بررسی امکانات و مشکلات تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر
(سال تحصیلی 87-1386)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1 مقدمه ............................................................................................................................ 1
2-1 بیان مسأله ................................................................................................................... 2
3-1 ضرورت و اهمیت تحقیق.......................................................................................... 4
4-1 سوالهای تحقیق ....................................................................................................... 7
5-1 هدف تحقیق ............................................................................................................ 10
6-1 تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح .......................................................... 11
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق ............................................... 13
مقدمه................................................................................................................................ 14
1-2 اهداف آموزش و پرورش دوره ابتدایی .............................................................. 15
1-1-2 اهداف اعتقادی............................................................................................ 15
2-1-2 اهداف اخلاقی ............................................................................................ 16
3-1-2 اهداف علمی و آموزشی ........................................................................... 16
4-1-2 اهداف فرهنگی، هنری ............................................................................. 16
5-1-2 اهداف اجتماعی ......................................................................................... 16
6-1-2 اهداف زیستی ............................................................................................. 17
7-1-2 اهداف سیاسی ............................................................................................ 17
8-1-2 اهداف اقتصادی .......................................................................................... 17
2-2 ویژگیهای کودکان در دوره ابتدایی .................................................................. 17
3-2 مواد و برنامههای درسی دوره ابتدایی ............................................................... 20
4-2 درون دادههای نظام آموزش ابتدایی ................................................................. 22
1-4-2 منابع انسانی ................................................................................................ 22
2-4-2 منابع مادی نظام آموزش ابتدایی .......................................................... 23
1-2-4-2 منابع کالبدی ..................................................................................... 23
2-2-4-2 منابع تجهیزاتی ................................................................................. 25
3-4-2 منابع مالی .................................................................................................... 25
5-2 تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر دانش آموزان .......................................... 26
6-2 تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر معلم ......................................................... 28
7-2 تاثیر محیط بر فعالیتهای نظام آموزشی.......................................................... 29
8-2 کلاسهای درس چند پایه..................................................................................... 30
9-2 مشکلات تحصیلی دانش آموزان در مدارس..................................................... 32
1-9-2 افت تحصیلی و عوامل موثر بر آن ..................................................... 32
2-9-2 ترک تحصیل ........................................................................................... 34
3-9-2 نارساییهای یادگیری ویژه.................................................................... 35
10-2 مشکلات رفتاری دانش آموزان در مدارس..................................................... 37
1-10-2 ترس از مدرسه .................................................................................... 37
2-10-2 فرار از مدرسه ...................................................................................... 37
3-10-2 اختلال لجبازی و نافرمانی ................................................................ 38
4-10-2 رفتارهای نامناسب یا ناپخته ............................................................ 39
5-10-2 بیش فعلی همراه با کمبود توجه ................................................... 39
6-10-2 اضطراب ................................................................................................. 40
7-10-2 بی نظمی در سلوک ........................................................................... 41
11-2 مدارس و دانش آموزان موفق ........................................................................... 41
12-2 فضاهای آموزشی مدارس ................................................................................... 42
1-12-2 کلاس درس نظری ............................................................................. 42
