آنها ذکر شده است.

لیست ارقام مهم توت فرنگی در جهان
نام رقم مشخصات
Allstar میان رس،میون درشت،متقارن و به رنگ روشن، مقاوم به بیماریred stele ،سوختگی برگ و سفیدک پودری
Annapolis زودرس،میوه درشت ومتوسط به رنگ درخشان ،مقاوم به پژمردگی و رتیسیلومی
Aromas روز بی تفاوت، میوه درشت و مخروطی شکل ، سفت ، بسیار براق و خوشنما، عملکرد بالا،مقاوم به فیتوفتراککتوروم،پوسیدگی طوقه ناشی از از آنتراکنوز و سفیدک پودری، متحمل به کنه تارتن دو نقطه ای
Atabaky میوه های کشیده و دوکی شکل و نسبتا درشت به رنگ قرمز و معطر، جداسازی کلاه میوه مشکل است،آبدار، میزان قند میوه بالا،دارای سازگاری مطلوب در شرایط اقلیمی مختلف،جزءارقام یک فصله
Bolero روز بی تفاوت،اندازه میوه متوسط براق و به رنگ قرمز نارنجی، کیفیت میوه و عمر قسفه ای عالی،دارای مقاومت متوسط در برابر پوسیدگی طوقه و پژمردگی ورتیسیلیومی
Camarosa یکی از ارقام بسیار مهم در جهان،زودرس،میوه بسیار درشت و سفت،پر محصول و قدرت رشد بالا
Captiva زودرس، ظاهر میوه خوب، مناسب برای حمل و نقل به مناطق دوردست
Captiva زودرس، عملکرد بالا،شکل میوه خوب و بدون لکه،اندازه میوه مناسب و متحمل به پژمردگی و رتیسیلیومی،جنس فیتوفترا و شرایط ضد عفونی نشده
Chamby اندازه میوه متوسط به رنگ قرمز با شانه های سفید،مقاوم به چندین بیماری برگی و red stele بسیار مقاوم به سرمای زمستان
Chandler یکی از ارقام بسیار مهم در جهان،میوه درشت و سفت گاهی با شانه های سفید،عملکرد بالا، متحمل به ویریوس
Clea زودرس، میوه درشت و سفت به رنگ قرمز نارنجی ،طعم خوب
Commander میوه درشت و به رنگ روشن، دارای طعم عالی و عمر قفسه ای مناسب، فصل میوه دهی طولانی،مقاوم رد برابر پوسیدگی طوقه
Dar select میان رس،پرمحصول،دارای میوه ای درشت و سفت به رنگ قرمز ملایم،بسیار شیرین
Delmarvel زودرس و میان رس، میوه درشت و متقارن،دارای عطر عالی، مقاوم به چندین بیماری برگی و red stele
Diamante روز بی تفاوت میوه درشت، براق، سفت و مخروطی طویل به رنگ روشن، عملکرد بالا، مقاوم به سفیدک پودری و متحمل به کنهتارتن دو نقطه ای
E26 همیشه بارده، میوه دارای رنگی یکنواخت و اندازه و سفتی متوسط
Earliglow زودرس، دارای طعم عالی، مناسب برای فرآوری، اندازه میوه و عملکرد متوسط،مقاوم به چندین بیماری برگی و ریشه ای و پوسیدگی میوه ناشی از بوتریتیس
Elsanta ویژه نواحی خنک،دیررس، میوه درشت و سفت به رنگ قرمز نارنجی
Elviro زودرس ، میوه درشت و نرم به رنگ قرمز و نارنجی ، مقاوم در برابر پوسیدگی طوقه
Eris زودرس، میوه به رنگ روشن و براق با بخش درونی به رنگ قرمز ونارنجی ، دارای طعم عالی و عطر شدید
Eros میان رس، میوه درشت، سفت و براق با بخش درونی به رنگ قرمز ملایم،مقاوم به red stele و حساس به پوسیدگی طوقه
Florence دیررس و پر محصول با میوه ای درشت و سفت به رنگ قرمز سیر، دارای طعمی شیرین و قدرت رشد بالا، مقاوم به ورتیسیلیوم، سفیدک پودری و پوسیدگی طوقه
Gariquette دارای کشت وسیع در زیر تونل پلاستیک،میوه دارای ظاهری زیبا به رنگ قرمز متوسط و تقریبا سفت، دارای طعم عالی
Ganiota میوه درشت و سفت، گردو مخروطی به رنگ تیره ملایم،دارای طعم خوب، مقاوم به سفیدک پودری و پوسیدگی ناشی از آنتراکنوز و متحمل به کنه تارتن دو نقطه ای.
Glooscap میوه درشت به رنگ قرمز تیره و سفتی متوسط
Hokowase دارای عملکرد بالا و طعم مناسب، بافت میوه اندکی نرم، بسیار حساس به ورتیسیلیوم و آنتراکنوز و دارای مقاومت متوسط در برابر سفیدک پودری
Honeoye زودرس، عملکرد بالا، میوه درشت و تیره رنگ با طعم خوب، مناسب برای فرآوری
Hood میان رس، میوه دارای طعم عالی و رنگ درونی مناسب، عالی برای فرآوری، کلاه میوه به راحتی جدا می شود، مقاوم به چندین بیماری قارچی برگی و ریشه ای
Idea میان رس و دیر رس،دارای عملکرد بالا، میوه بسیار درشت به رنگ قرمز نارنجی و سفتی متوسط،قدرت رشد بالا، مقاوم در برابر عوامل بیماریزای خاکزی و Colletorichum acutatum
Jewel دیر رس و میان رس، میوه درشت، جذاب و براق به رنگ قرمز روشن، خوش طعم و متحمل در برابر خشکی.
Kent میان رس،دارای سفتی متوسط به رنگ قرمز ملایم، عملکرد بالا ، بسیار مقاوم به سرمای زمستان
Keylargo میوه درشت تا متوسط و مخروطی متقارن، درون میوه به رنگ روشن با مغز سفید، مقاوم در برابر ریزش باران و دارای قابلیت حمل بسیار خوب
Korona میان رس،میوه درشت به رنگ قرمز تیره و دارای سفتی و عمر قفسه ای نسبتا کم
Lateglow دیررس، میوه درشت با نرمی متوسط و به رنگ قرمز براق، آبدار،معطر و متحمل در برابر پوسیدگی خاکستری، لکه برگی، سوختگی برگ و پوسیدگی چرمی شکل، مقاوم به red stele و پژمردگی ورتیسیلیومی
Mesabi میان رس،میوه درشت با کیفیت برجسته میوه، مقاوم در برابر سرمای زمستان، دارای قدرت رشد بالا و مقاوم در برابر بیماریهای برگی و خاکزی متدوال
Mira میان رس،میوه به رنگ روشن و قرمز نارنجی که رنگ خود را بخوبی حفظ می کند،دارای طعم خوب و مقاوم به بیماریهای برگی رایج و red stele
Mirador زودرس، دارای ظاهر و قابلیت حمل مناسب
Miranda میان رس، میوه درشت به رنگ قرمز نارنجی براق، متحمل به شوروی و تنش
Miss زودرس،میوه بسیار درشت به رنگ قرمز روشن
Mohawk بسیار زودرس،اندازه میوه متوسط و نامنظم، مقاوم به چندین بیماری برگی و red stele
Noreaster زودرس،میوه درشت و سفت،دارای طعم خوب و عطر شدید، مقاوم به red stele و اکثر بیماریهای برگی.
Nyoho دارای کشت گسترده در زیر تونلهای پلاستیک، میوه بسیار جذاب و دارای ظاهری براق و سفت، بسیار شیرین، عالی برای پخت کیک
Oso Grande میوه بسیار درشت و سفت با مرکز اسفنجی، عملکرد بالا
Ostara همیشه بارده، پر محصول، میوه درشت و دارای بافتی نرم و طعمی مناسب
Pegasus پر محصول، میان رس، میوه درشت با سفتی متوسط و می تواند به رنگ تیره درآید، مقاوم به پژمردگی و رتیسیلیومی و نژادهای red stele
PS-592 قدرت رشد و عملکرد بالا،میوه درشت آبدار با طعم عالی و سفتی متوسط، کیفیت نگهداری عالی و فصل برداشت طولانی
PSI-118 اندازه میوه متوسط تا درشت، صاف و مخروطی به رنگ نسبتا تیره با طعم و سفتی عالی
Redchief میان رس، دارای قدرت رشد متوسط و کیفیت فرآوری خوب، جداسازی کلاه میوه اندکی مشکل است، مقاوم به red stele و ورتیسیلیوم
Redcrest میوه دارای رنگ یکنواخت، مناسب برای فرآوری، کلاه میوه به آسانی جدا می شود، میوه ها به صورت متراکم و یکجا می رسند.
Reiko دارای کشت وسیع در کره، عالی برای پیش رس کردن، میوه درشت، مخروطی شکل و منظم به رنگ قرمز براق ، بسیار حساس به سفیدک پودری
Rhapsody دیررس، میوه دارای اندازه ای متوسط تا درشت با بخش درونی قرمز و انتهای سفید، جداسازی کلاه میوه مشکل است،مقاوم به red stele و پژمزدگی ورتیسیلومی
Sachinoka دارای کشت وسیع به منظور پیش رس کردن،بسیار سفت و عمر قفسه ای خوب،دارای بریکس و ویتامین C بالا
Seascape روز بی تفاوت، میوه درشت و سفت به رنگ قرمز روشن
Selva میوه درشت و سفت،تا اندازه ای اسفنجی، بسیار پر محصول
Senga Sengana بسیار متحمل به تنش های سرمایی و خشکی، عملکرد پایین،کاسه گل به آسانی جدا می شود، عالی برای فرآوری
Shuksan میان رس، میوه دارای رنگ درونی مناسب و اندکی بدشکل ،کیفیت فرآوری مناسب، مقاوم به red stele، ورتیسیلیوم و بوتریتیس
Startyme دیر رس، میوه درشت به رنگ قرمز روشن با اندکی رنگ پریدگی در بخش درونی میوه، جداسازی کلاه میوه آسان، دارای رشد قوی
Suhong قدرت رشد بالا، میوه درشت به رنگ قرمز روشن و تا اندازه ای نرم،مقاوم به آنتراکنوز، سفیدکی پودری و پژمردگی فوزاریومی
Sweet Charlie زودرس،میوه درشت به رنگ قرمز نارنجی، طعم خوب ، بسیار پر محصول ، مقاوم به Colletotrichum
Symphony دیررس و میان رس، میوه درشت و سفت به رنگ قرمز تا قرمز سیر، طعم مناسب و عمر قفسه ای عالی،مقاوم به red stele و پوسیدگی طوقه
Tango روز بی تفاوت، بسیار زودرس، کیفیت میوه نسبتا کم، بسیار پر محصول، مقاوم به red stele و پژمژمردگی ورتیسیلیومی
Tethis میان رس با فصل میوه دهی طولانی،میوه بسیار درشت و سفت، بخش بیرونی میوه به رنگ قرمز روشن و بخش درونی به رنگ قرمز ملایم،دارای محصول دوم
Tochiotome دارای کشت وسیع به منظور پیش رس کردن، عملکرد بالا، میوه دارای ظاهری براق و بسیار جذاب با طعم خوب، میوه درشت و سفت
Totem دیررس، جداسازی کلاه میوه آسان و دارای رنگ درونی مناسب، تیره، طعم اسیدی مناسب برای فرآوری، مقاوم به red stele ورتیسیلیوم و بوتریتیس
Toyonoka دارای کشت وسیع در زیر تونلهای پلاستیک، میوه درشت و سفت، بسیار شیرین
Tribute روز بی تفاوت،اندازه میوه متوسط تا کوچک، مناسب برای فرآوری مقاوم به red stele و سفیدک پودری
Tristar روز بی تفاوت، اندازه میوه متوسط تا کوچک، مناسب برای فرآوری، مقاوم به red stele و سفیدک پودری
Tudla زودرس، میوه درشت و طویل و دارای ظاهری نا منظم له رنگ تیره
Veestar بسیار زودرس، اندازه میوه متوسط با گوشتی به رنگ روشن و دارای عملکرد پایین
Winona دیررس، میوه به رنگ سرخ براق با مرکز نارنجی قرمز، مقاوم در برابر سرمای زمستان، مقاوم به بیماریهای برگی متدوال، red stele و پوسیدگی سیاه ریشه
Zefyr زودرس،اندازه میوه متوسط تا کوچک با بافتی نرم و کیفیت نسبتا کم.(23)

