بررسی عوامل مؤثر بر تجهیز منابع بانکی از دیدگاه مدیران شعب بانک رفاه شهر اصفهان

مقاله با عنوان بررسی عوامل مؤثر بر تجهیز منابع بانکی از دیدگاه مدیران شعب بانک رفاه شهر اصفهان که در اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، نوآوری و کارآفرینی ارائه شده آماده دانلود می باشد.

محل برگزاری:شیراز

سال برگزاری:1389

تعداد صفحه:12

محتویات فایل: فایل زیپ حاوی یک pdf

چکیده

این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر تجهیز منابع بر حسب اهمیت و اولویت در شعب بانک رفاه شهر اصفهان می پردازد. تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش آن توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش در برگیرنده کلیه مدیران شعب بانک رفاه شهر اصفهان (40 نفر) می باشد. به علت مشارکت تمامی مدیران بانک در پژوهش حاضر و عدم استفاده از نمونه گیری برای این گروه، می توان به نتایج آزمون توصیفی (میانگین)بسنده نمود. ابزارجمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد. روایی محتوایی پرسشنامه از نظر اساتید وکارشناسان مثبت ارزیابی گردید. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 0/85 محاسبه شد. با استفاده از آمار توصیفی اطلاعات تجزیه و تحلیل شدند. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که تمامی پنج عامل در نظر گرفته شده در تحقیق بر تجهیز منابع در شعب بانک رفاه بیش از حد متوسط تأثیرگذار بودند. عوامل خدماتی، ارتباطی و انسانی، عوامل فیزیکی، عوامل عوامل مالی و عوامل وابستگی سازمانی به ترتیب عوامل تاثیر گذار در جذب منابع بوده اند.

پایان نامه رشته جغرافیا بررسی موقعیت طبیعی و جغرافیایی اصفهان

دانلود پایان نامه آماده

دانلود پایان نامه رشته جغرافیا بررسی موقعیت طبیعی و جغرافیایی اصفهان با فرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 179