2-12-2 کلاس درس تجربی............................................................................. 43
13-2 فضاهای پرورشی .................................................................................................. 45
1-13-2 کتابخانه .................................................................................................. 46
2-13-2سالن چند منظوره ............................................................................... 46
3-13-2 نمازخانه ................................................................................................. 47
4-13-2 اتاق فعالیتهای پرورشی .................................................................. 47
5-13-2 اتاق بهداشت رکتهای اولیه............................................................. 47
14-2 فضای اداری ........................................................................................................... 47
15-2 فضاهای پشتیبانی یا خدماتی ........................................................................... 49
1-15-2 سرویسهای بهداشتی ....................................................................... 49
2-15-2 آبخوری دانش آموزان ........................................................................ 49
3-15-2 انبار نظافت و شستشو......................................................................... 49
4-15-2 انبار تجهیزات و وسایل....................................................................... 49
16-2 فضاهای گردش ..................................................................................................... 52
1-16-2 راهروها................................................................................................................ 52
2-16-2 پلهها..................................................................................................................... 52
17-2 فضاهای باز یا محوطه .......................................................................................... 53
1-17-2 فضای صف جمع و تفریح.................................................................. 53
2-17-2 فضای سبز، باغچه و درختکاری....................................................... 53
3-17-2 پارکینگ وسایل نقلیه........................................................................ 54
18-2 مکان یابی واحدهای آموزش.............................................................................. 57
1-18-2 کاربریهای سازگار............................................................................... 57
2-18-2 کاربریهای ناسازگار ........................................................................... 57
3-18-2 جهت یابی ............................................................................................. 57
4-18-2 شعاع دسترسی ................................................................................... 58
19-2 انجمن اولیا و مربیان ........................................................................................... 58
20-2 پیشینه تحقیق........................................................................................................ 61
فصل سوم : روش تحقیق......................................................................... 66
مقدمه ................................................................................................................................... 67
1-3 روش تحقیق............................................................................................................... 67
2-3 جامعه آماری.............................................................................................................. 67
3-3 نمونه و روش نمونه گیری...................................................................................... 67
4-3 روش و ابزار جمع آوری اطلاعات ....................................................................... 68
5-3 روش تجزیه و تحلیل دادهها.................................................................................. 69
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات.................................................... 70
تجزیه و تحلیل سوال 1.................................................................................................... 71
تجزیه و تحلیل سوال2...................................................................................................... 75
تجزیه و تحلیل سوال3...................................................................................................... 76
تجزیه و تحلیل سوال 4.................................................................................................... 77
تجزیه و تحلیل سوال 5.................................................................................................... 82
تجزیه و تحلیل سوال 6.................................................................................................... 85
بررسی و مقایسه کل سرانهها و مقایسه با استانداردها................................................. 88
تجزیه و تحلیل سوال 7.................................................................................................... 89
تجزیه و تحلیل سوال8...................................................................................................... 91
