نوع فایل: word
قابل ویرایش 100 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
چکیده:
هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر زنگ ورزش بر روی سلامت روانی دانش آموزان مقطع پنجم ابتدایی شهرستان ابهر که فرضیه های عنوان شده عبارتند از مقایسه سلامت روانی در بین دانش آموزان ورزشکار و غیر ورزشکار و فرضیه دوم عبارتند از بررسی افزایش زنگ ورزش بر روی سلامت روانی دانش آموزان که جامعه مورد مطالعه عبارتند از دانش آموزان مقطع پنجم ابتدایی شهر ابهر که 80نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده که انتخاب نمونه ها بطور تصادفی بوده است و جهت آزمون فرضیه ها از روش آماریtمتغییر مستقل و.... استفاده گردیده که نتایج بدست آمده نشان می دهد که تاثیر افزایش زنگ ورزش در بالا رفتن سلامت روانی دانش آموزان می تواند تاثیر زیدی داشته باشد و همین طور بین دانش آموزان ورزشکار و غیر ورزشکار از لحاظ سلامت روانی تفاوت معنی داری وجود دارد .
مقدمه :
نوجوانی و کودکی دوره ای از زندگی انسان را تشکیل می دهد که مخصوصا برای طرح سوال درباره ارزشهاو اصول اخلاقی و ایجاد سلامت روانی مساعد است . جیمز ویلسون معتقد است که انسان با حس ایجاد سلامت روانی. حسی که خیلی تجلی می کند می تواند زندگی رو به آرامش برای خود رقم بزند کودکان با توانایی حرف زدن متولد می شوند اما اگر کسی حرف زدن را به آنها یاد ندهد آنها حف نخواهند زد همین متولد در ایجاد سلامت روانی هم می تواند دخالت داشته باشد به طوری که اگر در محیط خانه و یا حتی مدرسه در ایجاد سلامت روحی و روانی برای کودکان قدم برنداشته حتما کودک دچر حالات روانی مانند اضطراب ، گوشه گیری و موارد دیگر خواهد شد که قضاوت اخلاقی بر دلایل و برهایی استوار است که این برهانها را بر حسب دیدگاه ها هدفهایی که آنها را بر می انگیزند به شش مرحله تقسیم کرده و آن گاه دوباره در سه سطح جای داده است که به دلیل رویدادهای اجتماعی وپیامد های منحصر به فرد در دوران کودکی و دوره ها ی بهرانی برای فرزند و گاهی اوقات روابط نامناسب والدین با هم دیگر در جلوی چشم کودک باعث تحولاتی در روحیه کودک می شود که گاه با تاوان سختی روبه روست . سلامت روانی و ایجاد آن در افراد در تمامی سنین مورد اهمیت قرار می گیر که باعث ترقی و رسین به اوج می شود و گاهی آدمی با ایجاد روحیه سالم و بی دغدغه می تواند به اوج خود شکوفایی برسد که تمام این رسیدن ها به عواملی مانند خانه – خانواده – والدین و مدرسه و مربیان بستگی دارد که به عنوان مثال و مسئله ای که در تحقیق حاضر مورد توجه است رسیدن به اوقات آزاد کودکان به کارها و عملیات سالم و توجه به اطراف دور و بر خود و استفاده بهینه می تواند در ایجاد سلامت روانی دخالت داشته باشد و همین طور خانواده که در رسیدن به شکوفایی کودک چه از لحاظ فکری – جسمی می تواند نقش موثر داشته باشد .
در برخی از جوامع ، تغییر موقعیت به کمک مراسم ورود که گذر از کودکی به بزرگسالی رااز نظر اجتماعی نشان می دهد باعث اختلالاتی در سلامت روانی می شود که آن را می توان با محبت و کارهای روزانه – شرکت داشتن در محافل دوستانه سلامت جبران کرد .
بیان مساله :
روان شناسی علم تحقیق در رفتار موجودات زنده و به ویژه در تفکر و احساس و رفتار بشراست به همین دلیل از چندی پیش روان شناسان علاقه شدیدی نسبت به مشکلات عملی که برای افراد بشر پیش می آید و راه حل هایی که می توان برای آنها پیشنهاد داد . پیدا کرده اند منظور از روان شناسی علاوه بر پیشرفت علمی و صنفی ، بهبود بخشیدن به زندگی انسان نیز همت این علاقه روز افزون روان شناسان به مسائل روزمره و علمی بشر ، موجب شده است که دانش ما در افراد بویژه کسانی که دچار مشکلات روانی هستند ، به طور قابل ملاحظه ای افزایش یابد و به این شکل که در سلامت روحی و روانی فرد چیزهای متنوعی در زندگی می تواند تاثیر گذار باشد و حتی گذراندن اوقات فراغت همانطور که دوست دارید می تواند باعث ایجاد سلامت روانی در فرد شود ایجاد راه ح های جدید در مدارس و به کار بردن ورزش در سلامت نوجوانان می تواند موثر باشد . مساله مورد نظر در تحقیق حاضر بررسی تاثیر ورزش در سلامت روانی است و اینکه آیا ورزش می تواند تاثیر مثبت داشته باشد یا نه ؟
فهرست مطالب:
چکیده
فصل اول:کلیات تحقیق
مقدمه
بیان مسئله
سوال مسئله
اهداف تحقیق
اهمیت و ضرورت تحقیق
فرضیه های تحقیق
متغیرهای تحقیق
تعاریف عملیاتی و نظری واژه ها و مفاهیم
فصل دوم: پیشینه و اربیات تحقیق
مقدمه و کلیات
تاریخچه
مختصری درباره تاریخچه بهداشت روانی در ایران
بهداشت روانی و ورزش
مراحل رشد و ارتباط آن با ورزش
نقش بزرگسالان در ورزش کودکان و نوجوانان
