پایان نامه ی سیاه خروس قفقازی. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 70 صفحه

چکیده:

هدف از مطالعه شناسایی کلیه زیستگاههای پرنده در استان، تخمین جمعیت پرنده، شناسائی عادات و رفتار، شناسایی عوامل تهدید کننده زیستگاه و گونه و در آخر ارائه پیشنهادات کاربردی در جهت حفظ و احیا گونه سیاه خروس و زیستگاههای مختلف آن چه در داخل و چه در خارج از محدوده حفاظت شده ارسباران می‌باشد.

روش تحقیق بر مبنای جمع آوری اطلاعات و عملیات میدانی بوده که در جهت شناخت زیستگاههای پرنده در محدوده استان، بررسی وضعیت زیستگاه و تخمین جمعیت پرنده در هر یک از زیستگاههای شناسایی شده، انجام گرفته است.

به منظور تعیین پراکنش پرنده، علاوه بر جمع آوری اطلاعات محلی اقدام به تهیه مدل از زیستگاه مادر شد که با تعمیم آن در سایر مناطق به همراه عملیات میدانی, زیستگاههای جدیدی شناسائی گردید که در آن زیست جای پرنده (لک) شامل محلهای لانه گزینی، جوجه آوری، تغذیه، شناسائی گونه های گیاهی مدنظر قرار گرفته است.

در مورد تخمین جمعیت پرنده به علت ناهمگونی منطقه پراکنش و ازهم‌ گسیخته بودن زیستگاهها، روشهای آماری متداول کارائی نداشت.  لذا ابتدا سعی شد ازطریق روش معمول (capture-sighting) تعدادی از پرندگان نر علامتگذاری و رهاسازی شوند؛ ولی این روش به دلایل مختلف مفید واقع نگردید. لذا اجبارا اقدام به شناسائی مناطق لک گردیده و در طول اردیبهشت ماه با مشاهده مستقیم در ساعات اولیه صبح (5:30 تا 9) و ساعات آخر روز (6 تا 8:30) تعداد پرندگان نر در این مناطق شمارش گردید.سپس نسبت پرندگان نر به ماده در 6 منطقه تجمع در داخل منطقه امن  و 6 منطقه تجمع در داخل  منطقه حفاظت شده، بررسی و معلوم شد که در 70% این مناطق نسبت پرنده نر به ماده  سه به یک می‌باشد. لذا در این مطالعه تعداد پرنده نر و ماده سه به یک محاسبه گردیده است. پس از شناخت و بررسی داده‌های زیستگاههای مورد مطالعه، جمعیت موجود در آنها تلفیق و جمع بندی شده و بر مبنای عوامل زیست محیطی و اکولوژیکی در جهت بهره ‌وری بهینه و حفاظت پایدار، برنامه‌های مدیریتی زیستگاهها به تفکیک مشخص شده است.

واژه‌ های کلیدی: تجمع‌گاه (لک)، منطقه امن کلن، سیاه خروس قفقازی

مقدمه:

تا دهه 1950 چنین تصور می‌شد که سیاه خروس قفقازی تنها در کوهستانهای قفقاز و شمال شرقی ترکیه یافت می‌شود.ولی در دهه 1960 شایعات وجود یک پرنده قابل شکار سیاه رنگ در جنگلهای کوهستانی کلیبر در شمال آذربایجانشرقی قوت گرفت.لذا برای اولین بار در تیر ماه سال 1350 آقای سیفعلی شهسواری نیا مدیر کل وقت محیط زیست آذربایجانشرقی موفق به دیدن سیاه خروس گردیده و طی گزارش هیجان انگیزی وجود این پرنده را در دره کلن دوغرون مورد تائید قرار داد.

در حال حاضر سیاه خروس در حوزه های آبخیز رودخانه های ایگلنه چای  و مردانقم چای در داخل و خارج از منطقه حفاظت شده ارسباران پراکنش دارد؛ و این در حالیست که علیرغم حفاظت پرنده در محدوده حفاظت شده ارسباران، این گونه منحصر به فرد در خارج از منطقه حفاظت شده بدون پوشش حفاظتی به همراه معضلات مختلفی همچون تعلیف خارج از ظرفیت مراتع و حتی تعلیف جنگلها، شکار و غیره با آینده ای نا مطمئن به حیات خود ادامه می‌دهد.

