پروژه مقطع آموزش متوسطه از نگاه روان شناسی. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 33 صفحه

مقدمه:

دوره آموزشی این مقطع 6 سال به طول انجامیده و به دو مقطع آموزش متوسطه و آموزش تکنیکی و حرفه ای تقسیم می گردد. هر یک از این دوره ها خود شامل دو مرحله آموزشی دوره سه ساله مقطع مقدماتی متوسطه و دوره سه ساله مقطع تکمیلی متوسطه می باشد که گاهی اوقات در قالب دوره های 4ساله و 3 ساله بطول می انجامد. شرط ورود به آموزش عالی قبولی در آزمون مقطع تکمیلی متوسطه و آزمون ورودی دانشگاه های کشور می باشد. در نظام پذیرش دولتی رقابتی فشرده جهت قبولی در دانشگاه های معتبر وجود دارد. مقطع مقدماتی متوسطه تا سه یا چهار سال ادامه یافته و در اکثر موارد مقطع تکمیلی متوسطه نیز شامل یک دوره سه است. سال تحصیلی مقطع مقدماتی متوسطه بر 39 هفته و یک هفته اضافی مشتمل می گردد. در دوره مقدماتی متوسطه دروس متنوعی نظیر شیمی، فیزیک، زیست شناسی، تاریخ، جغرافیا و زبان های خارجی ارائه می گردد. هم چنین دروس تربیت بدنی مورد تشویق قرار می گیرد. مقطع تکمیلی متوسطه نیز بر40 هفته و یک یا دو هفته اضافی مشتمل می گردد. طی مقطع تکمیلی متوسطه دانش آموزان دروس تخصصی علمی و علوم انسانی را می آموزند. دانش آموزانی که از مدارس مقدماتی متوسطه فارغ التحصیل می گردند از مجوز ورود به مراکز متوسطه فنی و حرفه ای برخوردار می گردند. در این مراکز آموزشی برنامه های آموزشی دو تا چهار سال ادامه می یابد گفتنی است که اغلب کشاورزان، کادر مدیریتی و تکنیکی و کارگرانی که از مهارت کافی برخوردار نمی باشند در مدارس متوسطه فنی وحرفه ای آموزش می بینند. گروه سوم کارگران ماهری می باشند که جهت کسب مهارت های عملی و تولیدی در این مدارس ثبت نام می نمایند.

فهرست مطالب:

آموزش کامپیوتر درمدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش پایه

قانون آموزش پایه

آموزش پیش دبستانی

ساختار آموزش پیش دبستانی

اولویتهای آموزشی

معضلات آموزشی

آموزش معلمان

ساختار آموزشی

سیاستهای آموزشی

لزوم حضور معلمین در دوره های آموزشی

اصلاحات و توسعه

تبادلات بین المللی آموزشی

آموزش پیش از خدمت معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه

وضعیت آموزش معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش معلمان مقطع ابتدایی

آموزش معلمین مقطع متوسطه

آموزش اساتید دانشگاه

آموزش معلمان اقلیت های قومی

آمار آموزشی

نرخ مراکز آموزش معلمان طی سال 1998

دانلود پایان نامه بررسی ویژگی های شخصیتی زنان سردمزاج و عادی با آزمون MMPI

بررسی ویژگی های شخصیتی زنان سردمزاج وعادی با آزمون MMPI

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:184

فهرست مطالب :

فصل اول

1-1:مقدمه

1-2: موضوع پژوهش

1-3: هدف پژوهش

1-4:فایده واهمیت پژوهش

1-5: فرضیه های پژوهش

1-6:تعریف عملیاتی متغیرها

فصل دوم:

پیشینه پژوهش

الف:مبانی نظری

ب:تحقیقات انجام شده

فصل سوم:

3-1: مقدمه

3-2:جامع آماری

3-3: نمونه و روش نمونه گیری

3-4:ابزار اندازه گیری

3-5:روش آماری

فصل چهارم:

تحلیل داده ها

فصل پنجم:

5-1: بحث و نتیجه گیری

5-2:محدودیت های تحقیق

5-3:پیشنهادات تحقیق

5-4: خلاصه تحقیق

منابع:

پیوست:

آزمون شخصیتی چندوجهی مینه سوتا(MMPI)

چکیده :

بی تردید میتوان گفت یکی از رایج ترین مفاهیم روان شناسی در میان همگان شخصیت است. چنانکه با اندکی توجه در صحبت های روزمره متوجه فراوانی کاربرد این مفهوم می شویم. کاربردهایی که براساس معانی وتعابیر مختلف قرار دارند گاه دلالت بر صفات و ویژگی های بارز افراد اعم از مثبت معمولی و منفی می نمانید و گاه نشاندهنده مقام و مهارت های اجتماعی هستند.

کاربرد دیگر واژه شخصیت زمانی است که توانش های فرد برای تحت تاثیر قرار دادن دیگران مورد نظر است.موارد ذکر شده غالبا قضاوت های سطحی و محدود در مورد افراد را بدنبال دارند.اما نظر خبرگان این زمینه یعنی روان شناسان چیز دیگریست.

در تعاریفی که از شخصیت شده تنوع و اختلاف بسیاری به چشم می خورد که ناشی از نظریه های گوناگونی است که نظریه پردازان درباره چگونگی تشکیل و تحول شخصیت و مفاهیم انگیزشی رفتار آدمی دارند(جمالفر،1373ص121)

ابتدا باید گفت تمام افراد صرفنظر از خصوصیات مطلوب و نامطلوبشان دارای شخصیت هستند. آنچه موجب تمایز آنها میشود چگونگی ومنحصر بفرد بودن شخصیتهاست. این تفاوت ها را با ابزارهای گوناگونی که در خود بحث خواهیم نمود میتوان شناسایی کرد.

شخصیت یک مفهوم انتزاعی است که معرف ترکیبی از اعمال افکار، هیجانات، و انگیزش های فرد به گونه ای بی همتاست و هیچ دو فردی دارای شخصیت یکسانی نیستند. هر چند که شخصیت افراد مختلف دارای وجوه اشتراکی نیز می باشند شخصیت یک فرد نسبتا ثابت باقی می ماند اما دو عامل رشد و تجربه می توانند آن را تغییر دهند.

شخصیت، مفهومی است که به ویژگی های مشخص و ملموس و واکنش های فرد در موقعیت های مختلف اطلاق می شود. واژه شخصیت ترجمه کلمه پرسونالیتی است که خود از پرسونا ی لاتینی به معنای ماسک اقتباس شده است نقابی که بازیگران تئاتر به فراخود نقش خود بر چهره می زده اند و بتدریج به خصوصیات اخلاقی و روانی افراد اطلاق شده است. در حالی که امروزه روانشناسان این مفهوم را به عنوان صفات معتبر و پایدار افراد آدمی به کار می برند.

منظور از شخصیت مجموع کیفیت های موروثی و اکتسابی است که خصوصیت فرد بوده و او را منحصر بفرد می‌کند. کیفیت های موروثی یا ذاتی تغییر ناپذیرند و فاقد جنبه اخلاقی بوده و مزاج نامیده می شوند در حالی که کیفیت های اکتسابی که منش می نامیم حاصل تجربیات فرد می بانشد و تاحدی تغییر پذیرند و تفاوت های این حوزه است که مشکلات اخلاقی را پدید می آورد و بیانگر مرحله ای است که فرد در هنر زیستن بدان رسیده است.

آلپورت که از او به نام بنیانگذار مطالعات نوین شخصیت نام می برند معتقد است شخصیت سازمان پویایی از سیستم های روان تنی فرد است که رفتارها و افکار خاص او را تعیین می‌کند.

گیلفورد، چنین اظهار می دارد که شخصیت الگوی منحصر بفرد صفات شخصیتی است. بالاخره کتل معتقد است که شخصیت امکان پیش بینی آنچه را که فرد در موقعیتی خاص انجام خواهد داد فراهم می‌کند. در مجموع باید گفت این سه به ترکیبی از اعمال ،افکار هیجانات وانگیزش های مشخص که در تعامل او با دیگران نمایان می شود توجه داشته اند.

در این باب هنری مورد نظری متفاوت ارائه داده است و به جای اینکه مانند آلپورت و آیزنک به صنعت و تیپ توجه نماید موضوع نیازهای را مطرح نموده و معتقد است آچه موجب شخصیت وپدیداری آن میشود انگیزه ها هستند که این انگیزه ها را می توانیم در باب نیازها بررسی کنیم.شخصیت یک سازه است که نمی توانیم آن را ببینم یا تعریف شخصی برایش ارائه دهیم اما با شناسایی عناصری که به میزان و کیفیت متفاوت آن را تحت تاثیر قرار می دهند و موجب تغییر و دگرگونی و رشد آن           می گردند می توانیم به سنجش این سازه بپردازیم. برای این کار از روش های مختلفی چون تست های فرافکن و روان تحلیلی و‌آزمون های صفات شخصیت و آزمون های عینی استفاده می شود. معروف ترین آزمون فرافکن در جهان تست رور شاخ می‌باشد که تاکنون بش از هزار اثر تحقیقی در مورد آن در دنیا انتشار یافته است.

این ابزارها در طی فرآیند شناخت شخصیت افراد و تفاوت های فردی همچنین میتوانند نشان دهنده موارد اختلال ونابهنجاری نیز باشند. زیرا در بعد شخصیت نیز چون دیگر ابعاد وجودی انسان گاه شاهد نابهنجاری ها واختلالاتی هستیم.

وقتی صفات شخصیتی انعطاف ناپذیر و ناسازگارانه بوده واختلال کارکردی قابل ملاحظه یا ناراحتی ذهنی بوجود می آورند تشخیص اختلال شخصیت گذارده می شود (سیاسی ،1371،ص 141)

بحث سبب شناسی و درمان و طبقه بندی اختلالات شخصیت در دیدگاههای مختلف تعابیر متفاوتی را داراست که در این مختصر نمی گنجد.

یکی از اساسی ترین مباحث روان شناسی نظریه های شخصیت است. تا نتوانیم یکی الگویی برای انسان ارائه دهیم نمیتوانیم روی آن کار کنیم. شخصیت یک سازه است که میتوان آن را در بطن نظریه های دیگر نگاه کرد و به همین دلیل براساس رویکردهای مختلف تعاریف متفاوتی هم برای آن ذکر کرده اند.

در اینجا تنها از نظریاتی چند از جمله فروید می گوئیم که شاید اولین واستوارترین ونافذترین تئوری منش را به منزله یک سیستم کوشش ها که ماخذ رفتار است پایه گذاری کرد.

دیدگاه روان کاوی بنا به شرایط خاص آن زمان که دوران اتمیزم یا تجربه گرایی بود شخصیت را به شکل تفکیک شده وعناصر متشکله مورد بررسی قرار داده است. فروید ابتدا شخصیت را متشکل از سه جزءخود آگاه، نیمه خود آگاه وناخودآگاه دانسته و سپس تجدید نظر نموده و آن را شامل سه ساخت بنیادی به نام های نهاد ، خود و فراخود عنوان کرد. هر یک از این بخش ها وظیفه خاصی را به عهده دارد. اما تاثیر متقابل آنها در یکدیگر مهمترین عامل در تعادل شخصیت است وتعامل و تعارض پویای این سه ساخت تعیین کننده رفتار است(قرچه داغی، 1372،ص 98)

مروری گذرا نیز به دیدگاه رفتار گرایی داریم: الگویی که رفتارگرایان بر آن اساس شخصیت را توجیه می کنند همان الگوی یادگیری محرک-پاسخ و الگوی محرک-ارگانیزم-پاسخ است. در الگوی اول شخصیت فرد را صرفا ذاییده نوع پاسخ هایی می دانند که فرد در قبال محرک های مختلف محیطی از خود نشان می‌دهد. در الگوی دوم نوع تعبیر و تفسیر و برداشت فرد از محرک ها عامل مهمی در تعیین نوع پاسخ ها و چگونگی رفتار و شخصیت او به شمار می آید. در قالب نظریه رفتاری محرک ها وعوامل محیطی نقش قاطع و تعیین کننده ای در تغییر و تکوین شخصیت دارند و شخصیت افراد تابع محیطی قرار می گیرد که در آن رشد می یابند.

