پایان نامه ی بررسی تاثیر جریانات فکری قفقاز در انقلاب مشروطیت ایران. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 150 صفحه

پایان نامه برای درجه کارشناسی ارشد «M.A»

گرایش: تاریخ ایران دوره اسلامی

چکیده:

موقعیت خاص قفقاز به عنوان معبر اصلی نفوذ افکار و اندیشه های نو انقلابی به ایران در آستانه انقلاب مشروطیت به حساب می آمد . خصوصاً  افکار سوسیالیستی با رویکرد اجتماعی که متاثر از شکست روسیه از ژاپن و جریانات اجتماعی روسیه را به همراه داشت. و نیز وقوع انقلاب روسیه 1905 م م و فعالیت سوسیال دموکرات های این کشور و قفقاز بر ضد استبداد تزاری بارقه امیدی بر دل آزادی خواهان ایران دمیده به طوری که آنان هم از لحاظ فکری و هم لحاظ تسلیحاتی نقش تعیین کننده ای در مبارزه با استبداد صغیر داشتند . حتی فرقه سوسیال دموکرات قفقاز در زمان استبداد صغیر پایگاه اصلی مدافعه از تبریز و آماده سازی شرایط در برقراری دوباره مشروطیت در ایران بودند.

مقدمه:

منطقه قفقاز از دیرباز جزء قلمرو ایران بود، ولی بعد از جنگهای اول و دوم ایران و روس 1228هـ ق و 1243هـ ق  طی قراردادهای گلستان و ترکمانچای از ایران جدا شد. بر این اساس مردم این منطقه به جهت قرابت های فرهنگی ، قومی ، زبانی و دینی با ایران ، همواره در جریانات سیاسی و اجتماعی در کنار ملت ایران بودند.

دولت روسیه در اواخر قرن نوزدهم به منظور خارج ساختن آن کشور از عقب ماندگی اقتصادی دست به اقداماتی زدند. آنان از سرمایه گذاران اروپایی بخصوص فرانسوی ، انگلیسی و سوئدی در استخراج معادن آن کشور دعوت بعمل آوردند تا در این امر مشارکت کنند. طی این تصمیم منطقه  قفقازبه جهت وجود میدانهای نفتی مورد توجه دولت روسیه واقع شد.

بر این اساس منطقه قفقاز که منطقه حایل میان ایران و روسیه بود بخاطر وجود چاه های نفت باکو و بنادر پر رونق با طوم و کارخانجات نساجی در تفلیس باعث گردید که این منطقه مبدل به کانون تبادلات فکری کارگری گردد. مجاورت این منطقه با ایران باعث شد که تعدادی از دهقانان بی زمین و کارگران  که از اوضاع بد اقتصادی و اجتماعی دوران ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه به ستوه آمده بودند به منطقه قفقاز مهاجرت کنند.

به غیر از کارگران تعدادی از بازرگانان نیز به منظور تجارت با روسیه و اروپا با این منطقه آشنا بودند. برخی از روشنفکران نیز در قالب بازرگان به خاطر نبود آزادی های مدنی در ایران به قفقاز مهاجرت ، و در آنجا اقامت گزیدند. بارزترین این افراد عبدالرحیم طالبوف ، میرزا فتحعلی آخوندزاده و زین العابدین مراغه ای بودند که به دلایل اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی نمی توانستند افکار و اندیشه های خود را با وجود حکومت استبدادی قاجار نشو و نمو دهند. آنان با مهاجرت  به قفقاز به رواج اندیشه های روشنگرانه خود پرداختند. در واقع همین افراد بودند که به عنوان رهبران فکری قفقاز در جریان انقلاب مشروطه ایران موجب بیداری ملت ایران شدند.

همزمانی حضور کارگران ایرانی در چاههای نفتی باکو، مصادف با وقوع جریانات سیاسی و اجتماعی ملت روسیه (انقلاب 1905 م)شد . این رویداد که به دنبال اوضاع بد اقتصادی و اجتماعی آن کشور بخصوص در زمینه کشاورزی ، که هنوز  روسیه در مرحله نیمه فودالی که یادگار دوران قرون وسطی بود قرارداشت. در این سیستم دهقانان بی زمین، در زمین های مالکان بیگاری می کردند، آنان از این وضعیت ناراضی بودند. در مراکز کارگری نیز وضع بد معیشتی کارگران و بیش از ده ساعت کار طاقت فرسا باعث بروز هیجانات سیاسی در میان کارگران روسیه در سال 1905 م گردید. که این رویداد در تاریخ روسیه به انقلاب 1905 م شهرت دارد.

شروع حرکت های انقلابی ملت روس باعث رشد احزاب و گروههای سیاسی متعددی در ان کشور شد که در میان این احزاب، حزب سوسیال دموکرات روسیه بیش از سایر گروهها در مبارزه علیه استبداد تزاری نقش چشمگیری داشت. بطوری که بعد از شکست روسیه از ژاپن فعالیت و مبارزات این حزب در روسیه گسترش یافت و شعبات این حزب در مناطقی مانند قفقاز (باکو و تفلیس) شروع به فعالیت کردند. در این زمان آزادیخواهان ارامنه که خواهان استقلال از روسیه و عثمانی بودند ، ابتدا با تشکیل احزابی چون داشناکسیون،و هنچاکی و به مبارزات سیاسی پرداخته ولی بعدها در جریان قیام ملت ایران علیه استبداد محمدعلی شاه  دست به همکاری مسلحانه با مجاهدین انقالب مشروطه در تبریز زدند.

کارگران ایرانی مقیم باکو با عضویت در حزب سوسیال دموکرات با افکار و اندیشه های آن حزب آشنا شده و با وارد کردن این افکار به ایران که مصادف با وقوع انقلاب مشروطیت در ایران بود، باعث تسریع روند  انقلاب ایران شدند. بطوری که حزب همت که شاخه حزب سوسیال دموکرات وابسته به مسلمانان قفقاز بود و دارای تمایلات سوسیالیستی بودند، نقش زیادی در ترویج تفکرات سوسیالیستی درمیان کارگران ایرانی داشت.اکثریت کارگران ایرانی قفقاز آذربایجانی بودند به همان خاطر آنان . زودتر از سایر نقاط ایران با اندیشه های سوسیال دموکرات های روسی آشنا شدند و در جریان مبارزه علیه حکومت مظفرالدین شاه با تاسیس مرکزی به نام «مرکز عیبی» پیش قدم شدند.

در جریان انقلاب مشروطیت ایران عوامل داخلی نظیر جنبش تنباکو و نقش علما در آن بیش از سایر عوامل دیگر موثر بودند و تنها بعد از اعلام مشروطیت ، سوسیال دمکراتهای روسیه نقش مهم را بدست آوردند .  . پس از پیروزی انقلاب و تاسیس مجلس شورای ملی باز تعدادی از نمایندگان بخصوص نمایندگان تبریز مانند سیدحسن تقی زاده که متاثر از افکار حزب اجتماعیون و عامیون باکو بودند. در مجلس موجب تحولات سیاسی و اجتماعی شدند.

در دوران استبداد صغیر 1326 هـ ق اقدامات سوسیال دموکرات قفقاز در قالب فیزیکی (مسلحانه) صورت گرفت. بطوری که مجاهدان اعزامی از قفقاز در تحت فرمان ستارخان قرار گرفتند و به مبارزه با استبداد محمدعلی شاه پرداختند. تعدادی از مجاهدین قفقاز ، در قیام مردم گیلان به رهبری میرزا کریم خان رشتی که او نیز تحت تاثیر افکار سوسیال دموکرات روسیه بود و از کمکهای آنان بی نصیب نبودند. آنان ابتدا با تاسیس کمیته ستار و سپس با همکاری میان مجاهدان ، ابتدا رشت، و بعد قزوین و در نهایت در قالب مجاهدان مخالف استبداد از سراسر کشور اقدام به فتح تهران نمودند. عمده ترین کمکی که قیام گیلان به قیام ستارخان کردند، کاستن فشار نیروهای دولتی بر قیام مردم تبریز بود.

در میان کسانی که از سوی حزب سوسیال دموکرات روسیه به ایران آمدند نام حیدرخان عمواوغلی در زمینه ترور و ایجاد رعب و  وحشت در جریان انقلاب بیش از سایر  افراد خودنمایی می کرد.  وی دارای تمایلات سوسیالیستی بود و ابتدا در مشهد در صدد تاسیس حزب برآمد و مقدمات آن را فراهم ساخت، ولی بعد از 11 ماه نتوانست به هدف خود برسد، و به تهران برگشت. ایشان از سوی حزب سوسیال دموکرات روسیه ماموریت تشکیل حزبی در ایران داشت ، و چون این اقدام در تهران که در آن زمان زمینه برای این منظور فراهم شده بود ، (قیام مردم تهران به رهبری آیت الله طباطبائی و آیت الله بهبهانی در جریان بود)، موفق به این کار شد. حیدرخان عمواوغلی پس از تشکیل حزب اجتماعیون و عامیون ایران، این حزب را به دو حوزه خصوصی و عمومی تقسیم کرد. حوزه خصوصی با حضور 7 نفر از افراد مورد اعتماد که اساساً از افراد کمیته ملی بودند اقدام کرد. این حوزه کارهای مهم و فوق سری را طراحی و اجرا می کردند. بعد حیدرخان حوزه عمومی را تشکیل می دهد ولی بعداً این حوزه از هم پاشید. حیدرخان همچنین اقدام به  تشکیل کمیته مدهشه که وظیفه آن ترور کسانی بود که در مقابل خواسته ههای آنها مقاومت می کردند، می نمود.وی  موفق به تشکیل حزب اجتماعیون و عامیون در سراسر ایران بخصوص در مشهد و تبریز و گیلان شد.

بطوریکه حزب اجتماعیون و عامیون ایران دستوراتی که از مرکز این حزب (باکو) می رسید در ایران اجرا می کردند. و عمده برنامه این حزب ، جدایی دین از سیاست و تقسیم زمینهای زراعی میان زارعین و انجام اصلاحات اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی بود.

بعد از فتح تهران مجاهدین اقدام به تشکیل مجلس اعلا کردند. بدین طریق محمدعلی شاه از سلطنت عزل ، و احمد میرزا پسرش به سلطنت رسید و تعدادی از مخالفین مشروطه اعدام و زمینه برای تشکیل دومین مجلس شورای ملی فراهم شد. در آستانه تشکیل دومین دوره مجلس شورای ملی جناح بندی احزاب کشور برای اولین بار شکل گرفت. ولی این جناح بندی در روند جریانات کشور مشکلاتی را پدید آورد.

قدرتمندترین حزب در دومین مجلس شورای ملی، حزب دموکرات بود. اعضای این حزب که قبلاً وابسته به حزب اجتماعیون و عامیون باکو بودند ، بعداً به تشکیل حزب دموکرات ایران اقدام کردند . این حزب به همت سید حسن تقی زاده ، حیدر خان عمو اوغلی و محمد امین سول زاده تشکیل شد. در پی این جریان میان حزب اجتماعیون و عامیون باکو و حزب دموکرات ایران شکاف پدید آمد . علت آن نیز این بود که حزب اجتماعیون و عامیون  باکو خواهان تشکیل حزب مستقل در ایران نبودند و نیز حزب دموکرات ایران دارای تمایلات ناسیونالیستی بودند،  آنان خواهان اداره کشور به سبک کشورهای اروپایی بودند. برهمین اساس حزب اجتماعیون و عامیون باکو، حزب دموکرات ایران را به رسمیت نشناخت و از آن  حمایت نکرد.

