پایان نامه تعیین اهداف جذب منابع با رویکرد منطق فازی و شبکه‌های عصبی در مؤسسات مالی و اعتباری
چکیده :
قدرت و اعتبار موسسات مالی و اعتباری به پول هایی است که سپرده گذاران در آنها سپرده نموده اند و پیشرفت و بقای هر یک از موسسات مذکور به میزان سهم از منابع کل بازار بستگی دارد و افزایش سهم از منابع بازار نیازمند تلاش مستمر و برنامه ایی قوی ، جامع با الگویی مناسب در قالب اهداف جذب منابع کل و جزء می باشد. از آن جایی که تصمیمات مدیریتی از قبیل انتخاب و انتصاب و جابجایی مسئولان شعب و دوایر و پرداخت عایدات غیر مستمر و مواردی از این قبیل به میزان تحقق اهداف جذب منابع ارتباط دارد و همچنین سنجش میزان تحقق اهداف جذب منابع در هریک از شعب موسسات مالی و اعتباری متاثر از نوع و میزان هدف گذاری جزء می باشد ، با نگرش شناسایی نقاط ضعف سیستم هدف گذاری جاری در موسسات مالی و اعتباری و بهبود فرآیند سنجش عملکرد و جلوگیری از کاهش نرخ تلاش بعد از رسیدن به هدف و قبل از اتمام دوره ، در این پژوهش میزان منابع آتی شعب دو موسسه مالی و اعتباری با رویکرد تلفیقی از شبکه های عصبی و منطق فازی و خلق معادله ابتکاری و با استفاده از متغیر های جدید پیش بینی و سپس با توجه به تغییرات منابع هر یک از شعب هدف گذاری با ضریب اطمینان ثابتی صورت پذیرفت و در ادامه هدف گذاری به روش های جاری و روش فرا ابتکاری با واقعیت جذب منابع مقایسه شد .
واژگان کلیدی: تعیین اهداف، جذب منابع، شبکه‌های عصبی، منطق فازی.
ضرورت انجام تحقیق
امروزه دیگر مسئولیت بسیار سنگین و مهم نظام بانکی در اقتصاد مبتنی بر بازار بر هیچ فردی پوشیده نیست. همواره ازجمله مهم‌ترین اجزای اقتصاد کشور که رشد یا رکود ساختار اقتصادی را با فعالیت خود دچار نوسان می‌نماید، نظام بانکی است. دلیل این امر، معادل بودن سرمایه‌ی موجود در بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری با منبع اصلی خرید محصولات و خدمات و همچنین وام‌های اعطایی آنها به‌عنوان منبع ایجاد اعتبار برای تمامی واحدها و بنگاه‌های اقتصادی می‌باشد. هر بانک و موسسه مالی و اعتباری شاخص‌های متعددی را برای عوامل مؤثر برجذب منابع مالی ازجمله سپرده‌های خود دخیل می‌داند و برای خود با توجه به معیارهایی که به اجماع رسیده‌اند، سیاست کلی را در پیش می‌گیرد. در حقیقت ازجمله عواملی که برای بقاء و ادامه‌ی حیات سازمان‌هایی همچون بانک‌ها و موسسه مالی و اعتباری، مهم به نظر می‌رسد، جذب سپرده‌های مختلف اعم از سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری، سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز، سپرده کوتاه‌مدت، بلندمدت و به‌کارگیری این منابع مالی در امور خدماتی، بازرگانی، صنعتی و زیربنایی به جامعه است. (سپانلو، 1381)
افزایش منابع ازجمله مواردی است که در اهداف جذب منابع مؤسسات مالی و اعتباری گنجانده‌شده است، در بررسی وضعیت رقابت چند بانک و موسسه مالی و اعتباری، بانک و موسسه مالی و اعتباری که دارنده سهم بازار بزرگ‌تری از منابع باشد، به‌عنوان فرمانروای بازار شناخته می‌شود و به‌طورمعمول مؤسسات مالی و اعتباری ضعیف‌تر و کوچک‌تر همواره سعی دارند تا سهم بازار خود را به سهم بازار رقیب نزدیک‌تر کنند.