فصل سوم
اهلی شدن توت فرنگی

اهلی شدن توت فرنگی Fragaria virginana ,Scarlet
توت فرنگی جنگلی F.vesca قرن هاست که در اروپا کشت می شود و تا هنگامی کهF.virginana از کانادا ویریجینیا در دهه1600 میلادی وارد نشده بود، این روند ادامه داشت. همه کلوین هاییی در مسیرشان به اروپا راه یافتند در اصل وحشی بودند،چرا که مردم ساکن و بومی آمریکای شمالی کشت توت فرنگی کمی انجام می دادند. آن ها از خوردن توت فرنگی های تازه ی خوری و یا به همراه نان گندم لذت می بردند اما فراوانی کم توت فرنگی در New World محرک خوبی برای اهلی کردن توت فرنگی ها در این منطقه شد.اطلاعات دقیق در مورد F.virginana ی انتقال داده شده به اروپا ناشناخته باقی مانده اما به طور مسلم آن ها در اواخر دهه قرن15 میلادی به فرانسه و انگلستان رسیدند اما وادرات بعدی آن در طی 150 سال پس از این تاریخ حالت عادی پیدا کرد.Jacques cartier کاشف رودخانهSt Lawrence در کانادا احتمالا اولین کسی بود که F.virginana را به جهان قدیم (Old world) معرفی کرد اما هیچ گونه سند ویژه ای برای این پیشکسوتی او وجود ندارد، با این حال تعداد زیادی از صفحات سفرنامه اش به جای مانده است و این مطلب او را به عنوان کسی که در آوردن گیاهان از کانادا پیشگام بوده است، معرفی می کند. اولین منابع انتشار یافته در مورد توت فرنگی های کانادایی در مجله باغ های Robins (گیاه شناس فرانسوی در زمان هنری چهارم) می باشد.او و برادرش اولین گزارش خود را در 1624 میلادی منتشر کردند،اما این احتمال وجود دارد که این بوته ها خیلی قبل از این به زیر کشت می رفته اند، چرا که خود از وارد کنندگان فعال گیاهان از سراسر جهان بودند.توت فرنگی های کانادایی که در ابتدا با نام Fragaria Americana شناخته می شدند و اکنون بنام F.virginana خوانده می شوند، به سرعت در باغ های فرانسه و تمام اروپا گسترش یافتند.
این توت فرنگی در مجله کانادایی های خارج از کشور در سال 1633 میلادی به وسیله Giovanni battista Ferrari استاد درس Herbew (گیاه شناسی) در دانشگاه Romano در رم معرفی شد. داروساز مشهوری به نام jean Hermance این توت فرنگی کانادایی را در باغ خود در بروکسل در سال 1652 میلادی پرورش داد و گیاهشناسان و باغبان های انگلیسی بسیاری از جمله John Tradescant وJohn Parkinson شروع به ازدیاد آن در اوایل دهه 1600 میلادی کردند. حداقل9 مرجع مکتوب در مورد F.virginana تا سال 1650 مطالبی را نوشتند. اگر چه اولین توت فرنگی هایی که از کانادا وارد شدند، از لحاظ گیاه شناسی و باغبانی بی اندازه جالب توجه بودند،اما بیشتر آن ها میوه های کمی می دادند و حتی اگر در زیر سایه قرار می گرفتند، میوه هایش رنگ نمی گرفت و سبز می ماند، در عین حال رونده های بسیاری تولید می کرد،اما این توت فرنگی های ویرجینیایی تا هنگامی که F.virginana گسترش خاصی نیافته بود و در صنعت باغبانی وارد نشده بود، حضوری کمرنگ داشتند. آن چه توت فرنگی Scarlet را مورد توجه ساخته بود، اندازه بزرگ میوه، عملکرد بالا و رنگ قرمز میوه هایش بود. این توت فرنگی ها بطور ویژه ای در مربا مورد استفاده قرار گرفتند چرا که دارای رنگ ،اسید معطر و بوی فزاینده همراه با ظاهری شکیل بود.
مشخص نیست که اولین توت فرنگی های Scarlet چه موقع به اروپا رسیدند اما در باغde La Brosse یک توت فرنگی به نام Fragaria Americana mango fruto rubro وجود داشته است که میوه های درشت آن از نوع میوه های Scarlet بوده است. این احتمال نیز وجود دارد که برخی از مهاجران در سال 1586 هنگام برگشت از Plymouth آن ها را با خود آورده باشند. حتی بدون توجه به موارد ذکر شده از آنجا که در اواخر سال های دهه1500 و اوایل دهه 1600 میلادی همه انواع گیاهان بومی در آمریکای شمالی در باغ های اروپا یافت می شدند، مقدمات چندگانه و قابل قبولی را برای حضور توت فرنگی Scarlet در اروپا فراهم آورده است.
رقم اولیه F.virginana بوسیله کشاورزانی توسعه پیدا کرد که از وارد کنندگان بذر از آمریکای شمالی بودند و به دلیل تکثیر بذری این ارقام شاهد خصوصیات متفاوت زیادی در بوته های ایجاد شده بودند. تعداد ارقام موجود در طول کمتر از چند دهه در اواخر قرن 17 به سرعت از 3 به حدود 26 واریته رسید. تعدادی از مهمترین آن ها به شرح زیر است.
Oblong Scarlet, Grove End Scarlet, Duke of Kents Scarlet, Knights Large Scarlet,Wilmonts Late Scarlet, Morrisana Scarlet , Comman Scarlet and the A ustralina Scarlet and Hudson Bay Scarlet .
این ارقام از بخش های مختلفی از NEW World آمده بودند، از جمله از نیویورک نووا اسکوتیا و ویرجینیا. اولین پیشرفت ها سریع و زیاد اتفاق می افتاد ولی هیچکدام از این پیشرفت ها نتوانست بهتر از انواع اولیه وارداتی خود مانند واریته Large Early Scarlet را عرضه کند.
کشت باغی توت فرنگی در آمریکای شمالی در اواسط قرن 17 میلادی با واریته های مهمی که از انگلستان آمده بود شروع شد،لیست اولیه شامل بر 3 گونه زیر می شد،
I-Hautboys(F.moschata)
II-Chili(F.chiloensis)
III-Red wood(F.vesca)
قسمت کوچکی نیز به زیر کشت رقم F.virginana رفت تا اینکه واردات توت فرنگی از واریته Large Early Scarlet در اواخر سال های 1700 میلادی صورت گرفت، حتی تصور آن می رود که Large Early Scarlet یک قرن زودتر از انواع وحشی آمریکای شمالی خود به انگلستان فرستاده شده است.
اولین همگروه(کلون) بومی آمریکا که برای فروش ازدیاد یافت، F.virginana بود. که Hudson (1719 میلادی) نامیده می شدند و دارای میوه نرم و نارنجی و خوش عطر با بوته ای قوی بود و از سال1800 میلادی کشت آن رواج پیدا کرد و احتمالا اولین توت فرنگی مهم آمریکا محسوب می شود. اولین توت فرنگی که به منظور اقتصادی کشت داده شد، در اطراف بوستون، نیویورک،فیلادلفیا و بالتیمور در اوایل سال های 1800 میلادی به عمل آمد و تا آنجا گسترش یافته بودند که حتی از مجموع توت فرنگی های وحشی که در هنگام بهار از جنگل ها جمع آوری می شدندف بیشتر شدند.
رقم انگلیسیRed Wood از F.virginana به دست آمد و احتمالا مهمترین رقمی است که در اوایل قرن18 در کنار رقمScarlet در آمریکای شمالی به چشم می خورد. Red Wood از لحاظ عطر و بو رقم نامرغوبی نسبت به ارقام قدیمی ترScarlet بود. اما فصل تولید محصول طولانی تری داشت. دیگر کولتیوارهای رایج در طول نیمه اول قرن 18 عبارت بودند از
White Wood, (a white-fruited type), Early Hudson ,Old Scarlet, Crimson ,Cone, Large Early Scarlet , Hudson Bay, Methven Scarlet Ross phoenix Early Virginia.
اهلی شدن رقم F.chiloensis در سرزمین جدید( NEW World)
توت فرنگی کشت شده در آمریکای جنوبی، یعنی F.chiloensis یک سرگذشت طولانی و پرماجرا دارد. بیش از 10000 سال پیش ماپوچی های بومی ، در بین دو رودخانه Biobio و Tolten در جنوب شیلی از این توت فرنگی برای خوردن بهره می بردند و بیشتر قبایل پیکونچ شمال "Picunch " نیز در میان رودخانه هاBiobio وItata ساکن بودند. پیکونچی ها با مهاجمان اینکا(Inca) در سرزمین شمالی درگیر بودند و احتمالا اولین کسانی بودند که در انتقال بوته های برگزیده از محیط وحشی به باغ های خانگی اقدام کردند. ماپوچی ها در ابتدا شکارچی بودند و از جنگل های اطراف رودخانه غذای خود را فراهم می کردند اما چیزهایی نیز در مورد کشاورزی از پینکوچی ها آموختند. میوه های توت فرنگی بوسیله اهالی بومی شیلی بصورت تازه، خشک شده و شراب و یا دم کرده دارویی در مقابله با سوء هاضمه،اسهال و یا زخم و خونریزی استفاده می شد. ماپوچی ها انواع گونا