حزب دموکرات ایران چون خواهان اجرای برنامه هایی نظیر جدایی دین از سیاست و تقسیم اراضی میان کشاورزان و تمرکز قوا در کشور بود. برنامه های حزب دموکرات ایران در ظاهر بسیار عامه پسند بود ولی در پس این برنامه ها اهداف و نیات خودشان نهفته بود . آنان با اجرای برنامه ی جدایی دین از سیاست در صدد کنار زدن روحانیون با نفوذی که از آغاز انقلاب مشروطه ایران در کنار ملت ایران بودند ، می خواستند از صحنه کنار بگذارند . به همان خاطر این برنامه مورد مخالفت سید عبداله بهبهانی و آیت اله طباطبایی قرار گرفت دموکرات ها همچنین با تقسیم اراضی میان دهقانان بر صدد این بود که تمایل و خواست توده دهقانان را به خود جلب کنند تا درمیان آنان پایگاه اجتماعی داشته باشند . در سیاست تمرکز قوا نیز دموکراتها هدفشان این بود که قدرت خوانین که جزء قدرت های تعیین کننده ی کشور بود در اختیار بگیرند تا بدین وسیله از توطئه و ترفند در امام باشند . به دنیال این اقدامات دموکراتها ، مخالفت هایی از سوی اعتدالیون علیه آنان شدت گرفت بطوریکه این مخالفتها پس از ترور آیت اله بهبهانی که به توسط کمیته مجازات حیدرخان عمواوغلی به اوج خود رسید در نهایت با آمدن  حکم فساد مسلک سیدحسن تقی زاده از سوی علمای نجف ایشان کشور را ترک ، و رهسپار اروپا گردید. سایر همفکران وی (حیدرخان عمواوغلی و محمد امین رسول زاده) بعد از این جریان هر کدام به قفقاز  تبعید شدند .

منطقه قفقاز از لحاظ جغرافیای سیاسی در اواخر قرن نوزدهم یکی از کانون های فکری منطقه بود. زیرا این منطقه در آن زمان توسط دولت روسیه شدیداً تحت کنترل نبود و نیز نزدیکی قفقاز به کانونهای فکری روسیه و عثمانی که در آنها حرکتهای ضد استبدادی صورت گرفته از اهمیت خاصی برخوردار بود  . همچنین این منطقه به خاطر عبور راه های تجاری از آن  مبدل به چهار راه ارتباطی برای تجار و بازرگانان شده بود. همین عوامل باعث شد که روشنفکران قفقاز از این وضعیت پیش آمده به بهترین شکل استفاده نموده و اقدام به انتشار روزنامه ها و مجله هایی با دیدگاههای دموکراتیک کنند.

روزنامه های که همزمان با انقلاب مشروطه ایران در قفقاز منتشر می شدند و به انقلاب  مشروطه ایران مساعدت  فکری می کردند . می توان  به  بارزترین آنها به نام  ملا نصرالدین ،  ارشاد ، تکامل ، فیوضات و ایران نو که همه  در قفقاز منتشر می شدند ، اشاره کرد .

فهرست مطالب:

چکیده

مقدمه

نقد و بررسی منابع

الف منابع دست اول

ب منابع و تحقیقات خارجی

فصل اول                                                                                                      

کلیات

تعریف و تحدید موضوع

اهداف تحقیق

بیان مسئله پژوهش

فرضیه های پژوهشی

اهمیت موضوع و ضرورت تحقیق

روش تحقیق

سابقه تاریخی مطالعات و پژوهشهای مرتبط با موضوع پژوهش

تعریف مفاهیم تحقیق

فصل دوم                                                                                                        

اوضاع سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ایران و روسیه قبل از 1905م  

اوضاع ایران

اوضاع روسیه

فصل سوم                                                                                                                

حرکت های بیدارگرانه در ملت های روس و ایران

جنگ ترانسوال

انقلاب ژاپن

شکست روسیه از ژاپن

انقلاب 1905 روسیه

جنگ ارامنه با مسلمانان در قفقاز

فصل چهارم

رهبران فکری قفقاز و نقش آنان در انقلاب مشروطه ایران 

میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی

میرزا فتحعلی آخوندزاده

زین العابدین مراغه ای

فصل پنجم

نقش مجاهدان قفقازی در جریان انقلاب مشروطه ایران   

یپرم خان ارمنی

پانف بلغاری

فصل ششم

نقش ایرانیان و حزب سوسیال دموکرات روسیه و قفقاز در انقلاب مشروطه ایران 

عوامل مهاجرت ایرانیان به قفقاز

نقش حزب سوسیال دموکرات روسیه و قفقاز در آذربایجان (تبریز) 

حیدرخان عموا و غلی و حزب اجتماعیون و عامیون ایران

مطبوعات قفقاز در انقلاب مشروطه ایران

نقش متمولین قفقاز در انقلاب مشروطه ایران

انجمنهای خیریه ایرانیان در قفقاز

حزب دموکرات در مجلس شورای ملی دوم

نتیجه گیری

تصاویر

فهرست منابع و ماخذ

چکیده انگلیسی 

منابع و مأخذ:

نقد و بررسی منابع

الف منابع دست اول

1- کتاب ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران تالیف فریدون آدمیت که اختصاص به جریانات انقلاب مشروطیت ایران داشته است . در فصل های از این کتاب ، به تاثیر جریانات قفقاز در انقلاب مشروطه ایران نیز پرداخته شده است . چون پدر وی بطور مستقیم در جریان انقلاب ، هدایت و راهنمایی آن نقش فعالی داشت . بدین جهت ایشان اطلاعات جالب و معتبری ، از تاریخ مشروطه ایران در اختیار پژوهشگران قرار می دهد . دسترسی وی به منابع و آرشیوهای کشورهای اروپایی باعث شده است ، که در برخی از رویدادهای تاریخ مشروطه ایران نظرات متفاوتی با سایر نویسندگان ارائه دهد این مسئله نشان می دهد که ایشان با تلاش و کوشش های مستمر ، و داشتن دیدگاهی واقع بینانه به واقعیتهای تاریخی ، در میان نویسندگان و محققین تاریخ فردی مبرز شناخته شود .

2- کتاب تاریخ مشروطه ایران  و تاریخ هیجده ساله ایران آذربایجان تالیف احمد کسروی ، ایشان نیز از نویسندگان دوران انقلاب مشروطه ، و از نزدیک رخدادهایی که منجر به وقوع انقلاب مشروطه در ایران می شد ، تعقیب می نمود . وی با دیدگاهها و تفکرات شخصیتهای فکری و مجاهدان قفقاز آشنایی داشت .

نکته ممتاز این کتابها آن است که نویسنده کوشیده است تا مشاهدات و مسموعات خویش را در هنگام انقلاب که جوان بالغی بود ، و در جریان کامل اخبار و رویدادهای دومین کانون انقلاب ( تبریز) قرار داشته ، و بسیاری از سران انقلابی آذربایجان را از نزدیک می شناخته و به رفتار و کردار آنان ، و سهم هر یک در پیشبرد انقلاب واقف بوده ، در کتابش می آورد . هر چند که در مواردی از راه راست منحرف شده و به نقل شایعات پرداخته است ، بدون آنکه در کشف درستی و نادرستی آنها تحقیق جامعی نماید .

3- کتاب تاریخ انقلاب مشروطیت ایران تالیف دکتر مهدی ملک زاده . این منبع نیز توسط کسی نوشته شده است ، که پدرش زمانی از موثرترین افراد مشروطیت بود . بطوریکه جان خود را در این راه مقدس نثار کرد . دکتر مهدی ملک زاده با استفاده از مدارک و اسنادی که از پدرش به یادگار مانده بود ، از آن در محتوای کتاب خود استفاده می نماید ایشان در کتاب خود به نقش احزاب سیاسی به خصوص حزب سوسیال دموکرات روسیه ، و تلاش های مجاهدین قفقازی بر اعاده دوباره مشروطیت در ایران مطالبی را نوشته است. وی به لحاظ اینکه تحصیلات دانشگاهی در حوزه  تاریخ داشته است ، سعی کرده در ارائه واقعیات تاریخی تمامی جوانب را در نظر گرفته تا محققین و پژوهشگران بعدی که از مطالب کتاب ایشان استفاده خواهند کرد از مسیر راستین خود منحرف نشوند . بدین طریق کتاب انقلاب مشروطیت ایران ، دکتر مهدی ملک زاده از منابع دست اول تاریخ مشروطه به حساب می آید .

4- کتاب پیشینه های اقتصادی – اجتماعی جنبش مشروطیت و انکشاف سوسیال دموکراسی تالیف خسرو شاکری . ایشان از دوران جوانی که به تاریخ ایران به خصوص به تاریخ معاصر ایران علاقه وافری که  داشت به همان خاطر  اقدام به انتشار کتابی نموده ، تا نکات مبهم در تاریخ معاصر ایران برای محققین و پژوهشگران آشکار شود این پژوهش بر خلاف آثاری که تاکنون در مورد تاریخ چپ ایران منتشر شده است ، ثمره دو دهه تحقیق پر زحمت و موشکافانه از روی منابع بایگانی و اسناد چاپ شده ایراتی ، آذری ، ارمنی ، گرجی ، روسی ، آلمانی ، فرانسوی و آمریکایی است بر این اساس این پژوهش مطالب قابل ملاحظه ای را که برای دیگر پژوهشگران ناشناخته بود ، آشکار می سازد . آقای خسرو شاکری در این کتاب به نقش احزاب سیاسی به خصوص حزب سوسیال دموکرات روسیه و دیدگاههای فرقه اجتمماعیون  عامیون و نیز چگونگی تشکیل حزب دموکرات ایران و نقش روشنفکران ارمنی در تاسیس آن به روشنی پرداخته است .

5- کتاب تاریخ مشروطیت ایران تالیف سید حسن تقی زاده . این کتاب نیز از منابع دست او تاریخ انقلاب مشروطه ایران به حساب می آید. علت آن نیز حضور مولف به طور مستقیم و مستمر در جریان انقلاب مشروطه ایران ، و از شخصیتهای تاثیر گذار در انقلاب مشروطه ایران بود .

ارتباط مستمر  وی  با کانونهای فکری قفقاز بخصوص با فرقه اجتماعیون و عامیون باکو و حزب سوسیال دموکرات روسیه و قفقاز در ارتباط تنگاتنگ ایشان با برخی از روشنفکران ارمنی مستقر در تبریز می تواند اطلاعات خوبی در اختیار پژوهشگران قرار دهد .

ب: منابع و تحقیقات خارجی:

1 - کتاب ایران بین دو انقلاب تالیف یرواند آبراها میان این کتاب در نوع خود متمایز از سایر کتابهای تاریخی بوده در این کتاب نیز جریانات قفقاز در انقلاب مشروطیت ایران و چگونگی شکل گیری حزب دموکرات و اقدامات سیاسی محمدامین رسول زاده و روزنامه اش ایران نو و پیدایش حزب اجتماعیون و عامیون ایران ذکر شده است.

2 - کتاب انقلاب مشروطه ایران تالیف ژانت آفاری که مولف تاریخ مشروطه ایران است. وی در تحقیقات خود علاوه بر بررسی علل پیدایش مشروطیت ، تاثیر کانونهای فکری خارج از کشور از جمله روسیه و قفقاز و عثمانی در انقلاب مشروطه ایران و نیز به نقش احزاب سیاسی ارامنه در هدایت و راهنمایی قیام مردم تبریز علیه استبداد محمدعلی شاه پرداخته شده است.

