تعیین رابطه هوش عاطفی و مهارت های ارتباطی با راهبردهای مدیریت تعارض در بین مدیران آموزشی و اجرایی دانشکده های تربیت بدنی دانشگاههای کشور
مقدمه
دانشگاه به عنوان یک عامل اجرائی در آموزش و تربیت فرد وهدایت وی به سمت شهروندی موثر و مفید به حال جامعه ، دارای نقش موثر بوده و بدون تردید تامین کننده نیروی انسانی مورد نیاز جامعه درآینده خواهد بود . به همین دلیل امروزه در جوامع مختلف , دانشگاه ها از نظر کمی و کیفی رشد و گسترش یافته و تقاضا برای ورود به آنها روز به روز زیادتر می شود و تعداد کثیری دانشجو برای تحصیل و برخورداری از مزایای آن به دانشگاهها روی می آورند .
دانشگاه بعنوان یک نهاد تعلیم و تربیت از همه نهادهای اجتماعی پیچیده تر است . دانشگاه همانند سایر سازمان های رسمی بایستی با وظایف ساخت ، اداره و جهت دادن به ترکیب پیچیده ای از منابع انسانی در گیر گردد . بر خلاف اغلب سازمانهای رسمی تولید دانشگاه انسان است و این امر موجب پیدایش مسائل ویژه درمدیریت دانشگاه می گردد .
از جمله مسائلی که دانشگاه به عنوان یک سازمان با آن روبرو است مساله تعارض و عدم موافقت هاست. فعالیتهای سازمانی مستلزم تعامل بین افراد وگروه های سازمان می باشد . در سازمان ها افراد مختلفی در رده های گوناگون مشغول انجام فعالیت ها و وظایف خود می باشند . لازمه انجام این فعالیت ها ارتباط دو جانبه یا چند جانبه افراد با همدیگر بوده که می توانند زمینه ساز ایجاد تعارض باشند
بنابراین یکی از عمده ترین و در عین حال غیر قابل اجتناب ترین مسائل در سازمان ها تعارض بین افراد و گروههای موجود در آنها می باشد .دانشگاه نیز از این امر مستثنی نیست . « اصولا خمیر مایه مدیریت نظامهای آموزشی با تعارض عجین است » (لی فام وهدویه،( 1974 ) .)
باید به خاطر داشت که این وجود تعارض نیست که باعث اختلال و از هم پاشیدگی روابط در سازمان می شود بلکه مدیریت غیر اثر بخش تعارض ها است که سبب نتایج نامطلوب می شود . تعارض در حد معقول یک جنبه طبیعی و مطلوب در هر رابطه ای است و اگر مدیریت تعارض به شکل سازنده صورت گیرد بسیار ارزشمند خواهد بود ( کتزلز و همکاران ، ترجمه کریمی ، 1378 ).
بنابراین سازمان ها بخصوص ( دانشگاه ها ) برای اینکه از حداکثر توان جسمانی و روانی و فکری کارکنان خود بهره گیرند باید اختلافات ، کشمکش ها و تعارضات را به گونه ای موثر و سودمند اداره کند . از کسانی که نقش مهمی در شناسایی ، هدایت و حل تعارضات در سازمان ها دارند ، مدیران آن سازمان ها می باشند . توانایی برخورد مدیران با تعارض و اداره آن در موفقیت و اثر بخشی کارکنان و سازمان های آنها اثر بسزایی دارد .
یکی از مهمترین عواملی که تعیین کننده توانایی مدیر در حل موثر تعارض است برخورداری او از هوش عاطفی است. برخلاف آنچه که درگذشته تصور می شد و هوش شناختی را تنها عامل موفقیت افراد می دانستند امروزه هوش عاطفی را از عوامل تعیین کننده موفقـیت افراد در کار و زندگی می دانند (گلمن ، 1995 ) .آنچه که امروزه هوش عاطفی نامیده می شود در اصل ، منبع اصلی انرژی ، قدرت ، آرزو و اشتیاق انسان است و درونی ترین ارزش ها و اهداف فرد را در زندگی فعال می سازد. با توسعه عاطفی فرد می آموزد که احساسات خود و دیگران را تایید کند و برای آنها ارزش قائل شود و بطور مناسب به آنها پاسخ گوید و در می یابد که عواطف در هر لحظه از روز اطلاعات حیاتی و سودمندی در اختیار او می گذارند . این واکنش قلبی است که نبوغ خلاق و شهود را شعله ور می سازد . فرد را با خود صادق می گرداند ، روابط اطمینان بخش برقرار می کند ، تصمیمات مهم را روشن می کند ، قطب نمای درونی برای زندگی و کار فراهم آورد و شخص را به پیش آمدهای غیر مترقبه و راه حل های موفقیت آمیز رهنمون می سازد ( کوپر ، 1880 ، به نقل از عزیزی ،1377 ) .
تحقیقات نشان می دهند که حل تعارض در سازمان ها نیاز به ایجاد یک محیط مسالمت آمیز ، کاهش تبعیض وبرقراری عــدالت ، یادگیری مشارکتی ، پیــشگیری از خــشونت و تفــکر انتقـادی دارد ( کاترین ، 1995 ) . مدیرانی می توانند چنین محیط هایی را خلق کنند که از هوش عاطفی بالایی برخوردار باشند .
