پایان نامه ی سکولاریسم و کشف حجاب در ایران. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 190 صفحه

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی

چکیده:

مصطفی کمال آتاتورک در اثراقدامات تدریجی و آشکار توانسته بود به عمر امپراطوری عثمانی پایان دهد و کشور کوچک  ترکیه را  بنیان  نهد ، برآن  شد تا کشور ترکیه را در مسیر نوسازی قرار دهد ؛ نوسازی  که مصطفی کمال خواستار آن بود ، در واقع غربی سازی بود و در این راستا می بایست تمام  سنتها از بین می رفت . وی  برای رسیدن به این هدف، مبارزه گسترده با مذهب و نیروهایی  مذهبی انجام داد و اسلام رسمی  را بطور کامل از جامعه ترکیه پاک کرد . در کنار اقدامات مصطفی کمال ؛ وابستگی روحانیون سنی  به دولت و عدم استقلال سیاسی و مالی این زمینه را برای مصطفی کمال فراهم  آورد تا بتواند با ترکیب سیاست پنهان و آشکار ترکیه را به یک کشور سکولار تبدیل کند .از طرف دیگر در ایران  نیز رضاشاه به زعم خود برآن شد تا جامعه  ایران را همانند ترکیه  بسوی  تمدن و نوسازی هدایت کند . در راستای  چنین اقدامی طبیعی  بود که از  طرف روحانیون که به عنوان ترویج دهندگان دین در جامعه محسوب می شدند ،در مقابل  چنین اقدامی مقاومت صورت گیرد ، استقلال سیاسی، اقتصادی به روحانیون این کمک را می کرد تا در مقابل سیاستهای نوسازی رضاشاه که توأم با دین زدایی بود مقاومت کنند .استقلال یکی از بزرگترین امتیازات روحانیت شیعه درمقایسه با روحانیت سنی است .چه در دوره صفویه، چه در دوره هایی افشاریه و زندیه و قاجاریه و چه در دوره پهلوی، روحانیت اگر چه متفاوت اندیشیدند ولی هیچ گاه زیر بار زور و دستور و ابلاغیه  و فرمان شاهی نرفت. نتنها این وضعیت و آرمان را حفظ کرد بلکه  در شرایط مقتضی با قدرت ظالمانه مبارزه کرد و برای ایجاد فضایی  مساعد تر برای  دینداری  و دین مداری ، با حاکمان در افتاد و نهایتاً کوشید تا نظامی اسلامی برمبنای دین و مردم تأسیس کند . از دوره های  بسیار سخت و طاقت- فرسا برای روحانیت ،  دوره  حکومت  بیست  ساله رضاخان  بود . در این  دوره روحانیت  با شدیدترین برخوردها وعمیق ترین موانع مواجه شد . رضاخان که سودای ترقی و پیشرفت ایران به مانند کشورهای اروپایی را درسر داشت ، سعی می کرد  مهمترین  موانع را  که به زعم  او مذهب  و روحانیت  بود ، از میان  بردارد . او علاوه  بر مقابله های  خشن  و  زورمندانه  با روحانیت ، بر آن بود تا تمام  نمادهای  مذهبی را از جامعه حذف کند . رضاشاه  برای  از بین  بردن مذهب و نیروهایی  مذهبی از تمام امکانات استفاده می کرد تا هرچه زودتر به زعم خویش کشور را به دروازه های ترقی برساند .

در پژوهش حاضر  با مطالعه اقدامات ضد دینی در ایران و ترکیه که نهایتاً جامعه را به سوی سکولاریسم  هدایت می کرد ، آشنا خواهیم  شد . و همچنین در این  پژوهش  سیاست های رضاشاه و آتاتورک را در مقابل  مذهب و نیروهایی مذهبی  بصورت مقایسه ای بررسی خواهیم کرد.

مقدمه:

1-2) تعریف نوسازی

هر یک از رشته های علوم  اجتماعی به  یکی از جنبه های جریان نوسازی  توجه  دارند .  اقتصاد دانان ،نوسازی را در درجه اوّل از نظر کاربرد تکنولوژی به دست انسان برای نظارت برمنابع طبیعت ،به منظور فراهم کردن وسایل افزایش رشد بازده سرانه ،نگاه می کنند.جامعه  شناسان و انسان  شناسان  اجتماعی ، در درجه اوّل  به جریان  متنوع  و متمایز شدن ، که از خصوصیات جوامع جدید است ، علاقه دارند . آنان درباره طرز پدید آمدن  ساختهای  نو برای عهدار شدن وظایف جدید و یا بر عهده گرفتن وظایفی که قبلاً ساختهای دیگری انجام می دادند، تحقیق می کنند و توجه آنها معطوف به تنوع هایی است که با پیدایش مشاغل جدید و دستگاه های پیچیده آموزش  و پرورش نو و انواع  نوین  اجتماعات ، در ساختهای اجتماعی  پدید می آید .

 جامعه شناسان ، همچنین بعضی از جنبه های مخرب جریان نوسازی را مطالعه می کنند ، از قبیل افزایش کشاکشها ، بیماریهای روانی ، خشونت ،خلافهای جوانان ،تنازعهای نژادی ،مذهبی و طبقه ای . دانشمندانان علوم سیاسی  نیز به بعضی از جنبه های نوسازی توجه دارند ، توجه آنها بیشتر به رابطه  مسائل  ملت  و حکومت  پس از  آغاز نوسازی معطوف است[۱] . تردیدی نیست که هیچ  یک از این تغییرات ،حتی اگر صریح تر و دقیقتر از این هم عنوان شود به  تنهایی  ما  را  به  مفهومی  کلی و جامع از نوسازی  نزدیک  نمی نماید . زیرا  هیچ  کدام چنان کلیتی ندارند که جامع  جهات اقتصاد ، جامعه و سیاست « نو» باشند . بنابراین بعضی از محققین عقیده  دارند  که نقطه عزیمت  برای  تعریف  نوسازی  خصوصیات جامعه نیست بلکه خصوصیات افراد است. از این رو سیر یل بلک ، به عنوان یک مورخ ، درمقاله خود چنین نظر نظر می دهد که خصوصیات جوامع جدید ، رشد دانشهای جدید است که مستلزم وجود آدمهایی است که ظرفیت آنها برای کشف اسرار طبیعت و کاربرد این دانش در امورانسانی روز افزون باشد .دیوید مک کله لند از نظر گاه یک روانشناس ، اعتماد به نفس و جهت گیری برای دست به کاری زدن را کیفیات اساسی انسانهای جدید می شمارد .

 آرنولد اندرسن  و  ادوارد شیلز ، که درباره آموزش و پرورش نوشته اند ، به موضوع توسعه مهارتها و روح خلاقه توجه نموده اند . خلاصه آنکه ، تکیه همه این تعاریف بر شیوه- های نوین اندیشه است که انسانها فرصت می دهد که صنعت نو ،جامعه نو و حکومت نو ایجاد نماید[۲].« مدرنیزاسیون» در زبان فارسی به مفاهیمی چون نوسازی ، امروزینه شدن ومتجدد شدن ترجمه شده است . این مفهوم فارغ  از ابعاد  روانشناختی– اجتماعی – سیاسی– فرهنگی ، به عنوان یک جریان و فرایندی کلی مطرح است که تعاریف متعددی ازآن ارائه شده است  وامروزه به عنوان یک رویکرد در ادبیات جامعه شناسی توسعه مطرح می باشد . دانیل لرنر که از پیش کسوتان این رویکرد می باشد ، در دایره المعارف علوم اجتماعی زیرعنوان امروزه شدن چنین می انگارد:

 « امروزین  شدن  واژه رایج  برای  فرایندی کهن است –  یعنی  فرایند تغییراجتماعی به نحوی که کشورهای کمترتوسعه یافته خصایص معروف کشورهای جوامع توسعه یافته را کسب کنند. [۳]»

 ساموئل هانتیگتون نوسازی را فراگردی چند بعدی می داند که به درگرگونی درهمه زمینه های اندیشه و فعالیت انسانی نیاز دارد . هانتیگتون جنبه های اصلی نوسازی را در شهری شدن – می داند[۴]. اینکلس و اسمیت که به مطالعات میدانی در این زمینه پرداخته اند ،نوسازی را صنعتی شدن -  دنیا گروی –  دموکراتیزه کردن –  آموزش و دسترسی به وسایل ارتباط جمعی ، نوعی فرایند اجتماعی- روانی دانسته اند  که در طی آن افراد نگرش ها  ارزشها وعقاید مدرن شدن را کسب می کنند. آنچنان که بیان شد این مفهوم در ابعاد مختلف روانشناسی، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی مورد ملاحظه  قرار گرفته است که به اختصار هریک از آنها را توضیح می دهیم.

۱-۲-۲) نوسازی روانشناختی

 نوسازی  روانی که در سطح  فردی مطرح می باشد اشاره به نوعی  تحرک روانی یا ذهنی دارد که در طی آن افراد ویژگیهای روانی ، انگیزشی واعتقادی تازه های کسب می کنند. هانتیگتون اعتقاد دارد که نوسازی از جنبه روانشناختی به یک دگرگونی بنیادی در ارزش ها – رویکردها و چشمداشتها نیاز دارد .

۲-۲-۲) نوسازی اجتماعی

 فرایندی  است  که  در سطحی  فراتر از فرد  مطرح  می باشد  و طی آن  تنگناها  و محدودیت های جامعه سنتی از میان برداشته می شود و در جامعه شاهد رشد و توسعه شاخص- هایی چون میزان شهر نشینی –با سوادی – گسترش رسانه های گروهی –صنعتی شدن –عقلایی ساختن سازمانهای اجتماعی عام  شدن رفتارها – اکتسابی شدن موقیت ها – مشارکت اجتماعی و سایر موارد هستیم .

۳-۲-۲) نوسازی سیاسی

 فرایندی است که با گسترش و توسعه ساخت سیاسی جامعه– افزایش مشارکت سیاسی و پیدایش نهادهایی چون  احزاب  و انجمن های سیاسی و در نهایت  دموکراتیک شدن  جامعه همراه است . هانتیگتون نوسازی سیاسی را در عقلانی شدن اقتدار– تمایز ساختارها و گسترش  اشتراک سیاسی می داند .

۳-۲) جامعه شناسان کلاسیک و اندیشه گذار

 ۱-۳-۲)  آگوست کنت (۱۷۹۸-۱۸۵۷)

 کنت که واضع مفهوم جامعه شناسی است  برمبنای وضعیت شناخت غالب در هر دوره در پی بیان قانون پیشرفت بشر می باشد . او می خواهد کشف کند که چگونه بشر با پشت سر- گذاشتن ادوار و دگرگونی هایی  به دوره معاصر رسیده است . او در بررسی خود  سه مرحله تاریخی را تحت عنوان  قانون سه مرحله ای از یکدیگر تفکیک می کند . این سه مرحله عبارتند از : مرحله ربانی ، که در این مرحله ذهن بشر بیشتر دنبال شناسایی ماهیت ذاتی  هستی ها و و علت نهایی و نخستین معلول هاست . در مرحله مابعد الطبیه  بشر در پی شناسایی نیروهای انتزاعی است و معتقد است که این نیروها پدیده ها را آفریده اند .

 بالاخره در مرحله اثباتی بشر در پی شناسایی قوانین و کشف روابط بین پدیدهای عینی است[۵]. به نظر کنت هردوره و مرحله تاریخی سازمان اجتماعی ،تفوق سیاسی و فعالیت خاص و غالب خود را دارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ . به نظر کروز « گرچه تأکید  کنت  بیشتر بر تحول ذهن  بشر و رهایی تدریجی آن معطوف بود، اما بر نکته  نیز تأکید داشت که  قرینه این مراحل  در تحول سازمان  اجتماعی و انواع سازمانها  و واحدهای اجتماعی و اوضاع مادی زندگی بشری  رخ می دهد . او می پنداشت که به موازات وقوع تحول ذهنی ، سازمان اجتماعی و اوضاع مادی زندگی بشر نیز دستخوش  تحول می شود . کنت  بر این باور بود که نباید انتظار داشت که هنگام مرگ یک نظام سامان اجتماعی و نیز فکری تازه یکباره سر بر آورد . گذار از یک نظام اجتماعی به یک نظام  دیگر هرگز نمی تواند  پیوسته و مستقیم  باشد . در واقع تاریخ  بشر با دوره های  متناوب ارگانیک و بحرانی مشخص میشود.در دوران ارگانیک ، استواری  اجتماعی و هماهنگی فکری  بر قرار است و بخش های گوناگون هیأت اجتماعی در توازن به سر می برند . برعکس دردوران بحرانی ،پایه های یقین کهن سست، سنتها بی اعتبار وهیأت اجتماعی دستخوش عدم توازن بنیادی می شود .»