دانلود مقاله پیوست‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ مفاهیم‌ نظری‌ گزارشگری‌ مالی‌

هدف‌ و جایگاه‌
1. جهت‌ دستیابی‌ به‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ هماهنگ‌، وجود یک‌ مجموعه‌ پیوسته‌ از "اهداف‌" و "مبانی‌" مرتبط‌ که‌ بتواند ماهیت‌، نحوه‌ عمل‌ و حدود گزارشگری‌ مالی‌ را مشخص‌ کند لازم‌ است‌. چنین‌ مجموعه‌ای‌، همانند یک‌ قانون‌ پایه‌، در تدوین‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ و حل‌ و فصل‌ مسائلی‌ که‌ ممکن‌ است‌ در این‌ راه‌ پیش‌ آید، ملاک‌ عمل‌ قرار خواهد گرفت‌. علاوه‌بر مزیت‌ فوق‌، وجود یک‌ مجموعه‌ از مفاهیم‌ نظری‌، به‌ تعیین‌ حدود قضاوت‌ حرفه‌ای‌ در تهیه‌ صورتهای‌ مالی‌ و محدودکردن‌ رویه‌های‌ حسابداری‌ به‌منظور افزایش‌ قابل‌ مقایسه‌ بودن‌ اطلاعات‌ مالی‌ کمک‌ خواهد کرد.

2. از آنجا که‌ مفاهیم‌ نظری‌، به‌ عنوان‌ یک‌ نظام‌ منسجم‌ از اهداف‌ و مبانی‌ مرتبط‌، به‌منظور تهیه‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ هماهنگ‌ و تعیین‌ حدود قضاوت‌ حرفه‌ای‌ در تهیه‌ و ارائه‌ صورتهای‌ مالی‌ تدوین‌ می‌شود لذا طبعاً نمی‌تواند تحت‌ تأثیر الزامات‌ حسابداری‌ مقرر در قوانین‌ آمره‌ قرار گیرد بلکه‌ ممکن‌ است‌ برخی‌ اصول‌ مندرج‌ در آن‌ از الزامات‌ قانونی‌ فراتر رود. بدیهی‌ است‌ الزامات‌ حسابداری‌ مقرر در قوانین‌ آمره‌ در تدوین‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ مدنظر قرار خواهد گرفت‌ تا سازگاری‌ لازم‌ بین‌ رویه‌های‌ حسابداری‌ مندرج‌ در قانون‌ و نحوه‌ عمل‌ طبق‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ ایجاد گردد.

3. در موارد محدودی‌ ممکن‌ است‌ بنابه‌ ملاحظات‌ عملی‌، بین‌ این‌ مجموعه‌ و یک‌ استاندارد حسابداری‌ سازگاری‌ کامل‌ وجود نداشته‌ باشد. در چنین‌ حالاتی‌ الزامات‌ استاندارد حسابداری‌ برالزامات‌ مفاهیم‌ نظری‌ گزارشگری‌ مالی‌ برتری‌ خواهد داشت‌.

4. مفاهیم‌ نظری‌ گزارشگری‌ مالی‌ یک‌ استاندارد حسابداری‌ نیست‌ و لذا برای‌ مسائل‌ خاص‌ مربوط‌ به‌ اندازه‌گیری‌ یا افشا، استانداردی‌ تعیین‌ نمی‌کند. معهذا از طریق‌ فراهم‌آوردن‌ اطلاعاتی‌ درمورد دیدگاه‌ بکار گرفته‌ شده‌ در تدوین‌ استانداردهای‌ حسابداری‌، این‌ مجموعه‌ دررابطه‌ با تهیه‌، حسابرسی‌ و استفاده‌ از صورتهای‌ مالی‌ مفید خواهد بود. به‌علاوه‌ مبانی‌ مندرج‌ در این‌ مجموعه‌ به‌عنوان‌ نقطه‌ اتکایی‌ برای‌ حل‌ و فصل‌ طیفی‌ از مسائل‌ حسابداری‌ که‌ در مورد آنها استاندارد خاص‌ ارائه‌ نگردیده‌ است‌، کاربرد خواهد داشت‌.

دیدگاه‌ کلی‌
5 . در تدوین‌ مفاهیم‌ نظری‌ حاضر، از میان‌ مفاهیم‌ گوناگون‌ سود، مفهوم‌ مبتنی‌بر "نگهداشت‌ سرمایه‌" که‌ متکی‌ بر مبانی‌ اقتصادی‌ است‌ مورد پذیرش‌ قرار گرفته‌ است‌. این‌ نظریه‌ که‌ در محافل‌ حرفه‌ای‌ جهان‌ نیز مقبولیت‌ یافته‌ است‌، درآمدها و هزینه‌ها را ناشی‌ از تغییرات‌ در داراییها و بدهیها تلقی‌ می‌کند و تطابق‌ منطقی‌ آنها را تنها در پرتو ارائه‌ تعاریف‌ دقیق‌ و روشنی‌ از داراییها و بدهیها ممکن‌ می‌داند.

گزارشگری‌ مالی‌ و اجزای‌ آن‌
6. محصول‌ نهایی‌ فرایند حسابداری‌ مالی‌، ارائـه‌ اطلاعات‌ مالی‌ به‌ استفاده‌کنندگان‌ مختلف‌، اعم‌ از استفاده‌کنندگان‌ داخلی‌ و استفاده‌کنندگان‌ خارج‌ از واحد تجاری‌، در قالب‌ گزارشهای‌ حسابداری‌ است‌. آن‌ گروه‌ از گزارشهای‌ حسابداری‌ که‌ با هدف‌ تأمین‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ استفاده‌کنندگان‌ خارج‌ از واحد تجاری‌ تهیه‌ و ارائه‌ می‌شود، در حیطه‌ عمل‌ گزارشگری‌ مالی‌ قرار می‌گیرد.