تجزیه و تحلیل سوال9...................................................................................................... 91
تجزیه و تحلیل سوال10................................................................................................... 92
تجزیه و تحلیل سوال11................................................................................................... 93
تجزیه و تحلیل سوال 12................................................................................................. 95
تجزیه و تحلیل سوال 13................................................................................................. 96
تجزیه و تحلیل سوال 14................................................................................................. 96
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری ........................................................... 98
1-5 مقدمه ......................................................................................................................... 99
2-5 بحث و نتیجه گیری ............................................................................................ 100
3-5 یافتههای جانبی تحقیق....................................................................................... 100
4-5 محدودیتهای پژوهش......................................................................................... 108
5-5 پیشنهادها................................................................................................................ 109
الف. پیشنهاد کاربردی.................................................................................................... 109
ب. پیشنهاد پژوهش....................................................................................................... 111
دانشگاه تربیت معلم تهران
دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی
عنوان پایاننامه:
بررسی و مقایسه میزان افسردگی در بین دانشآموزان دختر و پسر مقطع متوسطه
با فرمت قابل ویرایش word
تعداد صفحات: 75 صفحه
تکه های از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
چکیده تحقیق
فصل اول
«طرح تحقیق»
- مقدمه
- بیان مسأله
- ضرورت و اهمیت تحقیق
- اهداف تحقیق
- سؤالات و فرضیات تحقیق
- روش تحقیق
- جامعه پژوهش و حجم نمونه
- تعریف واژهها و اصطلاحات
فصل دوم
«پیشینه تحقیق»
عنوان
صفحه
- مبانی نظری
- تعریف افسردگی
- علایم افسردگی
- دیدگاهها و مکاتب مرتبط با افسردگی
- پژوهشهای انجام شده پیرامون موضوع تحقیق
الف: پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور
ب: پژوهشهای انجام شده در داخل ایران
فصل سوم
«روش تحقیق»
- روش تحقیق
- روش آماری
- متغیرهای تحقیق
- جامعه تحقیق
- حجم نمونه
عنوان
صفحه
- ویژگیهای نمونه
- ابزار سنجش
- اعتبار و روایی ابزار سنجش
- روش جمعآوری اطلاعات
- ابزار اندازهگیری
فصل چهارم
«تجزیه و تحلیل دادهها و اطلاعات»
- آزمون فرضیه
- جداول آماری
فصل پنجم
«بررسی و نتیجهگیری»
- نتیجهگیری از سؤالات و فرضیات تحقیق
- محدودیتهای تحقیق
عنوان
صفحه
- میزان همبستگی بین یافتههای تحقیق حاضر و تحقیقات قبلی
- پیشنهادات
- منابع
- ضمائم
چکیدة تحقیق:
پژوهش حاضر به منظور بررسی و مقایسه میزان افسردگی بین دانشآموزان دختر و پسر مقطع متوسطه در شهرستان کوهدشت انجام گرفت. به این صورت که تعداد 40 نفر از دانشآموزان (20 نفر دختر و 20 نفر پسر) با روش نمونهگیری خوشهای به طور تصادفی انتخاب و براساس آزمون افسردگی بک مورد آزمون واقع شدند. مطابق اغلب یافتههای پیشین بخصوص در خارج از کشور) یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهند که در کل افسردگی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه به طور معناداری بالاتر از میزان افسردگی دانشآموزان پسر در این مقطع میباشند.
همچنین برحسب نتایج تحلیل آماری t استودنت برای گروههای مستقل با درجة آزادی 38=d.f و در سطح آلفای (5/0 = ) جهت بررسی فرضیه یک سویه که «میزان افسردگی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه به طور معناداری بالاتر از میزان افسردگی دانشآموزان پسر مقطع متوسطه میباشد» نتایج بیانگر تفاوت معنیدار بین میزان افسردگی دو گروه میباشد.
مقدمه:
افسردگی متداولترین بیماری بین اختلالات روانپزشکی به شمار میرود، به طوری که درصد بالایی از کلیه بیماران بستری در بیمارستانها را این نوع بیماری تشکیل میدهند، هر روز،در مراکز درمانی دنیا، میلونها نفر بوسیله متخصصان امر به عنوان مراجع افسرده تشخیص داده میشوند. همه افراد در مرحلهای از زندگی دچار افسردگی میشوند و به عبارتی25% افراد و یا شاید تعداد بیشتری از مردم عادی، حداقل یک بال در زندگی دچار افسردگی شدهاند درصد زیادی از افراد هر جامعه، در شرایط زمانی خاص، به علت انواع استرسها، روابط میان فردی ناسالم و آسیبپذیر، انواع فقدانها، مشکلات و درگیریهای خانوادگی یا زناشویی تنهایی، درگیری اجتماعی یا شغلی، طلاق و جدایی، قرار گرفتن در تضادهای درونی و همینطور اجتماعی، نداشتن حمایتهای اجتماعی، رشد ناسالم دوران کودکی، بهداشت روانی نازل در جامعه، بغرنجی شرایط زندگی، صنعتی شدن و بسیاری عوامل دیگر ممکن است دچار افسردگی شوند (ترجمه شمس، 1379).
افسردگی در همه افراد جامعه،ثروتمند و فقیر، نوجوان، جوان و پیر، زن و مرد، متأهل و مجرد دیده شده است. اما بعضی از افراد بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به افسردگی هستند. شیوع افسردگی در زنان دو برابر مردان گزارش شده است. همچنین بیماری از متخصصان بالینی معتقدند که افسردگی در افراد میانسال، نوجوان، کودکان و حتی خردسالان به طور یکسان شایع است هرچند نشانههای مرضی در گروههای مختلف سنی متفاوت است (آزاد، 1378).
