تحقیق در مورد بررسی تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:82

 فهرست مطالب

بررسی تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی

چکیده :

فصـل اول

مقدمه  و  کلیات

1-1-مقدمه :

1-2-  اصول و  مفاهیم:

1-2-1- دیم کاری:

2-2-2- تخریب  خاک:

1-3- طرح  مسئله ،  اهمیت  و  ضرورت  انجام  تحقیق:

1-4 – اهداف تحقیق :

1-5- سوالات تحقیق :

فصـل دوم

سابقه ی تحقیق و مرور منابع

فصـل سوم

مواد  و  روش  ها

َبخش اول:  شناخت منطقه مورد مطالعه

3-1- موقعیت ریاضی  منطقه مورد مطالعه :

3-1-1- موقعیت سیاسی حوضه و راههای دسترسی :

3-1-2- موقعیت زمین شناسی منطقه :

3-1-3- چینه  شناسی  منطقه:

3-1-3-1- سازند  آسماری- جهرم:

3-1-3-2- سازند  گچساران:

3-1-3-3- سازند  آغاجاری:

 3-1-3-4- سازند  بختیاری:

3-1-3-5-  رسوبات  کواترنری:

3-1-3-5-1- واحد  Qt:

3-1-3-5-2- واحد  Qta:

3-1-3-5-3- واحد Q:

3-1-4-  نفوذپذیری  سازندهای  زمین  شناسی:

3-1-4-1-نفوذپذیری  سازند  آسماری  -  جهرم:

3-1-4-2- نفوذپذیری  سازند  گچساران:

3-1-4-3-نفوذپذیری  سازند  آغاجاری:

3-1-4-4- نفوذپذیری سازند  بختیاری:

3-1-4-5-   نفوذپذیری  رسوبات  آبرفتی:

3-1-5- خصوصیات  فیزیکی  حوضه:

3-1-5-1 مساحت  و  محیط  زیر  حوضه  ها:

3-1-5-2-شکل  حوضه:

3-1-5-2-1- ضریب  گرا  ویلیوسی  (گرد وارگی):

3-1-5-2-2- مستطیل معادل:

3-1-5-3-  ارتفاع، شیب و  جهت  حوضه:

3-1-5-3-1- ارتفاع  و  پارامترهای ان:

3-1-5-3-2-شیب  حوضه :

3-1-5-3-3 : جهت شیب حوضه :

3-1-6-  اقلیم :

3-1-7- توزیع  ایستگاههای هواشناسی منطقه ی  مورد  مطالعه:

چکیده :

کشور ایران از جمله کشورهایی است که در کمربند بیابانی دنیا قرار گرفته است و این نکته باعث شده است تا در کنار مسئله استعداد ذاتی ایران برای بیابانی شدن ، برخورد نادرست انسان ها با منابع طبیعی این روند را تشدید کند . افزایش جمعیت نیاز بیشتری به غذا و مکان برای زندگی طلب می کند . این نکته باعث می شود که انسان ها هر جایی که زمینی اندک حاصلخیزی دارا بوده است مورد بهره برداری قرار دهند . یکی از نکاتی که در اینجا بسیار حائز اهمیت است، و باید مورد تحقیق قرار گیرد، مسئله کشاورزی است که در کشورما کمتر به آن اهمیت داده شده است زیرا از زمان پیداش فعالیت های کشاورزی تا امروز، بشر برای رفع نیازهای خود همواره به فعالیت های زراعی و انجام شخم و شیار وابسته بوده است . در این راستا اراضی بسیاری بدون در نظر گرفتن آمایش سرزمین برای کشاورزی اختصاص داده می شوند و پس از گذشت چند سال که استعداد زمین از بین رفت، این نقاط را ترک کرده و به قسمت های مجاور روی می آورند . نمونه بارز این مسئله گسترش تبدیل اراضی مرتعی و جنگلی به زراعت دیم و اراضی رها شده بر روی سطوح شیب دار می باشد . به همین منظور لازم است تا در نقاط مختلف کشور به ویژه در  مناطق  نیمه خشک که  گسترش بیابان ها و تخریب اراضی کشاورزی بیشتر به چشم می خورد، تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی صورت گیرد تا برای هر منطقه مشخص گردد که آیا کشاورزی در اینجا مفید می باشد یا خیر و اگر مناسب است چه نوع کشاورزی باید متداول شود تا هم از لحاظ عملکرد و تولید محصول با مشکل مواجه نشویم و هم جلوی تخریب در منطقه را بگیریم .