بدون شک حفاظت و مدیریت زیستگاههای پرنده با توجه به روند سریع تخریب محیط زیست الزامی بوده و انجام آن بدون همکاری و همیاری مؤثر ساکنین این مناطق امکان پذیر نمی‌باشد.امید است که این مطالعه مقدمه ای باشد برای حفاظت بهینه از زیستگاههای این پرنده کمیاب.

در این تحقیق سعی شده است که پس از آشنائی با پراکنش پرنده،خصوصیات زیستگاهی، عادات و رفتار، روش مطالعه و عملیت میدانی و نیز الگویی جهت برآورد جمعیت گونه ارائه شود.

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات

1-1 مقدمه

1-2- پیشینه مطالعاتی

1-2-1- پیشینه مطالعاتی در قفقاز

1-2-2- پیشینه مطالعاتی در ایران

1-3- پراکنش

1-3-1- پراکنش جهانی

1-3-2- پراکنش در ترکیه

1-3-3- پراکنش در جمهوری آذربایجان

1-3-4-  پراکنش در ایران

فصل دوم: مطالعات کتابخانه ای

2-1- معرفی منطقه حفاظت شده ارسباران

2-1-1- وسعت و حدود جغرافیایی

2-1-1-1- حدود چهارگانه جغرافیایی

2-1ـ1ـ2ـ تقسیمات سیاسی ـ اداری

2-1-2-  گونه‌های شاخص گیاهی

2-1-3- خصوصیات فیزیکی منطقه

2-1-4- گونه‌های شاخص جانوری

2-2- معرفی گونه

2-2-1- مشخصات ظاهری

2-2-1-1- مقایسه مشخصات ظاهری سیاه خروس قفقازی و اروپائی

2-2- 2- مشخصات زیستگاه گونه

2-2-2-1-  مقایسه زیستگاههای قفقاز با زیستگاه کلن

فصل سوم: عملیات میدانی

3-1- تجهیزات مورد نیاز

3-1-1- تجهیزات اقامتی

3-1-2- تجهیزات مطالعاتی

3-2- مراجعه به روستاهای منطقه و مصاحبه با افراد

3-3- انواع لکهای شناسایی شده

3-3-1-  لک های شناسائی شده در داخل منطقه امن کلن (از شرق به غرب)

3-3-2-  لک‌های شناسائی شده در خارج از محدوده امن و داخل منطقه حفاظت شده

3-3-3- مناطق لک شناسائی شده در خارج از منطقه حفاظت شده ارسباران

3-4- عملیات میدانی در منطقه امن کلن و مشاهده رفتار پرنده

3-4-1- تغذیه

3-4-2- استراحت شبانه

3-4-3- صدا

3-4-4- الگوهای اجتماعی

3-4-5- نظام تجمع (Lekking) و تشکیل لک

3-4-5-1- ویژگی و کارکرد قلمرو

3-4-5-2- رفتارشناسی تجمع و نمایش (Lekking behaviour)

3-4-5-3-  جلب جفت

3-4-5-4- پرش

3-4-5-5-  رویاروئی نرها

3-4-5-6- جفتگیری

3-4-5-7- زادآوری

3-5- تخمین جمعیت

فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری

4-1- بررسی نوسانات جمعیت در فصول مختلف سال

4-2- عوامل تهدید کننده زیستگاه و گونه

4-2-1- چرای دام

4-2-2- جنگل تراشی

4-2-3- علف چینی

4-2-4- تغییر کاربری اراضی

4-2-5- شکار

4-2-6- سقوط بهمن

4-2-7- احداث جاده‌های روستائی وعشایری

4-3- جمع بندی اطلاعات و تجزیه و تحلیل نتایج

4-4- پیشنهادات و راهکارهای مدیریتی و حفاظتی

4-4-1- مدیریت در محدوده امن کلن

4-4-2- مدیریت زیستگاههای خارج از منطقه امن و واقع در محدوده حفاظت شده

4-4-3- مدیریت در زیستگاههای واقع در مناطق آزاد

4-4-4- انجام اقدامات زیربنائی در درازمدت

پیوست

فهرست منابع و ماخذ

فرم ثبت اطلاعات در برآورد شمارش لک ها

منابع و مأخذ:

1-         امیربهبودی حمید، بررسی وضعیت گونه‌های نادر گیاهی و جانوری 1374

2-         خان محمداف آی.ای، ماکیانهای جمهوری آذربایجان 1971، ترجمه حاجی‌زاده لیل‌آبادی،احمد