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان

استان اصفهان با مساحتی حدود 105.937 کیلو متر مربع بین 30 درجه و43 دقیقه تا34 درجه و27 دقیقه عرض شمالی خط استوا و49 درجه و36 دقیقه تا55 درجه و31 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است. این استان که در مرکز ایران واقع شده،از شمال به استانهای مرکزی،قم و سمنان؛از جنوب به استانهای فارس و کهکیلویه و بویراحمد؛از شرق به استانهای خراسان و یزد؛و ازغرب به استانهای لرستان و چهار محال و بختیاری محدود است.  بر اساس آخرین تقسیمات کشوری،این استان دارای17 شهرستان،60 شهر،37 بخش و116 دهستان،و مرکز آن شهر اصفهان است.  شهرستانهای استان اصفهان عبارت انداز: اصفهان، لرستان، برخوار و میمه، خمینی شهر، خوانسار، سمیرم، شهرضا، فریدن، فریدون شهر، فلاورجان، کاشان، گلپایگان، لنجان، مبارکه، نائین، نجف آباد و نطنز که در رابطه با آنها توضیح مختصری داده خواهد شد. موقع طبیعی و جغرافیایی اصفهان منطقه نسبتاً کوهستانی وسیعی به مساحت 197،403 کیلو متر مربع است(به انضمام چهارمحال و بختیاری) که در مرکز فلات ایران واقع شده. از شمال محدود است به نواحی کاشان و گلپایگان، از جنوب به آباده و بهبهان، از مشرق به شهرستان یزد، از مغرب به نواحی بختیاری و حدود خوزستان. طول آن از زردکوه در خاک بختیاری که منبع زاینده رود است تا دریاچه گاو خونی  تقریباً سیصد کیلومتر و عرض آن را از کوههای قهرود که حد شمالی آن است تا قریه امین آباد که حد جنوبی آن و در خاک فارس واقع است240 کیلومتر ذکر کرده اند.  وسعت استان اصفهان و شهرستانهای تابعه آن به تفکیک به شرح زیر است:  استان اصفهان به استثنای چهارمحال وبختیاری 170،396 کیلو متر مربع شهرضا                                                         9،256            « شهر اصفهان                                                 24،212         « اردستان                                                        14،240         « فریدن                                                          7،140           « نائین                                                             46،720        « نجف آباد                                                     3،604          « شهر اصفهان امروز در جلگه سبز و خرمی در کنار زاینده رود واقع شده  و طول آن از مشرق به مغرب 18 کیلومتر و عرض آن از شمال به جنوب12 کیلومتر است(ما فروخی اصفهانی در قرن پنجم هجری طول و عرض این شهر را چهارده فرسنگ در شش فرسنگ با هشت دروازه ذکر کرده و گفته است که هشتصد پاره دیه و مزرعه دارد.)    طول و عرض جغرافیایی ـ قدما اصفهان را به حسب طول و عرض از اقلیم سوم گرفته اند. طول آن را از جزایر خالدات(عوم) و عرض آن را از خط استوا(لب) ذکر کرده اند. طول و عرض جغرافیایی آن بر حسب اندازه گیری بین المللی امروز از این قرار است: طول شرقی آن از نصف النهار گرینویچ51 درجه و39 دقیقه و40 ثانیه و عرض شمالی آن از خط استوا32 درجه و38 دقیقه و30 ثانیه است.  ارتفاع اصفهان از سطح دریا بین 1،475 تا 1،584 متر ضبط شده است.  حداکثر ارتفاع استان اصفهان در شهرکرد2،066 متر و حداقل آن در یزد 1،233 متر است.  جلگه اصفهان در حدود 300 متر از تهران بلندتر است و اختلاف ساعت آن با تهران 20 ثانیه است.  پستی وبلندی ـ اصفهان در مرکز فلات ایران واقع شده و منطقه ای است نسبتاً کوهستانی که از سمت مغرب در طول دره وسیعی که بستر زاینده رود است به وسیله کوههای مرتفع محصور شده. ارتفاع متوسط آن از سطح دریا 1475 متر و کوههای آن از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده.  ارتفاع کوههای اطراف اصفهان در حدود 3000 متر است و مهمترین رشته آن در جنوب غربی واقع شده که جنس سنگهای آن آهکی است و نقاط صعب العبور دارد. سرچشمه رودخانه های کارون و زاینده رود در این قسمت است.  سلسله کوههای منطقه اصفهان از زردکوه بختیاری که آن نیز از شعبات کوههای لرستان است منشعب می شوند. کوه منگشت به ارتفاع 1500 تا 3000 متر مانند دیواری ییلاق بختیاری را از قشلاق جدا می کند و شعبه آن سبزکوه بین پشتکوه و چهارمحال قرار دارد. ارتفاع کوههای فریدن از دو تا سه هزار متر است که به موازات یکدیگر مانند پنجه ای از جنوب به شمال امتداد یافته و به کوههای خونسار می پیوندند. کوههای کرون در مغرب اصفهان از مغرب به مشرق ممتد هستند و فواصل آنها به طور متوسط از 24 تا 30 کیلومتر است. بدنه کوههای این قسمت عاری از آب و اشجار است و فقط در چند نقطه آب و درختی مشاهده می شود. دالان کوه حد غربی ناحیه کرون را تشکیل می دهد. از شاه کوه لنجان که امتداد آن شمالی و جنوبی است دو رشته کوه از مغرب به مشرق منشعب می شود که جاده اصفهان به شهرضا را قطع می کند. یکی کوههای کلاه قاضی است و دیگری کوههای مهیار که گردنه و تنگ چالشتر و ارچینی در آن واقع است.  ارتفاعات نزدیک شهر ـ دنباله ارتفاعات شاه کوه لنجان در جنوب اصفهان به دو رشته کوه کم ارتفاع صفه و بابا سعید متصل می شود که جهت آنها از جنوب به مشرق است. ارتفاع کوه صفه در جنوب شهر اصفهان به 2400 متر می رسد. این رشته کوه با تضاریس زیادی که دارد و به علت نزدیکی آن به شهر، بر زیبایی موقع طبیعی اصفهان افزوده است. در 25 کیلومتری شمال غربی اصفهان کوههای سید محمد واقع شده که از کنار جاده شوسه اصفهان شروع می شود و به کوههای کرون و قمیشلو و علوی اتصال می یابد. این کوه دو سه چشمه کم آب دارد و یکی از آنها به نام چشمه منظر در بین اهالی شهرت دارد و از گردشگاههای شهر به شمار می رود.  ارتفاعات شمال اصفهان به منزله تپه های خاکی محسوب می شوند که به گردنه مادر شاه در سه راه اصفهان به تهران متصل شده، به کوه چاله سیاه در 35 کیلومتری شمال غربی اصفهان ختم می شود.  اندکی دورتر شمال جلگه اصفهان را کوههای نطنز و قمرود کاشان محدود می کند و کوه معروف کرکس به ارتفاع 3350 متر به خط مستقیم در پنجاه کیلومتری شمال اصفهان واقع شده که اغلب از برف پوشیده است و به واسطه ارتفاعی که دارد از دور به خوبی نمایان است.  تنگ و گردنه ـ گردنه های معروف اطراف شهر عبارت است از: گردنه گاومیش، گردنه رخ و تنگ بیدکان که در سر راه اصفهان به بختیاری واقع شده اند. تنگ بیدکان به طول 12 کیلومتر در کوه بیدکان واقع شده و در مدخل آن آب بسیار گوارایی جریان دارد و راه شوسه اصفهان به شهرکرد از این تنگ می گذرد. گردنه رخ در شمال غربی کوه رخ واقع شده و راه شوسه جدید الاحداث اصفهان به شهرضا و شیراز از آن می گذرد.  تنگ لاشتر(عامه مردم این تنگ را لارشتر می نامند) به طول شش کیلومتر بین کوه کلاه قاضی و کوه لاشتر که راه شوسه اصفهان به شهرضا و شیراز از آن می گذرد از گردنه های خیلی نزدیک به شهر است.  گردنه گاو پیسه، تقریباً در یک فرسخی جنوب باغ وحش و گردنه آب نیل بین اصفهان و قریه پیر بکران از گردنه های سهل العبور اصفهان در جنوب غربی این شهر و در بلوک لنجانات واقع شده است.  دیگر از گردنه های معروف گردنه مورچه خورت در شمال اصفهان و تنگ اشترگان، دیزی از دهات لنجان علیا و دهکده اشترگان است.  گردنه هایی که از شهر فاصله بیشتری می گیرد، بیشتر در ناحیه کوهستانی چهارمحال و بختیاری و فریدن واقع شده اند و مشهورترین آنها عبارتند از: از گردنه خراجی که از قهمرخ به شلمزار می رود و گردنه مردارکش بین شلمزار و پشتکوه و گردنه تل بین پشتکوه و ایذه(مال امیر سابق) و گردنه ساطعی و گردنه بازفت بین خاک اصفهان و گرمسیر.  گردنه های امامزاده و گاو جفت و بارز و آب ملخ در کوههای فریدن واقع شده و محل عبور طایفه موگویی و چهارلنگ به پشتکوه است. گردنه های دیگر عبارتند از: گردنه دزدان در کوههای آخوره علیا، گردنه سرخ و آب گرم سرراه کرون به چادگان فریدن. گردنه آب پونه و گردنه فوده در سرراه شهرضابه لنجان.

پروژه بررسی منطقه 5 اصفهان (سنگتراشها). doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 250 صفحه

جایگاه و موقعیت منطقه:

منطقه پنج در جنوب غربی اصفهان و در دامنه های شمالی کوه صفه قرار گرفته است. این منطقه از شمال به رودخانه زاینده رود و معابر حاشیه آن یعنی بلوار های ملت، سعدی و عبدالله خان،‌از شرق به خیابان چهارباغ بالا، از غرب به ادامه بلوار عبدالله خان و خیابان ورودی شهرک امیر حمزه و از جنوب به خیابان کمکی ارتش محدود است. بر اساس تقسیمات طرح جامع این منطقه جزو محدوده،مرکزی، مرکزی شهر ئ یکی از مناطق ششگانه آن به شمار می رود. مساحت این منطقه بنا به محاسبات طرح تفصیلی معادل 8/893 هکتار و برابر 57/6 درصد مساحت شهر اصفهان و 1/11 درصد مساحت محدوده مرکزی آن است. منطقه پنج کوچکترین منطقه در محدوده مرکزی اصفهان به شمار می رود.

