تحقیق اصول و شیوه‌های حکومت اسلامی در آینه کلام امام علی علیه السلام

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:37

علی علیه السلام برترین نمونه تربیت الهی

کلام امام علی علیه السلام

ویژگی‌های دوران زمامداری امام علی علیه السلام و خصوصیت ویژه عصر حاضر

راز تنهایی علی علیه السلام

على علیه السلام و حقوق بشر

علی علیه السلام، انسانی کامل

امام علی علیه السلام و واقعیات

اصول و شیوه‌های حکومت اسلامی در آینه

شاید ساده‌ترین و کوتاه‌ترین تعریفی که بتوان از نهج البلاغه ارائه داد این باشد که بگوییم: نهج البلاغه کلام امیرالمومنین، علی علیه السلام است که از حدود هزار سال پیش به صورت کتابی در سه بخش خطبه‌ها، نامه‌ها و کلمات قصار تدوین شده است. اما در حقیقت این بیان قطره‌ای از دریا و ذره‌ای از دنیای این کتاب عظیم را نیز در برنمی‌گیرد. کتابی که منبعث از وحی و زیباترین و منطقی‌ترین و کامل‌ترین ادامه دهنده مسیر قرآن است.

سنت تاریخ بشر همواره بر این اساس بوده است که امور جدید به مرور زمان کهنه شده و جوان‌ها، پیر و کم کم از صحنه ذهن جامعه محو و به دست فراموشی سپرده می‌شوند. به عبارت دیگر فرسودگی، کهولت، محو شدن، بی رنگ شدن با گذشت زمان ولو مهم‌ترین حوادث عالم، از مهم‌ترین قوانین تاریخ بشر و بلکه خاصیت عالم ماده است. ولی در این میان مسائلی استثنائی وجود دارد که از این سنت تبعیت نمی‌کند و گذشت زمان، اثری روی آن نمی‌گذارد بلکه برعکس به جای کمرنگ شدن، روز به روز نامی‌تر و پرجوش‌تر و پررنگ‌تر جلوه می‌کند. از جمله این موارد، قرآن کریم است که در راس تمام امور قرار دارد. و پس از آن نهج البلاغه نیز از سنخ همین گونه امور است. چنان که امروز ملاحظه می‌کنیم علاوه بر هشتاد و یک شرح و ترجمه‌ای که علامه امینی -رحمه الله- در الغدیر در شرح حال مرحوم سیدرضی برای نهج البلاغه نقل می‌کند، باز هم شرح فراوانی بر این اثر عظیم نوشته شده و می‌شود و باز هم می‌بینیم که مسائل ناگفته در نهج البلاغه فراوان است و هر سخن جدیدی نیز که در مورد آن بیان می‌گردد، تازگی دارد.

امیرمومنان علیه السلام در پاسخ به کسانی که او را در برابر معاویه متهم به نداشتن «سیاست» می‌کردند فرمود: به خدا قسم، معاویه از من زیرک‌تر و سیاستمدارتر نیست، ولی او حیله باز و فاجر است و اگر از حیله گری و مکاری نفرت نداشتم از زیرک‌ترین مردم بودم، لکن هر مکر و حیله‌ای همراه با فسق و فجور است و فسق و فجور هم کفر را همراه خود دارد و هر مکار و حیله‌گری روز قیامت همراه خود پرچم و نشانی دارد که با آن شناخته می‌شود.

دلیل این امر آن است که نهج البلاغه از همان جایی جوشیده که قرآن از آنجا جوشیده است. نهج البلاغه فرسوده و کهنه نمی‌شود همانگونه که قرآن فرسوده و کهنه نمی‌شود و این واقعیتی عینی و انکارناپذیر است، چنان که خطبه‌ها و کلمات حضرت علی علیه السلام که در جامعه اسلامی آن روز بیان فرموده بودند، امروزه نیز در صحنه اجتماع کاربردی قوی دارد کتاب نهج البلاغه در عین حالی که مباحثی درباره معارف الهی، بحث‌های اخلاقی و تهذیب نفس و... دارد اما عمده مباحث آن را مسائل مربوط به حکومت تشکیل می‌دهد، به ویژه بخش نامه‌ها که بیشتر مباحث آن سیاسی و مربوط به نظام حکومت اسلامی است. در این میان، عهدنامه مالک اشتر یا فرمان تاریخی امام علی علیه السلام به یار و صحابی وفادار خود مالک اشتر نخعی، یکی از درخشان‌ترین فصول نهج البلاغه است که در آن قوانین حکومت دینی اسلامی از زبان امام خطاب به مالک اشتر بیان شده است. اما