نقش مربی در بهداشت روانی
پژوهش در انگیزه ، رضایت و تعارض
بهداشت روانی و اجتماع
عوامل اجتماعی موثر در بهداشت روانی
مرکز راهنمایی کودک
کودکان و نوجوانان ناسازگار
علل پیدایش رفتار کودکان و جوانان ناسازگار
علل عاطفی
درمان
پیشگیری
فصل سوم: روش تحقیق
جامعه مورد مطالعه
روش نمونه گیری
ابزار اندازه گیری درتحقیق
روش تحقیق
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته ها
جدول 1-4: نمرات خام آزمودنی ها از آزمون سلامت روانی
جدول 2-4 : مقایسه سلامت روانی
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری
محدودیت های تحقیق
پیشنهادات
ضمائم پرسشنامه سلامت روانی گلدنبرگ
پرسشنامه سلامت عمومی(QHG)
منابع و ماخذ
منابع و مأخذ:
دلاور ـ علی ـ آمار استنباطی ـ 1383 ـ انتشارات رشد ـ تهران
دلاور ـ علی ـ روش تحقیق در علوم تربیتی 1383ـ انتشارات رشدـ تهران
شاملو ـ سعید ـ سلامت روانی1384ـ انتشارات بهمن ـ تهران
شهسواری ـ روح الله - بهداشت عمومی1382 ـ انتشارات فرهنگ ـ تهران
کریمی رادـ بهمن - ورزش و تاثیر بر سلامت روانی 1383ـ انتشارات نورـ تهران
میلانی فر ـ بهروز - بهداشت روانی 1382 ـ انتشارات نی ـ تهران محمدی ـ سید یحیی- سلامت عمومی 1383 ـ انتشارات رشد ـ تهران
محمدی ـسید یحیی بهداشت روانی 1384ـ انتشارات فرهنگ ـ تهران
نورالهی ـ مجید ورزش و سلامتی جسمی 1382 ـ انتشارات بهار ـ تهران
دانلود پایان نامه آماده
دانلود پایان نامه رشته علوم اجتماعی بررسی علل اجتماعی و روانی کودکآزاری (مورد مطالعه اورژانس اجتماعی هاجر) با فرمت ورد و قابل ویرایش تعدادصفحات 132
چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی علل اجتماعی و روانی کودک آزاری (مورد مطالعه اورژانس اجتماعی هاجر) میپردازد و تلاش شده است که با مطالعه بر روی والدین این موضوع بررسی گردد. تعداد 100 نفر از والدین به طور تصادفی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و پرسشنامة خودساختهای به آنها داده شد تا به تکمیل آن بپردازند. نتایج بدست آمده از پرسشنامهها توسط جداول آماری مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
مقدمه:
انسان از لحظه انعقاد نطفه تا زمان تولد و نیز در دوران زندگی تا زمان مرگ تحت تأثیر عوامل متعددی است که هر کدام به نحوی در خصایص زیستی، شخصیتی و هم اخلاق و رفتارش مؤثرند. اینکه کودکی دچار اختلال باشد و یا آنچنان که باید از سلامت جسمی یا روانی مناسبی برخوردار نباشد بنا به دلایل متعددی است که برخی از آنها قابل پیش بینی و پیشگیری هستند. سنگ زیربنای هر جامعهای خانواده است در صورتی که در یک جامعه، خانواده از محبت و سلامت برخوردار باشد و بتواند انسانهای شایسته و صالحی تحویل جامعه دهد، آن جامعه از سلامت کافی برخوردار خواهد بود و به نحو صحیح می تواند در راستای توسعه گام بردارد. کانون اصلی زندگی و پرورش هر فردی خانواده است. اگر انسان در خانواده ای با اخلاق والای انسانی و اجتماعی تربیت شود، قطعاً بیشتر به حال خود و اجتماع مفید خواهد بود و به تعبیری می توان گفت که جامعه سالم در گرو داشتن خانوادههای سالم است. سلامت خانواده در این است که بتواند انسانهایی سالم از نظر جسمی، فکری و اجتماعی تحویل جامعه دهد. سلامت جسمی در گرو تغذیه و حفاظت صحیح از پیش از تولد تا بزرگسالی است. سلامت فکری مستلزم نظارت، همدلی و همفکری والدین نسبت به عملکرد و خواستههای فرزندانشان است و سلامت اجتماعی نیز مربوط به نظارت والدین بر حضور فرزندان در صحنههای اجتماعی و چگونگی توانمند کردن آنها نسبت به مسائل و پدیده های اجتماعی است. مطالعات نشان داده است که در اکثر بی بندوباریها، سرکشیها و انحرافات اجتماعی به تربیت اولیه و کودکی شخص برمیگردد. اگر انسان در زمان کودکی مورد پرخاشگری، بیاعتنایی، توهین و سایر تنگناها قرار گیرد، در جامعه فردی پرخاشگر و قانون شکن خواهد شد. بسیاری از خانواده ها و والدین نمی دانند پرخاشگری چیست وقتی تنبیه بدنی کودک را کودکآزاری نمی دانند و آن را برای تربیت صحیح فرزندان لازم هم می دانند، و نمی دانند که تا چه حد در امر سعادت یا بدبختی فرزندان خود سهیماند و مشکلات فرزندان، تا چه حد مربوط به آنان است. برخی معتقدند که بدون تنبیه هیچگونه تربیتی نمیتواند امکانپذیر باشد. امروزه دیگر به کمتر کسی این امر پوشیده مانده است که اعمال قدرت از طریق تنبیه کردن، مخصوصاً اگر تکرار و تداوم یابد به ضرب و جرح منجر می شود و خواه ناخواه کودک را دچار عارضههای روحی ـ روانی می کند و یا در مواردی او را به موجودی رنجور و ناتوان مبدل می سازد و به سراشیبی خودآزاری و یا دیگرآزاری و بیبندوباری و بسیاری از مشکلات روانپریشی دیگر سوق می دهد.