جدای از تعاریفی که برای شخصیت ارائه شده در پاره ای دیدگاههای به طبقه بندی هایی نیز بر می خوریم که در اینجا برای رعایت ایجاز تنها به نمونه هایی بسیار اندک بسنده می کنیم. این تقسیم بندی ها گاه دارای پیشینه تاریخی کهنه هستند. از این جمله تقسیم بندی بقراط است که همان چهار مزاج معروف دموی،صفراوی، سوداوی و بلغمی می‌باشد. پس از وی جالینوس نیز بر همین پایه به نتایجی رسید. پس از بقراط معروف ترین طبقه بندی ها از آن کرچمر وشلدن می‌باشد. این تحقیقات همه مبتنی بر مشاهده تفاوت های فردی در ساختار بدنی وتلاش برای ارتباط دادن این تفاوت ها با شخصیت است. رویکرد دیگر مشاهده خصایص شخصیتی افرادد مختلف و تلاش برای طبقه بندی آنها بر اساس سنخیتشان بدون توجه به خصوصیات بدنی آنهاست. تقسیم بندی یونگ که مبتنی بر تیپ درونگرا و برونگرا است و تقسیم بندی آیزنگ که شخصیت فرد را در دو بعد درونگرایی-برونگرایی واستواری- نااستواری هیجانی تحلیل می‌کند از این دست می باشند.فروم،شخصیت را متشکل از دو عنصر مزاج و منش     می داند و چنین عنوان می‌کند که قضاوت ارزشی در مورد مزاج ها تابعی است از متغیر سلیقه در حالی که منش ها جنبه اخلاقی دارند و چنانچه معتقد به نسبی گرایی باشیم خواهیم دید که تفاوت های منشی نیز مربوط به سلیقه اند و تفکیک میان این دو از اهمیت خاصی برخوردار است. فروم سنج های شخصیتی فوق را که هر یک دارای ویژگی های خاصی هستند مطرح می‌کند: تیپ پذیرا تیپ استثمارکننده،تیپ بازاری، تیپ احتکاری، تیپ مولد، و تیپ ناشیستیک. او معتقد است که شکل های مختلفی از این سنخ ها را ممکن است افراد داشته باشند اما یک تیپ بیشتر عمل می‌کند وآن شکل شخصیتی را می سازد. گوناگونی شکل های شخصیتی معلول عوامل چندی است این عوامل موجب دگرگونی و رشد شخصیت می شوند.

آدمی، تکامل و رشد خود را به صورت تغییرات محسوس یا نامحسوس نشان می‌دهد. انسان ها در اثر گذشت زمان و تبدیل موقعیت ها تغییر می کنند. دگرگونی هایی را که در اثر مرور زمان به وقوع می پیوندد به رشد نسبت می دهیم اما تغییراتی که در اثر موقعیت های گوناگون در انسان به وجود می آید نشان دهنده انعطاف پذیری شخصیت می‌باشد و سازگاری نام دارد(قرچه داغی، 1372،ص99)

رشد در اثر دگرگونی و شدن حادث می گردد و ما آنگاه می توانیم صحبت از رشد شخصیت نمائیم که به تغییر وانعطاف پذیری آن قائل باشیم. پس ابتدا می پردازیم به مسا له ثبات در برابر انعطاف پذیری.دو دسته اعتقاد هست که یکی ثبات شخصیت را مطرح می‌کند و معتقد است شخصیت فرد از همان کودکی شکل می گیرد مانند نظریات فروید. اما گروه دیگری هستند که انعطاف پذیری را قبول دارند و می گویند شخصیت ثبات ندارد مثل اریکسون که قائل به رشد در طول زندگی است.

رشد شخصیت از نظر بسیاری از دانشمندان متفاوت است.مثلا از دیدگاه فروید شخصیت به وسیله رویدادهای گذشته زندگی تعیین می شود واما یونگ اعتقاد د ارد که رویدادهای گذشته در تاریخچه نژادی و نوعی فرد و در زندگی او موثر بوده و به شخصیتش شکل می بخشد و نه تنها شخصیت انسان را محصول گذشته می داند بلکه آینده را با تمام اهداف و آرزوهایش در آن موثر می داند و به نظر او انسان همیشه در حال رشد بوده وکوشش وی جهت رسیدن به چیزی در آینده است(پارسا ،1371،ص107)

در مبحث عوامل بر شخصیت باز شاهد همان بحث قدیمی وراثت و محیط هستیم. از یک طرف وراثت گرایان هستند که می گویند نود درصد رفتارهای مان منتج از ژن های ماست که منظور اطلاعاتی است که از طریق DNA انتقال پیدا می‌کند یعنی سلول های متفاوت جنسی و در انتها ساخت یک انسان جدید و نمودار شدن یک صفات مشخص. از طرف دیگر محیط گرایان هستند و رفتارگرایان مانند واتسون که معتقدند هر چه هست محیط است و این ذهن لوح سفیدی است که به مرور به واسطه تاثیرات محیطی نقوشی روی آن بسته می شود. گفتنی است این گروه اختلالات شخصیتی را نیز نتیجه عوامل نامساعد محیطی و نابهنجاری های جامعه می دانند. این دو دیدگاه افراط و تفریط دارند ودیدگاه درست تر این است که تعامل بین این دو موجب می شود یک سری صفات از راه وراثت منتقل شوند و در اثر میان کنش با محیط شخصیت ساخته شود. از میان معتقدان به تعامل محیط و وراثت ریموند. بی .کتل را می توان نام برد.

شخصیت سازه ای است که با بالا رفتن سن آدمی پیچیدگی بیشتری می یابد به طوری که هر چه زمان می گذرد رفتارها و واکنش های کلی کودک شکلی اختصاصی تر به خود می گیرند و نهایتا شخصیت سازمانی پویا و پایدار می شود که حاکم بر رفتار فرد است و به نسبت انسجام و وحدت درونی خود در موقعیت های مختلف واکنش های مقتضی از خود نشان می‌دهد(شفیع آبادی، 1373،ص115)

در این فرآیند رشد و تحول عوامل بسیاری دخلیند که در بحث وراثت می توان مفاهیمی چون:هوش ،استعداد،یادگیری ،حافظه ،خلاقیت ،انگیزش پذیری و… را مطرح نمود.همچین نحوه عملکرد غدد درون ریز از اهمیت بالایی برخوردار است. در مجموعه عوامل محیطی، ابتدا محیط قبل از تولد را داریم که تحت تاثیر عواملی چون رحم مادر، تغذیه و بهداشت تن و روان مادر قرار دارد. سپس به محیط بعد از تولد می رسیم که عناصری چون: والدین، خانواده، تغذیه، مدرسه، فرهنگ و وضعیت اقتصادی اجتماعی را در بر می گیرد.

وقتی عوامل موثر بر شخصیت را در بعد محیط بعد از تولد مورد بررسی قرار دهیم بی شک یکی از برجسته ترین عناصر مسائل جنسی است و ما بنا داریم از میان این عوامل با تاکید بیشتری به این بخش بپردازیم:

بی تردید تمایلات جنسی شخص، چنان با کل شخصیت او در هم آمیخته و بر برداشت او از خود روابط او با دیگران والگوهای کلی رفتار او اثر می گذارند که صحبت از شخصیت منهای مسائل جنسی به عنوان پدیده ای مستقل در واقع غیرممکن است. تمایلات جنسی هر شخص بستگی به سه عامل پیوسته به هم دارد: هویت جنسی او، جنسیت او، و رفتار جنسی او. این عوامل که در رشد، پیشرفت، وعملکرد شخصیت و تاثیرپذیری آن توسط تمایلات جنسی، تاثیر می گذارند مجموعه عوامل روانی-جنسی نامیده می شوند. واضح است که تمایلات جنسی چیزی بیشتر از سکس فیزیکی، خواه با مقاربت و خواه بدون آن و چیزی کمتر از تمام وجوه رفتار معطوف به کسب لذت است. رفتار جنسی انسان گوناگون است و تحت تاثیر متقابل عواملی پیچیده قرار دارد.

رفتار جنسی را میتوان در دو حوزه بهنجار و نابهنجار بررسی نمود هر چه تعریف دقیق هر یک از این دو شکل به نظر می رسد اما رویهمرفته رفتار جنسی نابهنجار را آسان تر می توان توصیف نمود: یعنی رفتار جنسی که برای خود یا دیگری مخرب است قابل هدایت به سوی یک شریک جنسی نیست تحریک اعضا جنسی اولیه را مستثنی میدارد به طور نامتناسبی با اضطراب و احساس گناه همراه است و حالت جبری دارد. با این حال تعیین مرزی دقیق و قاطع خالی از اشکال نیست. مثلا گاه روابط جنسی خارج از محیط زناشویی.خود ارضایی، وانواع مختلف تحریکات جنسی که به اعضای غیر از از دستگاه جنسی اولیه مربوط می گردد، بسته به زمینه کلی، باز هم ممکن است در محدوده بهنجاری قرار بگیرد.

در طبقه بندی نابهنجاری های رفتار جنسی ابتدا پارافیلیاها و سپس اختلالات کنشی جنسی و سایر اختلالات جنسی هستندکه در فصول بعدی به تفصیل مورد بحث قرار خواهند گرفت.

1-2:موضوع پژوهش

بررسی ویژگی های شخصیتی زنان سرد مزاج با آزمون MMPI.

1-3:هدف پژوهش

در پژوهش حاضر هدف عمده انجام یک تحقیق علمی است که مبتنی بر مسائلی فرهنگی-بومی ایران عزیزمان باشد و در حد بار علمی خود در مقام پاسخدهی به سوالات وابهامات موجوددر این زمینه برآید. در این پژوهش سعی خواهد شد با شناسایی ویژگی های شخصیتی زنان سرد مزاج، که به دلیل فقدان تجربه ارگاسم همواره دچار رنجی پنهان وخاموش بوده اند قدمی هرچند کوچک در راه شناخت و رفع این مفصل برداشته شود. باشد که تحقیقاتی از این دست بتوانند رهگشای راهی شوند که شادکامی جنسی را برای زنان مطلوب به ارمغان آورد.

همچنین تلاش در جهت هر چند پربارتر نمودن حیطه پژوهش های روان شناسی در ایران از جمله هدف های این تحقیق می‌باشد.

1-4:فایده و اهمیت پژوهش

بی تردید یکی از تمایلات اساسی انسان نیاز جنسی است و با اینکه عدم ارضا ی آن متضمن هیچ انحرافی از تعادل زیستی نیست و تا اندازه ای مستقل از محرومیت و سیری است اما علاوه بر اینکه متضمن بقای نوع است به طور غیرمستقیم می تواند بر مسائل و نیازهایی که موجب تعادل زیستی می باشند تاثیر بگذارد. ارضای صحیح غریزه جنسی نقش اساسی در آرامش روح و روان انسان دارد واگر این نیاز راضا نشود عوارض وناراحتی های روحی فراوانی را برای شخص ایجاد خواهد کرد. این مشکل غالبا در ناسازگارهای خانوادگی نقشی را در پشت پرده بازی می‌کند که با یک نگاه روان شناسانه می توان آن را کشف نمود.

چگونه است میان اشخاص که علی الوصول باید به هم علاقمند و دوستدار یکدیگر باشند مجادله در می گیرد و صحبت های تلخ رد و بدل می شود به نیروهای مختلفی میتوانند اسباب فرسودگی احساسات خوشایند را بعد از ازدواج فراهم سازند.

به جرات میتوان گفت یکی از عمده ترین این نیروها برآورده نشدن انتظارات در زمینه مسائل جنسی است در حالی که اگر همسران از آنچه خود و شریک زندگی هشان را راضی تر می‌کند اطلاع و درک بیشتر داشته باشند می توانند به روابط خود غنای بیشتری ببخشند.

موضوع مورد پژوهش ما یعنی سردمزاجی ما یعنی سردمزاجی زنان دقیقا در همین حیطه قراردارد.متاسفانه در جامعه ما در این مورد بررسی های لازم به عمل نیامدها است. به نظر می رسد این فقر پژوهشی را بتوانن با توجه به شرایط و ویژگی های خاص کشور ما تبیین نمود. برای مثال در جامعه مذهبی ماممنوعیت های خاصی در حوزه مسائل جنسی به معنای نیرویی که ظواهر و نمودهای آن بایستی آشکارا مورد بررسی قرار نگیرد ایجاد شده است . از جانب دیگر مردم خود به دلیل شرم و حیاء خاص جامعه ایرانی قادر به بیان صریح مسائل جنسی خود نیستند. در نتیجه نیاز مبرمی برای انجام تحقیقاتی که متکی بر فرهنگ خود می‌باشد احساس می شود.