۲-۳-۲) کارل مارکس (۱۸۱۸-۱۸۸۳)

 توجه به گذار تاریخی دراندیشه مارکس نسبت به سایر کلاسیک های جامعه شناسی قطعاً از قوت بیشتری برخوردار است . اگر دراندیشه کنت محور اصلی تبیین تطور وتکامل اجتماعی معرفت و دانش بشر بود ، در اندیشه مارکس این محور چگونگی مناسبات تولید می باشد  که هر دوره و عصری مناسبات خاص تولید خاص وغالب خود را دارد .به نظر او نیروهای جدید تولید ازهیچ بوجود نمی آیند . ایده های موجود به خودی خود از آسمان فرو نمی افتند ، بلکه از درون مناسبات  تولیدی  موجود و در تضاد با روابط ریشه دار و سنتی مالکیت پدید می آیند . در نظام کامل  یافته بورژوایی هر طبقه اقتصادی  مسبوق  به شکل دیگری از رابطه اقتصادی بورژوایی است . یعنی مانند هر نظام آلی هر رابطه تعیین کننده ای خود به نحوی توسط دیگری تعیین  شده است . کل هر نظام آلی  نیز به  نوبه خود مقدماتی را  لازم دارد و توسعه خویش را راساً پدید آورد . فراهم  شد  شرایط  پیدایش  نظام  کلی ، بخشی از فرایند  توسعه آن است . از آنجا که فعالیت پیدایش همه نظام هایی کلی در تاریخ به همین صورت بوده است .

 اقتصادی انسان در همه جا ضروری  و اجتناب ناپذیر است ، شیوه تولید را باید شالوده جامعه انسانی به شمار آورد . برمبنای شیوه تولید ،مارکس مراحل تاریخی بشر را مشخص می کند . مارکس مراحل تاریخ  بشری را  براساس نظامهای اقتصادی تعیین می کند و ازچهار نظام اقتصادی یا به قول خود او چهار شیوه  تولید  نام می برد که عبارتند از :  شیوه  تولید آسیایی ، باستانی ،  فئودالی  و بورژوایی ؛ این چهار شیوه را می توان به  دو گروه اساسی  تقسیم کرد .

 شیوه تولید باستانی ، فئودالی و بورژوایی درتاریخ مغرب زمین یکی پس از دیگری پیدا شده اند. اینها سه مرحله از تاریخ  مغرب زمین اند و هر کدام  دارای خصایص ، نوع معینی از مناسبات بین  آدمیانی هستند که کارمی کنند ؛ خصیصه شیوه تولید باستانی ، بردگی است . خصیصه شیوه تولید  فئودالی  بندگی و خصیصه  شیوه  تولید  بورژوایی  مزدوری است . اینها سه وجه متمایز استثمار انسان از انسان را تشکیل می دهند . شیوه تولید بورژوایی آخرین ساخت اجتماعی تنازع را داراست ، چرا که در شیوه  تولید سوسیالیستی ، یعنی در بین  تولید کنندگان همبسته دیگر استثمار انسان  از انسان  و تبعیت  کارگران  یدی از طبقه ای که هم وسایل تولید و قدرت سیاسی را صاحب است وجود ندارد[۶].مارکس عقیده داشت که سرمایه داری شکل خاصی ازجامعه است که با انقلابهای بورژوای قرون هفدهم  و هیجدهم به وجود آمده است و سرمایه داری نوعی جامعه طبقاتی است و ساخت آن به گونه ای است که در آن افراد برای تولید  ضروریات زندگی به شیوی خاصی سازمان یافته اند.

 مارکس عقیده داشت که رشد پویا و ذاتی  سرمایه داری شرایط  زوا ل آن را پدید می- آورد . به نظر مارکس  قانون  بنیادی  توسعه سرمایه داری ، نیاز ضروری  به انباشت  سرمایه  است بنابراین برای خنثی کردن گرایش نرخ  سود به نزول در دراز مدت ، باید نسبت سرمایه به دستمزدها به طورمداوم افزایش یابد . این امر در جریان گذار ازیک سلسله دوره های  جاری رخ می دهد که درکوتاه مدت به همراه خود بحرانهای سیاسی و اقتصادی پدید می آورد و دراز مدت به عمومی شدن مؤسسات صنعتی ، همگنی  نیروی کار و سوق دادن آن به سوی اختلاف فزاینده می انجامد . این شرایط  سبب بروز مبارزه  طبقاتی دائمی میان کارگران و کارفرمایان می شود و با گذشت زمان  طبقه  کارگر پی می برد که تنها راه رهایی از وضع  کنونی سرنگونی رژیم حاکم  و به دست گرفتن کنترل دستگاه  دولتی ، لغو ماکیت خصوصی بر ابزار تولید و برقراری یک نظام اجتماعی جدید  است که افزایش  تمرکز و تراکم  سرمایه به نوبه خود به  این روند کمک خواهد کرد.

۳-۳-۲) هربرت اسپنسر(۱۸۲۰-۱۹۰۳)

اندیشه اندامواره ای و تکامل جوامع انسانی شاید دربارزترین شکل خود درمیان جامعه- شناسان کلاسیک از آن هربرت اسپنسر جامعه شناس انگلیسی باشد . اسپنسر بر این باور است که جامعه یک اندامواره است ؛ وی معتقد است که جوامع  وارگانیزمهای زنده ازقوانین مشابه پیروی می کنند . به نظر او این مشخصه  اندام  واره های اجتماعی است که همانند اندامواره های زنده زمانی که از لحاظ فیزیکی رشد می کنند از لحاظ ساختار نیز بزرگتر می شوند . همانند حیوانات پست ، جنین انسان  نیز دارای چند  قسمت مشخص است ، ولی  وقتی که جنین بزرگتر می شود اندامهایش زیادتر شده و هر کدام به تفکیک کاری انجام  می دهد در مورد جامعه نیز چنین است .

 در ابتدا عدم همانندی در میان گروه های آن از نظر تعداد و درجه نامحسوس است ؛ ولی وقتی که جمعیت افزایش می یابد تقسیمات وزیر تقسیمات بیشتر و حسابگر می شود. ملاحظه می شود که در اندیشه اسپنسر نوعی حرکت ازساده و بسیط بودن به سوی پیچیده وپیچیده تر شدن درمورد جوامع وجود دارد .چون اسپنسر می گوید که تکامل ، تغییرازیک حالت نسبتاً معین منسجم و چندگون است این  تکامل در واقع همان فراگرد جهانی است که هم نخستین دگرگونی هایی را که  کل جهان بایستی  به خود دیده باشد تعین می کند و هم آخرین دگرگونی هایی را که ما در جامعه و فرآورده های زندگی اجتماعی می یابیم . در اندیشه اسپنسر فرایند تفکیک یا تمایز عاملی محوری  برای  تبیین  تغییر و تطور جامعه است . جوامع  را به جوامع ساده ، ترکیبی ، ترکیبی مضاعف ، و ترکیبی شدید  تقسیم بندی  کرده بود .

اسپنسرعلاوه بر طبقه بندی جوامع برحسب مرحله تکاملی و درجه پیچیدگی شان جوامع را بر مبنای نوع  سازماندهی و تنظیم اجتماعی به دو نوع  جامعه نظامی و جامعه صنعتی تقسیم می کند . سنخ نظامی سنخی است که در آن ملت ، ارتشی است که بسیج می شود و ملت ارتشی  خفته است و از این رو ساختار ارتش و ملت همانند و مشترک است .

مشخصات سنخ  صنعتی را  باید از داده های ناکافی و در هم و برهم  استخراج کرد . تخاصم و دشمنی کم و بیش همیشگی با جوامع دیگر ، تقریباً در همه جا وجود داشته و همواره لازمه هر جامعه ای بوده است . ساختار اجتماعی مناسب  برای  دفاع  و تهاجم تقریباً در همه موارد وجود دارد و ساختاری را پنهان می کند که ریشه در حفظ حیات اجتماعی دارد و آن را به نحو دیگری حفظ می کند[۷].

فهرست مطالب:

فصل اول : کلیات

بررسی سوابق و ادبیات موضوع

اهداف پژوهش

اهمیت پژوهش

تعریف متغیرها و مفاهیم وعملیاتی

روش پژوهش

سازماندهی پژوهش

فصل دوم : دیدگاه های نظری

تعریف نوسازی

نوسازی روانشناختی

نوسازی اجتماعی

نوسازی سیاسی

جامعه شناسان کلاسیک و اندیشه گذار

کارل مارکس (۱۸۱۸-۱۸۸۳

هربرت اسپنسر(۱۸۲۰-۱۹۰۳

امیل دورکیم(۱۸۵۸-۱۹۱۷

ماکس وبر (۱۸۶۴-۱۹۲۰)

تالکوت پارسونز

تیپ بندی جوامع از نظر پاسونز

نیل اسملسر

برینگتون مور

جمع بندی

فصل سوم : سیاست های ضد مذهبی رضاشاه در ایران

کودکی رضاخان

دیدگاههای مختلف در مورد زمینه وقوع کودتای ۱۲۹۹

کودتای۱۲۹۹|۱۹۳۰

آیرن ساید در خاطراتش اولین بار که رضاخان را دیده می نویسد

گفتمان فکری غرب و ورود آن به ایران

آخوند زاده (۱۸۱۲-۱۸۷۸م|۱۲۲۸-۱۲۹۵ق)

نگرش آخوند زاده در مورد دین

میرزا ملکم خان (۱۸۳۳-۱۹۰۹|۱۲۴۹-۱۳۲۶ق)

عبدالرحیم طالبوف (۱۸۳۴-۱۹۱۱م|۱۲۵۰-۱۳۲۹ق

طالبوف : دین و روحانیت

جمع بندی

رضاخان و مذهب

سیاست ضد مذهبی رضاشاه

مقابله با روحانیت

مقابله با مذهب

کشف حجاب

قیام مسجد گوهرشاد

طرح متحدالشکل البسه

دانشکده معقول و منقول

مؤسسه وعظ و خطابه

طرح اداره اوقاف

تخریب مدارس علمی و مساجد

تغییر ماههای قمری به ماههای شمسی و…

زندگی نامه مصطفی کمال آتاتورک

نحوه به قدرت رسیدن آتاتورک

مصطفی کمال و سلطنت

مصطفی کمال و خلافت

تخریب مساجد و اماکن مذهبی

مقابله با دراویشان

دگرگونی پوشاک

دگرگونی حقوقی

وجوه تشابه

پیشینه نوسازی

وجوه اختلاف

تفاوت در شیوه عمل

تفاوت در ساختار سیاسی دو کشور

فصل پنجم : دین و سازمان روحانیت در ایران

رهبری شیعیان در دوران غیبت

سازمان مذهبی شیعه

منابع مالی روحانیون شیعه

تشکیلات حکومتی روحانیون

اصولیون و اخباریون

ویژگیهای مکتب اصول

فصل ششم: دین و سازمان روحانیت در ترکیه

مذهب رسمی

ادیان ،مذاهب و طریقتهای موجود در ترکیه

شیعیان

طریقت ها و داراویش

علویان

بکتاشیه

طریقت نقشبندیه

طریقت نورجی ها

سلیمانجی ها

طریقت تیجانیه

طریقت مولویه

اقلیتهای غیر مسلمان

مسیحیان

نتیجه گیری بخش سوم

تفاوتهای دین و سازمان روحانیت در ایران و ترکیه

میزان همگرایی مذهبی

میزان مبارزه جویی

میزان استقلال سیاسی و مالی

فصل هفتم : مقاومت در برابر سیاستهای نوسازی در ایران

تأسیس جمهوری

آیه الله نائینی

آیهالله سید ابوالحسن اصفهانی

آیهالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی

موضع آیهالله حائری در برابرمسایل سیاسی واجتماعی کشور

آیهالله شیخ محمد تقی بافقی

طرقت ها و دراویش

فصل هشتم : مقاومت در برابر سیاست های آتاتورک

مقاومت جدی صورت نگرفت

شورش شیخ سعید

نتیجه گیری بخش چهارم

مقایسه مقاومت در ایران و ترکیه در برابر سیاست های ضد مذهبی

توانای بسیج اجتماعی

منابع مآخذ

منابع انگلیسی

منابع ترکی استانبولی

منابع و مأخذ:

