پروپوزال اثربخشی آموزش شیوه های خود کنترلی و مهارتهای ارتباطی بر کاهش پرخاشگری

رفتارهای پرخاشگرانه یکی از مشکلات اجتماعی مهم و اساسی در هرجامعه‏ای است و به دلیل اهمیت آن به اینگونه رفتار در دوران کودکی و به خصوص در دوران نوجوانی بیشتر توجه می‏شود(لابر و های 1997 به نقل از پاکاسلاهتی ، 2000).
نکتهء عمده پژوهش در قلمروی پرخاشگری، از مفهوم آن ناشی می‏شود. مفهومی که در عین حال ساختارهای خصومت، خشم، پرخاشگری را در بر می‏گیرد. هاولز و رایت( 1978؛ به نقل از حاجتی و همکاران، 1387) کوشش کردند تا تمایز بین این اصطلاحات را بر اساس توصیف خشم، به عنوان یک حالت‏ ذهنی از برانگیختگی هیجانی، خصومت، به عنوان یک بازخورد به همراه یک ارزیابی منفی‏ بلندمدت از دیگران و رویدادها و پرخاشگری را، به عنوان رفتاری آشکار، درگیر شدن و آسیب رساندن به دیگران مشخص کنند؛ اما آنها اصطلاحاتی را تعریف و تأیید می‏کنند که به‏ یکدیگر وابسته هستند.(هاولز و رایت، 1978؛ به نقل از الله یاری، 1376). هرچند واژه‏ خشونت را به معانی مختلفی تعریف می‏کنند، اما تعاریف اکثر محققان به‏کارگیری نیروی‏ بدنی، برای آسیب رساندن به دیگران را در بر می‏گیرد.(فارل و فلانری ، 2006).
در کل می‏توان گفت پرخاشگری و خشونت ممکن است به شکل‏های مختلفی، مانند آزار و اذیت دیگران؛ کتک زدن؛ دشنام دادن و...جلوه‏گر شود و هدف آن صدمه زدن به خود یا دیگری است.(اکبری، 1381).
علل پرخاشگری از دیدگاههای مختلفی بررسی شده است. مطابق رویکرد یادگیری اجتماعی بندورا، پرخاشگری شکلی از رفتار اجتماعی است، که یاد گرفته می‏شود و بروز آن‏ در هر موقعیت به عواملی مانند تجربه افراد پرخاشگر، تقویتهای کنونی برای پرخاشگری و بسیاری از عوامل شناختی و اجتماعی بستگی دارد،که ادراک مطلوب بودن رفتار پرخاشگر را تعیین می‏کند. بندورا بیان می‏کند که رفتار مشاهده شده یا رفتار تجربه شده از نظر شناخت‏ باید بررسی شود. تجربه‏های ناخوشایند احساسات منفی به وجود می‏آورند و احساسات منفی‏ تمایل به پرخاشگری را برمی‏انگیزند. (اعزازی 1380).
تئوری یادگیری اجتماعی نیز رفتار پرخاشگری را نتیجه ضعف در رشد مهارتهای‏ اجتماعی می‏داند. از دیدگاه بندورا (1973)، رفتار پرخاشگرانه به این خاطر اتفاق می‏افتد، که‏ شخص در یادگیری راه‏های پذیرفته شده برای سروکار داشتن با توقعات در روابط بین‏ شخصی، مثلا بیان مناسب خشم، ضعیف است. در ضمن پژوهشگرانی که ارتباط بین‏ پرخاشگری و طرد از گروه همسن را نشان داده‏اند به نقص در مهارت‏های اجتماعی معتقد هستند.(داج و کوی ، 1987).
در چهل سال گذشته، به دو مسأله مهم، مرتبط با رفتارهای خشن، توجه شده است. اول‏ اینکه میزان رفتارهای خشونت‏آمیز در میان افراد در جوامع افزایش پیدا کرده است(گویرا و همکاران 1994؛به نقل از فیلدز و مک نامارا ، 2003)دوم اینکه میانگین سنی افرادی که‏ خشونت را مرتکب می‏شوند کاهش پیدا کرده و بیشتر کودکان و به خصوص نوجوانان را در برمی‏گیرد. شاید بیشترین زنگ خطر در نیم قرن اخیر رفتارهای خشونت‏بار در مدارس است(فیلدز و مک نامارا، 2003). با اینکه مسئله اعمال خشونت و پرخاشگری در مدرسه پدیده‏ای جدید نیست و در مدرسه قدمتی طولانی دارد. در سالهای اخیر، گزارشهای رسانه‏های گروهی در بیشتر کشورها نشان‏دهنده ی این واقعیت است که خشونتهای جدی دانش‏آموزان افزایش یافته است. نگرانی بیش از حد درباره ی خشونت نوجوانان به تلاشهایی برای درک نشانه‏ها و پیامدهای‏ آن و تشخیص روشهای مؤثر برای پیشگیری و کاهش این پدیده منجر شده است(فارل و فلانری ، 2006).
در سال‏های اخیر، در زمینه درمان، کاربرد روشهای شناختی رفتاری در درمان گروهی از اختلالات دوره ی نوجوانی از قبیل افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلالات تغذیه، اختلالات‏ تکانه‏ای و اختلالات رفتاری کاملاً مفید و مؤثر بوده است. ویژگیهای درمان‏شناختی رفتاری‏ نظیر ارتباط کاری تجربی و گروهی، فعال بودن، هدفدار بودن، متمرکز بودن بر مشکل، آموزش‏ مهارتهای مقابله، و تأکید بر بازخورد، به‏ویژه برای درمان مراجعان نوجوان بسیار