مسلما راه حل هایی که در محافل پزشکی و غیره برای این معضل در نظر گرفته می شود چنانچه براساس تحقیقات مبتنی بر فرهنگ بومی ایران باشد بسیار سودمندتر و کاراتر از زمانی خواهد بود که از مدل های غربی استفاده شود. معضل فوق را کافی است تنها در بعد خانواده مدنظر قرار دهیم تا متوجه گستردگی ابعاد آن چه از لحاظ ایجاد محیطی آشفته برای فرزندان و لطمه به نقش تربیتی و سازنده خانواده و چه از لحاظ کاهش بازدهی اقتصادی و.. شویم.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه بررسی رابطه بین سبک های حل مساله بین دانشجویان افسرده و بهنجار

بررسی رابطه بین سبک های حل مساله بین دانشجویان افسرده و بهنجار

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:159

فهرست مطالب :

فصل اول : چارچوب کلی پژوهش
1-1مقدمه
2-1 بیان مسأله پژوهش
3-1اهمیت نظری و عملی پژوهش÷
4-1اهداف پژوهش
5-1سئوال ها و فرضیه های پژوهش
6-1متغیرهای پژوهش
7-1تعریف متغیرها واصطلاحات
افسردگی
بهنجار
سبک حل مساله

فصل دوم : ادبیات و پیشینة پژوهش
مقدمه
علایم افسردگی و سبک های آن
الف - نظریه های شناختی افسردگی :
1- نظریه بک و تحریف های شناختی
2 - فرضیه اسنادی درماندگی آموخته شده
3 – نظریه ناامیدی افسردگی
4 - نظریه سبک تمرکز برخود افسرده ساز
5 – فرضیه پردازش شناختی مارتین
ب– نظریه های رفتاری در افسردگی
1- نظریه رفتاری تقویت مثبت فرستر
2- نظریه رفتار بین فردی لونیسون
3 – نظریه رفتاری خود نظم بخشی کانفر
سبک حل مسأله :
ساختار شناختی حل مسأله
مراحل حل مسئله در مدل حافظه گرینو :
حل مساله و مؤلفه های فراشناختی
حل مسئله / تصمیم گیری
پیشینه مقابله :
نظریه مقابله
سبک های مقابله , تعاریف , طبقه بندی
طبقه بندی شیو های مقابله :
منابع حمایتی مقابله :
ادراک استرس در الگوی تبادلی افسردگی / سبک حل مساله
حل مسأله / عزت نفس / منبع کنترل
استرس / عزت نفس / منبع کنترل
استرس / افسردگی / حمایت اجتماعی
پیشینه مطالعاتی
پژوهشهای انجام شده در داخل کشور:
پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور:

فصل سوم : روش پژوهش
1-3 طرح پژوهش
2-3 جامعه آماری
3-3 روش نمونه برداری و حجم نمونه
4-3 ابزارهای پژوهش
1-4-3 مقیاس سبک حل مساله
2-4-3 پرسشنامه افسردگی بک BDI
3-4-3 خودسنجی افسردگی
5-3 روش اجرا
6-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل آ ماری
مقدمه
جدول 1-4 : میانگین و انحراف استاندارد نمرات افسردگی بک ، در گروه بالینی و گروه بهنجار
جدول 2-4 : میانگین و انحراف استاندارد متغیر سن و جنس در گروه بالینی و گروه بهنجار
جدول 3-4 میانگین دو گروه بالینی و بهنجار در عوامل سبک اجتناب و جنسیت
جدول 4-4 میانگین دو گروه بالینی و بهنجار در عوامل درماندگی و جنسیت
جدول 5-4 میانگین دو گروه بالینی و بهنجار در عوامل کنترل و جنسیت
جدول 6-4 : میانگین دو گروه بالینی و بهنجار در عوامل خلاقیت و جنسیت
جدول 7-4 میانگین عامل اعتماد بنفس و متغیر جنسیت در دوگروه بالینی و بهنجار
جدول 8-4 میانگین عامل سبک گرایش و متغیر جنسیت در دو گروه بالینی و بهنجار
جدول 9-4 : تحلیل واریانس چند عاملی متغیرهای افسردگی و جنسیت با عوامل سبک حل مساله
جدول 10-4 تحلیل واریانس و آزمون پیگیری برای مقایسه سبک های حل مساله مثبت و منفی در دو
گروه دانشجویان افسرده و بهنجار

فصل پنجم : خلاصه پژوهش بحث و نتیجه گیری
فرضیه های اصلی پژوهش عبارت بودند از :
تجزیه و تحلیل نتایج :
بحث و نتیجه گیری :
محدودیت های پژوهش
پیشنهادها
منابع فارسی

Reference 

چکیده :

فصل اول

چارچوب کلی پژوهش

1-مقدمه

بسیاری از انسان ها قادر به حل مساله و برطرف کردن ، به حداقل رساندن و یا تحمل استرس نمی باشند و معمولاً از مقابله های ناکارآمد، ناسازگار و مضری استفاده می کنند که باعث بروز استرس های بیشتری می گردد که اثرات آنها وخیم تر و عظیم تر از استرس اولیه است.

افراد افسرده نسبت به آینده دید انعطاف پذیری ندارند. آنها احتمالاً بیشتر از افراد غیر افسرده آینده خود را منفی می بینند و به نظرشان احتمال دستیابی به تجارب خوشایند کمتر است به همین دلیل افراد افسرده به جای تلاش برای دستیابی به موفقیت های با ارزش در آینده تمام نیروی خود را صرف اجتناب از موقعیت های ناخوشایند موجود می کنند .

افراد افسرده احساس غمگینی می کنند چون مشکلات خود را پایدار [1] ، کلی [2] و درونی [3] تلقی می کنند :

پایداری

افراد افسرده رویدادهای منفی زندگی شان را همیشگی و پایدار تلقی می کنند، یعتی تغییر دادن آنها را

بعید می دانند. افراد غیر افسرده تجارب منفی را به عنوان موانع موقتی که زیاد هم طول نمی کشد در

نظر می گیرند.

کلی نگری

افراد افسرده غرق در مشکلات خود می شوند و آنها را به همه چیز تعمیم می دهند. افراد غیر افسرده می توانند مسایل را از خود دور کنند . آنها قادرند بین رویدادهای منفی و مثبت زندگی خود تعامل ایجاد کنند.

درونی بودن

افراد افسرده خودشان را مسئول مشکلات خود می دانند. غیر افسرده ها مسئولیـــت چیزهایــی را که می‌توانند تغییر دهند می پذیرند اما خود را مسئول کامل نبودن خود نمی دانند.

به نظر جروم فرانک ( 1973) یکی از بهترین کارهایی که روان درمانگرها می توانند برای مراجعان خود انجام دهند کمک به آنها برای غلبه بر یأس و نا امیدی شان است . در هر مقطع معینی از زمان 20-15 درصد بزرگسالان در سطح قابل توجهی ازنشانه های افسردگی رنج می برند و حدس زده می شو دکه حدود 75 درصد بیماران بستری در بیمارستان های روانی را موارد افسردگی تشکیل می دهند .در مورد اختلال افسردگی اساسی , مطالعات کلی در ممالک مختلف انجام شده است که میزان شیوع آن را درماندگی آموخته شده [4] واثرات هورمونی باشد .

درزنان دو برابر مردان نشان می دهد. دلیل چنین اختلافی ممکن است استرسهای متفاوت , زایمان

, افسردگی در مفهوم بالینی پنج یا بیش از پنج مورد از موارد زیر را در بر می گیرد :

خلق افسردهکاهش بارز علاقه یا احساس لذت در اکثر فعالیت هاکاهش قابل ملاحظه وزن یا افزایش وزنبی خوابی [5] یا پرخوابی [6] تحریک یا کندی روانی حرکتیخستگی یا فقدان انرژیاحساس بی ارزشی یا احساس گناه بیجاکاهش توانایی تمرکز یا بلا تصمیمی [7]افکار تکرار شونده مرگ یا فکر خودکشی .

مطالعات اخیر در حوزه افسردگی حاکی از وجود چندین عنصر متفاوت در سبب شناسی و نشانه شناسی افسردگی است. یک عنصر شناختی فعال در سبب شناسی و نشانه شناسی افسردگی در ادبیات به نام نگرانی [8] یا افکار مزاحم منفی [9] ذکر شده است.

تعدادی از مطالعات نشان داده اند که نگرانی قویاٌ با افسردگی ارتباط دارد هنگامی که افکار منفی ناخواسته به خودآگاهی فرد می آیند فشارزا و ناراحت کننده هستند. آنها تردیدهایی در مورد ارزش خویشتن [10] , دلواپسی هایی [11] در مورد آینده یا توهماتی در مورد گذشته تشکیل می دهند. چنین افکاری حس سلامت فرد را تحلیل می برند و خلق منفی را افزایش می دهند. خوشبختانه به نظر می رسد که اکثر مردم قادر هستند که چنین افکار ناخواسته ای را با افکار مطلوبتری جانشین نمایند. اما به نظر می رسد که همه افراد قادر به چنین کنترل ذهنی نیستند , به گونه ای که تعدادی از افراد برای یک دوره طولانی دچار افسردگی می شوند و افکار منفی نافذ[12] و پایداری را تجربه می کنند و ممکن است افسردگی آنها ناشی از شکست ویژه در توانایی شان برای کنترل افکار منفی باشد.از سوی دیگر وجود افکار منفی ممکن است با توانایی فرد در ایجاد راه حل های سودمند برای حل مشکلاتش تداخل کند .

1-بیان مسأله پژوهش

افراد با وقایع تنش زای زندگی , ناکامی ها و ناامیدی ها روبرو می شوند؛ بعضی افراد قادرند از تجربه های ناخوشایند زندگی استفاده کنند, در حالی که دیگران در افسردگی خود باقی می مانند؛ کسانی که خود را از افسردگی نجات می دهند واجد نوعی تفکر زیر بنایی هستند بنحویکه از تدابیر و راهبردهای موثرتری سود می جویند. تعدادی از پژوهشگران عوامل مشترکی را در افرادی که به احتمال زیاد افسرده می شوند و هم چنین نوع مداخله آنان در حل مسائل و مشکلات زندگیشان را شناسایی کرده اند و دریافتند که از طریق سنجش همبستگی بین پاسخ های رویارویی ترجیح داده شده افراد افسرده و مقایسه راه حل های آنان با افراد غیر افسرده می توان راهبردهای مؤثر مقابله با افسردگی را شناسایی کرد.      

هم چنین افرادی که مهارت مسأله گشای خوبی دارند در مقایسه با افرادی که فاقد این مهارت هستند کمتر احتمال دارد افسرده شوند. عدم توانایی در اتخاذ تصمیم یکی از مشخصات عمده افراد افسرده است این ناتوانی را می توان نوعی بی کفایتی در استفاده از مهارت های موثر در تصمیم گیری یا حل مسأله به شمار آورد .دزوریلا و گلدفرید [13])1971) حل مسأله را بعنوان فرایندی رفتاری شناختی تعریف کرده اند که می تواند انواعی از پاسخ های متناوب بالقوه سودمند را جهت مقابله با موقعیت های دشوار در اختیار افراد قرار دهد. بدین جهت از اهداف آموزش به مراجعان در مهارت های حل مسأله این می باشد که یک راهبرد جهت سازگاری کلی در اختیار آنان قرار دهد.

بررسی نزو[14] و پری [15] (1989) نشان داد که حل مسأله یک رویکرد درمانی شناختی – رفتاری است که در درمان افسردگی موثر و مفید می باشد. افراد افسرده بر اساس مدلهای شناختی دارای ساختارها وفرایندهای شناختی افسردگی زا می باشند .

تفکر افسردگی زای بیماران , آنها را از حل مسائل باز می دارد, هدف اصلی درمان پیدا کردن راه حل هایی برای مسائل بیمار با استفاده از راهبردهای شناختی – رفتاری است نه اینکه صرفاٌ به بیمار کمک شود, دارای تفکر منطقی گردد . لذا درمان شناختی – رفتاری را می توان نوعی حل مسأله در نظر گرفت که هدف کوتاه مدت آن تسکین نشانه های افسردگی و هدف دراز مدت آن استفاده از راهبردهای حل مسائل برا ی حل مشکلات زندگی و کاهش برهه های [16] افسردگی در آینده است فنل ( 1989).

لذا با مطالعه دقیق و بررسی علمی سبک های حل مسأله در افراد افسرده و مقایسه آن با افراد غیر افسرده می توان سبک های مقابله ای متفاوت را شناسایی و ارزیابی کرد , و هم چنین پی برد که فرایندهای حل مسأله در راهبردهای مقابله ای چگونه در ساخت های شناختی افسردگی نقش داشته تا درمانگران آگاهی و توانایی بیشتری در خصوص این فرآیند , چگونگی کنترل و کاهش آن کسب نمایند.