3-         ضیائی هوشنگ، راهنمای صحرائی پستانداران ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، 1375

4-         طرح مدیریت منطقه حفاظت شده ارسباران، مرحله توجیهی (طرحریزی)، جلد یازدهم، حیات‌وحش و آبزیان، مدیرطرح: شرکت جهاد تحقیقات آب وآبخیزداری، مشاور: شرکت روانآب، 1381

5-         فیروز اسکندر،حیات وحش ایران (مهره داران)،مرکز نشر دانشگاهی، تهران، چاپ اول 1378

6-         مجنونیان هنریک، منصوری جمشید، زهراد بهرام، طرح تحقیقات حیات وحش کشور، گزارش بررسی ترکیب و ساختمان پوشش گیاهی زیستگاه سیاه‌خروس، 1362

7-         مسعود محمدرضا، بررسی زیستگاه سیاه خروس (منطقه امن کلن) اردیبهشت 1372، گزارش اداره کل

8-         منصوری جمشید، کلیات پرنده‌ شناسی، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، 1369

9-         نامه اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجانشرقی به آقای دواد کلاهی اول، 27/12/1383، شماره 16027

10- D.A. Scott. 1971  caucasian  black  groouse survey in the kalibar

Restricted region

11- Ghahramani.A  1971  A  survey of  the  kalibar  mountains

with penticular refrence to the caucasian black grouse department of the environment job completion report

12- Mansoori.J. 1974  caucasian  black  groouse survey department of the environment job completion report

13- Argyle.F.B.  Field  trip  report  caucasian black groouse survey 19-29 th april 1977

14- Kirby Alex mountain bird  life under  threat. BBC News online environment correspondent in bishkek kyrgystan

15- Michael  A.  Schroeder  &  Clait  E.  Branu.  Walk-in  traps for capturing   greater   prairie-chickens   on   leks in northeastern colorado,1986-1989.   J. Fielf  Ornithol., 62(3):378-385

16- Daniel P.Walsh, Gary C.White, Thomas E.Remington, and David C.Bowden, Evaluation of the lek-count index for greater sage-grouse (prairie grouse), Wildlife society Bulletin 2004, 32(1):56-68

17- P.G.A. Ten Den & F.J.J. Niewold, The black Grouse in the Netherlands: Monitoring the last (?) surviving population, Cahiers d'Ethologie, 2000, 20 (2-3-4): 299-310

18- Michael A.Schroeder et al. Changes in the distribution and abundance of Sage grouse in Washington, Reprinted with Permission from Northwestern Naturalist (81:104-112.)

19- Wayne L.Wakkinen, Kerry P.Reese, John W.Connelly,

Sage grouse nets locations in relation to leks, J.Wieldl.Manage. 56(2):1992

20- Hans-heiner bergmann et al. Biology and population status of the Caucasian Black Grouse Tetrao mlokosiewiczi- a survey, programme european conference, black grouse – endangered species of Europe.

پایان نامه ی انرژی خورشــیدی وکاربـرد آن درگرمایش و مقایسه این سیستم با سیستم حرارتی مرکزی برای یک ساختمان 90 متری. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 120 صفحه

پروژه جهت دریافت مدرک کارشناسی رشته مهندسی تاسیسات حرارتی و برودتی

مقدمه:

سالیان دراز بشر بدون توجه به این موضوع که شاید روزی انرژی های فسیلی به پایان برسد به مصرف این نوع انرژی‌ها می پرداختند‌، با پیشرفت صنعت وپدیده‌هایی مثل انقلاب صنعتی باعث شد مصرف انرژی های فسیلی دوچندان شود واین موضوع در سرتاسر جهان از اهمیت زیادی برخوردار گردد. اما امروزه محققان با مطالعات پی درپی درباره مسایل روز به این نتیجه دست یافته اند که تا چندی دیگر این انرژی ها تمام می شوند وبرای تامین انرژی آیندگان باید چاره ای اندیشید وروی به انرژی های نو و تمام ‌نشدنی آورد .

