فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 61 صفحه
چکیده
یکی از محورهای اصلی مطالعه در حوزه مدیریت رفتار سازمانی، مقوله رهبری است. در ادبیات مدیریت غربی، تئوریهای بسیاری درباره رهبری وجود دارد. اما آنچه در حوزه اسلامی درباره شرایط رهبری مورد توجه است، آن چیزی است که برگرفته از اعتقادات، یعنی مبتنی بر قرآن و کلام معصومان: است. در این میان، نهجالبلاغه، مأخذی دینی و اسلامی است که دارای پندها و حکمتهای بسیاری در زمینه رهبری اثربخش از زبان امام علی7 به فرماندهان ایشان است. در این تحقیق، پژوهشگران کوشیدهاند با بررسی کلام حضرت علی7، به تئوری رهبری اثربخش از دیدگاه ایشان دست یابند. ازاینرو، روش تحقیق این مقاله، استراتژی کیفی تئوری داده بنیاد متنی خواهد بود که نتیجه این شیوه پژوهش، خلق تئوری است. بنابراین، لازم است واژه تئوری برای عنوان آن انتخاب شود.
میدانیم کلام امیرمؤمنان علی7 حقیقت است و آنچه حقیقت است، نیاز به آزمون ندارد. بنابراین، پژوهشگران تنها به طرح تئوری از کلام حضرت علی7 میپردازند.
مقدمه
نیاز جامعه به رهبر و اهمیت عملکرد او بر کسی پوشیده نیست. رهبری اثربخش در سازمان، عامل اصلی و اساسی در ایجاد همفکری و همدلی است و رهبران مؤثر کسانی هستند که بتوانند افراد متفاوت را در زیر یک چتر فکری و نظر واحد گرد آورند و این درک را ایجاد کنند که اختلافات، جزیی و کماهمیت است و آنچه اعتبار و ارزش دارد، روح جمعی است که باید در یک مجموعه یا سازمان حاکم باشد. (ساعتچی و عزیزپور پوبی، 1384: 1)
تاریخچه رهبرینخستین پژوهش درباره رهبری، در سال 1904م. منتشر شد و مهمترین رویکردهای اولیه آن، در طول جنگ جهانی اول بهوقوع پیوست. (همان) در فاصله میان جنگهای جهانی اول و دوم، بیشترین توجه، به صفات رهبری و شیوههای رفتاری رهبری بود، به گونهای که افراد با استفاده از آن، به رهبری دست مییافتند. در ادامه این پژوهشها نیز دانشمندان غربی و شرقی کوشیدهاند تا پاسخی مناسب برای این پرسش بیابند که چه کسی میتواند رهبر اثربخش باشد یا به عبارت دیگر، چه عواملی سبب اثربخشی رهبر است؟ سیر تکاملی این نظریهپردازیها شامل هفت رویکرد است.
رویکرد سنتی (صفات مشخصه رهبری)؛ رویکرد رفتار رهبری؛ رویکرد موقعیتی و اقتضایی؛ رویکرد جستوجوی جانشین برای رهبری؛ رویکرد برداشت یادگیری اجتماعی؛ رویکرد ویژگیهای فردی؛ رویکرد رهبری اصیل.
بیان مسئله
در عصر کنونی، بسیاری از فیلسوفان علم بر این امر تکیه تأکید دارند که هر جامعهای نیازمند به مجموعه دانشی است که متناسب با حافظه تاریخی، فرهنگی و به طور کلی، سازگار با محیط زندگی آن جامعه باشد. بر این اساس، جهانشمول بودن بسیاری از تئوریها، نه تنها در حوزه علم الاجتماع و علوم انسانی، بلکه در حوزه علوم فیزیکی و مادی نیز زیر سؤال رفته است.