بیان مسئله
کودکآزاری به سه دسته تقسیم می شود: 1- کودکآزاری جسمانی 2- کودکآزاری جنسی 3- بیتوجهی نسبت به کودک مخفیترین نوع استفاده از کودکان،سوءاستفادة جنسی استکه بخاطر طبیعت پنهانی این عمل کمتر آشکار می شود که ممکن است توسط هر فردی انجام پذیرد. مانند افراد فامیل و محرم تحت عنوان زنا با محارم یا توسط منحرفین جنسی (بچهباز) یا اشخاص دیگر. در اینجا منظور ما از کودکآزاری جسمانی این است که کودک یک بار یا به دفعات متعدد مورد ضرب و شتم و آزار و شکنجة عمدی افراد بالغی که مسئولیت آنها را بر عهده دارند، قرار گیرد. در این دسته علاوه بر آزار جسمانی،محرومیت از خوراک و پوشاک نبود توجه و مراقبت، نبود سرپناه و محرومیت از محبت و عاطفه به طور عمد نیز مطرح است. این دسته در تمام گروههای سنی و نژادی و سطوح مختلف اجتماعی، اقتصادی و در هر دو جنس دختر و پسر دیده می شود. که البته به نظر می رسد براساس تحقیقات انجام شده دختران بیش از پسران مورد کودکآزاری قرار می گیرند (باغبان، 1386
هدف از تحقیق حاضر مقایسه سلامت روانی و عمومی در بین شاغلین مرد دارای شغل آزاد و دارای شغل دولتی حدود سنی 35 ساله شهرستان ابهر که فرضیه عنوان شده به این شکل است .تعداد صفحات:90
فرضیه :
بین شاغلین دارای شغل آزاد و شاغلین دارای شغل دولتی از لحاظ سلامت روانی تفاوت معنی داری وجود دارد .
که جامعه مورد مطالعه عبارتند از شاغلین دارای شغل آزاد و شاغلین دارای شغل دولتی که 100 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده و آزمون سلامت عمومی و روانی گلونبرگ که دارای 28 سوال است بر روی آنها اجرا گردیده و بعد از به دست آوردن نمرات خام و با روش آماری t متغیر مستقل نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بین سلامت روانی کارکنان دارای شغل آزاد و کارکنان دارای شغل دولتی تفاوت معنی داری وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 5% می باشد
فرمت فایل:word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات :54
فهرست مطالب :
فصل اول (مقدمه)
بیان مسأله:
اهداف تحقیق:
سوالات پژوهش:
مفاهیم و متغیرهای بکار رفته در پژوهش:
مفاهیم به کار رفته در پرسشنامه سلامت روان GHQ
– 28 :
فصل دوم
پیشینه تحقیق
مقدمه:
پیشینه نظری
مفهوم سلامت روان شناختی یا سلامت روان
مفهوم سلامت روان در نظریه های روانکاوی:
دیدگاه فروید (1856) در ارتباط با سلامت
روان:
مفهوم سلامت روان در نظریه روانی اجتماعی و
زیستی آدلر (1870)
نظریه اریکسون (1963) در ارتباط با سلامت :
نظریه کورت لوین )1890( در ارتباط با سلامت
روان:
نظریه کارل راجرز (1902) در ارتباط با سلامت
روان:
مفهوم سالمندی در نظریه های مختلف:
پیشینه پژوهشی:
سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده های شهر
اهواز:
(بررسی کیفیت زندگی سالمندان مقیم در منزل و سرای سالمندان در شهرستان ساری، سال 1384)
یافته ها:
فصل سوم
روش تحقیق
روش تحقیق:
جامعه آماری:
روش نمونه گیری:
نمونه:
روش گرد آوری اطلاعات:
ابزار مورد استفاده پژوهش:
شیوه تجزیه و تحلیل داده:
فصل چهارم
یافته های تحقیق
مقدمه:
فصل پنجم
بحث، تفسیر، نتیجه گیری
محدودیت های پژوهشی :
پیشنهادات:
منابع:
فصل اول (مقدمه)
ترقی و پویایی و اعتلای هر جامعه ای جز در داشتن عناصر و اعضایی سالم و کارآمد در آن اجتماع نمی باشد افرادی که علاوه بر وضعیت جسمانی مناسب از لحاظ وضعیت روحی و روانی نیز در حد متعادل و مطلوبی باشند. بدون تردید تقارن سلامتی جسمانی و روانی اصلی ترین نتیجه اش داشتن جامعه ای شکوفا و با آتیه است. سلامت روانی مقوله ای بسیار حائز اهمیت است چرا که تأثیر روح و روان بر عملکرد جسمانی بر هیچ کس پوشیده نیست. در این راه بزرگان مذهبی ما و همچنین دانشمندان علوم پزشکی از دیر باز بر مبحث سلامت روان تأکید داشته اند.
مولوی علیه الرحمه می فرماید:
تن ز جان و جان ز تن مستور نیست لیک کس را دید جان دستور نیست
لذا پرداختن به این بحث به دلیل اهمیتش لازم و ضروری می باشد. حداقل دانستن وضع موجود یک جامعه از لحاظ سلامت روان به افرادی که قصد برنامه ریزی برای آینده آن جامعه را دارند در برآورده های معقولانه کمک خواهند کرد.