ابوالحمد ،عبدالحمید ، مبانی علم سیاست ،ج اول ، تهران ، انتشارات توس ،۱۳۷۶٫

ابوالقاسمی ،محمدرضا ، اردوش حسین ، ترکیه دریک نگاه ،تهران ،انتشارات المهدی ۱۳۷۸٫

آریا ، کورش ، رضاخان و قضیه کشف حجاب ، ابرار۱۸|۱۰|۸۱

آریا ، قاسم ، قضیه رضاشاه و کشف حجاب ، نافه ، شماره هفتم ،۴۲-۴۴٫

الگار ، حامد، دین و دولت در ایران، نقش علما در دوره قاجار ، ترجمه ی ابولقاسم سری تهران، انتشارات توس ،۱۳۵۶٫

امینی ، داوود ، چالشهای روحانیت با رژیم رضاشاه(بررسی علل چالشهای سنت گرایی با نوگرایی) تهران ، سپاس، ۱۳۸۲٫

امینی ،علیرضا ، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در دوران پهلوی، تهران،  صدای معاصر، ۱۳۸۱٫

آزاد ارمکی ، تقی ، مدرنیته ایرانی؛ روشنفکران و پارادایم  فکری عقب ماندگی  در ایران تهران، انتشارات اجتماع، ۱۳۸۰٫

مصطفی ، ازکیا ، جامعه شناسی توسعه (تهران : انتشارات کلمه ،۱۳۷۷)

رضا ، اکبری نوری ، اندیشه  سیاسی  عبدالرحیم  نجارزاده  تبریزی ( طالبوف ) ،  فصلنامه تخصصی علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، سال نخست، پیش شماره دوم، تابستان ۱۳۸۳٫

هربرت  اسپنسر ، مدرنیته : مفاهیم  انتقادی جامعه  سنتی و جامعه  مدرن ، ترجمه ی منصور انصاری تهران ، انتشارات نقش جهان ،۱۳۸۱٫

آصف ، محمد حسن ، مبانی ایدئولوژیک حکومت در دوران پهلوی ، تهران ، مرکز اسناد انقلاب اسلامی ،۱۳۸۴٫

الهامی ، داود، موضع  تشیّع در برابر تصّوف در طول  تاریخ ، قم ، انتشارات مکتب اسلام ، ۱۳۷۸٫

اولوغ ،  ایگدمیر  و دیگران ، آتاتورک ، ترجمه ی حمید ناظمی ، تهران ، مؤسسه  فرهنگی منطقه ای ۱۳۴۸٫

رابرت اولسن ، قیام شیخ سعید پیران – کردستان ۱۹۲۵، ترجمه ی ابراهیم  یونسی ( تهران : انتشارات نگاه ،۱۳۷۷)

بابر، نوئل ، فرمانروایان شاخ زرین از سلیمان قانونی تا آتاتورک ، تر جمه ی ،عبدالرضاهوشنگ مهدوی ، تهران، سپاس ،۱۳۶۹٫

بصیرت منش ، حمید ، علما و رژیم رضاخان ، تهران ، عروج ، ۱۳۷۶٫

بهار، ملک الشعرا ( محمد تقی ) ، تاریخ مختصر احزاب سیاسی در ایران ( انقراض قاجاریه ) ،جلد اول ،تهران، چاپخانه سپهر، ۱۳۵۷٫

محسن ، بهشتی  سرشت ، نقش  علما  در سیاست ، تهران ، پژوهشکده  امام خمینی و انقلاب اسلامی ،۱۳۸۰٫

بهنام ، جمشید ، ایرانیان و اندیشه تجدد ، تهران ، انتشارات پژوهش فرزان روز، ۱۳۸۳٫

بیات ، کاوه ، شورش  کردهای  ترکیه  و تأثیر آن  بر روابط  خارجی ایران ، تهران ، نشر تاریخ ایران ، ۱۳۷۴٫

تهاجم به روحانیت و حوزه های علمیه در تاریخ معاصر ، جلد اول ، قدر ولایت ، تهران ،۱۳۷۹٫

پروند ، شادان ، سبحانی ، زهرا ، زمینه  شناخت  جامعه  و فرهنگ  ترکیه ،  تهران ، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین اللملی ،۱۳۷۳٫

پهلوی ، محمدرضا ، پاسخ به تاریخ ، ترجمه ی حسین ابوترابیان ، تهران ، زریاب ،۱۳۷۹٫

پیران ،پرویز ، برنامه ریزی  توسعه  برون زا ، اطلاعات  سیاسی ، اقتصادی ، شماره  ۲۵، دیماه ۱۳۶۷ .

جمعی از نویسندگان ،سلسله پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمبریج ، ترجمه ی عباس مخبر ، تهران ، ۱۳۶۱٫

جعفری  هرندی  ، محمد ، فقها و حکومت  پژوهشی  در فقه  سیاسی  شعیه ، تهران ، روزنه ،۱۳۷۸٫

جی شاو ، استانفورد ، ازکورال ، شاو، تاریخ امپراطوری عثمانی ترکیه جدید، ترجمه ی محمود رمضان زاده ، جلد دوم ،خراسان ، آستان قدس رضوی ، ۱۳۷۰٫

حائری ، عبدالهادی ،  تشیع  و مشروطیت در ایران  و نقش  ایرانیان  مقیم  عراق ، تهران ، مؤسسه انتشارات امیرکبیر ،۱۳۸۱٫

حسینی ، سیدحسن ، پلورالیزم  دینی یا پلورالیزم در دین ، تهران ، سروش ،۱۳۸۲٫

حسینیان ، روح الله ، چهارده قرن تلاش  شیعه برای ماندن و توسعه  تهران ، مرکز اسناد انقلاب اسلامی ،۱۳۸۲٫

حیدرزاده ، محمدرضا ، تعامل  دین  و دولت در ترکیه ، تهران ، انتشارات وزارت امور خارجه ،۱۳۸۰٫

فاطمه ، خالقی ، روشنفکرانی در مقابل آتاتورک ، حیات نو ،۷|۶|۸۱ .

خلیلی خو، محمد رضا ، توسعه و نوسازی ایران در دوره دوران پهلوی ، تهران ، جهاد دانشگاهی، ۱۳۸۴٫

امام خمینی ره، صحیفه نور ،ج ۱۲٫

امام خمینی ، صحیفه نور ،ج ۱۵٫

امام خمینی ره،کشف اسرار .

دورسون ، داود  ، دین و سیاست در دولت عثمانی ، ترجمه ی منصوره حسینی و داوود وفائی ، تهران ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۱٫

دعوتی ، سیدابوالفتح ، ازماجرای تلخ ” کشف حجاب “رضاخانی تا قیام خونین مردم قم ،یالثارات الحسین (ع) ، شماره ۲۵۹ .

دعوتی، سید ابوالفتح ، اصلاحات به روش آتاتورک ، جمهوری اسلامی ،۲۰|۲|۷۹

دوران آتاتورک درسهایی برای امروز، ترجمان سیاسی ، سال سوم ، شماره ۱۵۶

دیوب ، اس . س ، نوسازی و توسعه در جستجوی  قالبهای فکری  بدیل ، ترجمه ی سید احمد موثقی تهران ، قومس ،۱۳۷۷٫

رابیسون ، ریچارد ، ، جمهوری اول ترکیه ، ترجمه ی ایرج امینی ، تبریز، موسسه فرانکین،۲۵۳۶ شاهنشاهی .

رحمانیان،داریوش،چالش جمهوری و سلطنت در ایران زوال قاجار و روی کار آمدن رضاشاه، تهران،نشر مرکز ،۱۳۷۹٫

روشه، گی ، تغییرات اجتماعی ، ترجمه ی منصور وثوقی ، تهران ، نی ۱۳۶۸٫

زارع ، محمد رضا ، علل رشداسلام گرائی در ترکیه ، تهران، انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین اللملی ، ۱۳۸۲٫

سردارآبادی ، خلیل الله ، موانع تحقق توسعه سیاسی در دوره سلطنت رضاشاه ، تهران ، مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، تهران، ۱۳۷۸٫

سیف زاده ، حسین ،نظریه های مختلف درباره راههای گوناگون نوسازی ودگرگونی سیاسی ، تهران ، قومس ، ۱۳۷۵٫

قادری ،حاتم ،اندیشه های سیاسی در اسلام و ایران ،تهران ،سمت ،۱۳۷۹٫

قاضی ، نعمت الله ، علل سقوط حکومت رضاشاه ،تهران ، نشر آثار، چاپ اول،۱۳۷۲٫

شریفی ،علیرضا ، کشف حجاب ، نشریه خراسان ،۱۷|۱۰|۷۹٫

شمیم ، علی اصغر ، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران ، مدبر ،۱۳۷۵٫

صبوری ، منوچهر، ،جامعه شناسی سازمانها بوروکراسی مدرن ایران ، تهران ، انتشارات سخن، ۱۳۸۰٫

طلوعی ، محمود ، پدر و پسر ناگفته ها از زندکی و روزگار پهلوی ،تهران ،علم ،۱۳۷۴٫

عاقلی، باقر ، رضاشاه و قشون متحدالشکل ، تهران ،انتشارات نامک ، ۱۳۷۷٫

عباسی ، ابراهیم  ، دولت  پهلوی و توسعه اقتصادی تهران ،مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، ۱۳۸۳٫

فوزی تویسرکانی ، یحیی ، مذهب و مدرنیزاسیون در ایران ، تهران ،مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، ۱۳۸۰٫

فیاضی ، عماد الدین ، حاج عبدالکریم حائری ، تهران ،مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، چاپ اول ،۱۳۸۰٫

فیگارو ، آتاتورک  رهبر ترکیه  در گذشته و حال ، ترجمان سیاسی ، سال چهارم ، شماره اول .

کتانی، علی، اقلیتهای مسلمان در جهان امروز، ترجمه محمد حسین آریا ،تهران ،امیرکبیر ۱۳۸۳٫

کریمی، علیرضا ، رژیم و آزمون گیری از طلاب، تهران ، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۸٫

کوهستانی نژاد ، مسعود ، چالش مذهب و مدرنیسم  سیر اندیشه سیاسی مذهبی در ایران، تهران، انتشارات نی ،  ۱۳۸۱

کین راس ، لرد ، قرون عثمانی ، ترجمه ی پروانه ستاری ، تهران ، کهکشان ، ۱۳۷۳٫

کاتم ، ریچارد ، ناسیونالیزم در ایران ، ترجمه ی احمد تدین ، تهران ، انتشارات کویر، ۱۳۷۱٫

کاتوزیان،محمد علی(همایون)، اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا سقوط رضاشاه،ترجمه ی محمد رضا نفیسی، تهران ، پاپیروس ،۱۳۶۶٫

کشف حجاب تهاجم بنیادی به فرهنگ اسلامی ، جمهوری اسلامی ،۱۷|۱۰|۸۳٫

گاندره ،آتاتورک ، رهبر ترکیه د

پایان نامه ی بررسی و شبیه سازی راکتور سنتز متانول. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 70 صفحه

تاریخچه:

 مصریان باستان جهت مومیایی کردن ازمخلوطی استفاده می کردند که شامل متانول نیزبود،که آنرا از پیرولیز چوب به دست آورده بودند با این وجود متانول خالص برای اولین بار توسط رابرت بویل در 1661 جدا سازی شد، که او آنرا Spirit of box  نامید. زیرا در تهیه آن از چوب صندوق استفاده کرده بود که بعداً به Piroxilic Spirit  معروف شد. در سال 1834 ، شیمیدانان فرانسوی آقایانJean -Baptiste وEugene Peligot  عناصر تشکیل دهندة آنرا شناسایی کردند ،آنها همچنین لغت methylene را به شیمی آلی وارد کردند که واژه methu به معنای شراب واژه hyle به معنای چوب بود. سپس در سال 1840 واژه methyl  از آن مشتق شد و جهت توصیف Methyl Alcohol  استفاده شد. سپس این نام در سال 1892 به وسیله کنفرانس بین المللی نامگذاری مواد شیمیایی بهMethanol کوتاه شد.