2- اهمیت نظری و عملی پژوهش

به لحاظ ماهیت پیچیده و تغییر یابنده جامعه ما , مردم پیوسته خود را رویاروی با مشکلات متنوع می

یابند . بسته به پیچیدگی موقعیت و پیامدهای این مشکلات مقابله ها ممکن است ، مهم و یا قابل توجه نباشد. انسان ها از نظر نحوه کنترل و تحمل مشکلات به رغم میزان دشواری آن با هم متفاوتند. بسیاری از مسائل را , که از نظر بالینی رفتار نابهنجار یا آشفتگی هیجانی خوانده می شود, می توان به مثابه رفتار غیر کارآمد همراه با پیامدهای منفی آن از جمله اضطراب , افسردگی و ایجاد مشکلات ثانوی دانست . در این راستا , رویکرد حل مسأله می تواند در حکم ابزار مهمی برای مواجهه با بسیاری از مشکلات موقعیتی و حل آن ها مورد استفاده قرار گیرد. حل مسأله بر یک فرایند رفتاری شناختی یا آشکار دلالت دارد که:

1) پاسخ های بالقوه موثر برای موقعیت مشکل را فراهم می کند

2) احتمال انتخاب موثرترین پاسخ را از بیان پاسخ های متعدد, افزایش می دهد.

ربط سبک حل مساله با درمان بر این فرض استوار است که سبک حل مساله نوعی تفکر زیر بنایی است که فرد در خصوص مشکلات و موقعیت های استرس زا اتخاذ می کند و ناتوانی در شناخت و ارزیابی صحیح از مشکلات موجب ناکارآمدی تلاش فرد در حل مساله بطور موثر می گردد بنحویکه پیامدهای آن در ایجاد و ابقا اختلالات عاطفی در مطالعات روان شناختی بتازگی مطرح شده است بطوریکه بوربوک ( 1995) بر لزوم بکار گیری روش های شناختی رفتاری از جمله تصمیم درمانی جهت تداوم بهبودی و کنترل افسردگی تاکید می کند.

طبق نظریه شناختی افسردگی , هسته مرکزی افسردگی اختلال شناختی است و تغییرات عاطفی و جسمی و سایر خصوصیات افسردگی نتیجه اختلالات شناختی است .

اهمیت عوامل شناختی در افسردگی و سایر اختلالات روانی آنقدر مهم است که بِک , ( 1976) , می گوید : شناخت های منفی در ذات افسردگی است نه علامت یا نتیجه آن . افراد افسرده خود را ناتوان و درمانده می کنند. زیرا محیط خود را ناخوشایند می یابند ، نسبت به آینده دید انعطاف پذیری ندارند و به نظرشان احتمال دستیابی به تجارب خوشایند کمتر است . افراد افسرده چون مشکلات خود را پایدار [17] , کلی [18] و درونی [19] تلقی می کنند به جای تلاش برای دستیابی به موفقیت در حل مسائل تمام نیروی خود را صرف اجتناب از موقعیت های ناخوشایند موجود می کنند طبق آمار سازمان بهداشت جهانی ( 2001) افسردگی تک قطبی سومین رتبه را بین کل بیماری ها دارد, به طوریکه پیش از 150 میلیون نفر از مردم دنیا در هر برهه از زمان از افسردگی رنج می برند و حدود یک میلیون خودکشی موفق هر سال در جهان وجود دارد. شیوع افسردگی اساسی در جمعیت به طور کل بین 3 تا 10 درصد است و در افرادی که دچار بیماری های مزمن هستند این میزان بیشتر است. سنگینی بار اقتصادی این بیماری بر جامعه و خانواده ها وکاهش کارآیی و ناتوانی در تحصیل و شغل یابی و حفظ شغل برای افراد مبتلا به افسردگی , ضرورت انجام پژوهش های متعددی را در این زمینه می طلبد به خصوص در جامعه ما به دلیل ویژگی های خاص هم چون جمعیت جوان و تحصیل کرده , مشکلات اشتغال , مهاجرت و پی آمدهای آن , تغییرات سریع فرهنگی همراه با رشد روز افزون آسیب هایی مانند :اعتیاد , طلاق ,فرار جوانان از خانه ، ترک تحصیل رفتارهای پر خطر و غیر ایمن و دیگر آسیب های روانی , اجتماعی که وجود دارند.

شواهد علمی پژوهشگران بین سبک حل مسأله با درماندگی و سطح استرس ارتباط پیوسته ای یافته اند که پیش بینی کننده خودکشی در دانشجویان دانشگاه است. هم چنین نتایج دو مطالعه سبک حل مسأله کسیدی و لانگ ( 196) شواهدی را فراهم ساخت مبنی بر اینکه سبک حل مسأله متغیر بسیار مهمی در تفسیر بیماری روانی و درک فرایند استرس است.

این پژوهش به منظور استفاده ازنظریه ها و یافته ها منتج از مطالعات پژوهشگران تلاش دارد مدل های نظری و کاربردی سبک های حل مسأله را در میان دانشجویان کشور بررسی نموده و احتمالاً موجب توسعه و گسترش آن شود و دراین راستا نسبت به رفع نقایص یا پیشنهاد وجهی بدیل کمک کننده باشد.  

3-اهداف پژوهش

توانایی های روانی – اجتماعی فرد را قادر می سازد تا در ارتباط با سایر انسان ها , جامعه , فرهنگ و محیط خود مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت روانی خود را تأمین کند .

نظریه های آسیب شناسی روانی افسردگی بیشتر بر محتوای[20] شناخته و باورها و نگرش ها متمرکز بوده اند و کمتر به فرم[21] شناخت در افسردگی و دیگر اختلالات بالینی توجه کرده اند از این لحاظ نظریات دقیق و مبسوطی را ارائه کرده اند . به لحاظ اینکه حل مسأله فرایندی شناختی – رفتاری است که به واسطه آن فرد راه های موثر سازگاری با موقعیت های مشکل زا را کشف می کند. یکی از اهداف این پژوهش بررسی سبک های مقابله ای دانشجویان در مقابل مشکلات و مسائل است. از طرف دیگر بر اساس مدل های شناختی چنین فرض می شود که شناخت افراد افسرده دارای عناصری منفی است که از ساختارها و فرایندهای شناختی , افسردگی زا ناشی می شوند. و اصطلاح آسیب پذیری شناختی[22] جهت توصیف شیوه تفکری به کار می رود که بعضی افراد را بیشتر در معرض واکنش نشان دادن به محیطشان با رفتار خلق افسرده می کند .

بررسی نزو ( 1986) نشان داد که حل مسأله درمانی موجب کاهش افسردگی و هم زمان با افزایش اعتماد و توانایی فر د در حل مشکلات واتخاذ یک جهت یابی کنترل درونی می شود. هم چنین فنل ( 1989) رفتار درمانی شناختی را نوعی حل مسأله در نظر گرفت و بیان کرد ، مراجعان با تعدادی مشکل و از آن جمله خود افسردگی به درمانگر مراجعه می کنند , تفکرافسردگی زا آنها را از حل مشکلاتشان باز می دارد. بنابراین پرداختن به افکار خودآیند [23] منفی وسیله ای است برای رسیدن به هدف و نه خود هدف ، هدف درمان عبارت از پیدا کردن راه حل هایی برای مسائل بیمار با استفاده از راهبردهای شناختی – رفتاری و بررسی شیوه های حل مساله راهی جهت دست یابی به ساخت های شناختی افراد افسرده می باشد .

افراد در همه مراحل زندگی خود می بایستی نسبت به تصمیم های موثر برای حل مشکلات زندگی که مبتنی بر ارزیابی های صحیح از مسائل باشد اقدام نمایند؛ و جوانان در خطیر ترین مراحل زندگی خود قرار دارند لذا ؛ فهم و آگاهی در نحوه به کار گیری عوامل سبک حل مساله دانشجویان افسرده از اهداف این پژوهش قرار گرفته است تا قابلیت در توضیح رابطه فرایند و ارزیابی استرس و چگونگی پاسخ بیماران افسرده به مشکلات توسعه یابد. این امر احتمالاً می تواند درمانگران را قادر سازد تا در توصیف و تصحیح شیوه های روش حل مسأله و تصمیم گیری افراد افسرده مطابق روش نظریه تصمیم درمانی و الگوی حل مسأله دزرویلا و گلد فرید (1994) موفق تر عمل بنمایند.

4-سئوال ها و فرضیه های پژوهش

این پژوهش با توجه به شواهد و مطالعاتی که مورد بررسی قرار می دهد، با بیان طیفی از یافته های نظری و تجربی ارزشمند پژوهشگران درباره نحوه مقابله افراد با مشکلات و با تاکید بر اهداف پژوهش ، تلاش خود را بر پاسخ دادن به پرسش های ذیل معطوف نموده است.

سئوال های پژوهش  

الف – آیا دانشجویان افسرده سبک متفاوتی در حل مساله دارند؟

ب – آیا عامل جنسیت در سبک حل مساله دانشجویان افسرده دخالت دارد؟

فرضیه های اصلی پژوهش

1 – سبک حل مساله دانشجویان افسرده متفاوت از دانشجویان بهنجار است .

2 – سبک حل مساله دانشجویان دختر افسرده متفاوت از دانشجویان پسر افسرده است.

فرضیه های فرعی

1 – احساس درماندگی دانشجویان افسرده در حل مساله بیشتر از دانشجویان بهنجار است.

2 – منبع کنترل دانشجویان افسرده درحل مساله متفاوت از دانشجویان بهنجار است.

3 – اعتماد بنفس دانشجویان افسرده در حل مساله کمتر از دانشجویان بهنجار است.

4 – تنوع و تعدد راه حل های دانشجویان افسرده در حل مساله کمتر از دانشجویان بهنجار است.

5 – سبک گرایش – اجتناب دانشجویان افسرده در حل مساله متفاوت از دانشجویان بهنجار است.

5- متغیرهای پژوهش

پژوهش حاضر به بررسی سبک حل مساله دانشجویان افسرده و بهنجار دانشگاه علوم پزشکی تهران می پردازد. بنابراین متغیرهای پژوهش عبارتند از :

متغیر مستقل : افسردگی

متغیر مستقل دوم : جنس

متغیر وابسته : سبک حل مساله

متغیر کنترل : سن

6-تعریف متغیرها و اصطلاحات

تعریف نظری و عملیاتی افسردگی

انجمن روانپزشکی امریکا ( 1994) اظهار می دارد که افراد دچار افسردگی بالینی به مدت 2 هفته یا بیشتر علایم زیر را تجربه می کنند:

تغییر در اشتها: آنها یا کم اشتها می شوند و وزن از دست می دهند یا برعکس.بی خوابی یا خوابی بیش از حدمعمول .کاهش انرژی و احساس خستگی .از دست دادن علاقه و احساس لذت نسبت به فعالیت های لذتبخش گذشته .احساس بی ارزشی ، خود سرزنشی یا گناه زیاد .کاهش توانایی تفکر یا تمرکز.

در این پژوهش ، افسردگی افزون بر نشانه های بالینی آن عبارت خواهد بود از میزان نمره یا کمیتی است که دانشجو از پاسخ هایش به آزمون 21 سوالی افسردگی بک ، ( 18 ≤ نمره بک ) کسب می کند که شاخص عددی برای اندازه گیری میزان و شدت افسردگی آزمودنی خواهد بود.

تعریف نظری و عملیاتی افسردگی

بهنجار عبارت است از عدم ابتلاء به اختلالات روانی بر اساس سابقه اخذ شده از پرسشنامه های اطلاعات کلی و نمره آزمون (9 ≥ نمره بک ) شاخص عددی برای بهنجار بودن آزمودنی قرار گرفته است.

تعاریف نظری و عملیاتی سبک حل مساله

سبک حل مساله وسیله ای مفید برای مقابله با مشکلات موقعیتی است و بصورت فرایندی رفتاری تعریف شده است که بصورت رفتاری یا شناختی انواع پاسخ های بالقوه موثر به موقعیت مشکل آفرین را ارائه می کند واحتمال انتخاب موثرترین پاسخ را از میان این راه حل های مختلف افرایش می دهد .

حل مساله فرایندی شناختی – رفتار ی است که افراد بواسطه آن راهبردهای موثر برای مقابله با موقعیت مساله زا را در زندگی ، شناسایی و کشف می کنند . سبک حل مساله ، فرایندی شناختی – رفتاری است که فرد برای شناسایی و کشف موثر راه های سازگاری با موقعیت های دشواری که در جریان زندگی روزمره با آنها روبرو می شود ، به کار می برد. بر اساس این تعریف، حل مساله یک فرایند سازگاری هوشیارانه ، منطقی و هدفمند است که می تواند ، توانمندی های شخص را برای برخورد موثر با دامنه گسترده ای از موقعیت های پرفشار روانی به کار گیرد.