درعصر حاضر حساسیت این موضوع باعث تشکیل سازمانهای مطالعاتی– تحقیقاتی شده است که با هماهنگ شدن این سازمان ها بادولت در همه کشور‌ها باعث اجرای سیاست هایی که با عث صرفه جویی مصارف انرژی در صنایع وهمچنین ،اماکن مسکونی وتجاری شده اند . تاکنون این سازمان ها فعالیت‌های موثری ازجمله شناخت وشناسایی نقاطی که پتانسیل انرژی‌جدیدی را دارند پرداخته اند . شاید تاکنون نامی از ساختمان های صفر انرژی شنیده باشید. دراین ساختمان ها طراحی بر پایه استفاده از انرژی‌های نو‌ که تاکنون به دست آمده بوده است تا مصرف انرژی های فسیلی در آنها به صفر برسد .برخی از این انرژی ها که تاکنون بیشتر مورد استفاده قرارگرفته است انرژی خورشیدی، بادی،انرژی زمین گرمایی وانرژی امواج دریا بوده است.

دراین پروژه به مهمترین و در دسترس‌ترین این انرژی‌ها یعنی انرژی خورشیدی و کاربرد آن در گرمایش می پردازیم.

فهرست مطالب:

مقدمه

1تاریخچه انرژی خورشیدی

2خورشیدچیست؟

فصل اول: مقدمه ای بر کاربرد انرژی خورشیدی

1-1استفاده از انرژی حرارتی خورشید

1-2کاربرد غیر نیروگاهی

1-2-1آبگرمکن های خورشیدی وحمام خورشیدی

1-2-2گرمایش وسرمایش ساختمان وتهویه مطبوع خورشیدی

1-2-3آب شیرین کن خورشیدی

1-2-4خشک کن خورشیدی

1-2-5کوره خورشیدی

1-2-6خانه های خورشیدی

1-3 سیستم های خورشیدی

فصل دوم: مقایسه سیستم خورشیدی وسیستم حرارت مرکزی

2-1شرح جرییات سیستم

2-2قابلیت اجرا

2-3کد های اجرایی

2-4الزامات طراحی یکپارچه

2-5هزینه وبهره وری

2-6مزایا

2-7جزییات طراحی

2-8کارکردونگهداری

2-9راه اندازی اولیه

فصل سوم: آبگرمکن های خورشیدی

فصل چهارم: سیستم های هوای گرم خورشیدی

4-1سیستم های گرمایش خورشیدی

4-1-1 سیستم های گرمایش هوای گرم خورشیدی

4-1-1-1سیستم های غیر فعال

4-1-1-1-1 سیستم با بهره گیری مستقیم

4-1-1-1-2 سیستم دیوارهای ذخیره گرما

4-1-1-1-3 سیستم گلخانه ای

4-1-1-1-4 سیستم های سیفون گرمایی

4-1-1-2سیستم های فعال

4-1-1-3مقایسه سیستم های فعال وغیر فعال

4-1-1-3-1 سیستم های ترکیبی خورشیدی وانواع آن

4-1-1-4سیستم های گرمایش آب غیر مستقیم

4-1-1-4-1 سیستم های تخلیه به پشت

4-1-1-4-2 سیستم های ذخیره سازی گیرنده یکپارچه

4-1-1-4-3 سیستم های سایت - ساخت

4-1-1-4-4گیرنده های خورشیدی تراوشی

4-1-1-4-5 حوض خورشیدی کم عمق

4-1-3 گرمکن های استخری

4- 2 سیستم گرمایش از کف خورشیدی

5 -2 شیوه های گرمایش محیط

فصل پنجم: طراحی سیستم های خورشیدی

5-1گرمایش فضا وآبگرم مصرفی

5-2تعیین اندازه سیستم های سرمایش وگرمایش خورشیدی

5-3روش های ارزیابی عملکرد

5-4محاسبات تحلیلی با استفاده از شبیه سازی ونمودار f

5-5طراحی یک نمونه پروژه سیستم ترکیبی

5-6محاسبات تابش خورشیدی باروش RTS

فصل ششم: سیستم های توزیع خورشیدی وطراحی آن

6-1 سیستم توزیع خورشیدی

6-2 انواع سیستم های توزیع خورشیدی

6-2-1سیستم های ترموسیفون

6-2-2سیستم های گردش اجباری مستقیم

6-2-3سیستم‌های گردش اجباری غیر مستقیم

6-2-4سیستم های کلکتور ترکیبی

6-3طراحی کلی سیستم های توزیع خورشیدی

6-3-1 تعیین اندازه لوله ها درسیستم های خورشیدی