در1923،دانشمند آلمانیMattias Pier که برای شرکتBASFکارمی کرد،  طرحی را جهت تولید متانول از گاز سنتز (مخلوطی از اکسیدهای کربن و هیدروژن که از زغال به دست می آمد و در سنتز آمونیاک نیز کاربرد دارد ) ارائه کرد. که در آن از کاتالیست روی- کرم استفاده می شد و شرایط سختی از نظر فشاری (1000 الی300  اتمسفر) و دما (بالای  ) داشت. تولید مدرن متانول هم اکنون توسط کاتالیست هایی که امکان استفاده از شرایط دمایی کمتر را دارند، ممکن است.

متانول ( متیل الکل ) به فرمول   یک مایع شفاف سفید رنگ شبیه آب است که در دمای معمولی بوی ملایم دارد . از زمان کشف آن در اواخر قرن هفدهم تاکنون مصرف آن رشد رو به فزونی داشته به طوری که اکنون با تولید سالانة‌  تن متریک رتبه 21 را در بین محصولات شیمیایی صنعتی داراست متانول گاها با عنوان الکل چوب یا ( برخی مواقع Wood Spirite ) نیز خوانده می شود که دلیل آن به تقریبا یک قرن تولید تجاری آن از خرده چوب بر می گردد به هر حال متانولی که از چوب تهیه شده باشد مواد آلوده کنندة‌ بیشتری ( مانند استیلن ،‌ اسید استیک ، الکل الیل ) دارد تا الکلهای صنعتی امروزی . 

برای سالهای متوالی مصرف کننده اصلی متانول تولیدی ، فرمالدئید با مصرف تقریبا نیمی از متانول تولید شده بود ولی در آینده از اهمیت آن کاسته می شود زیرا مصارف جدیدی از جمله تولید اسید استیک و MTBE (که جهت بهبود عدد اکتان بنزین به کار می رود ) در حال افزایش است . از طرفی استفاده از متانول به عنوان سوخت در شرایط ویژه قابل توجه خواهد بود .

فهرست مطالب:

فصل اول :متانول ،خواص و روشهای تولید

1-1-تاریخچه

1- 2- خصوصیات فیزیکی Physical properties

1-3-  واکنشهای شیمیایی

1-4- تولید صنعتی و فرآیند آن

1-5-ماده خام

1-5-1-گاز طبیعی

1-5-2-باقیمانده های نفتی

1-5-3-نفتا

1-5-4-ذغال سنگ

1-6-کاتالیست

1-7-تولید در مقیاس تجاری

1-8-واکنشهای جانبی

1-9-خالص سازی

1-10-کاربردهای متانول

1-10-1-1- تولید اسید استیک

1-10-1-2-کاربرد اسید استیک در صنایع

1-10-2-تولید وینیل استات

1-10-3-فرمالدئید

1-10-4-اتیلن گلیکول

1-10-5-متیل آمین

1-10-6-دی متیل اتر

1-10-7- ترکیبات کلرومتان

1-10-8-متیل ترشری بوتیل الکل(MTBE)

1-10-9-کاربرد متانول در مخلوط با بنزین

فصل دوم: سینتیک و مکانیسم واستوکیومتری

2-1-اصول واکنشهای کاتالیستی

2-1-1-مراحل مستقل در واکنشهای کاتالیستی

2-1-2-سینیتیک ومکانیسم واکنشهای کاتالیستی

2-1-3-اهمیت جذب سطحی در واکنشهای کاتالیستی هتروژن

2-1-4-بررسی سینتیکی

2-1-5-مکانیسم واکنشهای کاتالیستی هتروژن فاز گاز

2-1-5-1-مکانیسم Langmuir- Hinshelwood (1421 )

2-1-5-2-مکانیسم Eley –Rideal

2-2-ترمودینامیک و سینتیک سنتز فشار پائین متانول

2-1-1- مقدمه

2-1-2- استوکیومتری و ترمودینامیک

2-1-3- سینتیک و مکانیسم

Klier

Graff

Skrzypek

2-1-4- مکانیسم

فصل سوم: شبیه سازی واکنش کاتالیستی هتروژنی توسط Hysys

3-1- مدل سینتیکی

3-2-مراحل شبیه سازی رآکتور در Hysys

3-3--نتایج حاصله از شبیه سازی

منابع

منابع و مأخذ:

[1] Outhmer Encyclopedia

[2]Industrial Catalyst , Jens Hagen

[3] Thermodynamics and kinetics of low pressure methanol synthesis, Jerzy Skrzypek

[4]جزوه پتروشیمی شیراز راجع به متانول

[5] Hysys Documents

[6]Methanol Plant Technology,www.synetix.com

پایان نامه ی رشته تاریخ با موضوع فدک. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 135 صفحه

پایان نامه برای دریافت مدرک کارشناسی

گرایش: تاریخ عمومی جهان

چکیده:

فدک سرزمینی آباد در سراشیبی خیبر در شمال مدینه واقع شده و نیز  باغها و نخلستانهای فراوان داشت لازم به ذکر است ساکنان آن یهودی بودند.

 بعد از فتح خیبر در سال هفتم هجرت دستور فتح فدک بوسیلة جبرئیل، توسط شخص پیامبر و علی (ع) ابلاغ شد، که آن دو بزرگوار شبانه بدون جنگ وخونریزی این سرزمین را فتح نمودند.

طبق آیه صریح قرآن سرزمینهایی که بدون لشکرکشی فتح شود ملک خاص پیامبر اکرم (ص) است و هر تصمیمی که بخواهد می‌تواند دربارة آنها بگیرد.

پس از فتح فدک آیة «فآت ذالقربی حقه» (سورة اسراء آیه 26) نازل شد و جبرئیل از جانب خداوند عرضه داشت،‌فدک را به فاطمه عطا کن، لذا سندی به دست علی (ع) نوشته شد که خود حضرت و ام ایمن بر آن شهادت دادند . درآمد فدک را سالیانه از هفتاد هزار سکه تا صد و بیست هزار سکه نوشته‌اند. هر ساله حضرت به اندازة قوت خود برمی‌داشت و بقیه را بین فقرا تقسیم می‌کرد.

پس از رحلت رسول اکرم (ص) در نخستین روزهای خلافت، خلیفة اول،‌به استناد به حدیث جعلی مبنی بر اینکه پیامبران ارث باقی نمی‌گذارند و آنچه می‌ماند صدقه است و جانشین پیامبر هر طور صلاح بداند آن را در راه منافع ملی مصرف می‌کند، فدک را از ید دخت رسول خدا (ص) خارج ساخت.

در این رساله، با توجه به آیات و روایات علاوه بر اینکه اعمال مالکیت رسول خدا و دخت گرانقدرشان مورد بررسی قرار می‌گیرد، مناظرات، احتجاجات و اعترافات طرفین نزاع به همراه اهدافشان مورد مطالعه قرار گرفته است.

همچنین با بررسی حدیث ابوبکر و اشکالات وارد بر آن با توجه به استدلالهای قانونی حضرت در مورد فدک و مقایسة آن با قوانین حقوقی اسلام، رفع تصرف دخت رسول خدا (ص) از فدک از مصادیق غصب شناخته می‌شود.

با مراجعه به اسناد معتبر و موثق خطبة تاریخی حضرت زهرا (س) در مسجد پیامبر (ص) بعد از غصب فدک نشانگر روح بلند و اهداف عالیه‌ای است که حضرت در سایة فدک به دنبال آن بودند.

در فصل دیگر این رساله به سیر تاریخی فدک و چگونگی بر خورد خلفا به مقتضای سیاست و اوضاع آن روز با مسئلة فدک اشاره شده است و اینکه در طول چندین قرن و با روی کار آمدن هر یک از خلفا، مسئله استرداد فدک و غصب آن تکرار شده و این امر مؤید اهمیت ابعاد سیاسی و  اقتصادی فدک بوده است.

در فصل پایانی این رساله به زنده نگه داشتن ماجرای فدک و مظلومیت حضرت زهرا (س) توسط حضرات معصومین اشاره شده است.

تا به فدک به چشم یک مسأله تاریخی نگریسته نشود بلکه فدک به یک معنا ولایت مطلقه می‌باشد که بعد از پیامبر (ص) آن را از آل الله غصب کردند . لذا یکی از مظاهراحیا و بقای فدک، متون زیاراتی است که خطاب به ائمه معصومین بر زبان پیروان مکتب فاطمه جاری می‌شود.

به امید آنکه حق ذوالجلال، قیام قائم آل محمد را نزدیک فرماید تا با ظهورش مرهمی بر دل تفتیده خسته دلان و دلسوختگان و عاشقان اهل بیت باشد و منتقم خون مادرش و جلای قلوب مؤمین باشد.

مقدمه:

نگاهی گذرا به زندگانی حضرت زهرا (سلام ال… علیها)

اسم : فاطمه زهرا

لقب ها : بتول ، خیرالنساء ، راضیه ، مرضیه ، سیده ، محدثه ، طاهره ، مبارکه ، میمونه، معصومه ، صدیقه ، عذرا و …

کنیه ها : ام الائمه ، ام الحسنین، ام الخیره، ام المومنین ، ام‌الفضائل، ام ابیها

نام پدر: حضرت محمد بن عبداله (ص)

نام مادر: حضرت خدیجه بنت حویلد (س)

زمان تولد: 28 جمادی الثانی (روز جمعه ) سال پنجم بعثت

محل تولد : مکه معظمه خانه حضرت خدیجه (س)

عمر شریفش : هجده سال و هفتاد و پنج روز

زمان شهادت : 75 یا 95 روز بعد از رحلت پیامبر (ص)، سوم جمادی الثانی (13 جمادی الاول) سال یازدهم هجری، بین نماز مغرب و عشاء علت شهادت : ضربت در و غلاف شمشیر

محل دفن : خانه خود، بقیع، بین محراب و منبر پیامبر

فرزندان پسر: امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و محسن

فرزندان دختر : زینب کبری (س) –ام کلثوم (زینب صغری)

روز مخصوص زیارت ایشان: روزهای یکشنبه

آن حضرت در سن حدوداً 8 سالگی همراه حضرت علی (ع) به مدینه مهاجرت نمود و در سال دوم هجرت در آغاز ماه ذیحجه با علی (ع) ازدواج نمود.

السلام علیک یا فاطمه الزهرا یا بنت محمد یا قره عین الرسول یا سیدتنا و مولاتنا انا توجهنا و استشفعنا و توسلنا بک الی الله و قدمناک بین یدی حاجاتنا یا وجیه عندالله اشفعی لنا عندالله.

سلام بر تو باد ای فاطمه زهرا ای دخت پیامبر و ای نور چشم رسول مکرم ، ای سرور و ای رهبر گرانقدرمان، ما به توتوجه کرده و شفاعتت را چشم می داریم و به وسیله تو ای پاره تن نبی گرامی به خدای متعال پناه می بریم و حوائج خود را به تو عرضه می نمائیم. ای آنکس که در نزد خدا آبرومندی در پیش پروردگار از ما شفاعت نما.

سخنم را با این حدیث عمیق در شان حضرت زهرا (س) آغاز می کنم که امام صادق (ع) نقل کرد؛ جیرئیل بر پیامبر (ص) نازل شده و خطاب به پیامبر (ص) فرمود خداوند تبارک و تعالی فرموند :

«لولاک لما خلقت الا فلاک ، و لولا علی لما خلقتک ، و لولا فاطمه لما خلقتکما»

اگر تو نبودی ، موجودات را نمی آفریدم و اگر علی (ع) نبود تو را نمی آفریدم و اگر فاطمه (س) نبود شما دو نفر (پیامبر و علی ) را نمی آفریدم از حدیث فوق استفاده می شود که همه ارزشها و کمالاتی که در یک انسان به عنوان اشرف مخلوقات تصور می‌شود، در وجود مقدس حضرت زهرا (س) جلوه کرده است.

زنان گرچه در کل تاریخ تحقیر شده اند ، ولی هر چه تحقیر شده باشند زندگی درخشان زهرا (س) آبروی زن را آنچنان بالا برد و هویت عظیم زن را نشان داد که همه تحقیرها را جبران نمود.

بر همین اساس امام خمینی (ره) در یکی از گفتارهای خود فرمود: «حضرت زهرا (س) زنی است که فضائلش همطراز فضایل بی نهایت پیغمبر اکرم (ص) و خاندان عصمت و طهارت بود.

و نیز فرمود:

« تمامی ابعادی که برای زن و برای یک انسان متصور است در فاطمه (س) جلوه کرده است. 