در بسیاری از شرایط، داده‌های دقیق برای الگوسازی مسائل زندگی واقعی کافی نیستند؛ زیرا قضاوت‌های انسان و ترجیحات او در بسیاری از شرایط مبهم است و نمی‌توان آنها را با اعداد دقیق تخمین زد. برای حل این مشکل نظریه‌ی فازی برای اولین بار توسط لطفی زاده، مطرح شد که برای تصمیم‌گیری در مورد داده‌های غیرقطعی و غیردقیق مناسب بود. چراکه روش‌های علم مدیریت کلاسیک برگرفته از ریاضیات دو ارزشی و چند ارزشی بودند که خواهان داده‌های کمی و دقیق هستند. (آذر و فرجی، 1387)
دانستن موقعیت‌های آینده عاملی مهم در تعیین اهداف جذب منابع می‌باشد. با عنایت به اینکه در تحقیقات متعددی پیش‌بینی آینده به روش‌های از قبیل میانگین متحرک ساده و میانگین متحرک موزون و نمو هموار ساده، نمو هموار دوبل، روند خطی، روند تابع ترکیبی و روند نمایی انجام‌شده و خطاهای آن با روش‌های ترکیبی از منطق فازی و شبکه‌های عصبی مقایسه شده و نتایج حاکی از این بوده که پیش‌بینی به روش ترکیبی از منطق فازی و شبکه عصبی دارای خطای کمتری نسبت به سایر روش‌ها می‌باشد، ازاین‌رو در این پژوهش سعی می‌شود از پیش‌بینی به روش ترکیبی از منطق فازی و شبکه‌های عصبی برای تعیین اهداف جذب منابع استفاده شود. همچنین چگونگی پیش‌بینی آینده به‌منظور هدف‌گذاری در جذب منابع با خطای کمتر یکی از مباحث مهم برای مؤسسات مالی و اعتباری بوده و در حال حاضر استفاده از سیستم‌های هوشمند به جهت بهبود کیفیت تصمیم و کاهش خطا علاقه‌مندان زیادی در سراسر دنیا پیدا نموده است.
پیش‌بینی آینده با خطای کمتر و هدف‌گذاری جذب منابع بر اساس آن‌یکی از ابزارهای مدیریت شعبه‌های تحت پوشش هر بانک و موسسه مالی و اعتباری بوده و دانش آن در بین بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری در حال رقابت از اهمیت و حساسیت بالای برخوردار است.
در حال حاضر، به دلیل وجود رقابت در جذب منابع، تسلط بر مؤلفه‌های مؤثر بر تجهیز منابع مالی اهمیت ویژه‌ای یافته است. جذب منابع علاوه بر اینکه مهم‌ترین رسالت بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری می‌باشد، تأثیر مهمی در تنظیم صحیح گردش پول و استقرار یک نظام پولی و اعتباری صحیح و متناسب با برنامه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت کشور دارد. تاکنون تحقیقات چندی در خصوص جذب منابع مالی صورت گرفته است، اما در بررسی‌های به‌عمل‌آمده مشخص شد که تعیین اهداف جذب منابع با رویکرد شبکه‌های عصبی فازی در مؤسسات مالی و اعتباری پرداخته نشده است. لذا تحقیق حاضر از این لحاظ دارای نوآوری و خلاقیت می‌باشد.
اهداف
هدف اصلی
استفاده از رویکرد شبکه عصبی فازی برای پیش‌بینی مانده منابع آتی در تعیین هدف جذب منابع برای شعبه‌های مؤسسات مالی و اعتباری.
هدف فرعی
تدوین الگوی مناسب برای پیش‌بینی دقیق منابع آتی و تعیین اهداف جذب منابع بر اساس آن،
تعیین متغیرهای سری زمانی که بیشترین و یا کمترین تأثیر را در فرآیند پیش‌بینی تعیین هدف جذب منابع دارند.