6-3-2 دمای کارکرد سیستم های گرمایش خورشیدی

6-3-3 محیط واسطه انتقال حرارت

6-3-4 سیستم های بازگشت آب

6-3-5 مبدل های حرارتی و سیالات مورد استفاده برای تبادل حرارت

6-3-6 ملاحظات لوله کشی سیستم های گرمایش خورشیدی

6-3-7 حفاظت سیستم در برابر نشتی

6-3-8 رسوب کردن اتیلن گلیکول

6-3-9 سیستم های ذخیره انرژی

6-3-10مواد و تجهیزات

6-4مراحل اساسی در انتخاب تجهیزات خورشیدی

6-5کارایی بازدهی کلکتور

نتیجه گیری

فهرست منابع

فهرست شکلها

شکل ‏1 1: اجاق خورشیدی

شکل ‏1 2: کوره خورشیدی

شکل ‏1 3: کوره خورشیدی

شکل ‏3 1: روش ترموسیفون در تهیه آب گرم بهداشتی

شکل ‏3 2: مخزن ذخیره آبگرم کن خورشیدی خانگی

شکل ‏3 3: آبگرمکن خورشیدی با مخزن افقی و سیرکولاسیون طبیعی

شکل ‏3 4: آبگرمکن خورشیدی خانگی

شکل ‏3 5: دیاگرام کامل یک سیستم آبگرمکن خورشیدی

شکل ‏3 6: اتصال دو گردآور بطریق معکوس و موازی

شکل ‏4 1: کاربرد انرژی خورشیدی در گرمایش اتاق مسکونی

شکل ‏4 2: سیستم سیفون گرمایی

شکل ‏4 3: سیستم ترکیبی برای تامین آب گرم و گرمایش

شکل ‏4 4: سیستم ترکیبی در یک خانه مسکونی

شکل ‏4 5: کاربرد انرژی خورشیدی بمنظور گرم کردن آب استخر

شکل ‏4 6: منحنی آسایش برای سیستم های گرمایشی

شکل ‏5 1: سیستمی برای گرمایش فضای مسکونی و آب گرم مصرفی

شکل ‏5 2: نمونه شبیه سازی در نمودارf

شکل ‏5 3: نمونه شبیه سازی در نمودارf

شکل ‏5 4: پلان نمونه برای طراحی ساختمان

شکل ‏6 1: ساختار کلی سیستم ترموسیفون

شکل ‏6 2: سیستم های گردش اجباری مستقیم

شکل ‏6 3: سیستم‌های گردش اجباری غیر مستقیم

شکل ‏6 4: برش یک کلکتور خورشیدی

منابع و مأخذ:

کتاب انرژی خورشیدی /حاج سقطی

مبحث 19 مقررات ملی ساختمان

کتاب تاسیسات/م. تهرانی

مجله ashrea

مجله تهویه وتبرید

مجله تهویه مطبوع

مجله توسعه

سایت های اینترنت:

ویکیپدیا

مرکز دانش صنعت تاسیسات ایرانwww.hvaccenter.ir

سایت تخصصی انرژی خورشیدیwww.solar-rating.org

باشگاه مهندسان تهویه مطبوع

مراجعات:شرکت سپیل/ شرکت جروند/

پایان نامه ی بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 145 صفحه

جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی

چکیده:

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت دانش آموزان دختر سال اول دوره دبیرستان است.

فرضیات پژوهش عبارتند از:

1-         گذراندن درس مهارت های زندگی، عزت نفس دانش آموزان را افزایش می دهد.

2-         گذراندن درس مهارت های زندگی، سازگاری اجتماعی دانش آموزان را سبب می‌شود.

3-         گذراندن درس مهارت های زندگی، موجب پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می‌شود.

4-         گذراندن درس مهارت های زندگی، سطح اضطراب حالت دانش آموزان را کاهش می دهد.

5-         گذراندن درس مهارت های زندگی، سطح اضطراب صفت دانش آموزان را کاهش می دهد.

به همین منظور از بین 360 نفر دانش آموز دختر سال اول دوره دبیرستان، 60 نفر دانش آموز، بطور تصادفی، انتخاب شدند. سپس با آرایش تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند.

