شیطان پرستی یکی از اعتقاداتی است که برخی به آن پیشینه هزاران ساله میدهند و دلیل آن را نیز پرستش هر موجود دارای قدرت توسط مردمان هزاران سال پیش و یا در نظر گرفتن دو خدای ضد هم یعنی خدای خیر و شر میدانند.
شیطان پرستی دنیایی را ترسیم می کند که هیچ روزنه امیدی برای آن متصور نیست. به همین جهت شیطان پرستی را جهان تاریک میگویند. شیطان پرستی حقیقتی را جستجو می کند که در این جهان یافت نمی شود. خود کشی توجیهی اینگونه دارد ، " اگر بپرسی چرا خودت را می کشی ؟" پاسخ میدهد: می خواهم به حقیقت برسم و حقیقت در این دنیا به دست نمی آید. عمده ترین نشانه شیطان پرستی را در تجاوز و قتل به ویژه در تجاوز به کودکان و نوجوانان به همراه قتل آنان باید دید.
شیطـانپرستـی به چه معنـاست؟
شیطان پرستی به معنی پرستش شیطان به عنوان قدرتی فوق العاده قوی و بسیار قویتر و موثرتر از نیروهای خوب دنیوی همچون خدا است. در شیطان پرستی شیطان به عنوان نماد قدرت و حاکمیت بر روی زمین، قدرتی به عنوان برترین قدرت دو جهان مورد توجه و پرستش قرار دارد و این دنیایی را که به عنوان دوزخ برشمرده میشود را قانونمند میکند. در شیطان پرستی، غیر از استفاده از شیطان به عنوان قدرت تاریکی و قدرت مطلق از نیروها و اجنه و روح های پلید و شیطانی نیز برای رسیدن به اهداف خود استفاده میشود؛ و در نهایت معنای شیطان پرستی؛ پرستش قدرت پلیدی است.
به طور کلی دو تعریف برای گروههای شیطان پرستی در نظر افراد وجود دارد؛
تعریف اول: هر گروهی که شیطان را (مشابه شیطان تعریف شده در دین مسیحیت که عاری از مفاهیم غیرطبیعی مربوط به پلیدی و زشتی است یا یک شیطان انتزاعی) به عنوان خدا قبول داشته باشد و آن را عبادت کند، که معمولاً از آن به عنوان الهه سیاه نیز یاد میکنند و آن را منتسب به طبیعت "حقیقی" انسان مینامند.
تعریف دوم: گروههایی که از دین مسیحیت تبعیت نکرده و یا عیسی را با خصوصیاتی که در دین مسیح تعریف شده است قبول ندارند. این تعریف معمولاً توسط بنیادگرایان مسیحی مورد استفاده قرار میگیرد و بر مبنای این تعریف بسیاری از گروهها را شیطان پرست مینامند.
ضرورت انتخاب موضوع تحقیـق
روزگار عجیبی است؛ هر گوشه، در هر خیابان یا بین دوستان را که نگاه میکنی درباره این کلمه میشنوی؛ مخصوصا در بین کسانی که ادعای متالبازی و گوش دادن به موسیقی متال به خصوص سبک بلکمتال را یدک میکشند.چیزی که الان در جامعه مشاهده میشود باب شدن شیطان پرستی و انداختن پنتاگرام در گردن است.
بلکمتال Darkthrone ، مریلین مانسن ، نیروانا ، آنتون لاوی، کلیسای شیطان ، satanic bible ، آدم خواری ، skull-n-bone .... احتمالا حداقل یکی از این کلمات تاکنون شنیدهاید، آدمهای زیادی را هم دیدهاید که خودشان را طرفدار این نامها و گروهها میدانند! موسیقی های آنها را گوش میدهند ، گاهگاه لباسهای عجیب غریب میپوشند، علامتهای خاصی بین خودشان دارند و به قول خودشان " تیریپ خفن میزنن"!
از اینها که بگذریم حتما زیاد هم شنیدهاید که در فلان کشور یک عده شیطان پرست یک آدم را تیکه تیکه کردند یا خوردند یا فلان جنایت را انجام دادند.
لذا بر آن شدیم تا در مورد شیطانپرستی و شیطانپرستان تحقیقی اجمالی به عمل آوریم.
هـدف تحقیـق
هدف از این تحقیق شناساندن انواع شیطان پرستی و گروهها، سنبلها، اعتقادات و اعمال شیطانپرستان میباشد.
روش تحقیـق
در این تحقیق از روش توصیفی- تاریخی استفاده شده است.جهت گردآوری مطالب در این تحقیق از کتاب، مقالات و اینترنت استفاده شده است.
شـرح واژه هـا و اصطلاحـات
* مسیحیان جودو : عرفان مسیحیت یهودی، کابالا( فرقه ای با تلفیق ادیان یهودیت و مسیحیت البته با تحریفات فراوان ).
* داسنی : پیروان فرقه باستانی ایزدی که بعدها به یزیدیان معروف شدند.
* ملک طاووس : شیطان در فرقه یزیدیه با این نام یاد می شود.
* پنتاگرام : ستاره پنج پر که از مهمترین و قدرتمندترین و ماندگارترین سمبل ها در تاریخ بشر است.
* زقوم : درختی در جهنم با میوه ای بسیار تلخ که جهنمیان از آن می خورند.
فصـل دو) تاریخچـه شیطـان پرستــی
شاید عده ای شیطان پرستی را آئینی مدرن و نهایتا مربوط به قرن ۱۶ - ۱۵ میلادی بدانند اما واقعیت چیز دیگریست. شاید بتوان تاریخچه شیطان پرستی را به قرون اولیه پیدایش آدمی نسبت داد. البته شواهد به دست آمده این حرف را تصدیق میکند که شیطان پرستی در نواحی امریکای لاتین، امریکای جنوبی و افریقای مرکزی به قرن ها قبل از میلاد مسیح برمیگردد و قبایلی که آثاری از آنها باقی مانده است این احادیث را تصدیق میکنند. در اکتشافات به دست آمده در امریکای جنوبی یکی از قبایل این قاره که اعتقاد بسیاری به خوب و بد داشتند شیطان را پرستش میکردند و حتی قربانی هایی را از انسان به شیطان هدیه میکردند که مکانهای انجام مراسم قربانی هنوز وجود دارد و اجساد مومیایی به دست آمده و نوع کشته شدن ها نشانگر قربانی شدن این انسانها (که در آنها بیشتر زنان به چشم میخورند) است. در افریقای مرکزی و در دشتها و کویرهای سوزان این قاره نیز در قبایلی که معروفترین آن قبیله "اوکاچا" میباشد، شیطان به عنوان قدرت مطلق زمین و آسمان و پدید آورنده آن و خدای خشم و نفرت پرستش میشد و حتی قربانی هایی نیز در مواقع خاص به آن اهداء میشد. ذکر این نکته ضروری است که زمان قربانی کردن انسانها در برابر شیطان لحظه های خاصی بوده است.
تاریخچه شیطان پرستی به سالهای بسیار دور بر میگردد که بعدها این آئین و سنت به صورتهای دیگر نمود پیدا کرد که چیزهایی از گذشته چه با تحریف و چه بدون تحریف دست به دست در حال عبور همراه با زمان است. البته شیطان پرستی در زمان پیدایش زبان و خط و زمان مادها، سومریان، بابلیان و ... نیز ادامه داشت تا در قرون ۱۴ -۱۵ میلادی شیطان پرستی نوین به وجود آمد.
مبـدا شیطـان پرستــی
مبدا شیطان پرستی قدیمی همانطور که گفته شد به قرون اولیه آدمی بر می گردد. در زمانهای قدیم انسانها در برابر هر چیزی که قدرت مقابله با آن را نداشتند و از درک آن عاجز بودند، تسلیم میشدند و سجده میکردند. شیطان پرستی قدیمی بر اساس سنتهـای خداپرستــی و شیطان پرستی واقع نشده است و نمیتواند اینگونه باشد لذا آنها برای اینکه در مقابل قدرتی بزرگ سجده کنند و مسلما این قدرت در شب از عظمت مخصوصی برخوردار بوده است به ستایش و پرستش موجودی فوق طبیعی و دهشتناک که قدرت فوق العاده ای دارد میپرداختند که مبدا شیطان پرستی قدیمی را به وجود آورد.
اما مبدا شیطان پرستی جدید؛ آیا واقعا در ابتدا شیطان پرستی وجود داشته است یا در ابتدا جادوگری وجود داشته است، معلوم نیست؛ اما عنوانی که مسلما قدرت بیشتری دارد این است که جادوگری ابتدا وجود داشته و سپس شیطان پرستی نوین از آن شکل گرفته است. شیطان پرستی جدید را پاره ای از انگلیسیان که گفته میشود از نجیب زادگان بوده اند به راه انداخته اند برای اینکه از قدرت شیطان و قدرت تاریکی بهره ببرند و پس از آن مراسم شیطان پرستی نوین برگزار میشود. در حقیقت شیطان پرستی نوین در انگلستان و در حدود قرون ۱۵-۱۶ میلادی به وجود آمد. البته تغییرات بسیاری نسبت به شیطان پرستی قدیمی و قرون وسطایی داشت؛ اما به هر حال استفاده از قدرت شیطان همچنان باقی مانده است و این چیزیست که نمیتوان خط بطلانی بر روی آن کشید.
فصـل سـه) سیر تاریخی شیطان پرستی:
شیطان پرستی قدیمی
شیطان پرستی قدیمی شیطان پرستی ای است که به قرون وسطا برمیگردد،؛ با اینکه همانطور که در تاریخچه شیطان پرستی ذکر گردید شیطان پرستی به قبل از میلاد مسیح برمیگردد اما اصولا شیطان پرستی قدیمی را مربوط به قرون وسطا میدانند. موضوعی که امروزه درباره شیطان پرستی قدیمی وجود دارد و در برخی کتابها دیده میشود به این مطلب برمیگردد که اصولا شیطان را کلیسا به وجود آورد تا تمام بدیها و پلیدیها را به آن نسبت دهد تا به نوعی هم خدمتی به بشریت کرده باشد و گناهان را از خود دور کند و جادوگران را نیز که در قرون وسطا از قدرت زیادی برخوردار بودند با عنوان جادوگران سیاه به عنوان پیروان شیطان معرفی کند تا هم گناهان را دفع کند و هم قدرت جادوگران را کم کند. البته این یک نظریه ای است که آنچنان که باید و شاید نمیتواند قدرت داشته باشد و انسان را حداقل از لحاظ فکری ارضا کند. زیرا قبل از مسیحیت و در زمانهای حضرت ابراهیم و حضرت موسی و حتی بسیار قبل از آنها شیطان پرستی وجود داشته و چیزی به عنوان شیطان مسلما وجود دارد زیرا اگر وجود نداشت هیچگاه آدم و حوا به زمین سقوط نمیکردند! پس نظریه فوق را میتوان نظریه ای مغرضانه نسبت به مسیحیت و کلیسا خواند.
شیطان پرستی قدیمی از لحاظ معنی و از لحاظ اعمال انجام شده مسلما با شیطان پرستی کنونی بسیار تفاوت دارد. شاید بتوان گفت چیزی که به عنوان شیطان پرستی امروزه در جوامع گوناگون قرار دارد شیطان پرستی قدیمی یا قرون وسطایی است که این شیطان پرستی به طور کلی محکوم شده است و شیطان پرستی جدید با آن به مبارزه برخواسته است اما خوب هنوز عده زیادی آن را قبول دارند و به آن احترام میگذارند و قوانین آن را اجرا میکنند. شیطان پرستی قدیمی استفاده از کمک شیطان در کارهای زیان آور و کمک به برخی پادشاهان در جنگها بوده است و حتی همسر پادشاه فرانسه در قرن ۱۳ میلادی برای نجات شوهر خود از مرگ مراسم شیطان پرستی قرون وسطایی را انجام داد. شیطان پرستی قدیمی اعتقاد دارد که شیطان وجود دارد و قدرت او عظیم ترین قدرت بر روی جهان است.
اصل شهوترانی و ارضای جنسی اصل لاینفک این مراسم است. شیطان پرستی قدیمی مخالف با مسیحیت و کلیسا است و دقیقا در مراسم خود اعمال ضد مسیحیت را انجام میدهد. آنها به مسیحیت و کلیسا اعتقادی ندارند و آنها را عامل بدبختی مردم میدانند. آنها میگویند مسیح پیامبری بود که باید زمین را آباد میکرد و مردم را به راه راست میبرد اما تنها کاری که انجیل انجام داده دروغگویی و رواج بدی در جامعه است ! آنها قربانی انسان را امری ضروری برای آرامش و احترام به شیطان میدانند و در این میان دختر بچه ها بهترین قربانی برای شیطان هستند. ریختن خون در این مراسم نشانه تقدس این مراسم است ( همانند نوشیدن شراب در عشای ربانی مسیحیت که به عنوان نشانه تقدس و خون مسیح است ! ) . انجام اعمال شهوترانی در این مراسم اعمالی است که باید حتما بدان پرداخته شود چون در شیطان پرستی قدیمی ارضای حس جنسی یکی از مهمترین عوامل است و البته با توجه به اینکه شیطان پرستان قدیمی بدترین اعمال را برای مبارزه با خدا، مسیح و شیطان انجام میدادند لذا امور جنسی نیز به بدترین و فجیع ترین نوع خود انجام میگرفت. آنها به جهنم اعتقادی نداشتند و میگفتند جهنم همین دنیایی است که در آن زندگی میکنیم لذا بدترین گناهان را در مراسم خود انجام میدادند. شیطان پرستان قدیمی شیطان را موجودی با هویت خارجی میدانند.
شیطان پرستی جدید
شیطان پرستی جدید در انگلستان به وجود آمد و البته زیاد نیز تعجب برانگیز نیست زیرا انگلیس یکی از کشورهایی است که جادوگرانی بسیاری را داشته است و البته وجود اهالی باستانی آسیای میانی و خاورمیانه و همچنین اهالی یونان باستان در انگلیس ثابت شده است زیرا از اکتشافات به دست آمده در برخی محل های برگزاری مراسم شیطان پرستی و جادوگری در انگلیس نظیر محل استون هنج آثاری از تمدن ایران و یونان پیدا شده است و همچنین در کتب شیطان پرستی و جادوگری کلمات عبری، یونانی و فارسی ( البته هیچکدام نه به صورت کنونی ) وجود دارد. شیطان پرستی جدید بر خلاف شیطان پرستی قدیمی اعتقادی به وجود شیطان خارجی ندارد بلکه شیطان پرستی جدید شیطان را در طبیعت و در وجود هر انسانی میداند و این باطن هر کسی است که شیطان در آن وجود دارد و مراسم شیطان پرستی جدید مراسمی است برای دعوت از شیطان باطنی و حس اهریمنی درونی است که با اعمال جنسی آرام و ارضا میشود. آنها جسم پرست هستند و اعتقاد دارند هر آنچه که وجود دارد مدیون آلت تناسلی آدمیست و دیگر اینکه انسان باید کاملترین لذت جسمانی و جنسی را در این دنیا ببرد. آنها معتقدند به زندگی پس از مرگ و آن اینکه بعد از مرگ روح کسانی که در دنیا لذت جسمانی لازم را نبرده اند به این دنیا برمیگردد و لذت جنسی خود را کامل میکند. در مراسم شیطان پرستی جدید مخلوطی از اسپرم به همراه ادرار به عنوان آب مقدس بر روی حاضرین پاشیده میشود ( همانند آب مقدس در مراسم عشای ربانی مسیحیت ) و البته در شیطان پرستی جدید اعتقادی به قربانی کردن انسان و حتی حیوان وجود ندارد.
انـواع شیطـان پرستــی از نظـر ایدئولـوژی
شیطان پرستی جدید آیینی است دارای شباهت هایی به اومانیسم که انسان را برترین موجود می داند و او را تنها در برابر خود مسئول می داند:
Anthon lavey: "There is no heaven of glory bright, and no hell where sinners roast. Here and now is our day of torment! Here and now is our day of joy! Here and now is our opportunity! Choose ye this day, this hour, for no redeemer liveth!"
آنتون لاوی: " خدای باعظمت و با شکوهی وجود ندارد، و جهنمی که در آن گناهکاران کباب میشوند هم نیست . اینجا و حالا روز شکنجه و سختی ماست ! حالا و اینجا روز خوشی ماست ! اینجا و حالا فرصت ماست ! این روز، این ساعت را انتخاب کن که زندگی رهایی بخشی نیست !"
شیطان پرستی جدید به خدایی اعتقاد ندارد و شیطان را تنها نوعی کهن نماد ( archetype ) می داند و انسانها را تنها در برابر خود مسئول میداند و اعتقاد دارد که انسان به تنهایی می تواند راه درست و غلط را تشخیص دهد به همین دلیل هم این اعتقاد بیشتر به عنوان یک اعتقاد فلسفی شناخته می شود . شیطان در این اعتقاد نماد نیروی تاریکی طبیعت ، طبیعت شهوانی ، مرگ ، بهترین نشانه قدرت و ضدمذهب بودن است. این اعتقاد دارای شاخه های متعددی است اما می توان گفت جز یکی دو نوع آن همگی دارای اصول زیر می باشند:
Atheism - : خدایی در شیطان پرستی وجود ندارد.
Not dualistic - : روح و جسم غیرقابل دیدن هستند و هیچ جنگی بین عالم خیر و شر وجود ندارد.
Autodeists - : خود پرستی ، خدایی جز خود انسان وجود ندارد و هر انسانی خود یک خداست.
Materialistic - : اعتقاد به اصالت ماده.
- وابسته به راه چپ بودن در برابر راه راست که راه خدایی است .
- ضد مذهب بودن خصوصا مذاهبی که اعتقاد به زندگی پس از مرگ دارند.
- عدم پرستش شیطان زیرا شیطان جسم نیست و وجود خارجی ندارد.
- اعتقاد به استفاده از لذت در حد اعلای آن زیرا تمام خوشی دنیایی است و این خوشی ها خصوصا لذات جنسی پتانسیل لازم را برای کارهای روزانه آماده می کنند و به هر شکلی انجام آنها لازم و ضروری است .
شیطان پرستی به چهار دسته شیطان پرستی فلسفی، شیطان پرستی لاوی، شیطان پرستی دینی و شیطان پرستی گوتیک(شرپرستی) تقسیم می شود.
شیطان پرستی فلسفی
به طور غیر رسمی و گستردهای این شاخه از شیطان پرستی را منتسب به آنتوان شزاندر لاوی (Anton Szandor LaVey) میدانند؛ همان بوجود آورنده انجیل شیطانی(satanic bible). او کسی بود که کلیسای شیطان را تأسیس کرد (اولین سازمانی که از لغت شیطان پرستی فلسفی استفاده نمود) در نظر شیطان پرستان فلسفی، محور و مرکزیت عالم هستی، خود انسان است، و بزرگترین آرزو و شرط رستگاری این نوع از شیطان پرستان برتری و ترفیع ایشان نسبت به دیگران است. شیطان پرستان فلسفی عموماً خدایی برای پرستش قائل نمیدانند و به زندگی غیر مادی بعد از مرگ نیز عقیدهای ندارند. به هرحال زندگی این گروه از شیطان پرستان عاری از روحیه مذهبی و معنویت نیز نیست.
در نظر شیطان پرستان فلسفی، هر شخص خدای خودش است. آنها با تکیه بر عقاید انسانی وابسته به دنیا، مطالب مربوط به فلسفه عقلانی را عبس میشمارند و به آنها به دید ترس از مسائل ماوراء الطبیعی مینگرند و تنها به وسیله آن، یک زندگی عقیم و تنها بر مبنای "جهان واقعی" را تشکیل میدهند. به طور شفافی، آموزههای شیطان پرستان فلسفی قدمتی بیشتر از کلیسای لاوی دارد. اگر چه این تصوری از شیطان است، ولی با موقعیت واقعی او تقابل دارد چرا که این تعالیم از آموزههای یهودی-مسیحی نشئات گرفته است و شیطان را بدلیل خصوصیاتش پلید نگاشته است.
شیطانپرستی لاویی
این نوع از شیطان پرستی بر مبنای فلسفهٔ آنتوآن لاوی که در کتاب "انجیل شیطان" و دیگر آثارش آمده است تشکیل شده است. لاوی موسس کلیسای شیطان (1966) بود و تحت تأثیر نوشتههای فردریک نیچه، آلیستر کرالی، این رند، مارک د سید، ویندهام لویس، چارلز داروین، آمبروس بیرس، مارک تواین و بسیاری دیگر بوده است. "شیطان" در نظر لاوی موجودی مثبت بوده در حالی که تعالیم خداجویانه کلیساها را مورد تمسخر قرار داده و به مسائل جهان مادی نیز اعتنایی نداشت.