در این میان، کشورهای اسلامی با داشتن فلسفه زندگی خاص و فرهنگ متفاوت با دیگر کشورها، به تئوریهای خاص خود نیاز دارند. به همین صورت، جوامع اسلامی نیز در حوزه مدیریت جامعه بهطور اعم و مدیریت سازمانها به طور اخص نیازمند تئوریهای بومی ـ اسلامی متناسب با مبانی علوم دینی است. در حوزه رهبری بهعنوان یکی از شاخصههای مهم اداره امور جامعه، تئوریهای مختلفی ارائه شده است، ولی بسیاری از آنها با مبانی علوم دینی سنخیت چندانی ندارد. عدم کاربرد آنها در عمل، شکاف میان تئوری و عمل را در اذهان متبادر کرده است. ازاینرو، آنچه به نظر میرسد این است که مسئله اصلی، نبود یک تئوری رهبری اثربخش متناسب با فرهنگ و ارزشهای بومی ـ اسلامی ایران است. پژوهشگران با اتکا به استراتژی تئوری داده بنیاد متنی، میکوشند نوعی تئوری رهبری اثربخش ارائه دهند که بر اساس متون اسلامی باشد.
پرسش پژوهش
از دیدگاه نهجالبلاغه، تئوری رهبری اثربخش چیست؟
هدف پژوهش
تدوین تئوری رهبری اثربخش بر اساس متون اسلامی (نهج البلاغه).
روششناسی پژوهش: تئوری داده بنیاد (متنی)
استراتژی تئوری (مفهومسازی) بنیادی، نوعی روششناسی عمومی برای تدوین تئوریهایی است که در دادههای گردآوری شده و تحلیل شده به صورت نظاممند ریشه دارد. هدف نهایی این استراتژی، ارائه تبیینهای جامع تئوریک درباره یک پدیده خاص است که به صورت استقرایی از مطالعه آن پدیده حاصل میشود. بهطور کلی، این استراتژی، دادههای حاصل از منابع اطلاعاتی را به مجموعهای از کدها، کدهای مشترک را به مقوله و آنگاه مقولهها را به نوعی تئوری تبدیل میکند. پدیده مورد مطالعه میتواند مسئلهای (بهطور مثال در سازمان) یا حتی یک متن باشد. در صورت نخست، پژوهشگر دادهها را از سخنان مصاحبهشوندگان استخراج میکند و سپس با طبقهبندی و کدگذاری آنها، در نهایت تئوری خود را درباره مسئله به دست میآورد. درباره متون نیز با طرح مسئلهای، خود پژوهشگر به مطالعه متن (کتاب، مجله و منابع مختلف متنی) میپردازد و دادههای مرتبط با مسئله را از متن استخراج و آنها را کدگذاری و طبقهبندی میکند و در نهایت، تئوری خود را ارائه میدهد. روششناسی این پژوهش بر مبنای استراتژی داده بنیاد متنی است که در ادامه در بخش روش تحقیق به تفصیل به آن میپردازیم.
شرح مبانی نظری درباره رهبری اثربخش
ااز انتشار نخستین پژوهش درباره رهبری، تاکنون پژوهشگران علوم مدیریت و علوم رفتاری همواره کوشیدهاند تئوری ارائه دهند تا رهبران سازمانی بتوانند با تکیه بر آن به رهبری اثربخش تبدیل شوند. سیر تکاملی نظریهپردازی درباره رهبری شامل هفت رویکرد به قرار زیر است:
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:101
فهرست مطالب
حکمیت
تغییر مسیر جنگ صفین و تاریخ اسلام فصل بیستم : مسئلهء حکمیت و گروه فشار نامهء معاویه به امام (ع ) پاسخ امام (ع ) به نامهء معاویه گزینش داوران (حکمین ) تحمیل پیمان حکمیت متن پیمان صلح واکنش عقد پیمان حکمیت در ارتش امام (ع ) تحمیل چهارم آزاد کردن اسرا امام (ع ) وضع حکمیت را تحت نظر مى گیرد بازگشت امام (ع ) از صفین به کوفه امام (ع ) در برابر قبر خباب بن ارت
امام (ع ) در روز سه شنبه دهم ماه ربیع الاول سال 38هجرى در ابتداى فجر, که هنوز هوا تاریک بود, نماز صبح را با یاران خود بجا آورد. آن حضرت از ناتوانى و خستگى سپاه شام کاملاً آگاه بود و مى دانست که دشمن به آخرین سنگر عقب نشینى کرده و با یک حملهء جانانه مى توان به خرگاه آتش افروز جنگ معاویه دست یافت . از این رو, به اشتر دستور داد که به تنظیم سپاه بپردازد. مالک , در حالى که در پوششى از آهن فرو رفته بود به میان سپاه آمد و در حالى که بر نیزهء خود تکیه کرده بود فریاد کشید: <سووا صفوفکم رحمکم الله >:صفهاى خود را مرتب کنید. چیزى نگذشت که حمله آغاز شد و از همان ابتدا نشانه هاى شکست دشمن با فرار آنان از میدان نبرد آشکار گردید.