پس از این که، پیش در گروه آزمایشی و کنترل اجراء شد. گروه آزمایشی، آموزش مهارت های زندگی را به مدت 16 هفته و هفته ای یک جلسه دریافت نمود. پس از اتمام دوره آموزش، پس آزمون در دو گروه آزمایشی و کنترل اجرا گردید.

نتایج پژوهش حاضر به شرح زیر است:

1-         پس از گذراندن درس مهارت های زندگی، عزت نفس دانش آموزان، بطور معنادار افزایش پیدا کرده است.

2-         پس از گذراندن درس مهارت های زندگی، سازگاری اجتماعی دانش آموزان بطور معنادار افزایش پیدا کرده است.

3-         پس از گذراندن درس مهارت های زندگی، پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بطور معنادار بیشتر شده است.

4-         پس از گذراندن درس مهارت های زندگی، سطح اضطراب حالت دانش آموزان بطور معنادار کاهش پیدا کرده است.

5-         پس از گذراندن درس مهارت های زندگی، سطح اضطراب صفت دانش آموزان بطور معنادار کاهش پیدا کرده است.

6-         بین وضعیت اشتغال پدران با اضطراب حالت و عزت نفس دانش آموزان ارتباط معنادار وجود دارد.

7-         بین سطح تحصیلات والدین با عزت نفس دانش آموزان ارتباط معنادار وجود دارد.

8-         بین ترتیب تولد دانش ، اضطراب حالت، اضطراب صفت و عزت نفس دانش آموزان ارتباط معنادار وجود دارد.

مقدمه:

زندگی بشر تحت تاثیر تغییرات وسیع صنعتی، اجتماعی، فرهنگی، دچار تحول شده است. شمار زیادی از افراد قادر نیستند بین محرکهای متنوع بیرونی ونیروهای متعارض درونی توازون ایجادکنند ودر فرایند رشد موزون و همه جانبه که همانا هدف اصلی تعالی انسان است، دچار مشکل می شوند. بدیهی است که کودکان ونوجوانان به سبب بی تجربگی و نا آگاهی از مهارتهای بازدارنده و تسهیل کننده، اصلاحی، بیشتر در معرض آسیبهای جدی درونی و اجتماعی هستند. دانش آموزانی که مهارتهای مقابله با موقعیتهای تنش زا را ندارند، به نوعی مقهور آنها خواهند شد و بدین ترتیب مستعد اختلالات روانی، عاطفی، افسردگی، اضطراب و احتمالاً مصرف مواد مخدر و رفتارهای ضد اجتماعی خواهند شد این دانش آموزان در فرایند تصمیم گیری نیز دچار مشکل می‌شوند.

بنابراین با توجه به نقش مهم مدارس در تامین بهداشت روانی دانش آموزان، برنامه آموزش مهارتهای زندگی، روش موثری در جهت رشد شخصیت سالم دانش آموزان و تامین بهداشت روانی دانش آموزان است.

آموزش مهارتهای زندگی، نوعی کوشش است که در سایه آن نوجوانان ترغیب می شوند تا خلاقیت خود را به کار گیرند و به طور خود جوش راههای موثر را برای حل تعارضات و مشکلات زندگی خود بیابند.

به نظر می رسد آموزش مهارت‌های زندگی گام موثری در این جهت باشد که استعدادها و توانمندیهای دانش آموزان بکار گرفته شود تا خود فعالانه سر نوشت خویش را بدست گیرند و انتخاب گر باشند. ضمناً فرایند خود باوری در نوجوانان مسیر درست خود را طی کرده و نوجوان ضمن استفادة درست از مهارت ها، مسئولیت اعمال و احساسات خود را می پذیرد و مهارتهای لازم را برای اتخاذ تصمیم های مهم زندگی کسب می کند.

بیان مسئله:

کودکان و نوجوانان به دلیل تجربه ناکافی وعدم آگاهی از مهارتهای لازم از جمله آسیب پذیرترین قشر از اقشار اجتماعی هستند و به رغم انرژی واستعدادهای بالقوه و سرشار، آنها از چگونگی بکار بردن توانمندیهای خود در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی آگاه نیستند.

آموزش و پرورش بهترین بستر برای ارائه این آگاهی به نوجوانان است. بنظر می رسد آموزش مهارتهای زندگی می تواند توانمندی افراد را برای مقابله موفق با چالشهای زندگی، افزایش دهد. عزت نفس آنها را بالا ببرد و به آنها یاد بدهد که چطور بتوانند خشم خود را مهار نموده و برای برخورد با ناکامیها روش درستی را اتخاذ نمایند دانش آموزان می توانند با استفاده از مهارت حل مساله تصمیمات مهم زندگی را بگیرند ومشکلات خود را درست تحلیل نمایند.