با توجه به اینکه دانشآموزان مقطع متوسطه از طرفی (رواج سن نوجوانی و بحرانهای این دوره و از طرفی دیگر در آستانه اتمام مقطع متوسطه و ورود به یک دورة آموزشی نوین بنام پیشدانشگاهی قرار دارند که این شرایط آنان را از بحرانهای روانی مصون نمیدارد. بنابراین پژوهش حاضر سعی دارد که از وضعیت افسردگی دانشآموزان مقطع متوسطه آگاهی یابد.
بیان مسأله:
مسائل و مشکلات عاطفی، امروزه در جهان شیوع و گسترش زیادی پیدا کرده است و بسیاری از افراد از مشکلات و بیماریهاو اختلالات عاطفی رنج میبرند. این مسائل و مشکلات نه تنها افراد را زیر پوشش قرار میدهند بلکه به تبع فرد، جامعه را هم در برگرفته و دچار اختلالات و معضلات بسیاری مینمایند و عواقب و تبعات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و آموزشی زیادی را به دنبال خود میکشند بررسی مشکلات عاطفی به اشکال مختلف در مدارس، دانشگاهها و مراکز علمی از دیرباز مورد توجه بوده است. یکی از روشهای بررسی مشکلات روانی بررسی میزان افسردگی در افراد میباشد، مسئله تحقیق حاضر به بررسی میزان افسردگی در دانشآموزان و نیز مقایسه آن در دو جنس با یکدیگر در سطح شهرستان کوهدشت میپردازد.
مـوضـوع:
بررسی روابط زوجین با والدین خود و مشکلات ناشی از آن
با فرمت قابل ویرایش word
تعداد صفحات: 53 صفحه
تکه های از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
فصل اول ---------------------------------------------------
مقدمه -----------------------------------------------------
بیان مسئله --------------------------------------------------
اهمیت و ضرورت ---------------------------------------------
فصل دوم---------------------------------------------------
پیشینه داخلی ------------------------------------------------
مقاله ------------------------------------------------------
مصاحبه اکتشافی و مصاحبه کارشناسی -----------------------------
فصل سوم---------------------------------------------------
تحلیل نظری -------------------------------------------------
مدل نظری --------------------------------------------------
فصل چهارم-------------------------------------------------
روش شناسی تحلیل -------------------------------------------
روش تحقیق -------------------------------------------------
جامعه آماری ------------------------------------------------
شیوه انتخاب واحد نمونه-----------------------------------------
روش گردآوری ----------------------------------------------
سئوالات و فرضیات تحقیق ---------------------------------------
تعریف عملیاتی -----------------------------------------------
فصل پنجم---------------------------------------------------
یافته ها-----------------------------------------------------
فصل ششم--------------------------------------------------
نتیجه گیری--------------------------------------------------
محدودیت ها-------------------------------------------------
فصل هفتم --------------------------------------------------
ضمایم-----------------------------------------------------
پرسشنامه---------------------------------------------------
آراء صاحبنظران----------------------------------------------
منابع ------------------------------------------------------
چکیده :
این پژوهش باهدف بررسی روابط زوجین با والدین خود و تاثیراتی که این روابط بر روابط بین زوجین می گزارد و مشکلاتی که طی آن به وجود می اید در بین زنان و مردان متاهل شهر کاشمر انجام گرفته است
این تحقیق دارای یک پیشینه داخلی ، مقاله و مطالعات اکتشافی است .
نمونه گیری به صورت تصادفی صورت گرفته ، داده ها از طریق پرسشنامه جمع اوری و تحلیل شده است و نتایج آن به این شرح است :
زوجین به دلیل عدم آشنایی با خصوصیات رفتاری همسر خود و همچنین عدم استقلال فکری ، فضای پدر سالارانه و مادر سالارانه خانواده از والدین خود در بروز مشکلات ناشی از آن خط میگیرند و تحت تاثیر والدین خود قرار میگیرند .
