نقش سازمان یونسکو در حفاظت از صلح و امنیت بین المللی
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:198
پایان نامه کارشناسی ارشد در رشتهی
حقوق بین الملل
فهرست مطالب :
فصل اول: کلیات 1
فصل دوم: آشنایی با سازمان یونسکو و تاثیر اقدامات آن بر صلح و امنیت بینالمللی مقدمه فصل دوم 20
مبحث اول: بررسی شکلگیری یونسکو و تشکیلات آن23
گفتار اول: چگونگی شکلگیری یونسکو23
بند1- پیش از جنگ جهانی اول24
بند 2- دوران بین دو جنگ جهانی 25
بند3- دوران پس از جنگ جهانی دوم 27
گفتار دوم: تشکیلات یونسکو و نحوه رأیگیری در این ارکان 31
بند 1- کنفرانس عمومی31
بند 2- شورای اجرایی 35
بند 3- دبیرخانه 36
مبحث دوم: نگاهی به اهداف، فعالیت ها و اهم اقدامات یونسکو 37
گفتار اول: بررسی اهداف و حوزه فعالیت های یونسکو38
بند 1- آموزش 39
بند 2- فرهنگ 43
بند 3- علوم طبیعی 46
بند 4- علوم انسانی و اجتماعی48
بند 5- ارتباطات و اطلاع رسانی50
گفتار دوم: بررسی اهم اقدامات یونسکو52
بند1- حفاظت از میراث فرهنگی 53
بند2- یونسکو و نابودی آپارتاید58
بند3- یونسکو و آموزش حقوق بشر 60
بند4- بهبود وضعیت زنان63
بند 5-یونسکو و جوانان66
بند 6- یونسکو، آفریقا و کشورهای کمتر توسعه یافته68
نتیجهگیری فصل دوم 71
فصل سوم: مفهوم صلح و امنیت بینالمللی و نهادهای تضمین کننده آن
مقدمه فصل سوم 73
مبحث اول: مفهوم صلح و امنیت بینالمللی و ارتباط آن با مفاهیم بنیادین حقوق بشر و دموکراسی 74
گفتار اول: مفهوم صلح و امنیت بینالمللی75
بند 1- صلح منفی 76
بند 2- صلح مثبت 77
بند 3- میثاق جامعه ملل و صلح و امنیت بینالمللی 79
بند 4- حفظ صلح و امنیت بینالمللی در منشور سازمان ملل متحد 85
گفتار دوم: ارتباط صلح و امنیت بینالمللی با مفاهیم بنیادین دموکراسی و حقوق بشر88
بند 1- ارتباط صلح و امنیت بینالمللی با دموکراسی89
بند 2- ارتباط صلح و امنیت بینالمللی با حقوق بشر98
مبحث دوم: نهادهای تضمین کننده صلح و امنیت بینالمللی 104
گفتار اول: سازمان ملل متحد و ارکان اصلی آن104
بند 1- شورای امنیت 105
بند 2- مجمع عمومی 111
بند 3- دبیر خانه(دبیرکل)113
بند 4- دیوان بینالمللی دادگستری 115
گفتار دوم: گزیدهای از موسسههای تخصصی سازمان ملل متحد 118
بند 1- سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (UNESCO)119
بند 2- سازمان بینالمللی کار (ILO) 122
بند 3- سازمان بهداشتی جهانی (WHO) 127 نتیجهگیری فصل سوم 132
فصل چهارم: راهکارها و چالش های یونسکو در حفاظت از صلح و امنیت بینالمللی
مقدمه فصل چهارم 135
مبحث اول: راهکارهای یونسکو برای حفاظت از صلح و امنیت بین المللی135
گفتار اول: جهانی کردن جامعه اطلاعاتی و توسعه آن136
گفتار دوم: گفتگو و تعامل میان تمدنها140
گفتار سوم: ایجاد کمیسیونهای ملی در کشورهای عضو145
بند 1- نقش مشورتی 147
بند 2- نقش ارتباطی 147
بند 3- نقش اجرایی 148
بند 4- نقش اطلاع رسانی148
گفتار چهارم: ارتباط با سازمان های غیردولتی149
مبحث دوم: چالش های سازمان یونسکو 152
گفتار اول: اصل عدم مداخله153
گفتار دوم : فقر توسعه فرهنگی 157
گفتار سوم : فقدان فرهنگ دموکراسی در کشورها161
نتیجه گیری فصل چهارم166
نتیجه گیری نهایی 167
منابع و مآخذ 170
چکیده :
داشتن آرامش و زیستن در محیطی سرشار از صلح و امنیت از دیرباز جزء دغدغههای بشریت بوده است. بر این اساس جامعه بشری همواره در تلاش بوده است تا زمینه های پایداری صلح و امنیت بین المللی را فراهم سازد. امروزه این اعتقاد وجود دارد که صلح و امنیت بینالمللی به مفهوم واقعی آن در سایه وجود دموکراسی و رعایت حقوق و آزادیهای بنیادین بشر شکل میگیرد. از سویی دیگر لازمه صلح و امنیت پایدار در جهان همکاری و روابط دوستانه میان دولت ها می باشد. در همین راستا سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن وظیفه حفظ صلح و امنیت بین المللی را برعهده داشته و بسترهای لازم را برای همکاری میان دولت ها در زمینه های گوناگون فراهم می نمایند. هر چند در این میان به موجب منشور سازمان ملل متحد شورای امنیت طلایه دار حفاظت از صلح و امنیت بینالمللی است، موسسات تخصصی سازمان ملل متحد نیز از طریق گسترش روابط و همکاری های میان دولت ها در حوزه های فعالیت خود زمینه را برای حفظ و تقویت صلح و امنیت بین المللی فراهم می سازند. در این میان سازمان آموزشی، علمی، و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) از طریق گسترش همکاری های میان دولت ها در زمینه های آموزشی، علمی و فرهنگی فرهنگی و تاکید بر رعایت دموکراسی و حقوق بشر نقش خود را در حفظ صلح و امنیت بینالمللی ایفاء می نماید. بر این اساس این پایان نامه نقش یونسکو را در حفظ صلح و امنیت بین المللی بررسی نموده و راهکارهای یونسکو را برای دستیابی به جنین هدفی تشریح می نماید. همچنین پایان نامه حاضر چالش های فرا روی یونسکو را در حفظ صلح و امنیت بین المللی مورد بحث قرار می دهد. این پایان نامه نتیجه می گیرد که برای رفع این چالش ها دولت های عضو یونسکو بایستی از منافع سیاسی خود چشم پوشی نموده و با گسترش همکاری ها در حوزه های آموزشی، علمی و فرهنگی یونسکو را در ایفای نقش موثرتر در تداوم حفظ صلح و امنیت بین المللی یاری دهند.
کلید واژهها: صلح و امنیت بین المللی، شورای امنیت، همکاریهای آموزشی، علمی و فرهنگی، یونسکو
مقدمه :
الف) طرح مسأله
یونسکو، سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، یکی از مهمترین سازمانهای تخصصی سازمان ملل متحد است. تأسیس و شکلگیری این سازمان به کنفرانسی برمی گردد که در آن نمایندگان 44 کشور، طی فراخوان مشترکی که توسط دولتهای بریتانیای کبیر و فرانسه انجام شده بود، در 16 نوامبر سال 1945 در شهر لندن گرد هم آمدند و اساسنامه آن را امضا کردند. [1] اساسنامه مزبور با امضای کشور یونان در تاریخ 4 نوامبر 1946 بهعنوان بیستمین کشور امضا کننده، الزامآور شده و یونسکو متولد شد. [2] این سازمان در حال حاضر بیشتر از سازمان ملل متحد، که نقش سازمان مادر را برای آن دارد، دارای عضو میباشد و اعضاء آن در حال حاضر به 195 کشور میرسد. این سازمان از 3رکن زیر تشکیل میشود:
1- کنفرانس عمومی: عالیترین مرجع تصمیمگیری یونسکو است که خط مشی و جهت کلی حرکت سازمان را تعیین و هر 2 سال یکبار با شرکت نمایندگان کشورهای عضو تشکیل جلسه میدهد. برنامهها و بودجه یونسکو توسط این این رکن تعیین می شود. [3]
2- شورای اجرایی: که اُرگان نظارتی یونسکو در اجرای برنامهها و تصمیمات کنفرانس عمومی است، مقدمات کار کنفرانس عمومی را تهیه و بر اجرای کامل تصمیمات کنفرانس عمومی نظارت میکند. این شورا از ترکیب نمایندگان 51 کشور عضو که برای دورهای 4 ساله توسط کنفرانس عمومی انتخاب میشوند، بوجود میآید و سالانه 2 بار تشکیل جلسه می دهد.
3- دبیرخانه: که مسئول اجرای برنامههای یونسکو بوده و شامل مدیر کل و کارکنان میباشد. دبیر کل، مدیر اجرایی سازمان میباشد و هر 4 سال یکبار براساس توصیههای شورای اجرایی توسط کنفرانس عمومی انتخاب میشود.
بهطور کلی آموزش، علوم طبیعی، علوم انسانی و اجتماعی، فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات جزء دستور کار و اولویتهای سازمان یونسکو میباشد که نیل به صلح و امنیت بینالمللی از طریق همین اولولیتها امکانپذیر است و شکل میگیرد.
صلح و امنیت بینالمللی از آرزوهای همیشگی بشر است و همیشه نیز از سوی پدیدههای مختلف تهدید شده است. [4] اصطلاح صلح بهطور سنتی بهعنوان "آزادی از جنگ و ستیز" تعریف شده است، این مفهوم ایدهآلیستی، بهویژه از جنگ جهانی دوم به بعد، به عقیدهای تبدیل شده است که طبق آن، صلح، تنها در غیاب جنگ وجود دارد. [5] در سطح بینالمللی اقدامات بسیاری جهت نیل به صلح و آرامش در قالب سازمانهای بینالمللی صورت گرفته که نمونه بارز آن تشکیل سازمان ملل متحد میباشد که وظیفه اصلی آن حمایت از صلح و امنیت بینالمللی است. صلحی که منظور سازمان ملل میباشد، صلح بینالمللی است نه داخلی، مگر در موارد اتفاقی و در جهت اجراء اعمال بینالمللی، خصوصا صلحی که مطابق با اصول عدالت و حقوق بین الملل باشد. [6]در همین راستا، سازمان ملل اقدام به ایجاد کمیتههایی نمود که موسسات تخصصی سازمان ملل متحد از دل آنها بیرون آمد. سازمان یونسکو که یکی از این موسسات تخصصی میباشد، در سال 1946 بهوجود آمد که نقش مهمی را در ایجاد و حفاظت صلح و امنیت بینالمللی ایفا میکند.
مهمترین فعالیت یونسکو در زمینه آموزشی در سطح جهان، مبارزه با بیسوادی و ریشهکنی این مساله بوده است. برنامه یونسکو در سطح فرهنگ، سه مرحله اصلی و به هم پیوسته را پیگیری میکند که عبارتند از: آفرینش آثار اصیل، حفظ آثار موجود و نشر و نقد بینالمللی فرهنگها. همچنین در زمینه توسعه علوم گوناگون، برنامههایی دارد که شامل توسعه ساختار اساسی علوم در کشورهای عضو، ترغیب همکاری بینالمللی برای پیشرفت پژوهشها و مدارک علمی و بهکار بردن علوم و تکنولوژی در کارهای عمرانی است.
یونسکو به منظور جلوگیری از بروز جنگ و درگیری در جهان و دستیابی به صلح و تأمین هدفهای منشور سازمان ملل متحد که خود زیرمجموعهای از آن سازمان میباشد، از راه آموزش، علوم، فرهنگ و ارتباطات تأسیس گردید که هماکنون 195 کشور در این سازمان عضویت دارند. این سازمان از آموزش، علوم طبیعی و اجتماعی، فرهنگ و ارتباطات همچون ابزاری برای ایجاد صلح و آرامش در سطح بینالمللی استفاده میکند. قانون اساسی (اساسنامه) یونسکو صراحت دارد که: "براساس تجربه بشر، تنها تمهیدات سیاسی و اقتصادی برای ایجاد صلح پایدار و آنچه لازمه عدالت و کرامت انسانی است، کفایت نمیکند. از این رو کلیه برنامههای یونسکو باید در راستای ساختن صلح در اذهان انسانها، بهویژه از رهگذر برنامهریزی آموزشی جهت یابد."[7] همانطور که در دیباچه این سازمان آمده که: «جنگ ها نخست در اذهان بشر آغاز میشود و لذا دفاع از صلح نیز باید نخست در اذهان انسانها شکل بگیرد.»[8]
پس رسالت اصلی یونسکو رسالتی اخلاقی است که تأمین کننده صلح و امنیت بشری از طریق همکاری فکری و معنوی است. یونسکو از بدو تأسیس، بیشتر جایگاه بحث و تبادل نظر نخبگان علمی، فرهنگی و روشنفکران جهان قلمداد میشود، جایگاهی که اندیشمندان و دانشمندان در آن به هماندیشی و مشورت درباره راههای تحقق صلح و امنیت پایدار میپردازند و با تأکید بر عرصههای فرهنگی و آموزشی سعی دارند یونسکو را به آزمایشگاه عقاید و تدوین کننده استانداردها تبدیل کنند تا توافقهای جهانی درباره موضوعات رو به تزاید اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی را پیش ببرند و از این طریق است که یونسکو با توسل به توافقهای جهانی درباره موضوعات مذکور و ایجاد تعامل و گفتگو میان ملتها، آنها را به لحاظ فرهنگی و اجتماعی به هم نزدیک و حتی وابسته میکند و از وقوع جنگ و به مخاطره افتادن صلح و امنیت جلوگیری میکند. این مهم دربند یکم ماده یک اساسنامه آن سازمان نیز درج گردیده است. آنجا که میگوید:
"سازمان بر آناست تا با نزدیکتر کردن همکاری بین ملل از طریق آموزش، علم و فرهنگ، در صلح و امنیت مشارکت داشته باشد و به این ترتیب احترام به عدالت، قانون، حقوق بشر و آزادیهای اساسی برای همگان پیشبینی شده در منشور ملل متحد را بدون تبعیض و در نظر گرفتن نژاد، جنسیت، زبان یا مذهب تضمین کند."
واضح است که هدف اساسی این سازمان کمک به حفظ صلح و امنیت بینالمللی و ارتقاء روابط بینالمللی میان کشورهای عضو از طرق مختلف بهویژه از طریق فرهنگی و آموزشی است. فرهنگ مایه اصلی مباحثههای مربوط به هویت، انسجام اجتماعی است. احترام به تنوع فرهنگی، بردباری، گفتگو و همکاری در محیطی از اعتماد متقابل و تفاهم از مهمترین عناصر تضمین کننده صلح وامنیت بینالمللی است[9] که این مهم از اصلیترین اهداف یونسکو میباشد. در واقع علت اصلی ایجاد این سازمان «تأسیس سازمانی با هدف نهادینه ساختن فرهنگ صلح به معنای واقعی کلمه است.»[10]
آرمان صلح در جوامعی دست یافتنی است که همبستگی و پیشرفت خود را در حالی تأمین کنند که حقوق بشر را مراعات، ساختارهای دموکراتیک را برقرار و توسعه را به تعهد مشترک مبدل کردهاند. در این خصوص یونسکو نیروی ذهن بشر را در رسیدن به هدف بسیج مینماید. بر این اساس، در آن سازمان بر خلاقیت انسان در اکتساب، انتقال و گردآوری دانش که کلید هر روند رهایی بخش فردی و جمعی است، سرمایهگذاری میشود.[11]
رسالت یونسکو بیش از هر چیز اخلاقی است و با روح و روان انسانها سروکار دارد و مأموریت دارد که در مقام سازمانی برای همکاری فکری بینالمللی خدمت کند و از این طریق به نزدیک کردن ملتها به لحاظ فرهنگی تلاش نماید. این سازمان جهت مقابله با فرهنگ جنگ، اصولی مثل اصول آزادی، عدالت و دموکراسی، تساهل و همبستگی و رعایت حقوق بشر را شالوده فرهنگ صلح قرار داده است. فرهنگی که مدنظر این سازمان است، فرهنگ همزیستی مسالمتآمیز است که براساس آن هرگونه خشونتگرایی طرد شده و گفتگو و مذاکره جانشین آن میشود، بهگونهای که با مذاکره و گفتگو صلح جاودان به جامعه بشری بازگردد.
و...
NikoFile