به لحاظ ساختار کالبدی، اجتماعی و اقتصادی ویژه، این منطقه جزو فضاهای با اهمیت و خاص شهر اصفهان به شمار می رود. از جمله خصوصیات مهم منطقه در برگرفتن مهمترین محور شهری اصفهان (چهارباغ بالا) و قسمتی از منطقه تاریخی اصفهان از جمله جلفا و بخش قابل ملاحظه ای از بناهای تاریخی شهر در این منطقه،‌مجاورت با یکی از دو دانشگاه بزرگ اصفهان،‌همجواری با کوه صفه به عنوان نقطه پایانی محور تاریخی شهر که در حال حاضر یکی از چند گردشگاه مهم شهر نیز محسوب می گردد، همجواری با زاینده رود و برخورداری از فضاهای تنفسی و گردشگاهی حاشیه آن و نیز وجود یک سیستم ارتباطی نسبتا گسترده و منضبت است.

مجموعه این شرایط و سایر ویژگی ها،‌تصویر تقریبا منسجم و یکپارچه ای را از منطقه به نمایش گذاشته است که نشانگر رشد و توسعه همپای این منطقه با شهر است این پیوند و عدم انفصال باعث گردیده،‌منطقه پنج جزیی جدایی ناپذیر از هسته اصلی شهر تصور گردد.

پیشگفتار :

انسانها در شهرها برای خود فضایی جهت زندگی می سازند، و همزمان با آن مجموعه ای هزار چهره به وجود می آورند، از طرفی دیگر همین چهره ی شهر تاثیر خود را بر شخصیت اجتماعی ما شهروندان می گذارد.

یک انسان از بدو تولد تا بزرگسالی نیازهای خاصی دارد که باید توسط شهر و عوامل آن پاسخ داده شود. رشد سریع جمعیت یک واقعیت را نتوانسته است تغییر دهد و آن اینکه نیازهای اولیه انسان ها در هر دوره و سنی تغییر نکرده است.

شهروند در تعامل اجتماعی و چانه زنی در کوچه و بازار توانسته بود قدرت اندیشیدن و مذاکره را برای حفظ حقوق خود و دیگران بیاموزد.

بنابراین نیاز مبرمی به فضاهای تعامل اجتماعی دارد.

از آنجا که در دوران کودکی و نوجوانی، با انواع و اقسام محدودیت ها، ممنوعیت ها روبه رو بوده ایم، فضاهای غیر قابل تحمل بر شخصیت ما و فرزندانمان تاثیر سو ء می گذارند و تعجب می کنیم که چرا با شهروندانی خنثی و بی تفاوت نسبت به سرنوشت شهر و جامعه روبه رو هستیم.

جامعه ای که برای کودکان خود فضاهای بازی کافی، برای نوجوانان خود پاتوق ها، فضاهای تعاملات اجتماعی، فضاهای ورزشی و ... در محله ایجاد نکند، نباید توقع داشته باشد که در آینده از شهروندانی متعهد و دلسوز و فعال در سرنوشت شهر و جامعه برخوردار گردد.

برای جلوگیری از چنین مشکلاتی اولین قدم شناخت نیازهای فرد و جامعه در شهر است. بعد از این مرحله می توان توقعاتی را که انتظار می رود و شهر و فضاهای آن در پاسخگویی به این نیازها داشته باشد شناسایی کرد و در صدد این برآمد که این فضا پاسخگوی نیازهای شهروندان باشند.

مقدمه :

تهیه این پروژه توسط دانشجویان رشته مهندسی شهرسازی ترم چهارم دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد در نیم سال دوم تحصیلی 90-1389 آغاز شد و پس از انجام مراحل گوناگون و بررسی های طولانی و دقیق توسط یکی از گروه های دانشجویی و به یاری استاد مربوطه مهندس مژده جمشیدی در تاریخ 23/4/1390 به پایان رسید.

با توجه به گسترده بودن شهر اصفهان، مقرر گردید تهیه این پروژه ها طبق تقسیمات شهری و محله ای و با توجه به ویژگی های محله های انتخابی که شامل موارد زیر است صورت گیرد :

مداخله باید دارای ارزش تاریخی و عناصر و کالبد با هویت ایرانی باشد. این محلات باید از نظر بصری و ادراکی غنی باشد و دانشجویان به راحتی به اطلاعات آن دسترسی داشته باشند.

با توجه به این موارد، حوزه ی مورد بررسی در این پروژه محله ی سنگتراش ها است که درمنطقه 5 اصفهان واقع شده  است.

در زیر محدوده ی مورد بررسی را نمایش داده ایم.

در گزارش حاضر، ابتدا خلاصه ای از بررسی های آماری  و ویژگی های منطقه در وضع موجود ارائه می شود، پس از آن سابقه تاریخی محله و گفت و گو با شهروندان و ساکنان و مسئولین را مورد بررسی قرار می دهیم و سپس به تحلیل استخوان بندی و جایگاه و فرم و عناصر اصلی و موثر بر این محله می پردازیم.

فهرست مطالب:

پیشگفتار

قدردانی

مقدمه

فصل اول – مطالعات پایه  

فصل دوم – آشنایی با حوضه بلافصل و نقش آن در حوزه ی مداخله 

فصل سوم – جغرافیای تاریخی

فصل چهارم -  تجزیه و تحلیل وضع موجود کاربری ها

فصل پنجم – شناخت وضع موجود (محیط کالبدی)

فصل ششم – شناخت وضع موجود (محیط اجتماعی)

منابع

منابع:

مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری،جهانشاه پاکزاد

جغرافیای اصفهان

مهتا، میرمقتدایی، «معیارهای شناخت هویت کالبدی شهرها»، نشریه ی هنرهای زیبا، شماره ی 19، پاییز 1383، ص 33.

 احمد، سفردوست، «هویت کالبدی شهر رشت»، 1384، ص 268.

 همان، ص 248.

 ناصر، زادرفیعی، «فرآیند اجتماعی فضایی هویت شهر»، فصل نامه ی آبادی، شماره ی 48، سال پانزدهم، پاییز 1384، ص 14.