بیان مسأله:
در طول قرن بیستم انسان پیش از تمام تاریخ بشریت دستخوش دگرگونی از نظر شیوه های زندگی روابط اجتماعی و مسائل اقتصادی گردیده است. تلاش در جهت صنعتی شدن و گسترش شهرنشینی و زندگی مکانیزه که لازمه آن قبول شیوه های نوین برای زندگی است. اثر معکوس بر سلامت انسان گذاشته و در ارتباط با مقوله سلامت ابعاد دیگری را مشخص نموده است. یکی از این ابعاد سلامت روان افراد جامعه است. مقوله ای که اگرچه تازگی ندارد لیکن از نظر تخصصی دیر زمانی نیست که به آن توجه گردیده است. با توجه به شیوع بیماری روانی در جامعه اهمیت تلاش در جهت اعتلای سلامت روانی افراد هر اجتماعی بارزتر می گردد. مهمترین مسأله در این ارتباط پیشگیری از مسائلی است که باعث می گردد سلامت روان افراد جامعه مختل گردد و بالطبع پیامدهای منفی در پی داشته باشد. پیشگیری از بروز این عوامل نیز جز با آشنایی با وضعیت موجود سلامت روان در افراد جامعه ای که قصد پیشگیری در آن را داریم ممکن نیست. چرا که آشنایی با وضع موجود ما را به اوضاع امیدوار می سازد و یا ما را جهت بکارگیری روشهای مناسب، در جهت از بین بردن عوامل مخل سلامت روان و بکارگیری ابزارهای مناسب در این جهت یاری می نماید. بحث سلامت روان سالمندان به دلیل پرورش نسل از اهمیت ویژه ای برخوردار است لذا در این پژوهش سعی شده است تا بر سلامت روان سالمندان ساکن در خانه سالمندان و ساکن در خانه خود را مورد بررسی و مقایسه قرار دهیم و سعی نموده ایم این مقایسه بین دو شهر (گرگان و بستک) استان شمال و جنوب کشور انجام گیرد.
اهداف تحقیق:
در این پژوهش مهمترین هدف محققین دستیابی به وضعیت موجود سلامت روان سالمندان نمونه مورد نظر سالمندان ساکن در خانه خود و مقایسه این دو می¬باشد.
سوالات پژوهش:
1- وضعیت سلامت روان سالمندان بر حسب جنسیت چگونه است؟
2- وضعیت سلامت روان سالمندان بر حسب وضعیت سکونت (منزل و سرای سالمندان) چگونه است؟
3- وضعیت سلامت روان بر حسب شهر ( گرگان و بستک ) چگونه است؟
4- وضعیت مقیاسهای 4 گانه GHQ28 بر حسب جنسیت چگونه است؟
مفاهیم و متغیرهای بکار رفته در پژوهش:
1- بهداشت روانی – بهداشت روانی به معنای سلامت فکر و اندیشه می باشد و منظور نشان دادن وضع مثبت و سلامت روانی است که می تواند نسبت به ایجاد نظام ارزشمندی در مورد ایجاد تحرک و پیشرفت و تکامل در حد فردی، ملی و بین المللی کمک کند. (حسینی – 1374)
2- بهداشت روانی: مجموعه عواملی که در پیشگیری از ایجاد و یا پیشرفت روند وخامت اختلالات شناختی، احساسی و رفتاری در انسان نقش موثر دارند. (شاملو – 1381)
3- سالمندی – تغییری است که با گذشت زمان صورت می گیرد این روند دارای جنبه های مثبت و منفی بوده و پویایی فرآیندهای زیستی، ادراک، رشد و تکامل و بلوغ را در بر می گیرد یعنی اینکه سالمندی در طول زندگی ادامه دارد. سالمندی به طور عامیانه مرحله ای تصور می شود که در آن کاهش و زوال جسم و فکر شخص به وقوع می پیوندد و در حقیقت تنها جنبه خاصی از رشد و تکامل نشان داده می شود. (اسماعیلی شیرازی1379)
نظریه اریکسون (1963) در ارتباط با سلامت :
همان گونه که فروید در نظریات خود به ناخودآگاه اهمیت ویژه ای می دهد اریکسون در این ارتباط اعتقاد زیادی به سن دارد. سلامتی روان را در ارتباط با من توصیف می کند و متغیرهای آن در ارتباط مقوله «من» تعریف می کند.
به طور کلی اریکسون در ارتباط با سلامتی روان معتقد است که صفات خاصی وجود دارد که فرد دارای سلامتی روان شناختی را از کسی که فاقد این عنصر است متمایز می سازد. به نظر اریکسون این صفات در اجتماع معنی می یابد و بر این اساس فردی که در جامعه زندگی می کند و در صورتی دارای سلامتی روان است که از تعارض عاری می باشد از استعداد و توانایی بارزی استفاده کند، در کارش ماهر و استاد باشد، ابتکار نامحدود داشته باشد از انجام لحظه به لحظه حرفه اش پسخوراند بگیرد و در نهایت در مورد فرایند زندگی نظریه معنوی روشن و قابل درکی داشته باشد (خدا رحیمی 1373).
نظریه کورت لوین )1890( در ارتباط با سلامت روان:
کورت لوین با نظریه میدانی در بین روان شناسان شناخته شده است. از دیدگاه لوین نظریه میدانی تنها به حیطه خاصی محدود نمی شود، بلکه مفاهیمی را در بر می گیرد که با آن می توان حقایق روان شناختی مختلفی را نمایش داد. اما نظر لوین در ارتباط با سلامت روان بر این است که سلامت و کمال روان شناختی موجب افتراق و تمایز یافتگی بیشتر شخص و محیط روان شناختی او می شود و استحکام و استواری مرزهای سیستم روانی فرد به وجود می آورد.
بنابراین فرد سالم از نقطه نظر روان شناختی به نظر لوین کسی است که بین خودش و محیط روان شناختی خود تمایز و افتراق قائل می شود. (خدا رحیمی 1373).
نوع فایل: word
قابل ویرایش 123 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
چکیده:
به منظور بررسی رابطه بهداشت روانی با نیازها بر اساس طرح مازلو در منطقه شبستر در مقطع دبیرستان در سه پایه اول ، دوم و سوم در مدرسه های عادی ( دخترانه و پسرانه ) و شبانه روزی ( دخترانه ) انجام گرفته است .
تا میزان برآورده شدن هر کدام از این نیازها و چگونگی تأثیر این نیازها بر بهداشت روانی مطالعه شده است . برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه بهداشت روانی و پرسشنامه نیازها ( خود ساخته ) استفاده شده است.