در روایتی آمده : شخصی از امام صادق (ع) پرسید: معنی «حی علی خیر العمل » (برای بهترین عمل بشتابید) که در اذان گفته می شود، چیست ؟

امام صادق (ع) در پاسخ فرمود: خیر العمل برّ فاطمه و ولدها» «بهترین عمل ، نیکی به فاطمه (س) و فرزندان اوست‌»‌

بنابراین ، مقام ارجمند فاطمه (س) در اسلام، در سطحی است که مسلمانان ، هر شبانه روز چندین بار همدیگر را به پیوند نیک با مکتب فاطمه و فرزندان پاک او دعوت می کند و فرهنگ اذان و نماز با محبت و رابطه صحیح با فاطمه (س) و خاندانش آمیخته است.

در بررسی زندگی و رفتار عملی فاطمه (س) این باور وجود داشته که حیات فاطمه (س) معرفی کننده شیوه عملی اسلام و به صورت یک مکتب است، مکتبی که ان را وحی و هدایت عملی آن را شخص پیامبر و امیرالمومنین علی (ع) بر عهده و در تحت نظارت داشته اند در واقع فاطمه (س) خود قهرمان اجرای آن مکتب است.

آنچه را که فاطمه (س) آورده و اجرا کرده از جانب رب العالمین است که به صورت وحی بر رسول گرامی اسلام القاء شده و او هم آنها را بدون کمترین غفلت و اشتباهی به دخترش تعلیم کرده است. فاطمه (س) خود معصومه است، در کنار پدری معصوم تربیت شده و با همسری معصوم پیوند زناشویی بسته و فرزندانی معصوم و امام به جهان عرضه شده است.

پدرش رسولخدا و پیامبر خاتم (ص)، آورنده قرآن و پیام خداوند می باشد. دستورالعمل حیات سعادتمندانه بشر را تا روز واپسین در اساسنامه حیات به نام کتاب آورده ، میزانها و معیارهای حیات و رشد را به انسانها معرفی کرده و عملاً آنها را مورد آزمایش و اجرا و نمایش گذاشته است و برای اتمام حجت به انسانها آنها را با بینات همراه نموده است و 23 سال آئین اسلام را با جنبه الگئی خویش عرضه و تبلیغ کرده و راه و رسم عملی آن را به مردم آموخته است اما در آنچه که مربوط به حیات زنان است آئین اسلام را الگویی ضروری بود تا خدای را بر آن نیز حجتی باشد. در دوران دعوت پیامبر در مکه آن رسالت عظیم را خدیجه همسر گرامی با وفای رسول الله ایفا کرد و پس از رحلت او و مخصوصاً در مدینه فاطمه (س) دختر او عهده دار ایفای آن شد. گرچه زهرای اطهر می تواند الگوی هر زن و مردی باشد.

فاطمه (س) الگوی مکتب اسلام است. بانوئی که در دوران حیات کوتاهش مراحل مختلف دعوت و رسالت پیامبر (ص) را دیده و در خانه وحی رشد کرده و با شعاع وحی انس گرفته است. او در نقش های مختلفی که برای حیات زنان پدید می‌آید، روزگار گذراند و در هر عرصه ای نشان داده که زن چگونه باید باشد.

در مقام فرزندی الگویی راستین بود

همسری بود برای شوهرش علی (ع) که خود پیشوای شاهدان است.

مادری بود نمونه برای فرزندان و پرورش دهنده نسلی شهید.

مدیری بود برای کانون خانوادگی و درگرم نگه داشتن ان در منتهای کوشش و تلاش.

رهبری بود برای جامعه زنان و امر هدایت آنها را بر عهده داشت.

تیمارداری بود برای مردم و امت پدر، در عین رحمت و شفقت.

و بالاخره در جامه اسلامی زنی بود، عاقله، کامله، مومن، را ستین، مجاهد و مبارز، حق گوی و حق طلب، بردبار و صبور دارای حیات احساسی توام با تعقل در جریان زندگی علمی اسلام، دارای مشی خاص در سیاست، اقتصاد و مدیریت و تربیت، بت شکنی و هدایت و …. او به تایید دوست و دشمن، مورد عنایت پیامبر اکرم(ص) بوده ، سیده نساء العالمین خیر النساء، مایه فخر زنان، مجری کامل دستورات الهی و تابع خدا بود، همه حرکات و سکناتش درس‌آموز، راهگشاو دارای جبنه الگویی و در خود تبعیت و رعایت.

زندگانی حضرت زهرا(س) را به طور کلی می توان به دو بخش تقسیم کرد، بخش اول از میلاد پربرکت آن بانوی بزرگوار تا وفات سرور عالمین محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم) و بخش دوم از وفات پیامبر (ص) تا شهادت حضرت زهرا(س) که به عنوان حیات سیاسی آن حضرت مطرح می شود و ما به فراخور بحثمان (فدک) نگاهی به بخش دوم زندگی حضرت می افکنیم.

هر محقق اهل نظری در بررسی متون تاریخی و روایی مسلمین با این واقعیت آشنا می گردد که حوادث تلخ و ناگواری پس از رحلت پیامبر اسلام(ص) دامنگیر جامعه اسلامی شد و انحرافات گوناگونی شکل گرفت.

تمام نویسندگان و مورخان و سیره نویسان فرق اسلامی ، اعتراف کردند که بلافاصله پس از وفات رسولخدا (ص) مصیبت جانکاهی بر اهل بیت رسول گرامی اسلام باریدن گرفت.

و حقوق اجتماعی و سیاسی و اقتصادی حضرت زهرا (س) غصب گردید و دوباره ارزش های جاهلی زنده شد و حکومت الهی را با حکومت بشری و خود کامگی اشتباه گرفتند.

و صدها فرمان و رهنمود سیاسی رسول خدا(ص) در رابطه با امامت و حکومت امام علی (ع) آگاهانه، نادیده گرفته شد و هزاران روایت و احادیث پیامبر اسلام در رابطه با اهل بیت (ع) و یگانه دخترش حضرت زهرا (س) و امام علی (ع) را بدست فراموشی سپردند.

و حادثه عظیم 70 روز قبل از واقعه غدیر خم را انکار کردند و با تفسیر و اظهار نظرهای دروغین کنار گذاشتند.

و برای اولین بار تفسیرهای دروغین و دخالت دادن اغراض سیاسی و آراء شخصی در قرآن راه یافت که با افشاگری های لازم و استدلال های حضرت فاطمه (س) روبرو شدند چاره ای جز تسلیم و سپس اهانت کردن نداشتند در واقع برای اولین بار دفاع مقدس در برابر تهاجمات عقیدتی ، فکری سران سقیفه، از طرف اهل بیت (ع) و صدیقه طاهره (س) شکل گرفت.

و برای اولین بار، برای شکستن خط دفاعی اهل بیت (ع) سیلی زدن ها، آتش زدن‌ها، اهانت ها، شلاق زدنها ، تهدید کردن ها، مطرح شد.

و امت پیامبر اسلام به حرمت حریم فرزندانش تاختند.

بربوسه گاه رسول خدا، آن بازوان مقدس زهرا(س) شلاق نواختند.

به یکباره همه چیز دگرگون شد.

همه ارزشها واژگون گردید.

همه سفارش ها و وحی الهی انکارشد.

و فصل غم بار و خونینی در تاریخ امت اسلامی آغاز گردید.

فاطمه (س) برای زدودن این آثار تلاش و مبارزات پی گیری کرد.

مسئله غصب فدک یکی از مسائلی بود که به دنبال غصب خلافت از سوی غاصبین صورت گرفت.

مبارزه حضرت زهرا(س) برای باز پس گرفتن فدک سندی بر مظلومیت سیده زنان عالم است. تا جایی که هرگاه شیعه نام فدک را می شنود خاطراتی تلخ و دلخراش از یادش می گذرد. هیچ انسان منصفی نیست که قصه پر غصه فدک را بخواند و ناله های جانسوز دختر پیامبر را در میان جمعیت اوباش و بی خبر از خدا بشنود و دل به مظلومیت علی (ع) و اشک چشم کودکان معصومش نسوزاند و بر بانیان این واقعه از بن دل نفرین نفرستد که چگونه تحمل کردند. آنهاناله های غربت و فریاد کمک خواهی دختر رسول خدا را شنیدند و پاسخی نگفتند . او را دیدند که کودکانش را میان دستها و بازوان ورم کرده و مجروح خود گرفته، با پهلویی شکسته و صورتی نیلگون رو به سوی منزل دارد، اما هیچگونه عکس العملی نشان ندادند.

ولی زهرای اطهر از پای ننشست و به مبارزات خود تا آخرین لحظات عمر شریفش ادامه داد. امروزه شاهدیم که پس از چهارده قرن هنوز مسئله فدک بر زبان مسلمانان جریان دارد و نویسندگان زیادی پیرامون آن بحث و گفتگو نموده اند و در تاریخ اسلام موضوعی حساس و پرمغز است و بزرگترین نقطه حساسی که نویسندگان به آن تکیه دارند این است که تنها دختر پیامبر، زهرای اطهر گرداننده این موضوع می باشد.

حضرت امام جواد (ع) فرمود: خداوند در خاندان انبیاء کسانی را می گمارد که با توانایی علمی و نفوذ معنوی خویش مردم را از ضلالت و گمراهی به هدایت راهنمایی کنند و اینها پاسدارانی هستند که هر گونه آزار را در راه نگهبانی دین بر خود روا می دارند.

خدایا! به برکت وجود حضرت زهرا (س) پیروی از مکتب زهرا (س)، و خوشبختی در پرتو این مکتب را به ما عنایت فرما و نیز شفاعت آن حضرت را نصیبان گردان.

«معیار شیعه بودن»

یکی از پیروان اهل بیت درشهر مدینه همسرش را خدمت حضرت زهرا (س) فرستاد که بپرسد، آیا شوهرم از شیعیان شما است یا خیر؟

حضرت فرمود: اگر به آنچه ما به شما امر کردیم، عمل می‌کنی و از آنچه بر حذر داشتیم دوری می کنی ، تو از شیعیان ما هستی و الا هرگز

«بحار الانوار –ج 65- ص155»

فهرست مطالب:

چکیده

کلیات

مقدمه

بخش اول : موضوع فدک

فصل اول/ مشخصات فدک و ارزش مادی آن

فصل دوم / فتح فدک و اختصاص آن به رسول اکرم (ص) با توجه به آیات

فصل سوم/ واگذاری فدک به حضرت زهرا (س) و معیار بخشش آن

فصل چهارم/ تصرف حضرت زهرا (س) در فدک در زمان حیات پیامبر(ص)

بخش دوم: غصب فدک

فصل اول / مراحل غصب فدک

مناظرات حضرت زهرا (س) با ابوبکر

گفتار مستدل علی (ع) به ابوبکر و حوادث بعد از آن

نامة کوبندة علی (ع) به ابوبکر و واکنش ابوبکر

خلاصه‌‌ای از خطبة حضرت زهرا (س) و وقایع بعد از آن

ادامة‌مبارزه تا آخرین لحظات زندگی

فصل دوم / علل غصب فدک

فصل سوم / حدیث ابوبکر و اشکالات وارد بر آن

فصل چهارم / عمل ابوبکر برخلاف قوانین قضا و شهود

بخش سوم/ بررسی استدلالهای حضرت زهرا (س)

فصل اول / فدک اعطائی رسول ا... (ص)

فصل دوم / ادعای میراث

فصل سوم / سهم ذی القربی و خمس غنایم

بخش چهارم : خطبه‌های حضرت زهرا (س)

فصل اول . بیانات مقام معظم رهبری در مورد بلاغت و شیوایی خطبه حضرت زهرا در مسجد پیامبر (س)

فصل دوم: خطبه حضرت زهرا (س) در مسجد پیامبر (ص)

سناد خطبه

متن خطبه

فصل سوم / خطبه حضرت زهرا (س) برای زنان مهاجر و انصار

اسناد خطبه

متن خطبه

بخش پنجم: سرگذشت فدک در طول تاریخ

فصل اول / فدک در زمان خلفای سه گانه

فصل دوم / فدک در زمان بنی امیه

فصل سوم/ فدک در زمان بنی عباس

فصل چهارم/ موقعیت کنونی فدک

بخش ششم: اسرار پیگیری اهل بیت در مسئله فدک

فصل اول / علل پیگیری حضرت زهرا (س) در باز پس گیری فدک

فصل دوم / زنده نگه داشتن فدک و مظلومیت حضرت زهرا (س) توسط حضرات معصومین

فدک در نهج البلاغه علی

مرز فدک – مرز اسلام

خبر مظلومیت حضرت زهرا (س) به پیامبر در شب معراج

فصل سوم / مظاهر احیاء و بقای نام فدک در متون زیارات معصومین

نتیجه

پیشنهاد

خلاصه

پایان نامه ی بررسی مردم شناسی طرح ها و نقوش لباس ها و بافته های ساسانی. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 100 صفحه

جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی

مقدمه:

سرزمین ایران از دیرباز به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و همچنین مهاجرت یا حملات اقوام و ملل دیگر به آن و نیز رسوخ فرهنگ ایرانی و آمیزش آن با فرهنگ سرزمینهای مجاور و ظهور نمونه های فرهنگی جدیدتر، خود بستر لازم و مناسبی برای مطالعه و بررسی فراهم کرده است. البته از آنجا که بسیاری از مورخان بیشتر تلاش خود را صرف ضبط وقایع و حوادث سیاسی- حکومتی و ذکر نبردها و مانند آن کرده اند کمتر به پدیده های مربوط به حیات فرهنگی پرداخته اند.