تعداد صفحات 163 word
فهرست مطالب
1 فصل اول-طرح تحقیق 0
1-1 مقدمه. 1
1-2 بیان مسئله تحقیق.. 2
1-3 ضرورت انجام تحقیق.. 3
1-4 فرضیه و اهداف.. 6
1-4-1 فرضیه 6
1-4-2 اهداف 6
1-5 روش تحقیق.. 6
1-6 قلمرو تحقیق.. 8
1-7 بررسی اجمالی منابع در سال‌های اخیر. 8
1-7-1 رابطه منابع (سپرده‌ها) با مصارف (تسهیلات) 8
1-7-2 رابطه پس‌انداز و تورم 9
1-8 محدودیت‌های انجام تحقیق.. 11
1-9 ساختار کلی تحقیق.. 12
1-10 تعاریف واژگان.. 14
2 فصل دوم - ادبیات و پیشینه تحقیق 16
2-1 مقدمه. 17
2-2 پول.. 18
2-2-1 خلاصه‌ای از پیدایش پول 18
2-2-2 خلاصه‌ای از وظایف و ویژگی‌های پول در جامعه 19
2-2-3 اصطلاحات مرتبط با پول 21
2-3 بانکداری.. 25
2-4 مؤسسات مالی و اعتباری و بانک مرکزی.. 27
2-4-1 تعریف مؤسسات مالی و اعتباری 27
2-4-2 اهداف مؤسسات مالی و اعتباری 27
2-4-3 بانک مرکزی 28
2-4-4 انواع بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری 29
2-4-5 رقابت بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری در جذب منابع 30
2-5 جذب منابع.. 30
2-5-1 مفهوم جذب منابع 30
2-5-2 مفهوم تعیین اهداف جذب منابع 30
2-5-3 عوامل مؤثر برجذب منابع 31
2-5-4 نقش پیش‌بینی در تعیین اهداف جذب منابع و ارزیابی عملکرد 32
2-6 پیش‌بینی و روش‌های آن.. 35
2-6-1 جایگاه پیش‌بینی در علم 36
2-6-2 تعریف پیش‌بینی 38
2-6-3 جایگاه پیش‌بینی در مؤسسات مالی و اعتباری 38
2-6-4 سیستم پیش‌بینی 38
2-6-5 طبقه‌بندی پیش‌بینی 40
2-7 شبکه عصبی و منطق فازی.. 45
2-7-1 شبکه عصبی.. 45
2-7-2 منطق فازی 57
2-7-3 شبکه عصبی – فازی 61
2-8 پیشینه. 65
2-8-1 پیشینه داخلی 65
2-8-2 پیشینه خارجی 74
3 فصل سوم - روش تحقیق 81
3-1 مقدمه. 82
3-2 متدولوژی تحقیق.. 82
3-3 جامعه آماری.. 84
3-4 شیوه گردآوری اطلاعات.. 84
3-5 نحوه آماده‌سازی داده‌ها 84
3-5-1 جمع‌آوری داده و یکسان کردن داده‌ها 85
3-5-2 پاک‌سازی داده 85
3-5-3 انتخاب ویژگی 87
3-5-4 نمونه‌برداری 87
3-5-5 تبدیل داده 88
3-6 بررسی متغیرهای تحقیق.. 90
3-6-1 نظریه‌های تقاضای پول 90
3-6-2 متغیرهای تأثیرگذار بر منابع 93
3-7 ساختار شبکه عصبی- فازی.. 98
3-8 ساختار پیش‌بینی.. 98
3-9 ساختار تعیین اهداف.. 99
4 فصل چهارم - تجزیه وتحلیل داده‌ها 101
4-1 مقدمه. 102
4-2 شبکه عصبی فازی.. 102
4-3 اجرای.. 102
4-3-1 طراحی الگوی شبکه عصبی فازی 102
4-3-3 اجرای مدل 103
4-4 روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات.. 103
4-5 اندازه‌گیری میزان خطا در پیش‌بینی.. 104
4-6 اندازه‌گیری میزان انحراف در تعیین اهداف جذب منابع.. 105
4-6-1 انحراف منابع محقق شده باهدف‌گذاری به روش جاری 105
4-6-2 انحراف منابع محقق شده باهدف‌گذاری بر اساس 150درصد پیش‌بینی 105
5 فصل پنجم - نتایج وپیشنهادات 106
5-1 مقدمه. 107
5-2 بررسی نتایج سیستم پیش‌بینی.. 107
5-3 بررسی نتایج سیستم هدف‌گذاری.. 108
5-4 بررسی فرضیه و اهداف.. 111
5-5 نتیجه‌گیری.. 115
5-6 پیشنهادات.. 118
6 فهرست منابع 119
7 پیوست‌ها 124