در  این  تحقیق  به  بررسی  تأثیر  عملیات  کشاورزی  دیم  بر  تخریب  اراضی در  حوضه  ی  آبخیز  رکعت  شهرستان  ایذه  در  استان  خوزستان پرداخته  شده  است  و  هدف  کلی  آشنایی  با  میزان  تأثیر  کشت  دیم  بر  تخریب  اراضی  می  باشد  و  سئوال  مهم  تحقیق  این  است  که  آیا  عملیات  کشاورزی  دیم  و  درجات  و  جهات  شیب  مختلف  در  میزان  تخریب  اراضی  تأثیر  گذار  می  باشد یا  خیر؟

  برای  دست  یابی  به  این  منظور،  منطقه  مذکور  انتخاب  و  مورد  مطالعه  قرار  گرفت  که  با  توجه  به  مطالعات   خاکشناسی  انجام  شده  و  سایر  اطلاعات  دیگر،  اراضی  کشاورزی  دیم  و   بایر  از  یکدیگر  متمایز  و سپس  داده  های  مربوط  به  دو  نوع  زمین  گردآوری  و  عملیات  آماری  لازم  بر  روی  آنها  انجام  شد.  نقشه  های  مختلف  منطقه،  نقشه  شیب،  جهت،  طبقات  ارتفاعی،  کاربری اراضی به  کمک  سیستم  اطلاعاتی جغرافیایی (GIS) تهیه  شد.  روش  انجام  این  تحقیق،  روش  آزمایشی  است  که  در  آن تأثیر  جهت  شیب، درجه  شیب  و  کشاورزی  دیم  بر  تخریب  خاک  مورد  بررسی  قرار  گرفت  که  نتایج تحقیق  نشان  داد  تخریب  بیشتر  در  زمین  های  دارای  شیب  بالاتر  از  20 درجه  و  با  جهت  جنوبی  مشاهده  گردید  و  نیز  تأثیر  عملیات  کشاورزی  دیم  بر  تخریب  اراضی  در منطقه  مذکور  تأیید  شد. 

-1-مقدمه :

اصلاح  اراضی  (Land) ،  همان  طور  که  در  عبارت  هایی  از  قبیل  ارزیابی  اراضی و  کاربری  اراضی و  ... به  کار  می  رود،  معنای  گسترده  تری  نسبت  به  اصطلاح خاک(soil)،  دارد.  تعریف  اراضی  یک  منطقه  به  تمام منابع  طبیعی که  در  تولیدات  کشاورزی،  دامی و  جنگلی  آن منطقه سهیم  می  باشند،  بر  می  گردد.  بنابراین  اقلیم  و  منابع  آب،  شکل  اراضی  (Land form) ،  خاک  و   پوشش  گیاهی شامل  منابع   طبیعی  که  اراضی  یک  منطقه را نیز  در  بر  می  گیرد. (FAO, 1979, UNEP ,  1992b) خاک  به  عنوان  یک  منبع  طبیعی  که  اراضی   یک  منطقه را  تحت  تأثیر  قرار  می  دهد،  یک  ماده  با  کاربردهای مختلف  در  طبیعت  می  باشد  که  امروزه  در  اکثر  نقاط  جهان  با  افزایش  جمعیت  و  مراکز  حمعیتی و  گسترش  شبکه  راه  های  ارتباطی  و  مدیریت  ناصحیح  بهره گیری  از  اراضی در  راستای  کسب  مواد  غذایی  بیشتر،  مورد  تعرض  قرار  گرفته  و  در  روند  تخریب  قرار  گرفته  است  که  پیامد آن  تخریب  اراضی و  در  نهایت  بیابان  زایی  می  باشد.