الگوی نقد نظام سیاسی در سیره امیرالمؤمنین علیه السلام

پایان نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی

گرایش اندیشه سیاسی اسلام

223 صفحه

چکیده:

مسئله نقد نظام سیاسی در جامعه اسلامی به عنوان موتور محرک اصلاح دستگاه سیاسی و معیار پویایی سیاسی واجنماعی اقشار مختلف جامعه اسلامی یکی از مهم ترین مولفه های مورد توجه در اندیشه سیاسی ونظام حکومتی اسلام به شمار می رود.آنچه بر اهمیت این موضوع می افزاید نحوه حضور معترضان و منتقدان نظام سیاسی در جامعه  وفضای مناسبی است که برای سوءاستفاده دشمنان از عملکرد این دسته علیه نظام سیاسی وجود دارد.از طرفی هم وظیفه تذکر و امر به معروف ونهی از منکر به عنوان یکی از ارکان اعتقادات مسلمانان جایگاه ویژه ای در بین متدینین دارد ونقد دولت به خاطر دور شدن ازمعروف ها ونزدیک شدن به منکرات وظیفه عمومی همه مسلمانان  است.گفتنی است معیار ها وموازینی که انتقاد از دولت و  اعتراض به عملکرد آن باید تابع آنها باشد‏‏، موضوع اصلی این تحقیق است.

از میان الگو ها وچارچوب های مختلفی که برای انتقاد از نظام های سیاسی وجود دارد باید الگویی انتخاب شود که حداقل دارای سه مولفه ذیل باشد:

ا- چار چوب آن با ارزش ها وموازین اصیل اسلامی همسو باشد.به همین  دلیل نمی توان از الگوهای غربی انتقاد از نظام سیاسی استفاده کرد.

٢- از نظر خلوص و تطابق حداکثری با آموزه ها ومعارف اصیل اسلامی در حدقابل قبولی باشدومورد اتفاق طیف بیشتری از مسلمانان در مذاهب مختلف باشد.فلذا نمی توان از آثار وآراءدانشمندان مسلمان  و یا اسلام شناسان وبه عبارت بهتر از منابع دسته دوم وسوم استفاده کرد.

٣-الگوی مورد نظر باید از جنبه های مختلف قابل استناد بوده و به اصطلاح در تمامی عرصه های سیاسی حرفی برای گفتن داشته باشد.پس نمی توان الگویی را انتخاب کرد که صرفا از منظر یک نقش سیاسی یا اجتماعی به مسئله نقد نظام سیاسی پرداخته است.   به نظر می رسد تنها گزینه ای که در راستای اهداف این تحقیق می توان آن را بررسی کرد والگوی قابل اتکایی از آن استخراج کرد تا معیار عملکرد همه مسلمانان قرار گیردالگوی رفتاری امیر المومنین ( علیه السلام ) است.

 جایگاه فکری ،سیاسی واز همه مهمتر دینی ایشان در نظام سیاسی صدر اسلام  ونقش های مختلفی که ایشان در قالب آن ها در عرصه های مختلف جامعه اسلامی حضور داشته اند به هر محققی این امکان را می دهدتا با مطالعه سیره عملی ایشان به الگوی جامع ومانعی از یک نظام منسجم برای نقد دستگاه حکومتی اسلامی دست یابد.به طور خلاصه می توان زندگی سیاسی امیرالمومنین (علیه السلام )رابه ٥ دوره مشخص تقسیم کرد:

١- در نقش جانشینی مطمئن و ماموری امین برای راس هرم حکومت اسلامی

٢- در نقش سربازی فداکار و سرداری از جان گذشته برای لشگر اسلام

٣- در نقش حاکم مغصوب الملک

٤- در نقش یک نخبه دینی ،فکری وسیاسی دغدغه مند و فعال در عرصه های مختلف جامعه اسلامی

٥- در نقش خلیفه مسلمین وامیر المومنین

آنچه که در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیردرفتار ایشان در قبال حکومت گران اسلامی در ٤ دوره نخست است ودر واقع هدف توصیف وتحلیل رفتار اعتراض آمیزیک نخبه دینی ،فکری وسیاسی دور از راس حکومت است در حالی که  ایشان در مرحله پنچم در راس حکومت اسلامی قرار دارندواین دوره  از محدوده موضوع تحقیق خارج است.

کلید واِژه ها:

سیره، الگو، نقد نظام سیاسی، امیرالمؤمنین علیه السلام