7. صورتهای‌ مالی‌، بخش‌ اصلی‌ فرایند گزارشگری‌ مالی‌ را تشکیل‌ می‌دهد. درحال‌ حاضر یک‌ مجموعه‌ کامل‌ صورتهای‌ مالی‌ شامل‌ ترازنامه‌، صورت‌ سود و زیان‌، صورت‌ سود و زیان‌ جامع‌ و صورت‌ جریان‌ وجوه‌ نقد (که‌ از این‌ به‌ بعد صورتهای‌ مالی‌ اساسی‌ نامیده‌ می‌شود) و یادداشتهای‌ توضیحی‌ می‌باشد. دیگر موارد تشکیل‌دهنده‌ گزارشگری‌ مالی‌ مواردی‌ از قبیل‌ گزارش‌ مدیران‌ درباره‌ فعالیت‌ واحد تجاری‌ و گزارش‌ تحلیلی‌ مدیران‌ می‌باشد که‌ همراه‌ با گزارش‌ حسابرس‌ مستقل‌ (و حسب‌ مورد گزارش‌ بازرس‌ قانونی‌) و صورتهای‌ مالی‌ مجموعه‌ای‌ تحت‌ عنوان‌ گزارش‌ مالی‌ سالانه‌ را تشکیل‌ می‌دهد. سایر گزارشهای‌ مالی‌ که‌ به‌طور موردی‌ و با اهداف‌ خاص‌ تهیه‌ می‌شود دربرگیرنده‌ مواردی‌ از قبیل‌ گزارشهای مالی تهیه‌ شده‌ به‌منظور دریافت‌ تسهیلات‌ مالی‌ از بانکها، گزارش‌ توجیهی‌ هیئت‌ مدیره‌ جهت‌ افزایش‌ سرمایه‌ در مورد شرکتهای‌ سهامی‌ و اظهارنامه‌ مالیاتی‌ می‌باشد.

دامنه‌ کاربرد
8. دامنه‌ کاربرد این‌ مجموعه‌، صورتهای‌ مالی‌ با مقاصد عمومی‌ (که‌ ازاین‌ به‌ بعد صورتهای‌ مالی‌ نامیده‌ می‌شود) می‌باشد. این‌ صورتهای‌ مالی‌ حداقل‌ به‌طور سالانه‌ و در راستای‌ رفع‌ نیازهای‌ مشترک‌ اطلاعاتی‌ طیف‌ وسیعی‌ از استفاده‌کنندگان‌ تهیه‌ و ارائه‌ می‌شود. سایر گزارشهای‌ مالی‌ از جمله‌ گزارشهای‌ مالی‌ با اهداف‌ خاص‌، جزء صورتهای‌ مالی‌ تلقی‌ نمی‌شود. معهذا برخی‌ مبانی‌ این‌ مجموعه‌ با تهیه‌ و ارائـه‌ چنین‌ گزارشهایی‌، تا آنجا که‌ متکی‌ به‌ فرایند حسابداری‌ مالی‌ است‌، ارتباط‌ پیدا می‌کند.

9. مفاهیم‌ نظری‌ حاضر در مورد صورتهای‌ مالی‌ کلیه‌ واحدهای‌ تجاری‌ (انتفاعی‌) اعم‌ از اینکه‌ در بخش‌ خصوصی‌ یا عمومی‌ فعالیت‌ کنند کاربرد دارد. بدین‌ ترتیب‌ این‌ مجموعه‌ معطوف‌ به‌ واحدهای‌ انتفاعی‌ است‌ لیکن‌ عمدتاً در مورد واحدهای‌ غیر انتفاعی‌ نیز قابل‌ اعمال‌ است‌. خصوصیات‌ کیفی‌ اطلاعات‌ مالی‌ که‌ در بخش‌ دیگری‌ از این‌ مجموعه‌ تشریح‌ گردیده‌ است‌، به‌طور یکسان‌ در مورد واحدهای‌ انتفاعی‌ و غیرانتفاعی‌ قابل‌ اعمال‌ است‌. سایر بخشهای‌ این‌ مجموعه‌ با درجات‌ متفاوتی‌ از تأکید در اعمال‌ آنها، در مورد واحدهای‌ غیرانتفاعی‌، بکار گرفته‌ می‌شود. دراین‌ارتباط‌، طیف‌ استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ گسترده‌تر می‌گردد تا اعضا و اعانه‌دهندگان‌، تأمین‌کنندگان‌ منابع‌، مشتریان‌ یا دریافت‌کنندگان‌ کالاها و خدمات‌ و تشکیلات‌ نظارتی‌ را دربر گیرد. همچنین‌ اطلاعات‌ در مورد رعایت‌ قراردادها و هرگونه‌ محدودیت‌ در استفاده‌ از وجوه‌ اهمیت‌ بیشتری‌ می‌یابد و تأکیـد بر رقـم‌ سود، جای‌ خود را به‌ تأکید برمعیارهای‌ عملکرد مالی‌ و غیرمالی‌ متفاوتی‌ می‌دهد.

واحد گزارشگر
10. گزارشگری‌ مالی‌ منعکس‌کننده‌ حسابدهی‌ واحد تجاری‌ در قبال‌ منابع‌ آن‌ است‌ و از این‌ رو مبنایی‌ برای‌ ارزیابی‌ وظیفه‌ مباشرت‌ مدیریت‌ و اتخاذ تصمیمات‌ اقتصادی‌ فراهم‌ می‌آورد. صورتهای‌ مالی‌ به‌عنوان‌ بخش‌ اصلی‌ فرایند گزارشگری‌ مالی‌، به‌ استفاده‌کنندگان‌ مختلف‌ درارزیابی‌ وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ یعنی‌ "واحدگزارشگر" یاری‌ می‌رساند. "واحدگزارشگر" به‌ یک‌ واحد تجاری‌ منفرد یا گروه‌ واحدهای‌ تجاری‌ اطلاق‌ می‌شود که‌ موضوع‌ یک‌ مجموعه‌ صورتهای‌ مالی‌ مشخص‌ است‌ که‌ بنابر الزامات‌ قانونی‌، قراردادی‌ یا عرفی‌ و به‌منظور رفع‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ استفاده‌کنندگان‌ تهیه‌ و ارائه‌ می‌شود.

سایر موارد
11. مطالبی‌ که‌ در این‌ مجموعه‌ با حروف‌ پررنگ‌ مشخص‌ شده‌ است‌ مفاهیم‌ اصلی‌ را تشکیل‌ می‌دهد و سایر مطالب‌ جنبه‌ توصیفی‌، تکمیلی‌ و پشتیبان‌ دارد.

پیوست‌ استانداردهای‌ حسابداری‌
مفاهیم‌ نظری‌ گزارشگری‌ مالی‌

فصل‌ اول‌
هدف‌ صورتهای‌ مالی‌

1ـ1. هدف‌ صورتهای‌ مالی‌ عبارت‌ از ارائـه‌ اطلاعاتی‌ تلخیص‌ و طبقه‌بندی‌ شده‌ درباره‌ وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ است‌ که‌ برای‌ طیفی‌ گسترده‌ از استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ در اتخاذ تصمیمات‌ اقتصادی‌ مفید واقع‌ گردد.

2ـ1. صورتهای‌ مالی‌ همچنین‌ نتایج‌ وظیفه‌ مباشرت‌ مدیریت‌ یا حسابدهی‌ آنها را در قبال‌ منابعی‌ که‌ دراختیارشان‌ قرار گرفته‌ منعکس‌ می‌کند. استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌، برای‌ اتخاذ تصمیمات‌ اقتصادی‌، غالباً خواهان‌ ارزیابی‌ وظیفه‌ مباشرت‌ یا حسابدهی‌ مدیریت‌ می‌باشند. تصمیمات‌ اقتصادی‌ مزبور به‌ عنوان‌ نمونه‌ شامل‌ مواردی‌ از قبیل‌ فروش‌ یا حفظ‌ سرمایه‌گذاری‌ در واحد تجاری‌ و انتخاب‌ مجدد یا جایگزینی‌ مدیران‌ می‌باشد.

3ـ1. از آنجا که‌ صورتهای‌ مالی‌ عمدتاً بیانگر اثرات‌ مالی‌ رویدادهای‌ گذشته‌ است‌ و لزوماً دربرگیرنده‌ اطلاعات‌ غیرمالی‌ نیست‌، تمام‌ اطلاعات‌ مورد لزوم‌ استفاده‌کنندگان‌ را جهت‌ اتخاذ تصمیمات‌ اقتصادی‌ فراهم‌ نمی‌آورد. بااین‌حال‌، صورتهای‌ مالی‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ مشترک‌ اغلب‌ استفاده‌کنندگان‌ را رفع‌ می‌کند.

4ـ1. اطلاعات‌ ارائه‌ شده‌ در صورتهای‌ مالی‌ مشمول‌ محدودیتهای‌ مختلف‌ دیگری‌ نیز هست‌. اطلاعات‌ مالی‌ تحت‌ تأثیر ابهامات‌ موجود قرار می‌گیرد زیرا دربرگیرنده‌ براوردها بوده‌ و اثر معاملات‌ بین‌ دوره‌های‌ مالی‌ مشخص‌ تخصیص‌ یافته‌ است‌. اطلاعاتی‌ را که‌ نمی‌توان‌ برحسب‌ واحد پول‌ بیان‌ کرد در متن‌ صورتهای‌ مالی‌ قابل‌ انعکاس‌ نمی‌باشد. به‌علاوه‌، اطلاعـات‌ منـدرج‌ در صورتهـای‌ مالی‌ عمدتـاً تاریخی‌ است‌، زیرا مرتبط‌ بـا وضعیت‌ مالی‌ دریک‌ تاریخ‌ معین‌ و عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ برای‌ یک‌ دوره‌ گذشته‌ می‌باشد.

استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ و نیازهای‌ اطلاعاتی‌ آنان‌
5 ـ1. استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ به‌ اشخاصی‌ اطلاق‌ می‌شود که‌ جهت‌ رفع‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ متفاوت‌ خود از صورتهای مالی‌ استفاده‌ می‌کنند. تأمین‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ تمام‌ استفاده‌کنندگان‌ توسط‌ صورتهای‌ مالی‌ امکان‌پذیر نیست‌ ولی‌ نیازهایی‌ وجود دارد که‌ برای‌ همه‌ استفاده‌کنندگان‌ مشترک‌ است‌ . بالاخص‌ همه‌ استفاده‌کنندگان‌ به‌ نوعی‌ به‌ وضعیت‌ مالی‌ ، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ علاقه‌مند هستند . اعتقاد براین‌ است‌ که‌ هرگاه‌ صورتهای‌ مالی‌ معطوف‌ به‌ تأمین‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ سرمایه‌گذاران‌ باشد ، اکثر نیازهای‌ سایر استفاده‌کنندگان‌ را نیز در حد توان‌ برآورده‌ می‌کند . به‌عبارت‌ دیگر اطلاعات‌ تهیه‌ شده‌ برای‌ سرمایه‌گذاران‌ ، به‌ عنوان‌ یک‌ مرجع‌ اطلاعاتی‌ برای‌ سایر استفاده‌کنندگان‌ نیز مفید است‌ چرا که‌ اینان‌ می‌توانند اطلاعات‌ مشخص‌تری‌ را که‌ در معاملات‌ خود با واحد تجاری‌ بدست‌ می‌آورند با این‌ مرجع‌ اطلاعاتی‌ بسنجند . استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ و نیازهای‌ اطلاعاتی‌ آنها به‌ شرح‌ زیر است‌ :

الف‌ ـ سرمایه‌گذاران‌:
سرمایه‌گذاران‌ به‌ عنوان‌ تأمین‌کنندگان‌ سرمایه‌ متضمن‌ ریسک‌ واحد تجاری‌ و مشـاوریـن‌ آنـان‌ علاقه‌منـد بـه‌ اطـلاعـاتـی‌ در مـورد ریسـک‌ ذاتـی‌ و بـازده‌ سرمایه‌گذاریهای‌ خود می‌باشند . اینان‌ به‌ اطلاعاتی‌ نیاز دارند که‌ براساس‌ آن‌ بتوانند در مورد خرید ، نگهداری‌ یا فروش‌ سهام‌ تصمیم‌گیری‌ کنند و عملکرد مدیریت‌ واحد تجاری‌ و توان‌ واحد تجاری‌ را جهت‌ پرداخت‌ سود سهام‌ مورد ارزیابی‌ قرار دهند .
ب‌ ـ اعطاکنندگان‌ تسهیلات‌ مالی‌ :
اعطاکننندگان‌ تسهیلات‌ مالی‌ علاقه‌مند به‌ اطلاعاتی‌ هستند که‌ براساس‌ آن‌ بتوانند توان‌ واحد تجاری‌ را در بازپرداخت‌ به‌موقع‌ اصل‌ و متفرعات‌ تسهیلات‌ دریافتی‌ ارزیابی‌ کنند.
ج‌ ـ تأمین‌کنندگان‌ کالا و خدمات‌ و سایر بستانکاران‌:
تأمین‌کنندگان‌ کالا و خدمات‌ و سایر بستانکاران‌ به‌ اطلاعاتی‌ علاقه‌مند هستند که‌ آنها را در اتخاذ تصمیم‌ در زمینه‌ فروش‌ کالا و خدمات‌ به‌ واحد تجاری‌ و ارزیابی‌ توان‌ واحد تجاری‌ جهت‌ بازپرداخت‌ بدهیهای‌ خود در سررسید، یاری‌ رساند. بستانکاران‌ تجاری‌ برعکس‌ اعطاکنندگان‌ تسهیلات‌ مالی‌ به‌ وضعیت‌ واحد تجاری‌ در کوتاه‌مدت‌ علاقه‌مند هستند مگر آنکه‌ واحد تجاری‌ از مشتریان‌ عمده‌ آنان‌ بوده‌ و ادامه‌ فعالیت‌ آنان‌ به‌ تداوم‌ معاملات‌ با واحد تجاری‌ متکی‌ باشد.
د ـ مشتریان‌ :
علاقه‌ مشتریان‌ به‌ کسب‌ اطلاعات‌ در مورد تداوم‌ فعالیت‌ واحد تجاری‌ است‌، بالاخص‌ زمانی‌ که‌ رابطه‌ آنان‌ با واحد تجاری‌ بلندمدت‌ بوده‌ یا اینکه‌ درحد قابل‌ ملاحظه‌ای‌ به‌ محصولات‌ و خدمات‌ واحد تجاری‌ وابسته‌ باشند.
ه ـ کارکنان‌ واحد تجاری‌ :
کارکنان‌ و نمایندگان‌ آنها به‌ اطلاعاتی‌ در مورد ثبات‌ و سودآوری‌ کارفرمایان‌ خود علاقه‌مندند. اینان‌ همچنین‌ علاقه‌مند به‌ اطلاعاتی‌ هستند که‌ آنها را در ارزیابی‌ توان‌ واحد تجاری‌ مبنی‌بر تأمین‌ حقوق‌ و مزایا، ایجاد فرصتهای‌ شغلی‌ و پرداخت‌ مزایای‌ پایان‌ خدمت‌ یاری‌ دهد.
و ـ دولت‌ و مؤسسات‌ دولتی‌ :
دولت‌ و مؤسسات‌ تابع‌ آن‌ در رابطه‌ با تخصیص‌ منابع‌ علاقه‌مند به‌ فعالیتهای‌ واحد تجاری‌ هستند. اینان‌ همچنین‌ برای‌ تنظیم‌ فعالیتهای‌ واحدهای‌ تجاری‌، تعیین‌ سیاستهای‌ مالیاتی‌ و تشخیص‌ مالیات‌ و نیز تهیه‌ آمار ملی‌ به‌ اطلاعات‌ نیاز دارند.
ز ـ جامعه‌ به‌طور اعم‌ :
آحاد جامعه‌ به‌ طرق‌ مختلف‌ تحت‌ تأثیـر واحدهـای‌ تجـاری‌ قرار می‌گیرند. به‌طور مثـال‌، واحدهـای‌ تجـاری‌ ممکن‌ است‌ در اقتصـاد محلی‌ از طریق‌ ایجـاد اشتغـال‌ و استفـاده‌ از محصولات‌ فروشندگان‌ محلی‌ نقش‌ قابل‌ ملاحظـه‌ای‌ ایفاکنند. از طریق‌ ارائـه‌ اطلاعـات‌ در مورد رونـدهـا و تحولات‌ اخیـر در رشـد واحـد تجاری‌ و طیف‌فعالیتهای‌ آن‌، صورتهـای‌ مالی‌ می‌تواند برای‌ آحاد جامعه‌ مفید باشد.
ح‌ ـ سایر استفاده‌کنندگان‌ :
اشخاص‌ دیگری‌ که‌ عمدتاً به‌ ارائـه‌ انواع‌ خدمات‌ به‌ استفاده‌کنندگان‌ فوق‌الذکر بالاخص‌ سرمایه‌گذاران‌ اشتغال‌ دارند، جهت‌ رفع‌ برخی‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ خود به‌ صورتهای‌ مالی‌ تکیه‌ می‌کنند. اشخاص‌ مزبور ازجمله‌ شامل‌ بورس‌ اوراق‌ بهادار، کارگزاران‌ بورس‌، تحلیل‌گران‌ مالی‌ و پژوهشگران‌ می‌باشند.

6ـ1. مدیریت‌ واحد تجاری‌ مسئول‌ تهیه‌ و ارائـه‌ صورتهای‌ مالی‌ می‌باشد. مدیریت‌ به‌ شکل‌ و محتوای‌ صورتهای‌ مالی‌ علاقه‌مند است‌ زیرا این‌ صورتها ابزار اصلی‌ انتقال‌ اطلاعات‌ مالی‌ در مورد واحد تجاری‌ به‌ اشخاص‌ خارج‌ از آن‌ است‌. مدیریت‌ از اطلاعات‌ اضافی‌ در انجام‌ وظایف‌ برنامه‌ریزی‌، تصمیم‌گیری‌ و کنترل‌ کمک‌ می‌گیرد و قادر است‌ شکل‌ و محتوای‌ چنین‌ اطلاعات‌ اضافی‌ را در راستای‌ رفع‌ نیازهای‌ خود تعیین‌ کند. گزارش‌ چنین‌ اطلاعاتی‌ خارج‌ از دامنه‌ کاربرد این‌ مجموعه‌ است‌. معهذا اطلاعات‌ مندرج‌ در صورتهای‌ مالی‌ منتشره‌ بایستی‌ با اطلاعات‌ مورد استفاده‌ مدیریت‌ جهت‌ ارزیابی‌ وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ در تضاد نباشد.

وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌
7ـ1. اتخاذ تصمیمات‌ اقتصادی‌ توسط‌ استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ مستلزم‌ ارزیابی‌ توان‌ واحد تجاری‌ جهت‌ ایجاد وجه‌ نقد و زمان‌ و قطعیت‌ ایجاد آن‌ است‌. این‌ توان‌ در نهایت‌، تعیین‌کننده‌ ظرفیت‌ واحد تجاری‌ جهت‌ انجام‌ پرداختهایی‌ از قبیل‌ پرداخت‌ حقوق‌ و مزایا به‌ کارکنان‌، پرداخت‌ به‌ تأمین‌کنندگان‌ کالا و خدمات‌، پرداخت‌ مخارج‌ مالی‌، انجام‌ سرمایه‌گذاری‌، بازپرداخت‌ تسهیلات‌ دریافتی‌ و توزیع‌ سود بین‌ صاحبان‌ سرمایه‌ است‌. ارزیابی‌ توان‌ ایجاد وجه‌ نقد از طریق‌ تمرکز بر وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و جریانهای‌ نقدی‌ واحد تجاری‌ و استفاده‌ از آنها در پیش‌بینی‌ جریانهای‌ نقدی‌ مورد انتظار و سنجش‌ انعطاف‌پذیری‌ مالی‌، تسهیل‌ می‌گردد.

