پروپوزال رشته جغرافیا برنامه ریزی گسترش فضاهای سبز تفریحی به نسبت ساختار فضایی سلسله مراتبی شهرها

دانلودپروپوزال  رشته عمران برنامه ریزی گسترش فضاهای سبز تفریحی به نسبت ساختار فضایی سلسله مراتبی شهرها بافر مت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 48

مقدمه

فضای سبز شهری بخش جان‌دار ساخت کالبدی شهر است که کارکرد آن در کلان شهرها بسیار مهم بوده و وجود آن، بخش جدا ناپذیری از مجموعه شهرها تلقی می‌شود.  کارشناسان شهری به پارک ها و فضاهای سبز  کلان شهرها کانون های حیاتی شهر می گویند. دلیل آنها این است که معتقدند پارک ها سمبل بهداشت و سلامتی محسوب می شوند و در گذران اوقات فراغت و تفرج اقشار و رفع نیاز های روحی انسانی نقش قابل توجهی دارند. از طرف دیگر روانشناسان محیط معتقدند که فرزندان خانواده هایی که در آپارتمان های کوچک زندگی می کنند، آسیب پذیر خواهند شد، چرا که در محیط های کوچک شرایط اضطراب زا افزایش می یابد و اینجاست که نیاز به محیطی بزرگ تر از منزل برای پرورش استعداد های کودکان احساس می شود. همچنین نداشتن امکانات لازم برای خلوت کردن و تمدد اعصاب، عاملی است که بیش از دیگر عوامل، انسان هایی را که به صورت گروهی در یک فضا قرار گرفته اند آزار می دهد. به همین دلیل هم هست که ایجاد فضای سبز با دگرگونی محیط شرایط بهتری را برای رشد توانایی های فرد ایجاد می کند. فرد سلامت لازم را برای خلاقیت و و فعالیت به دست می آورد و سازندگی فردی و اجتماعی بیشتری را از خود نشان می دهد و بدین ترتیب بعد از هیجانات و کشمکش های روحی که در فرد ایجاد استرس کرده، با قرار گرفتن در محیطی سرسبز و به دور از فشار عصبی و روحی، فرد احساس آرامش می کند. از آنجا که شهرنشینی، معضلات و مشکلات بسیاری را به همراه دارد حفظ و گسترش فضاهای باز و سبزشهری بر حسب نیازمندی و سلسله مراتب کارکردی و شهری (محله،ناحیه و منطقه ای) تا حد بسیار زیادی توانایی مقابله و کاهش اثرات زیان بار ناشی از آنها را دارد. در قرن حاظر عمده تلاش شهرسازان حل معضلاتی چون مسافرت های متعدد شهری، ترافیک شهری و کندی دسترسی به مقصد، کنترل آلودگی هوا و کاستن تعداد وسایل نقلیه دود زا است.  برای رسیدن به چنین اهدافی راهی به جز تحول در سیستم های شهرسازی وجود ندارد؛ به طوری که مکان های تجاری، تفریحی و ادارات برای هر فردی در نزدیکی محل سکونت وی ایجاد شود و هر شهروند علاوه بر دسترسی به هوای پاک همراه با تمام شاخص های زیست محیطی ایده آل بتواند از محیطی مناسب برای کار، تفریح واستراحت بهره مند شود. به این منظور محاسبه حریم عملکرد هر یک از کاربری های تامین کننده نیازهای فوری ضروری است؛ زیرا به این وسیله می توان برای محل سکونت هر شخص حد مطلوبیت دسترسی او را به هریک از کاربری های مورد نیاز مشخص نمود. در این صوررت علاوه بر از بین رفتن مسافرت های غیر ضروری درون شهری و کاهش آلودگی هوا افراد از زمان نیز استفاده بهینه ای برای رشد  و تعالی خویش خواهند نمود، همچنین تنش ها و اضطراب ها کاهش خواهد یافت و در اقتصاد خانواده ها و دولت های مرکزی صرفه جویی خواهد شد. همچنین در صورتی که ایجاد فضاهای سبز