یک شیطان پرست لاویی، خود را خدای خود میداند، آیین مذهبی این گروه از شیطان پرستان بیشتر شبیه به فلسفه میجیک کراولی با دیدی جلو برنده به سمت شیطان پرستی است. یک شیطان پرست لاویی مدعی آن است که کسانی که خودشان را با شیطان پرستی هم ردیف میدانند باید به طرز فکر گروهی خواص وفادار نباشند و آنها را از لحاظ اخلاقی قبول نداشته باشند. و در ازای آن گرایشات انفرادی داشته باشند و من تبع باید به طور دائمی یک سر و گردن بالاتر از کسانی باشند که خود را از لحاظ اخلاقی، قوی میدانند و در بشر دوستی خود، بدون تامل عمل کنند.
فلسفه شیطانی
شیطان در ۹ جمله شیطانی منسب به لاوی خلاصه میشود:
1- شیطان میگوید: دست و دلبازی کردن بجای خساست.
2- شیطان میگوید: زندگی حیاتی بجای نقشه خیالی و موهومی روحانی.
3- شیطان میگوید: دانش معصوم بجای فریب دادن ریاکارانه خود.
4- شیطان میگوید: محبت کردن به کسانی که لیاقت آن را دارند بجای عشق ورزیدن به نمک نشناسان.
5- شیطان میگوید: انتقام و خونخواهی کردن بجای برگرداندن صورت (اشاره به تعالیم مسیحیت که میگوید: هرگاه برادری به تو سیلی زد، آن طرف صورتت را جلو بیاور تا ضربهای به طرف دیگر بزند).
6- شیطان میگوید: مسئولیت پذیری در مقابل مسئولیت پذیران بجای نگران بودن خون آشامهای غیر مادی بودن.
7- شیطان میگوید: انسان مانند دیگر حیوانات است، گاهی بهتر ولی اغلب بدتر از آنهایی است که روی چهار پا راه میروند، بدلیل آنکه انسان دارای خدای روحانی و پیشرفتهای روشنفکرانه، او را پستترین حیوانات ساخته است.
8- شیطان تمام آن چیزهایی که گناه شناخته میشوند را ارائه میدهد، چون که تمام آنها به یک لذت و خوشنودی فیزیکی، روانی یا احساسی منجر میشوند.
9- شیطان بهترین دوست کلیساست چرا که در میان تمام این سالها وجود شیطان دلیل ماندگاری کلیساها است.
و در مقایسه با این جملات، لاوی ۹ گناه شیطانی را نیز نام برده است:
حماقت، ادعا و تظاهر، نفس گرایی، انتظار بازپس گرفتن از دیگران،(آنچه به آنها داده اید)، خود را فریب دادن، پیروی از رسوم و عقاید دیگران، روشن بینی نا کافی، فراموش کردن ارتدکسی گذشته (به طور مثال، قبول کردن چیزی قدیمی در بسته بندی جدید، به عنوان نو)، غرور و افتخار بی حاصل (مانند غروری که هدف شخصی را از درون میپوساند) و کمبود محسنات !
لاوی سپس ۱۱ قانون شیطانی را نیز وضع کرد، که در حالی که نظام نامهای اخلاقی نیست، ولی راهنماییهای کلی برای زندگی شیطان پرستی را ارائه کرده است:
1- هرگز نظراتت را قبل از آنکه از تو بپرسند بازگو نکن.
2- هرگز مشکلاتت را قبل از آنکه مطمئن شوی دیگران میخواهند آن را بشنوند بازگو نکن.
3- وقتی مهمان کسی هستی، به او احترام بگذار و در غیر این صورت هرگز آنجا نرو.
4- اگرمهمانت مزاحم تو است، با او بدون شفقت و با بیرحمی رفتار کن.
5- هرگز قبل از آنکه علامتی از طرف مقابلت ندیدهای به او پیشنهاد نزدیکی جنسی نده.
6- هرگز چیزی را که متعلق به تو نیست برندار، مگر آنکه داشتن آن برای کس دیگری سخت است و از تو میخواهد آن را بگیری.
7- اگر از جادو به طور موفقیت آمیزی برای کسب خواسته هایت استفاده کردهای قدرت آن را اعتراف کن. اگر پس از بدست آوردن خواسته هایت قدرت جادو را نفی کنی، تمام آنچه بدست آوردی را از دست خواهی داد.
8- هرگز از چیزی که نمیخواهی در معرض آن باشی شکایت نکن.
9- کودکان را آزار نده.
10- حیوانات (غیر انسان) را آزار نده مگر آنکه مورد حمله قرار گرفتهای یا برای شکارشان.
11- وقتی در سرزمینی آزاد قدم بر میداری، کسی را آزار نده، اگر کسی تو را مورد آزار قرار داد، از او بخواه که ادامه ندهد. اگر ادامه داد، نابودش کن.
شیطان پرستی دینی
گرایشات شیطان پرستی دینی اغلب مشابه گرایشات شیطان پرستی فلسفی است، گرچه معمولاً پیش نیازی برای خود قائل میشوند و آن پیشنیاز اینست که شیطان پرست باید یک قانون ماوراء الطبیعی را که در آن یک یا چند خدا تعریف شده است که همه شیطانی هستند یا به وسیله شیطان شناخته میشوند قبول داشته باشد. شیطانی که در گروه اخیر تعریف شده است میتواند تنها در ذهن یک شیطان پرست تعریف شود یا از یک دین (معمولاً قبل از مسیح) اقتباس شوند.
بسته به اینکه کدام نوع شیطان پرستی مد نظر باشد، خدا یا خدایان میتوانند از انواع مختلفی از معبودها باشند، بعضی از آنها از ادیان بسیار قدیمی نشئت گرفته شده اند، انواع معمول شیطان پرستی خدایانشان را از ادیان قدیمی مصر باستان و بسیاری از الهههای باستانی بینالنهرینی و بعضا از الهههای رومی و یونانی (به عنوان مثال مارس-خدای جنگ) اقتباس کرده اند. بقیه شیطان پرستان ادعای پرستش خدای اصلی را دارند ولی بیشتر شیطان پرستان میگویند خدای معبود آنها در واقع قدمت بسیار قدیمی دارد، شاید از دوران ماقبل تاریخ و شاید اولین خدایانی باشد که توسط انسان مورد پرستش قرار گرفته است.
مابقی گروهها تعبیری سخت گیرانه تر از اینها را میپرستند. آنهایی که سیمای فرشتهٔ سقوط کرده از انجیل مسیحی را میپرستند، در حالی که بسیاری آن را به عنوان شر، طبق تعریف کلیسای مسیحی، میپندارند. این گروه در مقابل آن را به عنوان محق و کسی که در مقابل خدا شورش کرده است قبول دارند. تمام این ادیان با هم و با شیطان پرستان فلسفی مشترک هستند چرا که خود شخص را در اولویت اول قرار داده اند. این نظریه نیز معمولاً توسط کسانی که خدا را به دید شیطانی مینگرند (کسانی که دیده شده است اشخاص را به آزادی اندیشه تشویق میکنند و تلاش میکنند خود را بهوسیله فلسفههایی چون میجیک و فلسفههای مشابه "تمایل به قدرت" نیچه بالا بکشند) حمایت شده است. یک پند رایج شیطانی به این معلول اینست که: "هر خدای ارزشمندی بهتر است به جای یک برده پست و بخاک افتاده، یک شریک در قدرت خود داشته باشد."
یک مثال از این مطلب، شیطان ابراهیمی است، مانند ابلیسی که در کتاب تورات آمده است و بشریت را به چیدن میوه درخت شناخت خوب از بد تشویق میکند:" تو مطمئنا نمیمیری، چرا که خدا در همان روزی که این کار را کنی از آن خبر خواهد داشت، سپس چشمانت باز خواهد شد و شما مانند خدا خواهید شد و خوب را از شر تشخیص خواهید داد". استفاده از این مفهوم، شیطان پرستان خود را بهتر از هر خدای دیگری، دارای قدرت تشخیص خوب از بد میپندارند. از آنجا که این گروه از شیطان پرستان خود را بسیار قدیمی و قدیمی تر از بقیه میدانند، نام "شیطان پرستان سنتی" را بر خود گذاشتهاند و به شیطان پرستان فلسفی، "شیطان پرستان معاصر" میگویند.
شیطان پرستی گوتیک
این فرقه از شیطان پرستان، به دوران تفتیش عقاید مذهبی از طرف کلیسا مربوط میشوند. این نوع شیطان پرستان معمولاً متهم هستند به اعمالی از قبیل "خوردن نوزادان"، " بزکشی "، "قربانی کردن دختران باکره" و "نفرت از مسیحیان" هستند. این طرز فکر در کتاب "مالیوس مالیفیکاروم" دسته بندی شده است. (کتابی که در دوران تفتیش عقاید توسط کلیسا (1490م) تالیف شد و در واقع هرگز به طور رسمی مورد استفاده قرار نگرفت) کتاب حاوی مطالب خرافی از جن گیری و جادوگری و مطالبی از این دست است. ترجمه لغوی نام کتاب پتک جادوگران است..
شیطان پرستی نزدیکی زیادی به جادوگری دارد و دنیای آن پر از افسانه های گوناگون، شیاطین متعدد و افراد مختلف خصوصا جادوگران در ارتباط با آنهاست. در دنیای امروز هم کشورهای مختلفی دارای کلیسای شیطان هستند مانند کشورهای امریکا، انگلیس و آلمان و همچنین چین و بر خلاف ادعای شیطان پرستان جدید که بر اساس متون انجیل شیطانی بر عدم کودک آزاری و آزار حیوانات پافشاری می کنند اما وحشتناک ترین اعمال توسط آنها تنها برای مقابله با دستورات الهی انجام می شود.
انجیل و کلیسای شیطانی
انجیل شیطانی کتابی است که شیطان پرستان از آن برای عبادت و دعاهای خود و همچنین استفاده در مراسم خود استفاده میکنند . این کتاب شامل کلمات عبری و یونانی و انگلیسی است که برخی از این کلمات هنوز معنی دقیق آن کشف نشده است اما چیزی که میتوان فهمید اسامی شیطان و دعوت از او برای قدرت دادن به شیطان پرستان است. در این کتاب بسیاری از دعاهای آن بر خلاف دعاهای مسیحیت و انجیل است و همچنین بسیاری از شعائر آن برای قدر نهادن به عظمت و قدرت شیطان به عنوان قدرت مطلق است.
کلیسای شیطان پرستی در قرون وسطا به عنوان مکانی برای انجام مراسم شیطان پرستی استفاده میشد و جایی بود که در آن تنها و تنها محل قرارهای شیطان پرستان قدیمی و انجام مراسم خود در آن بود. اما امروزه کلیسای شیطان پرستی محلی است برای عبادت شیطان پرستان که اکثرا به صورت زیر زمینی به کار خود ادامه میدهند و در شیطان پرستی جدید این مکان به نام کلیسای شیطان برای انجام مراسم ارضای جنسی مورد استفاده قرار میگرفت که اکنون محلیست برای انجام اکثر مراسم شیطان پرستی جدید.
به قسمتهای از انجیل شیطان پرستان که از کتاب The Witches گردآوری شده اشاره میشود. البته مانند همه کتب در ادیان مختلف، این کتاب نیز به ستایش شیطان و قدرت طلبی از او میپردازد. همانطور که گفته شد در این کتاب کلمات و جملات عبری نیز وجود دارد. این دعا ها اکثرا در مراسم های شیطان پرستی مورد استفاده قرار میگیرد:
( به نام خدای بزرگ ما؛ شیطان؛ به شما فرمان میدهد که از دنیای سیاه بیرون آیید. به نام چهار شهریار سیاه جهنم؛ پیش آیید. شیطان؛ جام باده لذت را بردار. این جام پر
از اکسیر زندگی است؛ و آنرا با نیروی جادوی سیاه انباشته کن . این نیرو در سراسر عالم کائنات وجود دارد و حامی آن است. )
( ای دوست و همدم شب؛ تو از صدای سگ ها و ریختن خون شاد میشوی؛ تو در میان سایه های قبور میگردی؛ تو تشنه خون هستی و بشر را تهدید میکنی گور گومورو؛ ماه هزار چهره؛ به قربانیان ما با نظر مساعد بنگر. دروازه های جهنم را بگشا و بیرون بیا ... ) همانطور که مشخص است انجیل شیطان پرستی کتاب خاصی نیست و همانند همه کتب ادیان به ستایش و تسبیح و درخواست کمک از پروردگار خود میکند. لذا نمیتوان گفت این کتاب نوشته های پیچیده ای است که هیچکس توان فهم آن را ندارد. البته این درست است که جملات عبری و یونانی در این کیش وجود دارد اما مسلما آن چنان مورد توجه نیست زیرا اکنون انجیل مسیحیت نیز در خود حاوی کلمات عبری است که دکترین کلیسای رم آن را بسیار رواج میدهند.
فصل چهار ) پنتاگـــرام:
ستاره پنج پر یا پنتاگرام یکی از مهمترین، قدرتمندترین و ماندگارترین سمبل ها در تاریخ بشر است. این علامت در فرهنگ و تمدن باستان مایان های امریکای لاتین، هند، چین، مصرو یونان از مهمترین و پرمعناترین علامتها بوده است. ابتدایی ترین شکل پنتاگرام بر روی دیوارهای غارهای عصر حجر کنده کاری شده بوده و در نقاشی های مردم بابل به عنوان الگوی ترسیم سیاره ونوس به چشم می خورد. رازهایی مابین سیر استفاده از این علامت، طراحی های قدیمی از مدار حرکت سیاره ونوس و رب النوع معروف بیشتر وجود دارد که گاهی باعث این تفکر غلط میشود که پنتاگرام سمبل ایشتر است. در کتب آسمانی مخصوصا کتابهای یهودیان بسیار زیاد به پنتاگرامها اشاره شده است.
پنتاگرام در جهان کهن
پنتاگرام های اولیه اشکالی زمخت با شکل هندسی ناهمگون به صورت کنده کاری روی سنگهای عصر حجر داشتند. مردم آن زمان اعتقاد داشتند که این علامت معنایی روحانی و غیرمادی دارد. اعتقاد آنان بر این بود که رازی در شکل قرار گرفتن ستاره ها وجود دارد که بر انسان پوشیده است، آنها پنتاگرام را از روی شکل قرار گیری پنج سیاره برداشت کرده بودند که وقتی با خطی فرضی به هم اتصال پیدا می کردند به صورت مبهم شکل پنتاگرام را به خود می گرفت. نسل های بعدی بشر معانی مختلفی را از این شکل برداشت کردند معانی بسیار زیاد و اغلب مقدس و خداپرستانه.
پنتاگرام ها به سومری ها برای نوشتن و استفاده از متون کمکهای زیادی کردند. این علامت نشان دهنده پنج سیاره مهم بود که با چشم غیر مسلح قابل رویت بودند. بعدها پنتاگرام به عنوان سمبل رب النوع زیبایی ونوس نیز شهرت یافت.
برطبق نظریات ریاضی دان و فیلسوف یونانی فیثاغورث عدد پنج نماد انسان بود چون اعضای بدن انسان به پنج طرف تمایل داشتند، ( اگر دستها و پاها را ازهم باز کنید به شکل یک ستاره پنج پر در می آید)، او این تفکر را برای اولین بار در یونان پایه گذاری کرد که پنتاگرام نماد روح انسانی است و البته چون در آن زمان آفرینش انسان تابــع عناصر پنجگانه بود ( آتش ، آب ، خاک ، هوا ، روح ) پنج گوشه پنتاگرام اینگونه توصیف شد. طبق این تفکر انسان از این پنج عنصر به وجود می آمد.
پیروان مکتب فیثاغورث طلسم پنج پر را به صورت آیینی مقدس حفظ کردند. آنها نام این آئین را HGIEIA نامیدند.
و معتقدند ترکیبی از ابتدای نام یونانی عناصر آب، خاک، روح، آتش و هواست.
خصوصیت منحصر به فردی که این سمبل را تا به امروز ماندگار کرده وابستگی شدید و همه جانبه آن به مسائل مقدس و خدایی آن است که در مقاطع زمانی مختلف و بین اقشار و نسلهای گوناگون کاربرد داشته است، چه این خدا خدای یگانه بوده یا خدایان متعدد. سپس با ظهور مسیح پنتاگرام جامه کریستین به تن کرد.
می گویند بر تن مسیح با خنجر ستاره ای زخم زدند که پنج گوشه داشت ( شاید به همین خاطر می باشد که آنتی کریست های امروزی از پنتاگرام زیاد استفاده می کنند، ممکن است منظورشان این باشد که ما بر پیکر مسیح این زخم را زدیم. )
مورخان زیادی سعی در پیدا کردن رابطه میان زخم زنندگان این علامت بر پیکر مسیح و پیروان مکتب فیثاغورث داشتند که هنوز شاهدی بر این مدعا پیدا نکرده اند.
در دوره رنسانس اعتقادات عجیب و خرافات گونه نسبت به طلسم ستاره پنج پر به بیشترین حد خود رسید و باورهای مردم تا جایی پیش رفت که پنتاگرام را علامتی الهی از سوی خدا پنداشتند. از سویی نیز این علامت را مرتبط با علم کیمیاگری و علم جادو قلمداد کردند.
پنتاگــرام در جــادو
در آیین پرستش جادوگران یونانی پنتاگرام به عنوان جهان کوچک ( بدن انسان ) شناخته می شود. این باور باعث بوجود آمدن احساسی در بین جادوگران می شد که توسط آن ارتباطی میان خود، جهان و سمبولیسم ایجاد می کنند.
هدف از این احساس درک عمیق شیطان است که مهارتش در ارتباط برقرار کردن میان جهان فعال (جهان بیرونی) و جهان ساکن (روح انسان) است. یکی از جادوگران مشهور در این زمینه، جیوردانو برونو است که در مورد سوءاستفاده از پنتاگرام در جادوهای سیاه هشدار داده است. ( پنتاگرام هنوز هم به عنوان شاخص اصلی رسوم پرستش جادوگران به کار می رود، ضمن اینکه عامل پدید آمدن رسوم وتشریفات دیگری نیز در ادیان مختلف شده است.)
پنج نیروی پاک از فروپاشی روح جلوگیری می کنند و هیچکس را یارای شکست آنها نیست مگر خود روح، عدالت ، رحمت ، معرفت ، ادراک و شکوه متعالی .
پنتاگــرام مسیحیــان
کابالیستهای مسیحی در دوره رنسانس علاقه وافری به پنتاگرام پیدا کردند. آنها اعتقاد داشتند که پنتاگرام علامتی رازگونه است که در دست نوشته های مسیح مشاهده شده و پیامی از سوی خداست. آنان می گفتند این سمبلی است که آشکار می کند مسیح نیز پیرو امیال حیوانی ( شهوت ) خود بوده است. کاری که بسیار رواج یافته بود نوشتن نامه هایی به زبان عبری با مهر پنتاگرام بر ساق پا بود، این نامه ها که در مورد آتش بود، سمبل اعیاد پنجاهه است.
در کتاب مقدس یهودیان چهارنامه وجود دارد که با نام خداوند مهر شده اند
YHVH تلفظ غیر دستوری کلمه JEHOVAH ، ( یهوه خدای بنی اسرائیل )، Yahveh
YHSHVH - Yehoshua یا جسوس، ( عیسی )، ( Jesus )
این رازی متصل به کتب آسمانی است. نتیجه این بیان آنست که نام اعیاد پنجاهه مسیحیان با خدا و مسیح مرتبط می شود. چندین رابطه بین پنتاگرام و مسیحیت وجود دارد. پیش از به صلیب کشیده شدن مسیح، پنتاگرام یک نشان رجحان یافته برای آرایش کردن و زینت دادن جواهرها و طلسم های مسیحیان اولیه بود. این علامت که به راحتی و در یک حرکت پیوسته قلم کشیده می شد، با پنج زخم مسیح آمیخته شده بود.
پنتاگرام همچنین برای یک فرقه نهانی عرفانی مسیحی نمادی از Isis ( الهه حاصل خیزی ) و Venus ( اصلی ترین رب النوع مونث، الهه عشق و زیبایی ) بود. فرقه ای که به صورت پنهان در نقاط مختلف در سراسر تاریخ مسیحیت وجود داشت.
<!--[if !vml]--> پنتاگــرام در ویکـا و عقایـد نئوپگـان
درحال حاضر رایج ترین مذاهبی که پیروان آن از پنتاگرام استفاده می کنند گروه های ویکان ها، نئوپاگان ها و شیطان پرستان هستند. در اغلب عقاید و رسوم ویکان ها و نئوپاگان ها معنای نمادی پنتاگرام از مراسم جادوی تشریفات قرون وسطی و چهار عنصری که به وسیله روح حکومت می شدند نتیجه می شود.در برخی از این رسوم همچنین پنتاگرام می تواند نمایانگر یگانگی نوع بشر و قلمرو روح باشد. ستاره پنج پر پایین رأس، نمادی از خدای شاخدار ویکا است.