  مهم  ترین  شکل  تخریب  خاک،  تبدیل  آن  از  یک  ماده  چند  کاربردی  به  ماده ای  با  توانایی  محدود  و حاصل  خیزی  که  در  طولانی  مدت  می  باشد.  گر چه  ممکن  است  این  قسم  هدر  رفت  خاک هنوز  در  کشورهایی  از  قبیل  آمریکا،  استرالیا و  بخش  هایی  از  روسیه که  اراضی  مستعد  و  حاصل  خیز   فراوان  دارند  زیاد   با  اهمیت  نباشد،  ولی  در  بسیاری  از  کشورها  از  قبیل  ایران  که  چنین  ذخایری  ندارند  و  بیشترین  انباشتگی  مراکز  جمعیتی  آن ها  نیز  در  مجاورت  اراضی  حاصل  خیز  قرار  دارد  بسیار  مهم  جلوه  می  کند.  از  آنجا  که  یکی  از  عوامل  تخریب  خاک  کشاورزی دیم  می  باشد  بررسی  تأثیر  این  عامل  در  تخریب  اراضی  لازم  و  ضروری  می  باشد  که  موضوع  تحقیق  حاضر  می  باشد  که  در آن  به  مطالعه  موردی  حوضه  ی  آبخیز  رکعت  پرداخته  شده  است. 

1-2-  اصول و  مفاهیم:

1-2-1- دیم کاری:

  "دیم  کاری"  به  معنی  کشت  بدون  آبیاری  است  و  به  زراعتی  گفته  می  شود  که  با  آب  باران و  رطو.بت  خاک  رشد و   نمو  نماید.  کلمه  دیم  از  زمان  های  قدیم  بین  مردم  این  مرز و  بوم  مصطلح بوده  و  از  آن  مفهوم  هر  چیزی  که  رها  شده  و  خارج  از  کنترل  باشد  یاد  شده  و  در  فرهنگ  های  فارسی نیز  زراعتی  را  که  از  باران  آب  خورده  باشد  معنی  شده  است.  هر  چند  موفقیت  در  زراعت دیم  بستگی به  نزولات  آسمانی  دارد   اما  اعمال  شیوه  های   صحیح  کشت  تأثیر  بسیار  عمده  ای  در  بهبود  وضعیت زراعت  و  در  نتیجه  افزایش  تولید  دارد.  در  صورتی  که آموزش های  فنی  لازم  به  کشاورزان  دیم  کار  داده  شود،  نتایج  سودمندی عاید   خواهد  شد.  دیم  کاری  در  ایران  عمدتاً به  کندم  و  جو اختصاص دارد؛  زیرا  سازگارترین  محصول  در  این  شرایط  می  باشد  ولی  در  نقاط  مختلف  ایران  محصولاتی  از  قبیل حبوبات،  آفتاب گردان  ذرت  خوشه  ای،  زیره،  هندوانه،  خربزه  نیز  به  صورت  دیم  کشت  می  شوند.  آن  چه  در  حال  حاضر  در  کشورهای  پیشرفته  از  نظر  مدیریت و تکنولوژی  و  دیم  کاری  صورت  می  گیرد  با  کشورهای  در  حال  توسعه  بسیار  متفاوت  است.  از  جنگ  جهانی  دوم   به  بعد  در  کشورهای  پیشرفته  دیم  کاری  پیشرفته،  شایان  نموده  و  بیشترین  ترقی  در  طول  15  تا  25 سال  اخیر  بوده  است  که  در  این  ارتباط استفاده  از  ادوات  پیشرفته  برای  شخم  و کاشت   و  برداشت،  پیرایش  وارتیه  های پر  محصول  و  مقاوم  به  بیماری  ها  و  استفاده  از  کود  شیمیایی  در  این  پیشرفت  بیشترین  سهم  را  داشته  اند.  از  آنجایی  که  دامداری  و  محصولات  دامی  در  دیم  کاری  از  اهمیت  فوق  العاده  ای  برخوردار  می  باشند،  دیم  کاری  با  رشته  مرتعداری  در   ارتباط  مستقیم می   باشد   متأسفانه در  مناطق  دیم  خیز   کشور  ما  در  حال  حاضر به  علت  عدم  رعایت  اصول  و  نظارت  فنی  این  دو  رشته  با  هم  یک  حالات  رقابت  گونه  دارند.