پروپوزال بررسی رابطه بین سبک های هویتی و شیوه های خود کنترلی بر کاهش پرخاشگری در بین پسران نوجوان

رفتارهای پرخاشگرانه یکی از مشکلات اجتماعی مهم و اساسی در هرجامعه‏ای است و به دلیل اهمیت آن به اینگونه رفتار در دوران کودکی و به خصوص در دوران نوجوانی بیشتر توجه می‏شود(لابر و های 1997 به نقل از پاکاسلاهتی[1]، 2000).

نکتهء عمده پژوهش در قلمروی پرخاشگری، از مفهوم آن ناشی می‏شود. مفهومی که در عین حال ساختارهای خصومت، خشم، پرخاشگری را در بر می‏گیرد. هاولز [2]و رایت( 1978؛ به نقل از حاجتی و همکاران، 1387) کوشش کردند تا تمایز بین این اصطلاحات را بر اساس توصیف خشم، به عنوان یک حالت‏ ذهنی از برانگیختگی هیجانی، خصومت، به عنوان یک بازخورد به همراه یک ارزیابی منفی‏ بلندمدت از دیگران و رویدادها و پرخاشگری را، به عنوان رفتاری آشکار، درگیر شدن و آسیب رساندن به دیگران مشخص کنند؛ اما آنها اصطلاحاتی را تعریف و تأیید می‏کنند که به‏ یکدیگر وابسته هستند.(هاولز و رایت، 1978؛ به نقل از الله یاری، 1376). هرچند واژه‏ خشونت را به معانی مختلفی تعریف می‏کنند، اما تعاریف اکثر محققان به‏کارگیری نیروی‏ بدنی، برای آسیب رساندن به دیگران را در بر می‏گیرد.(فارل و فلانری[3]، 2006).

در کل می‏توان گفت پرخاشگری و خشونت ممکن است به شکل‏های مختلفی، مانند آزار و اذیت دیگران؛ کتک زدن؛ دشنام دادن و...جلوه‏گر شود و هدف آن صدمه زدن به خود یا دیگری است.(اکبری، 1381).