مقدمه :
والر در این باب اشاره دارد به گرایش ناآگاهانه ای که در افراد وجود دارد، میل به این باشد که در زندگی زناشویی خویش تصویر دوست داشتنی والدین خود را جستجو می کنند (همان) با این نکته در حقیقت می توان این پرسش را مطرح کرد که آیا فرد در انتخاب همسر خود آزاد است گاه ندانسته انتخاب می کند که همسان والدین خود باشد؟ آیا پدر و مادر علی رغم آزادگذاردن فرزندان خود را در این امر، در واقع نفوذ گاه کاملاً ناآگاهانه ای برایشان اعمال نمی کنند.
جامعه شناسان در تشریح رفتار انسان به وسیله محیط پیرامون برای تبیین حال، به تعمق در گذشته نمی پردازند که این کار روانکاوان است.
ترمان عقیده داردکه مرد خواستار ازدواج با دختری است که مادرش را در خاطره او زنده می کند پاتریک نیز بر شباهت خصوصیات ظاهر زن با خصایص مادر تکیه می کند.
نتیجه گیری استروس مبنی بر اینکه هر یک از والدین در موضعی قرار می گیرند که از آن بر فرزندان خود تاثیر گذارند، می تواند به ما نشان دهد که در حقیقت بنیان تصویر آرمانی زناشویی در واکنش غریزی فرزند نسبت به مادر یا پدر خویش قرار ندارد بلکه بر اساس این تصویر مبتنی بر رفتارهای عاطفی آنهاست . نظریه همسان همسری به معنای این اصل است که در زندگی به ویژه آن کسانی که با هم ازدواج می کنند که مانند هم هستند به عقیده بسیاری از دانش پژوان شباهات و همسانی از نظر فردی یا اجتماعی، فرهنگی و ... نخست اشخاص را به سمت خود جلب می کند و آنگاه پس از آن که وصلت کردند خوشبختی خانوادگی آنها را تامین می کند (همان) فرضیه هایی که از این نظریه استخراج می شود:
والدین با القاء طرز تفکر خود بر فرزندان خود اعمال نفوذ می کنند.زوجین در زندگی زناشویی تصویر والدین خود را جستجو می کنند.و.....
عنوان:
بررسی میزان اضطراب در تیپهای شخصیتی A و B
با فرمت قابل ویرایش word
تعداد صفحات: 87 صفحه
تکه های از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
- چکیده تحقیق
فصل اول
- مقدمه
- بیان مسأله
- ضرورت و اهمیت تحقیق
- فرضیات یا سؤالات تحقیق
- روش تحقیق
- جامعه پژوهش
- حجم نمونه
- تعریف واژهها و اصطلاحات
الف: تعریف نظری
ب: تعریف عملیاتی
فصل دوم
عنوان
صفحه
«پیشینة تحقیق»
بخش اول:
- تعریف اضطراب و انواع آن
- شدت اضطراب
- علل و انگیزههای اضطراب
- شیوع اضطراب
- اضطراب از دیدگاه مکاتب روانشناسی
بخش دوم:
- تعریف تیپهای شخصیتی (مفهوم الگوهای رفتاری A و B و توسعة آن)
- تیپ شخصیتی A و بیماریهای جسمی
- رابطه الگوی رفتاری A و B با رفتارها و متغیرهای دیگر
بخش سوم:
- تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
- تحقیقات انجام شده در ایران
عنوان
صفحه
فصل سوم:
- روش تحقیق
- جامعه پژوهش
- نمونه پژوهش
- روش نمونهگیری
- ابزار اندازهگیری
- روایی و پایایی ابزار اندازهگیری
- روش آماری
فصل چهارم
- تجزیه و تحلیل اطلاعات و دادهها
- جداول آماری
- آزمون فرضیه
فصل پنجم
بحث و نتیجهگیری
عنوان
صفحه
بررسی نتایج
میزان تعمیمپذیری یافتههای پژوهش به جامعه آماری
- محدودیتهای تحقیق
- پیشنهادات
- ضمائم
- منابع
چکیدة
در این پژوهش به منظور مطالعه میزان اضطراب در تیپ شخصیتی A و B، 20 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه تربیت معلم تهران (10 نفر تیپ شخصیتی A و 10 نفر تیپ شخصیتی B) را با کمک مقیاس تیپشناسی شخصیت A و B اسپنسر رانوس (که دارای 25 سؤال به صورت بلی- خیر - نمیدانم) و نیز براساس آزمون اضطرابسنج کتل مورد بررسی قرار گرفتند.