در این موقع , مردى از سپاه شام بیرون آمد و خواستار مذاکرهء حضورى با امام (ع ) شد. امام در میان دو صف با او به مذاکره پرداخت . او پیشنهاد کرد که هر دو طرف به جایگاه نخستین خود عقب نشینى کند و امام شام را به معاویه واگذار نماید. امام (ع ) با تشکر از پیشنهاد او یادآور شد که من در این موضوع مدتها اندیشیده ام و در آن جز دو راه براى خودندیده ام , یا نبرد با یاغیگران یا کفر بر خدا و آنچه که بر پیامبر او نازل شده است . و خدا هرگز راضى نیست که در ملک او عصیان و گناه شود و دیگران در برابر آن سکوت کنند و از امربه معروف و نهى از منکر سرباز زنند. از این رو جنگ با متمردان را بهتر از هم آغوشى با غل و زنجیر یافته ام .
آن مرد از جلب موافقت امام (ع ) مأیوس شد و در حالى که آیهء <انا لله و انا الیه راجعون >را بر زبان جارى مى کرد به سوى سپاه شام بازگشت .(1)
نبرد بى امان میان طرفین بار دیگر آغاز گردید. در این نبرد از هر وسیلهء ممکن استفاده مى شد, از تیر و سنگ و از شمشیر و نیزه و عمودهاى آهنین که کوه آسا بر سر طرفین فرودمى آمد. نبرد تا صبح روز چهارشنبه ادامه داشت . سپاه معاویه در شب آن روز از فزونى کشته ها و زخمیها مانند سگ زوزه مى کشید و از این جهت در تاریخ آن شب چهارشنبه را<لیلة الهریر> خوانده اند.
اشتر در میان سربازان حرکت مى کرد و مى گفت : مردم تا پیروزى به اندازهء یک کمان بیش باقى نمانده است و فریاد مى زد: <الا من یشرى نفسه لله و یقاتل مع الاشتر حتى یظهر او یلحق بالله ؟>یعنى : آیا کسى هست که جان خود را به خدا بفروشد و در این راه به همراه اشتر نبرد کند, تا پیروز گردد یا به خدا بپیوندد؟(2)
امام (ع ) در این لحظات حساس در مقابل فرماندهان و افراد مؤثر سپاه خود سخنرانى کرد و فرمود:
اى مردم , مى بینید که کار شما و دشمن به کجا انجامیده و از دشمن جز آخرین نفس چیزى باقى نمانده است . آغاز کارها با پایان آن سنجیده مى شود. من صبحگاهان آنان را به محکمهء الهى خواهم کشید و به زندگى ننگینشان پایان خواهم داد.(3)
معاویه از مضمون سخنرانى آن حضرت آگاه شد. لذا رو به عمرو عاص کرد و گفت : این همان شبى است که على فرداى آن کار جنگ را یکسره خواهد کرد. اکنون چه باید کرد؟
عمروعاص گفت : نه سربازان تو مانند سربازان او هستند و نه تو مانند او هستى . او به انگیزهء دینى و عقیدتى نبرد مى کند, در حالى که تو به انگیزهء دیگر. تو خواهان زندگى هستى واو خواهان شهادت . سپاه عراق از پیروزى تو بر خود مى ترسد, در حالى که سپاه شام او پیروزى على هراسى ندارد.
