دانلود مقاله نحوه ی گذراندن اوقات فراغت و نظریه های مربوط به آن

مقدمه:
یکی از مسائل بسیار مهم و در خور توجهی که در فصل تابستان ذهن والدین و مربیان را به خود مشغول می دارد، فرارسیدن اوقات فراغت دانش آموزان است و این که با این زمان طولانی اوقات فراغت دانش آموزان است و این که با این زمان طولانی اوقات فراغت چه باید بکنند و چه تمهیداتی بیندیشند تا کمتر مورد اعتراض فرزندان قرار بگیرند، زیرا عده ای از آنها در این ایام مدام به والدین می گویند : حوصله ما سر می رود ما را جایی ببرید و برای ما مشغولیتی فراهم کنید. از طرف دیگر در خانواده هایی که فرزندان متعددی دارند، معمولاً میزان اصطکاک بین آنها افزایش می یابد و وجود درگیری ها و ضرب و شتم ها و نیز انجام تنبیهات بدنی توسط والدین، فضای خانه را ناامن و مشکل آفرین می کند و گاه حضور بیش از اندازه فرزندان در فضای کوچه که با نظارت(CONTROL ) کمتر والدین همراه است، موجب فراگیری رفتار نامطلوب شده، بدآموزی های ناشی از حضور افراطی در کوچه و خیابان دردسرهای تازه ای برای والدین فراهم می نماید. گاهی متعاقب این حضور طولانی شاهد بروز بزهکاری ها در برخی از دانش آموزان در دوره تعطیلات تابستان هستیم.
اینک سوال این ست که به منظور افزایش بهره وری توانمندی های فرزندان و نیز پربار ساختن اوقات فراغت آنان باید به چه روش هایی متوسل گردید و چه نوع تمهیداتی اندیشید تا شاهد رشد و شکوفایی هرچه بیشتر فرزندان این مرز و بوم اسلامی و نیز کاهش بزهکاری ها در سطح جامعه و به ویژه در میان نوجوانان بوده، مسیر تعالی آنان را هموار سازیم؟
«به من بگویید اوقات فراغت خود را چگونه می گذارنید تا بگویم که هستید و فرزندان خود را چگونه تربیت می کنید. » (فرانسیس دوکه)
در عصر حاضر مقوله اوقات فراغت از چنان اهمیتی برخوردار است که اکثر جوامع برای بهینه سازی این زمان، تمامی امکانات نرم افزاری و سخت افزاری خود را به کار می گیرند. بنابراین ابتدا به معنای فراغت می پردازیم.
فراغت به معنای فرصت هایی است که انسان در آن عهده دار هیچ نوع کار موظفی نباشد. به این معنی که فرد فارغ از قید زمان و تعهدات حرفه ای به آن چه دلخواه اوست، می پردازد. به عبارت دیگر آزادی از الزام در فعالیت ها یکی از ویژگیهای برجسته اوقات فراغت محسوب می شود. از جمله شاخص های دیگر آن کمرنگ شدن میزان کنترل اجتماعی است. نکته ای که در این جا قابل بررسی می باشد این است که ملاک های فوق – نبود الزام و کمرنگ شدن کنترل اجتماعی – می توانند عملکردی دوگانه داشته باشند. به این معنی که از طرفی ذهن فراغتی یافته، امکان خلاقیت فراهم می شود و از سویی دیگر به علت کاهش نظارت اجتماعی زمینه بروز ناهنجاری ها ایجاد می گردد. تامل در این موارد ما را متوجه اهمیت و ضرورت کیفیت گذران اوقات فراغت می سازد، به طوری که می توان گفت صرفنظر از سایر عوامل موثر تربیتی، گرایش افراد به هر یک از این دو سو تابعی است از نحوه گذراندن اوقات فراغت آنها بر این اساس هدایت و غنی سازی اوقات فراغت از طریق برنامه ریزی دقیق می تواند به هدایت این فرصت ها به سمت سلامت روانی و خلاقیت افراد بینجامد و چنانچه تمهیدات ضروری برای آن اندیشیده نشود منجر به چالش ها و آسیب های اجتماعی خواهد شد.
معنای اوقات فراغت :
چنانچه از گروهی از مردم که به شکل تصادفی برگزیده شده اند بپرسیم که نظرتان درباره اوقات فراغت چیست؟ پاسخ های متفاوتی می دهند. عده ای ممکن است بر این باور باشند که اوقات فراغت مدت زمانی است که پس از انجام کار یا انجام وظایف و مسئولیت ها باقی می ماند. عده ای دیگر ممکن است به فعالیت های خاصی نظیر تماشای تلویزیون، شرکت در فعالیت های ورزشی، صرف غذا در بیرون از منزل، باغبانی یا هزاران نوع فعالیت دیگری که ممکن است برای آنان جالب باشد اشاره کنند. افزون بر این موارد، ممکن است افراد دیگری به تجربیات، یا کیفیت های خاصی توجه داشته باشند، یعنی موقعیت های ویژه ای که ایام فراغت برای آنان فراهم می آوزد تا بتوانند هر کاری که دوست دارند انجام بدهند. بنا به سلیقه خود تفریح و ورزش کنند و اموری را تجربه کنند که در اوقات دیگر زندگی برایشان امکان پذیر نباشد. عده ای نیز ممکن است اوقات فراغت را موقعیتی برای آرمیدن و جبران خستگی ناشی از کار و نوش دارویی برای گریز از فشارها و تنش ها و رهایی از بار زندگی مدرن به شمار آورند.
تنوع این پساخ ها نشان می دهد که اوقات فراغت برای افراد مختلف، معانی گوناگونی دارد و دیگر این که این جنبه از تجربیات زندگانی آدمی بس پیچیده است، اما می توان اجمالاً اوقات فراغت را به عنوان بازمانده وقت (اوقات غیرموظف) و نیز به عنوان فعالیت (ACTIVITY) مانند تماشای تلویزیون و به عنوان عملکرد ( یعنی انجام اعمالی مفید برای اشخاص و به طور خاص برای جامعه ) یا به عنوان آزادی عمل درنظر گرفت .
مفهوم فراغت :
اصطلاح فراغت معمولاً با ویژگیهایی چون «آزادی از اضطرار» ، «فرصتی برای انتخاب»، «زمانی فراتر از اوقات کار» یا زمان آزاد بعد از انجام وظایف اجتماعی توصیف می شود. پرسش از مفهوم فراغت، پاسخ های متفاوتی می طلبد، عموماً فراغت در معنای متضاد با کار به کار می رود، اما گاهی آنچه برای یک نفر کار محسوب می شود همان فعالیت برای دیگری در حکم فراغت است. آزادی از الزام اگرچه اغلب به عنوان کلید توجه به فراغت محسوب می شود ولی بسیاری از فعالیت های جمعی خانگی، اجتماعی و داوطلبانه که غیر کار محسوب می شوند، به طور قابل ملاحظه ای با الزام همراه هستند. برخی به اوقات فراغت به عنوان فرصتی برای آرامش و استراحت می نگرند، هر چند که بیشتر مردم اوقات فراغتشان را به انجام خدمت، مطالعه، آموزش جدی یا نوشتن یک کتاب اختصاص می دهند. چنان که ملاحظه می شود تعریف مفهوم فراغت به آسانی ممکن نیست اما با تعمق در ادبیات مربوط به آن، می توان سه ویژگی اساسی از فراغت را ارائه داد :
الف ) فراغت به مفهوم «مازاد»، زمانی که برنامه و وظایف الزام آوری برای آن درنظر گرفته نمی شود.
ب ) فراغت به معنای حالتی از بودن، یک نگرش، شیوه ای از انجام امور.
ج ) فراغت در مفهوم کارکردی، فعالیت آزادانه انتخاب شده ای که به شکل گیری شخصیت منجر می شود.
وجه مشترک همه این مفاهیم، آزادی از ضرورت و اجبار است. این ویژگی با نگرش اکثر افراد نیز مطابقت دارد. مفهوم فراغت در نزد عموم غالباً با تأکید بر آزادی از الزام همراه است. در این معنا فراغت آن چیزی است که شما مایل به انجام آن هستید نه آن چه مجبور به انجام آن باشید. (بمل و بمل ، 1996).
آلن بیرو در بحث از اوقات فراغت و معنای آن می نویسد: فراقت از LEISIR مصدر قدیمی مبدل شده به اسم مصدر و از ریشه ی لاتینی LICER به معنای "مجاز بودن" گرفته شده است (دوزات)2
فراغت در برابر کار قرار می گیرد ، لیکن تعریف آن بدون توجه به مجموعه حیات اجتماعی، سطح فنون، شیوه ی زندگی، مدل های اجتماعی- فرهنگی مسلط ممکن نیست.
همچنین رابطه ای نزدیک بین اشکال کلی تولید، سازمان اقتصادی، شیوه های توزیع عادلانه ی درآمدها و صورت، مدت و کیفیت گذران اوقات فراغت وجود دارد.
اوقات فراغت فقط زمان آزاد شده از کار نیست، بلکه فعالیتی غیر اجباری است 3 . در فرهنگ عمید نیز درباره ی تعریف و معنای اوقات فراغت در فارسی به معنی آسودگی و آسایش و آسودگی از کار و شغل است4
دوزمایه 5می نویسد: گذران اوقات فراغت دربرگیرنده ی مجموعه ای از اشتغالاتی است که فرد با کمال میل بدان پردازد، خواه به منظور استراحت، خواه برای ایجاد تنوع، خواه با هدف گسترش اطلاعات و آموزش خویشتن بدون توجه به اهداف مادی و خواه برای مشارکت اجتماعی ارادی و بسط توان آزاد ئ خلاقش، بعد از آنکه از الزامات حرفه ای ، خانوادگی و اجتماعی فارغ گشت6.
___________________

2- DAUZAT
3-آلن بیرو: فرهنگ علوم اجتماعی، صفحه ی 202.
4- فرهنگ عمید: صفحه ی 906
5- J.DUMAZDIER
6- پیشین، ص 203

ارسطودر باب اهمیت آسایش می نویسد : همچنان که بارها گفته شده است آسایش هدف کار است7. شایان ذکر است که آسایش (به یونانی SCHOLE) در این گفتار به معنای سرگرمی(PAIDIA) نیست، بلکه مراد از آن رهایی ذهن از اشتغالات زندگی مادی است. ذهنی که از آسایش برخوردار باشد بهتر می تواند فضایل را در خود بپرورد از این رو معنای آسایش بیکارگی نیز نمی تواند باشد. زیرا ذهن آسوده (به این معنی) پیوسته در حال فعالیت است. شنیدن نواهای دلنشین موسیقی و اشعار نغز و همدمی با دوستان یکدل و از همه مهمتر تفکر، فعالیت هایی است که روان آدمی را در حال آسایش به فضائل آراسته می دارد8.
به نظر می رسد که فردی خوب می تواند معنای آسایش را دریابد، که در موقع پرداختن به کار جدی باشد.
ارسطو نیز می گوید: برای لذت بردن از آسایش، نخست باید در پرتو کار حوائج زندگی را برآورد. از این رو دلیری و پایداری برای کار و فلسفه برای آسایش و اعتدال و دادگری برای هر دو ضروری است9.
نتیجه ی آن که هم در طول سال تحصیلی و هم در ایام تابستان، فرزندان ما از اوقات فرغت برخوردارند و مهم آن است که ما برای این اوقات به کمک آنها بشتابیم و با همفکری و راهنمایی آنها بتوانیم آنان را به تدوین برنامه ای مناسب برای اوقات فرغت خود ترغیب کنیم، تا اوقات فراغت آنها به گونه ای سازنده، لذت بخش، نشاط آفرینو رضایت آمیز سپری گرددو در پرتو گذران مطلوب این اوقات، آمادگی های لازم برای حضور فعال در مدرسه فراهم آید.

نیازهایی که از طریق اوقات فراغت تامین می شود
گذران اوقات فراغت تامین نیازهایی در پی داردکه به احتضار بدان ها اشاره می کنیم.

1-نیاز به استراحت و رفع خستگی
انسان ها همه ناز به اتراحت و رفع خستگی دارند. پیوستگی در انجام کارها و نبود زمان کافی برای فراغت و استراحت موجب نزول کیفیت کار و نیز پرخاشگری فرد فعال می گردد ولی باید به کودکان و نوجوانان آموخت که زمان استراحت زمان بطالت نیست، بلکه زمانی است که فرد به تمدد اعصاب می پردازدو حاصل آن افزایش بازده است. بدن و ذهن آدمی پس از مدتی کار، خود به خود نیازمند استراحت استو بطور طبیعی بدان می پردازد. پس اوقات فراغت می تواند چنین نیازی را رفع کند.
_____________________
7- ارسطو،سیاست، ص318
8- همان، ص317
9- همان، ص318
2-نیاز به تفریح
پس از انجام کار طی ایامی خاص، آدمی نیاز دارد تا اوقاتی را صرف تفریح کند. نقل می کنند که علی (ع) در روزهای جمعه به بیرون از شهر مدینه و به فصد تفریح می رفتند. پس الگوهای دینی جایگاهی برای تفریحات در زندگانی پربار خود در نظر گرفته بودند.
گاه در ایام فرغت به سفر نیز می توان رفت و پیامبر (ص) فرموده اند که "سافروا تصحوا" مسافرت کنید تا سلامت بمانید. حتی سفرهای کوتاه به بیرون شهر در روزهای جمعه و خوردن ناهار در کنار رودخانه و سبزه زار می تواند تفریحی دلانگیز محسوب شود. به هر حال باید ترتیبی اتخاذ نمود که در ایام سال کودکان و نوجوانان از تفریحات سالم برخوردار بشوند. در مراکز مشاوره یکی از مشکلاتی که خانم ها و کودکان و نوجوانان آنها مطرح می کننداین است که پدر با داشتن امکانات مالی از بردن آنها به سفر و تفریح امتناع می کن. باید دانست که تفریحات موجب انیساط خاطر و سلامت روانی می گردد.
3-سرگرمی و ایجاد تنوع
نیاز دیگری که در اوقات فراغت رفع می شود، نیاز کودکان و نوجوانان به سرگرمی و تنوع داشتن است. بخشی از درگیری های درون منزل که میان کودکان رخ می دهد به این دلیل است که آنها بیکارند و وسیله ای برای سرگرمی ندارند. لذا یکیی برای دیگری ادا در می آوردو او نیز در عوض وی را می زند. اما وقتی هر دو دارای سرگرمی خاصی باشند، فرصت کمتری برای ایجاد مزاحمت و درگیری با یکدیگر دارند.
مسئله ی تنوع نیز امری مهم است و زندگی بدون تنوع خسته کننده می باشد. پس تنوع در گذران اوقات فرغت باعث ایجاد تنوع در زندگی می گردد و تنوع مانع پدیدآیی افسردگی است.آنچه افسرده ها از آن گله مندند، نداشتن تنوع در زندگی و یکنواخت شدن آن است. پس با راهنمایی فرزندان به انجام فعالیت های متنوع، زمینه ی علاقه مندی آنان را به زندگانی فراهم سازیم.

4-شکوفایی استعدادهای شخصی
هر یک از فرزندان ما دارای استعدادهایی است. در تعریف استعداد گفته اند که آن توانایی بالقوه ای است که اگر دز محیطمساعدی قرار بگیرد به شکوفایی می انجامد10.
فردی که استعداد هایش به نحو مطلوبی به شکوفایی رسیده باشد به تعبیر مازلو11 به خود شکوفایی12 دست یافته است.
_____________________
10- ترکسلر و نورث: فنون راهنمایی، ص 9
11- MASLOW
12- SELF- ACTUALZATION

یکی از زمینه هایی که موجبات رشد استعداد ها را فراهم می آورد پرداختن به فعالیت هایی است که فرزند در اوقات فرغت انجام می دهد و از جمله راهایی که می توان از طریق آنها مبادرت به شناخت استعدادهای کودکان و نوجوانان نمود ملاحظه کردن کارهایی است که آنها را با علاقه انجام می دهندو نیز به تکرار آنها می پردازند13. پس در لحظه های آزاد که کودکان و نوجوانان خود مایلند به فعالیتی رو آورند، بهتر می توان به شناخت استعداد ها و علایق آنها پی بردو تمهیدات و امکانات لازم را برای رشد و بالندگی استعدادهایشان فراهم آورد.