8 ـ1. وضعیت‌ مالی‌ یک‌ واحد تجاری‌ دربرگیرنده‌ منابع‌ اقتصادی‌ تحت‌ کنترل‌ آن‌، ساختار مالی‌ آن‌، میزان‌ نقدینگی‌ و توان‌ بازپرداخت‌ بدهیها و ظرفیت‌ سازگاری‌ آن‌ با تغییرات‌ محیط‌ عملیاتی‌ است‌. اطلاعات‌ درباره‌ وضعیت‌ مالی‌ در ترازنامه‌ ارائه‌ می‌شود. اطلاعات‌ درباره‌ منابع‌ اقتصادی‌ تحت‌ کنترل‌ واحد تجاری‌ و کاربرد این‌ منابع‌ در گذشته‌ برای‌ پیش‌بینی‌ توانایی‌ واحد تجاری‌ جهت‌ ایجاد وجه‌ نقد از این‌ منابع‌ در آینده‌ مفید است‌. اطلاعات‌ در مورد ساختار مالی‌ برای‌ پیش‌بینی‌ نیازهای‌ استقراضی‌ آتی‌ و چگونگی‌ توزیع‌ سودها و جریانهای‌ نقدی‌ آتی‌ بین‌افراد ذیحق‌ در واحد تجاری‌ مفید است‌. این‌ اطلاعات‌ همچنین‌ برای‌ پیش‌بینی‌ میزان‌ موفقیت‌ احتمالی‌ واحد تجاری‌ جهت‌ دستیابی‌ به‌ تسهیلات‌ مالی‌ بیشتر مفید می‌باشد. اطلاعات‌ در مورد نقدینگی‌ و توانایی‌ بازپرداخت‌ بدهیها برای‌ پیش‌بینی‌ توان‌ واحد تجاری‌ جهت‌ ایفای‌ تعهدات‌ مالی‌ خود در سررسید مفید است‌. "نقدینگی‌" به‌ فراهم‌بودن‌ وجه‌ نقد در آینده‌ نزدیک‌ پس‌ از احتساب‌ تعهدات‌ مالی‌ تا آن‌ زمان‌ اطلاق‌ می‌شود. "توان‌ بازپرداخت‌ بدهیها" به‌ فراهم‌بودن‌ وجه‌ نقد جهت‌ ایفای‌ تعهدات‌ مالی‌ در سررسید و طی‌ مدتی‌ بالنسبه‌ فراتر از آینده‌ نزدیک‌ اطلاق‌ می‌شود. اطلاعات‌ مربوط‌ به‌ ظرفیت‌ سازگاری‌ با تغییرات‌ محیط‌ عملیاتی‌ برای‌ ارزیابی‌ میزان‌ ریسک‌ تحمل‌ زیان‌ یا کسب‌ منافع‌ از تغییرات‌ غیرمنتظره‌ مفید می‌باشد. این‌ ظرفیت‌ به‌ انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ نیز مربوط‌ می‌باشد.

9ـ1. عملکرد مالی‌ واحد تجاری‌ دربرگیرنده‌ بازده‌ حاصل‌ از منابع‌ تحت‌ کنترل‌ واحد تجاری‌ است‌. اطلاعات‌ درباره‌ عملکرد مالی‌ درصورت‌ سود و زیان‌ و صورت‌ سود و زیان‌ جامع‌ ارائه‌ می‌شود. اطلاعات‌ در مورد عملکرد مالی‌ و تغییرپذیری‌ آن‌ برای‌ پیش‌بینی‌ ظرفیت‌ واحد تجاری‌ جهت‌ استفاده‌ مؤثر از منابع‌ موجود آن‌ و قضاوت‌ درباره‌ میزان‌ اثربخشی‌ استفاده‌ احتمالی‌ از منابع‌ اضافی‌ توسط‌ واحد تجاری‌ است‌.

10ـ1. اطلاعات‌ در مورد جریانهای‌ نقدی‌ درصورت‌ جریان‌ وجوه‌ نقد ارائه‌ می‌شود. این‌ اطلاعات‌ از جنبه‌ای‌ دیگر عملکرد مالی‌ واحد تجاری‌ را از طریق‌ انعکاس‌ مبالغ‌ و منابع‌ اصلی‌ جریانهای‌ ورودی‌ و خروجی‌ وجه‌ نقد به‌ نمایش‌ می‌گذارد. اطلاعات‌ موصوف‌ جهت‌ ارزیابی‌ میزان‌ تأثیر عملکرد مالی‌ واحد تجاری‌ برجریانهای‌ نقدی‌ آن‌ مفید می‌باشد و بالاخص‌ در راستای‌ ارزیابی‌ انعطاف‌پذیری‌ مالی‌، مربوط‌ تلقی‌ می‌شود.

11ـ1. انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ عبارت‌ از توانایی‌ واحد تجاری‌ مبنی‌بر اقدام‌ مؤثر جهت‌ تغییر میزان‌ و زمان‌ جریانهای‌ نقدی‌ آن‌ می‌باشد به‌ گونه‌ای‌ که‌ واحد تجاری‌ بتواند درقبال‌ رویدادها و فرصتهای‌ غیرمنتظره‌ واکنش‌ نشان‌ دهد. مجموعه‌ صورتهای‌ مالی‌، اطلاعاتی‌ را که‌ جهت‌ ارزیابی‌ انعطاف‌پذیری‌ واحد تجاری‌ مفید است‌ منعکس‌ می‌کند. انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ را قادر می‌سازد تا از فرصتهای‌ غیرمنتظره‌ سرمایه‌گذاری‌ به‌خوبی‌ بهره‌ گیرد و در دورانی‌ که‌ جریانهای‌ نقدی‌ حاصل‌ از عملیات‌ مثلاً بدلیل‌ کاهش‌ غیرمنتظره‌ در تقاضا برای‌ محصولات‌ تولیدی‌ واحد تجاری‌ در سطح‌ پایین‌ و احتمالاً منفی‌ قرار دارد به‌ حیات‌ خود ادامه‌ دهد.

12ـ1. توضیحـات‌ مکمل‌ درارتبـاط‌ با وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ دریادداشتهای‌ توضیحی‌ ارائـه‌ می‌شود کـه‌ جزء لاینفک‌ صورتهـای‌ مالی‌ محسوب‌ می‌گردد.

13ـ1. اجزای‌ صورتهای‌ مالی‌ با یکدیگر ارتباط‌ متقابل‌ دارند زیرا منعکس‌کننده‌ جنبه‌های‌ مختلف‌ معاملات‌ یا سایر رویدادهای‌ یکسان‌ می‌باشند. اگرچه‌ هریک‌ از صورتهای‌ مالی‌، اطلاعاتی‌ را که‌ با دیگر صورتها متفاوت‌ است‌ ارائه‌ می‌کند، احتمالاً هیچ‌ یک‌ از صورتها تنها در خدمت‌ یک‌ هدف‌ واحد نیست‌ یا همه‌ اطلاعات‌ لازم‌ برای‌ نیازهای‌ خاص‌ استفاده‌کنندگان‌ را فراهم‌ نمی‌آورد. به‌طور مثال‌ صورت‌ سود و زیان‌ اطلاعاتی‌ را در مورد میزان‌ سود دوره‌ ارائه‌ می‌کند، لیکن‌ اطلاعات‌ مندرج‌ در ترازنامه‌ و صورت‌ جریان‌ وجوه‌ نقد به‌ ارزیابی‌ این‌ امر که‌ آیا این‌ سود، بازده‌ معقولی‌ است‌ یا خیر و میزانی‌ که‌ این‌ سود بیانگر بازده‌ نقدی‌ است‌، کمک‌ می‌کند.

پیوست‌ استانداردهای‌ حسابداری‌
مفاهیـم‌ نظری‌ گزارشگـری‌ مالـی‌
فصل‌ دوم‌
خصوصیات‌ کیفی‌ اطلاعات‌ مالی‌

1ـ2. خصوصیات‌ کیفی‌ به‌ خصوصیاتی‌ اطلاق‌ می‌شود که‌ موجب‌ می‌گردد اطلاعات‌ ارائه‌ شده‌ در صورتهای‌ مالی‌ برای‌ استفاده‌کنندگان‌ در راستای‌ ارزیابی‌ وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ مفید واقع‌ شود.

2ـ2. برخی‌ خصوصیات‌ کیفی‌ به‌ محتوای‌ اطلاعات‌ مندرج‌ در صورتهای‌ مالی‌ و برخی‌ دیگر به‌ چگونگی‌ ارائـه‌ این‌ اطلاعات‌ مربوط‌ می‌شود.

3ـ2. خصوصیات‌ کیفی‌ اصلی‌ مرتبط‌ با محتوای‌ اطلاعات‌، " مربوط‌ بودن‌ " و " قابل‌ اتکابودن‌ " است‌. هرگاه‌ اطلاعات‌ مالی‌ مربوط‌ و قابل‌ اتکا نباشد، مفید نخواهد بود. مربوط‌بودن‌ و قابل‌ اتکابودن‌ خود متشکل‌ از خصوصیات‌ دیگری‌ است‌ که‌ در بندهای‌ 8ـ2 الی‌ 19ـ2 مطرح‌ می‌شود.