شیوه حل مساله فرایندی رفتاری است ، خواه آشکار باشد و خواه شناختی ، که 1) انواع پاسخ های بالقوه موثر به موقعیت شکل آفرین را ارائه می کند و 2) احتمال انتخاب موثرترین پاسخ را از میان این راه حل ها افزایش می دهد .

تعریف عملیاتی سبک حل مساله

میزان نمره یا کمیتی که دانشجواز پاسخ هایش به مقیاس حل مساله کسیدی و لانگ کسب می کند که شاخص عددی برای اندازه گیری سبک های کارآمد و ناکارآمد و اجتنابی آزمودنی خواهد بود.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه بررسی میزان افسردگی امدادگران مرد جمعیت هلال احمر شهرستان کرج

بررسی میزان افسردگی امدادگران مرد جمعیت هلال احمر شهرستان کرج با سابقه فعالیت‌های امدادی آنها در سال‌های 83-82

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:109

فهرست مطالب :

چکیده

فصل اول............................................................................................ 1

مقدمه................................................................................................... 2

بیان مسئله.......................................................................................... 4

اهمیت و ضرورت کار...................................................................... 5

فرضیه تحقیق..................................................................................... 5

تعریف نظری.................................................................................... 6

تعریف عملیاتی.................................................................................. 7

فصل دوم : سابقه پژوهش............................................................ 8

استرس و سندرم فرسودگی........................................................... 9

افسردگی.......................................................................................... 10

افسردگی زیست - شیمیایی......................................................... 12

افسردگی واکنشی........................................................................... 14

مدل سلیه از استرس..................................................................... 16

افسردگی.......................................................................................... 16

سرزنش خود................................................................................... 17

نومیدی............................................................................................. 18

ترحم به خود .................................................................................. 19

معضل افسردگی واقعاً تا چه حد جدی است............................... 20

نظریه روانکاوی.............................................................................. 21

نظریه های یادگیری...................................................................... 23

رویکرد شناختی.............................................................................. 24

تعریف............................................................................................... 24

افسردگی واکنشی ......................................................................... 26

افسردگی درون زاد........................................................................ 27

افسردگی روان زاد......................................................................... 28

تشخیص و سنجش افسردگی....................................................... 29

اختلال افسردگی عمده.................................................................... 30

اختلال افسرده خلقی....................................................................... 31

علایم افسردگی............................................................................... 33

چگونگی مقابله با افسردگی ......................................................... 34

روش های درمان افسردگی.......................................................... 35

روش بازسازی شناختی برای درمان افراد افسرده................. 36

روش دو ستونی............................................................................. 36

درمان کوتاه مدت.......................................................................... 38

مشاوره و روان درمانی گروهی.................................................. 39

چه عوامل روانی- اجتماعی در افسردگی دخیل هستند............ 39

چگونه کسی می تواند بفهمد آیا افسرده است یا خیر............... 40

خسارت استرس............................................................................. 42

روند استرس................................................................................... 43

نشانه های هیجانی افسردگی....................................................... 44

به هنگام افسردگی چه کاری باید انجام دهیم........................... 47

دیدگاههای نظری درباره افسردگی ............................................ 49

تعریف امدادگر........................................................ 53

خصوصیات یا ویژگیهای امدادگر................................................ 53

تعریف کمکهای اولیه و امداد ........................................................ 54

هدف ما از کمکهای اولیه................................................................ 54

تعریف عملیات نجات...................................................................... 55

تعریف دیگر امدادگر....................................................................... 55

تعریف کمک های اولیه................................................................... 55

بقیه ویژگی های یک امدادگر......................................................... 55

حفظ آرامش در ارائه کمکهای اولیه............................................. 56

وظایف امدادگر................................................................................ 58

نحوه مراقبت از خود...................................................................... 59

کنترل استرس................................................................................. 59

واکنش به استرسها........................................................................ 59

واکنش های دیررس....................................................................... 60

واکنش های شدید........................................................................... 61

مروری بر سابقه پیشینه تحقیق................................................... 62

فصل سوم: طرح پژوهش............................................................ 70

طرح پژوهش .................................................................................. 71

جامعه پژوهش................................................................................ 72

نمونه پژوهش.................................................................................. 72

روش نمونه گیری........................................................................... 73

ابزار پژوهش و روش جمع آوری اطلاعات................................ 74

روش آماری.................................................................................... 75

فصل چهارم: آمار........................................................................... 76

مقدمه................................................................................................ 77

آمار توصیفی.................................................................................. 91

آمار استنباطی................................................................ 93

فرض صفر.............................................................................. 93

فرض خلاف..................................................................... 93

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری........................................ 94

بحث و نتیجه گیری....................................................... 95

محدودیت های پژوهش ........................................................ 97

پیشنهادات........................................................................ 98

منابع و مآخذ.............................................................. 99

پیوست......................................................................... 103

چکیده :

موضوع پژوهش حاضر بررسی بین میزان افسردگی امدادگران مرد هلال احمر شهرستان کرج با سابقة فعالیت امدادی آنهاست که بدین منظور   25 امدادگری که بیش از 4 سال سابقة فعالیت داشتند و 25 امدادگری که کمتر از4 سال سابقة فعالیت داشتند به شیوة نمونه گیری در دسترس انتخاب و افسردگی آنها با پرسشنامة افسردگی بک سنجیده شد و در این پژوهش یک فرضیه شکل گرفت : میزان افسردگی در امدادگران مردی که بیش از چهار سال سابقه در فعالیت امدادی دارند بیشتر از افسردگی امدادگران مردی است که کمتر از چهار سال سابقه در فعالیت امدادی دارند.

برای بررسی فرضیه فوق از آزمون t استیودنت استفاده شد و چون t بدست آمده (917%) در سطح (05%) و (01%) کوچکتر از t جدول است بنابراین فرضیة فوق رد و فرضیة صفر تایید می‌شود و این نتیجه بدست آمد که بین میزان افسردگی امدادگرانی که بیش از چهار سال سابقه دارند با امدادگرانی که کمتر از چهار سال سابقه دارند تفاوت معنا دار وجود ندارد.

مقدمه :

خلق یا mood مایة هیجانی یک وضعیت عاطفی پایدار است که در طول طیفی بهنجار از غم تا شادی تجربه می‌شود. اختلالات خلقی با احساسهای نابهنجار افسردگی یا سرخوشی مشخص می‌شود که در برخی موارد شدید با خصوصیت پسیکوتیک همراهند. اختلالات خلقی به انواع اختلالات دو قطبی و اختلالات افسردگی تقسیم می‌شوند. این علایم در برخی گروههای خاص از نظر جنس و سن و وضعیت روانی و اجتماعی افراد متفاوت می‌شود.

در این پژوهش افسردگی نه به عنوان یک بیماری ، بلکه به عنوان واکنش روانی در مقابل مسائل و مشکلاتی که امدادگران با آنها گریبانگیر هستند مطرح است.

مقولة استرس - بیماری از جمله نخستین موضوعاتی است که در پنجاه سال اخیر بطور تجربی مورد کاوش قرار گرفته است و همین امر باعث شده که تحقیقات مکرر و فراوانی در مورد چگونگی مقابله با آن صورت گیرد. بنظر می‌رسد که از آغاز این قرن همواره با تحولات چشمگیری که در حوزه های مختلف مطالعات پزشکی رخ داده است و با کشف بسیاری از واسطه های نور و هورمونی استرس- بیماری ، دادو ستد و ویژگیهای روان شناختی و فیزیولوژیایی ، وضوح دو چندان یافته است. زیرا توصیفات اطباء و حکماء قدیم از سطح همبستگی استرس- بیماری فراتر نمی‌رفت .

دو مشخصة اصلی افسردگی، ناامیدی[1] و غمگینی است. شخص رکود وحشتناکی را احساس می‌کند و نمی‌تواند تصمیم بگیرد و یا فعالیتی را شروع کند یا به چیزی علاقه مند شود. شخص افسرده در احساس بی کفایتی و بی ارزشی غوطه ور می‌شود، گاه زیر گریه می‌زند و ممکن است به فکر خودکشی بیفتد تقریباً همه بیماران افسرده (97درصد) از کاهش انرژی که منجر به بروز اشکال در تکمیل تکالیف، اختلال در کار تحصیلی و حرفه ای و کاهش انگیزه برای انجام طرح های تازه می‌گردد شکایت می‌کنند.

تقریباً 80 درصد این بیماران از اختلال خواب[2]، به خصوص زود بیدار شدن از خواب (یعنی بی خوابی آخر شب) و بیداری های مکرر شبانه، که ضمن آن در مورد مسائل خود به نشخوار ذهنی می‌پردازند، رنج می‌برند، بعضی از بیماران دچار بی اشتهایی و کاهش وزن می‌گردند، معهذا بعضی نیز افزایش اشتها، افزایش وزن و پرخوابی دارند. (به نقل از هاشمیان، 1375)
بیان مسئله

آیا میزان افسردگی در امدادگران مردی که بیش از چهار سال سابقه در فعالیت امدادی دارند بیشتر از افسردگی امدادگران مردی است که کمتر از چهار سال سابقه در فعالیت امدادی دارند در پژوهش حاضر قصد بر این است که گروههایی از امدادگران مردی که بیش از چهار سال سابقه در فعالیت امدادی دارند و گروه هایی که کمتر از چهار سال سابقه دارند بررسی شود که آیا افسردگی در امدادگرانی که بیش از چهار سال سابقه دارند بیشتر از کسانی است که کمتر از چهار سال سابقة فعالیت دارند و یا تفاوت معناداری بین میزان افسردگی دو گروه دیده نمی‌شود.

تاکنون تحقیق های متنوعی در داخل و خارج کشور در مورد افسردگی انجام گرفته‌است. در تحقیق‌حاضر قصد براین‌است‌که‌پیرو تحقیق‌های‌پیشین‌در مورد میزان افسردگی امدادگران با سابقة آنها در فعالیت امدادی بررسی انجام شود.

البته با این که تحقیق های فراوانی در مورد افسردگی انجام شده ولی تحقیقی در زمینة افسردگی امدادگران با سابقة فعالیت امدادی آنها انجام نشده است.

در نهایت سعی بر این است که بررسی شود میزان افسردگی در امدادگرانی که سابقة فعالیت آنها بیشتر است، بالاتر است یا اینکه تفاوت معناداری بین افسردگی دو گروه امدادگران مرد دیده نمی‌شود.
اهمیت و ضرورت کار

اهمیت و ضرورت کار در این است که با رد یا قبول فرضیه تحقیق مشخص خواهد شد که میزان افسردگی در کدام گروه از امدادگران بیشتر است. لذا با ارائه نتیجة این تحقیق به سازمان امور جوانان جمعیت هلال احمر و مسئولین مربوطه می‌توان آنها را در ارائه خدمات رفاهی و تسهیلات بهتر به امدادگران یاری داد و از میزان افسردگی امدادگران کاست.

فرضیه تحقیق

میزان افسردگی در امدادگرانی مردی که بیش از چهار سال سابقه فعالیت امدادی دارند، بیشتر از افسردگی امدادگران مردی است که کمتر از چهار سال سابقه فعالیت امدادی دارند.
تعاریف

تعریف نظری

افسردگی حالتی ورای غمگین بودن یا اندوه شدید بر اثر فقدان یک عزیز است. این نوع از خلق ها (حالت های روانی) مدت زمانی نسبتاً کوتاه (چند روز، چند هفته یا کمی‌دیرتر) برطرف می‌شود و فرد مجدداً وضعیت طبیعی خود را باز می‌یابد. (به نقل از خلخالی زاویه، میرمجید)

افسردگی به حالتی اطلاق می‌شود که با تغییر اساسی و اولیه در خلق شروع و با مداومت احساس غم و اندوه به درجات مختلف مشخص می‌گردد. (به نقل از اخوت، ولی الله و جلیلی، احمد، 1362)

امدادگران هلال احمر به افرادی اطلاق می‌گردد که دوره های تکمیلی و تخصصی را طی نموده و آمادگی حضور در مأموریت‌های امدادی را داشته باشند. (به نقل از جزوة چاپ نشدة سازمان هلال احمر)

عملیات نجات: عبارت است از دسترسی به مصدوم و رهاسازی و انتقال به محل امن. (به نقل از جزوة چاپ نشدة سازمان هلال احمر)

عملیات امدادی: کلیه اقداماتی که بعد از وقوع حادثه به منظور نجات و رهاسازی مصدومین و ارائه کمک های اولیه پیش بیمارستانی و انتقال مجروحین به مراکز درمانی تغذیه اضطراری، تأمین سر پناه و در اختیار قرار دادن امکانات اولیه به آسیب دیدگان انجام می‌گیرد.

تعریف عملیاتی

منظور از امدادگران هلال احمر در پژوهش حاضر به امدادگرانی اطلاق می‌شود که سن آنها بین 18 تا 29 سال می‌باشد.