3 - کتاب انقلاب ایران وبلشویکهای ماورای قفقاز نوشته آروتونیان وی از محققان خارجی است که تاثیر و نقش انقلابیون قفقاز در استقرار مشروطیت در ا یران بسیار موثر دانسته و معتقد است که انقلاب مشروطه ایران متاثر از انقلاب 1905 م روسیه بود.

کتابها:

1 - آدمیت، فریدون، 2535، ایدئولوژی مهضت مشروطیت ایران ، تهران ، جلد اول

2 - آدمیت ، فریدون ، 1369، ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایرن، تهران ، جلد دوم

3 - آبراهامیان ، یرواند ، 1385 ، ایران بین دو انقلاب ، مترجمان کاظم فیروزمند، حسن شمس آوری، محسن مدیر شانه چی، تهران

4 - آفاری، ژانت ، 1379 ، انقلاب مشروطه ایران، تهران

5 - آجودانی ، دکتر ماشاالله ، 1384 ، مشروطه ایرانی ، مترجم مهدی قزوینی ، تهران

6 - آروتونیان ، ک. س ، 1385، انقلاب ایران و بلشویکهای ماورای قفقاز ، مترجم محمد نایب پور ، تهران

7 - آوتورلف ، م کامر . پل هنز، فنی . ب بریان ، شن، لومرسیه کلکژه ، م بنیکس براکساپ، 1377، دو قرن مبارزه مسلمانان قفقاز ، مترجم سید غلامرضا تهامی، تهران

8 - آبادیان ، احمد ، 1383 ، بحران مشروطیت، تهران

9 - افشار، ایرج ، 1359، اوراق تازه یاب مشروطیت و نقش تقی زاده ، تهران

10 - افشار، ایرج ، 1377 ، روزنامه خاطرات عین السلطنه (قهرمان میرزا سالور)، تهران ، جلد چهارم

11 - امیر احمدیان ، بهرام ، 1383 ، گرجستان در گذر تاریخ ، تهران

12 - اتحادیه (نظام مافی)، منصوره ، 1381، پیدایش و تحول احزاب سیاسی مشروطیت (دوره اول و دوم مجلس شورای ملی)، تهران

13 - امیرخیزی ، اسماعیل ، 1379، قیام آذربایجان و ستارخان، تهران

14 - الگار، حامد، 1369، دین و دولت در ایران ، مترجم ابوالقاسم سرّی ، تهران

15 - براون، ادوارد، 1376، انقلاب مشروطیت ایران، مترجم مهدی قزوینی ، تهران

16 - بشیری، احمد ، 1363، کتاب آبی (گزارش محرمانه وزارت امور خارجه انگلیس. درباره انقلاب مشروطه ایران)، تهران، جلد اول

17 - بنیکس، الکساندر، براکس آپ ، مری ، 1371 ، مسلمانان شوروی ، مترجم کاوه بیات، تهران

18 - تهرانی (کاتوزویان)، محمدعلی، 1379، مشاهده تحقیق اجتماعی و سیاسی از تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تهران

19 - تقی زاده، سیدحسن ، 1379 ، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تهران

20 - حائری ، عبدالهادی ، 1381 ، تشیع و مشروطیت در ایرن و نقش ایرانیان مقیم عراق، تهران

21 - حاجی بیکلی ، عزیر ، 2535، جنبش مشروطه ایران، تهران

22 - دولت آبادی، یحیی ، 1371 ، حیات یحیی، تهران ، جلد دوم

23 - دهنوی ، نظامعلی ، 1383 ، ایرانیان مهاجر در قفقاز (فعالیت فرهنگی در سالهای 1900 تا 1931 )، تهران

24 - ذکاء یحیی، 1377، روزنامه خاطرات شرف الدوله (میرزا ابراهیم خان کلانتر باغمیشه)، تهران

25 - رسول زاده، محمدامین ، 1377 ، گزارشهایی از انقلاب مشروطیت ایران، مترجم رحیم رئیس نیا، تهران

26- رائین ، اسماعیل ، 1350، یپرم خان سردار، تهران

27 - رائین ، اسماعیل ، 2535، حیدرخان عمواوغلی، تهران

28 - رئیس نیا، رحیم، 1385، ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم ، تبریز ، جلد اول

29- رضوانی ، محمد اسماعیل 1381 ، انقلاب مشروطیت ایران ، تهران ، جلد اول 

30 - سرداری نیا، صمد، 1369 ، باقرخان سالار ملی، تهران

31 - شهرام نیا، سید امیر مسعود، 1379، پارلما نتاریسم در ایران ، تهران

32 - شمیم، علی اصغر ، 1374، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران

33 - شهیدی ، همایون ، 1380، بمباران مجلس شورای در سال 1326 هجری قمری، مترجم شرف الدین قهرمان، تهران

34شاکری ، خسرو 1384 پیشینه های اقتصادی – اجتماعی جنبش مشروطیت و انکشاف سوسیال دموکراسی ، تهران

35 - صابر ، میرزا علی اکبر ، 1381 ، هوپ هوپ نامه، اردبیل

36 - صفائی ، ابراهیم ، 1381 ، تاریخ مشروطیت به روایت اسناد ، تهران

37 - طالبوف ، عبدالرحیم ، 2536، مسالک المحسنین، تهران

38 - علم، دکتر محمدرضا، 1385 ، کانونهای مقاومت خارج از کشور در عصر مشروطه ، تهران

39 - فرمانفرمائیان ، حافظ ، 1370 ، خاطرات سیاسی امین الدوله ، تهران

40 - کاتم، ریچارد، 1383، ناسیونالیسم در ایران، مترجم احمد تدین ، تهران

41 - کسروی ، احمد، 1378 ، انقلاب مشروطه ایران، تهران

42 - کسروی ، احمد ، 1378، تاریخ هیجده ساله آذربایجان ، تهران

43 - کندی ، پال ، 1371 ، ظهور و سقوط قدرتهای بزرگ ، مترجمان محمد قائد شرقی، ناصر موفقیان ، اکبر تبریزی ، تهران

44 - گزاو به کوکن ، فرانسوا، 1369، انقلاب روسیه، مترجم دکتر عباس آگاهی ، تهران

45 - گودرزی، غلامرضا ، 1383 ، دین و روشنفکران مشروطه ، تهران

46 - لتیل فیلد، هنری ویلسون ، 1373 ، تاریخ اروپا ، مترجم فریده قره چه داغی ، تهران

47 - ملکزاده ، دکتر مهدی، 1383، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران ، تهران

48 - موزلی ، لئوناردو، طلوعی ، محمود ، 1368، بازی قدرت، تهران

49 - مجتهدی ، مهدی ، 1377 ، رجال آذربایجان در عصر مشروطیت ، تهران

50 - ناهیدی آذر ، عبدالحسین ، تاریخچه روزنامه های تبریز ، تبریز

51 - همایون کاتوزیان، محمدعلی، 1372، اقتصادی سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی ، تهران

52 - هلت کار، ادوارد ، 1371، تاریخ روسیه و شوروی ، مترجم نجف دریابندری، تهران جلد دوم

53 - هدایت ، مهدی قلی خان ،مخبرالسلطنه)، 1363، گزارش ایران (قاجاریه و مشروطیت) تهران

مقالات

1 - تکمیل همایون، ناصر ، 1383 ، مشروطه خواهی ایرانیان (مجموعه مقالات) ، تهران

2 - موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1378 ، نهضت مشروطیت ایران (مجموعه مقالات) تهران ، جلد اول

3 - یارشاطر، احسان ، 1382، انقلاب مشروطیت از سری مقالات دانشنامه ایرانیکا، مترجم پیمان متین، تهرا

پایان نامه ی تهیة گوگرد پلیمری بعنوان عامل اصلی پخت در ساخت مصنوعات پلیمری. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 140 صفحه

چکیده:

تهیة گوگرد پلیمری بعنوان عامل اصلی پخت در ساخت مصنوعات پلیمری

رضا مجد - کارشناسی ارشد شیمی کاربردی

پخت گوگردی رایج ترین سیستم پخت در ساخت مصنوعات پلیمری است . اما در این سیستم پخت معمولاً از گوگرد معمولی استفاده می شود که مشکلاتی در پی دارد . مهمترین مشکل استفاده از گوگرد معمولی پدیدة شکفتگی (Blooming) است که بهترین راه حل برطرف کردن آن استفاده از گوگرد نامحلول یا پلیمری در پخت آمیزه ها است. روشهای بکار گرفته شده در این پژوهش شامل : روش ذوب گوگرد معمولی و همچنین هیدرولیز   است . گوگرد نامحلول بدست آمده پس از پوشش دهی با روغن آروماتیک در ساخت آمیزه های لاستیکی بکار گرفته شدند . نتایج تست های فیزیکی و مکانیکی بیانگر عملکرد مؤثر گوگرد پلیمری بکارگرفته شده می باشد .

رایجترین سیستم پخت در آمیزه های لاستیکی پخت گوگردی است که علاوه بر اقتصادی بودن از تنوع زیادی برخوردار است و امکان دستیابی به محدودة گسترده ای از خواص را فراهم می‌کند. گوگرد با قرار گرفتن در بین زنجیر پلیمرها بین آنها اتصالات عرضی تشکیل میدهد و موجب تشکیل ساختار شبکه‌ای می شود . مشکل عدیده این سیستم پخت پدیده شکفتگی(blooming) گوگرد در آمیزه های لاستیکی است که این پدیده بااستفاده از گوگرد نامحلول بر طرف می شود. زیرا وابستگی حلالیت این نوع گوگرد در بستر پلیمری به دما بسیار نامحسوس است. قیمت بالای گوگرد نامحلول و وارداتی بودن آن مشکلاتی را برای صنایع لاستیک بوجود آورده است. روشهای مختلف ارائه شده برای تهیه گوگرد نامحلول در کشور، نیز به دلایل اقتصادی و یا مشکلات دستگاهی و یا مواد اولیه قابل اجرا نبوده‌اند.

در این پژوهش دو روش ، ذوب گوگرد معمولی و همچنین هیدرولیز   بعنوان روشی نوین ، در تهیه گوگرد نامحلول بکار برده شده است .

مقدمه:

گوگرد به عنوان محصول جانبی صنایع نفت و گاز سالانه بیش از 41 میلیون تن در سال طی فرآیند شیرین‌سازی تولید می شود . همچنین میزان تولید کل گوگرد در جهان رقمی بیش از 64 میلیون تن در سال است . حائز اهمیت قرار گرفتن مسائل زیست محیطی از عوامل مؤثر در تولید گوگرد است . به همین خاطر برای جلوگیری از مشکلات زیست محیطی و همچنین به دلیل افزایش استحصال منابع نفت و گاز ، میزان تولید گوگرد رشدی صعودی خواهد داشت . ضمن اینکه مصرف این ماده نسبت به تولید آن کمتر است .

کشور ما با داشتن منابع نفت و گاز فراوان یکی از عمده ترین تولید کنندگان گوگرد در خاورمیانه است و سالانه بیش از 5/1 میلیون تن گوگرد تولید می کند که با راه اندازی فازهای جدید پالایشگاهها این رقم به 5/2 میلیون تن در سال خواهد رسید . مصرف سالانه کشور در حال حاضر حدود 300 هزار تن در سال است . صادرات گوگرد نیز با توجه به کاهش قیمت گوگرد مقرون به صرفه نیست . بنابراین یافتن راههایی برای مصرف این ماده و یا تبدیل آن به موادی که دارای ارزش اقتصادی بیشتری باشند حائز اهمیت و توجه فراوان است .