5-نیاز به رشد فرهنگی
امروزه توجه به فرهنگ و تغییرات اجتماعی امری حائز اهمیت است و با توجه به توسعه و پیش رفت فناوری اطلاعات می توان در جهت تامین چنین نیازی اقدامات موثر به عمل آورد.
پس غنی کردن اوقات فراغت از طریق تماشای فیلم های فرهنگی می تواند پاسخگوی نیازهای مزبور باشد.شایان ذکر است که بازدید از آثار تاریخی، که معمولا در اوقات فراغت صورت می گیرد، زمینه ی آشنایی بیشتر با سوابق دیرینه ی فرهنگی را فراهم می آورد.
بوردیو، جامعه شناسی که به نهاد آموزش و پرورش توجهی ویژه داشته و به بررسی تاثیر مسائل فرهنگی بر آموزش و پرورش و تحولات آن پرداخته است، می نویسد: عوامل فرهنگی خانواده بر فرآیند ژیش رفت تحصیلی فرزندان موثر است14.
وی غنای فرهنگی خانواده را موجب پیشرفت تحصیلی بیش تر فرزندان آن دانسته، حاصل تحقیقات او این است که خانواده هایی که فرزندان خود را به تماشای تئاتر، سینما، گالری های نقاشی و کنسرت ها و موزه ها می برند موجبات پیشرفت فرزندان خود را فراهم می سازند. او همچنین متذکر می شود که وقتی فرزندان از خانواده هایی به مدرسه می آیند که از غنای فرهنگی بیش تری برخوردارند با محیط مدرسه سنخیت بیشتری احساس می کنندو خود را با آن هماهنگ تر می یابند،مفاهیم و مقاصد معلمان را بهتر درک می کنند و لذا پیش رفت بیشتری دارند.
او با ذکر مثالی می نویسد: مثلا در فرانسه که بر اساس سنت جاری ، معلمان از طبقه ی متوسط جامعه به مدرسه می آیند در درک مقاصد معلمین خود از توانایی بیش تری برخوردارندو به مدرسه علاقه مندی بیشتری را نشان می دهند. به عکس وققتی که انش آموزان از طبقات پایین جامعه وارد مدرسه

_______________________

13- برای کسب اطلاعات بیش تر در خصوص راه های شناخت استعدادها می توانیئ به کتاب "راهنمایی در مدارس امروز" نوشته ی مک دانیل، ترجمه ی دکتر نوابی نژاد مراجعه کنید.
14- زمینه ی فرهنگ شناسی، صفحه ی 44
می شوند، در درک مقاصد معلمان با دشواری بیش تر مواجه می شوند و در مدرسه احساس غربت بیش تری می کنند. لذا ترک تحصیل در گروه دوم (فرزندان پایین) بیش از گروه اول(فرزندان متوسط) است. زیرا آنها از سرمایه ی فرهنگی غنی برخوردار نیستند15.

نتیجه ای که از آرا و نظریات بوردیو می توانیم بدست آوریم این است که اگر اوقات فراغت فرزندان از طریق توجه دادن و ترغیب کردن آنها به امور فرهنگی غنی شود، ضمن سازنده بودن این اوقات، می توان به پیشرفت تحصیلی فرزندان نیز امیدواری بیش تری داشت چرا که خود این امر موجب غنی سازی فرهنگی خانواده و فرزندان می گردد.

6-شکوفایی فردی و اجتماعی
گذران اوقات فراغت باید به نحوی باشد که زمینه های لازم برای شکوفایی فردی و اجتماعی را فراهم نمایند. زیرا شکوفا کردن استعدادها از اهم وظایف تعلیم و تربیت است و انسان بالنده در تفکر مازلو16 فردی است که به خود شکوفایی17 رسیده باشد و یکی از عوالی که به خودشکوفایی فرد کمک می کند، به تعبیرآلن بیرو، گذراندن اوقات فراغت است.
در حین گذران اوقات فراغت که فعالیتی آزاد و اختیاری است. فرد به دلخواه خود به فعالیتی می پردازد که استعداد انجام آن را دارد و به آن فعالیت علاقه مند نیز می باشد.
هرگاه آدمی به فعالیتی بپردازد که هم استعداد آن را دارد و هم بدان علاقه مند است قطعا به شکوفایی در بعد فردی می رسد.
شکوفایی در بعد اجتماعی نیز آن گاه تحقق می یابد که فرد در کنار جمعی به فعالیت بپردازد و از طریق فراگیری مهارت های اجتماعی (SOCIAL SKILLS) و مهارت های زندگی (LIFE SKILLS) به رشد و بالندگی بیش تری دست یابد. علاوه بر این با قرار گرفتن در جمع انسان هایی که توان رهبری جمعی را دارند شناخته می شود و با به دست گفتن رهبری جمع، استعداد رهبری وی به شکوفایی می رسد و علاوه بر آن استعداد های دیگری در او رشد می کند که لازمه ی آن حضور در اجتماع است، مانند رشد استعداد کلامی.
نتیجه آنکه حاصل گذران اوقات فراغت دست یافتن به شکوفایی فردی و جمعی است.

_______________________

15- CULTURAL CAPITAL
16- MASLOW
17- SELF-ACTUALIZATION
انواع فعالیت های مربوط به اوقات فراغت
در اوقات فراغت انسان ها هر یک به فعالیتی روی می آورند که برای آنان رضایت بخش و لذت آفرین باشد. با توجه به تفاوت های فردی از طرفی و نیز تنوع فعالیت ها و سرگرمی ها از سوی دیگر هر کس به فراخور خود به کار و فعالیتی دلخواه مشغول می شود و به تعبیر مولوی:
هرکسی را بهر کاری ساخته اند
مهر آن را در دلش انداختند
هم چنان که خوش بود ما را سفر
دیگری را خوش بود اندر حضر
اما آنچه را که بدان توجه باید کرد این است که ما در مقام والدین چه نوع سرگرمی ها، هنرها یا فعالیت ها را باید برای فرزندان خود تدارک نماییم که برای آنان لذت بخش و رضایت آمیز باشد. بدین لحاظ باید موارد ذیل را مد نظر قرار بدهیم
1-سرگرمی ها و فعالیت هاییی را به آنها پیش نهاد کنیم که متنوع باشد تا آنها خود به فذخور حال خویش از بین آنها انتخابی داشته باشد. پیش نهاد فعالیت ها از این خوب است که به ویژه کودکان گاه برخی از فعالیت هایی را که به آنها علاقه دارند، ممکن است در آن لحظه به خاطرشان خطور نکند و ذکر فعالیت برای آنان به منزله ی تذکر و یاداوری است تا میان آنها گزینش یا گزینش هایی داشته باشند. از سوی دیگر تنوع فعالیت ها خود موجب نشاط و عدم بروز ملال می گردد. حال آنکه انجام فعالیت و سرگرمی واحد موجبات خستگی و ملالت را فراهم می کند.
2-فعالیت های اوقات فراغت با زمان های استراحت آنها تلاقی نکنند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  25  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله خودباوری راز پیشرفت

خودباوری راز پیشرفت

فهرست :

عنوان .......................................................................................................................................صفحه

مقدمه ........................................................................................................................................1
خودباوری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان .............................................................................2
خودباوری و ارتباط آن با موفقیت .............................................................................................8
نتیجه گیری ................................. .............................................................................................10
منابع ........................................... .............................................................................................11

مقدمه :
یکی از عواملی که می تواند در راستای پیشرفت انسانها نقش بسیار مهمی را داشته باشد خود باوری و تکیه بر روحیات فردی و اعتماد به نفس در بین انسانهاست.
امروزه پیشرفت و رسیدن به موفقیت آرزوی هر انسانی است و این امر در بین جوانان بسیار چشمگیرتر بوده و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
ما به لحظه ای از تاریخ رسیده ایم که خودباوری – که همواره یک نیاز بسیار مهم روانی بوده است – به صورت یک نیاز فوری اقتصادی درآمده است. برای هماهنگ شدن با دنیای پیچیده، چالشی و رقابتی این زمانه باید به صفت خودباوری متصف بود.
اینک ما در جهانی زندگی می کنیم که اقتصاد آن جهانی و مشخصات آن از این قرار است: دگرگونی سریع، پیشرفت های پی درپی علمی و تکنولوژیک و رقابت در حد و اندازه ای که تاکنون سابقه نداشته است. این پیشرفت ها، نیاز به تعلیم و تربیت و آموزش را در قیاس با نسل های قبل بیشتر کرده است و هرکس که با کسب و کار سروکار داشته باشد، این نکته را می داند، اما نکته ای که به خوبی درک نشده، این است که پیشرفت ها به نوبه خود، نیازهای دیگری را بر منابع روانشناختی ما تحمیل می کنند. به خصوص لازمه پیشرفت، داشتن ظرفیت بیشتر برای نوآوری، خودمدیریت، مسئولیت شخصی و خودیابی است. داشتن این ظرفیت ها برای همه افراد خواه مدیریت ارشد، خواه سرپرستان و حتی تازه کاران لازم است.