منظور از عملیات نجات آن اقداماتی است که یک امدادگر قبل از عملیات امداد انجام می‌دهد.

منظور از عملیات امداد سلسله اقداماتی است که یک امدادگر پس از عملیات نجات برای کمک های اولیه به مصدوم و جلوگیری از مرگ مصدوم انجام می‌دهد

استرس و سندرم فرسودگی

هر فردی در طول حیات خود در معرض تجربیاتی که شامل رویدادهای استرس‌زا می‌باشد قرار می‌گیرد. به طور طبیعی افراد سالم آنهایی هستند که می‌توانند با استرس طولانی مدت سازگاری پیدا کنند و با فشارهای روانی کوتاه مدت و گذرا کنار بیایند. اگر فرد نتواند در زمینه‌های مختلف سازگاری از خود نشان دهد و یا این که با آن کنار نیاید دچار بیماری می‌گردد. (به نقل از شیفر، مارتین، بلورچی، پروین)

استرس در واقع هر نوع تنش و عدم تعادل روانی است که تعادل عمومی‌انسان را مورد تهدید قرار می‌دهد و تعادل زیستی وی را بر هم می‌زند و می‌تواند احساسات منفی ایجاد کند و احساس خوب بودن فرد را به مخاطره بیندازد و ممکن است باعث شود که دیدگاه فرد نسبت به واقعیت‌ها تغییر یابد و یا فرآیند تفکر و حل مساله وی را به طور کلی مختل سازد و همچنین استرس می‌تواند روابط بین افراد و احساس تعلق نسبت به دیگران را دگرگون سازد و یا به طور کلی نگرش افراد نسبت به زندگی را تغییر دهد.

تحقیقات مختلف بیانگر این واقعیت است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض استرس به تغییر مهم فیزیولوژیکی و روانی و بی‌ثباتی محیط داخلی بدن می‌انجامد این حالت عدم تعادل در محیط داخلی بدن منجر به گسترش علائم، سندرم‌ها و بیماری‌های اختصاصی می‌گردد. استرس سیستم درونی فرد را تخریب می‌کند و زمانی که پاسخ‌های تیز و گریز جهت برطرف نمودن تأثیرات منفی عوامل استرس زا با شکست مواجه شده حالات ضعف و خستگی در فرد عارض می‌شود و به صورت‌های گوناگون نمایان می‌شود. این اختلالات به صورت حالات ذهنی عاطفی و یا رفتاری بروز می‌نماید. (به نقل از پایان نامه چاپ شده میرزا علمداری، سیدابراهیم، 1381)

افسردگی

مارتین سلیگمن (1975) پیشنهاد می‌کند که درماندگی آموخته شده را می‌توان به عنوان الگوی وقوع طبیعی افسردگی یک قطبی که مبنای محیطی دارد در نظر گرفت. مردم درمانده، نظیر افسرده‌ها، موفقیت آزارنده را به صورت موقعیتی کنترل ناپذیر که توسط عوامل درونی، پایدار و کلی ایجاد شده‌اند در نظر می‌گیرند.

درست به همان صورتی که درماندگی آموخته شده توسط ادراک پیامدهای کنترل ناپذیر ایجاد می‌شود، افسردگی اغلب توسط احساس عدم کنترل وقایع و پیامدهای مهم در زندگی شخص به وجود می‌آید. از دید انتسابی، درماندگی آموخته شده و افسردگی، ویژگی مشترکی دارند: سبک تبیینی بدبینانه. به خاطر این همپوشی آشکار، چندین پژوهشگر گمان کرده‌اند که ممکن است افراد افسرده کسانی باشند که گرایش به انتساب‌های ایجاد کنندة درماندگی آموخته شده دارند (مثل انتساب درونی، پایدار، و کلی برای پیامدهای آسیب زا). (به نقل از جان‌مارشال ریو، مترجم سید محمدی، یحیی، 1380)

افسردگی، نشانه‌های زیادی دارد. گر چه بعضی از علایم افسردگی از قبیل گریة زیاد را تقریبا هر کسی می‌تواند تشخیص دهد، اما علایم دیگر آن چنان واضح نیستند. نشانه‌ها و علایم افسردگی به دسته‌های زیر قابل تقسیم‌اند:

1- علائم هیجانی[3] از قبیل گریة زیاد، خلق اندوهگین[4] و غمگینی کلی، علائمی‌هستند که اغلب مردم آنها را به عنوان افسردگی می‌پندارند.

2- علایم شناختی[5] که شامل خود انتقادی شدید[6] و خود سنجی پایین[7] می‌باشند و در آن شخص، خودش را به خاطر هر چیزی سرزنش کرده، مکرراً دربارة شکست‌ها و کمبودهای فردی به فکر فرو می‌رود، بک، راش شو و امری[8] (1976) درمان این جنبه از افسردگی را کاملاً شرح داده و اظهار داشته اند که افسردگی ناشی از دید منفی فرد نسبت به خود، دنیا و آینده می‌باشد.

3- علایم رفتاری[9] از قبیل انگیزش سطح پایین، اجتناب، کناره گیری و انرژی پایین می‌باشد که در این حالات، فرد حتی به انجام رساندن کارهای ساده را بسیار دشوار می‌یابد و گاهی به همین دلیل مدت‌های مدیدی در خانه و حتی در رختخواب باقی می‌ماند.

4- علایم جسمانی[10] شامل اختلال خواب، نداشتن اشتها و بی‌میلی نسبت به مسایل جنسی می‌باشد، به طوری که ممکن است، شخص، بیشتر اوقات در خواب باشد یا خیلی کم بخوابد و یا ممکن است بسیار زیاد یا بسیار کم بخورد. به هر حال نکتة مهم این است که الگوی معمولی رفتار، مختل می‌گردد.

گر چه هیچ درمانجویی، تمامی‌و یا اغلب این علایم را نشان نمی‌دهد. اما ممکن است بیش از یک نشانه را از خود نشان دهد. بنابراین، بسیار حائز اهمیت است که به دقت به علایمی‌که درمانجو دارد، نگریسته و در صورت لزوم، برنامة درمانی چند جانبه در پیش گرفته شود. (به نقل از گلدن، داور، فرید برگ، ترجمة فریمانی و شافعی مقدم، 1380)

افسردگی زیست شیمیایی[11]

افسردگی می‌تواند در برگیرندة اختلالات در تفکر، خلق، رفتار و زیستی - شیمیایی گردد. میزان دخالت هر یک از این عوامل از فردی به فرد دیگر، متغیر است. برای فردی، اختلالات زیستی - شیمیایی مهمتر بوده و برای فرد دیگر، عوامل روان شناختی اهمیت بیشتری دارد. درمانجویانی که مبتلا به افسردگی دو قطبی (بیماری شیدایی - افسردگی[12]) هستند و بیشتر درمانجویانی که به افسردگی یک قطبی زیستی - شیمیایی مبتلا هستند، هر دو گروه نیازمند درمانند. بنابراین، سنجش عوامل زیستی - شیمیایی برای کلیه درمانجویانی که مبتلا به بیماری افسردگی هستند بایستی به عمل آید. اگر درمانجویی شدیداً گرفتار افسردگی شده و یکی از علائم جسمانی افسردگی را از خود نشان دهد و یا تمایل به خودکشی داشته باشد اهمیت دارد که به روان‌پزشک ارجاع داده شود تا روشن شود نیاز به مداوا دارد یا خیر. بعضی از علائم جسمانی که معمولاً روانپزشکان آنها را علائم نباتی و یا شاخص عدم تعادل بیوشیمی‌می‌نامند عبارتند از: زود بیدار شدن در صبح، از دست دادن اشتها و تغییر در زیست مایه (لی بیدو) و خستگی مفرط. علائم و نشانه‌های دیگری که به عنوان اساس جسمانی افسردگی، بکار برده شده‌اند عبارتند از: بی‌قراری، (تغییر خلق روزانه و به عبارت دیگر، بدتر شدن علائم و نشانه‌ها هنگام صبح، افزایش اشتها، اختلال تمرکز، سابقة افسردگی در خانواده). علائم دیر عدم تعادل زیست شیمیایی شامل افسردگی دو قطبی و افسردگی شدید در نبود حادثه آشکار ساز[13] هستند. علاوه بر این، بعضی از آزمون‌های زیستی شیمیایی (یعنی آزمون بازدارندة دگزامتازون و آزمون رها کنندة هورمون تروتروپین[14]) برای تشخیص زیر گروه‌های زیست شیمایی افسردگی به کار گرفته می‌شوند.

و...

NikoFile

دانلود پایان نامه بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و ملاک های همسرگزینی در دانشجویان

بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:136

فهرست مطالب :

۱ـ۱ـ مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۲ـ بیان مساله . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۳ـ سابقه و ضرورت مساله . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۴ـ اهداف پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۵ـ سوالات تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و متغیرها . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۱ـ تعریف تفکر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۲ـ تعریف تفکر غیر منطقی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۳ـ تعریف عملیاتی تفکر غیرمنطقی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۴ـ تعریف ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۵ـ معیارهای ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۵ـ۱ـ معیارهای زیستی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۵ـ۲ـ معیارهای روان شناختی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۵ـ۳ـ معیارهای اجتماعی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۵ـ۴ـ معیارهای اقتصادی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۶ـ۵ـ۵ـ عوامل خانوادگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۷ـ متغیرهای تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۷ـ۱ـ متغیر مستقل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۷ـ۲ـ متغیر وابسته . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۷ـ۳ـ متغیر تعدیل کننده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۷ـ۴ـ متغیر کنترل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۱ـ۷ـ۵ـ متغیرهای مداخله گر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲ـ۱ـ مروری کلی بر نظریه درمان عقلانی ـ هیجانی ـ رفتاری . . . . . . . . . . .
۲ـ۱ـ۱ـ روشهای شناختی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱ـ۲ـ روشهای فراخوان عاطفی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱ـ۳ـ روشهای رفتاری آشفتگی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۲ـ ماهیت سلامتی و آشتفگی روان شناختی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۳ـ اصول ششگانه نظریه الیس . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۳ـ۱ـ اصل اول . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۳ـ۲ـاصل دوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۳ـ۳ـ اصل سوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۳ـ۴ـ اصل چهارم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۳ـ۵ـ اصل پنجم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۳ـ۶ـ اصل ششم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۴ـ باورهای غیر منطقی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ انواع باورهای غیر منطقی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۱ـ تفکر غیرمنطقی تایید دیگران . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۲ـ تفکر غیرمنطقی توقع بیش از حد (انتظارات زیاد از خود) . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۳ـ تفکر غیر منطقی سرزنش کردن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۴ـ تفکر غیر منطقی واکنش نومیدی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۵ـ تفکر غیرمنطقی عدم کنترل هیجانات . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۶ـ تفکر غیر منطقی دلواپسی اضطرابی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۷ـ تفکر غیر منطقی اجتناب از مشکلات . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۸ـ تفکر غیرمنطقی اتکا به دیگران (وابستگی) . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۹ـ تفکر غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر خویش . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۱۰ـ تفکر غیرمنطقی عدم کنترل در برابر مشکلات دیگران . . . . . . . . . .
۲ـ۵ـ۱۱ـ تفکر غیرمنطقی کمال طلبی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۶ـ تاریخچه ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۷ـ تعریف ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۸ـ فلسفه ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۹ـ هدفها و انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۰ـ انگیزه های دیگر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۱ـ ازدواج و اشکال آن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۲ـ اقسام ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۲ـ۱ـ ازدواج یک همسر گزینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۲ـ۲ـ ازدواج چند زن گزینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۲ـ۳ـ ازدواج چند شوهر گزینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۲ـ۴ـازدواجهای گروهی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ عوامل موثر در ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۱ـ عوامل اجتماعی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۲ـ عوامل سیاسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۳ـ عوامل فرهنگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۳ـ۱ـ دین و مذهب . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۳ـ۲ـ آداب و رسوم در رابطه با ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۳ـ۳ـ آراستن ظاهر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۴ـ عوامل اقتصادی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۵ـ عوامل روانی و اخلاقی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۵ـ۱ـ عوامل توفیق و حفظ زناشویی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۵ـ۲ـ ویژگی هایی که در امر زناشویی نقش دارند. . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۶ـ عوامل جسمانی و ژنتیکی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۷ـ سن ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۷ـ۱ـ جنبه روانی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۳ـ۷ـ۲ـ جنبه فیزیولوژیکی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۴ـ مهمترین عوامل توفیق در ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۴ـ۱ـ رشد عاطفی و فکری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۴ـ۲ـ توافق، علایق و طرز تفکر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۴ـ۳ـ تشابه تحصیلی و طبقاتی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۴ـ۴ـ طرز فکر راجع به امور جنسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ عوامل موثر در ناپایداری ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۱ـ فقر اقتصادی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۲ـ کم سن و سال بودن زن و مرد . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۳ـ بی فرزندی و کم فرزندی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۴ـ شهرگرایی و رشد صنعت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۵ـ استقلال مالی و اقتصادی زن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۶ـ اختلاف در مذهب و فرهنگ  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۷ـ ناراحتی روحی و روانی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۸ـ ناتوانی جنسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۹ـ عدم سازش فکری و اجتماعی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۵ـ۱۰ـ  عدم وجود روابط انسانی درخانواده . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۶ـ ساختار خانواده و همسرگزینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۷ـ همسرگزینی در ایران . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـاصول کلی در انتخاب همسر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـ۱ـ توجه به خانواده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـ۲ـ اخلاق نیک . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـ۳ـ رعایت اصول کفویت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـ۴ـ توجه به تناسب سنی و جسمی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـ۵ـ سلامت جسمی و روحی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـ۶ـ علم و سواد . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۸ـ۷ـ زیبایی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۲ـ۱۹ـ پژوهشهای انجام شده در زمینه تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی…
فصل سوم: روش انجام پژوهش
۳ـ۱ـ روش پژوهش و دلایل انتخاب آن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۳ـ۲ـ  جامعه آماری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۳ـ۳ـ حجم نمونه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۳ـ۴ـ روش نمونه برداری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۳ـ۵ـ روشهای گردآوری داده ها، ابزارهای پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . .
۳ـ۵ـ۱ـ آزمون تفکرات غیر منطقی A.T.I.B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3ـ۵ـ۲ـ اعتبار و پایایی آزمون تفکرات غیرمنطقی A.T.I.B. . . . . . . . . . . . .
3ـ۵ـ۳ـ روند ساخت آزمون تفکرات غیرمنطقی A.T.I.B. . . . . . . . . . . . . .
3ـ۵ـ۴ـ همسانی درونی آزمون A.T.I.B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3ـ۶ـ پرسشنامه مربوط به ملاکهای همسرگزینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۳ـ۷ـ طرح اجرای پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۳ـ۸ـ روشهای آماری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
۴ـ۱ـ توصیف داده ها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۴ـ۲ـ داده های جمعیت شناختی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۴ـ۳ـ تحلیل داده های مربوط به سوالات تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۴ـ۳ـ۱ـ سوالات تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۴ـ۳ـ۱ـ۱ـ سوال اول . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۴ـ۳ـ۱ـ۲ـ سوال دوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۴ـ۳ـ۱ـ۳ـ سوال سوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۴ـ۳ـ۱ـ۴ـ سوال چهارم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
۵ـ۱ـ بحث و خلاصه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۲ـ بحث براساس سوالات تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۲ـ۱ـ  سوال اول . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۲ـ۲ـ سوال دوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۲ـ۳ـ سوال سوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۲ـ۴ـ سوال چهارم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۳ـ نتیجه گیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۴ـ محدودیتهای پژوهش  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
۵ـ۵ـ پیشنهادات . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
منابع فارسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پیوستها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پرسشنامه تفکرات غیر منطقی A.T.I.B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پرسشنامه مربوط به ملاکهای ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پاسخنامه آزمون تفکرات غیر منطقی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