تهیه گوگرد نامحلول از گوگرد معمولی می تواند یکی از راه حلهای این معضل باشد . گوگرد نامحلول بدلیل حساس نبودن حلالیت آن به کاهش دما می تواند جایگزین مناسبی برای گوگرد معمولی در صنایع لاستیک و همچنین تایر باشد . گوگرد معمولی حلالیستش در گسترة دمائی متفاوت است و با کاهش دما حلالیت آن کاهش می یابد . بنابراین با استفاده از گوگرد محلول در پخت آمیزه های لاستیکی با مشکلات عدیده ای از جمله پدیده سفیدک زدن یا شکفتگی مواجه می‌شویم . تنها راه حل مناسب برای جلوگیری از این مشکل استفاده از گوگرد نامحلول است که در این پژوهش به روشهای تهیه آن و همچنین روشهای کاربردی و نوین تهیه گوگرد نامحلول اشاره شود . با تولید این ماده با ارزش ضمن کاهش خسارات ناشی از مصرف گوگرد معمولی و همچنین افزایش کیفیت محصولات تولیدی می توان واردات آن را به کشور کاهش داد و حتی در آینده ای نزدیک با تولید متناسب با مصرف داخلی از واردات آن جلوگیری کرد .

فهرست مطالب:

چکیده

مقدمه

فصل اول

مقدمه

1-1 تولید

1-1-1 فرایندهای جذب در مایع و اکسیداسیون

1-1-2 فرایندهای اکسیداسیون مستقیم

1-1-3 تولید گوگرد در جهان

1-1-4 تولید گوگرد در ایران

1-2 صادرات گوگرد در جهان

1-2-1 وضعیت صادرات گوگرد ایران

1-3 وضعیت مصرف گوگرد در جهان

1-3-1 مصرف گوگرد در صنایع داخلی

1-4 مصارف گوگرد

1-4-1 اسید سولفوریک

1-4-2 کشاورزی

1-4-3 باتریهای قابل شارژ

1-4-4 گوگرد در بتن 

1-4-5 لامپ گوگردی

1-4-6 حذف جیوه در آب

1-4-7 تولید کف

1-4-8 گوگرد در آسفالت

1-4-9 گوگرد در صنایع لاستیک سازی

فصل دوم : (لاستیک)

تاریخچه صنعت لاستیک

2-1 معرفی چند اصطلاح

2-2 مواد در آمیزه کاری لاستیک

2-3 کائوچو

2-3-1 کائوچوها از دیدگاه بازرگانی

2-3-2 کائوچوها از دیدگاه مقاومتی

2-3-3 کائوچوها از دیدگاه فرآوری و تهیه

2-3-3-1 کائوچوهای طبیعی

2-3-3-2 کائوچوی مصنوعی

2-4 فرآیند پخت کائوچو

2-5 ترکیبات مؤثر در آمیزه کاری کائوچو

2-5-1 گوگرد

2-5-2 شتابدهنده ها

2-5-3 فعال کننده ها

2-5-4 تاخیر دهنده ها

2-5-5 پر کننده ها

2-5-6 نرم کننده ها

2-5-7 پپتایزرها

2-6 آزمونهای معمولی در تضمین مصنوعات پلیمری

2-6-1 آزمونهای روی آمیزه پخت شده

2-6-2 آزمونها آمیزه خام

2-6-2-1گرانروی

2-6-2-2 رئومتر

2-6-2-3 جرم مخصوص

2-6-2-4 چسبندگی

2-6-2-5 پراکنش دوده

2-6-1 آزمونهای آمیزه پخت شده

2-6-1-1 کشش

2-6-1-2 مانائی فشاری

2-6-1-3 سختی

2-6-1-4 سایش

2-6-1-5 مقاومت در مقابل پارگی

2-6-1-6 مقاومت خمشی

فصل سوم : گوگرد در لاستیک

مقدمه

3-1 ولکانیزاسیون

3-1-1 درجه ولکانیزاسیون

3-1-2 مراحل ولکانیزاسیون

3-1-3 تغییر خواص نسبت به درجه

تاثیر افزایش دانسیته اتصالات عرضی

3-2 اثر ساختمان اتصال عرضی

3-2-1 نوع ساختمان اتصال عرضی

3-2-3 خواص مکانیکی

3-2-4 رفتار فرسودگی حرارتی

3-2-5 خواص دینامیکی

خواص بهینه در آمیزه های ولکانیزه شده

3-3 سیستم های پخت

3-4 پخت گوگردی

دلایل ترجیح سیستم پخت گوگردی

3-4-1 گوگرد

3-4-1-1 گوگرد ولکانیزاسیون

3-4-1-2 درصد خلوص گوگرد

3-4-2 مواد گوگرد دهنده

3-5 پخت پراکسیدی

3-5-1 فواید پخت پراکسیدی

3-5-2 معایب پخت پراکسیدی

3-6 روشهای پخت

3-6-1 پخت غیرمداوم

3-6-1-1 قالبگیری

3-6-1-2 پخت گاز

3-6-1-3 پخت با غلاف سری

3-6-2 پخت مداوم

3-6-2-1 پخت با روتوکیور

3-6-2-2 پخت در مایعات داغ

3-6-2-3 پخت در بسترة ذرات داغ شناور

3-7 آلوتروپ های گوگرد مورد استفاده در صنایع لاستیک

فصل چهارم : بخش تجربی

4-1 دستگاهها و وسایل مورد استفاده

4-2 نقطة ذوب گوگرد محلول

4-3 نقطة ذوب گوگرد نامحلول

4-4 تعیین مقدار گوگرد محلول در تولوئن

4-5 تهیه گوگرد نامحلول از روش ذوب

4-6 روش تعیین درصد گوگرد نامحلول

4-7 بهینه کردن درصد گوگرد

4-7-1 اپتیمم کردن دما

4-7-2 اپتیمم کردن دور همزن

4-7-3 اپتیمم کردن درصد کاهندة کشش سطحی

4-7-4 اپتیمم کردن درصد پایدار کننده

4-8 استخراج گوگرد نامحلول بدست آمده

4-9 روغن پوشی گوگرد نامحلول بدست آمده

4-10 تعیین میزان روغن گوگرد روغنی

4-11 تهیه گرانول گوگرد نامحلول

4-12 تهیه گوگرد نامحلول در مقیاس bench

4-13تهیه گوگرد نامحلول در مقیاس پایلوت

4-14 تهیه گوگرد نامحلول بوسیلة هیدرولیز

4-15 بکارگیری گوگرد تهیه شده در ساخت آمیزه

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-1 گوگرد نامحلول

5-2 تاثیر منفی شکفتگی بر خواص آمیزه

5-3 گوگرد ، موهبت یا آفت

5-4 روشهای تهیه گوگرد نامحلول

الف-سرد کردن سریع گوگرد مذاب

ب-اکسیداسیون نافص

ج-هیدرولیز مستقیم

روش بکارگرفته شده در این پژوهش در هیدرولیز

5-5 روش ذوب ، روشی کاملاً کاربردی

5-6 مقایسة آمیزه های تهیه شده

پیشنهادات

منابع

منابع و مأخذ:

- ماهنامه کامپیوتر

- سایت های مختلف از جمله :

seniorscan.comcomputer.howstuffworks.comhowstuffworks.priceglabber.com

پایان نامه ی بررسی کمی و کیفی باریت و بنتونیت در صنعت حفاری بخصوص گل حفاری. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 220 صفحه

مقدمه:

حفاری به معنی نفوذ در سنگ است. نفوذ در سنگها گاهی به منظور خرد کردن آنها انجام می گیرد. برای خرد کردن سنگها باید چالهای انفجاری حفر کرد و در داخل آنها مواد منفجره قرار داد. با منفجرکردن چالها، سنگها خرد می شوند، و با خرد شدن سنگها، استخراج و برداشت آسانتر است و با هزینه کمتری انجام می گیرد. در استخراج کلیه معادن به استثنای موارد نادر، مانند استخراج سنگهای ساختمانی یا برداشت بعضی از سنگهای سست، حفاری جزء عملیات اجتناب ناپذیر محسوب می شود. این نوع حفاری را حفاری استخراجی می گویند. حفاری در معادن تنها به منظور استخراج نیست؛ بلکه قبل از استخراج یا به هنگام استخراج، برای اکتشاف نیز انجام می پذیرد.

حفاری اکتشافی ممکن است به منظور کشف و پی بردن به وجود کانی یا ماده معدنی، ویا به منظور پی بردن به شرایط کیفی سنگها صورت گیرد. با توجه به بالا بودن هزینه حفاری اکتشافی و بعضی مشکلات فنی توصیه می شود که هر دو گروه متخصصانی که به دنبال کشف کانی یا در جستجوی کشف شرایط کیفی سنگها هستند، مطالعات خود را همزمان شروع کنند، علاوه بر حفاری استخراجی و حفاری اکتشافی، حفاری به منظور کارهای تکنیکی مانند حفاری به جهت تزریق سیمان در داخل درزه ها، حفاری جهت خارج کردن گازها از لایه ذغال یا حفاری به منظور منجمدکردن آب در داخل طبقات نیز انجام می گیرد. لذا عملیات حفاری در زمینه های مختلف مهندسی و علوم کاربرد وسیعی دارد. امروزه بیش از95 درصد حفاریها به روش مکانیکی و با ماشینهای ضربه ای، چرخشی و ماشینهای ضربه ای- چرخشی انجام می گیرد. در روش مکانیکی نفوذ در سنگ با انرژی مکانیکی و از طریق اعمال ضربه های پی در پی، یا در اثر تماس انجام می گیرد. قطر چالهایی که با روش مکانیکی حفر می شوند بین2/1 اینچ تا24 اینچ و عمق آنها از چند تا سانتیمتر تا چند هزار متر متغیر است. عمق غالب چالهای انفجاری کمتر از20 متر و قطر آنها در معادن زیرزمینی کم است. اما امروزه در معادن روباز، برای پایین نگهداشتن هزینه های حفاری و انفجار و نهایتا کاهش هزینه استخراج قطر چالهای انفجاری را زیاد             می گیرند؛ از این رو بین ماشینهایی که چالهای انفجاری در معادن روبار حفر می کنند و ماشینهای حفاری اکتشافی و ماشینهایی که به منظور استخراج نفت، گاز و آب به کار       می روند، مشابهت زیادی وجود دارد. به طور مصطلح در حفاریهایی که به منظور دسترسی و استخراج سیالاتی مانند نفت ، گاز و آب انجام می گیرد، و همچنین در حفاری اکتشافی به جاری واژه چال از واژه چاه استفاده می شود. در به کارگیری واژه چال یا چاه صرفنظر از نقش سیال، ژنومتری، بویژه، عمق چال یا چاه نیز موثر است. چالها معمولا عمق کمی دارند؛ درحالی که عمق چاه بیشتر است. درهر صورت، شکل چالها یا چاهها سیلندری است و قطر آنها از عمق کمتر است. غیر از روش حفاری مکانیکی، روشهای دیگر نیز وجود دارد که در دست تحقیق و توسعه اند؛ مانند روشهای حفاری حرارتی، و حفاری لیزری که نفوذ در سنگها تنها به کمک انرژی مکانیکی انجام نمی گیرد؛ بلکه ابتدا از طریق حرارت یا فعل و انفعالات شیمیایی، سنگ را سست می کنند؛ سپس به کمک ماشینهای حفاری عمدتا چرخشی، در سنگ سست نفوذ می کنند تا چال یا چاه ایجاد شود. در این روشها که به انها روشهای پیشرفته حفاری نیز می گویند، هرچند سرعت حفاری200 تا400 درصد افزایش می یابد،مشکلات فنی متعددی وجود دارد که تا رفع این عیوب به زودی قابل استفاده نخواهد بود.