معاویه : پس چه باید کرد؟
عمروعاص : باید پیشنهادى کرد که اگر بپذیرند دچار اختلاف شوند و اگر نپذیرند نیز دچار دو دستگى گردند; آنان را به کتاب خدا دعوت کن تا میان تو و آنان حاکم باشد. در این پپصورت تو به خواستهء خود نائل مى آیى . این مطلب مدتها در ذهن من بود ولى از ابراز آن خوددارى مى کردم تا وقت آن برسد.
پپمعاویه از پختگى نقشهء همکار خود تشکر کرد و در صدد اجراى آن برآمد.
بامداد روز پنجشنبه سیزدهم ربیع الاول , و به قولى سیزدهم صفر, سپاه امام (ع ) با نیرنگ کاملاً بى سابقه اى روبرو شد و خدمتى که فرزند عاص به طاغیان شام کرد بحق مایهء حیات مجدد تیرهء اموى و بازگشت آنان به صحنهء اجتماع شد.
سپاه شام , طبق دستور عمرو, قرآنها را بر نوک نیزه ها بستند و صفوف خود را با مصاحف آراستند. قرآن بزرگ دمشق به کمک ده نفر بر نوک نیزه حمل مى شد. آن گاه همگى یکصداشعار سر دادند که : <حاکم میان ما و شما کتاب خداست >.
مقدمه
سپاس و حمد بی کران سزاوار خداوندی است که ما را نعمت عظمای کتاب قرآن بخشید در پرتو درخشان آن رسالت ختمی مرتبت محمد بن عبدالله و ولایت و امامت مولی الکوین حضرت امام علی (ع) را برامت اسلام ارزانی داشت و جان و عقول بشری را از حمایت و هدایت بی متنهای معارف دو کتاب عظیم قرآن و نهج البلاغه سیراب گردانید و می دانیم که مکتب اسلام کاملترین مکتب تربیتی است که دستورات و روشهای تربیتی آن از روحی الهی گرفته شده و با راهنمایی های امامان معصوم «ع» لباس حقیقت پوشیده است . همه شرق شناسان و مورخان اعتراف دارند . که رسول خدا «ص» از آن عرب عقب مانده دانشمندان زیادی همچون مالک اشتر و ابوذر و ... ساخته و نهج الباغه بهترین زبان قرآن است .
شناخت نهج البلاغه :
نهج البلاغه کتابی است که در آن برخی انسان ها از سخنان زیبا و نامه های ارزشمند و کلمات کوتاه حکمتانه امام علی (ع) گرد آمده است و چون ستارگان همیشه درخشنده در آسمان علم و ادب معارف انسانی نور می باشد . این کتاب که با تلاش و زحمت و هنر بی مانند علامه سید رضی در سال 400 هجری تدوین شده است دارای سه فصل جداگانه می باشد . فصل اول ـ خطبه ها یا سخنرانی های امام علی «241» خطبه.
فصل دوم ـ کتب یا نامه های سیاسی ، اخلاقی ، نظامی آن ابر مرد تاریخ «79 نامه » فصل سوم ـ قصار الحکم یا کلمات کوتاه حکمت آمیز «480» حکمت .
امام علی (ع) در تمام دورانی زندگی بار و نورانی خود سعی در هدایت دلها و مغزها بسوی حقیقت و انسانیت راه روشن الهی داشت . حضرت از هر فرصت مناسبی با سخنرانیهای اخلاقی ، سیاسی ، با نوشتن نامه های ضروری به تمام ارزشهای اخلاقی انسانی شمان و نهج البلاغه و کتاب زندگی و کتاب تکامل می داند .
فهرست
مقدمه. 2
شناخت نهج البلاغه : 3
« پیام نهج البلاغه » 4
صبر وبردباری.. 10
ضرورت بردباری.. 10
انواع صبر. 11
شناخت عوامل تربیت : 12
الف : پدر و مادر : 12
تبلیغات: 14
جایگاه مدرسه حسینی : 17
خاستگاه و شاکله مدرسه حسینی : 19
هندسه صحیح اسلام : 22
اصل حریت و آزادی : 23
اصل پارسایی و وراستگی : 26
اصل خدا ترسی و ترس ناپذیری : 28
منابع و مآخذ. 47
این فایل شامل 47 صفحه word می باشد
ینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه12
فهرست مطالب
ندارد
قالَ أَمیرُالمُؤْمِنینَ عَلِىُّ بْنُ أَبیطالب(علیه السلام) :- خیر پنهانى و کتمان گرفتارى
مِنْ کُنُوزِ الْجَنَّةِ الْبِرُّ وَ إِخْفاءُ الْعَمَلِ وَ الصَّبْرُ عَلَى الرَّزایا وَ کِتْمانُ الْمَصائِبِ.