علل پرخاشگری از دیدگاههای مختلفی بررسی شده است. مطابق رویکرد یادگیری اجتماعی بندورا، پرخاشگری شکلی از رفتار اجتماعی است، که یاد گرفته می‏شود و بروز آن‏ در هر موقعیت به عواملی مانند تجربه افراد پرخاشگر، تقویتهای کنونی برای پرخاشگری و بسیاری از عوامل شناختی و اجتماعی بستگی دارد،که ادراک مطلوب بودن رفتار پرخاشگر را تعیین می‏کند. بندورا بیان می‏کند که رفتار مشاهده شده یا رفتار تجربه شده از نظر شناخت‏ باید بررسی شود. تجربه‏های ناخوشایند احساسات منفی به وجود می‏آورند و احساسات منفی‏ تمایل به پرخاشگری را برمی‏انگیزند. (اعزازی 1380).

تئوری یادگیری اجتماعی نیز رفتار پرخاشگری را نتیجه ضعف در رشد مهارتهای‏ اجتماعی می‏داند. از دیدگاه بندورا (1973)، رفتار پرخاشگرانه به این خاطر اتفاق می‏افتد، که‏ شخص در یادگیری راه‏های پذیرفته شده برای سروکار داشتن با توقعات در روابط بین‏ شخصی، مثلا بیان مناسب خشم، ضعیف است. در ضمن پژوهشگرانی که ارتباط بین‏ پرخاشگری و طرد از گروه همسن را نشان داده‏اند به نقص در مهارت‏های اجتماعی معتقد هستند.(داج و کوی[4]، 1987).

در چهل سال گذشته، به دو مسأله مهم، مرتبط با رفتارهای خشن، توجه شده است. اول‏ اینکه میزان رفتارهای خشونت‏آمیز در میان افراد در جوامع افزایش پیدا کرده است(گویرا و همکاران 1994؛به نقل از فیلدز و مک نامارا[5]، 2003)دوم اینکه میانگین سنی افرادی که‏ خشونت را مرتکب می‏شوند کاهش پیدا کرده و بیشتر کودکان و به خصوص نوجوانان را در برمی‏گیرد. شاید بیشترین زنگ خطر در نیم قرن اخیر رفتارهای خشونت‏بار در مدارس است(فیلدز و مک نامارا، 2003). با اینکه مسئله اعمال خشونت و پرخاشگری در مدرسه پدیده‏ای جدید نیست و در مدرسه قدمتی طولانی دارد. در سالهای اخیر، گزارشهای رسانه‏های گروهی در بیشتر کشورها نشان‏دهنده ی این واقعیت است که خشونتهای جدی دانش‏آموزان افزایش یافته است. نگرانی بیش از حد درباره ی خشونت نوجوانان به تلاشهایی برای درک نشانه‏ها و پیامدهای‏ آن و تشخیص روشهای مؤثر برای پیشگیری و کاهش این پدیده منجر شده است(فارل و فلانری[6]، 2006).

در سال‏های اخیر، در زمینه درمان، کاربرد روشهای شناختی رفتاری در درمان گروهی از اختلالات دوره ی نوجوانی از قبیل افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلالات تغذیه، اختلالات‏ تکانه‏ای و اختلالات رفتاری کاملاً مفید و مؤثر بوده است. ویژگیهای درمان‏شناختی رفتاری‏ نظیر ارتباط کاری تجربی و گروهی، فعال بودن، هدفدار بودن، متمرکز بودن بر مشکل، آموزش‏ مهارتهای مقابله، و تأکید بر بازخورد، به‏ویژه برای درمان مر

پایان نامه بررسی اثر بخش آموزشی مهارتهای اعتبارتی بر سلامت روان شناسی دانش آموزان