تاریخچه حفاری:

به طور کلی، تاریخچه حفاری مبهم است، اما از زمانهای دور، ملتهای متمدن، به منظور دسترسی به آب و بعضی کریستالها، عملیات حفاری را انجام داده اند. پروفسور« هرمن بائر» در کتاب هیدرولوژی آبهای زیرزمینی و پروفسور«کی.مک گرگر» در کتاب حفاری در سنگ معتقدند که هنوز آثاری از تونل، قنات و چاههای عمیق حفر شده توسط ایرانیان و چینی های قدیم دیده می شود. و مصریان قدیم نیز به وسیله کروندم، درمیان سنگهای پورفیری چالهایی حفر کرده اند. تا چند دهه قبل، سیستم حفاری دستی جهت ایجاد چال برای احداث تونل، خط راه آهن و معدن متداول بود، و بدون شک، در مناطقی که امکان دسترسی به برق نیست. این روش حفاری هنوز کاربرد دارد. روش ابتدایی سیستم حفاری دستی بیشتر برای حفر چال کم عمق در سنگهای با مقاومت ضعیف یا متوسط مورد استفاده داشته است. برای انجام این روش، وجود یک حفاری کافی است. حفار معمولا با یک دست، مته را روی سنگ قرار می دهد. و با دست دیگر، به وسیله ضربه زدن یا چکش حفاری(با وزن4 پوند یا8/1 کیلوگرم)، ضربه ای روی مته جهت نفوذ آن در سنگ وارد می کند. حداکثر سرعت در این روش،3/0 متر(یک فوت) در ساعت است و بیشترین حد ممکن برای عمق60 سانتی متر( دو فوت) و برای قطره حدود32 میلیمتر              ( اینچ) است. حفاری دستی، بنا به ضرورت، تکامل تدریجی یافت؛ به نحوی که امکان ایجاد چال با عمق بیشتر نیز ممکن گردید. در این مرحله، معمولا یک نفر مته را روی سنگ مورد نظر قرار می دهد و یک یا دو نفر دیگر با وارد کردن ضربه کمک چکشهای حفاری2/3 تا5/4 کیلوگرمی(7 تا10 پوندی) موجبات نفوذ در سنگ را فراهم می کردند. برای حفر یک چال با عمق8/1 متر(6فوت) در سنگهای سخت و آذرین، مانند گرانیت، وجود یک گروه دو یا سه نفره حفار با کار مداوم5 تا6 ساعته کافی است. البته، بدون شک شرایط حفاری در سرعت حفاری موثر است؛ به عنوان، مثال، سرعت حفاری در سنگهای رسوبی دو برابر سرعت حفاری در سنگهای آذرین است(تاثیر جنس سنگ).با گذشت زمان و افزایش نیاز به حفاریهای عمیق، بویژه برای دسترسی به آب، روش دیگری از حفاری دستی به نام روش کابلی متداول شد که درآن، طول مته بیشتر بود و برای ضربه زدن از کابل فولادی استفاده می شد. در این روش که امکان حفر چالهای تا15 متر(50 فوت) را فراهم آورد، مته فولادی طویلتری به کابل فولادی متصل بود. به طور معمول، سه یا چهار نفر با حرکت کابل به سمت بالا و فرود آوردن آن روی محل مورد نظر، حفاری را انجام می دادند. با این روش، امکان حفر چالهای عمیقتر با قطر بیشتر در زمان کمتر فراهم شد. به عنوان مثال با این روش در سنگهای آهکی نسبتا نرم حفر چالهایی با قطر50 میلیمتر(2 اینچ) و عمق7 متر(20 فوت) توسط یک گروه حفار سه نفره طی3 ساعت عملی گردید. با این روش، فقط چالهای قائم حفر می شود.

طی سالیان دراز، تنها منبع تامین انرژی مورد نیاز درحفاری، نیرو انسانی بوده است. به تدریج با رواج یافتن استفاده از ماشین بخار، الکتریسیته، و سوختهای گازی و مایع، ساخت انواع ماشینهای حفاری مکانیکی نیز توسعه یافت؛ به نحوی که امروزه، امکان بیشتری برای افزایش عمق و سرعت در عملیات حفاری وجود دارد. در اینجا به پاره ای از تحولات در زمینه حفاری می پردازیم:

1-بین سالهای1820-1810، سیستم حفاری چرخشی ساخته شد که منبع انرژی آن، ماشین بخار بود(Trevithick).

2-بین سالهای1840-1830 سیستم حفاری کابلی توسعه یافت که منبع انرژی آن نیز ماشین بخار بود(Issac Singer).

3-بین سالهای1860-1850 ، دستگاه حفاری مجهز به الماس(روی مته های آن) ساخته شد(Bullock) و دستگاه ضربه ای نیز که ضربه زدن آن پیستون بود و منبع انرژی آن هوای فشرده در تونل آلپین، در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت.

4- بین سالهای1880-1870، سیستم حفاری مغزه گیر مجهز به الماس(روی مته آن) در آمریکا توسعه یافت؛ به نحوی که تا عمق670 متر(2200 فوت) را حفاری می کرد. شرکت ارائه دهنده این سیستم،« اینگرسل» (Ingersoll) نام دارد.

5-بین سالهای1890-1880، سیستم حفاری مغزه گیر الماسی در آمریکا ارائه شد که امکان حفاری تا عمق1750 متر(5734 فوت) را فراهم کردو

6-بین سالهای1900-1890، سیستمهای حفاری ضربه ای- چرخشی در آمریکا ساخته شد که منبع انرژی آن، هوای فشرده، بخار و الکتریسیته بود. در این فاصله سیستم حفاری چرخشی که منبع انرژی آن بخار بود، جهت حفر چاههای نفت توسعه داده شد.

7-بین سالهای1910-1900،مته هایی توسعه یافت که روی آن سه عامل برش دهنده مخروطی شکل یا خردکننده سنگ نصب شده بود.

8-بین سالهای1940-1920، برای اولین بار، مته هایی از جنس کربور تنگستن درآلمان به کار رفت.

9- بین سالهای1966-1940، مته های ساخته شده از جنس کربور تنگستن در حفاری بسیار متداول و رایج شد.

10-بین سالهای1975-1970، ماشین حفاری هیدرولیکی به صنعت حفاری معرفی شد که در این ماشین بر خلاف ماشینهای حفاری ضربه ای از روغن تحت فشار به جای فشار هوا در حفاری استفاده می شود.

11-بین سالهای1985-1970، تلاش کشورهای شوروی و آمریکا برای حفر چاههای عمیق با سیستم حفاری چرخشی به منظور دسترسی به نفت و گاز به نتیجه رسید. و در اکلاهمای آمریکا و سیبری شوروی، با استفاده از این روش، چاههای با عمق بیش از10000 متر(30000 فوت) حفر شد، و متعاقب آنها آلمانیها چاهی با عمق حدد13000 متر حفاری کردند.

با توجه به تاریخچه مزبور، سیستمهای حفاری توسعه یافته را می توان به پنج گروه تقسیم کرد:

1-         سیستم حفاری دستی که ضربه زن آن چکش حفاری است و اعمال ضربه به کمک نیروی انسانی صورت می گیرد.

2-         سیستم حفاری چکشی که ضربه زن آن چکش حفاری و مکانیکی است.

3-         سسیستم حفاری کابلی که ضربه زن آن کابل فولادی است.

4-         سیستم حفاری چرخشی که به جای ضربه زدن به مته، با چرخش لوله حفاری و مته، عمل نفوذ پذیری و حفر چال صورت می گیرد.

5-         سیستم حفاری ضربه ای- چرخشی که اساس کار آن ضربه است و عامل چرخش        نیز دارد.

6-         سیستم حفاری هیدرولیکی که به جای استفاده از فشار هوا از فشار روغن استفاده        می شود. در سالهای اخیر، حفاری مکانیکی به تدریج جایگزین حفاریهای دستی شده و بخار، هوای فشرده، الکتریسیته، و مابع، منبع اصلی انرژی برای دستگاههای حفاری است.