مطابق اغلب یافتههای مطالعاتی پیشین، یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهند که در کل آزمودنیهای تیپ شخصیتی A اضطراب بالاتری را از افراد تیپ شخصیتی B تجربه میکنند (با اختلاف میانگین = 8/2)
همچنین برحسب نتایج آزمون تحلیل آماری t استودنت در درجه آزادی 18 = d.f و در سطح 05/0 = در جهت بررسی فرضیه 2 سویة تحقیق «که بین میزان اضطراب تیپ شخصیتی A و B تفاوت معنیداری وجود دارد»، یافتهها بیانگر تفاوت معنیداری بین میزان اضطراب در 2 تیپ شخصیتی A و B میباشند که این یافتهها در این پژوهش با یافتهها و نتایج تحقیقات مشابه (نظیر تحقیقات فریدمن و روزنمن (1974) یا تحقیقات پرایس (1983)) هماهنگی قابل ملاحظهای را نشان میدهند.
مقدمه:
با توجه به ویژگیها و تفاوتهایی که قرون و اعصار با یکدیگر دارند، قرن 17 قرن تنویر افکار و قرن 18 عصر منطق، قرن 19، قرن ترقی و پیشرفت، قرن 20 عصر اضطراب نامیده میشود. با غلبه بر بیماریهای جسمی که سالها سرنوشت بشر را در اختیار داشته و بشر هر روز بیش از پیش به تأثیر عوامل روانی در سعادت خوا واقف میگردد.
استان متمدن دیگر قربانی قطعی بیماریهای همهگیر نمیشود طاعون جای خود را به گروهی از بیماریهای روانی از قبیل: تشویش، احساس ناامنی، فریبکاری و تردید داده است.
در اطراف نامردم محنت زده و ناخشنود و مضطربی که نیروی فکری خود را از دست داده و قادر به حل مسائل زندگی خود نیستند، بسیارند. شگفتاند که ناراحتیهای روانی بی شاز جمیع اختلالات جسمی دیگر سلامت بشر را تهدید میکند. گاهی این اضطراب به طور نا گهانی و زمانی به طور تدریجی ظاهر میشود و زمانی در حد چند ساعت است، اما صرفنظر از چگونگی بروز شدت و حدت آن اضطراب آن اساس و بنیادی است که کمتر کسی با آن بیگانه است. فرد، بیپناه و درمانده است و نمیتواند معنیای برای این حالت عاطفی بیابد اما وقتی این وهلهها و مرا حل اضطراب ظاهرو تکرار میشوند پابرجا میماند (دادستان، پریرخ، 1379).
با آنکه اضطراب و ناسازگاری در تمدن و فرهنگ کنونی که بسیار توسعه یافته، معهذا مواردی در روزنامهها و نمایشنامهها به چشم میخورد، مانند آنهایی که در تاریخ یا ادبیات دیده میشود، نمونههای افراطی هستند و نمونه ناسازگاریهایی که اطراف ما را رگفتهاند، بسیار ملایمتر از نمونههای فوق هستند و بیشتر به صورت ناتوانی در حل و مقاله با مشکلات و مسائل اجتماعی است، تا اختلالات جدی و سخت روانی (بیرجندی، پروین، 1378).