خودباوری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان به عوامل زیادی وابسته است و ارتقای یادگیری، حاصل توقعات و انتظارات است. انتظارات بالای معلمان از دانش‌آموزان و نیز انتظارات بالای دانش‌آموزان از خود، در بازده یاددهی – یادگیری تأثیر مثبت دارد، یکی از راهبردهای مؤثر در تحقق انتظارات پیش‌بینی شده در طراحی آموزشی، سهیم کردن دانش‌آموزان در تعیین اهداف آموزشی، نوع تدریس، شیوه مشارکت، تدوین قوانین و مقررات کلاسی و تعمیق چگونگی عملکرد و فعالیتهای خود در سطحی بالاتر از حد معمول است. دانش‌آموزان از اینکه در کلاس با ارزش و مفید تلقی شوند خوشحال و راضی خواهند شد. اگر توقعات ما از دانش‌آموزان و توقعات آنها از خودشان کم باشد انگیزه‌های یادگیری در آنها افت خواهد کرد و برعکس. توقعات سطح بالا، آنها را به سوی پیشرفت سوق خواهد داد. یکی از این فرایندها، فراهم کردن زمینه‌های مناسب برای تجربه‌های فردی دانش‌آموزان است. تجربه‌های فردی و درگیر کردن آنان با فعالیت تدریس (تمرین معلمی) به دانش‌آموزان کمک می‌کند، از موضوع درس شناخت بهتری پیدا کنند و با احساس همدلی با موضوع آموزش، موضوع درسی را به راحتی یاد بگیرند.
چنانچه دانش‌آموزان دیگر کلاس را راغب کنیم تا در مورد نتیجه تدریس فراگیرانی که به تدریس و آموزش افراد کلاس داوطلب شده‌اند قضاوت نمایند، دانش‌آموز را به تفکر منطقی و بهره‌گیری از قوه استدلال ذهنی خودشان وا می‌داریم. در این بین اگر دانش‌آموزان کلاس را در فرایند ارزشیابی و قضاوت کار فراگیران شرکت دهیم، آنها یاد می‌گیرند درباره کارهای خود و نتایج یادگیری و آموخته‌هایشان به خوبی قضاوت کنند و نسبت به نتایج ارزشیابی از فعالیتهای خود حساس باشند و درصدد رفع نقطه ضعفها برآیند. این مقاله که چکیده‌ای از طرح انجام شده با عنوان «کلاس و تمرین معلمی» در مدرسه راهنمایی ناحیه 2 زنجان می‌باشد، پیامدها و بازخوردهای مثبتی داشته است که به شرح ذیل می‌باشد.
- 1) جلوگیری از تدریس تکراری و مدیریت زمان به نحو مطلوب.
- 2) کنترل رفتار انضباطی دانش‌آموزان.
- 3) تشویق و ترغیب دانش‌آموزان و انگیزه بیشتر فراگیران به یادگیری.
- 4) ایجاد جو مشارکت و همکاری در کلاس که زمینه‌ساز مدیریت یادگیری است.
- 5) توجه به تفاوتهای فردی دانش‌آموزان.
- 6) افزایش بهره‌وری در کلاس درس.
- 7) ایجاد خودباوری در بین فراگیران و تقویت اعتماد به نفس در آنان.
- 8) شاد نمودن فضای کلاس و افزایش تعامل و گسترش ارتباط بین فراگیران و معلم در نهایت اجرای این طرح باعث احساس خودباوری و لیاقت در بین فراگیران می‌شود.
چراکه معلم با این کار پیامهای مثبت بیشتری به دانش‌آموزان منتقل می‌کند و استقلال و خودگردانی بیشتری به دانش‌آموزان می‌آموزد. وقتی فراگیران بتوانند محیط کلاس را اداره کنند به طور حتم افرادی کارآمد، لایق، مستقل و شایسته بار خواهند آمد. این احساس خودباوری و خودارزشمندی به فراگیران کمک می‌کند تا در محیط درس و مدرسه فعال و پویا باشند و احساس مفید بودن در جمع را تجربه کنند و هویت خاص پیدا کرده و جامعه‌پذیر شوند چراکه کار مدرسه، صرف آموزش مسائل علمی نیست، بلکه کار اصلی آن در درجه اول درونی کردن ارزشها و در یک کلام هویت‌بخشی به فراگیران است.
انگیزه، حالات درونی فرد است که موجب تداوم رفتارش تا رسیدن به هدف می‌شود. انگیزه ارتباط مستقیم و مثبت با پیشرفت تحصیلی دارد. به همین علت علاوه بر آنکه انگیزه وسیله‌ای برای پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته می‌‌شود، گاهی از آن به عنوان هدف نیز نام برده می‌شود، زیرا با افزایش انگیزه، پیشرفت تحصیلی نیز پدید می‌آید. از آنجا که هوش و استعداد تحصیلی به‌عنوان دو عامل اساسی در پیشرفت تحصیلی، کمتر تحت تأثیر معلم یا مربی واقع می‌شود، سعی بر آن است که با افزایش انگیزه دانش‌آموزان حداکثر بهره‌وری از هوش صورت گیرد.
زیرا در حالت مساوی برابری هوش و استعداد تحصیلی افراد، مشاهده شده است که پیشرفت تحصیلی افراد با انگیزه چشمگیرتر بوده است. با وجود آنکه معلمان در تغییر هوش و استعداد تحصیلی نقش چندانی ندارند، ولی می‌توانند در بالا بردن انگیزه دانش‌‌آموزان مفید واقع شوند.
انگیزه به دو نوع درونی و بیرونی قابل تقسیم است. از انگیزه بیرونی می‌توان به تقویت‌کننده‌هایی چون پول، تائید، محبت، احترام، نمره و از تقویت‌کننده‌های درونی می‌توان به رضایت خاطر و احساس خوب از یادگیری اشاره کرد. آنچه که بیشتر موجب رفتار خود‌جوش می‌شود، انگیزه درونی است. هدف عمده فعالیت‌های پرورشی معلم یا مربی این است که دانش‌آموز به تدریج از انگیزه‌های بیرونی به سمت انگیزه‌های درونی هدایت شود.
تفاوت اساسی افراد دارای انگیزه درونی با افراد دارای انگیزه بیرونی این است که افراد با انگیزه درونی احساس کفایت بیشتری در خود دارند و کمتر به دیگران اجازه می‌دهند که محرک رفتارشان شوند. این گروه از دانش‌آموزان، خود تعیین کننده رفتارها هستند و به خاطر کفایتی که در خود احساس می‌کنند، باور دارند که می‌توانند با رفتارشان بر محیط خود تأثیر بگذارند. این گروه از دانش آموزان با انگیزه درون‌گرا، تصورشان این است که موفقیت و عدم موفقیت در تحصیل به خاطر نحوه رفتار صحیح یا غلط خودشان است.
اما برخلاف آنها، دانش‌آموزان باانگیزه برون‌گرا، احساس بی‌کفایتی یا کفایت کمم داشته و همواره تصور می‌کنند که موفقیت آنها تحت تأثیر عوامل محیطی نظیر: معلم و سوالات سخت است. این گروه از دانش‌آموزان حتی اگر درس بخوانند، باز هم موفقیت چندانی نخواهند داشت. چرا که اندک تلاش آنها به خاطر همان انگیزه‌های بیرونی، همچون فرار از تنبیه یا کسب خواست معلم است. اینان در صورت کسب موفقیت اندک هم آن را به شانس و تصادف نسبت می‌دهند و نه به تلاش و استعداد خود. این دانش‌آموزان حتی اگر نیم‌نگاهی به موفقیت داشته باشند، آنقدر آن را صعب‌الوصول می‌دانند که دست به عمل نمی‌زنند، در نتیجه هرگز طعم موفقیت را نخواهند چشید.
در حقیقت گام اول در برخورد با این افراد چشاندن طعم موفقیت به آنها و درهم شکستن تصور منفی آنها در مورد دستیابی به موفقیت است. در این صورت است که «موفقیت»، «موفقیت» می‌آورد. از آنجایی که انسان آمادگی دارد تا فعالیت‌ها و تصوراتش را تعمیم دهد، موفقیت در یک درس منجر به موفقیت در دروس دیگر می‌شود و این موضوع در مورد دروس اصلی هر رشته مهم‌تر است. درواقع، ضعف درسی در این دروس منجر به بی‌علاقگی به تحصیل و گاهی حتی ترک تحصیل می‌شود و البته عکس آن هم صادق است. به همین علت به معلمان دروس اصلی هر رشته توصیه می‌شود، شرایط آموزشی و امتحانی را مطلوب نمایند و با ارزشیابی‌های مناسب فضای کلاس را لذت‌بخش کنند.
به طورکلی به‌منظور افزایش انگیزه دانش‌آموزان و سوق دادن آنها به سمت درونی شدن انگیزه‌ها راهکارهای زیر توصیه می‌شود:
1 - سعی کنیم اولویت تجربه‌های دانش‌آموزان برای آنها جالب باشد، احساس موفقیت اولیه اعتماد به نفس آنها را افزایش می‌دهد. این موضوع در مسابقات ورزشی نیز مشهود است.
2 - برای موفقیت دانش‌آموزان پاداش در نظر بگیریم. منتظر نباشیم تا افت تحصیلی اتفاق افتد و سپس موفقیت را تحسین کنیم.
3 - با احترام گذاشتن به تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان، هرگز آنها را با یکدیگر مقایسه نکنیم.
4 - دانش‌آموزان را در کلاس کمتر درگیر مسائل عاطفی منفی نمائیم و نسبت به حساسیت‌های عاطفی آنان آشنا و در کاهش آن کوشا باشیم. سخت‌گیری و انضباط شدید، تبعیض، بیان قضاوت‌های منفی و خبرهای ناخوشایند از جمله عواملی است که موجب درگیری ذهنی و کاهش علاقه به یادگیری می‌شود.
5 - بلافاصله پس از آزمون یا پرسش کلاسی، دانش‌آموزان را از نتیجه کار آگاه کنید.
6 - برای اینکه دانش‌آموز بداند، در طول تدریس به‌دنبال آموختن به چیزی باشد، بیان اهداف آموزشی مورد انتظار از او را در ابتدای درس فراموش نکنیم.
7 - چگونگی یادگیری و نحوه انجام کار برای دانش‌آموز مشخص شود.
8 - به‌منظور افزایش حس کفایت در دانش‌آموز از او بخواهیم مطالب یاد گرفته شده را به دوستان یا کلاس آموزش دهد.
9 - در مورد مشکلات درسی دانش‌آموز و ریشه‌یابی آن، با او تبادل نظر و گفت‌وگو کنیم.
10 - تشویق کلامی در کلاس، به صورت انفرادی بسیار حائز اهمیت است.
11 - مطالب درسی را به ترتیب از ساده به دشوار مطرح کنیم.
12 - از بروز رقابت ناسالم در بین دانش‌آموزان پیشگیری شود.
13 - در فرآیند آموزش متکلم وحده نباشیم و یادگیرندگان را در یادگیری مشارکت دهیم.
14 - علاقه به دانش‌آموزان و تعلق خاطر و اهمیت دادن به یکایک آنها، سطح انگیزه‌ها را افزایش می‌دهد.
15 - آموزش را با «تهدید» پیش نبریم.
16 - برای دانش‌آموزان با انگیزه، خوراک علمی کافی داشته باشیم
17 - با محول کردن مسئولیت به دانش‌آموزان کم توجه، آنان را به رفتارهای مثبت هدایت و علل کم‌توجهی در آنها را بررسی کنید. 18 - شیوه‌های تدریس را از سنتی به شیوه‌های روز تغییر داده و با استفاده از تکنولوژی آموزشی، حواس پنجگانه دانش‌آموزان را به کار گیریم.
19 - میان درس کلاس و مسائل زندگی که به وسیله همان درس قابل حل است، ارتباط برقرار کنیم
20 - تدریس را با طرح مطالب و پرسش‌های جالب توجه آغاز کرده و با تحریک حس کنجکاوی، دانش‌آموزان را برانگیخته‌تر سازیم. 21 - به وضعیت جسمانی دانش‌آموزان توجه کرده و علل جسمی بی‌توجهی و کاهش انگیزه آنان را بیابیم.
22 - محیط کلاس را با طراحی زیبا و مناسب، جذاب سازیم تا مانع بروز کسالت روحی شویم.
23 - با فرهنگ و تاریخچه زندگی افراد مدرسه یا محله‌ای که در آن تدریس می‌کنیم، آشنا شده و در طول تدریس از مثال‌های آشنا استفاده کنیم.
24 - به منظور اطلاع از نتیجه فعالیت درسی دانش‌آموزان و ارائه بازخورد به موقع و مناسب، تکالیف آنان را بلافاصله در جلسه بعدی ملاحظه و با رفع اشکالات، جنبه‌های مثبت را تشویق کند.
25 - در گرفتن آزمون و امتحان به قول خود عمل کنیم.
26 - زمان یادگیری باید در حد توان دانش‌آموز باشد. برای تجدید قوا و انگیزه در میان کلاس از وقت تفریح و استراحت غافل نشویم. 27 - دانش‌آموز را از میزان پیشرفت خود آگاه سازیم تا بداند برای رسیدن به هدف چه گام‌های دیگری بردارد.
28 - به لحاظ اخلاقی و ایجاد انگیزه، همیشه خوش‌اخلاق و خوش‌رو باشیم.
29 - به منظور افزایش حس کفایت و مشارکت در ارائه دروس از نظرات دانش‌آموزان استفاده کنیم.
30 - مطمئن باشیم که توجه دانش‌آموزان برای شروع تدریس آماده است.
31 - تمام مطالب دشوار را یکجا و در یک جلسه آموزش ندهیم.
32 - به خاطر داشته باشیم، توجه افراطی به دانش‌آموزان (قوی یا ضعیف) موجب متشنج شدن فضای کلاس می‌شود.
33 - دانش‌آموزان را به گروه‌های «خوب»، «بد» و «ضعیف» تقسیم‌بندی نکنیم.
34 - از ورود به موضوعات حاشیه‌ای که منجر به انحراف توجه کلاس می‌شود، بپرهیزیم.
35 - با ایجاد جلسات بحث و تحلیل به دانش آموزان فرصت تفکر و اظهار نظر بدهیم.
36 - هرگز دانش‌آموزان را مجبور به انجام فعالیت‌های تحقیرکننده نظیر «جریمه» نکنیم.
37 - به افراد درون‌گرا، کمرو، مضطرب که تمایلی به ابراز وجود ندارند، توجه کرده و با تقویت رفتارهای مثبت، آنها را به مشارکت در بحث‌های کلاسی و کارهای گروهی تشویق کنیم.
38 - در روش‌های تدریس، کنفرانس و سمینار را مد نظر قرار دهیم.
39 - تأکید بر نمره، اضطراب دانش‌آموزان را افزایش می‌دهد و مانع از توجه کامل به موضوع درس می‌شود. این دانش‌آموزان با وجود تلاش زیاد از نمرات پایینی برخوردارند و به تدریج رابطه میان تلاش و نتیجه را نادیده می گیرند که در نهایت منجر به از دست رفتن انگیزه خواهد شد.
40 - گاهی از تجربه‌های دوران تحصیل و شکست‌ها و موفقیت‌های خود برای دانش‌آموزان صحبت کنید.

خودباوری و ارتباط آن با موفقیت

.1 یاد خدا دلهای ما را آرامش می دهد و دل آرام و مطمئن، انرژی روحی و روانی فراوانی جهت حل و فصل مسائل زندگی را برای ما فراهم می آورد.
.2 برای رسیدن به هدفهای زندگی باید همواره از خطرکردن در زندگی خود نهراسید واز موقعیت های ایجاد شده به عنوان تجربه استفاده گردد. چون تجربه راه شکست را برای رسیدن به موفقیت نشان می دهد. تجربه آن چیزی نیست که برای انسان روی می دهد بلکه واکنشی است که وی در برابر آن رویداد از خود نشان می دهد.
.3 وقتی ترس را رها کنیم، فقط علاقه مندی و امید است که برجامی ماند در این زمان باورهایی که در فرد به وجود می آید که او می تواند به جای آشفتگی، آرامش و به جای ترس، شجاعت، عشق و امید به فردای زندگی را با اختیار خود برگزیند.
.4 اگر می خواهید تصویر و نگاه خوبی از خویشتن داشته باشید باید دست از مقایسه خود با دیگران برداری. چون شما منحصر به فرد هستید و شخصیت شما وابسته به خودتان می باشد. هیچکس دیگر در این جهان بزرگ نمی تواند خود شما باشد. او نبوده و نخواهد آمد.
.5 ما همان گونه زندگی می کنیم که به خویشتن نگاه می کنیم.
.6 نگرش در انسان حرکت ایجاد می کند. اگر نگرش مثبت باشد حرکت سازنده و نتیجه مطلوب و اگر نگرش منفی باشد حرکت تخریبی و نتیجه اش ناخوشایند.
.7 اندیشمندان همیشه می گویندکه اگر می خواهید انسان بزرگی شوید باید نسبت به همه چیز و همه کس نظر مناسب و نگاه خوبی داشته باشید و برای رسیدن به خود واقعی و کسب باورهای ارزشمند، خویشتن را دوست داشته باشید.
.8 با توجه به توانائیهای خود به کاری که انجام می دهیم ایمان و باور درونی داشته باشیم. در این صورت موفقیت قطعی خواهد بود.
.9 به دنبال رخدادهای جذاب بوده و زندگی عاشقانه و آگاهانه را از خود انتظار داشته باشید.
.10 انسان تا زمانی که خود را باور نداشته باشد، آرامش ندارد.
.11 ابراهام مازلو روانشناس آمریکایی (1970 - 8 190 ) که از بزرگترین نظریه پردازان نهضت توانائیهای انسان به حساب می اید، زندگی را نه در بودن بلکه در شدن می دیده است و در این راستا نظریه خودشکوفایی را مطرح ساخته است.
.12 اگر تمایل به انجام کاری نداری به راحتی به خود و دیگران نه بگوئید.
.13 همیشه سعی کنید احساس خوبی از بودن خود داشته باشید، به شاد زیستن و شادکامی زندگی خود فکرکنید.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   11 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله مروری بر حسابداری منابع انسانی

چکیده مقاله:

حسابداری در صدد گزارش وضعیت مالی و عملکرد اقتصادی اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی است، زمانی که پارامتر انسان در گزارش وضعیت مالی و نتیجه عملیات مد نظر قرار نگیرد، ارزش‌های انسانی نیز جایی در حسابداری ندارد. به نظر می‌رسد به منظور حصول اهداف ذیل باید حسابداری منابع انسانی جنبه‌های کمی و عملی پیدا کند:
1- ثبت ارزش اقتصادی انسان در گزارش‌های مالی
2- احتساب سرمایه‌گذاری یک سازمان در منابع انسانی خود
3- افزایش کارآیی مدیریت منابع انسانی و ایجاد امکاناتی برای ارزش‌یابی خط‌مشی‌های پرسنلی نظیر برنامه‌های آموزشی و توجیهی
4- ارزیابی منابع انسانی یک سازمان از نظر حفظ شدن، تحلیل رفتن و یا توسعه یافتن .
5- شناسایی سود غیر عملیاتی و بهره‌وری ایجاد شده ناشی از سرمایه‌گذاری در منابع انسانی.
6- محاسبه میزان ارزشی که منابع انسانی در سایر منابع مالی و فیزیکی یک سازمان ایجاد می‌کند.
با توجه به نیاز مدیریت به اطـــلاعات برای تصمیم‌گیری، حسابداری منابع انسانی (HUMAN RESOURCE ACCOUNTING) اطــــلاعاتی فــــراهم می‌آورد که مدیران هر چه بهتر و مفیدتر بتوانند از منابع انسانی تحت اختیارشان استفاده کنند.
یکی از هدف‌های عمده‌ی حسابداری منابع انسانی، گسترش کاربرد روش‌های معتبر و درخور اطمینان برای اندازه‌گیری ارزش منابع انسانی (کارکنان) در سازمان است. برای تعمیم روش‌های اندازه‌گیری ارزش منابع انسانی باید ارزش خدمات کارکنان و عواملی را که روی این ارزش اثر می گذارند، مشخص کنیم.
ارزش در علم اقتصاد دارای دو معنی متفاوت به شرح زیر است:
الف) قابل استفاده بودن یک منبع
ب) قدرت خرید آن منبع
تمام نظریه‌های ارزش در اقتصاد مبتنی بر این فرضیه است که منبع بتواند در آینده مطلوب باشد و خدمات ایجاد کند. لادویک وان اقتصاددان معروف در این مورد گفته است «کسی که می‌خواهد یک نظریه مقدماتی ارزش و قیمت را بنا کند باید در درجه اول به مطلوب بودن آن فکر کند. » به‌طور مشابه ایروینگ فیشر چنین می‌گوید:

«ثروت فعلی، ارزش تنزیل شده‌ی ارزش سرمایه‌ای درآمدهای آینده است، اگر چیزی در آینده بازدهی مورد انتظار را نداشته باشد، ارزشی نخواهد داشت.»
بنابراین ارزش یک دارایی، ارزش بازدهی مورد انتظار آن در آینده است.

تاریخچه حسا‌بداری منابع انسانی:

حسابداری منابع انسانی مولود نیازهای عصر خود، رشد و گسترش دانش بشری و نیز نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان اطلاعات حسابداری است. تحقیقات در این زمینه از سال 1960 آغاز شده و همگام با مکتب «مدیریت انسانی» گسترش یافته است، این مکتب انسان را به‌ عنوان یکی از منابع با ارزش هر سازمان مورد توجه خاص قرار می‌دهد و معتقد به رفتاری شایسته و در خور این ارزش‌هاست.
تعیین نقطه شروع حسابداری منابع انسانی به‌ عنوان یک موضوع تحقیقی یا مطالعاتی مشکل است. در سال 1976 مجله حسابداری، فهرست سازمان‌ها و جوامع مربوط به این مبحث را که یازده مورد از آنها مربوط به پایان نامه‌های منتشر نشده دوره دکتری بود و نیز اولین مرجع را که اساس کار دابلین [1] و لاتکا [2] در سال 1930 بود، منتشر کرد.
سال‌های 1971 تا 1976 را می‌توان دوره‌ی توجه هر چه بیشتر به حسابداری منابع انسانی دانست. اما از 1976 تا 1980 توجه به حسابداری منابع انسانی از طرف محافل علمی و تجاری کاهش یافت. در سال 1970 بسیاری از نویسندگان علاقه‌مند بودند تا به عنوان پیش‌کسوتان حسابداری منابع انسانی و ارایه‌کنندگان اندیشه‌های جدید مطرح شوند. این اندیشه‌ها به طور متداول به حسابداری دارایی های انسانی اشاره می‌کرد اما بیانیه‌های کوتاه آن درباره‌ی کارکنان در بلندمدت موجب تعمیم اهمیت منابع انسانی شد.
واژه‌ی حسابداری دارایی‌های انسانی را می‌توان در ادبیات دهه‌ی 1960 تحت عنوان مدیریت کارکنان در پوشش جدید خود یا مدیریت منابع انسانی بازیافت که برای تحکیم ادعای اهمیت محوری در مدیریت کوشش می‌کند. شاید یک علاقه‌مندی واقعی در برخی از مدیران اجرایی برای سنجش ارزش منابع انسانی برحسب واحد پول، موجب پدیداری دوباره‌ی حسابداری منابع انسانی در عصر حاضر شده باشد، تا مدیران ارشد را آماده نمایند که کارکنان را به عنوان ارزش‌مندترین دارایی‌ها، مورد توجه قرار دهند.