در عقیده کابالیست های یهودی که بسیاری از اندیشه ها و ایده های فیثاغورثی را قرض گرفته اند، پنتاگرام نشان دهنده پنج حقیقت برتر در زندگی است:عدالت، رحمت، دانش، ادراک ، شکوه ماورایی و مافوق جهان مادی.
تفاوت پنتاگــرام در قله رو به بالا یا قله رو به پاییـن
پنتاگرام هایی که نوک آنها رو به پایین است در اولین ظهور خود لزوما نشان شیطان پرستی نبودند. طبق تاریخ پنتاگرامهایی که فرقشان در نقطه بالا یا پایینشان است ابتدا توسط دو فرهنگ مختلف پایه گذاری شدند، دو فرهنگی که بنا به مقتضیات آیینی سعی در جدائی از همدیگر را داشتند.امروزه هرکجا با پنتاگــرام رو به پایین روبرو شویم ناخودآگاه به یاد شیطان پرستی می افتیم. شاید دلیل این موضوع آنست که پنتاگرام رو به پایین بسیار شبیه علامت ماسونیک ها و فراماسونها می باشد. واقعیت اینست که چون سر آن رو به پایین است یادآور امور وارونه و خلاف جهت است.
ویکان ها گاهی ادعا می کنند هر پنتاگرام رو به پایینی علامت شیطان پرستان است که این تفکر نابجاست. با این حال این سمبل در طول زمان معرف خدای شاخدار ویکان ها شد و امروزه نیز در درجه دوم به آن باغبان ویکا میگویند.
پنتاگــرام در شیطان پرستـی
پنتاگرام شیطانی نمادی پیچیده است که از ترکیب ستاره پنج پر با سر بز به وجود آمده است و این نوع استفاده درعین این که جدیدترین مورد استفاده از پنتاگرام است به همان اندازه شناخته شده ترین و جدال آمیزترین نوع استفاده از پنتاگرام نیز به شمار می آید. پنتاگرام شیطانی همیشه وارونه است با یک رأس رو به پایین و دو رأس رو به بالا. استفاده از پنتاگرام به عنوان یک نشان و علامت شیطانی به نیمه دوم قرن بیستم برمی گردد. جایی که شیطان پرستی مدرن توسط Anton Lavey موسس و بنیانگذار کلیسای شیطان پایه گذاری شد. این علامت نشانی از جادوی سیاه است که حاکی از پیروزی ماده و آرزوهای فردی بر عقاید و تعصبات دینی و مذهبی است.
البته پنتاگرام متشابه و قابل قیاس با صلیب برعکس نیست. صلیب برعکس نماد جنبش Anti Christ و نشانی از طغیان، سرکشی در برابر فرهنگ مسیحی است.
همچنین پنتاگرام نباید با هگزاگرام اشتباه شود. هگزاگرام، ستاره شش پر است که به صورت دو مثلث درون هم نشان داده می شود و نمونه آن ستاره داوود می باشد. این ستاره با اعتقادات یهودیان پیوند دارد.شیطان پرستی، شکل ظاهری شیطان تشکیل شده است از سر بز، بالا تنه انسان، پای جن و با دم کوتاه. در شیطان پرستی مدرن، شاهد اتخاذ کردن روش های فردی و توجه بیشتر به شخص هستیم. توجه بیشتر به ضمیر و خود بجای توجه به خدا و عالم بالا، تمایلات جنسی آزاد که شیطان پرستی آن را تمجید می کند. علامتی که به رایج ترین صورت با عقاید شیطانی SabbaticGoat یا بز طلسم ستاره پنج سر Mendes است.
استفاده از بز به خرافات قرون وسطی برمی گردد. آنان همواره در توصیف ساحره ها، آنان را همراه با بزها می دانستند. آنان اغلب بز را نماینده شیطان می دانستند. بز در این مفهوم اغلب به عنوان نمادی از سرکوبی جنسی در نظر گرفته می شود. نماد باستانی پنتاگرام در شیطان پرستی مدرن نمادی است از آزادی در برابر مسائل جنسی.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 16 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
طراحی سایت بازدید از تخت جمشید با استفاده از ASP و صفحات HTML
مقدمه :
این پروژه بر اساس تئوری تورهای مجازی از طریق اینترنت طراحی و نوشته شده است . محتوای این سایت توضیحاتی در مورد مناطق دیدنی استان فارس شهر شیراز والبته به طور اختصاصی از بنای تخت جمشید می باشد .
در طراحی این سایت از زبان ASP و کدهای HTML استفاده شده است . این پروژه از سه قسمت تشکیل شده است .
1-توضیح مختصری از ASP .
2-تشریح سایت .
3-هدف از انتخاب و انجام این پروژه
همچنین منبع اطلاعات اینترنت می باشد .
توضیح مختصری از ASP
مقدمه :
برای طراحی یک سایت احتیاج به یک زبان و یک محیط برنامه نویسی داریم . زبانها و محیطهای زیادی برای طراحی وب سایت وجود دارد . از جمله FLASH ،
JAVA SCRIPT و ... اما در این میان محدود زبانهایی هستند که می توانند امکانات
زیادی را در اختیار طراح قرار دهند و همچنین کار با آنها ساده باشد .
ASP جزو آن معدود گروه می باشد که می توان در آن زبان VB یا JAVA استفاده نمود . کدهای HTML و دستورات SQL را می پذیرد و اجرا می نماید . برنامهنویسی با آن ساده است و همچنین نیاز به محیط خاصی برای نوشتن آن نیست و می توان آنرا در یک Editor متنی مانند Note Pat نوشت و بعد به روی یک میزان Web قرار بگیرد و اجرا شود .
میزبانهای متعددی برای وب وجود دارد .
در ویندوز 2000 از IIS5.0 پشتیبانی می کند که در NT با IIS 5.0 در یونیکس و لینوکس از نرم افزارهای عرضه شده مانند Chili ASP استفاده می شود . بعد از فعال نمودن میزبان Web می توان صفحات طراحی شده از طریق آن میزبان اجرا نمود . و در واقع صفحه وب را دید .
چرا ASP :
برای جذب بازدید کننده و تکرار بازدیدهای آنها باید سایت به روزی داشته باشیم . به این منظور باید بتوان هر چند وقت یک بار مطالب سایت را به روز نمود و یا تغییرات کوچکی در آن ایجاد کرده به این منظور باید ساختار سایتمان پویا باشد . برای پویا نمودن سایت باید با یک پایگاه داده ارتباط داشت تا اطلاعات را از پایگاه داده استخراج و در صفحه نمایش داد .
در این روش با تغییرات در اطلاعات فیلدهای Data Base اطلاعات نمایش داده شده در صفحه تغییر کرده بدون اینکه به ترکیب صفحه لطمه بخورد و یا مجبور به تغییرات مستقیم در صفحه موردنظر باشیم .
دستورات مربوط به این کار در قسمت دستورات ASP توضیح داده خواهد شد .
دستورات ASP :
برای نوشتن برنامة ASP در Note pat ابتدا باید تعریف نمود که صفحه ASP است و همچنین زبان برنامه نویسی استفاده شده را معرفی نمود . برای تعریف این موارد از دستور زیر استفاده می نمائیم .
<%W LANGUAGE = "زبان برنامه نویسی مورد استفاده" %>
زبان برنامه نویسی مورد استفاده می تواند VB یا Java باشد .
چون از دستورات HTML نیز استفاده می شود برای تعریف آن نیز از تگ استفاده مینمائیم و در نهایت برای شروع برندة برنامه از تگ
<body>
استفاده می نمائیم . در انتهای صفحه بعد از اتمام برنامه باید تگ های بالا ببندیم در نتیجه به ترتیب تگ های زیر را برای بسته شدن بدنه در HTML می نویسیم .
</body>
</HTML>
و در نهایت برنامه با این دستور شروع و به اتمام می رسد .
قسمت اصلی برنامه در بدنه نوشته می شود .
همانطور که در مبحث قبلی از پویا بودن سایت گفته شده و از امکان را استفاده از Data base در اختیار ما قرار می دهد . باید بتوان از دستوراتی که این امکان را فراهم می سازند استفاده نمود که این دستورات عبارتند از :
("ADODB.connection") DB=Server.Createobject نام پایگاه Set
"Driver=S1 Microsoft Access Driver DB.Open نام پایگاه
(*.mdb)}
برای وصل شدن به پایگاه داده .
Insert : برای وارد کردن رکوردهای جدید در جدول
Insert into Table-name (column - name) Values (data - values)
Select : برای واگشی اطلاعات از پایگاه
Set Table-name Set=نام پایگاهDB.Execute("Select * from Column-name)
در واقع با استفاده از این دستورات می توان متن و عکس ها را در پایگاه داده ذخیره نمود و فقط با نوشتن نام فیلد در دستور Select اطلاعات آن فیلد در صفحه نمایش داده می شود .
در ASP دستورات بسیاری وجود دارد اما در این پروژه مورد استفاده قرار نگرفته است .
همچنین برای زیباسازی و ترکیب صفحات از HTMLاستفاده شده
HTML :
از تک های HTML :
1-برای جدول بندی نمودن صفحه به منظور حرکت نکردن محتوای صفحه به هنگام تغییر اندازة صفحه .
2-تعیین اندازه ، نوع و رنگ فونت
3-تعیین رنگ پیش زمینه
4-اندازه و مکان عکس
5-ایجاد ارتباط ها (Link) و حالت های آنها به هنگام فعال و غیرفعال بودن و ... استفاده شده .
در واقع تک های HTML برای زیباسازی صفحات به کار رفته است .
2-تشریح سایت .
این سایت از 5 صفحه اصلی تشکیل شده است
1-شروع
2-خانه
3-تخت جمشید
4-مشاهیر فرهنگ
5-گالبری
1-شروع :
در این صفحه بازدید کننده می تواند زبان سایت را انتخاب نماید قدرت انتخاب بین زبان فارسی و انگلیسی می باشد .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 15 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
آشنایی کلی با مکان کار آموزی:
قرارداد این پروژه 300 واحدی کوثرفرهنگیان نهاوند با کارفرما ؛ تعاونی مسکن کارکنان شهرداری نهاوندوتعاونی مسکن فرهنگیان نهاوند و شرکت ساختمانی سالاربتن نهاوند بسته شده است و دستگاه نظارت معاونت فنی شهرداری نهاوند می باشد. پروژه فوقق شامل 5 بلوک اسکلت فلزی می باشد که هر بلوک شامل 5 طبقه مسکونی و یک طبقه پارکینگ می باشد هر بلوک قرینه بوده و هر قسمت بطور مجزا دارای راه پله و آسانسور است. مساحت هر بلوک حدودا 700 متر مربع می باشد. هر بلوک دارای 57 ستون بوده که 18 صفحه ستون آن 4 بولتی و بقیه 10 بولتی می باشد. نوع سقف بکار رفته در پروژه فوق تیرچه بلوک بوده و پروفیل ستونها دوبل و پروفیل تیرها دوبل و تک لانه زنبوری می باشد. دارای ماشین آلاتی چون؛ بچینگ پلانت (Baching Plant ) ، پمپ بتن، بتن یر، دامپر و… می باشد. نوع خاک موجود در محل بیشتر از نوع خاک دستی و آهکی بوده و چون مقاومت مورد نظر را دارا نبود در برخی از بلوکها حتی تا 5 متر مجبور به خاک برداری شده و محل خاکبرداری شده را با ریختن خاک بصورت لایه لایه و کوبیدن آن پر کردند تا به مقاومت مورد نظر دست پیدا کنند. بلوکهایی که در مجاورت یکدیگر قرار دارند درز انقطاعی حدود 10 سانتی متر بکار برده شده تا در هنگام وقوع زلزله اثرات ضربه یکدیگر را خنثی کنند چون درز انقطاع مانع از ضربه خوردن ساختمان توسط ساختمان مجاور می شود. در ضمن بدلیل وسعت زیاد محل پروژه کلیه عملیات ساخت بتن، تیر چه، آماده کردن ستونها و تیرها و دپو کردن مصالح در آنجا انجام می شد.
ارزیابی بخش های مرتبط با رشته علمی کارآموز:
آماده ساختن محل اجرای ساختمان :
محل اجرای پروژه بر حسب موقعیت خاص خود ممکن است دارای عوارض و اضافاتی باشد که لازم است قبل از شروع کار و در رابطه با نیازهای پروژه آماده گردد. ابتدا باید محوطه پاکسازی شود. بعنوان مثال چنانچه محوطه دارای درخت و گیاهان و خار و خاشاک و نظایر آن باشد و یا دارای پستی و بلندیهای زیاد باشد که امکان حرکت در کارگاه را سلب نماید و یا احتیاج به خاکبرداری و خاکریزی داشته باشد ابتدا بایستی این گونه موانع را بر طرف کرد. در پروژه فوق بدلیل مسطح بودن محل فقط خاکبرداری و خاکریزی شد.
پیاده کردن نقشه:
اوّلین کاری در این زمینه انجام میشود ایجاد یک خط مبنا است تا بتوان تمامی نقشه ساختمان را به کمک آن پیاده کرد. موقعیت این خط باید به روشنی در محل ساختمان مشخص شود تا بتوان در هر زمان دلخواه مجدداً آن را ایجاد کرد. برای اندازهگیری در محل ساختمان باید از متر فلزی استفاده شود. پس از ایجاد مبنا و علامتگذاری، خطوط اصلی ساختمان را پیاده کرد. هر یک از گوشهها با یک میخ چوبی قوی علامتگذاری میشود حال باید به بررسی زوایای قائمه و درستی طول خطوط رسم شده پرداخت. برای کنترل زوایای قائمه رسم شده چندین روش وجود دارد.
پس از آن که پیاده کردن خطوط اصلی ساختمان به پایان رسید و کار کنترل نیز انجام شد، خرکهای نقطهگیر نصب میشوند. این خرکها خارج از مکان پیهای فونداسیون مستقر میشوند تا موقعیت پیها، فونداسیون و دیوارها را مشخص کنند. نکته بسیار مهم این است که تمامی سطوح یک ساختمان نسبت به یک نقطه ثابت که منبا خوانده میشود در نظر گرفته شوند. این نقطه اکنون باید ایجاد شده باشد و در هر مکانی که امکانپذیر بود این نقطه را باید با Benck-mark مرتبط ساخت.
پی (فونداسیون:(
قسمتی از ساختمان است که در زیر ساختمان قرار دارد و بارهای وارد از طرف ساختمان را از ستونها میگیرد و به خاک اطراف منتقل مینماید. در حقیقت پی را در ساختمان میتوان به ریشه درخت تشبیه نمود. پی باعث تعادل سازه میشود. اکثر پیهای ساختمانی از جنس بتن مسلح میباشند. زیرا بتن مانند یک توده سنگی عمل میکند و مقاومت بسیار خوبی در مقابل فشار از خود نشان میدهد.
پیها را به دو نوع سطحی و گسترده میتوان طبقهبندی نمود. اگر لایه خاک با مقاومت کافی در اعماق کم در دسترس نباشد لازم است با استفاده از شالودهای عمیقی (شمعی) نیرو را به لایههای محکم واقع در اعماق پائین منتقل نمائیم.
اگر خاک با مقاومت مطلوب در عمق کم در دسترس باشد کافی است نیروها را با استفاده از شالودههای سطحی گسترده نمائید.
انواع پیهای سطحی :
1- پی تکی (منفرد):
اگر بار ستون کم باشد و مقاومت مجاز بالا باشد از این پی استفاده میشود. به طور کلی میتوان گفت اقتصادیترین نوع پی، پی تکی است. پی مقرر میتواند به شکل مربع، چند ضلعی منتظم و دایره یا هر شکل غیر منظم دیگری باشد.
2- پی مرکب :
زمانیکه از نظر قوانین ملکی تجاوز از محدود زمین مجاز نباشد ابعاد پی نمیتواند از برستون خارجی تجاوز نماید بنابراین استفاده از پیهای منفرد به علت برون محوری زیاد بار نسبت به مرکز هندسی پی دچار اشکالاتی میشود. و نیز زمانیکه دو پی متعدد با هم همپوشانی داشته باشد از پی مرکب استفاده میشود.
3- پی نواری :
چند ستون که تقریباً روی یک محور قرار دارند پی آنها به صورت نوار درمیآید که به این پی، پی نواری گفته میشود.
4- پی مشبک :
اگر در دو جهت پی نواری داشته باشیم پی به وجود آمده پی مشبک را تشکیل میدهد.
5- پی گسترده :
این پی به صورت گسترده در زیر سطح ساختمان قرار میگیرد. و در محلهایی از این پی استفاده میشود که سطح آبهای زیرزمینی بالاست و یا خاک زیرساختمان ست است. و نیز در مورد ساختمانهای بسیار بلند وقتی بارهای وارد برساختمان بسیار زیاد است و مقاومت زمین کم است جهت انتقال بار به خاک در تمام سطح زیر ساختمان را پی گسترده میسازیم.
در سادهترین حالت پی گسترده به صورت یک دال تخت وارونه میباشد. به خاطر صرفهجویی در حجم بتن گاهی پیهای گسترده را به صورت دال تیردار وارونه میسازند. در این حالت با توجه به تیرهایی با سختی زیاد که در دو امتداد متعامد مابین ستونها وجود دارد از ضخامت دال موجود در فاصل تیرها کاسته میگردد.
6- پی غوطهور :
اگر در پی گسترده وزن خاک برداشته شده مساوی وزن ساختمان مورد احداث گردد و در روی پی مجدداً خاک ریخته نشود بلکه فضای خاکبرداری شده به عنوان زیرزمین یا فضای خالی مرده مورد استفاده قرار میگیرد هیچگونه اضافه تنشی به خاک زیر پی اعمال نمیشود به چنین وضعیتی، پی غوطهور گفته میشود.
7- پی کلاف شده :
شناژ یا کلاف به معنی زنجیر است و اصطلاح آن به این دلیل است که فوندانسیونها را به هم وصل مینماید. شناژها به دلیل یکنواخت کار کردن پیها و تقسیم فشار وارد به پی و به تمام سطوح به طوری که فشارها و کششها در سطح زمین ساختمان یکسان پخش شود استفاده میشوند. به طور کلی میتوان گفت هرگاه پیهای منفرد توسط تیرهایی از بتن آرمه به یکدیگر متصل و کلاف گردندپی راکلاف (شناژ) شده مینامیم.
شایان ذکر است پی شناژ شده برای مناطق زلزهخیز بسیار مناسب است.
8- پی شمعی :
در مواردیکه ظرفیت باربری خاک زیر پی ضعیف باشد در زمینهایی همچون خاک رس نیمه سخت، انقباضپذیر که احتمال حرکات زمینی قابل توجهی وجود دارد یا در مکانهایی که عمق پی باید از 2m بیتشر باشد اغلب استفاده از پیهای شمعی اقتصادیتر است. شمع ستون بتنی است که به شکل در جا با کوبیدن در داخل زمین قرار میگیرد تا بارها را از میان خاکهای دارای ظرفیت باربری ضعیف به جای پایدارتر زیرین منتقل ساخت.
شمعها تکیهگاه نیروهای بتن مسلحی را تشکیل میدهند که دیوارهای باربر بر روی آنها ساخته میشوند و به سبب خاکهای رسی انقباض پذیرساختمانهای کوچکی که بر روی این خاکها بنا میشوند و به خاطر وجود درختان مجاور با قطع درختان تغییرات حجیم قابل توجهی تا عمق معین ازخاک زیرین رخ میدهد. اغلب استفاده از یک مجموعه شمعهای کوتاه جهت پیهای ساختمانی کاری اقتصادی است.
◄در پروژه ای که بنده در آن حضور داشتم بدلیل مساحت زیاد هر بلوک و (سنگین بودن ساختمان) و مقاومت در نظر گرفته شده کم خاک برای طراحی (1.5t/m3)
از فنداسیون گسترده (رادیوژنرال) استفاده شده است. ارتفاع فنداسیون از کف 90 سانتی متر می باشد.
بتن مگر(بتن نظافت):
قبل از اجرای عملیات آرماتوربندی و قالببندی روی بستر خاکی تسطیح شده، یک بتن کم عیار غالباً با عیار 150kg/mبه ضخامت 10cm ریخته میشود که به آن بتن مگر گفته میشود. بتن مگر یک بتن نظافت است و با توجه به ایجاد سطح صاف برای پیاده کردن محور ستونها و همچنین تداخل خاک به بتن پی استفاده از آن توصیه میشود در ضمن در صورت ریختن بتن مگر، میتوان از پوشش بتن روی میلگردهای تحتانی کاست.