تاریخچه بهداشت روانی :
تاریخچه بهداشت روانی با توجه به وجود بیماری های روانی از زمانی که بشر وجود داشته و مخصوصاً زندگی اجتماعی را شروع کرده همراه بوده است . بیماریها یا مشکلات روانی از زمانهای قدیم وجود داشته و بقراط در سال 377 تا 460 سال قبل از میلاد عقیده داشته که بیماران روانی را مانند بیماران جسمی باید درمان کرد .
تا اواخر قرن 18 و اقلاب کبیر فرانسه از تاریخچه بهداشت روانی اطلاعات کافی در دست نیست به علت جهل و بیسوادی از بروز بیماریهای روانی ، اختلالات رفتاری و بیماریهای روانی را به دخالت خبیثه و شیاطین ، قدرتهای ماورای انسانی و نفوذ عوامل طبیعی مانند خورشید می دانستند اولین بار بقراط فیلسوف مشهور یونانی بود که خرافات را در بارة بیماریهای روانی را کنار گذاشت و اختلالهای روانی را به طرف پزشکی کشانید .
جالینوس علت بیماریهای روانی را اختلال عمل مغز و عدم تعادل اخلاط بدن می دانست .
در سال 1930 اولین کنگرة بین المللی بهداشت روانی در سال 1948 که در لندن تشکیل شد اساس فدراسیون جهانی بهداشت روانی بنیان گذاری شد و در همان سال این فدراسیون به عضویت سازمان یونسکو و سازمان بهداشت جهانی درآمد . از آن تاریخ به بعد هر سال یک جلسه بین المللی و هر چهار سال یک بار یک کنگره جهانی تشکیل شده و میشود و روز 18 فروردین مطابق با هفتم آوریل روز جهانی بهداشت اعلام گردیده و در سراسر جهان مسایل بهداشتی کشورها مورد بررسی قرار گرفت و از مسئولین بهداشتی کشورهای مختلف خواسته شد که برنامه های بهداشت روانی را جزء برنامه های بهداشت عمومی قرار دهند . اگر چه از تاریخ بهداشت روانی در ایران اطلاعات کافی در دسترس نیست ولی از مدارک ناکافی بدست آمده با توجه به اعتقادات مذهبی ، سنتـی و علمی آن زمان در کشورهای ایران و عربی می توان قبول کرد که رفتار با بیماران روانی به نحو مطلوب انجام می شده و از زمان های قدیم محلهایی برای نگه داری بیماران روانی وجود داشته است . در دوران اسلام پزشکان و نویسندگان مهم آن مانند ذکریای رازی و ابو علی سینا را می توان نام برد .
در سال 1319 سازمان جدید دانشکده پزشکی توسط پروفسور اُبرلین تأسیس و با ایجاد کرسی بیمارهای روانی و تدریس بیماریهای روانی در دانشکده پزشکی تهران تدریس روان شناسی در دانشسرای عالی و دانشکده ادبیات به مورد اجرا گذاشته شد . در سال 1325 بیمارستان روزبه جهت بیماران نسبتاً آرام روانی اختصاص یافت و در سال 1339 با وسایل مدرنتر شروع به کار کرد . در سال 1336 برنامه های روان شناسی از رادیوی ایران آغاز شد . در سال 1338 اداره بهداشت روانی در اداره کل بهداشت وزارت بهداری تشکیل گردید . از تاریخ تصویب وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تمام سازمان های بهداشتی ، درمانی و آموزشی به آن وزارتخانه منتقل شد و مجدداً دفتری بنام دفتر بهداشت روانی در آن وزارت خانه شروع به فعالیت نمود .
برای اولین بار طرح ادغام خدمات بهداشت روانی در خدمات اولیه بهداشتی در شبکه بهداشت و درمان شهرضا ( استان اصفهان ) شروع شد چون موفقیت این طرح مورد تائید نمایندگان سازمان بهداشت جهانی قرار گرفت لذا بهداشت روانی را به عنوان اصل نهم خدمات اولیه بهداشتی در کشور اعلام و اجرای طرح کشوری بهداشت روانی در استانهای دیگر آغاز شد بر حسب این طرح بهورزان آموزش دیده در خانه بهداشت واقع در روستاها نیز شروع به فعالیت نموده و عملیات بیماریابی را انجام میدهند و بیمار را به مراکز بهداشتی مرکز ارجاع می دهند و با اجرای این طرح در کشور خدمات بهداشت روانی از حالت تمرکز در بیمارستان های روانی خارج شده و در سطح کشور به مورد اجرا گذاشته می شود .