با توجه به سلسله مراتب شهری به خصوص محله ای رعایت نشود استفاده بهینه و لازم از آن صورت نخواهد گرفت. فضاهای سبز ارکان مختلفی دارد که در این پژوهش فضاهای سبز تفریحی ( پارک ها ) مد نظر است . پارک ها نیز ارکان مختلفی دارند و نیز بر اساس مطابقت با ساختار فضایی شهرها به دستجات زیر تقسیم می شوند : پارک در مقیاس واحد همسایگی  ، پارک در مقیاس محله ، پارک در مقیاس ناحیه ، پارک در مقیاس منطقه، پارک در مقیاس حوزه ،  پارک در مقیاس شهر ، پارک خطی . در نظام شهرسازی ، ساختار فضایی شهرها سلسله مراتب خاصی دارد . گسترش فضاهای سبز باید به نحوی باشد که با این ساختار فضایی مطابقت داشته باشد تا بدین طریق موجب سبز شدن یکنواخت تمام نقاط شهر شود. متاسفانه در کشور ما گسترش پارک ها از این قاعده تبعیت نمی کند در نتیجه مناطق زیادی که محروم از فضای سبز تفریحی و به تبع آن محروم از امکانات و فضاهای تفریحی و فضاهای گذران اوقات فراغت است ، دیده می شود.  تاثیر مستقیمی که فضای سبز بر سلامت افراد دارد مرتبا تصدیق شده است اما با این حال باید برنامه ریزی شهری نیز تاثیر بگذارد. این امر مربوط به نیاز به آن هدف کلی ؛ یعنی شرایط پایداری بیشتر زیست محیطی برای زندگی شهری می شود که با بهبود کیفیت تجربه بشری در سطح محلی میسر خواهد بود . این مسئله تا حدی به مقبولیت و در دسترس بودن فضای سبز محلی قابل استفاده مربوط می گردد که از فعالیت های تفریحی – ورزشی در فضای باز برای کسانی که تمایل به شرکت در این فضا را دارند حمایت می کند .این امر همچنین شامل فراهم سازی فضای سبز امن و دارای جذابیت می باشد ؛ چرا که این جنبه کیفیت فضا را برای بازدیدکنندگان و همچنین ساکنان افزایش می دهد .فضای سبز جذاب و قابل استفاده محلی می تواند منجر به کاهش تعداد سفر شده و درنتیجه نقش موثری در افزایش پایداری شهری داشته باشد . طرح های ساختار سبز شهری باید در سطح شهر گسترده شوند و همچنین در برنامه های ویژه محلی نیز به طور دقیق و جزیی تعریف شوند چراکه شرایط اجتماعی و زیست محیطی محلی به سرعت در حال تغییر هستند . آن ها نیازمند به فراهم نمودن رویکردی همسان برای برنامه ریزی ، طراحی، مدیریت و سرمایه گذاری و اجرا هستند. آنها باید پتانسیل های موجود در فضای سبز شهری را به منظور افزایش پایداری محیطی نشان دهند . منطقه 6 شهرداری تهران به عنوان نمونه موردی این پژوهش، منطقه ای از شهر تهران است که با کمبود پارک و فضاهای سبز رو به رو است. این منطقه با داشتن بافت متراکم و خورندگی مناطق مسکونی به وسیله کاربری های تجاری و اداری، با فقر شدید فضاهای عمومی از این دست که بتواند پاسخگوی برقراری ارتباطات اجتماعی ساکنین آن می باشد و همچنین یکنواختی سیمای منطقه مواجه است و باعث کم رنگ شدن تعاملات و روابط اجتماعی میان ساکنان عدم آسایش و آرامش روحی آنها ،  در سطح نواحی و محلات آن شده است.  در این پژوهش  سعی بر این است که رهنمودهایی برای تطابق سلسله مراتب فضای سبز با ساختار فضایی شهرها ارائه شود و در نهایت از نتایج حاصل از این تطابق در اعتلای هرچه بیشتر منظر شهری و نقش آن در آرامش بخشی  به  محیط اجتماعی استفاده شود .