یکی از دیداری ترین و در عین حال زنده ترین نمونه های حیات فرهنگی یک جامعه، پوشاک و نوع لباس مردم آن جامعه است. آشنایی با تاریخ لباس و پوشاک ایرانیان، نه تنها اطلاعاتی در خصوص ظاهر مردمانی که در ادوار مختلف تاریخی زندگی می کرده اند در اختیارمان می گذارد ، بلکه ما را با انواع سلیقه ها، نوع دوخت و رنگ ، مدلهای مختلف لباس، بافت انواع پارچه ها، صادرات و واردات پوشاک، تأثیر پذیری و تقلید از لباس مردمان نواحی دیگر، اختصاص پوشاکی خاص به گروه یا طبقه ای اجتماعیآشنا می سازد و همچنین دربارة چگونگی روند و تکامل انواع پوشش ها، اطلاعات مفید و جالب توجهی ارائه می نماید.

در بخش بالا شاه سوار بر اسب خود را‌ آماده شکار می شود و زنی چتری را بلای سر او نگه داشته است. پشت سر شاه زنانی صف شکیده اند که بعضی مشغول نواختن آلات موسیقی هستند. در سمت مقابل بر روی سکوئی که از زمین ارتفاع دارد عده ای از رامشگرن نشسته اند که بعضی ها چنگ می نوازند و برخی به کف زدن مشغولند. در پائین این صحنه در مرکز نقش، شاه سوار بر اسب و کمان بر دست تاختن در تعقیب گوزن ها است و در پائین این شمارگاه، تصویر شاه را در حالی که تیردان بدست گرفته و از شکار مراجعت می کند، نشان می دهد. در طرف چپ تعدادی شتر مشغول حمل گوزن هائی که شکار شده اند هستند.

این نقش بر جسته یک وضع استثنائی دارد، چه سازنده آن سعی نموده که حالات مختلف را در یک صحنه مجسم سازد و در حقیقت می توان آنرا یک نقاشی فرض نمود که بر روی سنگ حجاری شده است.

د:اهمیت حجاری های طاق بستان در شناخت نقوش و طرح های پارچه های ساسانی

نظر به اهمیت مجموعه حجارهای موجود در طاق بستان و بخصوص حجاری های طاق بزرگ و نقوش آنها تاکنون مطالب فراوانی توسط پژوهشگران گوناگون نوشته شده است.

آقای سامی در وجه تسمیه آن می نویسد: تا کنون نام های بسیاری درباره این محل ذکر شده است. از جمله طاق وسطام، طاق وسطان، طاق وسان، طاق بستان، طاق بغستان، طاق بیستون و اکراد و پاره ای از مردم آن نواحی طاق و سان و طاق بسان می گویند و چون بلوکی در آن نزدیکی است بنام بلوک و سطان و این طاق جزو آن بلوک قرار گرفته دور نیست که بهمین علت آنجا را طاق وسطان و بتدریج طاق بستان نامیده اند.

از تاریخ نویسان بعد از اسلام مانند ابن حوقل، ابن خردادبه، استخری، یاقوت حموی، حمداله مستوفی، سید عبدالطیف شوشتری مولف تحفه العالم، حاج زین العابدین شیروانی مولف بستان السیاحه درباره این طاق و حجارهای آن در کتابهای خود اشاراتی کرده اند که از میان نوشته یاقوت از سفرنامه مسعود بن مهلهل نقل می شود: در یک فرسخی شهر قرمیسین (معرب کرمانشاهان) در آن صورت صورت شبدیز و مردی که بر آن سوار است در سنگ ساخته اندو این سوار کلاهخودی بر سر و زرهی بر تن د ارد، و زره را حجار بقدری خوب ساخته است که گوئی زره واقعی و متحرک است. تصویر سوار متعلق به پرویز و اسبش شبدیز است که در تمام روی زمین هیچ مانند و نظیری بر این متصور نتوان یافت. و در آن طاق که این صورت و رسم حجاری شده تصاویر دیگری از مردمان و زنان و پیادگان و سواران یافت می شود. در برابر تصویر پرویز شخصی یافت می شود که کلاهی مخروطی شکل و کمربندی بسته و بیلی در دست دارد. مانند اینکه زمین را حفر می کند  چنان می نماید که آب از زیر پایش جاری است.

یاقوت بعد از دکر این قسمت به قول احمد بن محمد همدانی باز می نویسد: از عجائب قومیسین که در عداد عجائب دنیا معدود است، صورت شبدیز می باشد که در قریه خاتان رسم شده و سازنده آن قنطوس

بیان مسئله:

بافتن و دوختن تن پوش از جمله نیازهای نخستین بشر بوده است ولی این که در چه زمانی تن پوش گیاهی و سود جستن از پوست نباتات و حیوانات برای پوشش بدن به صورت تن وپش پارچه ای در آمده و بشر به فراگرفتن فن بافندگی شده است به درستی روشن نیست.

گونه های لباس مادها، هخامنشیان و ساسانیان که در نقش های تخت جمشید و کرانه های دیگر دیده شده، این گفتار آشکار می گردد که صنعت پارچه بافی در ایران باستان راه های یپشرفت خود را می پیموده به گونه ای که اندک اندک به گوناگونی رنگ ها و گونه های بافت پارچه افزوده شده.

در روزگار ساسانیان صنعت پارچه بافی در زمینه ساخت پارچه های زربغت و قلابدوزی باید ژه های بسیار خوب و شایان نگرش، پیشرفت بسیاری نمود. در واقع این تحقیق نقش طبقات اجتماعی و به طبع مشاغل و وظایف وابسته به آن ها را در شکل دهی به پوشاک،چنان که لباس جنگجویان، درباریان، روحانیان و پیشه وران از شرایط خاص وضع طبقاتی آنها تأثیر می گرفته است را نشان می دهد.

هدف:

هدف از این تحقیق بررسی مردم شناختی طرح ها و نقوش لباسها و بافته های ساسانی است. و هر جقدر که اطلاعات ما درباره سایر جنبه های یک تمدن کم  باشد وقتی به فن بافندگی پیچیده و بی شمار توام با مهارتی برخوردار می کنیم می توانیم استنباط کنیم که جامعه مورد بحث سخت پر مشغله و سطح زندگی آن بسیار پیشرفته بوده است و هنگامی که روش های فنی این صنعت از یک جا به جای دیگر منتقل می شود می توانیم نتیجه بگیریم که سایر کارهای فنی و هنری و احتمالاً عقاید اقتصادی، سیاسی و معنوی نیز در همان جهت سیر کرده است.

صنعت و هنر بافندگی ایران پس از تجربه ای طولانی سرانجام با حکومت ملی ایران دوره ساسانی و با اقتدار و همت پادشاهان اوایل دوره ساسانی چون اردشیر و شاپورها به بار می نشیند و طرح ها، رنگ ها و نقش های ملی ایران بر بستر بافته ها نیز جان می گیرد. و بافته های دوره ساسانی به مظهری از ذوق و اندیشه ایرانی تبدیل می شود و رشدآن متناسب و هماهنگ با جریانات سیاسی و فرهنگی و اقتصادی به حرکت خود ادامه می دهد.

سیر تحول اندیشه های مردم ایران در دوره ساسانی تنها از طریق آرمانهای سیاسی و دینی آن ها دانسته نمی شود بلکه از طرح ها و نقوش پوشاک آنها نیز می تواند به فهم بهتر آرمانهای آنان کمک  کند. آنگاه که اطلاعات ما بدلیل کمبود مواد شناسی درباره جنبه های مختلف تمدن مردم کم باشد با نگاه به فن بافندگی، طرح ها و نقوش پیچیده آنها که با مهارتی خاص همراه است می توان استنباط کرد که جامعه عصر ساسانی بسیار پر مشغله بوده و مردم از سطح زندگی پیشرفته ای برخودار بوده اند.

طرح ها و نقوش بافته های ساسانی فوق العاده زیبا و پرجلوه بوده و همین ویژگی سبب شهرت آن شده است.

فهرست مطالب:

مقدمه

پیشگفتار

بیان مسئله

هدف

فصل اول

معرفی حجاری های طاق بستان و اهمیت آن در شناخت نقوش و طرحهای پارچه های ساسانی

1-معرفی و شرح صحنه های حجاری های طاق بستان

الف نقش اردشیر دوم

ب نقش شاپور دوم و سوم

ج نقش های طاق بزرگ ( اعطای منصب خسرو پرویز، خسرو سوار بر اسب، شکار گراز و گوزن)

بخش 2- طرح و نقش جامه ها در صحنه شکار

الف- معرفی گروهها و لباس هر گروه در صحنه شکار گراز (طبق جدول شماره 1)

ب- لباس سردسته های رم دهنده فیل سوار

ج- لباس رقاصان ایستاده در قایق

د- لباس زنان نوازنده قایق CIو CII

ه- لباس خدمه قایق شاه( قایق DI و DII)

و- تزئینات جزئی لباسها

ز- البسه سایر افراد صحنه شکار گراز

بخش 3- طبقه بندی نقوش روی لباسها

الف- نقوش گیاهی

1-نقش گل از پهلو

2-نقش گل با چهار گلبرگ قلبی شکل

3-نقش گل چهار پر

4-نقوش گل هشت پر

5-نقوش گل پر پر

6-ردیف گل چهار پر با دایره مرکزی

7-ردیف قلبی شکل

8-ردیف چهار برگی

9-ردیف گل چهار برگ بدون دایره مرکزی

10-پیچک های گل

11-ردیف گلبرگ قلبی شکل با دو برگ

ب- نقوش حیوانی

1-نقش پرنده

2-نقش گوسفند

3-نقش سرگراز

4-نقش سیمرغ

ج- سایر نقوش

1-دوایر متوالی یا پنج نقطه

2-هلال و دوایر متوالی

1-2-نقش نقاط کوچک کروی

2-2-نقش موج

بخش 4

پوشاک زنان ایران از آغاز تا امروز

پوشاک بانوان ایران در دورة ساسانی ها

فصل دوم

طرح و نقش پارچه های ساسانی در نقاشی های دیواری ماوراء

النهر

1-طرح و نقش پارچه در نقاشی های دیواری محوطه افراسیاب

2-طرح و نقش پارچه در نقاشی های دیواری بالا لیک تپه

3-نقش پارچه در نقاشی های دیواری ورخشا

فصل سوم

معرفی و طبقه بندی پارچه های ساسانی بر اساس نقوش آنها

1-نقش حیوانی

1-پارچه با نقش قوچ

2-پارچه با نقش قوچ

3-قسمتی از یک پارچه با نقش قوچ

4-قسمتی از یک پارچه با نقش بز

5-پارچه با نقش اسب

6-پارچه با نقش اسب بالدار

7-پارچه با نقش سر گراز

8-پارچه با نقش شیران متقابل

9-پارچه با نقش خروس

10-پارچه با نقش طاووس

11-پارچه با نقش پرنده و درخت زندگی

12-پارچه با نقش عقاب های متقارن

پارچه با نقش پرنده و گل (نخل) تصویر شماره 142

نقوش گیاهی

1-پارچه با نقش درخت ( طرح بازسازی)

2-پارچه با نقوش گیاهی و هندسی

3-پارچه با نقش قلبی شکل

4-قسمتی از یک پارچه با نقش لوزی و مروارید

بخش سوم

سایر نقوش

1-پارچه با نقش انسان، جانور و گیاه

2-پارچه ژاپنی با نقش شکار و گیاه

فصل چهارم

بازسازی رنگ طرح ها و نقوش لباس شخصیت های صحنه شکار گراز

1-رنگ های مورد علاقه ایرانیان از آغاز تا پایان دوره ساسانی

2-معرفی و طبقه بندی رنگ های دوره ساسانی

3-انتخاب رنگ و روش بازسازی

نتیجه گیری

منابع 

منابع و مأخذ:

1 . ایران در زمان ساسانیان                         مولف:آرتور کریستین سن

2. ایران از آغاز تا اسلام                            مولف:ر.گیرشمن

3.تاریخ تمدن ایران ساسانی                         مولف:دکتر سعید نفیسی

4.تاریخ روزگاران ما                                مولف:عبداحسین زرین کوب

5.طرح ها ونقوش لباسهاو

بافته های ساسانی                                    مولف:محمدرضاریاضی

6.طاق بستان                                         مولف:علی حاکمی

پایان نامه ی تاریخ تحلیلی چهارمین دوره مجلس شورای ملی. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 160 صفحه

پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد «M.A»

گرایش: ایران دوره اسلامی

چکیده:

بعد از صدور فرمان مشروطیت و دموکراتیک شدن سیستم اداره مملکت، مجلس به عنوان مهم‌ترین دستاورد جنبش مشروطیت، کانون توجه بسیاری قرار گرفت. با شکل‌گیری مجلس، حکومت مطلقه حاکمان جای خود را به حکومت قانونمند و مردم بر مردم داد. بنابراین مجلس می‌بایست در این راستا نقش بسزایی را ایفا نماید.