بیان مسئله:
فرهنگ بزرگ روان شناسی لاروس ، بهداشت روانی را چنین تعریف می کند : « استعداد روانی برای هماهنگ ، خوشآیند و مؤثر کار کردن ، برای موقعیت های دشوار انعطاف پذیر بودن و برای بازیابی تعادل خود ، توانایی داشتن »
سازمان جهانی بهداشت روانی را چنین تعریف می کند : « بهداشت روانی در درون مفهوم کلی جای می گیرد و بهداشت یعنی توانایی کامل برای ایفای نقشهای اجتماعی ، روانی و جسمی ، بهداشت ، تنها نبود بیماری یا عقب ماندگی نیست . در این تعاریف همان طور که ملاحظه می شود سازگاری با محیط اهمیت زیادی دارد طبق این تعاریف ، شخصی که بتواند با محیط خود ( اعضاء خانواده ، همکاران ، همسایگان ، به طور کلی با اجتماع ) خوب سازگار شود ، از نظر بهداشت روانی بهجار خواهد بود . این شخص باتعادل روانی رضایت بخش پیش خواهد رفت . تعارض های خود را با دنیای درون و بیرون حل خواهد کرد و در مقابل ناکامی ها اجتناب ناپذیر زندگی مقاومت خواهد داشت . اگر کسی توانایی انجام دادن این کارها را نداشته باشد و در نتیجه با محیط خود به شیوه نامناسب و دور از انتظار برخورد کند » از نظر روانی بیمار محسوب خواهد شد . زیرا با این خطر روبرو خواهد بود که تعارضهای حل نشده خود را به صورت نوروز ( اختلالهای خفیف رفتاری ) نشان دهد و به شخص نورتیک تبدیل شود . وقتی که می گوئیم از نظر جسمی کاملاً سالم هستیم منظور این است که هیچ نوع ناراحتی احساس نمی کنیم ، بنابراین سلامت جسمی یعنی حالت مقابل بیماری جسمی ، آیا در مورد سلامت روانی یا بهداشت روانی نیز می توان چنین تعریفی ارائه داد ؟ اگر پاسخ مثبت باشد در آن صورت خواهیم گفت : بهداشت روانی یعنی نداشتن بیماری روانی . به عبارت دیگر کسی که از نظر روانی هیچ نوع ناراحتی احساس نکند ، در حالت بهداشت روانی کامل خواهد بود ، این نوع رودرروی هم قرار دادن بهداشت روانی و بیمار روانی از دیدگاه زیستی ( دیدگاه پزشکی ) نشأت می گیرد . دیدگاه زیستی یا دیدگاه پزشکی می خواهد بداند که چگونه بافت ها یا اعضای بدن بیمار می شود و چگونه باید آن را درمان کرد . با این همه می توان پرسید اگر بیمار روانی نباشیم واقعاً بهداشت روانی یا سلامت روانی خواهیم داشت ؟ ممکن است پاسخ این سؤال خیلی آسان به نظر رسد و بلافاصله بگوید : بلی ، اگر چنین باشد همان طور در مباحث قبلی گفته شد احتمالاً سلامت جسمی خود و نبود ناراحتی را در نظر گرفته ، پاسخ مثبت داده اید . اگر خوب بیندیشید قبول خواهید کرد که لازم است پاسخ خود را دوباره ارزشیابی کنید ؛ زیرا زندگی بدون تعارض های روزانه ، بدون رنجها و ناکامی ها چه مفهومی خواهد داشت ؟
مفهوم بیمار روانی به ارزشهایی وابسته است که زندگی اجتماعی در اختیار ما می گذارد بنابراین معلوم نیست که بهداشت روانی واقعاً نبود بیماری روانی باشد . به عنوان مثال انحرافهایی در نظر می گیریم که گاهی در نوجوانان دیده می شود . می دانیم که رفتارها زودگذرند و در مراحل رشد بوجود می آیند . دختر نوجوان چه با کلام ، چه با شیوه لباس پوشیدن و غیره با خانواده و گاهی با اجتماع به مخالفت برمی خیزد والدین بلافاصله کم حوصله می شوند و با شدت اظهار می دارند که دختر خود را نمی شناسند . برخی مسئولان نیز تند برخورد می کنند و نوجوان را به خشونت وامیدارند .این نوع فعالیتهای نوجوانان ، بیانگر مرحله مهمی از زندگی است نه بی اعتنایی به والدین یا قوانین اجتماعی ، با این مخالفت ها آنها خود مختاری و انتخاب ارزشهای فردی و شخصی را یاد می گیرند . هیچ یک از این رفتارها نشانه بیماری روانی نیست . بلکه برای تائید و تثبیت موجودیت فرد است . کسی که بهداشت روانی خوبی دارد معمولاً بهنجار در نظر گرفته می شود کلمه هنجار می تواند معنای زیادی داشته باشد اولین معنای آن مطابقت با هنجار است . مطابقت با هنجار یعنی قبول رفتارهای استاندارد ، بهنجار کسی است که به انتظار های اجتماع پاسخ می دهد بدین معنا که طبق انتظارهای اجتماع رفتار کند . دومین معنای بهنجار ، مفهوم میانگین را در برمی گیرد . میانگین یک شاخص آماری است که تمایل به مرکز یا حد وسط را نشان می دهد بنابراین بهنجار کسی است که رفتار او به رفتار اکثریت مردم نزدیک است و در جهت افراط یا تفریط انحراف ندارد . در سال 1948 ، کمیسیون مقدماتی سومین کنگره جهانی بهداشت روانی ، برای بهداشت روانی یک تعریف دو قسمتی ارائه می دهد :
1 ) بهداشت روانی حالتی است که از نظر جسمی ، رونی و عاطفی ، در حدی که با بهداشت روانی دیگران انطباق داشته باشد ، برای فرد مطلوب ترین رشد را ممکن سازد .
2 ) جامعه خوب جامعه ای است که برای اعضای خود چنین رشدی را فراهم آورد ، و در عین حال ، رشد خود راتضمین می کند و نسبت به سایر جوامع بردباری نشان می دهد . سازمان جهانی بهداشت ، بهداشت روانی را بر اساس جنبه های زیستی و اجتماعی تعریف می کند به نظر این سازمان ، بهداشت روانی برای فرد استعداد ایجاد روابط موزون با دیگران و استعداد شرکت در تغییرات محیط اجتماعی و مادی یا استعداد کمک به تغییرات ، به شیوه سازنده قایل است . همچنین بهداشت روانی ایجاب می کند که بین تمایلات غریزی فرد هماهنگی وجود داشته باشد . این هماهنگی به یکپارچگی وجود فرد کمک می کند نه این که برخی تمایلات غریزی به مخالفت تمایلات دیگر برخیزند و آنها را سرکوب کند . انجمن کانادایی بهداشت روانی ، بهداشت روانی را در سه قسمت تعریف کرده است . قسمت اول مربوط به خود عبارتند از : 1 ـ تسلط بر هیجان خود 2 ـ آگاهی از ضعف های خود 3 ـ رضایت از خوشی های ساده و قسمت دوم نگرشهای مربوط به دیگران ( با دیگران راحت بودن ) عبارتند از : 1 ـ علاقه به دوستی های طولانی و صمیمی 2 ـ احساس تعلق به یک گروه 3 ـ احساس مسئولیت در مقابل محیط انسانی و مادی و قسمت سوم نگرشهای مربوط به زندگی ( رویارویی با الزامهای زندگی ) عبارتند از : 1 ـ پذیرش مسئولیت ها 2 ـ ذوق توسعه امکانات و علائق 3 ـ توانایی اخذ تصمیمات شخص 4 ـ ذوق خوب کار کردن
به عقیده این انجمن ،نشانه هایی پیدا می شوند که ما را از دشواری های روانی ، به ویژه در خود فرو رفتن پرخاشگری ، خودمداری ، بی اعتمادی شدید ، بی خوابی ، اضطراب ، خیالبافی ، هیپوکندری ، ضعف در کنترل هیجان ، نوسان های خلقی ، احساس ناتوانی و وابستگی ، مطلع می سازند.