به همین جهت با توجه به اهمیت موضوع، سازمان بهداشت جهانی (WHO) به منظور افزاش سطح بهداشت روانی و پیشگیری از آسیبهای روانی – اجتماعی، برنامه‏ای تحت عنوان آموزش مهارتهای زندگی تدارک دیده و در سال (1993) در یونیسف «صندوق کودکان سازمان ملل متحد»  پیشنهاد کرد. از آن سال به بعد، این برنامه در بسیاری از کشورها مورد آزمایش واجرا قرار گرفته است (سازمان بهداشت جهانی، ترجمه نوری قاسم آبادی، محمد خانی،1377). در این ارتباط تحقیقات نشان داده اند که فشارهای ناشی از مسائل روز مره، برای افرادی که دارای عزت نفس بالا هستند و از سیستم حمایتی خوبی برخوردارند کمتر است. بنابراین به نظر می رسد با استفاده از آموزش مهارتهای لازم میتوان حس کنترل درونی را فعال نموده و حالت خود کار آمدی و عزت نفس را تقویت نمود. با آموزش همین مهارت و در نتیجه افزایش سطح عزت نفس و کاهش تاثیرات منفی استرسهای روزمره، می توان به سلامت روان فرد کمک کرد.

کودکان در فرآیند رشد و بالندگی خود، مهارتهای ارتباطی و نحوه مقابله با چالشهای زندگی را یاد می گیرند. این آموزش بصورت الگو برداری از طریق خانواده، مدرسه، جامعه و حتی دوستان، به شکل غیر منظم و اتفاقی فرا گرفته می‌شود. به نظر می رسد فرزندان خانواده های توانمند (از نظر بکارگیری مهارتهای مقابله ای) در بکارگیری مهارتهای مقابله ای مثبت، موفق ترند و بر عکس فرزندان فاقد و والدین توانمند از این امر محروم می‌باشند. بدیهی است که نهاد آموزش و پرورش بعنوان یکی از نهادهای زیربنایی جامعه می تواند در این خصوص نقش مهم و ارزنده ای را ایفا نماید. کشورهای توسعه یافته مدتها است در این ارتباط اقدام موثر داشته اند و به دنبال تحقیقات گسترده آموزش مهارت‌های زندگی به صورت رسمی و مدون در برنامه ریزی آموزشی آنان گنجانیده شده است. در کشور ایران نیز در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی در برخی مدارس به صورت مقدماتی (ضعیف از نظر محتوی) به اجرا درآمده است.

1- همچنین به نظر می رسد که انجام پژوهشهای متعدد به ویژه به صورت آزمایشی توجه مسئولین را بدین امر مهم معطوف می‌کند.

اهمیت و ضرورت پژوهش

با شیوع روز افزون ابتلا به انواع اختلالات روانی در سطح جهان از یک طرف و اهمیت جهانی مفهوم بهداشت روانی از طرف دیگر، روز به روز لزوم انجام تحقیقات گسترده و متنوع و اهمیت و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی آشکارتر می شود. اساس پیشگیری اولیه همانا آموزش است. مطالعات نشانگر این امر است که آموزش مهارت های مقابله ای، سطح بهداشت روانی کودکان و نوجوانان را ارتقاء می بخشد.

سه عامل مرتبط با مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر عبارتند از عزت نفس ضعیف، ناتوانی در بیان احساسات و فقدان مهارتهای ارتباطی، همچنین پژوهش ها نشان داده‌اند که بین خود کار آمدی ضعیف و مصرف سیگار و الکل، مصرف مواد مخدر، رفتارهای مخاطره آمیز و ضعف عملکرد شناختی رابطه معناداری وجود دارد. مطالعان نشان داده اند که ارتقا مهارت های مقابله‌ای و توانایی های روانی اجتماعی در بهبود زندگی بسیار موثر است. توانایی های روانی- اجتماعی عبارتند از آن گروه توانایی هایی که فرد را برای مقابله موثر و پرداختن به کشمکش ها و موقعیت های زندگی یاری می کنند. این تواناییها فرد را قادر می سازند تا در رابطه با سایر انسانها، جامعه و فرهنگ مثبت و سازگارانه عمل کند و سلامت روانی فرد را تأمین می‌کنند.‌(کلینکه، ترجمه محمدخانی،1380)