فلم هولتز [3] پنج مرحله را در توسعه‌ی حسابداری منابع انسانی ذکر می‌کند:
¨ مرحله اول سال‌های 1966-1960: در این دوره مفهوم حسابداری منابع انسانی استنتاجی از نظریه‌ی اقتصادی «سرمایه انسانی» و متأثر از مکتب «منابع انسانی نوین » و روان‌‌شناسی سازمان‌های متمرکز و تاثیر نقش رهبری در سازمان بود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  15  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله طراحی سیستم کتابخانه

زندگی ... تنها نعمت الهی است که فقط یک بار برای همیشه به ما ارزانی می‌شود. «تنها یک بار و بدون تکرار «سعی کنیم با دانش و تجربه‌های کسب شده زیبا، شاد و خوشبخت زندگی کنیم.
در مسیر موفقیت‌های معنوی آموخته‌ام، آنهایی که راه‌های رفتن و راه‌های نرفتن را به من نشان دادند، توانایی و مهربانی آنها مشعل روشنی را در برابرم نگرداشت و به ما اشاره کرد که در پرتو آن راهم را دنبال کنم. آنهایی که به من نشان دادند چگونه زندگی کنم و چگونه زندگی نکنم.... به همة آنها از صمیم قلب می‌گویم: «برکت بر شما و سپاس از شما «چون من از طریق آموخته‌های شما چه بد و چه نیک و از راه فداکاری و ایثار شما به موفقیت‌های معنوی بزرگ دست یافته‌ام.
و این ناقابل تقدیم به معلمان و روشنفکران راه زندگیم؛ به پدرم و به مادرم، و آنهایی که همیشه بر یاد دارند: «دانستن، عمیق‌ترین نوع عشق است، دانش دربارة خود را به کسی هدیه کردن... » و در پایان:
تقدیم به استاد گرامی:‌جناب آقای مهندس میر فردوس که راهنمایی‌های بی‌دریغشان همچون مشعلی روشنگر راهم بود.

فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: معرفی سیستم
1-1- مقدمه 2
2-2- اهداف 3
1-3- معرفی سیستم عامل مورد استفاده 3
1-4- معرفی نرم افزار بانک اطلاعاتی 4
1-5- معرفی زبان برنامه‌نویسی مورد استفاده 4
فصل دوم: بررسی کل سیستم و مفاهیم:
2-1-تعریف کلی از سیستم کتابخانه 6
2-2- تحلیل سیستم مکانیزه 6
2-3- طراحی بانک اطلاعاتی 7
2-4-مزایای بانک اطلاعاتی 7
2-5-داده 8
2-6-اطلاع 8
2-7-موجودیت 9
2-8-صفت خاصه 9
عنوان صفحه
2-9-روابط موجود بین موجودیت‌ها 9
2-10-میدان 10
2-11-عنوان 10
2-12-بدنه 11
2-13-افرونگی جداول 11
2-14-خواص رابطه 12
2-15-کلید منتخب 13
2-16-کلید اصلی 13
2-17-کلید فرعی 13
2-18-کلید خارجی 13
فصل سوم: تحلیل سیستم کتابخانه
3-1-اطلاعات اولیه 16
2-3-موجودیت‌های اصلی 17
فصل چهارم : ایجاد بانک و ارتباط‌ها
4-1-تحلیل موجودیت کتاب 20
4-2-تحلیل موجودیت پایان نامه 22
عنوان صفحه
4-3-تحلیل موجودیت نشریه 22
4-4- تحلیل موجودیت اعضای کتابخانه 23
4-5- تحلیل موجودیت کارکنان 25
4-6- تحلیل موجودیت امانت کتاب 25
4-7- تحلیل موجودیت امانت پایان نامه 25
4-8-تحلیل موجودیت رزرو 26
4-9-تحلیل موجودیت درخواست کتاب 27
4-10-تحلیل موجودیت جریمه 28
4-11- طراحی و ایجاد جداول 28
فصل پنجم: طراحی (UI) User interface
5-1-فرم اولیه 31
5-2-ماژول Main 31
5-3-mainfram 32
5-4-search frm 33
5-5-insifo form 35
5-6-reportfrm 38
عنوان صفحه
5-7-service frm 41
5-8-طراحی نمودار‌ها 42
فصل ششم:ضمایم
6-1-ضمیمه 1: نتیجه‌گیری و پیشنهادات 46
6-2-ضمیمه 2: مراجع 48
6-3-ضمیمه 3: کد برنامه 49

فصل اول:
معرفی سیستم

1-1- مقدمه:
اطلاعات گوهر قرنی است که در آن زندگی می کنیم. از دیرباز اطلاعات نقش مهمی در زندگی بشری ایفا می نموده است. طوری که انسان‌های نخستین دانسته‌های خود را بر دیواره غارها ترسیم می نمودند. کتیبه‌های سنگی که در اکتشافات باستان شناسان یافت می شوند و بسیاری از شیوه‌هایی که گذشتگان در جمع آوری و نگهداری دانسته‌هایشان به کار می برند، گواه بر اهمیت این موضوع دارد. اکنون که ما به این اطلاعات بازمانده از پیشینیان مراجعه می کنیم، مطالب بسیاری پیرامون زندگی پیشینیان فرا می گیریم.
با توجه به نقش اطلاعات در گذشته و حال آنچه در قرن کنونی حائز اهمیت است حجم اطلاعات نگهداری شده و سرعت انتقال میباشد. در عصر الکترونیک بسیاری از فعالیت‌های انسان زیر سلطه کامپیوتر‌ها و ارتباطات از راه دور قرار میگیرد. آثار تکنولوژی کامپیوتری هم اکنون در زندگی جوامع بشر مشهود است. بهره گیری از کامپیوتر و ارتباطات از راه دور، سرانجام ارتباط الکترونیکی را جایگزین بهره برداری از چاپ بر کاغذ میکند. در فرآیند‌های اطلاعاتی نقش کتابخانه فراهم آوری و سازماندهی و نظارت بر منابع و تدارک انواع خدمات بر اساس مآخذ است. در واقع کتابخانه میانجی دنیای اطلاعات و جامعه است. به دلیل پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی و منسوخ شدن روش‌های قدیمی و حجم کاری بالا، میتوانیم سیستم کتابخانه را از یک سیستم دستی و وقت گیر به یک سیستم کامپیوتری با سرعت بالا تبدیل کنیم. این کار موجب افزایش سرعت و راحتی کار در ارائه خدمات به افراد میگردد. موضوع‌های مهم دراین جا سرعت و سادگی و کارآیی بالاست.
2-1- اهداف:
پیشرفت و توسعه سریع تکنولوژی ارتباطات و به ویژه علوم رایانه، بشر را به اجتناب از فعالیت‌های اداری و روش‌های قدیمی و به استفاده از روش‌های نوین در انجام هر یک از آن فعالیت‌ها مصمم می کند. از مزایای روش‌های نوین، سرعت در تسهیل در انجام فعالیت‌ها و نیز قابلیت اطمینان بالای آنها میباشد. هدف اصلی، ایجاد سیستم‌هایی کارا، قدرتمند و سرویس دهنده برای کاربران آن میباشد. صرفه جویی در هزینه، نیروی انسانی و زمان از جمله اهداف این سیستم‌های رایانه ای مکانیزه میباشد. در پایان نامه حاضر، با مدد گرفتن از این روش‌های جدید و استفاده از زبان برنامه نویسی Visual basic6 چنین عملی صورت گرفته است.
1-3-معرفی سیستم عامل مورد استفاده:
برای طراحی این سیستم کتابخانه، از سیستم عامل Microsoft windows 2000, xp استفاده شده است.

1-4- معرفی نرم افزار بانک اطلاعاتی:
بانک اطلاعاتی استفاده شده در این سیستم در Access 2000 طراحی شده است و بانک اطلاعاتی ما شامل 13 جدول میباشد.
1-5- معرفی زبان برنامه نویسی مورد استفاده:
زبان برنامه نویسی مورد استفاده Visual bascic6 (ویژوال بیسیک6) میباشد و از روش ado بهره جسته ایم. با این روش می توانیم مدیریت کاملی بر بانک اطلاعاتی داشته باشیم. این زبان بسیار ساده بوده و از واژه‌ها و عبارات متداول انگلیسی، در بیشتر قسمت‌های خود بهره گرفته است.
نکته: برای استفاده از روش ado در Vb باید کنترل Microsoft active data control 6.0 را به جعبه ابزار Vb اضافه کنیم. اولین قدم در عملیاتی کردن یک کنترل ado تعیین منبع داده آن است، برای تعیین منبع داده ado دو راه وجود دارد:
1- ست کردن خاصیت Connection string
2- استفاده از کد نویسی برای تعیین منبع داده

فصل دوم:
بررسی کل سیستم و مفاهیم

2-1- تعریف کلی از کتابخانه دستی:
سیستم کتابخانه (دستی) شامل: 1- عضویت افراد در کتابخانه 2- استفاده از امکانات که شامل امانت دادن کتاب، امانت دادن پایان نامه است، در ضمن تمام کتاب‌ها و پایان نامه‌های امانت رفته به همراه کد ثبت کتاب و کد عضویت در دفتر امانت ثبت میشود. 3- ارایه مجلات روز، یکی دیگر از امکانات میباشد که قابل استفاده فقط در سالن میباشد و عمل ثبت در دفتری به نام (فقط در سالن) ثبت میشود. 4- امکان بعدی رزور کتابهای امانت رفته که در پوشه‌های مخصوص خود نوشته میشود. 5- امکان بعدی درخواست خرید کتابهایی که در کتابخانه موجود نیست. 6- پرداخت جریمه در صورتی که دیر کرد داشته باشد. 7- در ضمن در تمام کتابخانه‌ها کتاب‌های مرجعی وجود دارد که قابل استفاده فقط در سالن کتابخانه میباشد که آنها نیز در دفتر (فقط در سالن) ثبت میشود.
2-2- تحلیل سیستم مکانیزه:
برای سیستم مکانیزه ای که می خواهیم طراحی کنیم از Visual basic6, Access2000 استفاده می کنیم.
این سیستم شامل امکانات زیر میباشد:
1) امانت دادن کتاب و پایان نامه
2) ارائه مجلات روز و کتابهای مرجع در سالن
3) امکان جستجو روی تمام موجودیت‌ها
4) وارد کردن اطلاعات جدید در مورد اعضا، ناشران و موضوعات
5) امکان گزارش گیری از متاخرین امانت کتاب و پایان نامه و جریمه‌های دریافتی
6) استفاده از یک سری وسایل جانبی (Excel, Word, …)
2-3- طراحی بانک اطلاعاتی:
قبل از هر گونه تصمیم گیری پیرامون نوشتن برنامه درAccess ابتدا باید سیستم مورد نظر را بررسی و تحلیل کنیم. در یک تعریف ساده از بانک اطلاعاتی باید بگوییم که بانک اطلاعاتی محیطی است که اطلاعات را در خود نگهداری می کند تا بتواند اعمالی نظیر اضافه نمودن، درج، بازیابی، حذف و پردازش را بر روی اطلاعات انجام دهد. مثل بانک اطلاعاتی db1 که در این سیستم در Access 2000 طراحی شده است. گویی یک بانک اطلاعاتی شامل قفسه‌ها و فایل الکترونیکی میباشد که جایگزین پوشه‌ها و قفسه‌های بایگانی شده است.
2-4-مزایای بانک اطلاعاتی:
یک بانک اطلاعاتی شامل مزایای زیر میباشد:
1) کاهش هزینه‌ها 2) اجتناب از ناسازگاری در داده‌ها 3) اشتراک در داده‌ها 4) امکان استاندارد سازی (این استاندارد سازی بانک‌ها را به ابزاری مناسب برای مبادله داده‌ها تبدیل میکند) 5) امکان ایجاد امنیت و محرمانگی در داده‌ها
2-5- داده (DATA):
آنچه در محیط بانک اطلاعاتی ذخیره می گردد و نمایشی از واقعیات، دانسته‌ها، کاراکترها، و کمیت‌ها که میتواند به صورت خام یا پردازش شده توسط انسان یا ماشین در محیط نگهداری شود، داده میباشد. داده‌ها که به تنهایی دارای معانی و مفاهیم و نتایج خاصی نمیباشند، میتوانند نمایشی از کاراکتر‌ها، اعداد، ارقام و ... را شامل شوند.
2-6- اطلاع (Information):
محصولی از داده است که توسط انسان به واسطه معانی که به داده منتسب شده و هم چنین قرارداد‌های معینی در به نمایش درآوردن داده‌ها جهت بیان مفاهیم به کار میرود.
اطلاع بر خلاف داده دارای قدرت برقراری ارتباط میباشد چرا که دارای مفاهیم است و در ذهن به خوبی نقش میبندد. و در محیط بانک اطلاعاتی آنچه برای یک کاربر شناخته شده است اطلاع میباشد نه داده.