پژوهش حاضر به بررسی چهارمین دوره مجلس شورای ملی (1302-1300هـ.ش/ 1341ـ1339هـ.ق)، به عنوان یکی از مهم‌ترین ادوار قانونگذاری عصر مشروطیت پرداخته است. در حالی که مجلس اول تا سوم هرکدام به دلایلی خاص، تا آخر دوره قانونی خود دوام نیافتند، مجلس چهارم به عنوان اولین مجلس تاریخ مشروطیت محسوب می‌شود که تا پایان دوره قانونی خود دوام یافت و قوانین مهمی را نیز به تصویب رسانید. نکته قابل توجه این که این مجلس بعد از فترت طولانی و بی‌سابقه، گشایش یافت که بر اهمیت موضوع می‌افزاید.

این پژوهش بر آن است که با روش تحلیل تاریخی، روند شکل‌گیری و عمر دو ساله مجلس چهارم را مورد بررسی قرار دهد. پژوهش در دو مقطع تاریخی مهم مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد. مقطع نخست، قبل از گشایش مجلس است که به بررسی و تحلیل اوضاع انتخابات این دوره می‌پردازد. در مقطع دوم، اوضاع کلی مجلس که شامل وضعیت فراکسیون‌ها، مهم‌ترین مصوبات، برخورد مجلس و دولت، بازتاب تحولات سیاسی کشور در مجلس و شورش‌های همزمان با آن می‌شود مورد بررسی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که پژوهش حاضر به مسایلی چون دولت، رویدادهای جاری و قیام‌های همزمان از منظر مجلس نگریسته است.

واژه‌های کلیدی: مشروطیت، مجلس شورای ملی، انتخابات، فراکسیون، لایحه، طرح قانونی، قانون و.‌..

موضوع پژوهش:

با صدور فرمان مشروطیت، ساختار حکومت از قدرت مطلقه به حکومت دموکراتیک و مشارکت سیاسی مردم در اداره مملکت تغییر یافت. قطعاً در این میان مجلس شورای ملی به عنوان یکی از ارکان مشروطیت و نظام جدید سیاسی از اهمیت بسیاری برخوردار بود. هرچند مجلس همواره با مشکلات بسیاری مواجه شد که به ناپایداری عمر این نهاد انجامید، ولیکن این مسأله از اهمیت موضوع نمی‌کاهد. به طوری که مشروطه‌خواهان تلاش بسیاری برای باز نگه‌داشتن مجلس و جلوگیری از دوره‌های فترت به عمل می‌آورند. این موضوع در مجلس چهارم شکل ملموس‌تری به خود می‌گیرد، زیرا این مجلس بعد از فترتی بی‌سابقه گشایش یافت. بنابراین مجلس شورای ملی همواره از اهمیت بسیار بالایی برخودار بوده است. در این پژوهش تلاش شده است که چهارمین دوره قانونگذاری مشروطیت با تکیه بر مسایل مختلف مرتبط با مجلس

مورد ارزیابی قرار گیرد.

فهرست مطالب:

موضوع پژوهش

سابقه و ضرورت انجام تحقیق

محدوده پژوهش

اهمیت موضوع

نوع و روش انجام تحقیق

سازماندهی تحقیق

نقد و بررسی مهم‌ترین منابع و مآخذ

مقدمه

فصل اول:

بررسی نحوه اجرای انتخابات و مقدمات افتتاح مجلس چهارم شورای ملی:

1ـ چهارچوب حقوقی انتخابات مجلس شورای ملی در دوره چهارم

2ـ برگزاری انتخابات مجلس چهارم شورای ملی:

الف: دولت دوم وثوق‌الدوله و انجام بخشی از انتخابات مجلس چهارم

ب: مشیرالدوله و روند پی‌گیری انتخابات مجلس چهارم

ج: مسأله افتتاح مجلس از دولت مشیرالدوله تادولت قوام‌السلطنه

3ـ احزاب و انتخابات مجلس چهارم

4ـ مقدمات افتتاح مجلس چهارم شورای ملی

5ـ کیفیت برگزاری انتخابات و شکایات مرتبط با آن

6ـ طرح و بررسی اعتبارنامه‌های نمایندگان مجلس چهارم شورای ملی

فصل دوم:

ساختار مجلس چهارم شورای ملی

1ـ نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی

الف ـ اولین نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی (مصوبه 29 شعبان 1324هـ.ش)

ب ـ دومین نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی (مصوبه 26 ذیحجه 1327 هـ.ق)

ج ـ مجالس سوم و چهارم شورای ملی؛ تلاش برای اصلاح نظام‌نامه

2ـ تشکیل هیئت رئیسه مجلس چهارم شورای ملی

3ـ تشکیل کمیسیون‌های مجلس چهارم شورای ملی

الف ـ کمیسیون رسیدگی به عملیات زمامداران دوره فترت

ب ـ کمسیون اصلاح قانون انتخابات

4ـ روند شکل‌گیری و فعالیت احزاب از مجلس اول تا مجلس سوم شورای ملی  (1333-1324هـ.ق/1294-1285هـ.ق)

5ـ مجلس چهارم شورای ملی: روند شکل‌گیری و فعالیت احزاب

الف: حزب اصلاح‌طلب

ب: حزب سوسیالیست

ج: مجلس چهارم شورای ملی و احزاب فرعی

د: احزاب از دیدگاه نمایندگان مجلس چهارم شورای ملی

6ـ مجلس چهارم شورای ملی و مهم‌ترین مصوبات:

الف ـ مجلس چهارم و لایحه نفت

ب ـ مجلس چهارم و قانون بودجه

ج ـ قانون استخدام مستشاران مالیه

1-ج) قانون استخدام دکتر میلسپو (Millspough)، رئیس کل مالیه ایران

2-ج) قانون استخدام هشت نفر متخصص مالیه تبعه دولت آمریکا

3-ج) قانون استخدام مسیولامبرمولیتر (Lumber Moliter) به سمت کل گمرکات ایران

4-ج) قانون استخدام مسترگلامان (M.Gelaman) آمریکایی جهت اداره کردن بانک ملی ایران

فصل سوم:

مجلس و دولت

1ـ کابینه اول قوام‌السلطنه

2ـ کابینه مشیرالدوله

3ـ کابینه دوم قوام‌السلطنه

4ـ کابینه مستوفی الممالک

فصل چهارم:

بازتاب تحولات سیاسی در مجلس

1ـ مجلس چهارم؛ ظهور و قدرت‌گیری رضاخان

2ـ مجلس چهارم، شورش آشوب و جنبش‌های سیاسی همزمان

3ـ مجلس چهارم و بررسی دیدگاههای مختلف پیرامون آن

نتیجه‌گیری

منابع و مآخذ

منابع و مأخذ:

الف. اسناد:

1-    اسناد منتشره نشده:

1-1)   اسناد موزه و مجلس شورای اسلامی

2-1)   سازمان اسناد ملی

3-1)   موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران

2-   اسناد منتشر شده:

4-         اسناد روحانیت و مجلس، به کوشش منصوره تدین‌پور، زیرنظر غلامرضا فدایی عراقی، انتشارات کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی، چاپ اول، تهران، 1375.

5-         انتخابات زنجان در مجلس چهارم؛ رساله‌ای منتشر نشده از علامه دهخدا، به کوشش علی‌آل داوود،‌ادبیات تربیت معلم، دوره جدید، سال 2، شماره 8-6، 1368.

6-         قباله تاریخ، به کوشش ایرج افشار، انتشارات طلایه، چاپ اول، تهران، 1368.

7-         مجموعه مصوبات ادوار اول و دوم قانونگذاری مجلس شورای ملی، اداره قوانین و مطبوعات مجلس شورای ملی، 1318.

8-         مجموعه مصوبات ادوار سوم و چهارم قانونگذاری مجلس شورای ملی، اداره قوانین و مطبوعات مجلس شورای ملی، 1319.

9-         مجموعه مکاتبات، اسناد خاطرات و آثار فیروز میرزا فرمانفرما (نصرت‌الدوله)، به کوشش منصوره اتحادیه، سیروس سعدوندیان، نشر تاریخ ایران، چاپ اول، تهران، 1369.

10-       مخابرات استرآباد؛ گزارش‌های حسینقلی مقصودلو، وکیل‌الدوله، به کوشش ایرج افشار، محمد رسول دریاگشت، نشر تاریخ ایران، چاپ اول، تهران، 1363.

11-       مدرس و مجلس؛ نامه‌ها و اسناد، مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی، چاپ اول، 1373.

12-       مستشارالدوله، صادق؛ خاطرات و اسناد (مجموعه سوم، راپرت‌های پلیس مخفی از شایعات شهری سالهای 1333 و 1235 قمری)، به کوشش ایرج افشار، انتشارات طلایه، چاپ اول، 1367.

13-       معاصر، حسن؛ تاریخ استقرار مشروطیت در ایران (مستفرجه از روی اسناد محرمانه وزارت امور خارجه انگلستان)، انتشارات ابن‌سینا، بی‌جا، بی‌تا.

ب. روزنامه‌ها:

14-       ایران

15-       رعد

16-       شفق سرخ

17-       نوبهار

18-       نهضت شرق

ج ـ متون تاریخی:

19-       دولت‌آبادی، یحیی؛ حیات یحیی، انتشارات عطار و فردوسی، تهران، 1362.

20-       کرمانی، ناظم‌الاسلام؛ تاریخ بیداری ایرانیان، به کوشش علی‌اکبر سعیدی سیرجانی، مؤسسه انتشارات آگاه و انتشارات نوین، چاپ چهارم، تهران 1362.

21-       کسروی، احمد؛ تاریخ مشروطه ایران، انتشارات امیرکبیر، چاپ نوزدهم، تهران، 1378.

22-       کسروی، احمد؛ تاریخ هجده ساله آذربایجان، انتشارات امیرکبیر، چاپ دوازدهم، تهران، 1378.

23-       مختصر تاریخ مجلس ملی ایران، انتشارات اداره روزنامه کاوه، برلین، شماره 5، 1337.

24-       مذاکرات مجلس چهارم شورای ملی، اداره روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران، 1333ش/

25-       مذاکرات مجلس دوم شورای ملی، ضمیمه روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران، چاپخانه مجلس، 1325.

26-       مذاکرات مجلس سوم شورای ملی، روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران، 1327.

27-       معارضین انتخابات کرمانشاهان، مطبعه تهران، تهران، اول اسد 1300 مطابق 18 ذیقعده 1339.

28-       ملک‌زاده، مهدی؛ تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، انتشارات علمی، چاپ دوم، تهران، 1363.

29-       هدایت (مخبرالسلطنه)، مهدیقلی؛ طلوع مشروطیت، به کوشش امیراسماعیلی، انتشارات جام، 1363.