مقدمه

    دورۀ نوجوانی دوره ای است که در مصادف با تغییر و انتقال در برگ، 1990 ) . استقلال نسبی از والدین و وابستگی به گروه همسالان  و دوستان ، رشد و تحول مفهوم خود و هویت یابی اجتماعی و جنسی ، اتتخاب رشته تحصیلی ، برنامه ریزی برای دانشگاه و انتخاب شغل از جمله عواملی هستند که برای نوجوانان تنیدگی هایی را ایجاد می کنند (فورنت و همکاران ،1998 ) این عوامل تنیدگی زا توأم با خواست ها و تقاضا های آموزشی در محیط مدرسه و انتظارات والدین از نوجوانان ، سلامت و بهداشت روانی آنها را به مخاطره می اندازد و بر عملکرد کلی و تحصیلی آنها تأثیر منفی می گذارد (نایمی و واینیوماکی ،1999 ) پژوهش ها حاکی است افرادی که در رویارویی با چنین مسائلی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند ، آسب پذیر بوده و مشکلاتی نظیر افسردگی ، اضطراب ، تنهایی و احساس طرد شدگی ، کمرویی ، خشم ، تعارض بین فردی و....را تجربه  می کنند. در عین  حال پژوهش های بیشماری حاکی است که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی – عاطفی ریشه های روانی – اجتماعی دارند و ارتقای مهارتهای مقابله ای و توانایی های روانی – اجتماعی در بهبود و سلامت روانشناختی افراد بسیار مؤثر است . این توانایی ها فرد را برای مقابله مؤثر باموقعیت های تعارض زا یاری می کند و شخص را قادر می سازد تا در رابطه با سایر افراد جامعه ، فرهنگ و محیط خود به گونه ای  مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت به ویژه سلامت روانی خود را تامین کند . به همین دلیل در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی برای آماده نمودن افراد هنگام مقابله با مشکلات و فشارهای زندگی و ایجاد رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهای منفی و در نتیجه دستیابی به زندگی موفقیت آمیز مورد توجه روانشنا سان و دست اندر کاران نظام های آموزشی قرار گرفته است.

 برنامه ها ی آموزشی مهارت های زندگی به دامنه وسیعی از مهارتهای زندگی به دامنه وسیعی از مهارتها برمی گردد، اما مهارتهای اجتماعی و ارتباطی از جمله مهارت هایی می باشد که آموزش این مهرت ها تأثیر قابل توجهی بر کاهش رفتارهای منفی و افزایش رفتارهای مثبت و سازگارانه داشته است .در حقیقت ، ارتباط بین فردی یکی از مهمترین توانایی های بشر است اما برخی افراد در برقراری ارتباط ،مهارت لازم را نداشته و یا پاسخ های آنها اغلب اثری منفی بر ارتباط دارند و همین سدهای ارتباطی ممکن است به تنهایی و کناره گیری اجتماعی و نیز عدم کارایی تحصیلی و شغلی فرد منجر شود . حتی برخی از صاحب نظران  معتقد ند که اختلالات روانی در اصل ناشی از مشکلات مربوط به ارتباط نا مناسب است و بیمار روانی از روابط انسانی محروم مانده است (بولتون ترجمه سهرابی ،1381 ) . بنابراین با آگاهی از نقش مهارت های اجتماعی در تأمین سلامت روانشناختی افراد و با توجه به اهمیت یادگیری این مهارت ها برای مواجهه با مسائل و مشکلات روز مره و تأثیر آن بر بهبود زندگی فردی و اجتماعی این تحقیق در صدد است تا میزان اثر بخشی آموزش این مهرت ها در سلامت روانشناختی دانش آموزان مراجعه کننده به مراکز مشاوره را بررسی کند.

هدف کلی : هدف کلی  هدف کلی پژوهش حاضر ، بررسی تأثیر آموزش مهارتهای ارتباطی در افزایش سلامت روانشناختی دانش آموزان مراجعه کننده به مشاورین مدارس است.

تعداد صفحات 160 word

فهرست مطالب

فصل اول مسأله مورد بررسی

مقدمه

بیان مسأله

ضرورت و اهمیت پژوهش

اهداف پژوهش

اهداف جزئی هدف های جزئی این پژوهش عبارتند از

فرضیه های پژوهش

تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها

سلامت روانشناختی

شیوه های حل تعا رض بین فردی

مهارت جرأت ورزی

فصل دوم پیشینه تحقیق و پایه های نظری

مفهوم سلامت

ابعاد سلامت

سلامت روان شناختی

بهداشت روان

ب) ارتباطات ارتباطی

حل مساله

ب) مهارت های خاص حل مساله

راهبردهای مقابله ای

نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد

حل تعارض بین فردی تعریف و ماهیت تعارض

تعارض و تضاد میان ارزش ها

سبک های حل تعارض

روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها

جرأت ورزی ابراز وجود

تعریف جرأت ورزی

اثر بخشی جرات آموزی در کنترل مشکلات روانشناختی

سبک های پاسخدهی افراد

مؤلفه های جرأت ورزی، افراد بایستی بر چهار مؤلفه ابراز وجود مسلط باشند که عبارتند از