از گنجهاى بهشت; نیکى کردن و پنهان نمودن کار[نیک] و صبر بر مصیبتها و نهان کردن گرفتاریها (یعنى عدم شکایت از آنها) است.
2- ویژگى هاى زاهد
أَلزّاهِدُ فِى الدُّنْیا مَنْ لَمْ یَغْلِبِ الْحَرامُ صَبْرَهُ، وَ لَمْ یَشْغَلِ الْحَلالُ شُکْرَهُ.
زاهد در دنیا کسى است که حرام بر صبرش غلبه نکند، و حلال از شکرش باز ندارد.
3- تعادل در جذب و طرد افراد
«أَحْبِبْ حَبیبَکَ هَوْنًا ما عَسى أَنْ یَعْصِیَکَ یَوْمًا ما. وَ أَبْغِضْ بَغیضَکَ هَوْنًا ما عَسى أَنْ یَکُونَ حَبیبَکَ یَوْمًا ما.»
با دوستت آرام بیا، بسا که روزى دشمنت شود، و با دشمنت آرام بیا، بسا که روزى دوستت شود.
4- بهاى هر کس
قیمَةُ کُلِّ امْرِء ما یُحْسِنُ.
ارزش هر کسى آن چیزى است که نیکو انجام دهد.
5- فقیه کامل
«اَلا أُخْبِرُکُمْ بِالْفَقیهِ حَقَّ الْفَقیهِ؟ مَنْ لَمْ یُرَخِّصِ النّاسَ فى مَعاصِى اللّهِ وَ لَمْ یُقَنِّطْهُمْ مِنْ رَحْمَةِ اللّهِ وَ لَمْ یُؤْمِنْهُمْ مِنْ مَکْرِ اللّهِ وَ لَمْ یَدَعِ القُرآنَ رَغْبَةً عَنْهُ إِلى ما سِواهُ، وَ لا خَیْرَ فى عِبادَة لَیْسَ فیها تَفَقُّهٌ.
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:10
فهرست مطالب
شجاعت
امام علی(ع):
الشجاعه عز حاضر، الجبن ذل ظاهر؛
شجاعت عزتی است آماده، ترس ذلتی است آشکار.
امام علی(ع):
الشجاعه نصره حاضره و فضیله ظاهره؛
شجاعت، نصرتی نقد و فضیلتی آشکار است.
امام علی(ع):
السخاء و الشجاعه غرائز شریفه، یضعها الله سیحانه فیمن أحبه و امتحنه؛
سخاوت و شجاعت خصلت های والایی هستند که خداوند سبحان آن دو را در وجود هرکس که دوستش داشته و او را آزموده باشد می گذارد.
امام علی(ع):
جبلت الشجاعه علی ثلاث طبائع، لکل واحده منهن فضیله لیست للاخری: السخاء بالنفس و الأنفه من الذل و طلب الذکر ...؛
شجاعت بر سه خصلت سرشته شده که هریک از آنها فضیلتی دارد که دیگری فاقد آن است: از خودگذشتگی، تن ندادن به خواری و ذلت و نامجویی.
امام علی(ع):
ثمره الشجاعه الغیره؛
غیرت میوه شجاعت است.
امام صادق(ع):
ثلاثه لا تعرف إلا فی ثلاث مواطن: لا یعرف الحلیم إلا عند الغضب و لا الشجاع إلا عند الحرب و لا أخ إلا عند الحاجه؛
سه کس اند که جز در سه جا شناخته نمی شوند: بردبار جز در هنگام خشم، شجاع جز در جنگ و برادر جز در هنگام نیازمندی.
امام علی(ع):
لا آشجع من لبیبٍ؛
شجاع تر از خردمند، وجود ندارد.