به دلیل اهمیت روزافزون منطقه خلیج فارس وخاورمیانه طی این سال ها، تاکنون مجموعه متنوعی از پژوهشها و مطالعات ازمنظرهای مختلف در ارتباط با این منطقه صورت گرفته و تحلیلگران متعددی به تحلیل شرایط این منطقه پرداختهاند. با این حال به رغم پیوستگی غیرقابل انکار اقتصاد و سیاست درمنطقه، تحولات منطقهای به ندرت از منظر اقتصاد سیاسی بینالملل مورد تحلیل قرارگرفتهاند. منطقه خاورمیانه فاقد تجربهای موفق درخصوص همگرایی منطقهای است، و اگرچه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از زمان تأسیس این سازمان درسال 1981، تلاش هایی را درجهت افزایش همگرایی درمیان خود به انجام رساندهاند؛ اما دخالت دولت های فرامنطقه ای، وجود اختلافات گسترده سیاسی میان کشورهای منطقه وعوامل فراوان دیگر، دستیابی به صلح و امنیت و روابط اقتصادی پایدار در راستای منافع مشترک را با مشکل مواجه کرده است. لذا ازآنجایی که بررسی ساختار اقتصاد سیاسی کشورهای منطقه خلیج فارس، بدون محور قرار دادن تضادهای تاریخی و موانع ریشه ای وپایدارسیاسی بین کشور های منطقه کاری عبث و بیهوده است؛ لذا توجه به این نکته ازسوی نگارنده بعنوان محور بررسی موضوع مورد تاکید واقع شده است.
پژوهش حاضر، درقالب 6 فصل و در62 صفحه به بررسی موضوع یاد شده پرداخته است و در آن از 41 منبع مهم ومعتبر پژوهشی استفاده شده است.
فهرست مطالب فصل اول - کلیات تحقیق فصل دوم - مبانی نظری پژوهش 1- اهمیت همگرایی کشورهای منطقه خلیج فارس 2- مبانی فکری لیبرالیسم 3- ریشه های اقتصاد سیاسی بینالمللی فصل سوم - چالش های امنیتی درمنطقه خلیج فارس 1- نفوذ قدرت های بزرگ 2- استراتژی حضور نظامی آمریکا درخلیج فارس 3- فرمول های امنیتی متفاوت الف- امنیت از دیدگاه ایران ب- امنیت از دیدگاه عراق ج- امنیت از دیدگاه کویت د - امنیت ازدیدگاه عربستان سعودی ی- امنیت از دیدگاه سایرکشورهای منطقه خلیج فارس 4- نگرش های متفاوت به وضع موجود منطقه 5- مسابقه تسلیحاتی 6- راهکارهای دستیابی به توافق امنیتی فصل چهارم - اختلاف های مرزی و ادعاهای سرزمینی کشورهای منطقه خلیج فارس 1- نقش قدرت های فرامنطقه ای درشکل گیری اختلافات 2- پیشنهادات فصل پنجم- هویت های قومی و مذهبی کشورهای حوزه خلیج فارس 1- اختلافات قومی ومذهبی 2- موانع ذهنی و روانی همگرایی دربین کشورهای منطقه خلیج فارس 3- بی اعتنایی به شکلگیری هویت جمعی فصل ششم - ساختارهای ناهمگون اقتصاد سیاسی کشورهای منطقه خلیج فارس گفتارنخست- موانع اقتصادی همگرایی کشورهای منطقه خلیج فارس الف- عدم تشابه اقتصاد سیاسی کشورهای منطقه ب- منافع وعلایق اقتصادی ناهمگون ج- مکمل نبودن اقتصاد منطقه و وابستگی اقتصادی به خارج از منطقه گفتار دوم- موانع سیاسی همگرایی کشورهای منطقه خلیج فارس علت عدم همگرایی سیاسی ایران و اعراب گفتار سوم - تاریخچه تأسیس اتحادیه عرب ساختار اتحادیه عرب اهداف اتحادیه عرب ارزیابی عملکرد اتحادیه عرب روابط خارجی ایران و اتحادیه عرب گفتارچهارم - عوامل مؤثردرواگرایی روابط میان ایران وکشورهای عضواتحادیه عرب ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران تهاجم عراق به ایران حمایت کشورهای حوزه خلیج فارس ازحضور آمریکا دراین منطقه اختلافات مرزی و ارضی ایران با برخی ازکشورهای حوزه خلیج فارس اختلاف درباره تحریف نام خلیج فارس چشم انداز مناسبات اقتصادی ایران با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس دیدگاه کشورهای خلیج فارس به اصلاحات اقتصادی توصیه های سیاستی نتیجه گیری فهرست منابع