4ـ2. خصوصیات‌ کیفی‌ اصلی‌ مرتبط‌ با ارائه‌ اطلاعات‌، " قابل‌ مقایسه‌بودن‌ " و " قابل‌ فهم‌بودن‌ " است‌. حتی‌ اگر اطلاعات‌ مربوط‌ و قابل‌ اتکا باشد، مفید بودن‌ آن‌ درصورت‌ قابل‌ مقایسه‌نبودن‌ و قابل‌ فهم‌نبودن‌ دچار محدودیت‌ خواهد بود. خصوصیات‌ کیفی‌ قابل‌ مقایسه‌ بودن‌ و قابل‌ فهم‌بودن‌، برمفیدبودن‌ اطلاعات‌ می‌افزاید و در بندهای‌ 20ـ2 الی‌ 29ـ2 مطرح‌ می‌شود.

5 ـ2. رابطه‌ بین‌ خصوصیات‌ کیفی‌ در شکل‌ صفحه‌ بعدنمایش‌ یافته‌ است‌.

کیفیت‌ "اهمیت‌"
6ـ2. اهمیت‌ یک‌ کیفیت‌ آستانه‌ای‌ است‌. اهمیت‌ به‌ جای‌ اینکه‌ یک‌ خصوصیت‌ کیفی‌ اصلی‌ لازم‌ برای‌ اطلاعات‌ باشد یک‌ نقطه‌ انقطاع‌ است‌ و باید قبل‌ از سایر خصوصیات‌ کیفی‌ اطلاعات‌ مورد توجه‌ قرار گیرد. اگر اطلاعات‌ بااهمیت‌ نباشد نیازی‌ به‌ بررسی‌ بیشتر آن‌ نیست‌.

مفاهیـم‌ نظری‌ گزارشگـری‌ مالـی‌

رابطه بین خصوصیات کیفی اطلاعات مالی

اطلاعاتی که حائز اهمیت نیست نمی¬تواند مفید باشد کیفیت آستانه¬ای

نوعی موازنه خصوصیات کیفی اصلی مرتبط با محتوای اطلاعات
لازم است

اطلاعاتی که عاری از اشتباه و تمایلات
جانبدارانه باشد اطلاعاتی که بر تصمیمگیریها تاثیر گذارد

خصوصیات کیفی اصلی
مرتبط با ارائه اطلاعات

7ـ2. اطلاعاتی‌ بااهمیت‌ است‌ که‌ بتواند برتصمیمات‌ اقتصادی‌ استفاده‌کنندگان‌ که‌ برمبنای‌ صورتهای‌ مالی‌ اتخاذ می‌شود ، تأثیر گذارد . اگر اطلاعات‌، نادرست‌ ارائـه‌ شود یا حذف‌ گردد ، اهمیت‌ ارائـه‌ نادرست‌ یا حذف‌ اطلاعات‌ ، به‌ میزان‌ و ماهیت‌ قلم‌ مورد بحث‌ براساس‌ قضاوتی‌ که‌ در شرایط‌ مربوط‌ اعمال‌ می‌شود ، بستگی‌ دارد . جنبه‌هایی‌ از ماهیت‌ که‌ برقضاوت‌ در مورد اهمیت‌ یک‌ قلم‌ تأثیر می‌گذارد شامل‌ معاملات‌ و سایر رویدادهای‌ بوجود آورنده‌ آن‌ و نیز سرفصلهای‌ خاص‌ صورتهای‌ مالی‌ و افشائیاتی‌ است‌ که‌ تحت‌ تأثیر قرار گرفته‌ است‌. مواردی‌ که‌ باید مدنظر قرار گیرد شامل‌ سایر عناصر صورتهای‌ مالی‌ در کلیت‌ آن‌ و دیگر اطلاعات‌ دردسترس‌ استفاده‌کنندگان‌ است‌ که‌ بتواند بر ارزیابی‌ آنها از صورتهای‌ مالی‌ تأثیر گذارد. این‌ امر به‌ طور مثال‌ متضمن‌ ملاحظه‌ تأثیر آن‌ قلم‌ برارزیابی‌ روندهاست‌. در مورد دو یا چند قلم‌ مشابه‌، اهمیت‌ مجموع‌ و نیز تک‌تک‌ آنها باید مدنظر قرار گیرد.

خصوصیات‌ کیفی‌ مرتبط‌ با محتوای‌ اطلاعات‌
مربوط‌ بودن‌ :
8ـ2. اطلاعاتی‌ مربوط‌ تلقی‌ می‌شود که‌ برتصمیمات‌ اقتصادی‌ استفاده‌کنندگان‌ در ارزیابی‌ رویدادهای‌ گذشته‌ ، حال‌ یا آینده‌ یا تائید یا تصحیح‌ ارزیابیهای‌ گذشته‌ آنها مؤثر واقع‌ شود .

ارزش‌ پیش‌بینی‌کنندگی‌ و تأییدکنندگی‌
9ـ2. " اطلاعات‌ مربوط‌ " ، یا دارای‌ ارزش‌ پیش‌بینی‌کنندگی‌ و یا حائز ارزش‌ تأییدکنندگی‌ است‌ . نقشهای‌ پیش‌بینی‌کنندگی‌ و تأییدکنندگی‌ اطلاعات‌ به‌ هم‌ مربوط‌ می‌باشند. به‌ طور مثال‌، اطلاعات‌ در مورد سطح‌ و ساختار فعلی‌ داراییهای‌ واحد تجاری‌، برای‌ استفاده‌کنندگانی‌ که‌ سعی‌ دارند توان‌ واحد تجاری‌ را در استفاده‌ از فرصتها و واکنش‌ به‌ شرایط‌ نامطلوب‌ پیش‌بینی‌ کنند، دارای‌ ارزش‌ است‌. همین‌ اطلاعات‌ دارای‌ نقش‌ أییدکنندگی‌
در مورد پیش‌بینی‌های‌ گذشته‌ مثلاً درباره‌ ساختار واحد تجاری‌ و ماحصل‌ عملیات‌ می‌باشد.

10ـ2. اطلاعات‌ در مورد وضعیت‌ مالی‌ و عملکرد مالی‌ گذشته‌ اغلب‌ برای‌ پیش‌بینی‌ وضعیت‌ مالی‌ و عملکرد مالی‌ آتی‌ و سایر موضوعات‌ مورد علاقه‌ مستقیم‌ استفاده‌کنندگان‌ از قبیل‌ پرداخت‌ سود سهام‌ و دستمزد، تغییرات‌ در بهای‌ اوراق‌ بهادار و توانایی‌ واحد تجاری‌ جهت‌ ایفای‌ تعهدات‌ خود در سررسید، مورداستفاده‌ قرار می‌گیرد. برای‌ اینکه‌ اطلاعات‌ دارای‌ ارزش‌ پیش‌بینی‌کنندگی‌ باشد نیازی‌ نیست‌ که‌ در قالب‌ یک‌ پیش‌بینی‌ صریح‌ ارائه‌ شود. معهذا توان‌ پیش‌بینی‌ براساس‌ صورتهای‌ مالی‌ تحت‌ تأثیر نحوه‌ نمایش‌ اطلاعات‌ در مورد معاملات‌ و سایر رویدادهای‌ گذشته‌ ارتقا می‌یابد. به‌طور مثال‌ هرگاه‌ اقلام‌ غیرمعمول‌، غیرعادی‌ و غیر تکراری‌ درآمد یا هزینه‌ جداگانه‌ افشا شود، ارزش‌ پیش‌بینی‌کنندگی‌ صورتهای‌ عملکرد مالی‌ افزایش‌ می‌یابد.

انتخاب‌ خاصه‌
11ـ2. برای‌ ارائه‌ اقلام‌ در صورتهای‌ مالی‌ باید خاصه‌ قلم‌ مورد ارائه‌ انتخاب‌ شود. صورتهای‌ مالی‌ تنها می‌توانند آن‌ خاصه‌هایی‌ را ارائه‌ کند که‌ برحسب‌ واحد پول‌ قابل‌ بیان‌ است‌. چندین‌ خاصه‌ پولی‌ وجود دارد که‌ می‌توان‌ در صورتهای‌ مالی‌ ارائه‌ کرد از قبیل‌ بهای‌ تمام‌ شده‌ تاریخی‌، بهای‌ جایگزینی‌ یا خالص‌ ارزش‌ فروش‌. انتخاب‌ خاصه‌ای‌ که‌ قرار است‌ در صورتهای‌ مالی‌ گزارش‌ شود باید مبتنی‌بر مربوط‌بودن‌ آن‌ به‌ تصمیمات‌ اقتصادی‌ استفاده‌کنندگان‌ باشد اطلاعات‌ در مورد سایر خاصه‌ها ازجمله‌ خاصه‌های‌ غیرقابل‌ بیان‌ به‌ پول‌ از قبیل‌ مقادیر و سررسیدها را می‌توان‌ با شرح‌ اقلام‌ در صورتهای‌ مالی‌ یا یادداشتهای‌ توضیحی‌ به‌ استفاده‌کننده‌ انتقال‌ داد.

قابل‌ اتکا بودن‌
12ـ2. برای‌ اینکه‌ اطلاعات‌ مفید باشد باید همچنین‌ قابل‌ اتکا باشد . اطلاعاتی‌ قابل‌اتکاست‌ که‌ عاری‌ از اشتباه‌ و تمایلات‌ جانبدارانه‌ بااهمیت‌ باشد و به‌ طور صادقانه‌ معرف‌ آن‌ چیزی‌ باشد که‌ مدعی‌ بیان‌ آن‌ است‌ یا به‌ گونه‌ای‌ معقول‌ انتظار می‌رود بیان‌ کند .