اضطراب مسألهای است که با ویژگیهای شخصیتی افراد ارتباط نزدیکی دارد. این مسأله نشان میدهد که عواملی وجود دارند که ارتباط بین استرس و بیماری را تحلیل یا تشدید میکند. در شرایط استرسزا، برخی عوامل در نقش متغیرهای مداخلهگر ظاهر میشوند، این عوامل عبارتند از:
- شخصیت افراد
- مهارتهای زندگی در مقابله با مسائل و بحرانها
- انگیزه در تجارب گذشته
ثابت شده است که هیجانهای مثبت، مانند خوشبینی، خوشطبعی، خلق شاد میتواند باعث حفظ سلامتی و افزایش طول عمر شوند (هافمن)[1].
البته در هزاران سال پیش، یعنی در دوران باستان، بقراط بررسی تأثیر شخصیت افراد در بیماریها را مورد بررسی قرار داده بود. و پایههای شخصیت را به 4 گروه سوداوی، صفراوی، بلغی، دموی تقسیم کرده بود و تصویر بر این بود که غلبه یکی از این عوامل در شخص باعث بوجود آمدن خلق و خوی خاصی میشود. و افراط و فزونی در یکی از آنها باعث بروز بیماری، مثلاً فزونی رد سودا باعی بروز شخصیت مالیخولیایی میشود که در نتیجة آن افسردگی و بیماری جسمی وابسته به آن حادث میشوند. (پایاننامه، تربیت مقطع تهران، 1379).
همانطور که ذکر شد، یکی از مؤلفههای مؤثر دیگر بر واکنش افراد در برابر هیجانها و از جمله فشارهای زندگی و اضطراب، مسئله ویژگی تعصبهای شخصیتی و الگوهای رفتاری خاصاند که برای اولین بار فریدمن و روزنمن[2]به سال 1974 پس از سالها تحقیق و مطالعه بر روی بیماران قلبی به این نتیجه رسیدند که بسیاری از افراد به عنوان تیپهای شخصیتی A، نامگذاری شدند که دارای ویژگیهای خاصی میباشند که آنها را از افرادی که این ویژگیها را ندا رند و از لحاظ سازگاری و مقابله با اضطراب و فشارهای زندگی، متمایز میکند در این پژوهش به بررسی میزان اضطراب این افراد و مقایسة آن با افرادی که دارای این ویژگیها میباشند پرداخته شده است و در پایان باید اذعان داشت که این تحقیق و تحقیقات مشابه این پروژه میتواند در صحت و سقم نظریات متعدد و مرتبط، به دانشمندان این حوزه مساعدت نموده و افرادی را که دارای این ویژگی هستند، بخصوص افراد با تیپ شخصیتی A، که میزان اضطراب بالاتری را تجربه میکنند،در جهت شناخت تیپ شخصیتی خود و نیز کوششی در راستای کاهش میزان اضطراب خود مساعدت نماید.
در این پژوهش تلاش شد تا رابطه میزان اضطراب در تیپهای شخصیتی A و B بررسی کند و سپس در پایان پیشنهاداتی جهت سلامت روان این افراد ارائه میگردد.