براساس تحیقیات مهمترین و موثرترین دوره سنی جهت آموزش پیشگیرانه دوره نوجوانی است، لذا با توجه به مطالب فوق و اهمیت و نقش ارزنده آموزش مهارتهای زندگی بر عزت نفس افراد بخصوص نوجوانان و با توجه به تاثیر مثبت برنامه های پیشگیرانه در مدارس، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی، بر عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت دانش آموزان سال اول دوری دبیرستان می پردازد. و همچنین رابطه اشتغال پدران، سطح تحصیلات والدین و ترتیب تولد دانش آموزان با عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت آنها نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرند.

فهرست مطالب:

چکیده

فرضیات پژوهش عبارتند از:

فصل اول

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهداف تحقیق

فرضیه‌های اصلی تحقیق

فرضیه های فرعی پژوهش

متغیرهای پژوهش

1- متغیر مستقل

2- متغیرهای وابسته

3- متغیرهای مداخله گر (تعدیل کننده)

4-متغیرهای کنترل

تعریف عملیاتی مهارت های زندگی

تعریف عملیاتی سازگاری اجتماعی

تعریف عملیاتی پیشرفت تحصیلی

تعریف عملیاتی اضطراب حالت

تعریف عملیاتی اضطراب صفت

فصل دوم  (مروری بر پیشینه پژوهش)

مقدمه

تعریف عزت نفس

شکل گیری عزت نفس

اهمیت عزت نفس

تفاوت عزت به نفس با اعتماد به نفس

تفاوت عزت نفس با خویشتن پذیری

تفاوت عزت نفس با مفهوم خود پنداره

زمینه های مختلف عزت نفس

عزت نفس کلی

عوامل موثر در رشد عزت نفس

تاثیر جنسیت در رشد عزت نفس

تعریف اضطراب

نظریه روانکاوی

نظریه های شناختی اضطراب

نظریه یادگیری اجتماعی اضطراب

نظریه های رفتاری اضطراب

نظریه زیست شناختی اضطراب

روش های مختلف اندازه گیری اضطراب

افتراق بین اضطراب حالت و اضطراب صفت

پیشرفت تحصیلی

تعریف پیشرفت تحصیلی

دیدگاه های مختلف درباره پیشرفت تحصیلی

عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی

سازگاری اجتماعی

عوامل موثر بر سازگاری اجتماعی

شرایط تحصیلی

هوش

گروه همسالان

نظریه ها و دیدگاه های سازگاری اجتماعی

دیدگاه روان پویایی 

دیدگاه یادگیری اجتماعی

دیدگاه تحولی 

دیدگاه زیستی

دیدگاه اجتماعی- فرهنگی

ارتباط حیطه های مختلف زندگی فرد با مهارتهای زندگی

ارتباط نظریه های مشاوره با مهارت های زندگی

برنامه آموزش مهارت های زندگی

خود توانمندسازی از طریق آموزش مهارت های زندگی

طبقه بندی مهارت های زندگی

1-مهارت های بین فردی/ روابط انسانی

2-مهارت های حل مسئله/ تصمیم گیری

مهارت های مربوط به سلامت جسمانی/ حفظ سلامتی 

اهمیت آموزش مهارت های زندگی در مدارس

پیشینه تحقیقات پژوهش

فصل سوم

(روش و تحقیق)

اهمیت آموزش مهارت های زندگی در مدارس

پیشینه تحقیقات پژوهش

جامعه آماری

ابزارهای تحقیق

آزمون عزت نفس کوپراسمیت

آزمون اضطراب- حالت- صفت (STAI)

مقیاس رفتار سازگارانه وایلند

چگونگی اجرای آزمونها

نحوه اجرای آزمایش

نحوه اجرای آزمایش

روش های آماری پژوهش

روش های آماری توصیفی

روشهای آمار استنباطی 

فصل پنجم

مقدمه

تبیین یافته های آماری

فرضیه (1)

فرضیه (2)

فرضیه (3)

فرضیه 4 

فرضیه 5

تبیین یافته های جانبی

بحث ونتیجه گیری کلی

مشکلات و محدودیت های پژوهش

پیشنهادات