به علاوه برای داشتن بهداشت روانی خوب ، شرایطی وجود دارد : روبرو شدن با واقعیت ، سازگار شدن با تغییرات ، گنجایش داشتن برای اضطراب ها اضطراب ها ، کم توقع بودن ، احترام قایل شدن به دیگران ، دشمنی نکردن با دیگران و کمک رساندن به مردم . لوینسون و همکارانش در سال 1962 سلامتی روان را این گونه تعریف کرده اند . سلامت روان عبارت است از این که چه احساسی نسبت به خود ، دنیای اطراف ، محل زندگی ، اطرافیان مخصوصاً با توجه به مسئولیتی که در مقابل دیگران وجود دارد ، چگونگی سازش وی با درآمد خود و شناخت موقعیت مکانی و زمانی خویش . بطور کلی بهداشت کلی روانی فرد در پنج حوزه تنظیم شده است :
الف ) روابط با دیگران ب ) قوانین رفتار پ ) منایع ارضای نیازها ت ) راههای کسب امنیت ث ) ارزش هدفها در زندگی .
کینزبرگ در مورد بهداشت می گوید : بهداشت روانی عبارت است از تسلط و مهارت در ارتباط صحیح با محیط بخصوص در سه فضای مهم زندگی عشق ، کــار ، تفریـــح . کینزبرگ و همکاران وی برای توضیح بیشتر می گویند استعداد یافتن و ادامه کار ، داشتن خانواده ، ایجاد محیط خانوادگی خرسند ، فرار از مسائلی که با قانون درگیری دارد . لذت بردن از زندگی و استفاده صحیح از فرصتها ملاک تعادل و سلامت روان است .
بهداشت روانی به هر حال در زندگی اجتماعی مطرح است و انسان بدون داشتن سلامت روانی قادر به زندگی در جمع نیست . حال این سؤال مطرح است که آیا بهداشت روانی بین دانش آموزان وجود دارد و چه عواملی در آن دخالت دارند ؟ و آیا نیاز در انسان مهم است ؟ رابطه بین ارضای نیازها و بهداشت روانی چیست ؟ و ارضای بیشتر کدام نیاز موجب سلامت روانی فرد می گردد ؟
فهرست مطالب:
فصل اول ـ مقدمه
ـ تاریخچه
ـ بیان مسئله
ـ ضرورت و اهمیت تحقیق
ـ اهداف پژوهش
فصل دوم ـ مروری بر ادبیات پیشینه تحقیق
ـ خصوصیات نوجوانی
ـ بهداشت روانی نوجوانی
ـ شاخص های بهداشت روانی
ـ رابطه نیازهای اساسی و بهداشت روانی
ـ نیازهای اساسی
ـ چگونه نیازهای نوجوانان را تشخیص دهیم
ـ اطرافیان و بهداشت روانی نوجوان
ـ نقش نوجوان در تأمین بهداشت روانی خویش
ـ سهم نوجوان در بهداشت روانی خویش
ـ مشکلات شخصیتی نوجوان
ـ تدابیری پیشنهادی برای رفع مشکلات شخصیتی
ـ مشکلات عاطفی دوره نوجوانی
ـ تفسیری از مشکلات اجتماعی نوجوان
ـ پیشنهادهایی برای کاهش مشکلات اجتماعی نوجوان
ـ مشکلات درسی نوجوان
ـ شیوه های حل مشکلات درسی و آموزشی
ـ مشکلات خانوادگی نوجوان
ـ تدابیر پیشنهادی برای حل مشکلات خانوادگی نوجوان
ـ اهداف بهداشت روانی
ـ اصول بهداشت روانی
ـ بهداشت روانی در آموزش و پرورش
ـ فـــرضیــه ها
فصل سوم ـ روش اجرایی پژوهش
ـ تعریف واژه ها
ـ روش تحقیق
ـ اعتبار و روایی
ـ مقیاس و رتبه بندی
ـ جامعه و گروه نمونه مورد مطالعه
ـتجزیه و تحلیل اطلاعات
فصل چهارم ـ تجزیه و تحلیل داده ها
ـ توصیف جداول
ـ آزمون فرضیه ها
ـ ارتباط بین عوامل
ـ فصل پنجــــم ـ بحث و نتیجه گیری
ـ نتیجه گیری از فرضیه ها
ـ پیشنهادات
ـ محدودیت
ـ منابع و مآخذ
ـ پرسشنامه
فهرست جداول :
جدول شماره 1 ـ 1 :توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز فیزیولوژیک در کل جامعه آماری
جدول شماره 1 ـ 2 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز ایمنی در کل جامعه آماری
جدول شماره 1 ـ 3 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز تعلق در کل جامعه آماری
جدول شماره 1 ـ 4 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز احترام در کل جامعه آماری
جدول شماره 1 ـ 5 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز خود شکوفایی در کل جامعه آماری
جدول شماره 1 ـ 6 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز بهداشت روانی در کل جامعه آماری
جدول شماره 2 ـ 1 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز فیزیولوژیک ( مدارس دخترانه شبانه روزی )
جدول شماره 2 ـ 2 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز ایمنی ( مدارس دخترانه شبانه روزی )
جدول شماره 2 ـ 3 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز تعلق ( مدارس دخترانه شبانه روزی )
جدول شماره 2 ـ 4 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز احترام ( مدارس دخترانه شبانه روزی )