چکیده :

در این پژوهش به بررسی رابطه تفکرات غیرمنطقی با ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی پرداخته شد.

سوالات این پژوهش عبارتند از: آیا بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی رابطه ای وجود دارد؟ آیا بین نوع تفکرات غیرمنطقی دختران و پسران تفاوت وجود دارد؟ آیا بین ملاکهای انتخاب شده در پسران و دختران تفاوت وجود دارد؟ جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه دانشجویان دختر و پسر مجرد شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی که در سال تحصیلی 83ـ82 در دانشگاه مشغول به تحصیل می باشند که از بین این دانشجویان به روش نمونه برداری در دسترس تعداد 200 نفر از 10 دانشکده انتخاب گردیدند که تعداد دختران و پسران در این تحقیق مساوی در نظر گرفته شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق عبارتند از: 1) آزمون تفکرات غیرمنطقی (A.T.I.B) و پرسشنامه محقق ساخته مربوط به ملاکهای ازدواج. روش تحقیق در این پژوهش روش پیمایشی (زمینه یابی) است و روشهای آماری مورد استفاده عبارتند از : آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t برای دو گروه مستقل. بررسی سوالات در این تحقیق حاکی از آن است که ارتباط معنی داری بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان وجود دارد. همچنین بین تفکرات غیرمنطقی عدم کنترل هیجانات و دلواپسی اضطراری و اتکا به دیگران در دختران و پسران تفاوت معنی داری وجود دارد.

همچنین بین تفکر تایید دیگران و ملاکهای روان شناختی و ملاکهای اجتماعی ارتباط وجود دارد. بین تفکر غیرمنطقی اجتناب از مشکلات و ملاکهای اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد.

بین تفکر سرزنش کردن، ملاکهای روان شناختی، عوامل خانوادگی و ملاکهای اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد. بین تفکر غیرمنطقی اتکا به دیگران و عوامل خانوادگی رابطه معنی دار وجود دارد. بین تفکر غیرمنطقی واکنش نومیدی، ملاکهای اقتصادی و اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد. بین تفکر غیر منطقی دلواپسی اضطرابی و عوامل خانوادگی رابطه معنی دار وجود دارد.

همچنین بین تفکر غیرمنطقی کمال گرایی و عوامل خانوادگی رابطه معنی دار وجود دارد که در همه روابط به جز بین واکنش نومیدی و ملاکهای اقتصادی که جهت رابطه مثبت است، در بقیه موارد رابطه منفی وجود دارد.

همچنین بین ملاکهای انتخاب شده در پسران و دختران تفاوت معنی دار وجود دارد که این تفاوت در ملاکهای زیستی و اقتصادی مشاهده گردید.

مقدمه :

ازدواج و تشکیل خانواده یکی از حوادث و وقایعی است که در زندگی انسانها نقش اساسی و تعیین کننده دارد. یافتن روحی رشد دهنده که تحت عنوان همسری می تواند نیمی یا همه زندگانی انسان را در مسیر صحیح و رهایی بخش قرار دهد، به عنوان یکی از مهمترین تصمیم های سرنوشت ساز زندگی هر زن و مرد مطرح بوده و هست.

معمولاً خانواده مدرسه نوع دوستی است که مدام به انسان نوع دوستی و حب بشر که بر اساس ضرورت و طبیعت است تبلیغ و تلقین می کند. خانواده کانونی است که دو موجود مرد و زن برای موجودیت خود و برای آینده و کمال خود و بالاخره برای ادامه بقای خود به وسیله فرزندان خویش امیدها و دلواپسی های مشترک و یکنواخت و یکسانی دارد.(ابراهیمی بختور 1369نقل از جعفری)

بدون تردید ازدواج عامل بیداری خانواده است و خانواده از دیدگاهی یک نشان یا نماد اجتماعی شمرده می شود و برآیند یا انعکاس از کل جامعه است در یک جامعه منحط خانواده نیز خود به خود منحط خواهد شد. و برعکس در سلامت جامعه سازمانهای آن از جمله خانواده نیز از سلامت برخودار خواهند بود. اما به محض تکوین خانواده همچون هر سازمان اجتماعی دیگر بر زمینه اجتماعی خود اثر خواهد گذاشت.

ازدواج و زندگی زناشویی بعنوان مهمترین و عالیترین رسم اجتماعی، برای دستیابی به نیازهای عاطفی و ایمنی افراد بزرگسال همواره مورد تایید بوده است. ازدواج رابطه ای انسانی، پیچیده، ظریف و پویا می باشد که از ویژگیهایی برخوردار بوده است. همچنین توجه به کانون خانواده محیط سالم و سازنده روابط گرم و تعاملات میان فردی صمیمی ای که می توانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند از جمله اهداف و نیازهای ازدواج محسوب می شوند. لیکن شواهد بسیار واضحی وجود دارد که زوجها در جامعه معاصر، مشکلات شدید و فراگیر را در هنگام برقراری و حفظ روابط عاشقانه و صمیمی تجربه می کنند. (مومن زاده 1381)

در این خصوص یکی از موثرترین شیوه های بررسی، شناخت علل مشکلات ارتباطی و شناختی ـ رفتاری می باشد که کاربرد زیادی را به همراه داشته است. روان شناسان متخصص و آشنا به این شیوه با توجه به برداشتهای ذهنی، باورها، تفکرات، انتظارات و اعتقادات هر فرد وتاثیر آن بر رفتارهای روزمره، ضمن بررسی و توصیف تاثیرات این عوامل و چگونگی تاثیر آن بر روابط بین فردی، با راهنمایی و نیز با تصحیح مشکلات شناختی و بکارگیری شیوه های نوین رفتاری، ارتباطی و حل مساله، نه تنها به رشد فردی، که به ایجاد ارتباط صحیح و مناسب افراد نیز می پردازند.

از میان رویکردهای مختلف، شناخت درمانی کار را با این فرضیه اساسی آغاز می کند که بیماریها و اختلاف های روانی از شناخت های اشتباه، باورها و عقاید نادرست و نگرشهای غلط ناشی می شود. و این باورها و عقاید و نگرشها می تواند حتی کلیه جوانب زندگی یک فرد را در برگیرد و در این خصوص جوانی که در شرف ازدواج است. بروی لازم است که قبل از ازدواج در مورد انتخاب همسر اطلاعات کافی کسب کند و سپس اقدام نمایند. اما متاسفانه اکثر پسران و دختران، بدون تجربه و اطلاعات لازم و با باورها و نگرشهایی گاه غلط و غیرمعقول به چنین امر بسیار مهم و سرنوشت ساز اقدام می نمایند. و چه بسا که در آینده دچار مشکلات عدیده روانی و خانوادگی می شوند و گاه با یک انتخاب نادرست و مدنظر قرار دادن ملاکهای غیرمعقول سرنوشت این ازدواج به ناسازگاری و نزاع و گاه به طلاق منجر می شود. بنابراین برای بهبود فرد و رهایی او از مشکلات روانی، باید شناختها، باورها و نگرشهای مشکل آفرین شناسایی شوند و با ابزارهای بالینی ارزیابی گردند. ولذا هدف از این تحقیق بررسی تفکرات غیرمنطقی و ارتباط آن با ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان است که مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

1ـ2ـ بیان مساله:

اختلالات روان شناختی نتیجه ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، محیطی و اجتماعی می باشد و به ندرت می توان علت واحدی را برای یک اختلال مطرح کرد. بعضی مواقع حوادث اولیه دوران کودکی منجر به تحریفات شناختی بعدی می شوند، فقدان تجربه یا آموزشی ممکن است منجر به شیوه های نادرست یا ناسازگار تفکر شود. (بک و وایشار 1989 نقل از گردی)

ممکن است تحت شرایط فشارزا، هنگامی که افراد یک موقعیت تهدید کننده را پیش بینی یا درک می کنند، تفکراتشان تحریف شوند. این افکار غلط تنها علت اختلالات روان شناختی نیستند، بلکه ترکیبی از عوامل زیستی، رشدی، و محیطی در پیدایش و تکوین اختلالات نقش ایفا می کنند. (همان منبع)

نظریه بک در مورد اختلالات هیجانی بیانگر آن است که اولین مولفه در این گونه اختلالات حضور افکار منفی خود کار است. این افکار غیر معمول بوده، اغلب به ظاهر توسط حوادث برانگیخته می شوند، نه اینکه ضرورتاً نتایج تفکر جهت دار باشند. آنها به نظر می رسد، ناگهانی بوده و اغلب برای فرد معتبر می باشد. به این معنی که این افکار همانند حقایق پذیرفته می شوند، بدون اینکه تحلیل بیشتری بر روی آنها صورت بگیرد. اثرشان منجر به خلق آشفته و باعث تفکرات و تصورات بیشتر برای ظهور در یک مسیر نزولی از ناامیدی است. (ویلیامز و همکاران 1999 نقل از گردی)

اشتغال فکر نسبت به ازدواج در افراد جوان کاملاً عادی است و برای هر جوانی یکبار در طول زندگی اش این فرصت پیش می آید که ازدواج نماید. بنابراین دختران و پسران باید به خاطر داشته باشند که ازدواج خطرناک ترین گزینش است که برای خود انجام می دهند و براساس همین گزینش خود را خوشبخت یا بدبخت می گردانند.