آرماتوربندی:
برای مسطح نمودن بتن و مقابله با نیروهای کششی وارد به بتن از آماتور استفاده میشود. آرماتورهای موجود در بازار از نوع AIII,AII,AIمیباشند که طراح یکی از این نوع را مورد استفاده قرار میدهد. و نیز دو نوع آرماتور ساده و آجدار موجود میباشد. که برای چسبندگی بهتر با بتن از نوع آجدار استفاده میشود. آرماتور بند طبق نقشه جزئیات فونداسیون و طول آرماتورها و قطر آنها را از قبل آماده میکند و توسط سیمهای مفتولی نازک آنها را به یکدیگر اتصال میدهد. پوششی بتنی در کف روی آرماتورهای قرار میگیرد بنابراین آرماتورهای را حدود 5cmاز کف فاصله میگذاریم. و از بغل نیز 5cm پوشش برای آرماتورها در نظر میگیریم.
◄در پروژه فوق نحوه بستن آرماتورهای فنداسیون بدین گونه بود که ابتدا روی سطح بتن مگر میلگردهای ф 20 را به فواصل 10 سانتی متر ودر گاهی 5 سانتی متر (بدلیل بار زیاد ستون) در دو جهت عمود بر هم روی یکدیگر قرار می دادند (یک جهت را روی جهت دیگر قرار می دادند) و با سیم مفتول فولادی به هم متصل و محکم می کردند و سپس از میلکردهای عمودی در قسمت کناری استفاده می کردند و آرماتور بندی قسمت بالایی را نیز به مشابه قسمت پایین به هم می بستند و برای جلوگیری از فرو رفتن میلگردهای بالایی در هنگام راه رفتن بر روی آنها از میلگردهایی به نام خرک به فواصل 1-1.5m استفاده می کردند. در ضمن آرماتورهای بکار رفته در بولتها ф30 برای صفحات 10 بولتی و ф20 برای صفحات 4 بولتی می باشد که این بولتها حدود 13cm رزوه شده که طول قسمت عمودی 105cm و قسمت افقی 45-52cm می باشد که این بولتها توسط مفتولهای فولادی به میلگردهای فنداسیون متصل می شوند. کار بستن میلگردهای فنداسیون در یکی از بلوکها توسط کارگران در تاریخ 31/5/85 شروع و در تاریخ 4/6/85 به پایان رسید.
قالببندی:
چون بتن در ابتدا حالت خمیری داشته جهت دستیابی به شکل مورد نظر سازه باید بتن را پس از ساخت در قالنهایی که طبق نیاز نقشه تدارک دیده شده اند ریخت تا بتن پس از گرفتن و سخت شدن شکل مورد نظر را پیدا کند. هزینه قالببندی یکی از اقلام عمده هزینه در ساختمانهای بتنی می باشد بطوریکه حدود 20 تا 40% هزینه کل ساختمان را هزینه های مربوط به قالببندی ساختمان تشکیل می دهد. قالببندی به این منظور صورت میگیرد که با نصب آرما توربندی و بتنریزی در آن شکل مورد نظر با مقاومت مشخص ایجاد شود.
جنس قالب:
قالبها عمدتا یا از چوب تهیه می شوند و یا از فلز، و قالب فلزی معمولا گرانتر از قالب چوبی است ولی در مواردی که چندین ساختمان مشابه را بخواهند بتن ریزی کنند قالبهای فلزی مقرون به صرفه خواهند بود.
قالببندی آجری :
طبق نقشه فونداسیون، ابتدا فونداسیون بر روی زمین مشخص میشود و بسته به ارتفاع فونداسیون، شناژ توسط آجر و ملات قالببندی انجام میگیرد و برای این که بتن صاف باشد از پلاستیک مخصوص که به صورت توپی موجود است استفاده میشود.
قالببندی چوبی :
این قالبها معمولیترین نوع قالبها هستند. مزیت قالب چوبی در صرفه سادگی حمل و نقل، سادگی ساختن و قابل استفاده بودن برای اشکال متنوع می باشد. تخته چند لایی ماده متداولی است که برای قالببندی فنداسیون، دیوار و…مورد استفاده قرار میگیرد. اما لبه و گوشههای آن آسیبپذیر است. بدین جهت صفحات و قالبهای دیوار به صورت قاببندی شده ساخته میشود. بدین ترتیب که پوشش تخته چند لایی بر روی کلافبندی چوبی قرار میگیرد و به پشتبندهای عمودی پیچ میشود.
قالب بندی فلزی:
از قالبهای فلزی وقتی استفاده می شود که قالب به مقاومت بیشتری نیاز داشته باشد و یا اینکه تعداد زیادی از قسمتهای مشابه ساخته شود و یا اجزاء ساختمان تیپ بوده و تکرار گردد. مورد استفاده از این قالبها عمدتا در ساخت جداول پیاده روها ، المانهای پیش ساخته بتنی در ساختمانهای پیش ساخته و یا پلها می باشد.
اقسام قالبها:
1- قالب پی.
2- قالب دیوارها.
3- قالببندی ستونها.
4- قالب تیر و سقف.
فشار بتن بر روی قالب:
فشار وارده از طرف بتن تازه به قالب به وسیله اکثر عوامل زیر متاثر می گردد:
1- سرعت ریختن بتن در قالب.
2- حرارت بتن تازه.
3- وزن مخصوص بتن.
4- روش تراکم بتن در قالب.
5- عمق محل قرار گیری بتن.
◄ در پروژه فوق قالبهای مورد استفاده در فنداسیون از نوع قالبهای فلزی و در ابعاد و اشکال مختلف بوده که پس از اتمام ارماتور بندی ابتدا قالبها را توسط روغن سوخته چرب کرده تا در هنگام باز کردن قالبها بتن به سطح قالب نچسبیده و قالب به راحتی جدا شود سپس قالبها را توسط دو میلگرد قوی یکی در قسمت بالایی قالب و دیگری در قسمت پایین قالب که بصورت سرتاسری می باشند و سیم مفتولهای فولادی ضخیم به میلگردهای فنداسیون متصل می کردند بدین صورت که سیم مفتولهای فولادی را به دور میلگردهای پشت قالبها بسته و از درز میان قالبها مفتولها را عبور داده و به میلگردهای فنداسیون محکم می بستند. در ضمن پس از اتمام عملیات بتن ریزی قالبها را پس از دو روز باز می کردند.
بتن :
بتن مصالحی شبیه به سنگ است که از گرفتن مخلوط مناسبی از سیمان، شن، ماسه و آب در درون قالبی با شکل و ابعاد مورد نظر به دست میآید. توده اصلی بتن مصالح سنگی درشت و ریز (شن و ماسه) میباشد. فعل و انفعال شیمیایی بین سیمان و آب که به صورت شیوهای اطراف مصالح سنگ را پوشانیده است باعث یکپارچه شدن و چسبیدن مصالح سنگی به یکدیگر میشود. برای ایجاد و اکنش شیمیایی در سیمان مقدار آب محدودی لازم است زیرا آب مصرفی در ترکیب بتن همیشه به مراتب بیشتر از آن است. این آب اضافی ایجاد کارپذیری لازم در بتن برای پر کردن کامل کلیه زوایای قالب و دور گرفتن کلیه میلگردهای سطح خنک کننده میباشد.
ملاحظات طراحی، مصالح مصرفی در ساخت بتن باید طوری انتخاب شوند که ضوابط طراحی از نظر ایمنی، عملکرد سازهای، پایایی و شکل ظاهری سازه با توجه به شرایط محیطی تأمین شود.
مصالح تشکیل دهنده بتن:
1- سیمان:
مهمترین جزء متشکله بتن بوده و اغلب در کیسه های پنجاه کیلویی یا بصورت توده شده (فله) به کارگاه حمل می شود. مطلوبترین خواص بتن که آنرا برای ساخت بتن مناسب می سازد عبارتند از: ریزدانه بودن سیمان، محدود بودن آهک نسبت به سایر اجسام موجود در آن، تاب فشاری مورد قبول، وزن مخصوص 3 تا 2/3 و زمان گیرایی سیمان حدودا پس از یک ساعت آغاز و دوازده ساعت ادامه دارد. انبار کردن سیمان باید به نحوی باشد که رسیدن سیمان جدید به انبار از یک طرف بوده و مصرف سیمان از سمت دیگر انجام گردد زیرا هم سیمان تازه رسیده و گرم بهتر است بلافاصله مصرف نگردد (به مدت 10 تا 15 روز و هم اینکه سیمان نباید مدت زیادی در انبار بماند.
◄ سیمان مورد استفاده در پروژه فوق از نوع سیمان تیپ Џ و تیپV می باشد (این نوع سیمانها خاصیت ضد سولفات دارند) و از دروود توسط کامیون مخصوص حمل سیمان آورده می شد و سیمان را در سیلوهای مخصوص نگهداری سیمان انبار می کردند بطوریکه سیمان از یک طرف داخل سیلو ها می شد و از طرف دیگر مورد استفاده قرار می گرفت.
2- مصالح سنگی:
شن و ماسه که استخوان بندی اصلی بتن را تشکیل می دهند و بین 60 تا 85 درصد از حجم بتن را تشکیل می دهند. بطور کلی خصوصیات بر جسته مصالح سنگی عبارتند از:
نوع جنس آنها، بطوریکه در برابر آثار جوی و آب مقاوم باشند، پوک نباشند، تاب فشاری آنها از 800 کمتر نباشد، سطح دانه ها باید از رس یا مواد ریز دانه دیگری که چسبندگی دانه ها با خمیر سیمان تاثیر دارد، پوشیده نباشد. بتنی که با مصالح سنگی تیز گوشه یا پولکی ساخته می شود بیش از بتنی که با مصالح گرد گوشه ساخته می شود به آب نیاز دارد تا همان کارپذیری را داشته باشد. دانه بندی مصالح سنگی نیز بسیار مهم می باشد و بر دو نوع پیو سته و غیر پیوسته می باشد. در نوع پیوسته دانه های گرد گوشه مناسب ترند و برای نوع غیر پیوسته خرده سنگ شکسته مناسب تر است.
سنگدانههای مصرفی در بتن ، شامل مصالح درشت دانه، ریزدانه و یا مخلوطی از آنها باید دارای چنان کیفیتی باشند که بتوان از آنها بتن مقاوم و پایا ساخت. بزرگترین اندازه سنگدانهها نباید از هیچک از مقادیر زیر بیشتر باشد :
1- از 1/5 کوچکترین بعد داخلی قالب بتن .
2- 1/3 ضخامت دال .
3- ¾ حداقل فاصله آزاد میلگردها .
تبصره : به کاربردن سنگدانههای درشتتر از 32mm در ساخت بتن آرمه توصیه نمیشود.
◄ مصالح سنگی (شن و ماسه) مورد استفاده در پروژه از دروود و شازند آورده می شد. ماسه مورد استفاده دوبار شور و عاری از هر گونه رس و لای بود و شن (بادامی و نخودی) مورد استفاده نیز تقریبا تمیز و شسته شده بود. تمیز بودن مصالح سنگی سسب می شود که به بتن برای اختلاط به آب کمتری نیاز داشته باشد. طرز دپو کردن مصالح سنگی نیز بدین صورت بود که ابتدا مصالح سنگی توسط کامیون به محل مورد نظر ریخته می شد(مخروطی شکل) سپس مصالح سنگی توسط لودر بصورت یک مخروط بزرگ تبدیل می شد و یک شیب رمپی توسط لودر بوجود می آمد تا کامیون با بالا رفتن از شیب بتواند با خود را از بالا تخلیه کند که عمدتا این نوع دپو کردن عمدتا مورد قبول نیست چون سبب جدا شدن دانه ها از یکدیگر می شود مگر آنکه ترکیب مصالح چنان باشد که دانه های ریز و درشت ان به سادگی از یکدیگر جدا نشوند.
آب:
آب در بتن دو عمل انجام می دهد ، یکی از ترکیب شیمیایی با سیمان و انجام عمل هیدراسیون سیمان است، دیگر اینکه آب مخلوط را روان و شکل پذیر می کند. آبی که در ساختن بتن مصرف می شود باید تمیز و عاری از مواد عالی، نمکها، املاح معدنی، رس، لای، چربی باشد.بطور کلی مهمترین آب برای بتن ، آب آشامیدنی است. به شرطی می توان با آبی که کیفیت آن نا شناخته است بتن ساخت که مقاومت 7 و 28 روزه بتنی که با چنین آبی ساخته می شود دست کم 90% مقاومت فشاری 7 و 28 روزه بتنی مشابه باشد که با آب آشامیدنی ساخته می شود.
آب مصرفی در ساخت بتن باید تمیز و صاف باشد. باید از مصرف آب حاوی مقدار زیادی از هر نوع ماده قادر به صدمه زدن به بتن یا آرماتور از قبیل : روغنها، اسیدها، قلیاها، املاح، مواد قندی و مواد آلی فرار کرد. به طور کلی آب آشامیدنی برای ساختن بتن مناسب است.
◄ آب مورد استفاده در پروزه جهت ساخت بتن از نوع آب آشامیدنی بود و در تانکری بزرگ نگهداری می شد.
انواع بتن:
1- بتن با وزن مخصوص عادی: که از دانه های سنگهای طبیعی با وزن مخصوص بین 24 تا 30kn/m3 ساخته می شود.
2- بتن سبک: با وزن مخصوص کمتر از 18kn/m3 که از دانه های دارای خلل و فرج زیاد مانند ورمیکولایت ساخته می شود این بتنها عایقهای بسیار خوبی در مقابل حرارت و صدا می باشند.
3- بتن سنگین: با وزن مخصوص تا 48kn/m3 که معمولا از سنگهای معدنی آهن و باریت ساخته می شود. این نوع بتنها عایقهای خوبی در برابر تشعشعات اتمی می باشند و معمولا در ساختمان رادیواکتیو اتمی استفاده می شوند.
4- بتن با دانه های الیافی: مثل بتنی که از سنگهای طبیعی مانند پنبه کوهی ساخته می شود از این نوع بتنها برای پوشش سقفها و نیز برای ساختن بلوکهای کم وزن عایق حرارت استفاده می شود.
5- بتن گازی.
بتن را از نظر نوع سیمان و مواد اضافی موجود در آن می توان به سه دسته تقسیم کرد:
1- بتن با سیمان پرتلند: شامل بتنهایی که از سیمان پرتلند معمولی، سیمان پرتلند زود گیر، سیمان پرتلند مافوق زود گیر، سیمان پرتلند ضد سولفات، سیمان کم حرارت و سیمان پرتلند سفید ساخته شده باشد.
2- بتن با سیمان پرتلند مخلوط شده: شامل بتنهایی است که از سیمان پرتلند با تفاله کوره ها و سیمان پرتلند کم حرارت تفاله کوره ها ساخته شده است.
3- بتن با سیمان پرتلند و مواد اضافی: مواد اضافی که در این نوع بتنها بکار می رود معمولا به چهار دسته تقسیم می شوند:
الف) مواد سرعت بخش (Accelerators).
ب) مواد تعویق انداز(Retarders).
ج) مواد نگهدارنده هوا(Air-entreining Agents).
د) مواد کاهش دهنده آب(Water reducer).
اختلاط بتن:
اجزاء بتن باید مخلوط شوند که این مواد به صورت همگن در مخلوط کن پخش شوند قبل از پر کردن مجدد باید مخلوط کن را به طور کامل تخلیه کرد. عمل اختلاط بتن باید حداقل تا 15 دقیقه پس از کلیه مواد تشکیل دهنده به داخل مخلوط کن ادامه یابد مگر این که به وسیله آزمایشهای انجام شده براساس مشخصات بتن آماده ثابت شود زمانی کوتاهتر هم میتواند قابل قبول باشد. انتقال بتن از مخلوط کن تا محل نهایی بتنریزی باید مطابق روشهایی باشد که از جدا شدن یا از بین رفتن مصالح جلوگیری شود. این وسایل باید امکان رساندن به پای کار را طوری تأمین کنند که مواد تشکیل دهنده جدا نشوند و حالت خمیری بتن نیز در بتن ریزیهای متوالی از بین نرود. بتن باید حتیالامکان نزدیک به محل نهایی بتنریزی ساخته شود تا از جدائی دانهها در اثر جابجائی مجدد جلوگیری شود.
روشهای ساخت و تولید بتن:
برای ساخت بتن باید نسبتهای مناسب از مواد تشکیل دهنده را که در آنالیز محاسبه ترکیب بتن بدست آمده ، با اندازه کافی مجلوط نمود. بتن تازه حاصله را (خمیری شکل) به محل قالبها هدایت نمود.
1- بتن سازی با دست:
روش دستی ساده ترین و ابتدائی ترین روش تهیه بتن است که جز در مواقع اضطراری و برای بتن های کم اهمیت یا لکه گیری و کارهای متفرقه جزئی مجاز نمی باشد. در این روش کار مخلوط کردن را باید روی سطح تمیزی انجام داد و برای اینکار می توان با چسبانیدن تخته هایی به یکدیگر یک سطح چوبی فراهم ساخت.و قبل از شروع کار باید این سطح چوبی را در وضعیت افقی محکم نمود و انرا کاملا خیس نمائیم تا آب بتن تازه بوسیله چوب مکیده نشود. ابتدا مقدار ماسه لازم روی کف ریخته شده و بعد روی آن مقدار معینی سیمان اضافه می گردد سپس بر روی مخلوط مقدار معینی شن افزوده می گردد و قبل از افزودن آب مصالح را خوب بصورت خشک بهم زده و با هم مخلوط می نمایند تا مخلوط رنگ یکنواختی به خود بگیرد. بعد در حالتی که مخلوط مصالح را همچنان بهم می زنند آب لازم را کم کم به آن اضافه می کنند و بهم زدن مخلوط را ادامه می دهند.
2- بتن سازی با بتن یر:
این دستگاه شامل یک محفظه متحرک و دیگ گردان یا مخلوط کن مصالح می باشد. اغلب بتن یرها خود دارای پیمانه آب بوده و محفظه متحرک آنها که مصالح را بدون دیگ گردان هدایت می کند بوسیله سیستم کابلی یا جکهای هیدرولیکی بحرکت در می ایند. این دستگاه را می توان در محلی نزدیک محل اصلی بتن ریزی مستقر نمود و برای تغذیه آن محل دپوی مصالح و مخزن آب را در مجاورت آن در نظر گرفت.
3- تراک میکسر:
دستگاه بتن سازی است که بر روی کامیون قرار دارد و به این ترتیب دارای تحرک کامل می باشد. از تراک میکسر بیشتر به منظور حمل بتن استفاده می شود تا ساخت بتن، ولی می توان مصالح مخلوط شده را داخل آن ریخت تا در طول راه بتن ساخته شود.
3- دستگاه بتن سار مرکزی(Central Batching Plant) :
نوع دیگر و پیشرفته تر تهیه بتن بویژه در پروژه های بزرگ و با اهمیت، استفاده از دستگاه بتن مرکزی می باشد. مصالح سنگی در اندازه های مختلف در محفظه های پشت این دستگاه انبار می شوند و سپس با کنترل از اطاق فرمان، به قسمت تور هدایت می شوند سپس مصالح وزن شده داخل دیگ گردان شده و در این مرحله سیمان نیز از محفظه مربوط به داخل دیگ رانده شده و با افزودن آب دیگ شروع به جرخش و مخلوط کردن مصالح می نماید. نمونه های مدرن و امروزی این دستگاه دارای تجهیزات کامپیوتری و اتوماتیک بوده و می توانند در طول روز به مقدار زیادی بتن یکدست و با مقاومت بالا تولید نمایند.
◄ در پروژه ای که بنده در آن حضور داشتم نحوه ساخت بتن بدین ترتیب بود که ابتدا توسط لودر مصالح سنگی (ماسه و شن بادامی و نخودی) داخل محفظه مخصوص انبار کردن دستگاه بچینگ ریخته می شد.( محفظه دارای سه قسمت جداگانه می باشد که در قسمت اول شن بادامی ودر قسمت دوم شن نخودی و در قسمت سوم ماسه انبار می شود) سپس توسط اپراتور دستگاه و طبق طرح اختلاط ارائه شده جام دستگاه به نسبت معینی از مصالح پر می شد و جام بالا آمده و مصاله داخل دیگ گردان ریخته شده و از یک سمت سیمان به آن اضافه شده و از طرف دیگر آب نیز اضافه می شود و به مدت 3 الی 4 دقیقه مصالح مخلوط شده و در آخر بتن ساخته شده داخل میکسر 6 متری(6 متر مکعب را پوشش می دهد) هدایت می شد و تراک میکسر بتن را جهت بتن ریزی آن را به محل مورد نظر حمل می کرد.