تعداد صفحات 120 word
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول ........................................................................................................ 1
مقدمه ......................................................................................................................... 2
زیربنای نظری تحقیق .................................................................................................. 5
تعارض و ماهیت آن ................................................................................................... 5
دیدگاه های متفاوت پیرامون تعارض سازمانی ............................................................. 9
دیدگاه سنتی ............................................................................................................. 9
دیدگاه کثرت گرا ................................................................................................... 10
دیدگاه تعامل گرا...................................................................................................... 10
تعارض و اثرات اصلی تعارض .................................................................................. 11
تعارض و جنبه های منفی آن .................................................................................... 11
تعارض و جنبه های مثبت آن .................................................................................... 12
انواع تعارض ............................................................................................................ 13
تعارض درون فردی.................................................................................................. 14
تعارض بین فردی .................................................................................................... 15
تعارض بین گروهی ................................................................................................. 15
تعارض بین سازمانی ................................................................................................ 16
علل ایجاد تعارض در سازمان ها ............................................................................... 16
تعارض و تغییر ......................................................................................................... 19
تعاض در اثربخشی سازمان ...................................................................................... 20
راهبردهای پیشگیری از تعارض ................................................................................ 20
راهکارهای رفع تعارض ............................................................................................ 21
سبک های مدیریت تعارض .................................................................................... 23
راهبردهای مدیریت تعارض .................................................................................... 24
چانه زنی ................................................................................................................ 28
میانجی گری ......................................................................................................... 30
حکمیت.............................................................................................................. 30
خلاصه بحث تعارض .......................................................................................... 30
هوش عاطفی ....................................................................................................... 31
تعریف هوش عاطفی ........................................................................................... 32
ریشه های تاریخی هوش عاطفی ............................................................................ 34
اساس زیستی عواطف و هوش عاطفی ..................................................................... 36
دیدگاه های متفاوت پیرامون هوش عاطفی ............................................................. 38
هوش عاطفی از دیدگاه گاردنر ......................................................................... 38
هوش عاطفی از دیدگاه مایروسالوی ............................................................... 38
هوش عاطفی از دیدگاه بار- آن ................................................................... 38
ابعاد هوش عاطفی از دیدگاه بار-آن ............................................................... 40
هوش عاطفی از دیدگاه گلمن ............................................................ 40
مؤلفه های هوش عاطفی گلمن ................................................................... 41
مؤلفه خودآگاهی ................................................................................................... 41
مؤلفه مدیریت خود ..................................................................................... 42
مؤلفه آگاهی اجتماعی .................................................................................. 43
مؤلفه مهارت های اجتماعی .......................................................................... 44
مؤلفه خودانگیزی ........................................................................................... 46
توجه معاصر به هوش عاطفی .................................................................. 47
تقسیم بندی بر اساس IQ و EQ از دیدگاه جک بلوک .................. 48
نقش وراثت و محیط در هوش عاطفی....................................... 49
ویژگی های افراد با هوش عاطفی بالا و پائین .......................................................... 50
آموزش و یادگیری هوش عاطفی ........................................................ 52
هوش عاطفی در محل کار ................................................................................... 54
خلاصه بحث هوش عاطفی ............................................................................. 58
ارتباطات (مهارت های ارتباطی) ......................................................................... 59
چهارچوب مفهومی ارتباطات .................................................................. 60
هدف ارتباط .......................................................................................... 62
اهمیت ارتباطات ......................................................................................... 63
فرایند ارتباطات ......................................................................................... 64
انواع ارتباطات ............................................................................................ 66
مهارت های ارتباطی مدیران .................................................................. 66
تعریف مهارت های ارتباطی ......................................................................... 67
مهارت های ارتباطی و مؤلفه های آن ................................................................. 67
مهارت کلامی .................................................................................................................... 67
مهارت بازخورد ............................................................................................ 69
مهارت شنود مؤثر ............................................................................................. 70
خلاصه بحث ارتباطات .................................................................................... 71
الگو (مدل) ..................................................................................................... 72
نظریه های الگوسازی ..................................................................................... 73
انواع الگو (مدل)................................................................................................ 74
بیان مسأله .......................................................................................................... 76
اهمیت و ضرورت تحقیق ............................................................................ 78
اهداف تحقیق ............................................................................................. 80
هدف کلی تحقیق .................................................................................................... 80
اهداف .................................................................................................................... 80
فرضیه های تحقیق .................................................................................. 81
فرضیه های اصلی ............................................................................................. 81
فرضیه های فرعی .......................................................................................... 81
پیش فرضهای تحقیق ............................................................................................ 81
محدودیت های تحقیق ............................................................................... 82
تعریف واژه ها و اصطلاحات ......................................................................... 83
فصل دوم پیشینه تحقیق .............................................................................. 86
مقدمه .................................................................................................................. 87
تعارض
تحقیقات انجام شده در داخل کشور ....................................................... 87
تحقیقات انجام شده در خارج کشور ..................................................................... 91
هوش عاطفی
تحقیقات انجام شده در داخل کشور ................................................................ 97
تحقیقات انجام شده در خارج کشور ........................................................... 98
ارتباطات
تحقیقات انجام شده در داخل کشور ........................................................... 103
تحقیقات انجام شده در خارج کشور .................................................................. 107
نتیجه گیری از مرور ادبیات تحقیق ................................................................... 108
فصل سوم روش شناسی تحقیق ........................................................... 110
مقدمه................................................................................................................ 111
جامعه آماری .................................................................................................... 111
نمونه تحقیق ....................................................................................................... 111
انتخاب حجم نمونه لازم ..................................................................................... 112
متغیرهای تحقیق ................................................................................................... 113
ابزار و وسیله تحقیق ................................................................................................ 114
نحوه امتیاز دهی .................................................................................................... 114
پایایی پرسشنامه های تحقیق ................................................................................... 115
نحوه جمع آوری اطلاعات ................................................................................... 117
روش های آماری .............................................................................................. 117
رعایت مسائل اخلاقی .......................................................................................... 118