13ـ2. اطلاعات‌ ممکن‌ است‌ مربوط‌ باشد لیکن‌ ماهیتاً یا در بیان‌ چنان‌ غیرقابل‌اتکا باشد که‌ شناخت‌ آن‌ در صورتهای‌ مالی‌ به‌طور بالقوه‌ گمراه‌کننده‌ شود. به‌طور مثال‌ اگر اعتبار و مبلغ‌ یک‌ ادعای‌ خسارت‌ در یک‌ اقدام‌ قانونی‌ مورد سئوال‌ واقع‌ شود، ممکن‌ است‌ شناخت‌ کل‌ مبلغ‌ ادعا در ترازنامه‌ برای‌ واحد تجاری‌ نامناسب‌ باشد گرچه‌ افشای‌ مبلغ‌ و شرایط‌ ادعا می‌تواند مناسب‌ باشد.

بیان‌ صادقانه‌

14ـ2. اطلاعات‌ باید اثر معاملات‌ و سایر رویدادهایی‌ را که‌ ادعا می‌کند بیانگر آن‌ است‌ یا به‌ گونه‌ای‌ معقول‌ انتظار می‌رود بیانگر آن‌ باشد به‌طور صادقانه‌ بیان‌ کند. بدین‌ترتیب‌ مثلاً ترازنامه‌ باید بیانگر صادقانه‌ اثرات‌ معاملات‌ و سایر رویدادهایی‌ باشد که‌ منجر به‌ عناصری‌ در تاریخ‌ ترازنامه‌ شوند که‌ معیارهای‌ شناخت‌ را احراز کرده‌ باشند.

15ـ2. بیشتر اطلاعات‌ مالی‌ تا حدی‌ در معرض‌ این‌ مخاطره‌ قرار دارند که‌ آنچه‌ را که‌ مدعی‌ نمایش‌ آن‌ هستند کاملاً به‌ طور صادقانه‌ بیان‌ نکنند. این‌ بدان‌دلیل‌ است‌ که‌ در تشخیص‌ معاملات‌ و سایر رویدادهایی‌ که‌ قرار است‌ اندازه‌گیری‌ شود یا در طراحی‌ و اعمال‌ روشهای‌ اندازه‌گیری‌ و ارائه‌ای‌ که‌ بتواند پیامهای‌ مرتبط‌ با آن‌ معاملات‌ و سایر رویدادها را انتقال‌ دهد، مشکلات‌ ذاتی‌ وجود دارد. در برخی‌ موارد اندازه‌گیری‌ اثرات‌ مالی‌ اقلام‌ ممکن‌ است‌ آنقدر مبهم‌ باشد که‌ واحدهای‌ تجاری‌ عموماً از شناخت‌ آنها در صورتهای‌ مالی‌ خودداری‌ کنند. معهذا در مواردی‌ دیگر ممکن‌ است‌ شناخت‌ اقلام‌ در صورتهای‌ مالی‌ مربوط‌ تلقی‌ شود و خطر اشتباه‌ مربوط‌ به‌ شناخت‌ و اندازه‌گیری‌ آنها نیز افشا گردد (نحوه‌ برخورد با ابهام‌ در فصل‌4 مطرح‌ می‌شود).

رجحان‌ محتوا بر شکل‌

16ـ2. اگر قرار است‌ اطلاعات‌ بیانگر صادقانه‌ معاملات‌ و سایر رویدادهایی‌ که‌ مدعی‌ بیان‌ آنهاست‌ باشد، لازم‌ است‌ که‌ این‌ اطلاعات‌ براساس‌ محتوا و واقعیت‌ اقتصادی‌ و نه‌ صرفاً شکل‌ قانونی‌ آنها به‌ حساب‌ گرفته‌ شود . محتوای‌ معاملات‌ و سایر رویدادها همواره‌ با شکل‌ قانونی‌ آنها سازگار نیست‌. هرچند اثرات‌ خصوصیات‌ قانونی‌ یک‌ معامله‌ خود بخشی‌ از محتوا و اثر تجاری‌ آن‌ است‌، این‌ اثرات‌ بایستی‌ در چارچوب‌ کلیت‌ معامله‌ ازجمله‌ هرگونه‌ معاملات‌ مرتبط‌ مورد تفسیر قرار گیرد. به‌طور مثال‌ یک‌ واحد تجاری‌ ممکن‌ است‌ مالکیت‌ قانونی‌ یک‌ کالا را به‌شخص‌ دیگری‌ واگذار کند. لیکن‌ هرگاه‌ به‌ شرایط‌ معامله‌ از یک‌ دیدگاه‌ کلی‌ نگریسته‌ شود، ممکن‌ است‌ این‌ مطلب‌ آشکار شود که‌ ترتیباتی‌ وجود داشته‌ است‌ که‌ از ادامه‌ دسترسی‌ واحد تجاری‌ به‌ منافع‌ اقتصادی‌ آتی‌ آن‌ کالا اطمینان‌ حاصل‌ شود. در چنین‌ شرایطی‌ گزارش‌ معامله‌ به‌ عنوان‌ یک‌ معامله‌ فروش‌ از لحاظ‌ مقاصد گزارشگری‌، بیان‌ صادقانه‌ معامله‌ انجام‌ شده‌ نمی‌باشد.

بی‌طرفی‌
17ـ2. اطلاعات‌ مندرج‌ در صورتهای‌ مالی‌ باید بی‌طرفانه‌ یعنی‌ عاری‌ از تمایلات‌ جانبدارانه‌ باشد. چنانچه‌ انتخاب‌ و یا ارائـه‌ این‌ اطلاعات‌ به‌گونه‌ای‌ باشد که‌ برتصمیم‌گیری‌ یا قضاوت‌ در جهت‌ نیل‌به‌ نتیجه‌ای‌ از قبل‌ تعیین‌ شده‌، اثر گذارد، صورتهای‌ مالی‌ بی‌طرف‌ نمی‌باشد.

احتیـاط‌
18ـ2. تهیه‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ درعین‌ حال‌ باید با ابهاماتی‌ که‌ به‌گونه‌ای‌ اجتناب‌ناپذیر بربسیاری‌ رویدادها و شرایط‌ سایه‌افکنده‌ برخورد کنند. نمونه‌ این‌ ابهامات‌ عبارت‌ است‌ از قابلیت‌ وصول‌ مطالبات‌، عمر مفید احتمالی‌ داراییهای‌ ثابت‌ مشهود و تعداد و میزان‌ ادعاهای‌ احتمالی‌ مربوط‌ به‌ ضمانت‌ کالای‌ فروش‌ رفته‌. چنین‌ مواردی‌ با رعایت‌ احتیاط‌ در تهیه‌ صورتهای‌ مالی‌ و همراه‌ با افشای‌ ماهیت‌ و میزان‌ آنها شناسایی‌ می‌شود. احتیاط‌ عبارت‌ است‌ از کاربرد درجه‌ای‌ از مراقبت‌ که‌ در اعمال‌ قضاوت‌ برای‌ انجام‌ براورد در شرایط‌ ابهام‌ مورد نیاز است‌ به‌گونه‌ای‌ که‌ درآمدها یا داراییها بیشتر از واقع‌ و هزینه‌ها یا بدهیها کمتر از واقع‌ ارائه‌ نشود . اعمال‌ احتیاط‌ نباید منجر به‌ ایجاد اندوخته‌های‌ پنهانی‌ یا ذخایر غیر ضروری‌ گردد یاداراییها و درآمدها را عمداً کمتر از واقع‌ و بدهیها و هزینه‌ها را عمداً بیشتر از واقع‌ نشان‌ دهد زیرا این‌ امر موجب‌ نقض‌ بی‌طرفی‌ است‌ و بر قابلیت‌ اتکای‌ اطلاعات‌ مالی‌ اثر می‌گذارد.

کامل‌ بودن‌
19ـ2. اطلاعات‌ مندرج‌ در صورتهای‌ مالی‌ باید باتوجه‌ به‌ کیفیت‌ اهمیت‌ و ملاحظات‌ مربوط‌ به‌ فزونی‌ منافع‌ برهزینه‌ تهیه‌ و ارائـه‌ آن‌، کامل‌ باشد. حذف‌ بخشی‌ از اطلاعات‌ ممکن‌ است‌ باعث‌ شود که‌ اطلاعات‌ نادرست‌ یا گمراه‌کننده‌ شود و لذا قابل‌ اتکا نباشد و از مربوط‌بودن‌ آن‌ کاسته‌ شود.

خصوصیات‌ کیفی‌ مرتبط‌ با ارائـه‌ اطلاعات‌
20ـ2. همان‌طور که‌ در بند 4ـ2 ذکر شد خصوصیات‌ مربوط‌ به‌ ارائـه‌ شامل‌ "قابل‌مقایسه‌بودن‌" و "قابل‌ فهم‌بودن‌" است‌. اطلاعاتی‌ که‌ فاقد این‌ خصوصیات‌ باشد علیرغم‌ مربوط‌بودن‌ و قابل‌ اتکابودن‌، دارای‌ فایده‌ محدودی‌ است‌.

قابل‌ مقایسه‌ بودن‌
21ـ2. استفاده‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ باید بتوانند صورتهای‌ مالی‌ واحد تجاری‌ را طی‌ زمان‌ جهت‌ تشخیص‌ روند تغییرات‌ در وضعیت‌ مالی‌ ، عملکرد مالی‌ وانعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ مقایسه‌ نمایند . استفاده‌کنندگان‌ همچنین‌ باید ب