 مهتا، میرمقتدایی، «معیارهای شناخت هویت کالبدی شهرها»، نشریه ی هنرهای زیبا، شماره ی 19، پاییز 1383، ص 35.

 احمد، سفردوست، «هویت کالبدی شهر رشت»، 1384، ص 268.

مسجد جامع اصفهان

 قدیمیترین بنای تاریخی اصفهان را باید مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان تلقی کرد. سیمای فعلی مسجد عمدتاً مربوط به اقدامات دوره سلجوقی است اما تعمیرات و الحاقات آن به دورانهای بعد به خصوص عصر صفویان مربوط می شود . اما در کاوش های باستان شناسی مراحل قبل از سلجوقی هم به دست آمده که به دوران آل بویه و قرن سوم هجری باز می گردد. در همین کاوش ها آثار قبل از اسلام نیز کشف شده است. مسجد دارای ورودیهای متعدد است که هر یک فضای مسجد را به بخشهایی از بافت پیرامون آن مربوط می کند این ورودیها همه در یک زمان ساخته نشده اند و هر یک در مقطعی از تاریخ و در ارتباط با ساختمان درون و بیرون بنا به وجود آمده اند. گذرها و معابری که در گرداگرد مسجد وجود دارند بیانگر ارتباط گسترده ای است که مسجد با بافت قدیم شهر دارد....این مقاله به صورت  ورد (docx ) می باشد و تعداد صفحات آن     29صفحه آماده پرینت می باشد

چیزی که این مقالات را متمایز کرده است آماده پرینت بودن مقالات می باشد تا خریدار از خرید خود راضی باشد

مقالات را با ورژن  office2010  به بالا باز کنید 

پایان نامه موقعیت طبیعی و جغرافیایی اصفهان

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 190 صفحه می باشد.

فهرست
فصل اول:موقعیت جغرافیایی و تقسیمات شهری ۱
فصل اول:موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان ۱
موقع طبیعی و جغرافیایی ۲
دشت ها ۸
آبشارها ۹
رشته کوه ها ۱۰
رودها: ۱۱
تقسیمات آب و هوایی ۱۵
درجه حرارت ۱۸
میزان بارندگی ۲۰
مادیها ۲۵
زندگی جانوران ۲۶
ـ نواحی حفاظت شده ۲۸
استان اصفهان ۳۲
اردستان ۳۲
شهرضا(قمشه) ۳۵
کاشان ۳۸
فریدن (داران) ۴۰
فریدون شهر ۴۲
گلپایگان ۴۳
نائین ۴۵
سمیرم ۴۶
خمینی شهر(سده) ۴۷
فلاورجان ۴۸
نحف آباد ۴۸
دولت آباد ۵۰
ابیانه ۵۱
میمه ۵۲
مورچه خورت ۵۲
علویجه ۵۳
آران و بیدگل ۵۳
خور و بیابانک ۵۴
قیص آباد ۵۴
مال و اجرد ۵۵
نوگنبد ۵۵
برسیان ۵۶
خور ۵۶
چرمهین ۵۶
طرق ۵۷
زواره ۵۷
فن بزرگ ۵۸
تیران ۵۸
فصل دوم: فصل وجه تسمیه و دورنمای تاریخی و آثار تاریخی ۵۸
پیشگفتار ۵۸
وجه تسمیه ـ اصفهان ۶۰
جی باستان ۶۲
فصل اول ۶۳
نام و پیشینه تاریخی ۶۳
۱- نام ۶۳
دورنمای تاریخی ۶۹
ابن بطوطه(جهانگردمراکشی) (۷۲۵ هجری،۱۳۲۵ ) ۱۱۵
شهر اصفهان ۱۱۵
اوضاع اجتماعی اصفهان ۱۱۶
بدگویی از مردم اصفهان ۱۱۷
دکتر هنریش بروگش ۱۱۹
فاضلاب منازل ۱۲۱
بناها و یادمان های تاریخی ۱۲۲
کاخ ها و عمارات ۱۲۲
عمارات مخروبه ۱۲۴
قلعه ها و حصار ها ۱۳۷
قلعه طبرک ۱۳۷
آثار تاریخی دوره دیالمه در اصفهان ۱۳۸
قلعه سنگی ۱۴۱
تخت رستم ۱۴۵
روش های ساختمانی ۱۴۹
بناهای مذهبی ۱۵۱
آتشگاه ۱۵۱
مساجد و مناره ها ۱۶۵
آثار تاریخی: نائین ۱۶۶
آثار تاریخی مشهور اصفهان ۱۶۷
آثار تاریخی گلپایگان: ۱۷۹
مناره ها ۱۸۰
استان اصفهان ۱۸۰
کاروانسرا ها ۱۸۱
بازارها ۱۸۲
گورستانها ۱۸۲
اسامی تکیه های تخت فولاد ۱۸۳
حمام ها ۱۸۳

