چکیده
این پژوهش با هدف تعیین نقش سیستم های اطلاعاتی درایجاد قابلیت های سازمانی در صنایع کوچک ومتوسط شهرصنعتی کاوه در سال 1393 صورت گرفت. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش گردآوری دادهها توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل 200 نفر از مدیران و متصدیان کامپیوتر در شرکت های شهر صنعتی کاوه بود که از این میان با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونهگیری تصادفیساده 132 نفر بعنوان حجمنمونه درنظر گرفته شد. روش جمعآوری دادهها بر اساس پرسشنامه محقق ساخته 64 سوالی انجام گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ برای تمام ابعاد بالای 0.7 بهدست آمد. همینطور از روایی محتوا بهمنظور آزمون روایی پرسشنامه استفاده شد، که برای این منظور پرسشنامهها به تأیید فعالان صنعتی و همچنین خبرگان دانشگاهی رسید. تجزیه و تحلیل اطلاعات بهدست آمده از اجرای پرسشنامهها از طریق نرمافزار SPSS در دو بخش توصیفی (میانگین ، فراوانی ، درصد تجمعی و....) و استنباطی (آزمون K-S (کولموگروف- اسمیرنف)، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون T) انجام پذیرفت. نتایج تحقیق نشان داد که سیستمهای اطلاعاتی در قابلیتهای سازمانی(مبتنی بر داده، فرایند، ستاده) در صنایع کوچک و متوسط شهرکهای صنعتی شهر کاوه نقش مثبت و معناداری دارند. همچنین یافتهها نشان داد که شاخصهای قابلیتهای سازمانی در سه سطح داده، فرآیند و ستاده دارای اهمیت یکسانی نیستند.
اهمیت و ضرورت پژوهش
عصر حاضر به روایت تافلر، عصر فراصنعتی یا عصر اطلاعات است. همانگونه که اختراع ماشین بخار موجب وقوع انقلاب صنعتی شد و در شیوه مدیریت و تولید سازمانها، تحولات شگرفی به وجود آمد، در عصر اطلاعات نیز با رشد حیرت انگیزی توان و کیفیت رایانهها، گسترش شبکه جهانی اینترنت، شکسته شدن مرزهای ارتباط سازمانی به همراه چهار تحول سرعت، قدرت، ثروت و اطلاعات و همچنین سه انفجار اطلاعات، جمعیت و انتظارات، شرایط جدیدی برای سازمانها و مدیران فراهم شد (اسماعیلپور و همکاران، 1385).
علاوه بر این امروزه پژوهشگران معتقدند که سازمانها برای مصون ماندن از امواج سهمگین تغییرات محیطی و نیز سازگاری با الزامات رقابتی، چارهای جز کسب مزیت رقابتی پایدار ندارند. سازمانهایی که دارای تجهیزات برتر برای پاسخگویی به الزامات بازار و پیشبینی شرایط متغیر هستند از مزیت رقابتی بلندمدت و سودآوری بهتر بهرهمند میشوند (ویراواردنا و اوکاس[1]، 2004). یا بهعبارت دیگر میتوان گفت تنوع و پیچیدگی فعالیتهای مختلف علمی، اقتصادی، آموزشی و ... در قالب سازمانهای مختلف و گستردگی ارتباطات درون و برون سازمانی در نظامهای مدیریتی امروزی و همچنین شاخصها و عوامل فراوان موثر در رشد و توسعه سازمانها موجب میشود تا مدیران سازمانها بیش از هر زمان دیگری مجبور باشند به سلاحها و ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی در عرضه رقابتهای تجاری مجهز شوند. چالشهای ایجاد شده جهانی در عرصه مدیریت که با ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات رنگ و جلوهای دیگر یافته است مهمترین و شاید اثرگذارترین دست یافته بشر در طول چند سال اخیر میباشد تا جاییکه مهمترین کالای تجاری قرن حاضر را اطلاعات معرفی کردهاند. بههمین دلیل است که امروزه از سیستمهای اطلاعاتی به عنوان یکی از فناوریهای نوین بشری یاد میکنند که نه تنها خود دستخوش تغییراتی شده است بلکه به سرعت در حال تاثیرگذاری بر روی تمام سازمانهاست. دامنه تغییرات این سیستمها بسیار متنوع است و از جانشینی اطلاعات به جای انرژی یا نیروی کار انسانی در بخش تولید صنعتی تا تغییر در بخش درونی خدمات، از خدمات پرسنلی گرفته تا خدمات اجتماعی و سیستمهای توزیع را در بر میگیرد.
کسب و کارهای کوچک و متوسط نیز به واسطه تغییر و تحولات عمدهای که در زمینه فناوری، ساختارهای سازمانی و توسعه ارتباطات بوجود آمده، تغییرات زیادی را تجربه نمودهاند. نیاز به همگامی با تحولات محیطی، این کسب و کارها را نیز به سوی جهت گیریها و استراتژیهای جدیدی رهنمون ساخته است تا بتوانند با استفاده از قابلیتهایشان، نسبت به رقبا پیشی گرفته و عملکرد بهتری را از خود نشان دهند (هادیزاده و همکاران، 1387). این کسب و کارها برای اینکه حضور فعال در عرصه های رقابتی بازارهای جهانی و موفق ماندن در بازار داخلی داشته باشند، ناگزیر هستند تا برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار تلاش کنند. برای اینکار ضرورت دارد تا عواملی که تعیین کننده این مزیت رقابتی هستند را مورد بررسی و تحلیل قرار داد که تحقیقات نشان میدهند، سیستمهای اطلاعاتی به عنوان یکی از مهمترین این عوامل در دستیابی به مزیت رقابتی در بین شرکتها میباشد. به کارگیری سیستمهای اطلاعاتی در سطح سازمان، باعث میشود که مزیت رقابتی پایداری را نصیب سازمان کند. مزیت رقابتی نشان میدهد که یک شرکت میتواند عملکرد تجاری بهتری نسبت به رقبای خود در همان حوزه صنعتی با بکارگیری قابلیتهای سازمانی خود به دست بیاورد (لی و هسیه[2]، 2010). بنابراین سیستمهای اطلاعاتی، پتانسیلهای مهمی برای شکل دادن استراتژیهای رقابتی بر مبنای قابلیتهای سازمانی را برای شرکت های کوچک و متوسط به وجود می آورد.