2-7- موجودیت (Entity):
اشیا، موجودات، پدیده‌ها و هر آنچه را که اطلاعی بتوان از آن جمع آوری و ثبت کرد، میتواند یک موجودیت باشد. به عنوان مثال خود ما دارای یک سری مشخصات هستیم پس میتوانیم به عنوان یک موجودیت ظاهر شویم، چرا که این مجموعه خصوصیات و مشخصات ما را تعریف و از دیگر موجودات و اشیا متمایز میکند. مثلاً در این سیستم موجودیت‌های ما شامل: کتاب، پایان نامه، اعضا کارکنان، امانت کتاب، امانت پایان نامه، رزرو کتاب، درخواست خرید کتاب، و جریمه میباشد.
2-8- صفت خاصه:
هر موجودیت دارای مجموعه ای از صفات خاصه میباشد، این صفات خاصه، خصوصیات و ویژگی‌های تفکیک کننده یک موجودیت از موجودیت دیگر میباشد. مثلاً در مورد کتاب، صفات خاصه آن عبارتند از: کد کتاب، نام کتاب، کد موضوع، کد ناشر، تاریخ ثبت، مکان استفاده میباشد و یا خدمات خاصه جدول کارکنان شامل کد کارمند، نام، شهرت، شماره پرسنلی میباشد.
2-9-روابط موجود بین موجودیت‌ها:
در هر بانک یا سیستم موجود که قسمت بررسی قرار می گیرد قطعاً موجودیت‌هایی وجود دارد و این موجودیت‌ها نیز به نحوی با هم در ارتباط هستند چرا که اگر جز این بود در مجموعه جای نمی گرفتند. این ارتباط‌ها خود بیان گر بخشی از خصوصیات موجودیت‌های مرتبط میباشد. روابط بین موجودیت‌ها می تواند چندین نوع باشد. به طور مثال در یک انبار یک قطعه خود میتواند از قطعاتی دیگر تشکیل شده باشد. انواع روابط بین موجودیت‌ها عبارتند از:
1) رابطه 11 2) رابطه n1 3) رابطه 1n 4)رابطه mn
در این سیستم به طور مثال بین جداول honesty book, book یک رابطه، یک به چند وجود دارد یعنی یک کتاب چند بار امانت داده میشود. ولی در هر بار امانت، یک کتاب امانت داده میشود و یا بین دو جدول object, book یک رابطه چند به یک وجود دارد یعنی یک کتاب یک موضوع دارد ولی یک موضوع را چند کتاب میتواند داشته باشند.
2-10- میدان (Domain):
به مجموعه مقادیر که به هر صفت خاصه دارای دامنه یا مقداری است و در تمام مدت زمان که صفت خاصه وجود دارد نمیتواند مقداری جز، مقداری میدان تعریف شده به آن نسبت داد. مثال: میدان فیلد موضوع در جدول objected است.
2-11- عنوان:
یک مجموعه ثابت از صفات خاصه میباشد به گونه ای که هر صفت خاصه متناظر با میدانش باشد. به این معنی که به ازای هر Ai از صفت خاصه Di میدان متناظر با آن صفت باشد مثل جدول Librariens:
Librarians (Code, Fname, L name, Charge, No)
2-12- بدنه:
شامل مجموعه ای از تاپل‌ها (Tuple) میباشد. اما تاپل، خود مجموعه ای از مقدار‌های Vi است و این Vi مقدار صفت خاصه Ai و از میدان Di گرفته شده است. از دید کاربر در بانک رابطه ای این ساختار داده ای، مجموعه ای از عنوان، بدنه، تاپل‌ها، صفات خاصه و میدان جدول خوانده میشود.
تاپل:
ردیف نام شهرت سال تولد
1
2
2-13-افرونگی جداول:
یک بانک اطلاعاتی مجموعه ای از داده‌های ثبت شده پیرامون موجودیت‌های مربوط و واقع در آن بانک اطلاعاتی است در بانک‌ها در پی این هستیم که داده‌هایی با حداقل افزونگی و تحت کنترل و قابل اشتراک و همزمان بین یک یا چندین کاربر و ... را داشته باشیم. همه این امکانات تنها با یک مدیریت مناسب امکان پذیر میباشد، که این مدیریت‌ها را بخش مدیریت هر بانک اطلاعاتی (DBMS) پاسخگو میباشد. این مدیر در بطن خود سه سطح یا دید دارد که شامل: 1) سطح بیرونی 2) دید درونی 3) دید ادراکی میباشد. هر بانک از یک ساختار داده ای باید بهره جوید. ساختارهایی از قبیل ساختار رابطه ای، سلسله مراتبی، شبکه ای و ... که ما دراین جا از ساختار رابطه ای که یکی از رایج ترین ساختارها میباشد استفاده می کنیم. در این ساختار موجودیت به صورت جدول نمایش داده میشود و رابطه بین جداول نیز خود در قالب یک جدول مطرح میگردد.
2-14- خواص رابطه:
رابطه دارای خصوصیاتی نیز میباشد از جمله عدم تکرار تاپل‌ در رابطه، چرا که رابطه طبق تعریف یک مجموعه است و مجموعه‌ها عضو تکراری نمی پذیرند. تاپل‌‌ها هم در رابطه نظم ندارند. صفات خاصه نیز نظم ندارند، خصوصیت دیگر این که مقادیر صفت خاصه تجربه ناپذیرند. به عنوان مثال در جدول بالا صفت خاصه تاریخ تجربه پذیر است چرا که تاریخ میتواند به سال، ماه و روز تجزیه گردد. به طوری که هر یک از آنها میتواند به عنوان یک صفت خاصه قرار گیرد و برای آن میدان تعریف گردد هر رابطه ای که دارای چنین خصوصیاتی باشد یک رابطه نرمال شده (Nor Malized) است. هر رابطه ای که دارای خصوصیات عدم تکرار تاپل‌ در رابطه، عدم نظم تاپل‌‌ها در رابطه، عدم نظم صفات خاصه در رابطه، و عدم تجزیه پذیری صفت خاصه باشد. یک رابطه نرمال شده خواهد بود. در نرمال سازی باید از تکرار داده‌ها یا همان افزونگی جلوگیری به عمل آورد که دراین حالت بانک در بهینه ترین حالت ممکن قرار می گیرد.
2-15-کلید منتخب (Candidate key) :
به مجموعه ای از صفات خاصه گویند که دارای دو خصیصه است اول منحصر به فرد بودن یا یکتایی مقدار تاپل‌‌ها در هر لحظه ازحیات رابطه و دیگری حداقل بودن اجزا.
2-16-کلید اصلی (Primary key):
کلیدی است از بین کلید‌هایی که توسط طراح، با توجه به اهمیت آن نسبت به سایر کلید‌های کاندید و هم چنین کوتاهتر بودن طول آن از نظر رشته بر حسب بایت، انتخاب میشود.
مثال: در جدول Member کلید اصلی، کد عضو می باشد.
2-17-کلید فرعی (Alternate key):
هر کلید کاندیدی به غیر از کلید اصلی کلید فرعی خواهد بود مثال: شماره شناسنامه در جدول Member
2-18-کلید خارجی (Foreign key):
صفت خاصه که در رابطه ای کلید اصلی باشد و همان صفت با تکرار در رابطه ای دیگر، مرتبط با آن، در حکم کلید خارجی خواهد بود.
مثال: کد ناشر در جدول Book یک کلید خارجی است در حالی که در جدول Objectid یک کلید اصلی است.

فصل سوم:
تحلیل سیستم کتابخانه

در این قسمت به تحلیل سیستم کتابخانه می پردازیم:
3-1- اطلاعات اولیه:
در نگاه ابتدایی بدون هر گونه پرس و جویی آنچه که نظر ما را به خود جلب کرده است وجود قفسه‌های مجزای کتاب، نشریه و پایان نامه‌ها است، که میتواند به عنوان یک موجودیت مشابه اما مستقل از هم عمل کند، نیازهای اولیه عبارتند از:
1- نگهداری و نمایش اطلاعات کتابهای موجود در کتابخانه
2- نگهداری و نمایش پایان نامه‌های موجود در کتابخانه
3- نگهداری و نمایش نشریه‌های ارسالی و موجود در کتابخانه
4-نگهداری و نمایش افراد عضو شده در کتابخانه
5- وارد کردن مشخصات کتابهای امانت رفته
6- وارد کردن مشخصات پایان نامه‌های امانت رفته
7-وارد کردن مشخصات اعضا امانت برنده کتاب
8- وارد کردن مشخصات اعضا امانت برنده پایان نامه
9- دسترسی به اطلاعات کتابها و پایان نامه‌های امانت رفته
10- رزرو کتابهای امانت رفته
11- جستجو برای یافتن کتابها و پایان نامه‌ها و نشریه‌ها
12- درخواست خرید کتب جدید
3-2- موجودیت‌های اصلی:
به سادگی میتوانیم از میان این نیازهای اولیه داده‌هایی را به تفکیک جدا کنیم که از این داده‌ها نیز خواهیم توانست به موجودیت‌های اصلی سیستم پی ببریم. این موجودیت‌ها عبارتند از:
1- موجودیت کتاب.
2- موجودیت پایان نامه
3-موجودیت نشریه
4- موجودیت مشخصات اعضا
5- موجودیت امانت
6- موجودیت رزرو
7- موجودیت خرید کتب
در بررسی دقیق تر در هر یک از این موجودیت‌ها به زیر مجموعه ای از صفات خاصه موجود در آنها دست یافتیم. این صفات که بیشتر در بانک از آنها به عنوان فیلد یاد خواهیم کرد شامل موارد زیر میباشد:
الف) کتاب: 1) نام کتاب یا عنوان 2) موضوع کتاب 3) ناشر کتاب 4) نوع دریافت کتاب 5) تاریخ ثبت کتاب در کتابخانه 6) محل استفاده کتاب یا قابلیت امانت رفتن
ب) نشریه: 1) نام یا عنوان نشریه 2) موضوع نشریه 3) سری انتشار4) مکان استفاده 5) شماره مسلسل 6)تاریخ چاپ 7) تاریخ شروع اشتراک 8) تاریخ پایان اشتراک 9) توضیحات
ج) مشخصات اعضا: 1) نام 2) شهرت 3) تاریخ تولید 4) نام پدر 5) شماره شناسنامه 6) شماره شناسایی 7) آدرس منزل 8) آدرس محل کار 9) تلفن منزل 10) تلفن محل کار 11) تلفن ضروری 12) نوع عضویت 13)تاریخ شروع عضویت 14) تاریخ پایان عضویت.
د) امانت: 1) کتاب یا پایان نامه امانت رفته 2) عضو امانت برنده 3) تاریخ امانت دادن 4) تاریخ بازگشت از امانت 5) تاریخ تمدید امانت 6) بازگشت
ح)رزرو: 1) کتاب یا پایان نامه درخواست رزرو 2) عضو سفارش دهنده رزرو 3) نام 4) موضوع 5) اولویت درخواست 6) رزرو
خ) خرید کتب جدید 1) فرد در خواست کننده 2) کتاب 3) تاریخ درخواست

فصل چهارم:
ایجاد بانک و ارتباط‌ها

در این فصل برای ایجاد بانک هر موجودیت را در قالب یک جدول بیان می داریم. این جدول که یکی از خصوصیات ساختاری در بانک‌های رابطه ای میباشند بیشتر خود را به صورت Table در نرم افزار Access نمایان خواهند یافت.
4-1- تحلیل موجودیت کتاب:
اولین موجودیتی که مورد تحلیل واقع میشود موجودیت کتاب است که دارای صفات خاصه زیر میباشد و هر یک نیز دارای میدانی است که آن را نیز تعریف خواهیم کرد:
صفت میدان صفت خاصه توضیحات
کد کتاب Number Code
نام/عنوان Text tittle
موضوع Text
ناشر Text
تاریخ ثبت Date Date
مکان استفاده Boolean Useplace
توضیحات Memo description
(جدول 4-1)
در جدول بالا صفت خاصه موضوع، در زمان مقدار دهی یا به عبارتی ورود اطلاعات میتواند شامل مقادیر تکراری گردد، به صورتی که شما کتب زیادی را در بخشی از قفسه‌های کتابخانه خواهید یافت که دارای یک موضوع و یا زمینه میباشند. برای جلوگیری از این مسئله اقدام به ایجاد یک بانک کوچک یا عنوان موضوع می کنیم تا از تکرار اطلاعات در زمان درج و بازیابی آسان و حذف سریع اطلاعات بهره جوییم. این باعث خواهد شد تا بانک ما، به صورت زیر تغییر یابد. اما قبل از ایجاد به یکی دیگر از صفات خاصه نیز توجه کنید. صفت خاصه ناشر نیز دارای خصوصیات و توضیحی مشابه صفت خاصه موضوع میباشد.
صفت میدان صفت خاصه توضیحات
کد کتاب Number
نام/عنوان Text
کد موضوع number
کد ناشر Number
تاریخ ثبت Date
مکان استفاده Boolean
توضیحات Memo
(جدول 4-2)

صفت میدان صفت خاصه توضیحات
کد موضوع Number Objectid
موضوع Text Object
(جدول 4-3)

صفت میدان صفت خاصه توضیحات
کد ناشر Number Publisherid
ناشر Text Publisher
(جدول 4-3)
4-2-تحلیل موجودیت پایان نامه:
موجودیت دیگری که مورد تحلیل قرار می دهیم بانک پایان نامه میباشد. در این بانک صفت خاصه موضوع تکرار شده است که با توجه به دلایل آورده شده در بانک کتاب، برای این صفت خاصه نیز از همان بانک کوچک موضوع‌ها استفاده می کنیم. حال در ذیل پایان نامه را نمایش می دهیم:
صفت خاصه میدان صفت خاصه توضیحات
کد پایان نامه Number Code
نام/عنوان Text Title
کد موضوع Number Objectid
نویسندگان Text Author
تاریخ گرد آوری Date Date
توضیحات Memo Description
4-3- تحلیل موجودیت نشریه:
نشریه موجودیت دیگری است که در سیستم کتابخانه به چشم میخورد، ما با ایجاد یک جدول به عنوان بانک نشریه قادر خواهیم بود تا تمام صفات خاصیه منتسب به نشریه را در آن وارد کنیم و به سادگی اطلاعات را در آن درج، حذف و بروز رسانی کنیم. اما نکته ریز و مهم در این است که مجموعه مجلات همگی دارای یک سری مشخصات تکراری میباشند از جمله: عنوان نشریه، ناشر، سری انتشار، سر دبیر، چاپ خانه، امتیاز، قطع یا اندازه، نشانی و ...
البته برخی از این مشخصات مورد نیاز نمی‌باشند که از آن صرف نظر می کنیم و در صورت نیاز همه را در یک فیلد با نوع Memo می توانیم قید کنیم. اما موضوع اصلی این است که یک جدول با عنوان معرفی مجلات داشته باشیم، در حقیقت ما به تعداد مجلاتی که کتابخانه مشترک میباشد تاپل یا رکورد خواهیم داشت و اطلاعات تکراری ما، همراه با هر شماره از مجله در بانک ذخیره نمیگردد، این امر موجب میشود تا مسئله افزونگی در بانک کاهش یابد.
در زیر دو جدول به نام‌های معرف مجله و شماره مجله طراحی شده است:
صفت میدان صفت خاصه توضیحات
کد نشریه Number Code
نام/عنوان Text Title
سری انتشار Text Sery
توضیحات Memo description
تاریخ شروع اشتراک Date Date 1
تاریخ پایان اشتراک Date Date 2

صفت میدان صفت خاصه توضیحات
کد ثبت Number
کد نشریه Number
تاریخ انتشار Date
شماره مسلسل Text
(جدول 4-5)
4-4- تحلیل موجودیت اعضای کتابخانه:
تا به حال سه موجودیت کتاب، پایان نامه و نشریه را بررسی کردیم و موجودیت چهارم، موجودیت اعضای کتابخانه است که در این موجودیت، صفات خاصه موجود مشخصات فردی اعضا میباشد که در جدول زیر قابل مشاهده است:
صفت میدان صفت خاصه توضیحات
کد عضو Number Member code
نام Text Frame
شهرت Text L name
تاریخ تولد Date Birthday
نام پدر Text Father
شماره شناسنامه Text No 1
آدرس محل کار Memo Officeadd
تلفن منزل Text Homtel
تلفن محل کار Text Officetel
تلفن ضروری Text Emergencytel
شماره عضویت Date Date 1
پایان عضویت Date Date 2
نوع عضویت Text دانشجو، هیئت علمی، و ...
(جدول 4-6)

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  54  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله ارزیابی رابطه محافظه کاری در حسابداری و هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده:
این تحقیق به بررسی ارزیابی رابطه محافظه کاری در حسابداری و هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس می پردازد . محافظه کاری بر مبنای دو معیار عدم تقارن زمانی سودکه معیار سود و زیانی و ارزش بازار به ارزش دفتری سهام که معیار ترازنامه ای است مورد اندازه گیری قرار می گیرد . لذا در این تحقیق رابطه هزینه سرمایه با محافظه کاری بر مبنای این دو معیار سنجیده می شود .
با استفاده از اطلاعات صورتهای مالی و قیمت های سهام 86 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1380 تا 1387 و با بهره گیری از روش تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره، به کمک نرم افزار SPSS ، نتایج تحقیق نشان داد که بین هزینه سرمایه بر اساس پرتفوی شرکت ها و محافظه کاری بر مبنای عدم تقارن زمانی سود رابطه منفی وجود دارد . همچنین نتایج این تحقیق نشان داد بین هزینه سرمایه و محافظه کاری بر مبنای نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام رابطه مثبت معنی داری وجود دارد .
علت واکنش متفاوت هزینه سرمایه نسبت به دو معیار محافظه کاری ناشی از تفاوت در ساختار این دو معیار است . چرا که معیار عدم تقارن زمانی سود یک معیار سود و زیانی است در حالیکه نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری یک معیار ترازنامه ای است .

 
مقدمه:
تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین محافظه کاری در حسابداری و هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد.
در واقع در این تحقیق، محافظه کاری با استفاده از دو معیار عدم تقارن زمانی سود که به بررسی تفاوت بین واکنش به هنگام سود نسبت به اخبار خوب و بد از دیدگاه سود و زیانی و همچنین معیار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام که معیاری ترازنامه ای و حاصل تقسیم ارزش بازار به ارزش دفتری سهام می باشد، در قلمرو زمانی بین سالهای 1380تا 1387 در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مورد آزمون قرار می دهد.همچنین آنکه در تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به سئوال اصلی تحقیق که "آیا بین محافظه کاری در حسابداری و هزینه سرمایه رابطه ای وجود دارد؟ " هستیم.
تحقیق حاضر از شاخه تحقیقات شبه تجربی و از نوع پس رویدادی است که بر اساس اطلاعات واقعی بازار سهام و صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده و همچنین برای جمع آوری اطلاعات و داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.
در این تحقیق برای آزمون فرضیه های تحقیق که عبارتند از:
فرضیه اول: رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه کاری بر مبنای معیار عدم تقارن زمانی سود منفی است.
فرضیه دوم: رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه کاری بر مبنای معیار ارزش بازار به ارزش دفتری سهام منفی است.
از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است.