30-       هدایت، مهدیقلی؛ گزارش ایران قاجاریه و مشرویت، نشر نقره، چاپ سوم، تهران، 1363.

د ـ خاطرات:

31-       خاطرات احتشام‌السلطنه، به کوشش سیدمحمد مهدی موسوی، انتشارات زوار، چاپ دوم، 1368.

32-       اردلان، امان‌الله؛ خاطرات حاج عزالممالک اردلان، زندگی در دوران شش پادشاه، تنظیم و تحشیه باقر عاقلی، نشر نامک، چاپ اول، 1372.

33-       ارباب کیخسرو، شاهرخ (خاطرات)؛ به کوشش شاهرخ شاهرخ وراشناراتیر، ترجمه غلامحسین میرزا صالح، انتشارات مازیار، تهران، 1382.

34-       اعظام قدسی (اعظام الوزراره)، حسن؛ خاطرات من یا روشن شدن تاریخ صد ساله ایران، انتشارات ابوریحان، چاپ اول، 1349.

35-       انتظام، نصرالله؛ (خاطرات) شهریور 1320 از دیدگاه دربار، اسناد ملی ایران، به کوشش محمدرضا عباسی و بهروز طیرانی، دفتر انتشارات و پژوهشی، چاپ شقایق، چاپ دوم، 1371.

36-       بختیاری، سردار اسعد (خاطرات) نوشته جعفرقلی‌خان امیربهادر، به کوشش ایرج افشار، انتشارات اساطیر، چاپ اول، 1372.

37-       بزرگ امید، ابوالحسن؛ از ماست که برماست (محتوی خاطرات و مشاهدات بزرگ امید)، انتشارات پیروز، بی‌جا، 1325.

38-       بهرامی، عبدالله؛ خاطرات عبدالله بهرامی از آخر سلطنت ناصرالدین شاه تا اول کودتا، انتشارات علمی، چاپ اول، 1363.

39-       دولت‌آبادی، علی محمد (خاطرات)؛ انتشارات فردوس و انتشارات ایران و اسلام، چاپ اول، تهران، 1362.

40-       سپهر، احمدعلی؛ ایران در جنگ بزرگ، انتشارات بانک ملی ایران، تهران، 1336.

41-       سپهر، احمدعلی؛ خاطرات مورخ‌الدوله سپهر، به کوشش احمد سمیعی، نشر نامک، چاپ اول، 1374.

42-       سیف پورفاطمی؛ آئینه عبرت به کوشش علی دهباشی، انتشارات شهاب ثاقب و انتشارات سخن، چاپ اول، 1378.

43-       عبده، جلال؛ چهل سال در صحنه قضایی، سیاسی، دیپلماسی ایران و جهان، ویرایش و تنظیم از مجید تفرشی، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ اول، 1368.

44-       فرخ (معتصم‌السلطنه)، سید مهدی؛ خاطرات سیاسی، سازمان انتشارات جاویدان، بی‌جا، بی‌تا.

45-       قهرمان میرزا (سالور)، روزنامه خاطرات عین‌السلطنه، به کوشش مسعود سالور، ایرج افشار، انتشارات اساطیر، چاپ اول، تهران، 1379.

46-       کحال‌زاده، ابوالقاسم (خاطرات)، به کوشش مرتضی کامران، نشر فرهنگ، چاپ اول، بی‌جا، 1363.

47-       کمره‌ای، سیدمحمد؛ روزنامه خاطرات، به کوشش محمدجواد مرادی‌نیا، انتشارات شیراز، تهران، چاپ اول، 1382.

48-       مستوفی، عبدالله؛ شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه، چاپ تهران مصور، تهران، 1343.

49-       میلسپو (Millspough)، آرتور؛ مأموریت آمریکائیها در ایران، ترجمه دکتر حسین ابوترابیان، انتشارات پیام، بی‌جا، بی‌تا.

50-       هدایت، مهدیقلی؛ خاطرات و خطرات گوشه‌ای از تاریخ شش پادشاه و گوشه‌ای از دوره زندگی من، انتشارات کتابفروشی زوار، تهران، چاپ دوم، 1344.

ذ ـ مطالعات و تحقیقات:

51-       آبراهامیان، یرواند؛ ایران بین دو انقلاب  (درآمدی بر جامعه‌شناسی ایران معاصر)، ترجمه گل‌محمدی و محمد ابراهیم فتحی، تهران، نشر نی، 1377.

52-       آدمیت، فریدون؛ فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران، انتشارات پیام، چاپ دوم، تهران، 1369.

53-       آدمیت، فریدون، مجلس اول و بحران آزادی، انتشارات روشنگران، چاپ سوم، بی‌جا، بی‌تا،

54-       آذری، علی؛ قیام کلنل محمدتقی خان پسیان در خراسان، بنگاه مطبوعات صفی علیشاه، چاپ مروی، چاپ هشتم، 1368.

55-       آوری، پیتر، (Peter Avery)، تاریخ معاصر ایران، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، تهران، چاپ دوم، 1369.

56-       اتحادیه، منصوره؛ احزاب سیاسی در مجلس سوم، نشر تاریخ ایران، چاپ اول، تهران، 1371.

57-       اتحادیه، منصوره؛ پیدایش و تحول احزاب سیاسی مشروطیت در دوره اول و دوم مجلس شورای ملی، تهران، نشر گستره، 1361.

58-       اتحادیه، منصوره، مجلس و انتخابات از مشروطه تا پایان قاجاریه، نشر تاریخ ایران، چاپ اول، 1375.

59-       اتحادیه، منصوره؛ مرامنامه‌ها و نظام‌نامه‌های احزاب سیاسی ایران در دومین دوره مجلس شورای ملی، نشر تاریخ ایران، چاپ اول، تهران، 1361.

60-       باستانی پاریزی، محمدابراهیم، تلاش آزادی، انتشارات نوین، چاپ چهارم، 2536.

61-       بهار، محمدتقی (ملک‌الشعراء)؛ تاریخ مختصر احزاب سیاسی، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ ششم، تهران، 1380.

62-       بهنود، مسعود؛ دولتهای ایران از سوم اسفند 1299 تا 22 بهمن 1357، انتشارات جاویدان، چاپ پنجم، بی‌جا، 1370.

63-       پورشالچی، محمد؛ میوه‌های دار، تاریخ جنبش‌های مردمی و مذهبی ملت ایران در قرن حاضر، عصر قاجار (1923-1890)، ترجمه محمود پورشالچی، انتشارات زرین، چاپ اول، 1376.

64-       تبریزنیا، حسین؛ علل ناپایداری احزاب سیاسی در ایران، با مقدمه علی باقری، مرکز نشر بین‌الملل، چاپ اول، 1371.

65-       ترتبی سنجابی، محمود؛ قربانیان باور و احزاب سیاسی ایران، انتشارات آسیا، چاپ اول، بی‌جا، 1375.

66-       جودت، حسین؛ از صدر مشروطیت تا انقلاب سفید، تاریخچه فرّ دموکرات و جمعیت عامیون ایران، چاپخانه درخشان، بی‌جا، 1348.

67-       ذاکر حسین، عبدالکریم؛ ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطیت، نشر علم، چاپ اول، 1377.

68-       راوندی، مرتضی؛ سیر قانون و دادگستری در ایران، نشر چشمه و کتابسرای بابل، چاپ اول، (تهران، بابل)، 1368.

69-       رایین، اسماعیل؛ انجمن‌های سری در انقلاب مشروطیت ایران، چاپخانه تهران مصور، 1345.

70-       زمانی، صفر؛ تاریخچه احزاب و حزب دموکرات، نشر واژه آرا، چاپ اول، تهران، 1379.

71-       ساغررانی، لطف‌الله؛ فهرست اسامی و مشخصات نمایندگان 24 دوره مجلس شورای ملی، دفتر انتخابات وزارت کشور، نشریه شماره 5، 1368.

72-       سایلی کرده ده، مجید؛ سیر تحول قوانین انتخابات در ایران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، تهران، 1378.

73-       سفری، محمدعلی؛ مشروطه‌سازان، نشر علم، چاپ اول، 1370.

74-       سیری در 24 دوره قانونگذاری مجلس شورای ملی و دولتهای همزمان با آن، دفتر انتخابات، بی‌جا، 1368.

75-       شجیعی، زهرا؛ نخبگان سیاسی ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، انتشارات سخن، چاپ اول، 1372.

76-       شجیعی زهرا؛ نمایندگان مجلس شورای ملی در بیست و یک دوره قانونگذاری، انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی تهران، 1344.

77-       شیخ‌الاسلامی، محمد جواد؛ سیمای احمد شاه قاجار، نشر گفتار، چاپ اول، تهران، 1368.

78-       ضرغام بروجنی، جمشید؛ دولتهای ایران در عصر مشروطیت، اداره کل قوانین، تهران، بی‌تا.

79-       عابدی، کامیار؛ زندگی و شعر ملک‌الشعراء بهار، به یاد میهن، نشر ثالث، چاپ اول، تهران، 1376.

80-       عاقلی، باقر؛ میرزا احمدخان قوام‌السلطنه در دوران قاجاریه و پهلوی، انتشارات جاویدان، چاپ اول، 1376.

81-       عاقلی،‌باقر؛ نصرت‌الدوله فیروز میرزا از رویای پادشاهی تا زندان رضاشاهی، انتشارات نامک، چاپ هشتم، تهران، 1373.

82-       عشقی، محمدرضا بنی‌ابوالقاسم؛ کلیات مصور عشقی، انتشارات امیرکبیر، تهران، 1354.

83-       غنی، سیروس؛ ایران برآمدن رضاخان و نقش انگلیسی‌ها، ترجمه حسن کامشاد، انتشارات نیلوفر، چاپ اول، 1377.

84-       فرمانفرمائیان، مهرماه؛ زندگی‌نامه عبدالحسین فرمانفرما، انتشارات توس، چاپ اول، 1377.

85-       کاتوزیان، محمدعلی؛ اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، نشر مرکز، چاپ هفتم، تهران، 1379.

86-       کاتوزیان، محمدعلی؛ تضاد دولت و ملت، نظریه تاریخ و سیاست در ایران، ترجمه علیرضا طیب، نشر نی، چاپ اول، تهران، 1380.

87-       کاتوزیان، محمدعلی؛ دولت و جامعه در ایران انقراض قاجاریه و استقرار پهلوی، ترجمه حسن افشار، نشر مرکز، چاپ دوم، تهران، 1380.

88-       لوسوئور، امیل؛ زمینه‌چینی‌های انگلیس برای کودتای 1299، ترجمه ولی الله شادان، انتشارات اساطیر، چاپ اول، 1373.

89-       محیط مافی، هاشم؛ مقدمات مشروطیت، به کوشش مجید تفرشی و جواد جان فدا، انتشارات فردوسی، چاپ اول، تهران، 1362.

90-       مروارید، یونس؛ از مشروطه تا جمهوری، نگاهی به ادوار مجالس قانونگذاری در دوران مشروطیت، نشر اوحدی، چاپ اول، تهران، 1377.

91-       مکی، حسین؛ تاریخ بیست ساله ایران، انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم، تهران، 1358.

92-       مکی، حسین؛ زندگانی سیاسی سلطان احمدشاه، انتشارات امیرکبیر، تهران، 1357.

93-       ملیکف، ا-س؛ استقرار دیکتاتوری رضاخان در ایران، ترجمه سیروس ایزدی، شرکت سهامی کتاب‌های جیبی با همکاری مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ اول، تهران، 1358.

94-       نوایی، عبدالحسین؛ دولتهای ایران از آغاز مشروطیت تا اولتیماتوم، انتشارات بابک، تهران، 2535.

95-       نوایی، عبدالحسین؛ فتح تهران (گوشه‌ای از تاریخ مشروطیت)، انتشارات بابک، چاپ اول، تهران، 2536.

96-       نوذری، عزت‌الله، تاریخ احزاب سیاسی ایران، انتشارات نوید شیراز، شیراز، 1380.

97-       ورهرام، غلامرضا؛ تاریخ سیاسی و سازمانهای اجتماعی در ایران عصر قاجار، انتشارات معین، چاپ دوم، تهران، 1369.

98-       یغمایی، اقبال، کارنامه رضاشاه کبیر، بنیانگذار ایران نوین، انتشارات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر تهران، 2535 ]1355[.

99-       David L.sills, international encyclopedia of the social siences, the macillan company & the free press, New york, 1972.