جدول شماره 2 ـ 5 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز خود شکوفایی ( مدارس دخترانه شبانه روزی )
جدول شماره 2 ـ 6 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز بهداشت روانی ( مدارس دخترانه شبانه روزی )
جدول شماره 3 ـ 1 : توزیع فراوانی پاسخهای مربوط به بهداشت روانی ( مدارس دخترانه عادی )
جدول شماره 3 ـ 2 : توزیع فراوانی پاسخهای مربوط به نیاز فیزیولوژیک ( مدارس دخترانه عادی )
جدول شماره 3 ـ 3 :توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز ایمنی ( مدارس دخترانه عادی )
جدول شماره 3 ـ 4 : توزیع فراوانی پاسخگویان مربوط به نیاز تعلق ( مدارس دخترانه عادی )
جدول شماره 3 ـ 5 : توزیع فراوانی پاسخگویان مربوط به نیاز احترام ( مدارس دخترانه عادی )
جدول شماره 3 ـ 6 : توزیع فراوانی پاسخگویان مربوط به نیاز خودشکوفایی (مدارس دخترانه عادی)
جدول شماره 4 ـ 1 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز فیزیولوژیک ( مدارس پسرانه عادی )
جدول شماره 4 ـ 2 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز ایمنی ( مدارس پسرانه عادی )
جدول شماره 4 ـ 3 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز تعلق ( مدارس پسرانه عادی )
جدول شماره 4 ـ 4 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز احترام ( مدارس عادی پسرانه )
جدول شماره 4 ـ 5 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز خود شکوفایی ( مدارس عادی پسرانه )
جدول شماره 4 ـ 6 : توزیع فراوانی پاسخ های مربوط به نیاز بهداشت روانی ( مدارس عادی پسرانه )
جدول شماره 5 ـ 1 : مقایسه میانگین نیاز فیزیولوژیک دانش آموزان مدارس عادی و شبانه روزی
جدول شماره 5 ـ 2 : مقایسه میانگین نیاز ایمنی دانش آموزان مدارس عادی و شبانه روزی
جدول شماره 5 ـ 3 : مقایسه میانگین نیاز احترام دانش آموزان مدارس عادی و شبانه روزی
جدول شماره 5 ـ 4 : مقایسه میانگین نیاز خود شکوفایی در بین دانش آموزان مدارس عادی و شبانه روزی
جدول شماره 5 ـ 5 : مقایسه میانگین نیاز احترام در بین دانش آموزان مدارس عادی و شبانه روزی
جدول شماره 6 ـ 1 : مقایسه میانگین نیاز ایمنی در بین دانش آموزان دختر و پسر
جدول شماره 6 ـ 2 : مقایسه میانگین نیاز تعلق در بین دانش آموزان دختر و پسر
جدول شماره 6 ـ 3 : مقایسه میانگین نیاز احترام در بین دانش آموزان دختر و پسر
جدول شماره 6 ـ 4 : مقایسه میانگین نیاز خودشکوفایی در بین دانش آموزان دختر و پسر
جدول شماره 7 ـ 1 : همبستگی بهداشت روانی و ارضای نیازها در بین پسران
جدول شماره 7 ـ 2 : همبستگی بهداشت روانی با ارضای نیازها در گروه دختران
جدول شماره 7 ـ 3 : همبستگی بین بهداشت روانی و ارضای نیازها در مدارس عادی
جدول شماره 7 ـ 4 : همبستگی بین بهداشت روانی و ارضای نیازها در مدارس شبانه روزی
جدول شماره 7 ـ 5 : همبستگی پاسخ های مربوط به ارضای نیازها و بهداشت روانی
جدول شماره 7 ـ 6 : مقایسه میانگین ارضای کل نیازها در بین دختر و پسر
جدول شماره 7 ـ 7 : مقایسه میانگین بهداشت روانی در بین دختر و پسر
جدول شماره 7 ـ 8 : مقایسه میانگین بهداشت روانی در مدارس عادی و شبانه روزی
جدول شماره 7 ـ 9 : مقایسه میانگین ارضای نیازها در مدارس عادی و شبانه روزی
جدول شماره 7 ـ 10 : مقایسه میانگین بهداشت روانی و ارضای نیازها در بین دو گروه دختر و پسر
جدول شماره 8 ـ 1 : میانگین پاسخهای مربوط به کلیه نیازها
جدول شماره 8 ـ 2 : میانگین پاسخهای مربوط به بهداشت روانی در کل جامعه آماری
جدول شماره 9 ـ 1 : آزمون تحلیل واریانس رابطه بین بهداشت روانی و پایه تحصیلی
جدول شماره 9 ـ 2 : آزمون تحلیل واریانس رابطه بین ارضای نیازهای پنجگانه و پایه تحصیلی
منابع و مأخذ:
بهداشت روانی ، تألیف سعید شاملو
بهداشت روانی ، تألیف حمزه گنجی
روان شناسی شخصیت ، تألیف دکتر یوسف کریمی
بهداشت روانی ، تألیف بهروز میلانی فر
رشد شخصیت و بهداشت روانی ، عشرت نظیری
انگیزش و شخصیت ، ابراهام مازلو
روش تحقیق در علوم رفتاری ، پاشا شریفی ، نسترن شریفی
روان شناسی رشد ، علی اکبر شعاری نژاد
پیشگامان روان شناسی رشد ، ترجمه فرید فدایی
روان شناسی رشد ، مفاهیم بنیادی در روان شناسی نوجوانی و جوانی ، حسن احدی
روان شناسی رشد کودک و نوجوان ، محمد پارسا
روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی ، علی دلاور .