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1. مقدمه :
سرمایه گذاران به عنوان اصلی ترین تأمین کنندگان منابع شرکتها خواهان اطلاعات کامل و درست از شرکت ها هستند، در بازارهای کارای سرمایه چنین فرض می شود که کلیه اطلاعات موجود به سرعت بوسیله افراد جذب شده و اثرات آن در قیمت اوراق بهادار منعکس می شود. یعنی قضاوت افراد و تصمیم های آنان در قیمت های اوراق بهادار تجسم می یابد. اطلاعات حسابداری در صورتهای مالی متجلی می گردد، سرمایه گذاران همیشه به طور ثابت و یکنواخت از اطلاعات حسابداری استفاده می کنند بدون آنکه این اطلاعات را از نظر تغییرات انجام شده در روشهای حسابداری تعدیل کنند ویا به نحوه محاسبه آن توجهی داشته باشند(هندریکسون،1982،ص 15 ) .
از جمله مهمترین اطلاعات حسابداری، صورت سود و زیان است، سرمایه گذاران بیشترین توجه خود را به سود خالص به عنوان آخرین قلم اطلاعاتی صورت سود و زیان معطوف می کنند. سود به عنوان نتیجه نهایی فرآیند حسابداری که این قدر مورد توجه و تأکید استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری است، تحت تأثیر رویه های حسابداری که مدیریت انتخاب کرده محاسبه می گردد. امکان انتخاب رویه های حسابداری به مدیریت فرصت می دهد تا در مورد زمان شناخت و اندازه گیری هزینه ها و درآمدها تصمیم گیری کند. مدیریت انگیزه دارد با به کار گیری رویه های غیر محافظه کارانه حسابداری، رشد سود شرکت را ثبات بخشد. این امر باعث افزایش انتظار سهامداران از شرکت در سنوات آتی می گردد (واتز، 2003، ص301-287) .
برای اینکه سود گزارش شده بتواند در ارزیابی عملکرد و توان سود آوری یک شرکت به استفاده کنندگان کمک کند و سرمایه گذاران با اتکا به اطلاعات سود، بازده مورد انتظار خود را برآورد کنند، ارائه اطلاعات باید به نحوی باشد که ارزیابی عملکرد گذشته را ممکن کند و در سنجش توان سودآوری و پیش بینی توان سود آوری مؤثر باشد، بنابراین علاوه بر اینکه رقم سود گزارش شده برای سرمایه گذاران مهم است و بر تصمیم های آنها موثر است، ویژگیهای کیفی سود نیز به عنوان یکی از ابعاد اطلاعات سود مورد توجه خاص سرمایه گذاران است (فرانسیس و همکاران،2002 ،ص967) .
توجه به این نکته از سوی مدیران شرکتها بسیار مهم است که ریسک اطلاعات گزارش شده بر بازده مورد انتظار سرمایه گذاران مؤثر است. وجود اطلاعات محرمانه مدیران و عدم دقت در اطلاعات گزارش شده باعث افزایش ریسک اطلاعات خواهد شد(همان منبع،ص967)2.
بازده مورد انتظار تحت تأثیر ریسک اطلاعات قرار دارد . ریسک اطلاعاتی بستگی به میزان اطلاعات محرمانه و عدم دقت اطلاعات عمومی ارائه شده دارد . هر چه میزان اطلاعات محرمانه ارائه شده بیشتر و دقت اطلاعات ارائه شده کمتر باشد، بازده مورد انتظار سهامداران بیشتر خواهد بود (همان منبع،ص1010)3.
در این فصل ابتدا مقدمه ای در رابطه با محافظه کاری ارایه شده وسپس به ارایه و توضیح در خصوص اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته شده است. در ادامه فرضیه های تحقیق و قلمرو تحقیق مشخص و پس از آن واژه ها و اصطلاحات تحقیق توضیح داده می شود.
محافظه کاری به عنوان یکی از اصول محدود کننده حسابداری، سالهاست که مورداستفاده حسابداران قرار دارد و علیرغم انتقادهای فراوان بر آن، همواره جایگاه خود را در میان سایر اصول حسابداری حفظ نموده است. اصل محافظه کاری موجب می شود تا از میان روشهای مختلف، روشی انتخاب و اعمال گردد که حداقل اثر فزاینده را بر سود خالص و جمع داراییهای شرکت داشته باشد. به عبارت دیگر بر اساس این اصل، شرکت نباید از روشهایی استفاده کند که درآمدها و داراییهای خود را بیش از واقع و هزینه ها و بدهی های خود را کمتر از واقع نمایش دهد (واتز a،b2003 )4.

2-1. بیان مسئله
محافظه کاری در حسابداری به معنای تفاوت در خط مشیءهای انتخابی و مورد قبول اخبار خوب و بد است، منظور از اخبار خوب بازده مثبت سهام یا رویدادهایی است که منجر به افزایش سود می شوند، ومنظور از اخبار بد بازده صفر یا منفی سهام است که منجر به کاهش سود می شوند، که بدین ترتیب محافظه کاری را رویه کاهش سود و کمتر نشان دادن داراییها در پاسخ به اخباربد ودرمقابل عدم افزایش سود و بیشتر نشان دادن داراییها در مقابل اخبار خوب تعریف نموده اند(باسو،1997،ص50)5.
تهیه صورت های مالی محافظه کارانه بر قابلیت اتکاء اطلاعات حسابداری می افزاید، محافظه کاری توانایی سود حسابداری برای انعکاس سود اقتصادی (بازده مثبت سهام )و زیان اقتصادی (بازده منفی سهام ) رانشان می دهد. تأکید محافظه کاری بر تمایز قائل شدن بین بازده مثبت و منفی سهام (سود و زیان اقتصادی )است(همان منبع،ص51)1 .
انتظار می رود اطلاعات با کیفیت بالاتر اثر مطلوبی بر انتظارات سرمایه گذاران از بازده مورد انتظار (هزینه سرمایه ) داشته باشد. هزینه سرمایه یکی از متغیرهای موثر در مدل های تصمیم گیری است و به عنوان بازده مورد انتظار سهامداران تعریف می شود. به عبارت دیگر هزینه سرمایه به حداقل نرخ بازدهی که شرکت باید بدست آورد تا بازده مورد نظر سرمایه گذاران در شرکت تأمین شود گفته می شود. در واقع اگر نرخ بازده سرمایه گذاری یک شرکت از هزینه سرمایه اش بیشتر باشد ثروت سهامداران افزایش خواهد یافت. بنابراین در صورتی که شرکت ها هزینه سرمایه پایین تری را تجربه کنند، می توانند پروژه های سرمایه گذاری بیشتری را بپذیرند. از آنجا که محافظه کاری از جمله عوامل موثر بر کیفیت اطلاعات حسابداری است، لذا می توان نتیجه گرفت که با افزایش میزان محافظه کاری هزینه سرمایه کاهش می یابد.
طی سالهای اخیر محققان زیادی به ارائه معیارهایی برای اندازه گیری محافظه کاری اقدام نمودند که در تحقیق حاضر از مدل باسو که از جنبه سود و زیانی و همچنین مدل نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری که مدلی ترازنامه ای است، استفاده خواهد شد.
باسو2(1997) محافظه کاری را به عنوان تمایل حسابداران جهت نیاز به درجه بالاتری از تایید پذیری برای شناسایی اخبار خوب در سود نسبت به اخبار بد تعریف کرد. باسو در واقع از دیدگاه صورت سود و زیان به تعریف محافظه کاری پرداخت و از رفتار نامتقارن سود، نسبت به اخبار خوب و بد به عنوان محافظه کاری یاد نمود. او با استفاده از این تعریف به دنبال معیاری برای سنجش محافظه کاری بود و به منظور عملیاتی کردن و فرموله نمودن معیار مربوطه، بازده های مثبت و منفی سهام را جانشینی برای اخبار خوب و بد تعریف خود در نظر گرفت. بدین ترتیب این تعریف از محافظه کاری، رابطه سود – بازده را در نظر می گرفت .
طی سال های بعد از 1997 میلادی و به دنبال استفاده گسترده از معیار باسو در تحقیقات حسابداری برای سنجش محافظه کاری، محققان بر آن شدند که به بررسی بیشتری در مورد این معیار بپردازند.
آن ها طی بررسی رابطه بین این معیار و سایر معیارهای محافظه کاری به ویژه با نسبت ارزش دفتری به یافته های جدیدی رسیدند ونسبت ارزش بازار به ارزش دفتری را به عنوان معیاری برای سنجش محافظه کاری بیان نمودند (کردستانی و امیر بیگی، 1386)2.
این معیار با دیدگاه ترازنامه ای به ارزیابی محافظه کاری می پردازد . نتایج تحقیقات این محققان بیانگر رابطه منفی بین آن ها بود، از این رو با توجه به سابقه معیار ارزش دفتری و سطح پذیرش عمومی این معیار از سوی محققان، منجر به زیر سوال رفتن اعتبار معیار باسو شد (همان منبع،ص48)3.
بنابراین در این تحقیق به دنبال پاسخ گویی به سئوالات زیر خواهیم بود :
آیا بین محافظه کاری در حسابداری و هزینه سرمایه رابطه ای وجود دارد ؟
البته از آنجا که محافظه کاری با دو معیار عدم تقارن زمانی سود4 و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سنجیده می شود، سئوال فوق را می توان در قالب دو سئوال زیر بیان نمود :
سئوال اول : آیا بین هزینه سرمایه و محافظه کاری بر مبنای معیار عدم تقارن زمانی سود رابطه منفی وجود دارد ؟
سئوال دوم : آیا بین هزینه سرمایه و محافظه کاری بر مبنای معیار ارزش بازار به ارزش دفتری رابطه منفی وجود دارد ؟

3-1. اهمیت و ضرورت تحقیق
محافظه کاری یکی از ویژگیهای گزارشگری مالی است که در قالب یک اصل محدود کننده در چارچوب اصول و مفاهیم حسابداری، ایفاگر نقش مهمی در محدود کردن رفتارهای خوش بینانه مدیران در جایگاه تهیه کنندگان اطلاعات از یک سو و برآوردی از حداقل عایدات سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان در جایگاه مهمترین استفاده کنندگان، از سویی دیگر است .
تحقیقاتی که درباره محافظه کاری انجام گرفته، مؤید اهمیت نقش این میثاق حسابداری در زمینه های مختلفی از قبیل بر طرف کردن مسائل برخواسته از نمایندگی، بی اثر ساختن مسائل ناشی از عدم تقارن اطلاعاتی بین استفاده کنندگان آگاه و ناآگاه، احقاق حقوق ذینفعان عمده، تأثیر مثبت بر کاهش هزینه های استقراض و هزینه های سرمایه و افزایش اهرم های مالی، نقش بازدارندگی در قبال وقوع رسوایی های مالی و همچنین نقش انکار ناپذیر آن در مبحث راهبری شرکتی و ... است (لارا و همکاران، 2007،ص87) .
محافظه کاری در حسابداری به عنوان تفاوت در تایید پذیری لازم برای شناخت سود و زیان تعریف شده است. منشاء محافظه کاری عدم اطمینان نسبت به آینده است. محافظه کاری در حسابداری باعث منفعت برای سرمایه گذاران می گردد چرا که باعث کاهش مشکلات بنگاه در ارتباط با تصمیمات سرمایه گذاری مدیریت،کنترل فرصت طلبی مدیران در ارتباط با خودشان و سایر اشخاص، افزایش کارایی قراردادها، تسهیل نظارت بر مدیران و کاهش هزینه های دعاوی حقوقی می گردد. این مزایای محافظه کاری باعث کنترل تاثیرات منفی ناشی از این واقعیت که برخی اشخاص دارای اطلاعات نامتقارن، درشرکت هستند می گردد (همان منبع،ص92)2.
محافظه کاری حسابداری به این منظور پیش بینی می شود تا باعث کاهش توازن نرخ بازده شرکت به وسیله بهبود عدم تقارن اطلاعاتی بین اشخاص مختلف شرکت گردند.
از آنجا که کیفیت بالای اطلاعات حسابداری باعث کاهش هزینه سرمایه بنگاه می گردد، سئوالی که مطرح می شود این است که: «آیا محافظه کاری نیز می تواند به عنوان یکی از ویژگیهای مطلوب اطلاعات حسابداری باعث کاهش هزینه سرمایه گردد؟»
در صورتی که رابطه منفی بین محافظه کاری و هزینه سرمایه تایید شود مدیران برای اجتناب از تحمل هزینه سرمایه بالاتر به روشهای اندازه گیری محافظه کارانه تری روی می آورند (همان منبع، ص99)3.

4-1. اهداف تحقیق
توجه به اینکه در استانداردهای حسابداری ایران از محافظه کاری با لفظ احتیاط به عنوان یکی از ویژگیهای کیفی اطلاعات حسابداری نام برده شده است، در این تحقیق سعی خواهد شد تا با توجه به دو معیار محافظه کاری یعنی معیارعدم تقارن زمانی سود و معیار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری، رابطه آن را با هزینه سرمایه به عنوان حداقل نرخ بازده مورد انتظار سهامداران بررسی نماییم، از جمله اهداف این تحقیق بررسی نحوه تصمیم گیری سرمایه گذاران در مواجه با گزارشهای مالی است که در سطوح مختلف از محافظه کاری استفاده می نمایند(هلمن،2007)4.

5-1.فرضیه های تحقیق
به منظور پاسخ گویی به سئوال های اصلی تحقیق و در پی آن بررسی رابطه بین معیار های محافظه کاری و هزینه سرمایه دو فرضیه تحقیق به شرح زیر بیان می شود :
فرضیه اول :
رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه کاری بر مبنای معیار عدم تقارن زمانی سود منفی است .
فرضیه دوم:
رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه کاری بر مبنای معیار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری منفی است .

6-1.روش تحقیق
تحقیق حاضر از شاخه تحقیقات شبه تجربی واز نوع پس رویدادی است که بر اساس اطلاعات واقعی بازار سهام و صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار انجام خواهد گرفت. اطلاعات اساسی این تحقیق، قیمت بازار سهام و اطلاعات مربوط به صورت های مالی شرکتها است. از این رو به دلیل سهولت در دسترسی، شفافیت در ارائه و قابلیت اتکای بالا در محتوای اطلاعات و همچنین به واسطه مقبولیت عمومی از سوی استفاده کنندگان حرفه ای این عرصه از قبیل سرمایه گذاران و تحلیلگران مالی مجرب و تحکیم قوانین نظارتی بر عملکرد شرکتها، از اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بهره گرفته و به همین منظور برای جمع آوری داده های مربوطه، از بانک اطلاعاتی نرم افزار ره آورد نوین استفاده خواهد شد .
برای آزمون فرضیه های تحقیق، مدل رگرسیون خطی چند متغیره ای به کار گرفته خواهد شد که در آن سود به قیمت سهام به عنوان متغیر وابسته و بازده سهام شرکت ها، هزینه سرمایه و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام متغیرهای مستقل خواهند بود. به منظور آزمون معنی دار بودن مدل رگرسیون از آماره F و برای آزمون معنی داری ضرایب مدل رگرسیون از آماره t استفاده خواهد شد.
همچنین معنی داری ضریب همبستگی مدل رگرسیون نیز توسط آماره t مورد آزمون قرار خواهد گرفت.

7-1.مدل های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های تحقیق
مدل آزمون فرضیه های این تحقیق ،مشابه مدل رگرسیون خطی چند متغیره تحقیق ( لارا و همکاران،2007،ص87)1 است که در فصل سوم به طور کامل تشریح خواهد شد، در اینجا نیز مدل های مورد نظر جهت استفاده در تحقیق به اختصار بیان می شود:
مدل فرضیه اول:
(1)

مدل فرضیه دوم:
(2)




مؤلفه های مدل تحقیق به شرح زیر بیان می گردد :
: سود هر سهم شرکت قبل از اقلام غیرمترقبه و عملیات متوقف شده در سال t، تقسیم بر قیمت سهام شرکت در ابتدای سال.
: متغیر مجازی که در مورد اخبار بد (نرخ بازده منفی یا صفر)عدد 1 و در مورد اخبار خوب (نرخ بازده سهام مثبت )عدد صفر می باشد.
: بازده 12 ماه سهام شرکت که به بعد از مجمع سالt-1 تا قبل از مجمع سال t ختم می شود.
: پاسخ سودها نسبت به اخبار بد در مقابل پاسخ نسبت به اخبار خوب را اندازه گیری می نماید.
بر اساس برآورد مدل فرضیه اصلی سطح محافظه کاری بر اساس ضریب بازده های منفی بر ضریب بازده های مثبت در نظر گرفته شده و به شرح زیر محاسبه می شود :

همچنین به منظور اندازه گیری هزینه سرمایه از مدل گوردن که به شرح زیر می باشد، استفاده خواهد شد:

که در آن:
: هزینه سرمایه سهام عادی
: قیمت سهام در ابتدای سال
: سود نقدی پرداخت شده برای هر سهم پس از کسر افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یا مطالبات حال شده سهامداران می باشد
:g نرخ رشدسود تقسیمی که معادل میانگین هندسی نرخ رشد سود تقسیمی است
MTB: عبارت است از حاصل تقسیم ارزش بازار سهام به ارزش دفتری سهام.
LEV: اهرم مالی است که از حاصل تقسیم بدهی ها به دارایی ها حاصل می گردد.
سایر مولفه ها نیز حاصل ضرب هر یک از آنها به تنهایی و یا چند مولفه در یکدیگر است.