فصل اول:موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان
استان اصفهان با مساحتی حدود ۱۰۵٫۹۳۷ کیلو متر مربع بین ۳۰ درجه و۴۳ دقیقه تا۳۴ درجه و۲۷ دقیقه عرض شمالی خط استوا و۴۹ درجه و۳۶ دقیقه تا۵۵ درجه و۳۱ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است. این استان که در مرکز ایران واقع شده،از شمال به استانهای مرکزی،قم و سمنان؛از جنوب به استانهای فارس و کهکیلویه و بویراحمد؛از شرق به استانهای خراسان و یزد؛و ازغرب به استانهای لرستان و چهار محال و بختیاری محدود است.
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری،این استان دارای۱۷ شهرستان،۶۰ شهر،۳۷ بخش و۱۱۶ دهستان،و مرکز آن شهر اصفهان است.
شهرستانهای استان اصفهان عبارت انداز: اصفهان، لرستان، برخوار و میمه، خمینی شهر، خوانسار، سمیرم، شهرضا، فریدن، فریدون شهر، فلاورجان، کاشان، گلپایگان، لنجان، مبارکه، نائین، نجف آباد و نطنز که در رابطه با آنها توضیح مختصری داده خواهد شد.
موقع طبیعی و جغرافیایی
اصفهان منطقه نسبتاً کوهستانی وسیعی به مساحت ۱۹۷،۴۰۳ کیلو متر مربع است(به انضمام چهارمحال و بختیاری) که در مرکز فلات ایران واقع شده. از شمال محدود است به نواحی کاشان و گلپایگان، از جنوب به آباده و بهبهان، از مشرق به شهرستان یزد، از مغرب به نواحی بختیاری و حدود خوزستان. طول آن از زردکوه در خاک بختیاری که منبع زاینده رود است تا دریاچه گاو خونی[۱] تقریباً سیصد کیلومتر و عرض آن را از کوههای قهرود که حد شمالی آن است تا قریه امین آباد که حد جنوبی آن و در خاک فارس واقع است۲۴۰ کیلومتر ذکر کرده اند.[۲] وسعت استان اصفهان و شهرستانهای تابعه آن به تفکیک به شرح زیر است:[۳]
استان اصفهان به استثنای چهارمحال وبختیاری ۱۷۰،۳۹۶ کیلو متر مربع
شهرضا ۹،۲۵۶ «
شهر اصفهان ۲۴،۲۱۲ «
اردستان ۱۴،۲۴۰ «
فریدن ۷،۱۴۰ «
نائین ۴۶،۷۲۰ «
نجف آباد ۳،۶۰۴ «
شهر اصفهان امروز در جلگه سبز و خرمی در کنار زاینده رود واقع شده و طول آن از مشرق به مغرب ۱۸ کیلومتر و عرض آن از شمال به جنوب۱۲ کیلومتر است(ما فروخی اصفهانی در قرن پنجم هجری طول و عرض این شهر را چهارده فرسنگ در شش فرسنگ با هشت دروازه ذکر کرده و گفته است که هشتصد پاره دیه و مزرعه دارد.)[۴]
طول و عرض جغرافیایی ـ قدما اصفهان را به حسب طول و عرض از اقلیم سوم گرفته اند. طول آن را از جزایر خالدات(عوم) و عرض آن را از خط استوا(لب) ذکر کرده اند. طول و عرض جغرافیایی آن بر حسب اندازه گیری بین المللی امروز از این قرار است: طول شرقی آن از نصف النهار گرینویچ۵۱ درجه و۳۹ دقیقه و۴۰ ثانیه و عرض شمالی آن از خط استوا۳۲ درجه و۳۸ دقیقه و۳۰ ثانیه است.
ارتفاع اصفهان از سطح دریا بین ۱،۴۷۵ تا ۱،۵۸۴ متر ضبط شده است.
حداکثر ارتفاع استان اصفهان در شهرکرد۲،۰۶۶ متر و حداقل آن در یزد ۱،۲۳۳ متر است.
جلگه اصفهان در حدود ۳۰۰ متر از تهران بلندتر است و اختلاف ساعت آن با تهران ۲۰ ثانیه است.
پستی وبلندی ـ اصفهان در مرکز فلات ایران واقع شده و منطقه ای است نسبتاً کوهستانی که از سمت مغرب در طول دره وسیعی که بستر زاینده رود است به وسیله کوههای مرتفع محصور شده. ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۴۷۵ متر و کوههای آن از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده.
ارتفاع کوههای اطراف اصفهان در حدود ۳۰۰۰ متر است و مهمترین رشته آن در جنوب غربی واقع شده که جنس سنگهای آن آهکی است و نقاط صعب العبور دارد. سرچشمه رودخانه های کارون و زاینده رود در این قسمت است.
سلسله کوههای منطقه اصفهان از زردکوه بختیاری که آن نیز از شعبات کوههای لرستان است منشعب می شوند. کوه منگشت به ارتفاع ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر مانند دیواری ییلاق بختیاری را از قشلاق جدا می کند و شعبه آن سبزکوه بین پشتکوه و چهارمحال قرار دارد. ارتفاع کوههای فریدن از دو تا سه هزار متر است که به موازات یکدیگر مانند پنجه ای از جنوب به شمال امتداد یافته و به کوههای خونسار می پیوندند. کوههای کرون در مغرب اصفهان از مغرب به مشرق ممتد هستند و فواصل آنها به طور متوسط از ۲۴ تا ۳۰ کیلومتر است. بدنه کوههای این قسمت عاری از آب و اشجار است و فقط در چند نقطه آب و درختی مشاهده می شود. دالان کوه حد غربی ناحیه کرون را تشکیل می دهد. از شاه کوه لنجان که امتداد آن شمالی و جنوبی است دو رشته کوه از مغرب به مشرق منشعب می شود که جاده اصفهان به شهرضا را قطع می کند. یکی کوههای کلاه قاضی است و دیگری کوههای مهیار که گردنه و تنگ چالشتر و ارچینی در آن واقع است.
ارتفاعات نزدیک شهر ـ دنباله ارتفاعات شاه کوه لنجان در جنوب اصفهان به دو رشته کوه کم ارتفاع صفه و بابا سعید متصل می شود که جهت آنها از جنوب به مشرق است. ارتفاع کوه صفه در جنوب شهر اصفهان به ۲۴۰۰ متر می رسد. این رشته کوه با تضاریس زیادی که دارد و به علت نزدیکی آن به شهر، بر زیبایی موقع طبیعی اصفهان افزوده است. در ۲۵ کیلومتری شمال غربی اصفهان کوههای سید محمد واقع شده که از کنار جاده شوسه اصفهان شروع می شود و به کوههای کرون و قمیشلو و علوی اتصال می یابد. این کوه دو سه چشمه کم آب دارد و یکی از آنها به نام چشمه منظر در بین اهالی شهرت دارد و از گردشگاههای شهر به شمار می رود.