دستگاه بچینگ پلانت مورد استفاده از نوع یک متری بوده و برای پر کردن یک میکسر می بایستی 6 بار جام آن پر شود. دستگاه بچینگ فوق دارای دو سیلوی انبار سیمان است که هر کدام گنجایش 250t ذخیره سیمان را دارا می باشد. دستگاه فوق همچنین مجهز به سیستم کامپیوتری می باشد قیمت این دستگاه حدود 85 میلیون تومان می باشد و قادر است در روز تا 300 متر مکعب بتن تولید کند که مجموع سیمان مورد استفاده آن در روز حدود 75000kg می باشد.
بتن ریزی در کارگاه بدین صورت بود که پس از آنکه بتن توسط دستگاه بچینگ ساخته و به داخل میکسر ریخته می شد در مکانهایی که امکان دسترسی میکسر به کناره های فنداسیون بود بتن ریزی با خود میکسر انجام می شد و در بعضی مواقع که ارتفاع زیاد بود از یک رمپ استفاده می کردند و برای قسمتهایی که امکان تردد میکسر وجود نداشت (قسمتهای وسط فنداسیون) از پمپ جهت حمل بتن استفاده می شد بدین صورت که ابتدا بتن توسط میکسر به داخل محفظه پمپ ریخته می شد و پمپ بتن را با قدرت زیاد به محل مورد نظر توسط لوله های فولادی که به آن متصل بود پمپ می کرد.
طرح اختلاط بتنی که با میکسر ریخته می شد بصورت زیر بود:
شن: 1000-1100 kg
ماسه:700-800 kg
سیمان: 300 kg
آب : 100 litre
عیار بتن 300 و اسلامپ آن در پی 8-6 بود.
طرح اختلاط بتنی که با میکسر ریخته می شد بصورت زیر بود:
شن: 700-800 kg
ماسه:1100-1200 kg
سیمان: 300 kg
آب : 110 litre
عیار بتن 300 و اسلامپ آن در پی 12-10 بود.
▬ مقاومتی که برای بتن ملاک طراحی و اجرا بود مقاومت 210 استوانه ای و یا مقاومت 265 مکعبی بود که در کارگاه نمونه مکعبی گرفته شد و نمونه ها در روزهای یازدهم و چهل و دوم در آزمایشگاه شکسته شد که مقاومت مورد نظر بدست آمد.
توضیح در مورد پمپ و بتنی که با پمپ حمل می شود:
اصولا این نوع بتن ریزی در جاهایی که احتیاج به حمل بتن توام در فاصله افقی و قائم انجام می شود و همچنین در محلهایی که دسترسی به حمل بتن ریزی نباشد. بتن پمپی بتنی است که از درون یک لوله انعطاف پذیر یا انعطاف نا پذیر مستقیما تا محل بتن ریزی و تحت فشار فرستاده می شود و بعنوان وسیله حمل بتن نیز تلقی می گردد. یکی از نکات این روش تداوم بتن ریزی است. پمپها بسته به نوع آنها با قطر لوله ها و یا با توجه به کیفیت بتن قادرند 8 تا 70 متر مکعب در ساعت بتن را حمل کرده و بریزند. پمپهایی که در ایران موجودند با قطر داخلی 4 اینچ حدود 10 تا 35 متر مکعب را بتن ریزی نمایند.
معمولا پمپ در یک طول افقی حدود 60-300m بتن را پمپاژ می کنند و در ارتفاع نیز قادرند 25-90m را پمپاژ کنند. پمپها حاوی دستگاه کمپرسور لوله- شیرهای هوا و… هستند. لوله ها یا انعطاف پذیرند یا انعطاف نا پذیرند. نوع انعطاف نا پذیر معمولا فولادی و گاهی اوقات آلومینیومی می باشد. قطر لوله ها بین 7.5-20cm است که در ایران معمولا 10cm است. لوله های انعطاف پذیر از لاستیکها از مجموعه ای از لاستیک و فنر ساخته می شوند. این لوله ها اصطکاک بیشتری در مقابل حرکت بتن ایجاد می کنند ولی در عوض نقل و انتقال آنها ساده تر است. توصیه می شود در نزدیکی پمپ لوله های انعطاف نا پذیر استفاده شود. و در قسمت بالا که باید لوله آزادی عمل داشته باشد از لوله های انعطاف پذیر استفاده می شود. اتصالات لوله باید محکم و بدون درز باشند زیرا شیره بتن خارج می شود. بتن پمپاژ باید پر عیار باشد در شروع یک ملات پر عیار پمپاژ می کنند تا لوله ها برای بتن ریزی آماده شوند از این ملات برای بتن کهنه و نو استفاده می توان کرد. معمولا قدرت پمپها یک متر ارتفاع معادل 8-12m طول افقی است.
طرح اختلاط بتن پمپاژی این گونه است که برای اقتصادی کردن بتن های پمپی و بهبود کار پذیری و کم کردن اصطکاک داخلی بهتر است از مصالح سنگی گرد گوشه(درشت دانه) و نیز ماسه های گرد گوشه استفاده کرد. در طرح اختلاط به روش ACI توصیه شده است که 10% از حجم توده ای شن کم کرده و به همان نسبت به ماسه گرد گوشه اضافه کرد تا مخلوط ریز دانه تر گردد. در بتن های پمپاژی باید عیار سیمان بیشتر از عیار بتن معمولی باشد. توصیه ACI این است که اسلامپ بین 5-15cm متغیر باشد. بتنهای خیلی سفت فشار زیادی به پمپ می آورند و بتن های خیلی شل خطر جدایی دانه ها که ممکن است باعث انسداد لوله ها شود بوجود بیاورد. اگر پمپ در حین بتن ریزی از کار بیفتد حرکت مجدد بتن درون لوله امکان ندارد و باید لوله هایی که گیر دارند را باز کرده و تمیز کنیم در انتهای بتن ریزی معمولا برای تمیز کردن لوله درون لوله ها را آب می گیرند و لوله ها را با آب می شورند.
◄ در پروژه ای که بنده در آن حضور داشتم لوله های مورد استفاده از نوع فولادی با قطر 10cm بود که در انتها یک لوله انعطاف پذیر لاستیکی به طول 3 متر بود و در هنگام بتن ریزی با پمپ ابتدا درون لوله ها را با دوغاب سیمان خیس کرده و بلا فاصله مورد استفاده قرار می دادند و هنگامی که بتن داخل لوله ها گیر می کرد لوله گیر کرده را باز می کردند و بتن آنرا خالی کرده و درون لوله را کاملا با آب می شستند و دوغاب سیمان داخل لوله می ریختند. نکته مورد توجه در مورد بتن ریزی با پمپ این بود که در محل اتصال لوله ها مقداری از شیره بتن به بیرون ریخته می شد.
ویبره نمودن بتن:
یکی از کارهایی که پس از بتنریزی بر روی بتن انجام میگیرد ویبره نمودن بتن است.
یعنی بتن باید در طول عملیات بتنریزی با استفاده از وسایل مناسب ویبراتور به طور کامل متراکم شود یعنی هوای موجود در بتن تخلیه شود به طوریکه بتن بتواند کاملاً میلگردهای داخل قالب را دربرگیرد و قسمتهای داخلی بخصوص گوشههای قالب را به خوبی پر کند. دو نکته که همیشه از طرف مهندس ناظر به شخص ویبره کننده گوشزد میشد این بود که وقتی بتن درون پیهای شمعی ریخته میشود سریعاً عمل ویبره انجام شود و شلنگ ویبراتور همه جای داخل چاهک چرخانیده شود. دیگر این که قسمت زیر صفحه ستون و گوشههای آن و نزدیک بلتها بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
معمولی ترین ویبراتورها ویبراتورهای داخلی (POKER) هستند که از یک نوک لرزان که در انتهای لوله انعطاف پذیر قرار دارد تشکیل شده اند. ویبراتورهای داخلی در مختلف یافت می شوند( به قطر های معمول 1 تا 3 اینچ) هنگامی که از ویبراتورهای داخلی استفاده می شود سر لرزاننده را باید در فواصل 0.5 متری در داخل بتن فرو کرده و آنرا فقط به مدت 5 تا 15 ثانیه نگاه داشت. ویبراتور را باید حتی المقدور بصورت قائم داخل بتن هدایت کرد و اجازه داد تا ویبراتور با وزن خود به پایین فرو رود و نباید از آن بعنوان وسیله ای جهت انتقال بتن در داخل قالب و پخش کردن آن استفاده نمود. چنانچه حبابهای هوا در سطح بتن ظاهر شد و درشت دانه ها در سطح قابل رویت نبود و خطی از شیره بتن در طول قالب ظاهر شد می توان گفت بتن به اندازه کافی ویبره شده است.
نوع دیگر ویبراتورها ویبراتور خارجی می باشد که قالب را به ارتعاش در می آورد. از این ویبراتورها به ندرت استفاده می شود زیرا ارتعاش و تنشهای حاصله از این ویبراتورها بر روی قالبها در استفاده از انها محدودیت ایجاد می کند و فقط در مواردیکه امکان استفاده از ویبراتورهای داخلی موجود نباشد مثل دیوارهای با آرماتور بندی سنگین و یا تیر تیغه ها (DEEP BEAMS) از این نوع لرزاننده استفاده می شود.
ویبره زیادی بتن به جدایی دانه ها و تشکیل لایه ای ضعیف در روی بتن منجر خواهد شد و بعبارت دیگر این حالت شبیه حالتی است که ممکن است در مخلوطی که دارای یک لایه ماسه است اتفاق بیافتد، که در چنین مخلوطی تمایل به جدا شدن دانه ها و تشکیل یک لایه ضعیفتر در رو بعلت پدیده آب انداختن (BLEEDING) وجود دارد. با ویبراسیون می توان بتن های دارای کار پذیری بین 2.5-5cm را متراکم نمود و از طرفی اگر کار پذیری مخلوطی بین 12-15cm باشد نباید آنرا ویبره نمود.
◄ در پروژه فوق از ویبراتورهای داخلی کوچک استفاده می شد و متاسفانه عمل ویبره کردن با دقت زیادی انجام نمی شد چون قسمت پوکر را گاهی اوقات بصورت مورب و حتی افقی درون بتن فرو می بردند و همچنین مدت ویبره کردن زیاد بود که باعث جدایی دانه ها و آب انداختن بیش از حد در سطح بتن می شد و هنگام بیرون کشیدن شلنگ ویبره آنرا با سرعت زیادی در می آوردند.
صفحه ستون:
صفحه ستون یک صفحه فلزی است که دارای بلت هایی برای (ریگلاژ کردن ) میباشد از صفحه ستون در سازههای اسکلت فلزی برای اتصال دادن ستون به فونداسیون استفاده میشود قبل از بتنریزی صفحه ستون کار گذاشته میشود و باید تراز شود تا بعد از بتنریزی حدالامکان تراز بماند. بلتهای صفحه ستون دارای رزوههایی هستند که بتوان سر آنها مهره قرار داد تا برای تراز نمودن صفحه بتوان صفحه را بالا و پایین نمود. هرچه رزوه سر بلتها بیشتر باشد، صفحه را میتوان بیشتر بالا، پایین نمود تراز نمودن صفحه ستون توسط دوربین انجام میشود.
یک نوع صفحه ستون دیگر نیز وجود دارد که در کارخانه به ستون جوش میشود و سپس پلیتهایی بر روی فونداسیون وجود دارند به نام پد که صفحه بر روی آنها قرار میگیرد و کنار آن قالببندی میشود و بتن روان غیرقابل انقباض در زیر صفحه پاشیده میشود.
◄ در کارگاهی که بنده در ان جضور داشتم دو نوع صفحه ستون استفاده می شد، صفحه ستون ده بولتی به ابعاد 62×62 سانتی متر ضخامت 25 میلی متر و وزن تقریبی حدود 85 کیلوگرم و صفحه ستون چهار بولتی به ابعاد 50×50 سانتی متر و ضخامت 15 میلی متر.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 39 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
مقدمه :
گفتمان نقد و انتقاد زبان و بیان نظارت اجتماعی بر رفتارهای سیاسی اجتماعی یک جامعه است و به عبارت دیگر نقد و انتقاد موتور حرکتی هر جامعه از ساختارهای سنتی به صنعتی است.
اما مسئله که ذهن انسان را مشغول می کند چرای بد ، عملکردن نقد و انتقاد در جامعه ایران است و مشکلاتی که از این عملکردهای نابجا ، گریبان گیر جامعه ایران شده است.
برای پی بردن به این مسئله مهم اولین فرضیه که به ذهن آدمی می رسد این است که نقد و انتقاد در حوزه گفتمان سیاسی اجتماعی ایران نابجا استفاده می شود برای اینکه فرضیه قبول یا رد شود بعد از طرح مسئله ، تحدید موضوع شد و پس از تعریف مفاهیم و اصطلاحات ، سراغ مبانی نظری می رویم.
در فصل مبانی نظری ابتدا نقد و انتقاد را از قالبهای کلیشه خارج کردیم و بر مبنای ضمایر فاعلی ادبیات فارسی تعریف کردیم و سپس روابط سیاسی اجتماعی بر مبنای ضمایر فاعلی ادبیات فارسی بر اساس اصل راهها و اهداف مرتنی تبیین ارزشی شد.و علاوه بر این نقد و انتقاد در قالب مفاهیم اجتماعی و تضاد اجتماعی نیز تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
در فصل چهارم تلاش شده انتقاد بعنوان یک عمل سازنده درون گروهی از نظر وایزنگر مورد بررسی قرار گیرد و در فصل پنجم تلاش شده است نقد به عنوان اصل رقابت معرفی شود که اگر این در بین گروه های سیاسی اجتماعی تحقق پیدا کند.یعنی از نقد بعنوان اصل رقابت استفاده شود تحول عظیمی در جوامع رخ خواهد داد و در فصل ششم تلاش شده است فرضیه تحقیق بر اساس تفکر ، گفتمان و سلطه انتخاباتی چند روزنامه در فضا ، زمان و مکان خاص مورد ارزیابی قرار گیرد.گفتن این نکات ضروریست پیشنهادات ، منابع و ماخذ ، فهرست منابع و چکیده انگلیسی در فصل هفتم آمده است.
در پایان باید متذکر شد با توجه به حساسیت و سیاسی بودن موضوع پایان نامه روی مصداقها مانوری صورت نگرفته اما همانطوری که در متن مشاهده خواهیم کرد تلاش شده مفاهیم بکار رفته گویای وضعیت امروزی جامعه ایران باشد.
بیان مسئله
هرچند نقدوانتقاد در جامعه ایران تاریخ دیرینه دارد . ودر حوزه های مختلف علوم بویژه درادبیات، هنر، اقتصاد، سیاست، سینماو تلویزیون ، مذهب، فلسفه و... مورد استفاده قرار گرفته اما نقدو انتقاددرحوزه گفتمان سیاسی واجتماعی ایران در گذشته و حال ازویژگی خاص برخوردار بوده به طوری که این پدیده نقدوانتقادبه حدی عمومیت پیداکرده افراد جامعه در فضاهای مختلف جامعه از جمله درحاکمیت،دانشگاه،مکانهای مذهبی، نشریات ،تلویزیون ...حتی درمحافل عمومی عملا علیه همدیگر استفاده می کنند مسئله اینجاست اگر افراد جامعه با هر مسئولیتی ومقامی تبحروتخصص درنقد و انتقاد نداشته باشند چنین روش نقدوانتقاد هیچ دردی را ازجامعه حل نخواهدکرد بلکه مشکلات جامعه رانیز اضافه خواهند کرد. باید بپذیریم نمی توان با دیدگاه آرمانگرایی نقدو انتقاد عقلانی کرد. مگر می شود در آسمانها سیرودر زمین امر ونهی کرد . در جهان متمدن امروزی کشورهایی می توانند بین نهادهای اجتماعی خود ارتباط برقرارکنند که برنامه ریزی و سازماندهی عقلانی برای استفاده از نقد و انتقاد داشته باشند . گذشت آن زمانهایی که تصور شود انسانهایی هستند خارج از تخصص و توانایی خود صرفا قدرت یکی ازنهادهای اجتماعی رادردست دارندمی تواند بدون اینکه مورد نقدوانتقاد قرار گیرند دیگران را مورد مواخذه قرار دهند . چنین فرهنگ عام و گسترده ای که بر پایه سنتهای جامعه استوار بوده کاربردخودرادرجهان امروزی از دست داده است.
چنین فرهنگ عام وگسترده کاربردش عامل بازدارنده است وکورکننده استعداد دیگران همچنین فراری دهنده نخبگان جامعه و... امروزه آنچه مهم است به نقد و انتقاد با دید بادیدتخصصی توجه کردن است.
نقدوانتقاد بایددرچارچوب اخلاق عقلانیت باشدنه تلفیقی ازقدرت وهوس بازی انسانهایی که خود را عقل کل می دانند غافل از اینکه از عقلانیت تجربی هیچ بهره ای نبرده اند. امروزه درحوزه گفتمان سیاسی اجتماعی یک جامعه نقدوانتقادی مورد پذیرش است که دارای ارزش اخلاقی باشدکه بتواند مشکلی را درجامعه حل کند و یا به عبارتی باری را ازدوش جامعه بر دارد. و مهم آن است منتقدین چه خدمتی درجامعه انجام داده اند و چه حد قادرند کاری را انجام دهند.
امامسئله ای که درنظام اجتماعی ایران حائذ اهمیت است در حوزه گفتمان سیاسی و اجتماعی اجتماعی نقدو انتقاد به عنوان یک عیب گویی ومچ گیری از همدیگر تبدیل شده است .چنانچه مسئولین ازهمدیگر،مسئولین از مردم،مردم از مسئولین،مردم از مردم و ... همدیگررا انتقاد می کنند غافل از اینکه مشکلات جامعه چیست ؟وچه باید کرد ؟ و به نظرمی رسد این عمل یک مرض فرا فکنی اجتماعی است به طوری که درحوزه گفتمان سیاسی واجتماعی نظام اجتماعی ایران چالشهای شدید به وجود آورده است که این فرافکنی به عنوان یک مسئله اجتماعی قابل بررسی و پیگیری می باشد.
و زمانی نقدوانتقاد ازحالت مرض فرافکنی خودخارج خواهد شد که درجامعه نوع نگرش نسبت به نقد و انتقاد عوض شود . یعنی از حالت سنتی (مکانیکی)به دیدگاه صنعتی
(ارگانیکی) تبدیل شود . و در چارچوب مشخص علمی قرارگیرد. وبا روش های علمی مورد ارزیابی قرار گیرد.اگر چنین نگرشی تحقق پیدا کند نقد و انتقاد ازحالت مرضی به حالت تحول گرایی سوق پیدا می کند در نتیجه یکی ازساختارهای سنتی جامعه از بین خواهدرفت ومی شود باروش های علمی پاسخی برای تفاوت نقدوانتقادنیازهای اجتماعی که نقد و انتقاد پاسخ می دهند ، علل و شرایطی که نقد و انتقاد از آن ناشی می شود،
کارکردهای بیمارگونه نقد و انتقاد ، تاثیرات که نقد وانتقادبررشدسیاسی ،اجتماعی نظام اجتماعی ایران می گذارد و علل عیب گویی و مچ گیری در جامعه ایران از طریق نقد و انتقاد پیدا کرد.
تحدید موضوع
همانطورکه دربیان مسئله مطرح شدگفتمان نقدوانتقادمفاهیمی هستنددرتمامی حوزه های علوم به ویژه علوم انسانی مورد استفاده قرار می گیرد.واین مفاهیم درکلیت دامنه وسیعی دارند . جهت جلوگیری از پراکنش سخن در این تحقیق تلاش خواهد شد.
الف : جایگاه وشیوه گفتمان نقدوانتقادبین گروههای سیاسی،اجتماعی،حاکم وغیرحاکم (نخبگان حاکم و نخبگان غیر حاکم) نظام اجتماعی ایران مورد بررسی قرار گیرد.
ب : از نظر زمانی فقط گروه های سیاسی ،اجتماعی بعدازپیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
ج : با توجه به این که اوج گفتمان نقد و انتقاد بین گروه های سیاسی ، اجتماعی نظام اجتماعی ایران دردوران انتخابات است.به این خاطر ازنظر فضای فقط گفتمان نقدو انتقاد دوران انتخابات مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
ضرورت و اهمیت تحقیق
همانطورکه می دانیم گفتمان نقدوانتقاد زبان وبیان عملی نظارت اجتماعی بررفتارهای سیاسی واجتماعی یک جامعه است .گفتمان نقد وانتقاد می تواند مانند فیلتر نا خالصیهای رفتارهای اجتماعی را در نهاد سیاسی یک نظام اجتماعی تسویه کند و به عبارت دیگر گفتمان نقدو انتقاد موتور حرکت یک جامعه از ساختارهای سنتی (مکانیکی) به جامعه صنعتی (ارگانیکی)است.