بیان مسأله:
آیدون[3]، عصر حاضر را دوران اضطراب نامیده است و پیچیدگیهای جاری تمدن، سرعت تغییرات و بیتوجهی به مذهب و ارزشهای خانوادگی برای افراد و اجتماع، تعارضها و اضطرابهای تازهای را بوجود آوردهاند (پورافکاری، نصرتا…، 1371)
اضطراب یک هیجان طبیعی است که درجه متوسط آن میتواند بسبب افزایش دادن میزان گوش بزنگی نیروی مفیدی به شمار آید. ولی درجات زیاد آن کارایی را کاهش میدهد و مانعی در عملکرد سالم به حساب میآید. از طرفی رابطه بین استرس و شخصیت افراد هم تاریخ مدون و کوتاهی دارد. اما در واقع دارای قدمتی بسیار طولانی است. یعنی تجربةمیزان اضطراب تا حدود زیادی به شخصیت افراد بستگی دارد. امروزه هیچ شکی وجود ندارد که استرس روانشناختی شدیداً با برخی بیماریها مرتبط است و شواهد گوناگونی نشان دادهاند که احتمال بیماری و فرسودگی با با لا رفتن استرس زندگی بالا میرود. (فریدمن، بوت و کولی 1987)[4] (پایاننامه، تربیت معلم تهران، 1379)
همچنین طبق تحقیقات انجام شده، این مسئله روشن است که بین برخی خصوصیات شخصیتی و واکنش در برابر موقعیتها، رابطه وجود دارد و هر شخصیتی خلق و خوی خاصی را ایجاد کرده و واکنش در برابر موقعیتها و سختیها را متفاوت میکند. لذا افرادی که در برخورد با شرایط مختلف، این خلق و خوها در آنجا به صورت پایدار درآمده و جزء شخصیت آنها شده و اگر آنها در برخورد با فشارهای زندگی، مهارت کمتری هم داشته باشند، در نتیجه ابتلا به بیمارهای جسمی و روحی در آنها به فراوانی دیده میشود، از جمله بیماریهای قلبی و سرطانها و امثال آنها. این افراد همان افراد تیپ A میباشند. که فریدمن اولین فردی است که این ویژگیها را شناسایی کرد و او برنامه متعلق را برای کاهش جنبههای فشارزای الگوی رفتاری A بوجود آورده است (ترجمة لدیور، پروین، جوادی، 1381)
این پژوهش، درصدد پاسخگویی به این سؤالات میباشد:
1- با توجه به اینکه اضطراب یکی از اختلالات مهم روانی است که وجود آن در انسان مشکلات متعددی را در روند زندگی سالم ایجاد میکند، لذا تلاش برای شناخت عوامل مؤثر و طرقی در جهت رفع آن، و ایجاد مقاومت در برابر استرسها و کشمکشهای روانی و یأس و نا کامی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
2- دستیابی به اینکه آیا در بین ویژگیهای تیپهای شخصیتی از لحاظ وجود میزان اضطراب اختلافی دیده میشود و اگر هست، آیا این اختلاف از لحاظ آماری معنیدار است؟
ضرورت و اهمیت پژوهش:
با توجه به اینکه اضطراب یک بیماری شایع و همهگیر است و اکثر افراد جامعه مخصوصاً دانشجویان از این بیماری رنج میبرند و همانطوری که در مبحث مقدمه هم ذکر شد یکی از مؤلفههای موثر بر واکنش افراد در برابر هیجانها و از جملهها فشارهای روانی و اضطراب، مسأله تیپهای شخصیتی و الگوهای رفتاری خاصاند که برای اولین بار فریدمن و روزنمن، سال 1974 پس از سالها، تحقیق و مطالعه بر روی بیماران قلبی به این نتیجه رسیدند که بسیاری از افرادی که تحت عنوان بیماران قلبی تحت مواطاند، طبیعت و خلق و خوی مشابهی دارند و این افراد را به عنوان تیپ شخصیتی A نامگذاری کرده که ویژگیهای خاصی را دارا بوده و از کسانی که این ویژگیها را ندارند، از لحاظ سازگاری و مقابله اضطراب و فشارهای زندگی متمایز میکند. لذا با توجه به این رابطهای که تاکنون در مورد اضطراب و تیپهای شخصیتی وجود داشته و ضرورت این مسأله از نظر سازگاری با هیجانهاو موقعیتهای اضطرابی برای افراد بسیار ضروری است. لذا در این پژوهش، محقق به دنبال بررسی این رابطه و میزان تأثیر در بین دانشجویان دانشگاه تربیت معلم برآمده و شناخت این امر نه تنها از این لحاظ بلکه از جهت پیشگیری از عوارض اضطرابها و یا کنترل آن در افرادی با ویژگی الگوی رفتاری A وجود دارد ایجاب میکند تا بدنبال این اثرات از لحاظ علمی پرداخته شود و امید است این پژوهش در راستیا این اهداف موثر واقع گردد. زیرا اهمیت هر پژوهش در نتایج و ثرماتی است که در رفع مشکلات و دستیابی به راهحل معضلات حاصل میشود.