1-4. اهدافپژوهش1-4-1. هدفکلی
شناسایی نقش سیستمهای اطلاعاتی بر قابلیتهای سازمانی در صنایع کوچک و متوسط.1-4-2. اهداف جزئی
2-4-2-1. توسعه و کاربرد استفاده از سیستمهای اطلاعاتی در صنایع کوچک و متوسط استان مرکزی.
2-4-2-2. بیان مزایای استفاده از سیستمهای اطلاعاتی در صنایع کوچک و متوسط استان مرکزی.
2-4-2-3. مشخص کردن قابلیتهای سازمانی شده در سطح سازمان ودر نتیجه کسب مزیت رقابتی نسبت به رقبا در کسب و کارهای کوچک و متوسط.
2-4-2-4. شناسایی مکانیزمهای قابلیتهای سازمانی در شرکتهای مورد بررسی.
1-5. فرضیهها 1-5-1. فرضیهاصلی
سیستمهای اطلاعاتی در قابلیتهای سازمانی درصنایع کوچک ومتوسط موثر است.
1-5-2. فرضیههای فرعی
سیستمهای اطلاعاتی درایجاد قابلیتهای سازمانی مبتنی بر داده در صنایع کوچک و متوسط موثر است.سیستمهای اطلاعاتی درایجاد قابلیتهای سازمانی مبتنی بر فرایند در صنایع کوچک و متوسط موثر است.سیستمهای اطلاعاتی درایجاد قابلیتهای سازمانی مبتنی برستاده در صنایع کوچک و متوسط موثر است.الویتبندی شاخصهای قابلیتهای سازمانی در سه سطح داده، فرآیند و ستاده متفاوت است.
تعداد صفحات 130 word
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1. مقدمه. 3
1-2. بیان مسأله. 3
1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش.... 6
1-4. اهداف پژوهش.... 7
1-4-1. هدف کلی 7
1-4-2. اهداف جزئی 7
1-5. فرضیه ها 8
1-5-1. فرضیهاصلی 8
1-5-2. فرضیههای فرعی 8
1-6. تعاریف نظری و عملیاتی پژوهش.... 8
1-6-1. تعاریف نظری 8
1-6-2. تعاریف عملیاتی 9
فصل دوم: مروری بر ادبیات موضوع
2-1. مقدمه. 11
2-2. سیستمهای اطلاعاتی.. 11
2-2-1. مفهوم داده، اطلاعات، دانش 13
2-2-2. ویژگیهای اطلاعات 17
2-2-3. دلایل برپا نمودن نظامهای اطلاعاتی در سازمان 18
2-2-4. سیستم 19
2-2-5. چرخه حیات سیستم 20
2-2-6. مزایای حاصل از بهکارگیری سیستمهای اطلاعاتی در سطح سازمان 21
2-2-7. طبقهبندی سیستمهای اطلاعاتی 24
2-2-8. ویژگیهای سیستم اطلاعاتی اثربخش 30
2-3. قابلیتهای سازمانی.. 31
2-3-1. مزیت رقابتی 31
2-3-2. چیستی قابلیتهای سازمانی 39
2-4. صنایع کوچک و متوسط.. 46
2-4-1. اهمیت کسب و کارهای کوچک و متوسط 49
2-5. پیشینه پژوهش.... 51
2-5-1. پیشینه خارجی 51
2-5-2. پیشینه داخلی 53
2-5-3. مدل مفهومی پژوهش 56
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1 مقدمه. 58
3-2 روش تحقیق.. 58
3-3 جامعه آماری.. 59
3-4 حجم نمونه آماری.. 59
3-5 روش نمونه گیری.. 60
3-6 روشهای گردآوری دادهها 60
3-7 ویژگیهای فنی ابزار گردآوری دادهها (روایی و پایایی). 61
3-7-1 روایی (اعتبار) 61
3-7-2 پایایی (قابلیت اعتماد) 61
3-8 روشهای تجزیه و تحلیل دادهها 63
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
4-1. مقدمه. 66
4-2. آمار توصیفی.. 66
4-2-1. تجزیه و تحلیل دادههای جمعیت شناختی 66
4-2-2. آمار توصیفی از سوالات و ابعاد 70
4-2-3. نرمال بودن توزیع دادهها 71
4-3. آمار استنباطی.. 76
4-3-1. آزمون میانگین 76
4-3-2. آزمون همبستگی میان متغیرها 78
4-3-3. آزمون رگرسیون 81
4-3-4. اولویت بندی شاخصهای قابلیتهای سازمانی در سه سطح (آزمون فرضیه فرعی 4) 82
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
5-1. مقدمه. 87
5-2. تفسیر یافتههای پژوهش.... 89
5-3. محدودیتهای خارج از اختیار پژوهشگر. 92
5-4. محدودیتهای در اختیار پژوهشگر. 93
5-5. پیشنهادهای برگرفته از یافتههای پژوهش.... 93
5-6. پیشنهادهایی برای پژوهشهای بعدی.. 94
فهرست منابع فارسی.. 97