8-1 .قلمرو تحقیق
1-8-1. قلمرومکانی:
در این تحقیق جامعه آماری شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد .

2-8-1. قلمرو زمانی:
تمامی نمونه های جامعه آماری شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس بین سالهای 1380 تا 1387 می باشد.

3-8-1. قلمرو موضوعی:
در این تحقیق سعی خواهد شد از تئوری های حاکم بر محافظه کاری و هزینه سرمایه، رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه کاری استفاده گردد .

9-1. تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق
عدم تقارن زمانی سود:
معیاری برای سنجش محافظه کاری در گزارشگری مالی می باشد وعبارت است از تفاوت بین واکنش به هنگام سود نسبت به اخبار خوب و بد. بر اساس این معیار، رفتار نامتقارن سود در واکنش به اخبار خوب و بد موجب می شود تا واکنش سود نسبت به اخبار بد به هنگام تر از واکنش سود نسبت به اخبار خوب باشد. عدم تقارن زمانی سود معیاری با دیدگاه سود و زیانی است (کردستانی و امیر بیگی،1387،ص65)1 .
نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام2:
معیاری برای سنجش محافظه کاری است و عبارت است ازحاصل تقسیم ارزش بازار سهام به ارزش دفتری سهام. مخرج این نسبت ارزش دفتری سهام حاصل تقسیم جمع حقوق صاحبان سهام ترازنامه بر تعداد سهام عادی شرکت است. نسبت ارزش دفتری سهام معیاری با دیدگاه ترازنامه ای است (همان منبع،ص65)3.
اخبار خوب : منظور از اخبار خوب، بازده مثبت سهام است که در مدل تحقیق استفاده می شود.
اخبار بد : منظور از اخبار بد، بازده منفی سهام است که در مدل تحقیق استفاده می شود .
بازده سهام : بازده سهام حاصل از خرید و نگهداری برابر است با تغییرات قیمت سهام و مزایای نقدی، سود سهمی و حق تقدم سهام تقسیم بر قیمت سهام در ابتدای دوره(همان منبع،ص65)4.
هزینه سرمایه سهام عادی : هزینه سرمایه را به عنوان کمینه نرخ بازدهی تعریف می کنند که با کسب آن ارزش واحد اقتصادی ثابت می ماند (سلیمی،1386)5.

10-1. ساختار تحقیق
در این فصل کلیات تحقیق شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق، فرضیه ها و روش تحقیق، قلمرو تحقیق و تعریف واژه ها و اصطلاحات کلیدی تحقیق مورد بحث قرار گرفت .
در فصل دوم ابتدا به مباحث نظری تحقیق پرداخته و معیارهای شناخت محافظه کاری و هزینه سرمایه بیان خواهد شد. در ادامه نیز خلاصه ای ازپیشینه تحقیقات انجام شده در زمینه رابطه محافظه کاری و هزینه سرمایه ارائه خواهد شد .

در فصل سوم، روش تحقیق و جمع آوری داده ها، شامل مدل و متغیرهای مدل تحقیق، نحوه آزمون فرضیه ها، جامعه آماری و نمونه تحقیق معرفی می گردد.
فصل چهارم اختصاص دارد به تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه های آماری تحقیق و سرانجام در فصل پنجم، تحلیل نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق به همراه پیشنهادات تحقیق بیان خواهد شد .

فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق
 

بخش اول : مبانی نظری
1-2 . مقدمه
محافظه کاری یکی از مفاهیم اساسی حسابداری است که همواره در ارائه اطلاعات مالی مورد توجه تهیه کنندگان قرار می گیرد. در ادبیات حسابداری دو ویژگی مهم محافظه کاری مورد بررسی قرار گرفته است : نخست، وجود جانبداری در ارائه کمتر از واقع ارزش دفتری سهام نسبت به ارزش بازار آن که توسط فلتهام و اوهلسون (1995) مطرح شده است . دوم، تمایل به تسریع بخشیدن در شناسایی زیان ها و به تعویق انداختن شناسایی سودها که توسط باسو عنوان شده است. باسو محافظه کاری را به عنوان «تمایل حسابداران جهت نیاز به یک درجه بالاتری از تایید پذیری برای شناسایی اخبار خوب در سود نسبت به اخبار بد تعریف می کند» ( باسو، 1997، ص7 )3.
از آنجا که بازده¬های سالانه سهام در بردارنده اخبار به دست آمده در طول سال هستند این تعریف از محافظه¬کاری رابطه سود ـ بازده را تحت تاثیر قرار می¬دهد. باسو با استفاده از رگرسیون بین سود و بازده سالانه نشان می¬دهد که واکنش سود نسبت به بازده های منفی( اخبار بد) بیشتر و به هنگام¬تر از واکنش سود نسبت به بازده‌های مثبت ( اخبار خوب) است. باسو این واکنش متفاوت سود نسبت به اخبار خوب و بد را « عدم تقارن زمانی سود4» نامید و آن را به عنوان معیاری از محافظه کاری معرفی نمود (رویچوداری و واتز، 2006 ، ص3)5.
به عبارت دیگر عدم تقارن زمانی سود مبین این است که سود به بازده های منفی زودتر و بیشتر از بازده¬های مثبت ( اخبار خوب) واکنش نشان می¬دهد. از این رو، با استفاده از معیار باسو هر چه عدم¬تقارن زمانی سود یعنی تفاوت واکنش سود نسبت به اخبار خوب و بد بیشتر باشد محافظه¬کاری در گزارشگری مالی بیشتر است.

تقریبا همه استفاده کنندگان برون سازمانی در تلاشند به کمک اطلاعات مالی گزارش شده، سود را برای چند دوره مالی پیش بینی کنند. بنابراین سرمایه گذاران با استفاده از اطلاعات مالی شرکتها بازده مورد انتظار خود را برآورد می کنند .از سوی دیگر، مفهوم هزینه سرمایه بر این فرض مبتنی است که هدف یک شرکت عبارت است از به حداکثر رسانیدن ثروت سهامداران .لذا با توجه به این مفاهیم هزینه سرمایه عبارت است از حداقل نرخ بازدهی که شرکت باید به دست آورد تا بازده مورد نظر سرمایه گذاران در شرکت تعیین شود. محافظه کاری حسابداری باعث منفعت رسانیدن به سرمایه گذاران می گردد چرا که باعث تعدیل مشکلات بنگاه در ارتباط با تصمیم گیریهای سرمایه گذاری مدیران، افزایش کارایی قراردادها، سهولت نظارت بر مدیران و کاهش دعوی حقوقی می گردد. این مزایای محافظه کاری باعث کاهش اثرات منفی ناشی از نتایج این واقعیت می شود که اشخاص وابسته به شرکت دارای عدم تقارن اطلاعاتی هستند .محافظه کاری علائم هشدار سریع برای سهامداران فراهم می نماید چرا که باعث انتقال سریع اخبار بد می گردد . در این تحقیق رابطه بین محافظه کاری حسابداری به عنوان یکی از ویژگیهای اطلاعات مالی و هزینه سرمایه بررسی شده است لذا این رابطه از طریق دو معیار محافظه کاری شامل معیار عدم تقارن زمانی سود و معیار ارزش بازار به ارزش دفتری مورد آزمون قرار گرفته ،انتظار می رود شرکتهایی که گزارشهای مالی محافظه کارانه تری دارند هزینه سرمایه کمتری را متحمل شوند .
هدف اصلی در فصل حاضر، بیان موضوعی و مبانی نظری تحقیق می باشد. همچنین در بخش دوم این فصل، پیشینه ای از تحقیقات صورت گرفته در داخل و خارج از کشور ارایه می گردد.

2-2. محافظه کاری در گزارشگری مالی
1-2-2.تعریف محافظه کاری
در حسابداری سنتی محافظه کاری به عنوان شناسایی سریع زیان ها و شناسایی با تأخیر سودها تعریف شده است، پیش¬بینی سودها به معنی شناسایی سودها پیش از وجود ادعای قانونی نسبت به درآمدهایی که موجب ایجاد آنها شده و تأییدپذیر بودن آن درآمدها است. محافظه کاری بیان گر این نیست که تمام جریان¬های نقدی مربوط به درآمد باید پیش از شناسایی سود ـ برای مثال شناسایی فروش¬های نسیه دریافت شوند، بلکه باید این جریانهای نقدی تأییدپذیر باشند. در ادبیات تجربی این ضرب المثل به صورت « تمایل حسابداران جهت نیاز به درجه بالاتری از تایید پذیری برای شناسایی اخبار خوب به عنوان سود، نسبت به شناسایی اخبار بد به عنوان زیان » تفسیر شده است ( باسو،1997،ص7)1. محافظه¬کاری درجه تاییدپذیری نامتقارنی را برای شناسایی سودها و زیان ها ضروری می¬داند.با این تفسیر می توان محافظه کاری را درجه¬بندی نمود. بدین معنی که هر چه تفاوت درجه تایید پذیری مورد نیاز برای سودها بیشتر از زیان ها باشد محافظه کاری نیز بیشتر خواهد بود. به این گونه تفسیر از محافظه کاری «تاییدپذیری متفاوت »2 گفته می شود (واتز،2003،ص287)3.
یکی از پیامد های مهم رفتار نامتقارن محافظه کاری در مورد سودها و زیان ها اصرار بر ارائه کمتر از واقع خالص ارزش دارایی¬ها است. قانون گذاران بازارهای سرمایه، تدوین کنندگان استانداردها و دانشگاهیان، محافظه کاری را بدین دلیل مورد انتقاد قرار می دهند که این ارائه کمتر از واقع در دوره جاری می تواند موجب ارائه کمتر از واقع هزینه های دوره های آتی و از این رو منجر به ارائه بیش از واقع سود طی دوره های آتی شوند . اما APB (هیات تدوین اصول حسابداری) محافظه کاری را به عنوان یک میثاق تعدیل کننده حسابداری مالی در بیانیه شماره 4 فهرست بندی نموده است و بیان می کند که دارائیها و بدهی ها اغلب در یک شرایط نامشخص قابل ملاحظه ارزیابی می شوند و بنابراین حسابداران با رعایت احتیاط پاسخ می دهند .
چات فیلد4 محافظه کاری را در قرون وسطی ردیابی می کند . زمانی که صاحبان اموال بزرگ جریان امور خود را به مباشران واگذار می نمودند. مباشران زود متوجه می شدند که محافظه کار بودن وسیله ای برای حمایت از خود می باشد. عدم پیش بینی افزایش ارزش داراییها، ازاهمیت برخوردار بود چرا که اگر در این زمان رویدادی رخ می داد که باعث کاهش اموال می گردید، از نظر صاحب مال، مباشر مسئول بود.
کیسو و همکاران 5 (2001) محافظه کاری را اینگونه تعریف می کنند، «به طور سنتی محافظه کاری در حسابداری وسیله ای است که به هنگام تردید در انتخاب رویه ای که ممکن است موجب ارائه بیش ازواقع دارایی¬ها و سود شود راه حلی را بر می گزیند که کمترین پیامد را داشته باشد.» برای مثال بند 95 از بیانیه های مفاهیم حسابداری مالی شماره 2 (1980) چنین می گوید: «... اگر برای یک مبلغ دریافتنی یا پرداختنی دو برآورد با درجه احتمال یکسان وجود داشته باشد، محافظه کاری آن برآوردی را انتخاب خواهد کرد که کمترین خوش بینی در آن لحاظ شده باشد».
از نظر بیور1 (1998) رفتار محافظه کارانه به گونه ای است که منجر به انتخاب درآمدهای کمتر (نسبت به درآمد های بیشتر) و هزینه های بیشتر (نسبت به هزینه های کمتر) می شود و زیان¬های تحمل نشده را شناسایی می کند ، در حالی که سودهای تحقق نیافته را شناسایی نمی کند. از این رو همان طور که فلتهام و اوهلسون2 (1995) بیان نمودند انتظار بر این است که این نتایج باعث بروز اختلافی بین ارزش بازار و ارزش دفتری سهام در بلند مدت گردد (شروف و همکاران، 2004 ، ص6) 3.
نمونه¬هایی از رویه های حسابداری محافظه کارانه که منجر به شناسایی به هنگام¬تر اخبار بد می¬شوند عبارتند از: قاعده اقل بهای تمام شده یا بازار برای ارزشیابی موجودی کالا، شناسایی زیان¬های کاهش ارزش ( ولی عدم شناسایی سودهای تجدید ارزیابی) برای دارایی های بلند مدت و حسابداری زیان های احتمالی در مقابل سودهای احتمالی. با تاکید بر اصل محافظه کاری، هنگامی که انجام موفق یک رویداد مالی با برخی ابهامات مواجه می شود رویه های حسابداری ترجیح می دهند که شک و تردیدی در شناسایی سود اعمال شود و همچنین معیار های تایید پذیری بیشتری را پیش از شناسایی سود ضروری می دانند (همان منبع،ص6)4.
سود حسابداری به دلیل اینکه اطلاعاتی درباره جریان های نقدی جاری و آتی مورد انتظار شرکت ارائه می کند مربوط به قیمت سهام است و از این رو ، بر ارزش بازار شرکت تاثیرگذار
می باشد ( واتز و زیمرمن ،1986،ص27 )5. از لحاظ واکنش بازار اوراق بهادار نسبت به سودهای گزارش شده ، نظریه بازارهای کارا نشان می دهند که به طور سیستماتیک، روش های مختلف «اصول عمومی پذیرفته شده در حسابداری»6 موجب گمراهی سرمایه گذاران در محاسبه سودهای عملیاتی گزارش شده نمی شوند ( همان منبع،ص5)7. از این رو بر اساس مباحث نظری(هندریکسون و وان بردا 1992 و بیانیه مفاهیم حسابداری مالی شماره 2)، سرمایه گذاران باید درجه ای از محافظه کاری را در قالب انتظارات خود از کاربرد سود حسابداری برای برآورد جریان های نقدی آتی بکار گیرند (اسکات ،2000،ص2-1 )8.
از دیدگاه تهیه کنندگان صورت های مالی، محافظه کاری به عنوان کوششی برای انتخاب روشی از روش های پذیرفته شده حسابداری که به یکی از موارد زیر منتج می شود ، تعریف شده است :
1- شناخت دیرتر درآمد فروش ؛
2- شناخت سریع تر هزینه ؛
3- ارزشیابی کمتر دارایی ها ؛ و یا
4- ارزشیابی بیشتر بدهی ها ( شباهنگ، 1381 ، ص 54 )1.