اما گفتمان نقد و انتقاد به صورت صحیح استفاده نشود موجب مشکلات و حتی تخریب ساختارها وکارکردهای روابط سیاسی و اجتماعی نظام اجتماعی می شود.
ازآنجا که در بیان مسئله مطرح شده امروزه در جامعه ایران نقد و انتقاد به صورت مرض فرافکنی مورد استفاده قرار می گیرد.
وگاهی این نقدوانتقادچنان بی ربط ونا بجا مورداستفاده قرار می گیردکه خودانتقادکننده نا خود آگاه عملکرد و امتیازاتی که به دست آورده را زیر سوال می برد.
به عنوان مثال وقتی وزیرکشاورزی سابق ایران بعد از 16سال ازوزارت برکنار می شود به عملکرد وزارت کشاورزی انتقاد می کند جالب این که تمامی مسائلی که مطرح می کرد خودش مسبب اصلی آن مشکلات بود.
مثال دیگراینکه رئیس جمهورمحترم ایران در سفر استانی خود به مشهد مقدس در دیدار بانخبگان آن استان طی سخنرانی خود بحث توسعه اقتصادی سیاسی فرهنگی و اجتماعی را توطئه قدرت های جهانی می دانست .غافل از اینکه خودش به مقام ریاست جمهوری رسیده حاصل توسعه سیاسی واجتماعی دولت قبلی(شکل گیری شوراهای شهروروستایی)
بوده علاوه بر این مسائل در بین توده مردم نیز وقتی از حل مشکل خود عاجز می مانند فورا" نقا دانه مشکلات خود را بر گردن دولت و یا دیگران می اندازند .
ضرورت ایجاب می کندبرای حل مسئله اجتماعی به این مهمی یعنی نابجا استفاده کردن ازنقدوانتقادکه موجب مرض فرافکنی سیاسی واجتماعی درنظام اجتماعی شده به صورت علمی بانگرش های تازه وروشنگرانه جهت گشایش افقهای جدیدروابط سیاسی اجتماعی درحال گذرایران مورد بررسی قرار گیرد.
سوال تحقیق
چرا در ایران نقد و انتقاد چالشهای سیاسی و اجتماعی بوجود می آورد؟
هدف تحقیق
ازسالهاپیش دقدقه خاطرداشتیم درزمینه نقدوانتقاد که درحوزه گفتمان سیاسی ، اجتماعی ایران پس از انقلاب اسلامی (1357)مطالعه ای داشته باشم. چون تا بحال تحقیق وبررسی علمی درخصوص نقدوانتقاد درحوزه گفتمان سیاسی و اجتماعی ایران صورت نگرفته است . لذا ترغیب شدم این موضوع را با اهداف زیر به عنوان موضوع پایان نامه انتخاب و مورد مطالغه قرار دهم.
1_ ارائه تقسیم بندی جدید ازگفتمان نقد و انتقاد سیاسی و اجتماعی براساس اصل اول جامعه شناسی(اصل راههاواهداف)که جدول زیرگویای این مطلب است و اما توضیحات بیشتر در بحث مبانی نظری خواهد آمد.
جدول شماره یک(1)تبیین مرتنی از گفتمان نقدو انتقاد براساس اصل اول جامعه شناسی
(اصل راهها و اهداف)
نتیجه نوع
گفتمان نوع
روابط اهداف راهها نیازها اشکال سازگاری
گروههای اجتماعی
سازندگی انتقادی درونی + + + گروه ((ما)) (همنواگریان)
رقابت نقد موازی + - + گروههای ((شما)) (نوگرایان)
تخریبی انتقادی غیر
مستقیم - - + گروههای((آنها)) (واگرایان)
2_تلاش برای برون رفت از ساختارهای سنتی نقد و انتقاد در حوزه گفتمان سیاسی اجتماعی ایران براساس تحلیل مفاهیم اجتماعی.
3_بررسی شیوه گفتمان نقدوانتقاددرمان گروههای سیاسی،اجتماعی نظام اجتماعی ایران
اهداف جزیی تحقیق
1_بررس آثار منفی نقد و انتقاد بر رشد سیاسی ،اجتماعی ایران.
2_بررسی شیوه گفتمان نقد وانتقاد درون گروههای سیاسی ،اجتماعی.
فرضیه های تحقیق
در این پژوهش سه فرضیه مطرح است.
1_به نظرمی رسد نقدوانتقاددرخوزه گفتمان سیاسی،اجتماعی ایران نا بجا استفاده میشود.
2_ به نظر می رسد نا بجا استفاده کردن از نقد و انتقاد،یکی از شاخصهای اصلی سنتی بودن هر جامعه می باشد.
3_احتمالا می شودازنقدوانتقاد درحوزه گفتمان سیاسی،اجتماعی یک جامعه تقسیم بندی جدید ارائه داد.
پیشینه تحقیق
به کتابخانه های دانشگاه تهران ،دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و دانشکده علوم اجتماعی و روانشناسی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز مراجعه کردم و بعد از بررسی فهرست منابع ،کتابهای زیر را مورد مطالعه قرار دادم.
ردیف نام کتاب نویسنده مترجم کدکتابخانه ای اثر
1_نقد تکوینی گدمن لوسین محمد تقی غیاثی 3N6G81DN
2_نقد تئوری های انقلاب کارلوت پیتر 8 الف2ک/491jC
3_نقد چیست منتقد کیست مسعود فراستی 37F 1995 PN
4_ نقد دینداری و مدرنیسم محمد جواد لاریجانی 3 L4R 5/0 190BP
5_ نقد روشهای تجربی و کمی در جامعه شناسی معاصر 55 W 610 H
6_ نقد تحقیق در تاریخ معاصر ایران حسین ملکی 35M 299 DS
7_ انتقاد شخصی واینگر هندری مهدی الوانی 4W 74 C 637 BF
8_ انتقاد شخصی استوارت سیم 7465 C 637 BF
9_ النقد ضیف شوقی 3N3Z507PJ
10_ نقد کالر جاناتان 6 ن 62/81 PN
11_ نقد فرهنگ اصطلاحات ادبی گری مارتین 7G 5/44RPN
12_ نقددید گاهها¸زندگی و طنزها رهی معیری N5Z285A6565PK
13_ نقد و حقیقت (نقد فرانسه) شیرین دخت 313 FAB 99PN
14_ نقد ادبی بلزی کارترین عباس مخبر 4B810PN
15_ نقد ادبی عبدالحسین زرین کوب جستجو در اصول و روشها و مباحث نقادی با بررسی درتاریخ نقد و انتقادات 3 Z 1 PNA
16_ نقد و انتقادات پوپر بر افلاطون و ارسطو علیرضا صدیقی 4ص94پ/1649B7
17_ نقد ایدئولوژی خسروی کمال 7 ن5 خ/3/823B
18_ نقد برنامه گوته مارکس. گارل 7K35M2760RSHX
19_ نقد فلسفه هوی دیوید گوزنز مراد فرهادپور 24H241BD
20_ نقد و نظریه مارلوزه هربرت رویا منسجم 6M2984M945B 21- 21-نقد و نظریه هولاب رابر بشریه 3H3G22HM
22_ نقد ادبی درشناخت ادبیات وجامعه مقاله نقد و بررسی بهروز تبریزی 3T81DN
23_ نقدو الرجال مصطفی بن حسین تفرشی 32T193028 RBP
24_نقدتاریخ وسیاست درروزگارایدئولوژی ریمون آرون نادرانتخابی
5 E73A1018CT
25_ نقد تفسیری 20مقاله_بارت ، رولان B580PN
علاوه بر کتابهای ذکر شده ،پایان نامه ها را نیز موردبررسی قراردادم بجزکتاب قدرت انتقاد سازنده وایزنگرکه مختصری در مورد انتقاد درون گروهی که در قالب روانشناسی اجتماعی مطرح شده بود . مطالبی در مورد بررسی جایگاه نقد و انتقاد در حوزه گفتمان سیاسی اجتماعی ایران وجودداشته باشدنیافتم. این مطلب بیانگربکر بودن موضوع تحقیق می باشد.
روش تحقیق :
تحلیل محتوی
تلاش شده نوع تفکر ، گفتمان و سلطه سیاسی اجتماعی جریانات فکری ایران بر اساس محتوی تیتر و مقالات روز نامه های جمهوری اسلامی بعنوان یکی از نمایندگان نظام سیاسی اجتماعی ایران وکیهان بعنوان یکی از نمایندگان اصولگرایان و روز نامه سلام یا یاس نو بعنوان یکی از نمایندگان اصلاح طلبان تحلیل توصیفی و علیتی شود.
ابتدابرای اینکاردرجدول شماره 5 شاخصهای که به گو یه های مختلف تقسیم می شوند راساختیم واین شاخصها از جوامع ساده به پیچیده کدگذاری شدندو سپس درجدول دیگر
گویه های موردنظررا به شاخصهای مشخص که شامل جوامعه سنتی ،سنتی_ نظم گراینه
،نظم گرایانه،تضاد،تضاد_ عقلانی و عقلانی تقسیم بندی کردیم تا فراوانی نسبی تیترها و مقالات روزنامه های مورد نظر در آنها قرار گیرند.
در مرحله بعد شاخصهای مورد نظر به دو قطب مثبت و منفی تقسیم شده اند
الف_ قطب مثبت شامل شاخصهای که بیانگر تفکر،گفتمان و سلطه عقلانی ، عقلانی _ تضاد وتضاد تیتر ومقالات روز نامه های مورد نظر بودکه باتوجه به مبنای نظری و نتایج گویه ها اصل رقابت را می پذیرند و به گفتمان انتقادی از رقیب را اعتقاد ندارند.
ب_ قطب منفی شامل شاخصهای که بیانگر تفکر، گفتمان و سلطه سنتی ، سنتی _ نظم گرایانه ونظم گرایانه،تیتر ومقالات روزنامه های مورد نظر بودکه باتوجه به مبنای نظری و نتایج گویه ها اصل رقابت را نمی پذیرند و گفتمان انتقادی از رقیب را دردستورکار خودقرارداده اند برای اینکه مقایسه جدولی انجام دهیم هرکدام ازتیترها ومقالات روزنامه های موردنظرراجداگانه باروش زوجهای مثبت ومنفی مقایسه می کنیم تا
الف_فرضه تحقیق را مورد سنجش قرار دهیم.
ب_ به تحلیل محتوی توصیفی داده های روز نامه مورد نظر دست پیدا کنیم .
ج_ در مورد تیتر مقالات روز نامه های مورد نظر تحلیل علی انجام دهیم.
فرمول Z = dfi ±
z± عبارت است از شدت رقابتی یا انتقادی بودن تفکر،گفتمان و سلطه حاکم بر تیترها و مقالات روز نامه مورد نظر می باشد .
Dfi عبارت است از قدر مطلق مقایسه زوجی شاخصهای منفی و مثبت که بین منفی و مثبت صد درجه متغیر می باشد.
n- تعداد سطر یا ستون مقایسه زوجی شاخصهای منفی و مثبت
درجه آزادی _100±Z100
نکته آخر اینکه ابتدا داده های جدولی بصورت مقیاس ترتیبی مرتب شده و سپس به مقیاس نسبی تبدیل شده است و تمام شاخصها از شدت یکسانی بر خوردار هستند.
فصل دوم
مفاهیم و اصطلاحات تحقیق
مروری بر تعریف نقد و انتقاد در لغت نامه ها و دایره المعارف
در ادبیات عامه و شفاهی فارسی نقد و انتقاد به صورت مترادف هم مورد استفاده قرار می گیرد . اما از نظر ادبیات کتبی این مفهوم با همدیگر تفاوت اساسی دارند . در این مقوله ابتدا مفهوم انتقاد و سپس مفهوم نقد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
الف_مفهوم انتقاد
انتقاد یک واژه عربی است که در انگلیسی (( critical)) 1 یعنی انتقادی ، انتقاد آمیز، نکوهشگرانه وخرده گیرانه آمده است . درلغت نامه های فارسی انتقاد مفاهیمی مختلف به خود می گیرد از جمله درفرهنگ معین (( انتقاد معادل سره کردن ، نقد گرفتن پول ،
جداکردن خوب ازبدی هاخرده گرفتن،به گزینی مطرح شده) 2 ودرفرهنگ لغت دهخدا انتقاد معادل (( نیست گردانیدن، نابودساختن ، تمامی چیزی را گرفتن ، به تمام چیزی را گرفتن ، استیفاء حق وشیر دوشیدن))3 معنی شده واضافه می شود در لغت نامه دهخدا
(( نهی از منکربه معنی باز داشتن¸منع کردن،انکارکننده،خلاف امر،مترادف کلمه(انتقاد) در ادبیات فارسی است. )) 4
همانطور که ملاحظه می شود انتقاد در تمامی معانی خود به صورت یک فعل امر منفی به کار رفته یعنی تلاش شده به عنوان یک فعل بازدارنده و بر اساس بایدونباید ها حدود و اندازه ها مشخص شود.
بر خوردهای کلامی انتقادی درحوزه روابط سیاسی،اجتماعی هر جامعه معانی خاص خود را دارد به طوری که شیوه انتقاد یکی از عوامل مرز بندی افکار و اندیشه های افراد و گروههای اجتماعی در یک جامعه می شود. که در جای خود در این موارد بحث خواهد شد .
ب_تعریف نقد
نقد نیز همانند انتقاد یک واژه عربی است که در زبان انگلیسی criti.cism)) )) 5 به معنی نقد ، هنر سنجی ،علم و اصول هنر سنجی ،مقاله ها ،خطابه ای انتقادی ،نکوهش ،عیب جویی ،خرده گیری و تنقید آمده است.
امادرلغت نامه های فارسی مفهوم نقدبرخلاف انتقاددرحوزه های وسیع تری بکار رفته از جمله نقدبه معناهای((جدا کردن دینارودرهم،سره ازناسره،بهای مال وغیره به هنگام خرید آن داده شود ،سکه فلزی وپول رایج،زر و سیم سره رایج،نقدکردن مالی را تبدیل به پول نقد و رایج کردن))6
یادرآنچه درحال داده شودخلاف نسیه ،مال حاضروپول حاضروآماده،خلاف نسیه وعده و حواله))7یا در کتب ادبی فارسی بارها از مفهوم نقد در زمینه های مختلف استفاده شده است به طور خلاصه به چند مورد از آنها اشاره می شود .
از او رسید به تو نقد صد هزار درهم
زبنده بودن او چون کشید شاد مال(عنصری)
گوید به نسیه نقد ندهد هر که نیک است اخترش
با زرق نفروشد تنش در دام خوش آرد سرش ( ناصر خسرو)
نسیه نده نقد اگر چند نیز
به خرما بود وعده و نقد خار( ناصرخسرو)
چمن حکایت اردیبهشت می گوید
نه عاقل است که نسیه خرید و نقد بهشت(حافظ)
چون رفت آن نقد سیمین باز در سنگ
زنقد سیم شود دست جهان تنگ(نظامی)
نقدها را بود آیا که عیاری گیرند
نه هوصومعه داران پی کاری گیرند (حافظ)
هم از آن کس دهش نقد که اودادت
نقد او باید بردنت به بازارش (ناصر خسرو)
امروز با غم فزونترم از دی
وامسال به نقد کمتر از پارم(مسعود سعد)
نقدی که قدر بخشد چه قلب و چه رایج
لفظی که قضا راند چه سلب و چه ایجاب (خاقانی)
شبانگه چو نقدش نیامد به دست
زدلتنگی آمد به کنجی نشست(سعدی)
نقد خود را به کسی مسپار
که پشیمان شوی در آخر کار(اوحدی)
اما می ترسیدم که ازشهوت بر خاستن لذت
نقد را پشت پای زدن کاری دشوار است(کلیله ودمنه)
زآنکه صوفی در دم نقد است مست
لاجرم از کفر و ایمان برترست(مولوی)
چو نقدی را دو کس باشد خریدار
بهای نقد بیش آید پدیدار(نظامی)
هنگام مدح اودل مدحت کنان او
از بیم نقد اوبه هراسد ز شاعری(فرخی)
ما و شما را به نقد بی خودی در خور است
زآنکه نگنجد در او هستی ما و شما (نظامی)
دامن او به دست من روز قیامت افتد
عمر بنقد میرود در سر گفتگوی او (سعدی)
طبع که با عقل به دلالگی است
منتظر نقد چهل سالگی است (نظامی)
نقد حال خویش را گر پی بریم
هم زدنیا هم ز عقبی بر خوریم(مولوی)
دین سره نقدی است به شیطان مده
باده فغفور به سگبان مده (نظامی)
یک ذره غم تو خوشتر آید
از نقد حضور غمگساران(عطار)
دگر نقد شاهانه آنجا نیافت
ستوران رها کرد و آنجا شتافت(نظامی)
بزرگان که نقد صفا داشتند
چنین خرقه زیر قبا داشتند(سعدی)
نقد صوفی همه صافی بی غش باشد
ای بسا خرقه که موجب آتش
اضافه می شود در لغت نامه دهخدا ( معادل نقد را مفهوم امر به معروف را به کاربرد که اشاره به امر کردن به نیکویی است یادرتعابیرمردم فرمان دادن وتوجیه کردن مردم به نیکی است که سعدی می گوید.
مرا امر معرف دامن گرفت فضول آتشی گشت در من گرفت ) 8
ج_تفاوت نقد و انتقاد در لغت نامه های فارسی
نکاتی که ازاین تعاریف به دست می آید:
1_ نقددریک حوزه وسیع ازاقتصاد،سیاست،کلام،عرفان، نقدحال و... به کار رفته ولی از مفهوم انتقاد به صورت آشکار مستقیم کمتر استفاده شده
2_ نکته اینکه انتقاد بیشتربایک فعل بکار رفته درحالی که نقد ازیک گفتمان نرمتری و وسیع تربرخوردار بوده بیشتر به صورت تفسیری و یا امر به نیکویی بوده است.
3_ بر خلاف ادبیات شفاهی و محاوره ای ،امروزی تفاوت در ادبیات کتبی مفهام نقد و انتقادازنظرمکانی ،زمانی،فضا،دستوری و... به وضوح مشاهده می شود .
4_ با اینکه بین مفهام نقدوانتقاد تفاوت اساسی مشاهده می شود ولی این تفاوتها از نظر کارکردی ، ساختاری و حتی تضادها به صورت مکانیکی یا همان سنتی پرداخته شده.
5_نکته آخر اینکه در این رساله تلاش خواهد شد نقد و انتقاد با تعریف و تقسیم بندی مشخص علمی که بتواند از نظرکارکرد ، ساختار ، تضاد ،نظم اجتماعی موردمطالعه قرار گیرد.
فصل سوم
مبانی نظری
رابطه نقد و انتقاد با سیاست جامعه چیست ؟
همانطورکه در بیان مسئله مطرح شد . موتور حرکتی هر جامعه سیاسی و اجتماعی زبان گفتمان است که بصورت نقدوانتقاد توسط نخبگان احزاب سیاسی یا نخبگان گروههای فشارویاتوسط اندیشمندان وآگاهان هر جامعه مطرح می شود.
که نوع تفکرو سلطه هرکدام از این گروهها مسیرجامعه را از نظرگفتمان انتقادی یا نقد رقابت آورمشخص می کند.
که فصل پنجم این رساله بطور مفصل به این موضوع اختصاص یافته است.اما چار چوب نظری بررسی جایگاه نقدوانتقاددرحوزه گفتمان سیاسی اجتماعی ایران را باضمایر فاعلی ادبیات فارسی آغاز می کنیم.
نقد و انتقاد بر مبنای روابط اجتماعی در ادبیات فارسی
خمیر مایه اصلی علم جامعه شناسی را سه مفهوم انسان،روابط و جامعه تشکیل می دهد. و دانشمندان زیادی برای تعریف و شناساندن هرکدام از مفاهیم فوق تلاشهای زیادی کرده
اند. ازاین تعاریف می گذریم. اما این سه مفهوم مکمل همدیگر بوده وهستند.عدم وجود هرکدام ناقض دیگری است یعنی اگرانسان نباشد روابط وجامعه معنی نداردویا اگرروابط وحرکتی ازانسان سرنزند انسان مرده بیش نیست وهرگز جامعه مردگان شکل نخواهد گرفت.پس درشکل گیری یک جامعه علاوه بروجودانسانی روابط اجتماعی نیزبسیارمهم است.