ارتفاعات شمال اصفهان به منزله تپه های خاکی محسوب می شوند که به گردنه مادر شاه در سه راه اصفهان به تهران متصل شده، به کوه چاله سیاه در ۳۵ کیلومتری شمال غربی اصفهان ختم می شود.
اندکی دورتر شمال جلگه اصفهان را کوههای نطنز و قمرود کاشان محدود می کند و کوه معروف کرکس به ارتفاع ۳۳۵۰ متر به خط مستقیم در پنجاه کیلومتری شمال اصفهان واقع شده که اغلب از برف پوشیده است و به واسطه ارتفاعی که دارد از دور به خوبی نمایان است.
تنگ و گردنه ـ گردنه های معروف اطراف شهر عبارت است از: گردنه گاومیش، گردنه رخ و تنگ بیدکان که در سر راه اصفهان به بختیاری واقع شده اند. تنگ بیدکان به طول ۱۲ کیلومتر در کوه بیدکان واقع شده و در مدخل آن آب بسیار گوارایی جریان دارد و راه شوسه اصفهان به شهرکرد از این تنگ می گذرد. گردنه رخ در شمال غربی کوه رخ واقع شده و راه شوسه جدید الاحداث اصفهان به شهرضا و شیراز از آن می گذرد.
تنگ لاشتر(عامه مردم این تنگ را لارشتر می نامند) به طول شش کیلومتر بین کوه کلاه قاضی و کوه لاشتر که راه شوسه اصفهان به شهرضا و شیراز از آن می گذرد از گردنه های خیلی نزدیک به شهر است.
گردنه گاو پیسه، تقریباً در یک فرسخی جنوب باغ وحش و گردنه آب نیل بین اصفهان و قریه پیر بکران از گردنه های سهل العبور اصفهان در جنوب غربی این شهر و در بلوک لنجانات واقع شده است.
دیگر از گردنه های معروف گردنه مورچه خورت در شمال اصفهان و تنگ اشترگان، دیزی از دهات لنجان علیا و دهکده اشترگان است.
گردنه هایی که از شهر فاصله بیشتری می گیرد، بیشتر در ناحیه کوهستانی چهارمحال و بختیاری و فریدن واقع شده اند و مشهورترین آنها عبارتند از: از گردنه خراجی که از قهمرخ به شلمزار می رود و گردنه مردارکش بین شلمزار و پشتکوه و گردنه تل بین پشتکوه و ایذه(مال امیر سابق) و گردنه ساطعی و گردنه بازفت بین خاک اصفهان و گرمسیر.
گردنه های امامزاده و گاو جفت و بارز و آب ملخ در کوههای فریدن واقع شده و محل عبور طایفه موگویی و چهارلنگ به پشتکوه است. گردنه های دیگر عبارتند از: گردنه دزدان در کوههای آخوره علیا، گردنه سرخ و آب گرم سرراه کرون به چادگان فریدن. گردنه آب پونه و گردنه فوده در سرراه شهرضابه لنجان.
دشت ها
ـ دشت برخوار
دشت مسطح برخوار در جهت شمال شرقی به رشته کوههای مرکزی در جنوب غربی اردستان ختم می شود و دارای آب و هوایی نیمه بیابانی، گرم و خشک در تابستان و سرد و خشک در زمستان، است.
ـ دشت آبرفتی کاشان
این دشت، دشتی نسبتاً هموار است که طرف جنوب به ارتفاعات کرکس و از طرف شمال به نوار ریگ بلند(در محلی به نام بندریگ) ختم می شود.
ـ دشت مبارکه
دشت مبارکه در شهرستان مبارکه به وسیله رشته کوه های متعدد احاطه شده است که از معروف ترین آن ها می توان به کوه های خولنجان، طالخونچه، کوه زرد، کوه قلعه بزی اشاره نمود.
آبشارها
جاذبه های طبیعی؛
۱- آبشار شالورا:
این آبشار در ۶۵ کیلومتری غرب اصفهان و در نزدیکی روستای جومیهن قرار دارد.
۲- آبشار کرد علیا:
این آبشار که در ۹۰ کیلومتری غرب اصفهان و در ارتفاعات دالانکوه قرار دارد، از آب شدن برف های دالانکوه بوجود آمده است و در بهار منظره بسیار زیبایی ایجاد می کند.
۳- چشمه آب معدنی ورتون:
در ۴۳ کیلومتری جاده اصفهان به یزد جاده ای فرعی وجود دارد که پس از طی ۱۸ کیلومتر به ناحیه ورتون می رسد. بعد از ورتون در فاصله ۱۲ کیلومتری، چشمه های معدنی ورتون قرار گرفته اند. در این منطقه حمام هایی به سبک دوره صفویه است که اکثر‌اً مخروبه اند و برخی از آنها که سالم است مورد استفاده مردم قرار می گیرد آب گرم ورتون از دسته آبهای مکروه بی کربناته و سولفاته گرم است. خواص درمانی استحمام در این آب عبارتست از: تسکین دهندگی دردهای عصبی و رماتیسمی. این آب در صورت نوشیدن باعث ازدیاد ترشح معده می گردد به سبب وجود سولفات سدیم در ترکیب آن، این آب خاصیت ملین دارد و سرانجام وجود آهن در ترکیب.
رشته کوه ها
استان اصفهان
ـ رشته کوههای قمیشلو در بخش مرکزی و دنباله بیدگان در غرب، رشته کوههای زردکوه، کوه کالخونی و سفیدکوه در مرکز، کوه قاضی در شمال شهرستان شهرضا.
ـ کوه بهوروز، چالقفا، پشم کن و کوه باغک در سمیرم.
ـ رشته کوههای اردستان از انشعابات کوه کرکس در کاشان.
ـ کوه سراش، محمدیه و زردکوه از مهمترین ارتفاعات شهرستان نائین.
ـ کوه دنیار، الجوق، دنباله زردکوه و قمیشلودر سمیرم.
ـ بلندترین قله کوههای سلسله جبال مرکزی ایران که از شهرستان گلپایگان می گذرد در این ناحیه قله حاجی تارا به ارتفاع ۳۵۶۰ متر می باشد.
رودها:
مهمترین رودخانه های این استان عبارتند از:
۱- زاینده رود که از ارتفاعات زردکوه بختیاری در شهرکرد سرچشه میگیرد، جهت جریان آن از غرب به شرق است آب این رودخانه بخصوص پس از حفر تونل کوهرنگ در کوه کارکنان با طول ۱۶۰ کیلومتر و با انشعابات کوچک خود کلیه قراء و مزارع اطراف را مشروب مینماید و سیلاب آن به باتلاق گاوخونی منتهی میگردد .
سرچشمه زاینده رود نزدیک سرچشمه اصلی رود کارون است و حد فاصل این دو رود از زیرکوه در حدود سه کیلومتر میباشد.
۲- رودخانه مرغاب از کوههای داران سرچشمه گرفته نجف آباد را مشروب و در نزدیکی آبادی جوزدان به زاینده رود منتهی میشود.
۳- رودخانه های گندمان، شمس آباد، حنا در سمیرم واقع و به رودخانه خرسان ملحق میگردند.
۴- رودخانه قبله از کوههای جنوبی خوانسار سرچشمه گرفته وارد قسمت مرکزی شهرستان گلپایگان گشته و پس از مشروب کردن این ناحیه و گذشتن از گلپایگان با نام رودخانه لعل یار به جریان خود ادامه میدهد.
۵- رودخانه کرون از ارتفاعات نبله و داران و شعبه دیگر آن نیز از کوه صالح و مکه سرچشمه گرفته پس از آبیاری دهستانهای اطراف خود در شمال جوزدان به زاینده رود میریزد.
آب و هوا ـ شهر اصفهان در جلگه واقع شده. اراضی آن رسی است و در نقاط مختلف آن به تفاوت از ۷۵ سانتیمتر تا یک مترو نیم به قشری محکم از رس می رسد که سخت و غیر قابل نفوذ است. پی منازل و ساختمانهای معمولی بر روی همین قشر رس بنا می شود. دیوارهای گلی قدیمی که حصار باغات داخل و خارج شهر را تشکیل می دهد بر روی همین قشر رس ترکیب شده و بعضی از آنها حتی چند صد سال دوام کرده است. خشت خامی که از این خاک رس ساخته می شود به اندازه آجر پخته استحکام دارد و در بیشتر بناهای قدیم چندین صد سال دوام کرده است. دوام نوع مخصوصی از این خشت خام در آثار کهن آتشگاه حتی به دو هزار سال می رسد. رشته کوههای محلی اصفهان در اطراف شهر از مغرب و جنوب به سوی مشرق کشیده شده و با ارتفاع یکنواخت و تضاریس قلل آنها، هماهنگ آثار تماشایی داخل شهر منظره ای طبیعی و تماشایی به وجود آورده است. منظره زیبای کوههای اطراف اصفهان از فراز عمارت عالی قاپو در میدان نقش جهان و از قله کوه آتشگاه به خوبی نمودار می شود. چون به غیر از نواحی نجف آباد و دهستانهای برخوار و کوهپایه بقیه بخشهای اصفهان در کنار رودخانه پر برکت زاینده رود واقع شده، آب و هوای آن معتدل و فصول چهار گانه آن منظم است. شمال اصفهان تا نود کیلومتر باز است و بادهای خنک شمالی از این طریق می ورزد، اما جنوب آن از سه کیلومتری بسته می شود.(جغرافیادانانقدیم عرب گفته اند که اصح مساکن و بلاد شهری است که شمال آن گشاده و جنوبش گرفته باشد) وبه طوری که ذکر شد اصفهان دارای چنین موقعیتی است و چون جنوب و غرب آن کوهستانی و شمال و شرق آن جلگه است دارای اختلاف هوا و بارندگی است، چنانچه در فریدن و چهارمحال که در مغرب واقع شده و کوهستانی است بارندگی زیاد و در مدت زمستان کلیه اراضی آن نواحی مستور از برف است و قسمت عمده زراعت آنان دیم است و به واسطه سردی هوا محصول صیفی به ندرت به عمل می آید. بالعکس در شمال و مشرق که عموماً جلگه و شوره زار است بارندگی کمتر و بی دوام می باشد و کشاورزان زراعت تابستانی خود را با آب قنات و چاه مشروب می کنند. هوای این قسمت خیلی خشک و در تابستان بسیار گرم است. اراضی شرقی به واسطه مجاورت با باتلاق گاوخونی و ریگزار و کویر هنگام روز به واسطه تابش آفتاب بی اندازه گرم و در شب خیلی سرد است.
به طور کلی در هر موقع از سال در این شهر وزش باد جریان دارد، ولی عموماً بادها از سمت جنوب غربی می وزند و به همین سبب است که ابر باران نیز از همین سمت نمایان می شود. بادهای موسمی اصفهان که از مغرب به مشرق می وزد در دو موقع از سال شروع می شود. یکی از نیمه اول اسفند تا نیمه اول اردیبهشت که بادهای سرد می وزد و دیگری از اوایل شهریور تا اواسط مهر که بادهای خزانی نسبتاً گرم می وزد. در بعضی سالها شدت فشار و سرعت باد زیادتر از حد معمول می شود ولی کمتر شنیده شده که بادهای شدید در اصفهان خساراتی ببار آورده و زندگی مردم را فلج کرده باشد.
تقسیمات آب و هوایی
استان اصفهان در مرکز فلات ایران است و به علت گستردگی زیاد، شامل بخشهای متعدد کوهستانی و جلگه ای است. این نواحی عبارتند از:
۱- ناحیه کوهستانی اردستان؛ که شهرستان اردستان را به وسیله دو رشته کوه: یکی در غرب از حوزه زاینده رود و دیگری در شرق از کویر لوت جدا می سازد. این ناحیه کوهستانی به وسیله یک رشته از کوه های کم ارتفاع به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شود. قسمت شمالی شهرستان های نائین، اردستان، کاشان و قسمت جنوبی شهرستان یزد را که در دامنه شیرکوه واقع شده است، در بر می گیرد.
۲- ناحیه کوهستانی شمال شرقی و شرق؛ که شهر نطنز نیز در دامنه بلندترین قله آن یعنی کوه کرکس کوه قرار گرفته است.
ناحیه کوهستانی غرب که شهرستانهای فریدن و فریدون شهر را در بر می گیرد.