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیاتی در مورد حفاری

۱-۱ مقدمه

۱-۲ تاریخچه حفاری

۱-۳ واژه های اصلی مورد استفاده در حفاری

فصل دوم: گل حفاری

۲-۱ تاریخچه مختصری از گل حفاری

۲-۲ گل حفاری

۲-۳کاربرد و وظایف گل حفاری

۲-۴ خواص گل حفاری و نحوه اندازه گیری آنها

۲-۵ ترکیب گل حفاری

۲-۶ روابط بین حجم و وزن مخصوص گل حفاری

۲-۷ تعداد بشکه گل حفاری حاصله از تعلیق رس درآب

فصل سوم: شناسایی موادشیمیایی و موارد استفاده آنها درگل حفاری

۳-۱ مواد وزن افزای گل حفاری

۳-۲ مواد گرانروی زا

۳-۳ مواد کنترل کننده صافاب گل

۳-۴ مواد کنترل کنندهPH

3-5 موادیکه جلوگیری از خورندگی می کنند

۳-۶ سایر مواد مصرفی گل حفاری

فصل چهارم: محاسبات مهندسی گل حفاری

۴-۱ محاسبه بالا آمدن گل از مته(ته چاه) تا سطح

۴-۲محاسبه زمان کامل گردش گل

۴-۳ محاسبه تهیه گل های اولیه

۴-۴ محاسبه کشتن چاه در هنگام وقوع جریان

۴-۵ اندازه گیریPH یا غلظت یون هیدروژن گل

۴-۶ اندازگیری قلیائیت

فصل پنجم: سیمان حفاری

۵-۱ آزمایش هایی که بر روی سیمان حفاری انجام می شود

۵-۲ سیمانه کردن چاهها

۵-۳ ترکیب سیمان چاههای حفاری

۵-۴ تاثیرات حرارت وفشار بر روی خواص سیمانها

۵-۵ انواع سیمانهای مورد استفاده در چاههای حفاری

۵-۶ اضافات سیمان

۵-۷ مواد تقدم دهنده بندش سیمان

۵-۸ مواد حجم افزا

۵-۹ آب آزاد

۵-۱۰ مصرف بنتونایت آبدیده در دوغاب سیمان

۵-۱۱ مواد وزن افزا

۵-۱۲ زمان نیم بند شدن سیمان

۵-۱۳ قوانین سرانگشتی

۵-۱۴ مهارآب روی

۵-۱۵ گرانروی

۵-۱۶ تولیدات شرکت هالیبورتون

۵-۱۷ مواد تاخردهنده شرکت هالیبورتون

۵-۱۸ مواد ضدکف

۵-۱۹ محاسبه مواد افزودنی به دوغاب سیمان

۵-۲۰ روشهای متداول برای سبک کردن وزن دوغاب سیمانهای حفاری

۵-۲۱ بنتونیت و روش افزودن آن به سیمان

۵-۲۲ مشخصات فیزیکی گیلسونیت و اثر آن بر روی خواص سیمان های کلاسA,D

5-23 اثر بنتونیت بر روی خواص سیمان های کلاسD,A

5-24 نتیجه گیری

فصل ششم:بنتونیت

۶-۱ مقدمه

۶-۲ ژئوشیمی

۶-۳ کانی های مهم بنتونیت

۶-۴ انواع بنتونیت ها از دیدگاه صنعتی

۶-۵ ژنزبنتونیت

۶-۶ روشهای فرآوری

۶-۷ موارد استفاده

۶-۸ وضعیت تولید و فرآوری بنتونیت در ایران

۶-۹ معادن عمده بنتونیت

فصل هفتم: باریت

۷-۱ مقدمه

۷-۲ تاریخچه باریت

۷-۳ مشخصات عمومی باریت

۷-۴ معادن عمده باریت

۷-۵ موارد استفاده

۷-۶ بازیافت باریت

۷-۷ جایگزین ها

۷-۸ ذخایر باریت

منابع و ماخذ

منابع و مأخذ:
Hartman ,H.L;”Basic Studies of Percussion Drilling";Trans.AIME,1959,Vol.214.pp.68-75.
2-Williamson,T.N.;”Rotary Drilling";chapt.6.3,Surface Mining,E P.Pfleider,ed.AIME,1968,New York,pp.300-324.
Clark,G.B.;”Principle of Rock Dilling and Bit Wear I”;Quar terly Colorado School of Mines 1982,Vol.77 No1,Jan.118pp.
4-McGregor,K.;The Drilling of Rock;CR Books Ltd.1969.
5-Chillingarian,G.V.and P.Vorabutr;Drilling and Drilling Fluid;El-sevier,1983,p.1-16.
6-Chillingarian G.V.and P.Vorabutr;Drilling and Drilling Fluid;El-sevier,New York,1983,pp.293-579.
7-Gatlin,Carl; Drilling and Well Completions;Prentice Hall,1960.
8-Darley,H.C.H.,and R.G.Gray; Composition and Properties of Drilling and Completion Fluid;Fifth Ed 1988 ,pp.38-346.
9-McCray,W.A.,and Cole W.F.;Oil Well Drilling Technology;Uni-versity of Oklahoma,Norman,1976;p.443-462.
10-Craft,Holden and Graves;Well Design:Drilling and Production;Prentice, Hall Inc.,1962,p.158-256.
11-Gatlin,Carl;Drilling and Production;Prentice Hall;1960.

پایان نامه ی رشته معماری با موضوع آتشپادی و ایمنی ساختمان. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 100 صفحه

همراه با تصاویر و نقشه ها

مقدمه:

میزان محافظت عناصر ذره‌ای در برابر حریق به شرایط مورد نیاز برای فرار ساکنان و اطفای حریق بستگی دارد. اول، چه مدت طول می‌کشد تا فرار از ساختمان انجام شود، آیا برای ایمنی ساکنان به ایجاد پناهگاه‌های درون ساختمان نیاز است؟ دوم، آیا در مبارزه با حریق، مأموران آتش‌نشانی باید در داخل ساختمان کمک کنند، آیا باید سازه‌ی ساختان پایدار باقی بماند تا بازسازی ساختمان پس از حریق امکان‌پذیر باشد؟

اگر ساختمان فقط باید تا تخلیه ساکنان پایدار باقی بماند، می‌تواند محافظت تازه‌ای را فقط برای کوتاه مدت، مثلاً نیم ساعت در نظر گرفت. اما اگر برنامه‌ی ایمنی جانی متکی به تدارک محل‌هایی به عنوان پناهگاه درون ساختمان بوده، یا لازم باشد تا مأموران آتش‌نشانی به طور ایمن قادر به فعالیت در درون ساختان باشد، در این صورت باید میزان محافظت ساختمان به حداقل یک ساعت‌و نیم و شاید حتی بیشتر افزایش یابد. همچنین ممکن است برای شرکتهای بیمه تعمیر ساختمان به بازسازی آن ترجیح داشته باشد که در این صورت محافظت لازم به منظور جلوگیری از حریق در ساختمان‌ها، ممکن است به 2 یا حتی 4 ساعت افزایش یابد.

تقسیم ساختمان به یک سری از فضاهای مسدود در برابر آتش و دود، گسترش حریق را محدود کرده و زمان بیشتری در اختیار می‌گذارد. بدین ترتیب، حریق محدود شده و ساکنان فرصت فرار و یا پناه گرفتن در محلی تا هنگام اطفای آتش را پیدا می‌کنند. فضابندی همچنین با محدود کردن آتش این فرصت را به وجود می‌آورد که حداقل اموال باقی مانده تا هنگام اطفای حریق از صدمات آتش محفوظ بمانند. بنابراین فضابندی، هم برای ایمنی جانی و هم از لحاظ محافظت مالی مهم است.

محافظت از عناصر سازه‌ای علاوه بر تضمین عدم ریزش ساختمان، به فضابندی نیز کمک می‌کند. اما برای رسیدن به یک تقسیم‌بندی کامل به صورت فضاهای مختلف، محافظت عناصر غیر سازه‌ای نظیر دیوارهای داخلی و درها نیز ضروری است. به عنوان یک اصل اساسی، طراح باید به یاد داشته باشد که یکپارچگی عناصر جدا کننده باید حفظ شده و هیچ نقطه ضعفی نظیر حفره یا ترک نباید باعث تخریب موانع برابر دود و یا آتش گردد. هر سرویس یا کانالی که از میان یک دیوار یا کف تقسیم کننده عبور کند باید طوری طراحی شود که مقاومتی حداقل معادل با همان عنصر را در برابر آتش از خود نشان دهد. یکی از خطرهای جدی برای ایمنی یک ساختمان، افزودن دیرهنگام سرویس‌ها یا کانال‌هایی است که از میان دیوارهای تقسیم کننده فضا عبور می‌کنند. نصب این سرویس‌ها معمولاً توسط پیمانکاران فرعی ناآگاه و با بریدن قسمت‌هایی از دیوارها یا سقفهای جداکننده انجام می‌گیرد، بدون توجه به این که با این کار، موانع مهمی در مقابل حریق از بین می‌روند. درهای واقع در دیوارهای تقسیم باید نه تنها مقاومتی معادل با همان عنصر را در برابر آتش از خود نشان دهد. یکی از خطرهای جدی برای ایمنی یک ساختمان، افزودن دیرهنگام سرویس‌ها یا کانال‌هایی است که از میان دیوارهای تقسیم‌کننده فضا عبور می‌کنند. نصب این سرویس‌ها معمولاً توسط پیمانکاران فرعی ناآگاه و بریدن قسمت‌هایی از دیوارها یا سقفهای جداکننده انجام می‌گیرد، بدون توجه به این که با این کار، موانع مهمی در مقابل حریق از بین می‌روند. درهای واقع در دیوارهای تقسیم باید نه تنها مقاومتی معادل با دیوارها در برابر آتش داشته باشند، بلکه باید مطمئن بود که در صورت به وقوع پیوستن حریق، به سرعت بسته خواهند شد. گوه‌های چوبی یا لاستیکی[1] که معمولاً جهت باز نگهداشتن در، در زیر آن قرار داده می‌شوند، خود به سادگی می‌توانند تهدید عمده‌ای در برابر ایمنی حریق باشند. ابعاد و تعداد فضاها معمولاً به وسیله قوانین ساختمانی مشخص می‌شوند، اما با حرکت به سمت برآوردن ضروریات مقتضی[2] به جای قوانین لازم الاجرا[3] برای لراج مهم است تا بتواند اصولی که تقسیم‌بندی براساس آنها انجام می‌گیرد را درک کند.

تعداد فضاهایی که هر طبقه باید به آن تقسیم شود بستگی به تعداد افراد و مقدار سوخت موجود در آن طبقه دارد. این به نوبه خود بستگی به کاربرد ساختمان دارد. در بسیاری از قوانین ساختمانی بسته به کاربرد ساختمان یک مقدار حداکثر برای مساحت کف یا ظرفیت حجمی مناطق مشخص می‌کنند. به طور کلی هر طبقه حداقل باید به دو قسمت تقسیم شود به طوری که فرار افقی از یکی به دیگری همیشه برای ساکنان امکان‌پذیر باشد. هر چه محتویات ساختمان بیشتر قابل احتراق باشند، ابعاد تقسیم‌بندی‌ها باید کوچکتر باشد. یک انبار با بار سوخت بالا (مثلاً محتوی رنگ) به وضوع باید در مقایسه با یک انبار با بار سوخت کم (مثل انبار قطعات فولادی) به قسمت‌های کوچکتری تقسیم شود اما متأسفانه اغلب قوانین توجهی به این موضوع دارند.

معمولاً ساختار کف ساختمان طوری است که مقاوم کردن آن در برابر آتش و دود نسبتاً ساده است بنابراین به طور عادی هر کفی یک کف تقسیم کننده است اما معمار باید مطمئن باشد که خروجی‌های یک کف تقسیم کننده به طرف پلکان، آسانسورها و شبیه آن نیز درجه یکسانی از مقاومت در برابر آتش از خود نشان خواهند داد. لازم نیست که حتماً هر فضایی تنها محدود به یک طبقه شود، بلکه ممکن است برای مثال، یک فضا شامل یک راه پله منتهی به یک تالار کوچک نیز باشد. شکل هندسی[4] مهم نیست، بلکه مسئله مهم حفظ یکپارچگی[5] فضاهاست.

راه‌های خروج از بنا و فرار از حریق

آزمایش حریق استاندارد: آزمایش یا آزمایش‌های استاندارد ویژه برای شناسایی مقاومت و رفتار، مصالح، فرآورده‌ها، اعضا و اجزای ساختمانی در مقابل آتش‌سوزی، که مشخصات اجرایی آنها بعداً به وسیله مقررات مربوط به خود تعیین خواهد شد.

پنجره حریق: پنجره‌ای با آزمایش حریق استاندارد حائز شرایط مقاومت و محافظت در برابر حریق متناسب با محل استقرار خود باشد.

حریق بند: اعضایی از بنا، شامل دیوار، سقف و کف مقاوم حریق که تواند در مقابل سوختن تمام بار حریق واقع در فضای مربوطه به خود، ایستادگی و مقاومت کند.

در حریق: دری که با انجام آزمایش حریق استاندارد، حائز شرایط مقاومت و محافظت در برابر حریق متناسب با محل استقرار خود باشد.

دوام در برابر حریق: مدتی که مصالح یا قطعات و اجزای ساختمان در مقابل شرایط خاص اجزای آزمایش حریق استاندارد همچنان عملکرد خود را حفظ نمایند.

ـ دیواردودبند: دیوار یا دیواره‌ای که راهروی خروج را قطع کرده و به یک یا چند در مجهز است، این دیوار باید مانع گسترش آتش و دود باشد.

ـ مانع حریق: صفحه یا پرده‌ای سرتاسری که به صورت قائم (مانند دیوار) یا افقی (مانند سقف) با زمان مشخصی از مقاومت حریق برای جلوگیری از گسترش آتش و دود از فضایی به فضای دیگر به کار گرفته می‌شود. این صفحات ممکن است برای حریق بند کردن بازشوها نیز مورد استفاده قرار گیرند.

ـ مانع دود: وسیله جداسازی با مشخصات مقاوم حریق یا غیرمقاوم در برابر حریق که به صورت افقی یا قائم، مانند دیوار کف یا سقف به منظور ممانعت از حرکت دود، طراحی و ساخته می‌شود. موانع دود ممکن است برای حفاظت بازشوها نیز بکار گرفته شوند.