2-2-2 . جایگاه محافظه کاری در استانداردهای حسابداری
هیأت استانداردهای حسابداری مالی2 که در سال 1980 شروع به فعالیت خود نمود ، محافظه کاری را این گونه تعریف می کند :محافظه کاری یک واکنش محتاطانه نسبت به شرایط ابهام3 است و سعی دارد ابهام و ریسک های ذاتی موجود در موقعیت های تجاری، به اندازه کافی مورد توجه واقع شوند و مراقبت لازم از آن ها به عمل آید.
در استانداردهای حسابداری فعلی، رویکرد ترازنامه ای(نگهداشت سرمایه ثابت ) جایگزین رویکرد سود و زیانی شده است که برای سالهای زیادی در حسابداری رایج و مورد تایید نظریه پردازان بود . در رویکرد ترازنامه ای داراییها و بدهیها به صورت اختصاصی تعریف، شناسایی و اندازه گیری می گردد. اگر این امر به درستی انجام گردد درآمدها به عنوان افزایش در داراییها (کاهش در بدهیها ) و هزینه ها به عنوان کاهش در داراییها (یا افزایش در بدهی ها) اندازه گیری می شود . در صورت دسترسی به ارزش منصفانه می توان از آن برای اندازه گیری، بدون اینکه اصول رایج حسابداری مثل تطابق و اصل بهای تمام شده به کار رود، استفاده نمود . رویکرد ترازنامه ای با گرایش به سمت ارزش منصفانه ،برای مفهوم محافظه کاری فضای کوچکی باقی می گذارد، به هر حال گرچه مبانی نظری استانداردهای حسابداری مبتنی بر چشم اندازهای تئوریکی است که در نگاه اول فضای کمی برای محافظه کاری یا اصول حسابداری رایج باقی گذاشته است ،اما این مبانی کاملا عاری از این عوامل نیستند ،برای مثال مفهوم تطابق درآمد و هزینه همچنان می بایست به اجرا در آید اما:
"اعمال مفهوم تطابق درآمد وهزینه تحت این چارچوب نظری اجازه شناسایی اقلامی رادر ترازنامه که با تعریف داراییها یا بدهیها مطابقت ندارد مجاز نمی شمرد " (بند 34_4 مفاهیم نظری گزارشگری مالی استانداردهای ایران ) .
در خصوص محافظه کاری طبق بند 18-2 مفاهیم نظری گزارشگری مالی استانداردهای ایران ،کلمه احتیاط به عنوان یکی از ویژگیهای کیفی اطلاعات حسابداری که صورتهای مالی را برای استفاده کنندگان مفید می سازد بیان شده است .به هر حال همانند جمله بالا در خصوص تطابق در آمدو هزینه یک شرط اضافه شده است که باعث می گردد تفسیر این بند دچار مشکل گردد:
کمیته فنی سازمان حسابرسی ایران در مفاهیم نظری گزارشگری مالی که ترجمه‌ای از بیانیه اصول هیأت استاندارد های حسابداری انگلستان است محافظه کاری را با لفظی دیگر، احتیاط ، به رسمیت می شناسد و آن را به عنوان یکی از اجزای خصوصیت کیفی « قابل اتکا بودن » معرفی می‌کند (مجتهد زاده، 1380، ص 22 )1.
محافظه کاری یا احتیاط در چهار چوب مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران به صورت زیر تعریف شده است :

1-2-2-2 . احتیـاط
تهیه‌کنندگان‌ صورتهای‌ مالی‌ درعین‌ حال‌ باید با ابهاماتی‌ که‌ به‌گونه‌ای‌ اجتناب‌ناپذیر بربسیاری‌ رویدادها و شرایط‌ سایه‌افکنده،‌ برخورد کنند. نمونه‌ این‌ ابهامات‌ عبارت‌ است‌ از قابلیت‌ وصول‌ مطالبات‌، عمر مفید احتمالی‌ داراییهای‌ ثابت‌ مشهود و تعداد و میزان‌ ادعاهای‌ احتمالی‌ مربوط‌ به‌ ضمانت‌ کالای‌ فروش‌ رفته‌. چنین‌ مواردی‌ با رعایت‌ احتیاط‌ در تهیه‌ صورتهای‌ مالی‌ و همراه‌ با افشای‌ ماهیت‌ و میزان‌ آنها شناسایی‌ می شود. احتیاط‌ عبارت‌ است‌ از کاربرد درجه‌ای‌ از مراقبت‌ که‌ در اعمال‌ قضاوت‌ برای‌ انجام‌ برآورد در شرایط‌ ابهام‌ مورد نیاز است‌ به‌گونه‌ای‌ که‌ درآمدها یا داراییها بیشتر از واقع‌ و هزینه‌ها یا بدهیها کمتر از واقع‌ ارائه‌ نشود. اعمال‌ احتیاط‌ نباید منجر به‌ ایجاد اندوخته‌های‌ پنهانی‌ یا ذخایر غیر ضروری‌ گردد یاداراییها و درآمدها را عمداً کمتر از واقع‌ و بدهیها و هزینه‌ها را عمداً بیشتر از واقع‌ نشان‌ دهد زیرا این‌ امر موجب‌ نقض‌ بی‌طرفی‌ است‌ و بر قابلیت‌ اتکای‌ اطلاعات‌ مالی‌ اثر می گذارد(هلمن،2007 )2.
همان طور که در تعاریف فوق از محافظه کاری ملاحظه می شود « شرایط ابهام » کلیدی¬ترین واژه این تعاریف است. هندریکسون و وان بردا 3 دو منبع را باعث بروز ابهام در حسابداری عنوان می کنند. نخست اینکه، عموماً ‌حسابداری با واحد های تجاری ای در ارتباط است که انتظار می رود در آینده تداوم فعالیت داشته باشند. از آنجایی که غالباً‌ تخصیص ها بین دوره های گذشته و آینده صورت می گیرد، باید در مورد منطق این تخصیص ها بر مبنای انتظارات آینده مفروضاتی را در نظر گرفت.
اگر چه ممکن است در ارتباط با این تخصیص¬ها برخی از مفروضات و انتظارات دردوره¬های گذشته معتبر باشند، با این حال هرگز نمی توان به طور کامل تمام تخصیص ها را مورد تایید قرار داد. دوم اینکه، معیارهای حسابداری غالباً بر اساس ارزش های پولی ثروت تعیین می شوند که مستلزم برآورد مبالغ نامطمئن آتی است. قابلیت اتکای این برآوردها ممکن است به طور قابل ملاحظه ای متفاوت باشد. نمی توان با اطمینان کامل ارزش پولی ثروت را تعیین نمود. بنابراین، هر معیار مبتنی بر این برآورد ها می تواند فقط جنبه آزمایشی (غیر قطعی) داشته باشد. با این حال نمی توان بیان کرد که هر چند ممکن است برآوردها و پیش بینی ها مربوط باشند، اما امکان انجام آنها بدرستی میسر نمی باشد، بلکه می بایست معیار های مبتنی بر برآوردهای گذشته رابه دقت انجام داد و با استفاده از برآوردهای جدید و قابل اتکاتر آنها تعدیل نمود. محدودیت کلی ابهام به عنوان مبنایی برای ارائه مفهوم محافظه کاری در حسابداری سنتی مورد استفاده قرار گرفته است (هندریکسون و ون بردا ، 1992،ص48)1 .

3-2. موضوعات مفهومی2 محافظه کاری
همانطور که در بالا اشاره شد تحقیقات حسابداری دستوری سنتی در دهه ی 1970 غیر متداول گردید وجای خود را به حسابداری توصیفی داد، که توجه به تقاضای واقعی برای اصول حسابداری وروشهای حسابداری دارد(واتزو زیمرمن،1979،ص27)3. به سادگی مشخص است، اگر محافظه کاری مفهومی است که در عمل از آن بسیار استفاده می شود هر چند که در تئوری دستوری توجهی به آن نشده است با توجه به تقاضای گسترده استفاده کنندگان می بایست بعنوان بخشی از تئوری توصیفی مورد توجه قرارگیرد .مفهوم محافظه کاری در حوزه تحقیقات توصیفی حسابداری مزایای زیادی خصوصا از زمان جلسه ویژه انجمن حسابداران آمریکا4 از خود نشان داده است(هلمن،2007)5.
از یک دیدگاه تئوریک، محافظه کاری حسابداری این گونه بیان می شود که انتظار می رود خالص داراییهای گزارش شده در بلند مدت از ارزش بازار کمتر باشد (فیلد من و اوهلسون، 1995)6 .
طبق این دیدگاه حسابداری، بهای تمام شده تاریخی به عنوان رویه ای محافظه کارانه توصیف می شود چرا که خالص ارزش فعلی مثبت سرمایه گذاری در حسابها کمتراز ارزش منصفانه شان گزارش می شود، پنمن و زهانگ1 (2002) می نویسند:
"بوسیله حسابداری محافظه کارانه در واقع روش حسابداری و برآوردی انتخاب می شود که ارزش دفتری خالص داراییها را نسبتا پایین نگاه دارد".
به هر حال، سود تحت تاثیر عملکرد محافظه کارانه قرار می گیرد ،اما تاثیر بر روی سودها بسیار به شرایط بستگی دارد . پیتون و لیتلتون2 (1940) تاثیر محافظه کاری بر روی سود در زمان به کار بردن قاعده اقل بهای تمام شده یا قیمت بازار را اینگونه بیان می کنند :
" نقطه مرکزی محافظه کاری سیاست تقسیم سود است، مدارکی دال بر موثر بودن قاعده اقل بهای تمام شده یا بازار بعنوان یک وسیله مراقبت یا احتیاط در گزارشهای سال به سال وجود ندارد، از آنجایکه محافظه کاری در برخی مواقع سود را کاهش ،در برخی مواقع سود را افزایش و در برخی مواقع بدون تاثیر است، تعریف تاثیر محافظه کاری بر سود بسیار مشکل است " .
در تحقیقات بازار سرمایه، تاثیر محافظه کاری روی ترازنامه و صورت سود و زیان مورد بررسی قرار گرفته و به ترتیب به عنوان محافظه کاری غیر شرطی و محافظه کاری شرطی، نام گذاری شده است، این مطلب بوسیله باسو در سال 1997 اینگونه مطرح گردید که محافظه کاری شرطی کمتر نشان دادن سود در پاسخ به اخباربد و عدم بیشتر نشان دادن سود در پاسخ به اخبار خوب می باشد . این تعریف با توجه به مطالعات انجام شده در بازار سرمایه تحقیق لارا، اوساما و پنالوا صورت گرفته مورد تایید قرار گرفته است .
یک راه دیگر ارزیابی تاثیر محافظه کاری حسابداری روی سود (و خالص داراییها) ایجاد یک تمایز بین محافظه کاری پایدار و محافظه کاری موقت حسابداری می باشد . محافظه کاری پایدار اشاره به زمانی دارد که برای مثال مخارج تحقیق و توسعه بلافاصله پس از تحقق به جای منظور نمودن به عنوان مخارج سرمایه ای و استهلاک آتی به هزینه جاری منظور گردد. خالص داراییها همواره کمتر از واقع خواهد بود، همانطور که سود ها نیز در ابتدای پروژه کمتر اظهار می گردند و در حین دوره بعدی در مورد یک پروژه خاص بیشتر بیان خواهند شد .
محافظه کاری موقت به زمانی اشاره دارد که تغییرات در برآوردها و روشهای حسابداری به گونه ای موقت سود را کاهش و باعث ایجاد ذخیره مخفی (خارج از ترازنامه ) و یا اندوخته مازاد می گردد که بعدا ممکن است برگشت شود. این مطلب می تواند همانند برآورد استهلاک یا تجدید ساختار ذخایر باشد .
زمانیکه دو رویه حسابداری با یکدیگر مقایسه می گردد، آن رویه ای که باعث ایجاد خالص داراییهای با ارزش کمتر گردد به عنوان رویه محافظه کارانه تر طبقه بندی می گردد و بالعکس . اصل محافظه کاری انتخاب محافظه کارانه ترین رویه در زمانی است که چندین رویه حسابداری موجود باشد (استرلینگ، 1967)1.
یک تمایز بین محافظه کاری پایدار و موقت وجود دارد . محافظه کاری پایدار به این معنی است که یک فعالیت خاص واحد تجاری ،مثلا سرمایه گذاری در یک علامت تجاری از طریق تبلیغات در تمامی دوره های مالی به یک نحو برخورد شود (مثلا هزینه گردد) که منجربه کمتر از واقع بیان کردن خالص داراییها (در مقایسه باسرمایه ای کردن )وباعث تاثیرات متنوع بر روی سود در طول زمان (در مقایسه باسرمایه ای کردن ) می گردد، محافظه کاری موقت اشاره به زمانی دارد که تغییرات برآوردهای حسابداری در طول زمان منجر به خلق ذخایری مخفی (خارج از ترازنامه ) یا ذخایر مازاد می گردد که بعداً ممکن است برگشت شود.

4-2. معیارهای ارزیابی محافظه کاری
محققان از سه نوع معیار ، به منظور ارزیابی محافظه کاری استفاده می¬کنند:
• معیارهای خالص دارایی ها.
• معیارهای سود و اقلام تعهدی.
• معیارهای رابطه سود و بازده¬ سهام.
تمام این معیارها با تکیه بر اثر عدم تقارن محافظه کاری در شناسایی سودها و زیان¬ها می¬باشند (واتز ،b 2003،ص288)2.

1-4-2. معیارهای خالص دارایی ها
اگر چه ارز‌ش‌های بازار دارایی¬ها و بدهی¬ها که خالص دارایی¬ها را تشکیل می دهند در هر دوره تغییر می¬کنند ، اما همه این تغییرات در حساب‌ها و گزارش¬های مالی منعکس نمی¬شود. براساس محافظه کاری، افزایش در ارزش دارایی هایی (سودهایی ) که به اندازه کافی تاییدپذیر نباشند، ثبت نمی شود ، در حالی که کاهش در ارزش دارایی ها ( سودها )، با همان درجه از تایید پذیری ثبت می¬گردد. در نتیجه خالص دارایی¬ها کمتر از ارزش بازارشان ارائه می¬شوند. محققان برای برآورد این ارائه کمتر از واقع، از مدل های ارزیابی سهام واحدهای تجاری و یا نسبت ارزش دفتری خالص دارایی¬ها به ارزش سهامشان (نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار) استفاده می¬کنند(همان منبع،ص288)1.

2-4-2. معیارهای سود و اقلام تعهدی
محافظه کاری بیانگر این است که سودها پایدارتر از زیان ها هستند، زیرا صورت های مالی افزایش های تاییدناپذیر در ارزش دارایی ها (سودها ) را در زمان وقوع شناسایی نمی¬کنند، بلکه طی دوره¬های آتی و به هنگام ورود جریان های نقدی ناشی از این افزایش ها شناسایی می¬کنند. برای مثال، اگر ارزش یک دارایی افزایش یابد از آنجایی که انتظار می رود جریان های نقدی آتی افزایش یابد، بنابراین سود را طی سال های آتی و به ازای ورود جریان های نقدی مربوطه شناسایی می¬کنند. این بدین معنی است که سودها گرایش به پایداری و تداوم دارند . در مقابل زیان‌هایی که درجه تاییدپذیری آن ها با سودهای غیرقابل تایید یکسان است، درست در زمانی که به وقوع می¬پیوندند، بدون توجه به اینکه کاهش در جریان های نقدی آن ها طی دوره¬های آتی تحمل شوند، شناسایی می گردند. از آنجایی که به طور متوسط، این زیان ها در دوره¬های آتی قابل برگشت نیستند، پایداری و تداوم این کاهش سودها احتمالاً کمتر از افزایش سودها است، از این رو این کاهش سودها ناپایدار هستند . این پایداری یا ناپایداری¬ها و تغییرات سود، معیاری را برای محافظه کاری فراهم می¬آورند و این رفتار نامتقارن محافظه کاری در قبال سودها و زیان ها عدم تقارنی را در اقلام تعهدی بوجود می¬آورند(همان منبع،ص288)2. گیولی و هاین 3(2000) چنین اظهار می¬کنند که محافظه کاری باعث کاهش سود گزارش شده انباشته در طول زمان می¬شود . آن ها بیان می¬کنند که اندازه اقلام تعهدی انباشته شده در طول زمان، یکی از معیارهای محافظه کاری است .

شرکت هایی که در مرحله ثبات قرار دارند و هیچ گونه رشدی ندارند و همچنین از نظر استفاده از روش های گوناگون حسابداری نیز بی¬تفاوت هستند، سودهایشان به جریان های نقدی نزدیک می¬شود و اقلام تعهدی ادواری آن ها نیز به سمت صفر میل می¬کند.« ثبات اقلام تعهدی منفی (از قبیل منظور نمودن انواع ذخایر) در میان شرکت¬ها و در طول یک دوره بلند مدت نشانه¬ای از وجود محافظه کاری است، نرخ انباشتگی اقلام تعهدی منفی شاخصی از تغییر در میزان محافظه کاری در طول زمان است» (گیولی و هاین ، 2000 ، ص292)1.

3-4-2. معیارهای رابطه سود و بازده¬ سهام
قیمت های بازار سهام نشان دهنده تغییرات ارزش دارایی در زمانی هستند که آن تغییرات رخ می-دهند، خواه اینکه آن تغییرات شامل زیان ها یا سودهایی در ارزش دارایی باشند . از این رو، می توا