۳- قسمت جلگه ای؛ که از آبرفت های زاینده رود به وجود آمده و با شیب ملایمی به باتلاق گاوخونی در جنوب شرقی اصفهان منتهی می گردد.
آب و هوای استان اصفهان به طور کلی معتدل خشک است، اما با توجه به تأثیر بادها و دوری و نزدیکی به منطقه کوهستانی غرب و دشت کویر در شرق و جنوب شرقی، می توان آب و هوای آن را به ۳ بخش متمایز تقسیم کرد.
۴- آب و هوای بیابانی؛ که شمال شهرستان نائین، حوزه بیابانک و انارک تا شمال اردستان را در بر می گیرد. مشخصه ویژه آن تغییر شدید و سریع درجه حرارت، کمی بارش باران و وزش بادهای تند در طول سال است.
۵- آب و هوای نیمه بیابانی؛ که شهرستان اصفهان را در بر می گیرد و خشکی هوا و کمی بارندگی از مشخصات این نوع آب و هواست. رودخانه زاینده رود به طرز چشمگیری بر روی آب و هوای این ناحیه تأثیر مثبت دارد و آن را تعدیل می کند.
۶- آب و هوای نیمه مرطوب سرد؛ که قلمرو غرب و جنوب غربی اصفهان را در بر می گیرد. به نسبت افزایش ارتفاع، میزان بارندگی افزایش می یابد و از درجه گرمای هوا کاسته می شود.
شهر چهار فصل ـ از لحاظ نظم و تربیت فصول چهارگانه سال،هیچ یک از شهرهای ایران با اصفهان برابری نمی کند. روز اول فروردین و اول تیر و اول مهر و اول دی، شروع چهار فصل بهار و تابستان و پاییز و زمستان را اعلام می دارند و تغییرات استثنایی به ندرت دیده شده است.
در اواسط میزان(ماه مهر) هوا اندکی میل به سردی می کند. شب هفدهم مهر را رعا یا از قدیم جلبند می نامند و احتمال می رود که از آن شب به بعد بعضی از حاصلها را که به درخت باشد یا نرسیده باشد سرما آسیب برساند. اواخر میزان تا اواسط عقرب(آبان) شروع خزان و فصل برگریزان اصفهان است و در آن وقت دیگر میوه ای به درخت یا مزرعه نمی گذارند و همه را چیده و انبار می کنند. از اوایل آبان معمولاً بارندگی شروع می شود و در اول قوس (ماه آذر) تمام برگ درختان ریخته و درختها به مانند چوب خشک می شوند. در اواخر آذر هوا کاملاً سرد شده و احتمال باریدن برف می رود، از اول جدی(دی) تا دهم دلو(بهمن) اوج سرما و باریدن برف و یخبندان است و آن را چهله بزرگ می نامند و از دهم دلو تا اول حوت(اسفند) سردی هوا بی اعتبار است مگر در سالهای استثنایی که سردی زیاد باشد و آن را چهله کوچک می نامند. از اوایل اسفند هوا رو به گرمی می رود و در اول اول ثور(اردیبهشت)، هوا گرم و معتدل است و در اول جوزا، (خرداد) گرمی هوا زیاد می شود ولی طاقت فرسا نیست و این ماه شروع میوه های اصفهان است تا اوایل سرصان(تیر) که هوا به اوج گرمی خود می رسد.
هوای اصفهان اکثراً صاف و آفتابی است و پیوسته باد معتدل(نسیم) در آن وزان است. معمولاً هوا چنان صاف و شفاف است که ستاره زهره ؟؟
درجه حرارت
بر اساس گزارش ایستگاه سینوپتیک شهر اصفهان در سال ۱۳۷۳، حداکثر درجه حرارت۶/۴۰ درجه سانتیگراد، حداقل درجه حرارت ۶/۱۰- درجه سانتیگراد و متوسط درجه حرارت سالانه ۷/۱۶ درجه سانتیگراد ثبت شده است. طبق همین گزارش، تعداد روزهای یخبندان استان ۷۶روز و متوسط میزان بارندگی سالانه آن ۹/۱۱۶میلی متر است.
بادهایی که در استان اصفهان می وزند، عموماً بادهای غربی و جنوب غربی اند. وزش بادهای جنوب غربی زمان خاصی ندارد و این بادها در اغلب ایام سال وی وزند‍؛ اما بادهای غربی معمولاً در دو موقع از سال، یکی از نیمه اسفند تا نیمه اردیبهشت، و دیگری از اوایل شهریور تا اواسط مهر، می وزند.
روی هم رفته بادهای شدید فقط در نواحی بیابانی استان می وزند و ساز بادهای استان معمولاً به صورت نسیم و بادهای خفیف محلی اند.
شهر اصفهان از نظر آب و هوا ممتاز، و فصول چهارگانه آن بسیار نامنظم است؛ چنانکه آغاز و پایان هر فصل به خوبی مشهود است.(کتاب استان اصفهان- حسن زنده دل)
حداکثر درجه حرارت اصفهان در تابستان در اول مغرب و در سایه بعدازظهر به ۳۰درجه سانتیگراد می رسد و حداقل آن در بعضی سالها ده درجه زیر صفر است. گرمای تابستان طاقت فرسا نیست و به علت وفور آب و اشجار فراوان بدون احساس ناراحتی قابل تحمل است. اغلب شبهای تابستان هوا خنک است و خوابیدن در هوای آزاد بدون پوشش کافی امکانپذیر نیست. زمستانهای خیل یسردهم به ندرت اتفاق می افتد و معمولاً هو معتدل است. استثنائاً در زمستانهایی که تمام فلات ایران در معرض جریان هوای بسیار سرد قرار می گیرد، اصفهان هم از سردی هوا مستثنی نبوده و به شدت سرد می شود، معذلک سرمای آن غیر قابل تحمل نیست.
مؤلف کتاب(الاصفهان) نوشته است که در مدت سی سال فقط یک شب درجه حرارت به ۲۰درجه زیر صفر رسیده است و دو شب قبل و بعد آن ۱۶درجه بوده. وی نوشته است که این سرما درختهای مو و انار را خشکانید و می گوید آن را که به هوا می پاشیدیم موقع فروریختن روی یخهای زمین صدای آتشبازی می کرد. آب رودخانه و نهرها چون از عمق یخ می بست روی یکدیگر منجمد شده و بالا آمده مملو می شد و از اطراف جریان پیدا می کرد و به عمارتها و دیوارهای آن صدمه می زد. حیوانات را خیلی تلف کرد.
میزان بارندگی