پل گلیک، آمارشناس ارشد دولت آمریکا در زمینه مسائل خانوادگی خواستار آن است که به افراد به نحو موثرتری، در زمینه اینکه چگونه عاقلانه ازدواج کنند آموزش داده شود یا به عبارتی دیگر وی خواهان روشی، برای انتخاب همسر است، که از نظر علمی آزمایش شده و مورد تایید باشد. (تافلر 1372 نقل از جعفری)

از آنجا که یکی از عواملی که در یک ازدواج موفق موثر است، همان الگوها و روشها و ملاکهای همسرگزینی است و این انتخابها و ملاکها خود نیز متاثر از عوامل و خلق و خو و حالتهای عاطفی و هیجانی افراد قرار دارد و تفکرات غیر معقول و باورهای غیرمنطقی باعث می شود، که جوانان در انتخاب و گزینش و توجه به این ملاکها تحت تاثیر قرارگیرند و همانگونه که ذکر گردید و با توجه به مسائل و مشکلات بوجود آمده برای جوانانی که دچار ناسازگاریهای زناشویی شده اند و با توجه به آمار طلاق در جامعه و کودکان بی سرپرست، که قربانی یک انتخاب ناآگاهانه و جدایی پدر و مادر از هم می شوند. نقش و توجه جدی به امر گزینش ملاکها و معیارهای همسرگزینی در ازدواج جوانان مشخص و معلوم می گردد.

« اگر دخترها و پسرها می دانستند هدف از ازدواج چیست و اگر با معیارهای اصیل در انتخاب همسر آشنایی داشتند به یقین این تعداد از خانواده های اجتماعی متزلزل نمی شدند.» (رشیدپور 1375)

اگر فردی خود را خوب بشناسد و بداند کیست، چگونه می اندیشد و اعتقادات او بر چه اساسی می باشد، هرگز با فردی که خلاف او فکر می کند ازدواج نمی کند و خود را وارد یک جهنم واقعی نمی سازد. در واقع، بعد از خودشناسی به این واقعیت می رسیم که برای یک ازدواج صحیح باید نسبت به فرد مقابل نیز شناخت، پیدا کرد و این مساله بسیار مهمی است زیرا بسیاری از دانشمندان اعتقاد دارند که شناخت مساله بسیار غامض و پیچیده ای است و گاهی تا آخر عمر نمی توان دیگری را واقعاً آن طور که هست شناخت.

پس هر دختر و پسری که می خواهند با یکدیگر ازدواج کنند باید با تکیه بر توان عقلی و قدرت اندیشیدن، به طور منطقی معیارهای اصولی همانندی را در نظر بگیرند و با توجه به نقاط مشترک و تشابه بیشتر همسر خود را برگزینند. (جعفری 1381)

1ـ3ـ سابقه و ضرورت مساله:

تفکر عالی ترین و بغرنج ترین فرآیند شناختی است که نمایانگر نحوه انعکاس جهان در ذهن انسان می باشد. انسان در فرآیند و درک، تنها با اشیا منفرد و مشخص ارتباط پیدا می کند که بطور مستقیم به اندامهای حسی او اثر می گذارند، لیکن به برکت تفکر، به کیفیتهایی در اشیاء پی می برد که مستقیماً قابل تشخیص و بررسی نیستند. ویژگی مشخصه تفکر، انعکاس اشیاء، پدیده های ذاتی، پیوندها و روابط علّی بین خصلتهای هر شیء و نیز بین خود اشیاء و پدیده ها در ذهن انسان است. (قاسم زاده 1361 نقل از گردی)

امروزه توجه بسیاری به نقش عوامل شناختی (نگرشها[1]، تفکرات[2]، و انتظارات[3] بر رفتار معطوف شده است. جایگاه شناخت به عنوان متغیر واسطه ای تعامل شخص با شخص[4] بسیار حائز اهمیت است. خصوصاً درمانگران، با تصویر ذهنی، فعالیتهای روانی و الگوهای تفکر فرد به عنوان عوامل کلیدی رشد، تداوم و تغییر رفتار ناکارآمد، بسیار مواجه می شوند. درمان شناختی به دنبال تغییر در تفکر و فعالیتها بوسیله تاثیرگذاری بر الگوهای هشیار تفکر فرد است.(گلدنبرگ و گلدنبرگ1996نقل از گردی)

روان شناسان شناختی معتقدند که رویدادهای ذهنی صرفاً پدیده های همایند نیستند، بلکه فرآیندهای شناختی بر رفتار تاثیر دارند. آنها بویژه اعتقاد دارند که فرآیندهای شناختی آشفته موجب اختلالات روانی می شوند؛ که با تغییر دادن این شناختها، اختلال را می توان تسیکن داد و حتی آنرا درمان کرد. (روزنهان و سیکمن 1379 نقل از گردی)

(اتکینسون و دیگران 1369)، از اندیشه، دانش ها، تفسیرها، دریافتها و افکار هر فرد به عنوان شناخت یاد می کنند. به عبارتی آنچه از شناختها مورد نظر است، افکار و نگرشهایی است که فرد راجع به خودش، جهان و دیگران دارد. همچنین الیس بر این باور است که: اضطراب و اختلالات عاطفی نتیجه طرز تفکر غیرمنطقی و غیرعقلانی است. به نظر او، افکار و عواطف کنشهای متفاوت و جداگانه ای نیستند. از این رو، تا زمانی که تفکر غیرعقلانی ادامه دارد، اختلالات عاطفی نیز به قوت خود باقی خواهد بود. به نظر الیس، افرادی که خود را اسیر و گرفتار افکار غیر عقلانی خویش می کنند، احتمالاً خود را در حالت احساس خشم، مقاومت،خصومت، دفاع، گناه، اضطراب، بی ثمری، سستی و رخوت مفرط، عدم کنترل، و ناشادی قرار می دهد. انسان به وسیله اشیای خارجی مضطرب و برآشفته نمی شود، بلکه دیدگاه و تصوری که او از اشیاء دارد، موجب نگرانی و اضطرابش می شوند. تمام مشکلات عاطفی افراد از تفکرات جادویی و موهوم آنها سرچشمه می گیرد که از نظر تجربه معتبر نیستند. (پاپن 1974 نقل از گردی)

همانطور که ذکر گردید «از دیدگاه الیس بسیاری از ناراحتی ها و بی نظمی ها در زندگی عاطفی مردم ناشی از عقایدی غیر منطقی هستند که آنها در مورد خود و جهان پیرامون خود دارند» و یکی از جنبه های زندگی عاطفی مردم مساله ازدواج و زندگی زناشویی است بدون تردید ازدواج بزرگترین و مهمترین حادثه زندگی هر فرد و انسانی است که موفقیت و شکست در آن، برای هر یک از زوجین سرنوشت ساز خواهد بود. بنابراین بر هر دختر و پسری لازم است که قبل از ازدواج در مورد انتخاب همسر اطلاعات کافی کسب کنند و سپس اقدام نمایند.

موثرترین قدم در موفقیت یک خانواده، دقت و بررسی کافی در مرحله انتخاب همسر است تجربه نشان می دهد که بسیاری از ناکامی های خانوادگی از ناآگاهی یا غفلت و اشتباه در همین مرحله ناشی می شود. برخی به سادگی و بدون بررسی کافی اقدام به تشکیل خانواده می کنند و بدون آنکه از عواقب سهل انگاری خود در این زمینه آگاه باشند همسری بر می گزینند و پس از گذشت مدتی کوتاه در می یابند که میان آنها تناسب فکری و اخلاقی لازم وجود ندارد. برخی دیگر ملاکهایی را در انتخاب همسر برای خود در نظر می گیرند که جز خسران و پشیمیانی چیزی به دنبال نخواهد داشت. از این رو موفقیت خانواده در درجه اول به این بستگی دارد که انتخاب همسر از روی آگاهی و با توجه به معیارهای درست و منطقی صورت گیرد. از این رو یادآوری این نکته به خانواده ها و جوانانی که در آستانه تشکیل خانواده هستند بسیار ضروری است که در مرحله انتخاب همسر، با انتخابی ناآگاهانه و سطحی آینده خود را تباه نسازند، زیرا در پی این اشتباه عمری را به پشیمانی سپری خواهند کرد. (سادات 1376 نقل از جعفری)

همچنین (آلبرت الیس 1375 نقل از مومن زاده) با ارائه نظریه رفتار درمانی عقلانی ـ عاطفی (R.E.B.T ) در زمینه ماهیت انسان معتقد است که انسان موجودی است که بطور بالقوه هم ظرفیت داشتن تفکر منطقی را داراست و هم می تواند به گونه ای غیرمنطقی بیندیشد. تحقیقات زیادی نشان داده اند که بین تفکر، احساس و رفتار روابط متقابل وجود دارد به گونه ای که تفکر بر عواطف نیز در چگونگی اندیشیدن و پردازش محرکها تاثیر می گذارند. با توجه به روابط متقابل بین شناخت و عواطف رویکرد R.E.B.T معتقد است که احساسهای شادمانی، رضامندی و عزت نفس نتیجه تفکر منطقی و احساسهای نارضامندی، اضطراب و افسردگی تحت تاثیر تفکر غیرمنطقی است. مطابق این رویکرد، از ویژگی های دیگر انسانی، توانایی اندیشیدن فرد روی محتوا و فرایند تفکر خود می باشد. یعنی همانطور که، انسان می تواند روی تفکر خود بیندیشد، این ظرفیت را هم دارد که با اصلاح و تغییر تفکر نامناسب، خود را از شر اضطرابها و ناراحتی های روانی رها سازد. (الیس 1375نقل از مومن زاده)

در زمینه مشکلات و ناسازگاری زناشویی، نیز الیس معتقد است که، ریشه این مشکلات و ناسازگاریها، در تفکر غیر منطقی یک یا هر دو شریک است. و در صورت اصلاح این تفکر غیر منطقی، اختلالات زناشویی از بین خواهند رفت. (همان منبع)

نورمن ایستین، (1986 نقل از مومن زاده) برخی از انتظارات غیرواقعی مردم را در مورد روابط زناشویی چنین بیان کرده است: «عدم توافق بین زن و شوهر، باعث تیره شدن روابط آنها می شود، زن و شوهرها باید قادر به حدس زدن نیازها و خلقیات یکدیگر باشند به طوریکه بتوانند فکر هم را بخوانند. بدیهی است که چنین آدمهای بزرگی (زنان و مردان) نمی توانند تغییری در خود به وجود آورند. با جمع بندی تحقیقات متعددی که درباره علل طلاق انجام شده به نظر می آید که مهمترین منابع دشواریهای زناشویی، در درون خود «زوجها» قرار دارد همچنین برنز(1984) و الیس (1978) به نقل از مومن زاده ) می گویند: تفکرات غیرمنطقی و انعطاف ناپذیری تفکر زوجها، علت اصلی اختلافات در روابط اجتماعی و بخصوص در روابط زوجها می باشد. به لحاظ آماری تحقیقات انجام شده در کشورهای پیشرفته حدود 90% جدایی ها از نارسایی های روانی، هیجانی و خصوصاً تفکرات غیرمنطقی زوجها بوجود می آید و حدود 60% افراد در این زمینه، یعنی وجود تفکرات غیرمنطقی و سوءظن از هم جدا شده اند. و از بین تمام عواملی که در از هم گسیختگی بنیان خانواده موثر است، طبق آمار گزارش شده، عامل سوء تفاهم، تفکرات غیرمنطقی و مطلق گرا از همه بیشتر دیده شده است. (کاظمی 1366 به نقل از مومن زاده)

همچنین (فرجاد 1372 نقل از مومن زاده) اظهار می کنند که ستیزه های خانوادگی و طلاق به عنوان یکی از دردناکترین مسائل اجتماعی قابل بحث در جامعه ما و اکثر جوامع، متاسفانه روز به روز در حال افزایش است. امروزه احساس امنیت وآرامش و روابط صمیمانه بین زن و مرد به سستی گرائیده است و خانواده به گونه فزاینده ای با نیروی مخرب و ویرانگر مواجهه شده است. و این تهدید مهمی برای سلامت جامعه به شمار می رود و در حال حاضر و در بسیاری از کشورهای صنعتی و پیشرفته میزان طلاق تا رقم 5% افزایش یافته است. توجه جدی به گسترش مشکلات و ناسازگاریهای زناشویی و افزایش آمار طلاق و مشاجره ها در خانواده ها که بخشی از آن از همین عدم توجه به ملاکها و معیارهای ازدواج صورت می گیرد و با توجه به مسائلی که عنوان شد اهمیت و ضرورت نوع تفکرات و نگرشها و شناخت افراد در مورد ملاکها و معیارهای ازدواج از ضرورتهای انجام این تحقیق است.

و...

NikoFile