ـ منطقه حریق: بخشی از فضای داخل ساختمان که از اطراف و از سقف و کف به وسیله‌ اعضای ساختمانی مقاوم حریق محدود شود. منطقه حریق با بررسی و اندازه‌گیری عرض، طول و ارتفاع حریق احتمالی ارزیابی می‌شود.

میزان مقاومت حریق: مدتی که مصاح یا ترکیبی از آن، توانایی مقاومت در مقابل آتشی مستقیم مطابق آزمایش حریق استاندارد را داشته باشد.

 [1] – Door-Wedge

 [2] – Functional Requirements

 [3] – Geometry

 [4] – Geometry

 [5] – Integrity

فهرست

فصل 1            

طراحی ساختمان

مقدمه

فضابندی

مقررات کلی

محافظت پوششی

کنترل دود

 فصل 2            

مصالح

فولاد

بتن

سفال نسوز

آجر

گچ

شیشه 

تیرچه بلوک  

فهرست منابع                                 

فهرست منابع برای مطالعه بیشتر

منابع:

1- شاه نظری. محمد رضا. مصالح ساختمانی

2- اصول ایمنی حریق در ساختمانها. راهنمای طراحی برای معماران

3- مقررات ملی ساختمان. مبحث 3 حفاظت ساختمانها

4-omran kadoos.blogfa.com

Architect o technology.blogfa.com-5

Valadgar co. blogfa. Com-6

Civill omran. Blogfa. Com-7

8-محافظت ساختمان در برابر حریق. معاونت فنی دفتر تحقیقات و معیارهای فنی.انتشارات وزارت برنامه و بودجه

فهرست منابع برای مطالعه بیشتر:

1- اطیابی . اردشیر. جلد 1تا5 . ساختمان سازی

2- بختیاری . سعید . محافظت ساختمانها در برابر آتش

3- نویفرت . اطلاعات معماری

4- پارسی زاد . پرویز . تفسیر مبحث سوم آیین نامه مقررات حفاظت ساختمانها در مقابل حریق

5- ضوابط طراحی سیستم های اعلام حریق . تالیف جمعی از کارشناسان

6- گل محمدی رستم. مهندسی حریق

7- دیانی محمود. ایمن سازی ساختمان در برابر حریق

8- بیات . امیر حسین. استاندارد های جامع معماری داخلی و طراحی فضا

9- سید مجتبی. محاسبات و تاسیسات ساختمان

پایان نامه ی رابطه ناسازگاری زناشویی با استرس شغلی دبیران متاهل. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 66 صفحه

پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته مشاوره

مقدمه:

موضوع تحقیق حاضر بررسی رابطه ناسازگاری زناشویی با استرس شغلی می باشد که در این مقدمه به طور کلی به هر کدام پرداخته می شود . همه ما هر  روز در زندگی با فشارهای مختلفی روبرو میشویم و غالبا ممکن است آنها را بدون اشکالات زیادی بر طرف کنیم اما در بعضی موارد ممکنست فشارها نیروی زیادی بر تدابیر ما وارد کند و اگر این فشارها زیاد شود ممکن است اعمال سازمان یافته ما را از کار بیندازند (بیگی فرد،1378). 

بی تردید ریشه موفقیت ها و ناکامی ها فردی و اجتماعی هر کس از کانون خانواده نشات می گیرد. در واقع یکی از عوامل موثر در خود باوری و اتکا به نفس که در رفتارهای مختلف فرد انعکاس می یابد خانواده است.

سلامت خانواده موضوعی ارزشی است که معیارهای آن در هر جامعه می تواند متفاوت باشد. در ایران نیز بهترین ملاک مورد قبول مطالعه کنونی معیار رستگاری نهایی است نه انواع موفقیت موضعی. بنابراین خانواده ای را می توان سالم اطلاق کرد که اولا محیط سالمی برای سعادت طن و شوهر ایجاد شده باشد و ثانیا شرایط امن و مناسبی برای تربیت و پرورش کودکان و سایر اعضای خانواده مهیا گردیده باشد (بستان، 1383)

در محیط خانواده همیشه عواملی وجود دارند که می تواند به صورت های مثبت و منفی به بهداشت روانی آن تاثیر بگذارند. شناسائی حقوق متقابل به یکدیگر امکان ایجاد صمیمیت و محبت را افزایش می دهد. ابراز عشق و دوستی باعث حفظ شخصیت زن و مرد به عنوان همسر از یک و نقش پدر و مادر از سوی دیگر احساس امنیت و آسایش را در درون سایر اعضای خانواده افزایش می دهد.

یکی از عوامل مهمی که سلامت خانواده را به طور عام مورد تهدید قرار می دهد موضوع عدم شناخت و آگاهی به اصول زندگی است.به عبارت دیگر بلد نبودن چگونگی همزیستی و کسب دانائیهای لازم در مواردی که تصمیم گیری ها را ایجاب می کند می تواندفرایند زندگی مشترک را با آرامش بیشتری توام سازد

در بسیاری از موارد اختلافها به علت عدم شناخت زن و شوهر نسبت به یکدیگر و عدم آگاهی آن ها نسبت به اهداف زندگی مبتنی نبودن اطلاعاتشان بر حقایق روشن، بی انصافی کردن در قضاوت امور ( از سوی یکی یا هر دو طرف ) پیش داوری ها، بی صداقتی ها و عدم احساس مسئولیت و بی توجهی به اصول اخلاقی پیش می آیند ( به پژوه، 1373)

سازگاری زناشوئی بر بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسانها تاثیر می گذارد که در واقع سنگ زیر بنای عملکرد خوب خانواده است و نقش والدینی را تسهیل می کند و سپس توسعه اقتصادی و رضایت بیشتر از زندگی می شود.

وجود ناسازگاری زناشویی در روابط زن و مرد علاوه بر ایجاد مشکل در مورد زندگی، باعث اشکال در روابط اجتماعی، گرایش به انحرافات اجتماعی و اخلاقی و افول ارزشهای فرهنگی در بین زوجین می شود (سوئن 1996، نیولن  2000، به نقل از محمدی، 1385)

استرس عبارت است از واکنش های جسمی – ذهنی – عاطفی که در نتیجه تغییرات و نیازهای زندگی فرد تجربه می شود. تغییرات می تواند بزرگ یا کوچک باشد و پاسخ افراد به این تغییرات متفاوت است. بر خلاف تصور بسیاری از افراد، استرس تنها مربوط به محیط های کاری نیست. گذر از هر مرحله زندگی که کار هم جزئی از آن محسوب می شود استرس و فشارهای خاص خود را به همراه دارد. استرس از بدو تولد و حتی پیش از تولد همراه انسان است و در دوره های مختلف زندگی به شکلهای گوناگون بروز می کند، در دوران نوزادی و کودکی و نوجوانی و جوانی و میانسانی و کهولت.

به همین دلیل روان شناسان معتقدند که مقدار کمی استرس از ضروریات زندگی بشر است و برای حفظ و بقای نسل انسان می تواند نیروی محرکه و عامل انگیزاننده ی افراد باشد. و از طرفی بر اساس مطالعات متعدد و بررسی های به عمل آمده ثابت شده که استرس سلامت جسمی و روحی روانی انسان را به مخاطره می اندازد و به عنوان عامل بسیاری از بیماریها نقشه تعیین کننده ای دارد.

در این دنیای پیچیده امروزی استرس خطری است که کنش های جسمانی روان شناختی و خانوادگی و اجتماعی فرد را به طور جدی تهدید می کند. مطالعات نشان داده اند که نوع شغل و شرایط دشوار برخی مشاغل از منابع اساسی استرسی است که اثرات منفی جدی بر کار آمدی جسمانی و روانی فرد می گذارد و روابط اجتماعی و خانوادگی او را به شدت مختل می کند.

طی بیست سال گذشته، مطالب زیادی درباره میزان استرسی که افراد در مشاغل گوناگون تجربه می کنند نوشته شده است. طی بررسی های بسیار در میان حرفه ها، تدریس همواره یکی از مشاغل (( پر استرس )) شناخته شده است(کوپر،1996،ترجمه قره چه داغی،1386).

تحقیق بر روی استرس به تنهائی مفهوم خاصی ندارد بلکه عوامل تاثیر گذار بر استرس مساله مهمی است.

به طور کلی در فرهنگهای گوناگون تعریف های متفاوتی از استرس آورده اند. از جمله می توان به تعاریف لازاروس، اضطراب، خشم، افسردگی ناشی از جنبه های شغل معلمی تعریف کرده اند ( کریس کی ریاکو ،ترجمه احمدزاده،1384).

بیان مساله:

امروزه سازگاری زناشویی یکی از اصطلاحاتی است که وسیعا در مطالعات خانواده و زناشویی مورد استفاده قرار می گیرد. این اصطلاح یا بسیاری از اصطلاحات دیگر همچون (( رضایت زناشوئی )) ((شادکامی زناشوئی )) ((موفقیت زناشوئی ))((ثبات زناشوئی )) مرتبط است. در حالیکه اصطلاحات قبلی هر کدام تنها یک بعد از ازدواج را نشان می دهند. سازگاری زناشویی یک اصطلاح چند بعدی است که سطوح چند گانه ازدواج را روشن می کند و فرایندی است که در طول زندگی زوجین به وجود می آید، زیرا که لازمه آن انطباق سلیقه ها، شناخت صفات شخص، ایجاد قواعد رفتاری و شکل گیری الگوهای مداوده ای است. بنابراین سازگاری زناشوئی یک فرایند تکاملی در بین زن و شوهر است.

در طول سالها از این مفهوم بدون یک تعریف مشترک و روشن بین محققان استفاده شده است. سازگاری زناشوئی شیوه ای است که افراد متاهل به طور فردی یا با یکدیگر جهت متاهل ماندن سازگار می شوند ، به

طوری که سازگاری زناشوئی یکی از مهم ترین فاکتورها در تعیین ثبات و دوام زندگی زناشوئی است ( گال، 2002 به نقل از کلی1، 2006)

سازگاری زناشوئی به صورت یک فرایند تعریف می شوند که به وسیله موارد زیر تعیین می شوند:

 1) تفاوتهای پر درد سر دو تائی

2) تنش های بین فردی و اضطراب شخصی،keliy

3) رضایت دو تائی، Qal

4) همبستگی دو تائی

5) توافق کلی دو تائی روی شیوه های مهم عملکرد (اسپانیر1،1976،ترجمه مرادی،1375).

اسیپانیر و کل یک مقیاس برای اندازه گیری سازگاری دو تائی پیشنهاد کردند که می تواند برای زوجهایی که بدون ازدواج با یکدیگر با هم زندگی می کنند مورد استفاده قرار گیرد. این مقیاس شامل زیر مقیاسهایی که چهار مولفه تائید شده اصلی را اندازه می گیرد، چهار مولفه شامل:

1)رضایت دو تائی 2) توافق دوتائی 3)همبستگی دوتائی 4) بیان محبت آمیز

زندگی اجتماعی بدون سازگاری غیر ممکن است سازگاری در یک معنای ساده یعنی برقراری رابطه رضایت بخش بین خود و محیطی که در ان زندگی می کنیم.سازگاری نشانه آگاهی و توانائی فرد است وجه سنتی آن اغلب به صورت سازش مطرح می شود. در سازش، هدف برقراری ارتباط موثر نیست بلکه کنار آمدن تسلیم شدن است. تسلط بر زندگی شخصی، داشتن حمایت اجنماعی، دارا بودن هدف، عشق ورزیدن و علاقه به کسی، گروهی یا امری همراه با تعامل با آن در محیط زندگی عواملی هستند که سازگاری به وجود می آورند و می توانند میزان آن را افزایش دهند.