دراین مقوله تلاش خواهدشدنقدوانتقادبعنوان یک پدیده روابط اجتماعی درحوزه گفتمان سیاسی واجتماعی ایران بررسی شود.ابتدا نوع روابط انسانی بر مبنای ضمایر اصلی ادبیات فارسی،نوع روابط و حوزه مطالعه آنها مختصرا تعریف وتوصیف خواهد شد .از آنجا که ضمایراصلی ادبیات فارسی شامل من،تو،او،ما،شماو آنها است که دراین میان من ،توو او ضمایر مفرد هستند و روابط فردی را می سازند در حوزه روانشناسی مورد مطالعه قرار می گیردوما، شماوآنها ضمایر جمعی هستندکه در این ضمایر روابط جمعی مطرح است در نتیجه در حوزه جامعه شناسی مورد مطالعه قرار می گیرد .
1_حوزه رواشناسی گفتمان
1_1_ من((I))
دراین گفتمان روابط انسان درونی است یعنی انسان باخودش درارتباط است که میتواند خودش راتشویق ،ملامت،کنترل،تحقیر،توجیه، قدرتمند،ذلیل،...هزاران رفتار دیگر نسبت به خودش داشته باشد .
اسکینرچنین رفتاررا ((رویدادهای خصوصی)) یا رویدادهای که درون فرد رخ می دهد و مستقیما به مشاهده دیگران در نمی آیند))9 عنوان می کنددرچنین ارتباطی فرض بر این است فردهرچه نسبت به رفتاردرونی خود عقلانی و ارگانیکی عمل کندهمانقدرمی تواند واقعیتهای اجتماعی اطراف خود رادرک کند ودر نتیجه به اصلاح امور خودش بپردازد و چنین رفتار اصلاحی را گفتمان انتقاد درونی که مستقیما با رفتار انسان در ارتباط است می نامیم و نتیجه آن سازنده تلقی می کنیم.
2_1_تو ((you))
دراین نوع گفتمان روابط انسانها رو در رو و یا رخ در رخ جلو همدیگر قرار می گیرند. ونسبت به همدیگرکنش متقابل انجام میدهندکه این کنشها به صورت موازی ودو طرفه ومستقیم می باشد . در چنین روابطی فرض براین است هرچه روابط عقلانی وارگانیکی باشد،گفتمان نقدصورت می گیردکه نتیجه آن رقابت سالم این دو کنش گر خواهد شد.
3_2_او((he،she))
دراین نوع گفتمان روابط انسانهارو درروی همدیگر قرار نمی گیرند وهمدیگررا ملاقات نمی کنند که نسبت به همدیگرکنش مستقیم انجام دهند،پس درچنین روابط ارتباط یک طرفه وغیرمستقیم است. دراین شرایط وقتی کنشی ازطرف یک کنشگرصورت میگیرد وفردغایب نمی تواندبه آن کنش، واکنش نشان دهد ممکن است دچار مشکل شود و یا
یا آسیبهای دیگر ببیند و اصولا درمفاهیم دینی چنین رفتاری اگر درست باشد غیبت می گویند و اگردروغ نباشد تهمت تلقی می شود وهردومورد ازنظراسلام فعل حرام است در
این موردفرض رابراین می نهیم که چنین رفتاری،انتقاد یک طرفه غیر مستقیم و تخریب کننده شخصیت دیگران است.
2_حوزه جامعه شناسی
دربحث ضمایرفردی مشاهده کردیم اصولا برخوردها وروابط به صورت فردی بوده می توانند درحوزه روانشناختی مورد مطالعه قرارگیرد . اما ضمایرجمعی ((ما،شما،آنها)) چون
ارتباط دونفروبیشتربه صورت گروهی مطرح است.درنتیجه تلاش خواهدشددرادامه بحث ازاین سه مفهوم ((ما،شما،آنها)) بیشتر استفاده شود . برای اینکه پایه اصلی شکل گیری گروه وجامعه روابط میان((ما،شما،آنها))می باشد.
1_2_ما((we))
دراین نوع گفتمان روابط متقابل مطرح می شود.ازویژگیهای چنین روابط(تماس مستقیم،
صمیمانه ورو در روی گروه با همدیگر ، پیوندهای عاطفی نیرومند ، پایداری و داوم و استحکام پیوندهای محبت میان اعضا و چنین گروه را بروس کوئن گروه خودی یا گروه مایی می نامند)10
ازنظر تونیس جامعه شناس آلمانی (روابطی که براساس اشتراک اجتماعی صورت گیرد گماینشافت نامیده می شود که نشان دهنده پیوندهای نزدیک، صمیمانه وشخصی، علاقه صمیمانه به رفاه همدیگر همکاری ورفاه متقابل مشخص می شود)11
اما نکته ای که در چنین روابط اهمیت دارد ارتباط مستقیم و دو طرفه و برخوردی است یعنی اینکه در چنین روابطی کنش ها درگروه به صورت مشورتی و متقابل صورت می گیرد. پس فرض رابراین می گیریم نوع گفتمان در گروه ((ما)) یی براساس انتقادباشد تا اینکه نتیجه حاصله ، سازندگی درون گروهی را شکل دهد. نکته ای بایدکه به آن اشاره کرد اصولا در یک نظام اجتماعی گروه ((ما))یی حاکمیت را در دست دارد .
2_2_شما ((you))
دراین نوع گفتمان روابط نسبت گروه ((ما)) یی ارتباط دو طرفه ، مستقیم وموازی مطرح
است یعنی این دوگروه با افراد مشخص و مستقل درکنار همدیگربرای یک هدف اما با
روش مستقل تلاش می کنند.مثال: دو تیم فوتبال رقیب را در نظر می گیریم که در یک زمین باهمدیگر مسابقه می دهندکه هرکدام با روش خودش اماهردوبرای پیروزی تلاش می کنند مشاهده می شود در چنین بازی ارتباط دو طرفه،مستقیم و موازی یعنی در کنار هم می باشد . بدون اینکه درکارهمدیگر تداخل ایجاد کنند هرتیم دنبال موفقیت خودشان هستند از نظربروس کوئن چنین روابط ،گروههای بیرونی را شکل می دهند که (اعضای گروه بیرونی غالبا یکدست می نمایند .گروه بیرونی در چشم اعضای یک گروه خودی افراد با صفات متنوع به نظر نمی آیند ، بلکه بیشتر صورت یک گروه همگون جلوه می کنند.)12
وازنظرتونیس چنین روابط نمایانگرجامعه است که به عنوان گز لشافت مطرح می کندو (ویژگی های جامعه گز لشافت رقابت،نفع شخصی،کارایی،پیشرفت و تخصص می باشد که درروابط گز لشافت نقشهای بسیار ساختارمند قراردادها، وظایف ومسئولیتهای اعضاء را تعیین می کنند.)13
در این روابط عدم دخالت درکارگروه متقابل یک اصل اساسی می باشد .که در گفتمان سیاسی اجتماعی، هرجامعه تعیین کننده هست. چون در ارتباط ما و شما هر نوع انتقاد به منزل دخالت درکارگروه متقابل می باشد.درچنین ارتباط نقدعملی مهم است.یعنی اینکه گروه متقابل می تواند با تلاش وکوشش خواسته خود را بدون برخورد به گروه متقابل انتقال دهند . مثال در بازی فوتبال که دو گروه مقابل هم بازی می کنند به همدیگرنمی توانندبگویندخوب یابد بازی کنندبلکه بانوع بازی که می تواندسرعتی، قدرتی و ... باشد تیم مقابل رابه واکنش وادارمی کنند .دراین زمینه دربحثهای نظری بیشترصحبت خواهد شد.
پس فرض را براین می گیریم نوع گفتمان دربین گروههای ما و شما به صورت نقد باشد و نتیجه آن اصل رقابت.
3_2_آنها((they ))
دراین نوع روابط نسبت به((ما)) ارتباط غیرمستقیم ویک طرفه است چون کنش گروهی که ازماسرمی زندوگروهی که حضور فیزیکی ویاحتی ارتباط کلامی با((ما)) نداشته باشد ارتباط دو طرفه وجود ندارد در نتیجه هرکنشی که ما انجام می دهیم درگفتمان سیاسی ، اجتماعی به عنوان یک انتقاد تخریبی است یعنی اینکه هرعملی وکنشی که گروه ((ما)) نسبت به یک گروه غایب که با ((ما)) هیچ هدف و روش مشترکی ندارد باعث آسیب پذیری گروه غایب می شودواین آسیب زدن درگفتمان سیاسی و اجتماعی آثار تخریبی داردمثال:ایران وآمریکا با همدیگر ارتباط سیاسی مستقیم ندارنددرنتیجه هرکنش سیاسی که ازطرف این دوکشورنسبت به همدیگر انجام شودعمل انتقادی است وتخریب کننده و چنین عملی را یا گفتمانی را انتقاد می نامیم که نتیجه آن تخریب کننده که اصولا در مورددشمن به کارمی رود.به طورخلاصه آنچه درمورد نقدوانتقادبرمبنای روابط اجتماعی درادبیات فارسی بیان شد درجدول زیرمطرح می شود.
جدول شماره2تقسیم بندی ابتدای انواع روابط انسانها برمبنای ضمایرفاعلی ادبیات فارسی
حوزه مطالعه ضمایر نوع روابط نوع گفتمان نتیجه
روانشناختی
من I
تو you
او he،she مستقیم درونی
مستقیم،موازی و دو طرفه
غیر مستقیم و یک طرفه انتقادی
نقد
انتقادی سازنده
رقابت آور
تخریبی
جامعه شناختی
ماwe
شماyou
آنهاthe مستقیم دوطرفه و برخوردی
مستقیم،موازی ودو طرفه
غیر مستقیم ویک طرفه انتقادی
نقد
انتقادی سازنده
رقابت آور
تخریبی
آنچه ازتحلیل جدول بالا به دست می آوریم این است که ضمایر فاعلی به عنوان ابتدایی ترین شکل روابط درحوزه روانشناختی وجامعه شناختی قابل مطالعه می باشد که با توجه به موضوع پایان نامه از بحثهای روانشناسی صرف نظر می کنیم . اما مفاهیم حوزه جامعه شناسی را ادامه خواهیم داد.واز طرفی هر یک ازاین ضمایر فاعلی انواع روابط بخصوصی را ارائه می دهند و از این روابط به خصوص نوع گفتمان نقد وانتقاد بد ست می آیدکه هرکدام درحوزه روانشناسی وجامعه شناسی نتیجه بخصوصی رادارند.این مطالب به عنوان پایه اصلی در چارچوب های نظری جامعه شناسی با دید تخصصی که مورد بررسی بیشترقرارخواهدگرفت.
گفتمان نقدوانتقاد سیاسی،اجتماعی دریک نظام اجتماعی براساس اصل راههاواهداف
در تبیین نظام اجتماعی همانطورکه دکتر تنهایی 14 اشاره دارند . فکر تشکیل جامعه ازخردترین سطح تا کلان ترین آن وجودتعدادی از افرادی که به گونه ای مشترک کنش می کنند که لازمه تشکیل چنین گروه اشتراک در سه معنی بنیادی تر است که عبارتند از :
1_ نیازهای مشترک که بدون آن دلیلی برای تشکیل گروه وجود ندارد.
2_ راههای مشترک که بدون آن رفتار گروهی که خصیصه دیگرگروه است وجود نخواهد داشت.
3_اهداف مشترک که نبود آن سوگیری گروه را نا منظم و ویرانگر خواهد کرد.
راهها C.M
اهداف CG ___________________ نیازهاC.N
رابطه ی نیازها،راهها،اهداف
وازنظردکترتنهایی وجود اشتراک در هریک ا زاین سه پایه بین دویاچندگروه حاکی از فرهنگ واحد یا مجموعه اجماع شده ومنطقی است که بنای توافق وقواعداجتماعی راپی ریخته است.واین فرهنگ یا قواعد اجتماعی و همبستگی به وجودآمده خود ناشی از سه پایه اصلی شکل گیری گروههای اجتماعی است.
پس می توان براساس اصل راهها واهداف نوع گفتمان وروابط بین گروهها را نیز ترسیم کرد. همانطورکه مطرح شدبراساس کنش وگفتمان گروههای عمل کننده (ضمایرفاعلی جمعی)ممکن است سه نوع رابط بین گروهی بوجود آید.
1_رابطه((ما ))یی :
1- رابطه گروه((ما))یی که افراد این گروه نیازها،راهها و اهداف مشترک دارند. بحث را با یک مثال آغازمی کنیم تیم فوتبال َA از لیگ برترکشوررادرنظرمی گیریم. دراین تیم تمامی افراد از بازیکن گرفته تا مدیرعامل باشگاه به عنوان یک گروه با قواعد و قوانین اجتماعی وفرهنگ واحد تلاش می کنند که نسبت به نیاز گروهشان از راههای مشترک به هدفشان برسند. و در این گروه روابط افراد بصورت مستقیم ودوطرفه است. در سلسله مراتب این گروه تمامی برخوردهای تشویقی و تنبیهی اعمال می شودکه دربرخوردهای تنبیهی درون گروهی انتقادیکی از ابزارهای سازنده گروه می باشد.
درچنین وضعیتی زیرسوال بردن فردخطا کاریاعمل خطای گروهی جهت برطرف کردن خطا لازم وضروریست.مثال:وقتی که یک بازیکن دردرون زمین بدبازی کندیامشکلات دیگری به تیم ایجاد کندوظیفه سرمربی این نیست که بگوید آقای بازیکن خواهش می کنم بد بازی نکن. بلکه سریعا بازیکن مورد نظر را از زمین خارج می کند و بازی کن دیگری را جایگزین می کند تا تیم آسیب بیشتری نبیند این عمل خودش یک عمل انتقادی است و از طرف دیگر اگر در چنین گروهی صمیمیت وجود داشته باشدبجاست بازیکنان به خطاهای گروهی انتقادکنند تا اینکه با تلاش گروهی آن عمل خطا برطرف شود . البته چنین شرایط یعنی انتقاد سازنده فقط درگروههایی که سوگیری عقلانی و حقوقی دارندامکان پذیرمی باشد ولی درگروههایی که مبتنی برسنت وارزشها باشد انتقاد پذیر نیستند و انتقاد را به منزله تخریب افراد یا عمل گروهی تلقی می کنند وکسی که درگروه انتقادکند اورا تردو برخورد های نامناسب با انتقادکننده انجام می دهند . به طور کلی انتقاد درگروههای عقلانی و حقوقی یک امر سازندگی است . و انتقاد عامل مهم پیشرفت گروههای عقلانی شده است ودرگروههای مبتنی بر سنت وارزشها وانتقادیک عامل تخریب کننده تلقی میشودجالب اینکه یکی ازعوامل عقب ماندگی های گروههای سنتی و ارزشی عدم انتقاد پذیری درون گروهی است.
2_رابطه ((شما))
به گروهی گفته می شودکه تمام اشتراکات یک گروه را دردرون خود دارد. ولی نسبت به گروه ((ما))یک تفاوت اساسی داردآن این که وقتی گروه((ما))و شما نیازپیدا می کنند برای رسیدن به هدف مشخص با راههای مختلف دریک زمان ،مکان ودر فضای مشخص ارتباط برقرار کنند.
این راههای مختلف دقیقاجداکننده رابطه((ما))و((شما)) است. و همین راههای مختلف نوع گفتمان را نیزدربین گروههای((ما))و((شما))تغییرمی دهدکه این نوع گفتمان رابطه رقابتی به وجود می آورد. که این رقابت بین دوگروه ((ما)) و ((شما)) رانقد می نامیم برای فهم بهتر مطلب مثال:تیمA ((ما)) باشرایطی که مطرح کردیم همراه تیمB ((شما)) لیگ برتری،
نسبت به نیازی که درلیگ برتری داشتندباهدف نتیجه گیری اماهرتیم با راههاوروشهای خودش دریک زمان،مکان ودرفضای مشخص جهت انجام بازی رسمی واردمیدان مسابقه شده اند.دراین بازی ضمن آنکه هردوتیم همراه باسایرعوامل خودتلاش گروهی میکنند. ولی هردوتیم درارتباط موازی ومستقیم نسبت به همدیگرکنش و واکنش نشان می دهند واین عمل نوعی گفتمان عملی است که دوتیم بخاطرداشتن روش مستقل و متمایز ازهم کنار یکدیگربا نیازو هدف مشترک رقابت می کنند و این دوتیم اگرسوگیری عقلانی ، حقوقی داشته باشند نسبت به عملکردهمدیگر حق انتقاد ندارندو هیچ کدام از این تیم ها بازی بد یا خوب رقیب را زیرسوال نمی برد و یا معایب کارخودرابه گروه مقابل نسبت نمی دهدبلکه هرتیم خود انتقادی می کندتامعایب کارش برطرف کند.به عبارتی با انتقاد درون گروهی به سازندگی برسند . اما تیم هایی که سوگیری ارزشی سنتی داشته باشند.
عملکردخودرافرافکنی می کنند، عملکردضعیف گروه خودشان رابه حریف مقابل نسبت می دهندمثال وقتی که تیمی که باساختارهای سنتی وارزشی شکل گرفته،می بازد،باخت خودراباداورزمین نسبت می دهند وبهانه می آورند تیم مقابل وقت کشی کرده و هزاران دلیل دیگرمی آورندتابه ظاهرازانتقادات اطرافیان خودرهایی یابند.
اما در تیم هایی که سوگیری عقلانی دارند رقابت یک اصل است و با رقابت عملکردحریف راتحت تاثیر قرار می دهندورقیب رابه کنش مناسب وادار می کنند به طور کلی تیم های که سوی گیری عقلانی داشته باشندروابط وگفتمان میان گروهی براصل رقابت استواراست واین رقابت رامی توان به عنوان مفهوم((نقد))تلقی کرددرچنین شرایط رقابت یک اصل سازنده میان گروهی می شود و تیم هایی که سوی گیری ارزشی وسنتی داشته باشند روابط و گفتمان میان گروهی بر اصل انتقاد استوار است نه رقابت.
3_رابطه ((آنها))
به تک تک گروههایی گفته می شودکه نسبت به گروه((ما))و((شما)) دریک زمان،مکان وفضای مشخص نیاز مشترک دارند اما هدف و راههای مشترک ندارند.
مثال درلیگ برترکشورچند تیم براساس نیازدورهم جمع شده اند تا یک گروه بزرگتررا شکل دهندکه در این گروه بزرگتر نوع گفتمان روابط رو د ررو نیست بلکه گفتمان وروابط غیرمستقیم ویک طرفه دارند . که این روابط غیرمستقیم و یک طرفه در میان تیم های لیگ برتری نوع گفتمان انتقادی رابه وجود می آورد. و ممکن است هرکدام ازتیم های لیگ نسبت به همدیگرواکنش نشان دهند.درنتیجه تیمی که نمی تواندکنشی ازخود نشان دهدمتضررخواهد شد. مثلا تیمهای A,Bدر یک زمان و مکان و در فضای مشخص بازی می کنند از طرف دیگر باسایر تیم های لیگ برتر نیز هم گروه هستند. این دوتیم هرنتیجه ایکه ازبازی خودکسب کنند،به طورغیرمستقیم برسایر تیم های لیگ تاثیرگذار هستند.همین تاثیرگذاری غیرمستقیم ویک طرفه راگفتمان انتقادی تخریبی می نامیم.
تبیین ارزشی مرتن برای گفتمان نقد و انتقاد گروههای سیاسی ، اجتماعی در یک نظام اجتماعی
این مطالب مقدمه بود برای تبیین مرتن از اشکال سازگاری روابط ونقد وانتقاددرگفتمان گروههای سیاسی ، اجتماعی یک جامعه ، برای این موضوعات . ابتدا نمایه ای از تبیین ارزشی مرتن)15
برای این موضوعات مطرح شده ترسیم می کنیم و سپس هرکدام از داده های جدولی راتجزیه و تحلیل می کنیم.
جدول شماره 3 تبیین مرتنی از اشکال سازگاری گفتمان نقد و انتقاد سیاسی،اجتماعی در یک نظام اجتماعی مبتنی بر عقلانیت
نتیجه نوع
گفتمان نوع روابط اهداف راهها نیازها اشکال سازگاری
گروههای اجتماعی
سازندگی انتقادی درونی + + + گروه((ما)) (همنواگرایان)
رقابت نقد موازی + - + گروههای((شما)) (نوگرایان)
تخریبی انتقادی
غیر
مستقیم - - + گروههای((آنها)) (واگرایان)
الف_گروه((ما))یی
گروه (( ما )) یی درگفتمان سیاسی ، اجتماعی یک جامعه معادل گروههای همنوگرایان یابهنجارها تبیین مرتنی ازاشکال سازگاری است.که گروه با نیازهاوراههای مشترک درچارچوب فرهنگ واحدوبا قواعدوقوانین سیاسی اجتماعی مشخص برای رسیدن به هدف مشخص تلاش
می کند.
در چنین گروهی روابط درون گروهی یک اصل اساسی می باشد که مرتن اعتقاد دارد:
(( بهنجارها ،همان اکثریت منقاد، مطیع و بهنجاری هستندکه درتمام ابعاد با فرهنگ کلی جامعه،همراه،همسازو مطابق اند. این گروه که تطابق گرایا همنواگرایان نامیده می شوند.