فصل سوم روش شناسی تحقیق

جامعه آماری

نمونه و روش نمونه گیری

ابزارهای جمع آوری اطلاعات

مقیاس SCL-R

مقیاس نسخه دوم شیوه مقابله با تعارض رحیم (راسیII)

الف) معرفی مقیاس

مقیاس جرأتمندی جرابک

الف) معرفی مقیاس

ج) شیوه نمره گذاری و تفسیر نمرات

فصل چهارم

یافته های تحقیق

فراوانی گروه ها

تحلیل نتایج بر اساس فرضیه های تحقیق

جدولنمرات آزمودنی ها در پس آزمون شیوه حل مسأله

جدول نمرات آزمودنی ها در پیش آزمون پرسشنامه جرأتمندی جرابک

ب) آمار استنباطی

جدول نتایج تحلیل کوواریانس یکطرفه؛ متغیر وابسته سلامت روانی

الف) شیوه حل تعارض سازنده

الف) حل مسأله سازنده

فصل پنجم

محدودیت های پژوهش

پرسشنامه

آزمون SCL

مفهوم سلامت

ابعاد سلامت

سلامت معنوی

سلامت روان شناختی

مهارتهای زندگی و مهارت های ارتباطی

بهداشت روان

ب) مهارت های ارتباطی

حل مساله

مؤلفه های حل مسأله

ب) مهارت های خاص حل مساله

راهبردهای مقابله ای

سبکهای حل مساً له

نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد

حل تعارض بین فردی

انواع تعارض

الف) تعارض فرد با خود

ب) تعارض های گروهی و سازمانی

منابع تعارض

سبک های حل تعارض

روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها

منابع

روشهای مدیریت کلاس و مهارت‎های ارتباط با دانش‎آموز

روشهای مدیریت کلاس و مهارت‎های ارتباط با دانش‎آموز

بافرمت ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 5
مقدمه : 7
شیوه مدیریت کلاس 9
تعریف مدیریت کلاس 11
اهمیت و ضرورت مدیریت و انضباط کلاس 12
عوامل موثر بر مدیریت کلاس 13
اهمیت موضوع 20
تعاریف مدیریت 22
سازماندهی و مدیریت کلاس درس 23
شیوه‎های نظارت برکلاس از راه فعالیت‎های آموزشی 24
برقراری انضباط یا نظارت بررفتارهای اجتماعی در کلاس 25
سبک‎های مدیریت در کلاس 27
ارتباط معلم با دانش‎آموز 31
نقش دانش‎آموز در برقراری ارتباط با معلم 32
مهارت‎های ارتباط با دانش‎آموز 33
مدیریت کلاس چیست؟ 35
عناصر مؤثر بر مدیریت کلاس: 36
اصول مدیریت کلاسی 37
مدیریت کلاس ومهارت های ارتباط با دانش آموزان
40
آموزش و یادگیری: 42
نظریه های مختلف در مورد کلاس 44
ویژگیهای یک معلم خوب 45
مسوولیت اداره کلاس 46
مدیریت کلاس در مقابل یادگیری فعال 63
علل بی نظمی دانش آموزان در کلاس درس و شیوه های برخورد با آن 66
شناسایی انواع دانش آموزان 72
شیوه های مدیریت کلاس و مهارتهای ارتباط با دانش آموزان 84
رهبری کلاس درس : 93
نظارت و کنترل کلاس درس: 94
نظارت و کنترل کیفی کلاس:
95
پیشنهادها 100
نتیجه گیری؛ 102
فهرست منابع 104

چکیده
کلاس درس به عنوان یک گروه یا نظام اجتماعی دارای همه ویژگی های سیستم های اجتماعی است که مورد توجه صاحب نظران علوم رفتاری قرار دارد . مدیریت کلاس بر عهده معلم است که قبل از آموزش یا هر گونه اقدام تربیتی و رفتاری باید کلاس درس را جهت تحقق اهداف ، مدیریت نماید . مدیریت کلاس درس چون سایر مدیریت ها مستلزم کارکردهایی چون طراحی و سازماندهی ، هماهنگی و رهبری ، کنترل و نظارت و ارزشیابی است که بدلیل در هم تنیدگی، این کارکردها از یکدیگر تفکیک پذیر نیستند . امروزه ، از مهم ترین چالش های یک معلم در کلاس ، ارتباط مؤثر و صحیح با فراگیران است از طرف دیگر ارتباط معنا دار ، کلید اجرای موفقیت آمیز بسیاری از شیوه های مدیریت در کلاس می باشد . ارتباط عامل اصلی یادگیری است که شاخص های متعددی را در بر می‌گیرد .اهمیت ارتباط در کلاس درس آنقدر زیاد است که بعضی از صاحبنظران معتقدند ارتباط و اداره و کنترل یک کلاس درس لازم و ملزوم یکدیگرند . در برقراری ارتباط با دانش آموزان در کلاس ، معلم با موانع و عوامل زیادی روبروست . که آگاهی و تسلط معلم بر این موارد و مهارت های ارتباطی در جهت تحقق اهداف آموزشی امری اجتناب نا پذیر است .
معلم محور اصلی تعلیم و تربیت است که دلسوزانه فعالیت می‏کند تا مطلبی را به نحو احسن و قابل فهم به فراگیران منتقل کند. بدیهی است که در این مسیر مهم‎‎ترین کار توانایی مدیریت واداره کلاس و ایجاد رفتار مطلوب در سایه ارتباط خوب و مؤثر با دانش‎آموز می‎باشد.
هدف از روش‎های اداره کلاس، فراهم کردن جوی است که در آن تدریس راحت‎تر صورت پذیرد. آنچه در اداره مؤثرکلاس درس همواره باید مد نظر باشد، اولویت تأکید بر پیشگیری از بدرفتاری نسبت به مقیاس‎های تسکین دهنده مانند تنبیه است. مشکلات بالقوه رفتاری باید شناخته شود تا با اعمال روش‎های صحیح در کلاس از پیشروی آنها جلوگیری گردد.
برای مدیریت کلاس، ابتدا یک ارتباط مؤثر و مناسب باید بین معلم و دانش‎آموز برقرار باشد و برای بی قراری این ارتباط مهارت‎هایی برای معلم مورد نیاز است. یک معلم توانا با بهره‎گیری از شیوه‎های متفاوت می‎تواند پل ارتباطی بین خود و دانش‎آموز را ساخته و استحکام بخشد. مهارت‎هایی نظیر: اجتناب از تنبیه شدید و مکرر، اجتناب از شوخی، پرهیز از پیش داوریهای غیر منصفانه، ابراز علاقه و توجه به دانش‎آموز، احترام به آنها، دوستانه رفتار کردن، اهمیت دادن به نظرات آنها و...
آنچه که مهم‎تر جلوه می‏کند نقشی است که خود دانش‎آموزان در برقراری یک ارتباط خوب با معلم خود دارا هستند. وقتی دانش‎آموزان بتوانند با معلمشان ارتباط برقرار کنند، خواهند توانست مشکلات آموزشی، یادگیری، رفتاری و ..... خود را در کلاس به حداقل برسانند و محیط کلاس، محیطی دلپذیر جهت امر آموزش خواهد شد.

کلید واژه ها: مدیریت کلاس ، مهارت های ارتباطی ، کارکردهای مدیریت ، ارتباط اثر بخش، کارآیی معلمان .