تعاون با افراد خانواده و افراد جامعه باعث ایجاد امنیت و احترام متقابل همراه با سازندگی فعالانه می شود. بحث سازگاری و ناسازگاری زناشوئی در چهار چوب مباحث شخصیتی قرار دارد، زیرا زمینه هایی مانند یادگیری، ادراک، تفکر، عواطف، هوش و مواردی از این قبیل را شامل می شود و این زمینه ها روی هم شخصیت فرد را تشکیل می دهند. روانشناسان در تعریف شخصیت اتفاق نظر ندارند. ولی می توان گفت شخصیت عبارت است از خصوصیات و شیوه رفتاری و کیفیت سازگاری فرد که جنبه دائمی دارد و فرد را از دیگران متمایز می سازد و سبب ارتباط بین او و دیگران می شود. نگرش های فرد نسبت به دیگران، عادت اندیشیدن و شیوه های بیان آنها، رغبت ها و آرزوها و آمال، طرح ها و برنامه های او در زندگی و به طور کلی نگرش وی نسبت به زندگی سازگاری کلی فرد را تشکیل می د هد (( نوابی نژاد، 1370 ص 22))

قبل از هر چیز باید مفهوم واژه استرس بر ایمان روشن شود. از این واژه افراد گوناگونی به شیوه های متفاوتی به کار می برده اند. اما به طور کلی اکثر افراد با توجه به استرس شغلی ناشی از کار آن را نگرانی حاصل از کاری تحت فشار بیان کرده اند.

(یا کی ریاکو و ساتکلیف، 1978، ترجمه احمدزاده،1384 ،ص20 ) این گونه بیان داشته اند که استرس معلم را می توان به عنوان هیجانهای منفی ناخوشایند مانند خشم، نا امیدی، نگرانی، افسردگی، عصبیت در نتیجه بعضی از جنبه های کاری او دانست.

بیرو نیومن فشار روانی ناشی از شغل یا استرس شغلی را این گونه بیان می کند که (( شرایط ناشی از تاثیر و تاثر افراد با مسائل آنان )) تغییرات درونی که انان را به انحراف از کنش معمولی خود ناچار می سازد. علامت مشخصه این استرس شغلی است.

استرس در سطحی گسترده و پیچیده در تمامی فعالیتهای ما مشاهده شده و به عنوان محفلی است که می تواند در حد شدید خود حتی به نابودی سازمان و جامعه بینجامد. در اهمیت استرس همین بس که فشار روانی بر روی افراد، کارکنان و مدیران سازمان تاثیرات نامطلوب جسمی و روانی داشته و این مساله باعث می شود تا نقش مدیران و کارکنان در سازمانها و محیط اجتماعی به حداقل کاهش پیدا نموده و اثر بخشی و کارائی آن را کاهش دهد.

رابرت الیوت، یکی از متخصصان بر جسته شغلی در سازمانهای امروزی فشار روانی ناشی از اشتغال یا در فرسودگی یا کار سوز شدن، از کلمات رایج و مسایل مورد توجه روزگار ماست با وجود اینکه اشتغال، صرف نظر از تامین مالی در ارضای تمایلاتی مانند، اعتماد به نفس ، نقش تعیین کننده دارد، اما واقعیت این است که هر رده بیشترین صدمه روانی را در محیط کار تجربه می کند .

معروفترین محققی که روی استرس کار کرده است سیلیه می باشد که زندگی خود را وقف تحقیقاتی نموده است. از نظر ایشان (( استرس پاسخ مقبولی بدن به تمام تقاضاهایی است که از وی می شود یا سازگاری با توقعات بسیار نابجا که عوامل استرس زا نامیده می شوند )). در این تعریف به وضوح تمامی محرکهای خارجی، مثل گرما، سرما، فعالیت های بدنی و نیز تمامی محرکهای تغییرات داخلی، مثل کاهش قند خون، افزایش درجه حرارت بدن، حمله میکروبی و هیجانات شدید را عامل استرس زا برای بدن می نامند. سیلیه1 به استرسی که واکنش مثبت به همراه دارد، نام (یوسترس2 (eustres ) یا استرس خوب داده است. این نوع استرس عاملی است که موجب رشد انسان در جنبه های عاطفی و روانی می شود. استرس بد یا (یسترس ) موجب انگیزش پاسخهای منفی و اختلال در فعالیتهای قیزیولوژیک و روان شناختی فرد شده، در نهایت موجب بیماری یا نا توانی وی می شود .

رندال آل راس معتقدات، در استرس شغلی قبل از هر چیز به شناسه هایی برای شناخت آن نیاز داریم. این شناسه ها عبارتند از:

نشانه های روانی، نشانه های جسمانی، نشانه های رفتاری

این نشانه ها اغلب همراه با نارضایتی شغلی بروز می کند. یعنی نارضایتی شغلی را می توان یکی از شایع ترین پیامد های استرس شغلی به حساب آورد. نارضایتی شغلی نیز آثار و عوارضی دارد که عموما از نظر اقتصادی، اجتماعی زیان آورند و برای فرد و سازمان و جامعه هزینه هایی دراند. از آنجا که نارضایتی شغلی، جدا از علت آن، به خودی خود موجب شدت گرفتن استرس شغلی می شوند دور معیوبی به کار می افتد

از عمده نشانه های رفتاری نارضایتی شغلی عبارت اند از غیبت از کار، رها کردن شغل، افزایش حادثه ناشی از کار و فقدان بهره وری، ناگفته روشن است که این آثار و هزینه های مرتبط با آن در درجه اول متوجه سازمان است.

از دیگر پیامد های استرس شغلی منجر به نارضایتی شغلی، رها کردن حرفه و تخصص است. در شغل های تخصصی و تجربی مانند شغل های آموزشی، مشاوره ای و خدمات انسانی، این پیامد خسارات سنگینی بر جامعه وارد می کنند. حالت دیگر این است که کارکنان ناراضی در انتظار رسیدن بازنشستگی روز شماری می کنند. در این حالت سازمان یا نیروی انسانی بی بهره و بی مصرف دست به گریبان است (بهنودی1384ص41).

فهرست مطالب:

مقدمه

بیان مساله

ضروریت و اهمیت پژوهش

اهداف تحقیق

 1معرفی متغیرها

2تعریف متغیر ها

فصل دوم پیشینه تحقیق             

ناسازگاری

نظریه های مربوط به سازگاری و ناسازگاری زناشویی

تئوری های انتخاب همسر

نظریه سازه های شخصی

تئوری نیازهای مکمل

درمان زناشویی شناختی –رفتاری

مدلهای استرس شغلی معلمان

مدل استرس معلمان از دیدگاه کایر یاکو1

عمده ترین علل اساسی استرس شغلی

انواع استرس زاها

تاثیرات استرس شغلی شدید

عوامل حمایتی کاهش استرس

کنترل فشار بر معلمان

افزایش روحیه کارکنان

شخصیت تیپ ( آ)

تحقیقات انجام شده

سندرم سازگاری عمومی 1

عوامل فشار زای زندگی خانوادگی

عوامل فشار زای مورد انتظار زندگی

افزایش سازگاری

مسلط بودن به زندگی

کنترل زمان

حمایت اجتماعی

انعطاف اجتماعی

امیدواری

وابستگی به محیط

سرگرمی

عشق و علاقه

جنسیت

فرایند عاطفی

فرایندهای رفتاری و تعاملات کلامی

فرایند مثبت

فرایند های منفی

روابط جنسی

منابع و مأخذ:

[1] Ayles,c(2004)biographical deterrminats of marital guality.www.one plusone.orj.uk.

Bech.h.r.etal.a behavioural approach  to  the management  of stress :a prac tical guid to techniques . chichestar . new York . Brisbane. And Toronto . wiley .1982.

[2] Blood,r(1969).mariage.newyork:the free press.

[3]Cooper.c.l. the stree check. Englewood cliffs. Wj. Prextice – Hall.1981

Croyle, k.l.waltz, j.)2002(emotional awreness and couples. Relation ship satisfaction .  jornal of marital and family therapy,28,435-444

Cognitive therapy an research events.26,759-773.*

[4] DAviDSON. m.j.& LVExo.A.stevess and the policeman ln:cooper.c. l & MAVSHALL JED.WHITE COLLER AND PROFESSIONAL STRESS.LONDOX. WILEY.2980. pp.131 – 166

[5] Dauglass , j. v frazier, m. douglass,r.(1995) the maeital problems guest ionnare (mpq)a short screening instrument for marital therapy. Journal of family relations,44(3),238.

Flora, j segrin . c(2002)affect and behavioral in volvement in spousal com. Plaints and compliments . jornal of family psycholojy ,24.641-657.

Feeny.j.a.(2002).attchment, marital intracthon and relation ship satisfachtion :adiary study .personal relationship. 939-55.

 [6] Fincham. f.d(1995)preinteraction Expectations mavital satisfaction and accessibility. A new lookat sentiment override journal of family psychology. vol. g. no 1. p. 3 – 14

[7] Fincham.f.d&bradbuury ,t.n (1990).assessing attributions in marriage. The relationship attribution measure.gournal of personality an social psycholog,62,453-4g8.

[8]Johbson , s. m. Greenberg , l. s. (1985 b ). Emotionally focused study. journal of mavital and family therapy: an outcome therapy , 11.3133- 317

Halford w.k. keefer .e. osgarby.s.m.(2002)how has the week been for you two . relationship satisfaction and hindsigh memory biases in couples reports of reation ship event cognitive therapy an research 26,759-773.

[9]Hawtonk (1994). sexual function in a community sample of middle – aged – woman with partnevs 1. pp. 77.78

[10] Gootman.g.m.(1993).the roles of conflict engagement ,escalation or avoidance in marital interaction:a longitudinal view of five types of couples.journal of consulting and clinical psychology,6j,6-j5.

[11] Glenn,n.d.(1990)quantitative research on marital guality in the 1980:acritical review.gournal of marriage and the family ,52, 818-831.

[12] Kalimo. r. stressp in work: coxceptual analy sis and study on prison personnal.scandinaviam journal work.environment and heacth , 6: suppl. 3. 198.. raijakalino: 1

[13] Kirchler, e(1989). Everyday life experiences at hom. gornal of family psychology ,2 (3),311-336.

[14] Mc micHAel. A. j. persona lity. behavioural. and.situational modifievs of work stressors. in: cooper. c. l.& payne R. ed. stress at work. chichester. new York.brisbane. and tovon to whiley. 1978. pp.127-147.mc Michael

[15] Muench. D. landrum.E. (1994). family dynamic and attitude gward mavviage – the journal of 128 (4) 425 – 437.

[16] Nelson U Nancy ( june. 1991 ) mavital satis Facition and vogynous sevole southerm ILLIonisaf cavboxdole.

[17] Rice. j. K. (2002).CONTEMPOVARY trends in family patterns and forms. inj. worell ( Ed.) / Encyclopedia of women the gender ( pp.422-423).san Diego.CA: Academic press.

[18] Rollins.B.C.Cannon. k.(1974 marital satis faction over the family LIFE CYCLE. A.R VALUATION –Journal of mavviage and the family.36:271 -288