در رسیدن به اهداف مقبول جامعه از مسیرهایی مجاز خواهند گذشت و عرف وهنجاری راخواهندپذیرفت،که ازنظرنظام اجتماعی مسلط،مطلوب،مجازو مشروع شناخته شده است. این گروه را می توان تنها گروه((بهنجار))یا normol خطاب نمود)) 16
اما درگروههای((ما))یی نوع روابط درونی و مستقیم می باشد ولی نوع گفتمان بر حسب تبیین ارزشی و بر،متفاوت خواهد بود.
مثال:دریک نظام اجتماعی حزبی را درنظرمی گیریم که حاکمیت رادردست داردی یا نلاش می کند به قدرت برسد.اگرچنین حزبی براساس عقلانیت شکل گرفته باشداعضای حزب ازرهبری گرفته تا به اعضای عادی حزب،تلاش می کنند ازنظرگفتمان با احزاب مخالف رقابت داشته باشند.
ولی درحزب خودنسبت به اهداف خود با گفتمان بهتر راهها و روشهای مناسب انتخاب کنند تا خطاهای حزب را به حداقل برسانند به عبارتی هر عضو بطور ارگانیکی وظیفه خاص خودرا انجام می دهد و در فرایند پیشرفت کار تلاش می کنند تاثیرگذار باشند و لیاقت خودرا نشان دهند و این مهم زمانی اتفاق می افتدکه گفتمان انتقادی بین اعضای حزب حاکم وجودداشته باشد . یعنی اعضای گروه به راحتی بدون ترس از همدیگر ، معایب درون گروهی راگوشزدکنندتابه سازندگی گروهی برسند.امارابطه درون گروهی حزب مبتنی برارزشها وسنتها باشد.اعضای حزب از رهبری گرفته تا اعضای عادی تلاش می کنند.ازنظرگفتمان نسبت به احزاب مخالف فرافکنی کنند،اکثرمشکلات خود را ناشی ازعملکرد حزب رقیب می دانند این درحالی است که احزاب ارزشی سنتی انتقاد درون گروهی را بر نمی تابدوآن را یک عمل تخریبی تلقی می کنند . شاید عمده دلیل این مسئله ناشی از روابط سنتی (مکانیکی) درون گروهی است که وظایف اعضاء به خوبی تقسیم نمی شود.منافع حزب درراستای هدف رهبری گروه می باشد ،عملکردها براساس شایسته سالاری تنظیم نمی شود.آن کس که عاطفه گرایی بیشتر داشته باشد، به منافع بیشتری می رسد. اصولا احزابی که بر اساس گفتمان ارزشها و سنتها شکل گرفته باشد پیشرفت خوبی نخواهد داشت همیشه نظام اجتماعی را به چالش می کشانند به پیشرفت وعقلانیت گروههای رقیب بادیدحسادت وتنگ نظری می نگرد.به جای رقابت با سایر احزاب روش انتقادی و برخوردی را پیش می گیرند.اما جامعه ای که احزاب بر براساس عقلانیت شکل گرفته باشد رقابت میان احزاب یک اصل اساسی است .
ب_ گروههای((شما))
درگفتمان سیاسی ، اجتماعی یک جامعه معادل گروههای نوآوران تبیین مرتنی 17 از اشکال سازگاری است.
که چنین گروههایی در چارچوب فرهنگ واحد و با قواعد و قوانین مشخص سیاسی و جتماعی نیازدارند . برای رسیدن به هدف مشترک باراهها و روشهای مختلف با همدیگر رقابت کنند ولی نوع گفتمان این گروهها که روابط رودررو موازی دارندبرحسب تبیین ارزشی وبرمتفاوت خواهدبود. مثال: در
1-1- مقدمه
در این فصل به معرفی سیستمهای نتوماتیک مورد استفاده در خطوط تولیدی اتوماتیک می پردازیم. در این نگارش تنها به اصول کلی طراحی و اجزاء مهم سیستمهای نتوماتیک پرداخته خواهد شد که مقدمه لازم جهت آشنائی تخصصی با این سیستمها را برای یک مهندس کنترل فراهم می آورد.
لغت نیوماتیک(Pneumatic)( که به صورت پنوماتیک مطابق با برداشت از تلفظ این لغت به زبان آلمانی نیز در صنایع کشور مصطلح می باشد) از ریشه یونانی(Pneumos) به معنی تنفس گرفته شده است. استفاده از هوا فشرده در سیستمهای صنعتی به ابتدای انقلاب صنعتی به ابتدای انقلاب صنعتی بر می گردد و در ابتدای قرن بیستم به عنوان ابزار اصلی اتوماسیون سیستمهای تولیدی مورد استفاده قرار گرفته است. یک سیستم نیوماتیک شامل عملگرها یا جکهای نیوماتیک، شیرهای نتوماتیک یا الکترونیوماتیک، سنسورهای نیوماتیک، سیستم های انتقال نیوماتیک و سیستم تولید فشار هوا می باشد. در ابتدای این فصل به توضیحی مختصر درباره برخی از این اجزاء پرداخته و سپس طرحهای اتوماسیون توسط سیستمهای نیوماتیک را بررسی می نمائیم.
2-1- اجزاء سیستم نیوماتیک
1-2-1- انواع شیرهای نیوماتیک
شیرهای استفاده شده در سیستمهای نیوماتیک بمنظور کنترل سه کمیت فیزیکی زیر بکار می روند.
1- کنترل وضعیت جریان 2- کنترل فشار هوا 3- کنترل میزان جریان هوا
شیر کنترل وضعیت(directional valve) وسیله ای است که متناظر با دریافت یک سیگنال ورودی به صورت نیوماتیکی یا الکتریکی جهت عبور هوای فشرده را تغییر
می دهد و یا جریان یافتن یا متوقف شدن هوای فشرده در یک مسیر را کنترل می کند. این شیر کنترلی مهمترین جزء سیستم نیوماتیک در طراحی منطق سیستم های اتوماسیون
می باشد. این نوع از شیرهای کنترلی توسط کمیات زیر طبقه بندی می گردند:
1- تعداد پورتهای نیوماتیک ورودی و خروجی(2، 3، 4 یا 5)
2- تعداد وضعیتهای کنترل شونده حرکتی شیر(1، 2 یا 3)
3- نحوه تحریک شیر(دستی، نیوماتیکی یا برقی)
4- مشخصات طراحی شیر همانند ابعاد پورتهای ورودی و خروجی، دبی شیر و...
شکل زیر اجزاء داخلی یک شیر کنترلی و نحوه آب بندی آن توسط O-ring را نشان می دهد. عضو اصلی شیر که وظیفه کنترل جهت حرکت جریان را به عهده دارد سوزن شیر یا Spool نام دارد.
شکل 1-1 اجزاء داخلی یک شیر کنترل وضعیت
در اینجا می توانیم تعدادی از شیرهای کنترل وضعیت مورد استفاده متداوب در سیستمهای اتوماسیون را با توجه به وظیفه ای که انجام می دهند( و نه با تکیه به اصول طراحی شیر) طبقه بندی کنیم.
الف) شیر 2*2(دو در دو به معنای دو پورت ورودی- خروجی و دو وضعیتی)
همانگونه که در شکل 2-1 ملاحظه می شود ساختار داخلی این شیر به گونه است که در صورت عدم تحریک آن جریان ورودی هوا(پورت 1) نسبت به پورت خروجی(2) کاملا مسدود می باشد و لذا این شیر در حالت نرمال قطع یا(NC) می باشد. در صورت تحریک شیر، جریان هوا بین پورت ورودی(1) و خروجی(2) برقرار می شود. نمایش این شیر در مدارهای نیوماتیک به فرم زیر می باشد:
شکل 2-1 شیر کنترل وضعیت 2*2 و شماتیک نمایش آن در مدارهای نیوماتیک
ب) شیر 2*3(سه ورودی- خروجی، دو وضعیتی)
انواع این نوع شیر کنترل وضعیت به فرم سوزنی(spool) و کفشکی(Poppet) در شکل زیر نمایش داده شده اند. همانگونه که در شکل ملاحظه می شود ورودی هوای فشرده از پورت(1) یا مسدود بوده(N.C.) و یا با تغییرات وضعیت Spool به خروجی پورت(2) در شکل آورده شده است.
پ) شیر کنترل وضعیت 2*4 یا 3*4
این نوع شیر غالبا بصورت دیسکی طراحی شده و عملا امکان اتصال پورت ورودی(1) به خروجی(2) و پورت ورودی(3) به خروجی(4) را در یک وضعیت و اتصال(1) به(4) و(2) به (3) را در وضعیت دیگر مهیا می کنند. در حالت سه وضعیتی حالتی پیش بینی شده است که کلیه پورتها مسدود می باشند. شکل زیر نحوه عملکرد این شیر را بصورت شماتیک نمایش داده و با استفاده از یک جک نیوماتیک 2 طرفه نحوه استفاده از این شیر در یک مدار نیوماتیکی مشخص گردیده است.
شکل 3-1 شیر کنترل وضعیت 2*3
شکل 3-1 یک نوع شیر کنترل وضعیت 3*4 و نحوه نمایش سمبولیک آن در نقشه های نیوماتیک
ت) شیر کنترل وضعیت 2*5 یا 3*5
این شیر مهمترین و پرکاربردترین شیر کنترل وضعیت در سیستمهای نیوماتیکی است که جهت کنترل حرکت جکها یا موتورهای نیوماتیکی استفاده می شود. شکل زیر نمایشی از ساختار این نوع شیر و شماتیک نمایش آن در نقشه های نیوماتیک را به تصویر می کشد. همانگونه که در شکل مشاهده می شود، در وضعیت خنثی شیر حرکت جک متوقف گردیده زمانیکه دسته شیر بصورت دستی در وضعیت چپ قرار گیرد جریان از مخزن پرفشار(ورودی) به پیشانی جک منتقل شده و جک در جهت بسته شدن حرکت می کند بهمین ترتیب در وضعیت راست، جریان به پشت جک هدایت شده و جک باز خواهد شد.
شکل 4-1 یک نوع شیر کنترل وضعیت 3*5 و نحوه نمایش سمبولیک آن در نقشه های نیوماتیکی
2-2-1- نحوه فعال سازی شیرهای کنترلی
شیرهای کنترل وضعیت به صورتهای مختلف قابل فعال سازی می باشند، نوع ساده تحریک توسط اپراتور و بصورت دستی صورت می پذیرد. همچنین از نیروی مکانیکی ناشی از حرکت در سیستمهای تمام اتوماتیک به صورت تحریک نیوماتیک یا پیلوت و یا تحریک الکتریکی است که در زیر به آن می پردازیم.
الف) تحریک دستی
شکل 5-1، انواع متدهای تحریک دستی شیرهای کنترلی توسط اپراتور را به نمایش می گذارد.
شکل 5-1 انواع متدهای تحریک دستی شیرهای کنترلی
ب) تحریک مکانیکی
شکل زیر، متدهای تحریک مکانیکی شیرهای کنترلی را به تصویر می کشد.
شکل 6-1 انواع متدهای تحریک مکانیکی شیرهای کنترلی
پ) تحریک نیوماتیکی یا پیلوت
از یک خط فرمان نیوماتیک یا هوای فشرده نیز برای جابجا کردن سوزن شیر(Spool) و یا کفشک آن(Poppet) می توان بهره جست. شکل زیر نحوه استفاده مستقیم از تحریک پیلوت، تحریک الکترونیوماتیک آن و یا تحریک دیافراگمی آنرا نمایش می دهد.
شکل 7-1 انواع متدهای تحریک نیوماتیکی یا پیلوت شیرهای کنترل
ت) تحریک الکتریکی
تحریک الکتریکی توسط یک سلف یا سلونوئید صورت می پذیرد. غالبا این نوع شیرها را سلونوئید- ولو می نامند. تحریک در این نوع شیرها می تواند بصورت کاملا الکتریکی بوده و یا از فشار هوا نیز برای حرکت Spool به علاوه تحریک الکتریکی استفاده شود که در اینصورت جهت حرکت Spool استفاده می گردید و برگشت آن توسط نیروی فنر و یا یک سلونوئید دیگر صورت می گرفت، اما با توجه به وجود منبع قدرت قابل استفاده و در دسترس فشار هوا، می توان توان مکانیکی لازم جهت به حرکت درآوردن Spool را بخصوص در شیرهای بزرگ از آن تامین نمود. شکل 8-1 یک نوع شیر 2*3 که بدین ترتیب کنترل می شود را نمایش می دهد.
شکل 8-1 یک نوع شیر 2*3 که از تحریک الکترو- نیوماتیک استفاده می کند
در این طرح نیروی الکتریکی حاصل از سلونوئید تنها برای جابجائی کوچکی از Spool استفاده شده و پس از اینکه Spool جابجائی اندکی انجام داد، فشار هوای پیلوت به حرکت آن جهت مسدود شدن پورت(3) و انتقال جریان هوا از(1) به (2) وارد عمل
می شود. نمایش مداری این نوع شیر و شیرهای دوطرفه 2*5 و 3*5 که از این نوع تحریک استفاده می کنند در شکل زیر آورده شده است.
شکل 9-1 نمایش مداری شیرهای تحریک شونده الکترو- نیوماتیکی
3-2-1- عملگرهای نیوماتیکی
انواع عملگردهای نیوماتیکی به سه دسته زیر تقسیم می گردند.
1- عملگرهای خطی(جکها)
2- عملگرهای دورانی(موتورها)
3- عملگرهای نیم دورانی(دارای محدودیت در دوران می باشند)
که انواع این گونه عملگرها در زیر توضیح داده خواهند شد.
الف) جکهای یک محوره- یک طرفه
در این نوع جکها تنها یک پورت فشار هوای ورودی وجود دارد که با اتصال آن به جک، آنرا در جهت باز شدن تحریک می کند. فشار هوای طرف دیگر مستقیما به هوای آزاد منتقل شده و حرکت جمع شدن جک توسط نیروی فنر تامین می شود. شکل زیر این نوع جک را نمایش می دهد. به دلیل امتداد یافتن محور جک تنها در یک امتداد به این جک یک محوره گفته شده و به علت وجود تحریک یک جهته آن به آن یک طرفه اطلاق
می شود.
شکل 10-1 یک نوع جک یک محور- یک جهته
ب) جکهای دیافراگمی یک طرفه
زمانیکه نیاز به نیروهای زیاد ولی جابجائی مختصر داشته باشیم از انواع دیافراگمی جکها استفاده می شود. شکل زیر شماتیک اجزاء داخلی این نوع جک را نمایش می دهد.
شکل 11-1 یک نوع جک دیافراگمی یک طرف
پ) بالشتک هوائی(Air Bellows)
این نوع عملگرها از سیستمهای تعلیق فعال اتومبیل به صنایع اتوماسیون وارد شده اند. در واقع مطابق شکل 12-1 این نوع عملگرها از بالشتکهای لاستیکی(یا ورقهای فلزی) تشکیل شده اند که در اثر اعمال فشار هوا منبسط شده و ایجاد جابجائی در امتداد قائم(مطابق شکل) می نمایند. از این نوع عملگرها در جائی که نیروی زیاد و جابجائی کم مورد نظر است استفاده می شود.
شکل 12-1 یک نوع عملکرد بالشتک هوائی
ت) جکهای دو طرفه
این جکها مانند جکهای یک طرفه می باشند با این تفاوت که از هر دو طرف می توانند مورد تحریک واقع شوند. این نوع جکها متداولترین عملگرهای مورد استفاده در
سیستم های اتوماسیون می باشند و بسته به دو نوع کاربرد می توانند یک محوره و یا دو محوره طراحی گردند.
شکل 13-1 یک نوع عملگر جک دو طرفه
ث) محرکهای نیم دورانی(مولدهای گشتاور)
در صورتی که حرکت دورانی مورد نیاز باشد می توان با یک سیستم انتقال شانه دندانه، حرکت مستقیم هر نوع جک را به حرکت دورانی تبدیل کرد. با توجه به کورس محدود هر جک میزان حرکت دورانی در این نوع محرک ها نیز محدود بوده و بدین علت به آنها محرکهای نیمه دورانی اطلاق می شود. شکل زیر مکانیزم ایجاد حرکت دورانی را در این نوع محرکها نمایش می دهد.
شکل 14-1 یک نوع محرک نیمه دورانی یا مولد گشتاور
ج) محرکهای دورانی
انواع متعددی از این نوع محرکها موجودند که می توان به گونه ها زیر اشاره نمود:
موتورهای دریچه ای(Vane Motor)
1- موتورهای پیستونی رادیال
2- موتورهای دنده ای
شکل زیر موتورهای دریچه ای و پیستونی را بصورت شماتیک نمایش می دهد.
شکل 15-1 گونه های موتورهای دریچه ای و پیستون رادیال نیوماتیک
جدول زیر مشخصات اینگونه موتورها را با هم مقایسه می کنند.
شکل 16-1 جدول مقایسه موتورهای نیوماتیکی
3-1- کنترل وضعیت جکهای نیوماتیک
در این بخش به نحوه طراحی سیستمهای نیوماتیک که جهت کنترل حرکت یک یا چند محرک نیوماتیکی و بمنظور انجام بخشی از یک پروسه اتوماتیک تولیدی استفاده
می شود، می پردازیم.
1-3-1- کنترل حرکت یک جک یک طرفه
توسط یک شیر کنترل 2*2(N.C) می توان براحتی حرکت لازم یک جک یک طرفه را تامین کرد. دیاگرام کنترلی این مجموعه در زیر نمایش داده شده است.
شکل 17-1 کنترل حرکت یک جک یک طرفه
جک یک طرفه در این طرح، در حالت نرمال شیر توسط نیروی فنر به حالت کاملا جمع خود بر می گردد، و در حالتی که توسط اپراتور و بصورت دستی شیر کنترل تحریک گردد، این جک باز خواهد شد. این ساده ترین مدار یک سیستم نیوماتیک که توسط اپراتور کنترل می شود را نشان می دهد. معمولا در دیاگرام نیوماتیکی تنها حالت نرمال شیر نمایش داده می شود و حالت تحریک شده آن از شکل قابل انتزاع می باشد.
2-3-1- کنترل حرکت یک جک دو طرفه
برای ایجاد حرکت یک جک دو طرفه در دو جهت، می توان از 2 شیر 2*2 استفاده نمود و یا مطابق شکل زیر تنها از یک شیر 2*5 بهره جست.
شکل 18-1 کنترل حرکت یک جک دو طرفه توسط شیر 2*5
مطابق شکل در صورتیکه شیر در حالت نرمال قرار گرفته باشد جک در حال بسته حرکت کرده و با تحرک شیر، جک در جهت باز شدن حرکت خواهد نمود و با قطع تحریک شیر، جک حالت موضعی خود متوقف سازیم، می بایست مطابق(شکل 19-1) از یک 3*5 استفاده نمود. در این طرح از شیرهای مقاومتی در خروجی شیر کنترل استفاده شده است تا حرکت رفت و برگشت با سرعت قابل تنظیمی صورت پذیرد.
3-3-1- کنترل شیر با استفاده از فشار پیلوت
در طراحی سیستمهای نیوماتیک، با توجه به انرژی و توان مورد نیاز در هر کاربرد، اندازه متناسب اینگونه جکها و شیرها انتخاب می گردد. برای انجام عملیات با توان بالا مسلما ابعاد جکها و شیرهای کنترلی آن متناظرا بزرگ شده و فشار مورد نیاز نیز افزایش می یابد.
شکل 19-1 کنترل حرکت یک جک دو طرفه با شیر 3*5
بدین ترتیب همانند طراحی سیستمهای قدرت در مدارهای الکتریکی می توان مدار فرمان را از مدار قدرت جدا نمود و شیرها و جکهای اصلی را در مدار قدرت قرار داده و توسط شیرهای فرمان با ابعاد فشار کاری کوچکتر، شیرهای اصلی را کنترل نمود. بدین ترتیب خطوط فشار قوی در سیستم کوتاه گردیده و امنیت سیستم بالا می رود و همچنین امکان نصب کلیه شیرهای فرمان در یک محل(اتاق کنترل) بوجود می آید. شیرهای کنترل فرمان همانگونه که قبلا بیان گردید می تواند از نوع تحریک دستی، مکانیکی یا الکترونیوماتیکی انتخاب گردد، در صورتیکه شیر کنترل حرکت اصلی توسط فشار پیلوت ایجاد شده از خروجی شیرهای فرمان به حرکت در می آید. شکل زیر یک نمونه از طراحی سیستم بدین صورت را به نمایش می گذارد که در آن خطوط فشار پیلوت با خطوط نقطه چین و بمنظور حرکت شیر اصلی بکار گرفته شده اند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 29 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید