مقدمه
چه بخواهیم چه نخواهیم، کامپیوتر جزیی از زندگی روزمره ما شده است. حتماً شما تا به حال کلیپی را با کامپیوتر تماشا کردهاید، از آهنگی با کیفیت دیجیتال لذت بردهاید، متنی را تایپ کردهاید یا شبی را به گشت و گذار در دنیای اینترنت یا چت رومها به صبح رساندهاید! بستر اجرایی همه این برنامهها، برنامهای مادر، به نام سیستم عامل است. به احتمال زیاد شما یکی از نسخههای ویندوز مایکروسافت مانند ویندوز 98 یا XP را استفاده میکنید. آیا تا به حال برایتان پیش نیامده که کامپیوترتان خود به خود Rest شود یا یک روز صبح که کامپیوتر ادارهتان را روشن میکنید. ویندوز بالا نمیآید.
آیا تا به حال به فکر امتحان کردن سیستم عامل دیگری افتادهاید؟ یک سیستم عامل با کارایی بیشتر: یک سیستم عامل امن، چند منظوره، قابل اعتماد و کاربردی به معنای واقعی کلمه، البته مقصود تولیدات شرکت انحصار طلب مایکروسافت یا سیستم عامل صنعتی یونیکس (UNIX) و یا سیستم گرانقیمت اپل مکینتاش (Apple Macintosh) نیست. ما میخواهیم از سیستم عامل دیگری صحبت کنیم:
سیستم عامل آزاد لینوکس linux
اگرچه لینوکس خالق مشخصی ندارد، ولی این لینوس توروالدز (linus Torvalds) دانشجوی فنلاندی بود که در 215 آگوست 1991، این راه را آغاز کرد. او از همان ابتدا رویای ایجاد یک سیستم عامل open source یا متن باز با کارایی بالا، ضریب اطمینان فوقالعاده و امنیت باور نکردنی را در سر میپروراند، صحبت از من باز با کارایی بالا، ضریب اطمینان فوقالعاده و امنیت باور نکردنی را در سر میپروراند. صحبت از متن باز بودن لینوکس به میان آمد؛ کسانی که تا اندازهای با زبانهای برنامهنویسی آشنایی دارند میدانند که سیستم عاملهایی مانند ویندوز مایکروسافت که خود را در دسترس همگان قرار نمیدهند و آنچه که کاربران خریداری میکنند، تنها برنامه قابل اجرایی است که هیچ اطلاعاتی از جزئیات درونی کارکرد سیستم عامل را نمیتوان از آن فهمید. اما در مورد لینوکس وضع به گونه دیگری است؛ به این صورت که sorce یا کد لینوکس برای کلیه علاقهمندان و برنامهنویسان باز و قابل تغییر و بهینهسازی است.
لینوس توروالدز هسته لینوکس موسوم به کرنل را تحت امتیاز Gpl: GNU General public license منتشر کرد، طبق این امتیاز که در برابر امتیاز انحصارطلبانه کپیرایت (copy right) کپی لفت (copy left) نامیده میشود، کاربران و برنامهنویسان اجازه هر گونه دخل و تصرف در کد برنامهها، استفاده مجدد از کل یا بخشی از برنامهها در برنامهای دیگر و فرش یا پخش مجدد برنامهها را دارند؛ به شرط اینکه ماهیت باز متن برنامهها تحدید نشود و تمام حقوق کپی لفت به خریدار نیز منتقل شود.
لینوکس در ایران
حدود دو سال است که دولت جمهوری اسلامی ایران پروژهای را برای فارسیسازی لینوکس و نهایتاً تولید سیستم عامل ملی تدوین کرده است. تصویب این طرح به پیشنهاد مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته شریف (AICTC) و با مدیریت این مرکز انجام شد. این پروژه از پنج پروژه زیر تشکیل شده است:
1ـ توسعه نرمافزارهای منبع آزاد
2ـ تدوین استراتژی استفاده از نرمافزارهای منبع آزاد
3ـ پروژه لینوکس فارسی
4ـ توسعه کاربردیهای لینوکس
5ـ تشکیل انجمن open source ایران
طبق برنامه زمانبندی شده نیمه سال 2006 میلادی باید شاهد اتمام این پروژه باشیم!
لینوکس: یکی از زیباترین دستاوردهای بشری
لینوکس در سایه همکاری و تبادلات علمی هزاران نفر در سرتاسر جهان ایجاد شده و توسعه یافته است. گستردگی این مشارکت به قدری است که سیستم عامل لینوکس را زیباترین دستاورد همکاری جمعی بشر نامیدهاند. فرهنگی که بر جامعه لینوکس و متن باز حاکم است فرهنگ یاری، اشتراک اطلاعات و تلاش برای بهبود هر چه بیشتر محصولات است. هر کس میخواهد با این سیستم عامل کار کند، باید تمامی دیدگاهها و عقاید قبلی خود را درباره نرمافزار و سیستم عامل کنار بگذارد و
با یک دیدگاه جدید وارد دنیای لینوکس شود، چون لینوکس در جهانی با فرهنگ متفاوت زندگی میکند.
فصل اول
تاریخچه لینوکس
تاریخچه لینوکس
شروع داستان لینوکس
در سال 1991 در حالی که جنگ سرد رو به پایان میرفت و صلح در افقها هویدا میشد، در دنیای کامپیوتر، آینده بسیار روشنی دیده میشد. با وجود قدرت سختافزارهای جدید، محدودیتهای کامپیوترها رو به پایان میرفت. ولی هنوز چیزی کم بود … و این چیزی نبود جز فقدانی عمیق در حیطه سیستمهای عامل.
داس، امپراطوری کامپیوترهای شخصی را در دست داشت. سیستم عامل بیاستخوانی که با قیمت 50000 دلار از یک هکر سیاتلی توسط بیل گیتز (Gates Bill) خریداری شده بود و با یک استراتژی تجاری هوشمند، به تمام گوشههای جهان رخنه کرده بود. کاربران PC انتخاب دیگری نداشتند. کامپیوترهای اپل مکینتاش بهتر بودند. ولی قیمتهای نجومی، آنها را از دسترس اکثر افراد خارج میساخت.
خیمهگاه دیگر دنیای کامپیوترها، دنیای یونیکس به خودی خود بسیار گرانقیمت بود. آنقدر گرانقیمت که کاربران کامپیوترهای شخصی جرات نزدیک شدن به آنرا نداشتند. کد منبع یونیکس که توسط آزمایشگاههای بل بین دانشگاهها توزیع شده بود، محتاطانه محافظت میشد تا برای عموم فاش نشود. برای حل شدن این مسئله، هیچیک از تولیدکنندگان نرمافزار راه حلی ارائه ندادند.
بنظر میرسید این راه حل به صورت سیستم عامل MINIX ارائه شد. این سیستم عامل، که از ابتدا توسط اندرو اس. تانناوم (Andrew S. Tanenbaum) پروفسور هلندی، نوشته شده بود به منظور تدریس عملیات داخلی یک سیستم عامل واقعی بود. این سیستم عامل برای اجرا روی پردازندههای 8086 اینتل طراحی شده بود و بزودی بازار را اشباع کرد.
بعنوان یک سیستم عامل، MINIX خیلی خوب نبود. ولی مزیت اصلی آن، در دسترس بودن کد منبع آن بود. هر کس که کتاب سیستم عامل تاننباوم را تهیه میکرد، به 12000 خط کد نوشته شده به زبان C و اسمبلی نیز دسترسی پیدا میکرد. برای نخستین بار، یک برنامهنویس یا هکر مشتاق میتوانست کد منبع سیستم عامل را مطالعه کند. چیزی که سازندگان نرمافزارها آنرا محدود کرده بودند. یک نویسنده بسیار خوب، یعنی تاننباوم، باعث فعالیت مغزهای متفکر علوم کامپیوتری در زمینه بحث گفتگو برای ایجاد سیستم عامل شد. دانشجویان کامپیوتر در سرتاسر دنیا با خواندن کتاب و کدهای منبع، سیستمی را که در کامپیوترشان در حال اجرا بود، درک کردند و یکی از آنها بینوس توروالدز نام داشت.
تولد سیستم عامل جدید:
در سال 1991 لینوس بندیکت توروالدز (Linus Benedict Torvalds) دانشجوی سال دوم علوم کامپیوتر دانشگاه هلسینکی فنلاند و یک هکر خود آموخته بود. این فنلاندی 21 ساله عاشق وصله پینه کردن محدودیتهایی که سیستم را تحت فشار قرار میدادند. ولی مهمترین چیزی که وجود نداشت یک سیستم عامل بود که بتواند نیازهای حرفهایها را برآورده نماید. MINIX خوب بود ولی فقط یک سیستم عامل مخصوص دانشآموزان بود و بیشتر به عنوان یک ابزار آموزشی بود تا ابزاری قدرتمند برای به کارگیری در امور جدی.
در این زمان برنامهنویسان سرتاسر دنیا توسط پروژه گنو (GNU) که توسط ریچارد استالمن (Richard Stallman) آغاز شده بود، تحریک شده بودند. هدف این پروژه ایجاد حرکتی برای فراهم نمودن نرمافزارهای رایگان و در عین حال با کیفیت بود. استالمن خط مشی خود را از آزمایشگاه معروف هوش مصنوعی دانشگاه MIT با ایجاد برنامه ویرایشگر emacs در اواسط و اواخر دهه 70 آغاز نمود. تا اوایل دهه 80، بیشتر برنامهنویسان نخبه آزمایشگاههای هوش مصنوعی MIT جذب شرکتهای نرمافزاری تجاری شده بودند و با آنها قراردادهای حفظ اسرار امضا شده بود. ولی استالمن دیدگاه متفاوتی داشت. وی عقیده داشت بر خلاف سایر تولیدات، نرمافزار باید از محدودیتهای کپی و ایجاد تغییرات در آن آزاد باشد تا بتوان روز به روز نرمافزارهای بهتر و کارآمدتری تولید نمود.
با اعلامیه معروف خود در سال 1983 پروژه GNU را آغاز کرد. وی حرکتی را آغاز کرد تا با فلسفه خودش به تولید و ارائه نرمافزار بپردازد. نام GNU مخفف GNU is Not Unix است. ولی برای رسیدن به رویای خود برای ایجاد یک سیستم عامل رایگان، وی ابتدا نیاز داشت تا ابزارهای لازم برای این کار را ایجاد نماید. بنابراین در سال 1984 وی شروع به نوشتن و ایجاد کامپایلر زبان C گنو موسوم به GCC نمود. ابزاری مبهوتکننده برای برنامهنویسان مستقل. وی با جادوگری افسانهای خود به تنهایی ابزاری را ایجاد نمود که برتر از تمام ابزارهایی که تمام گروههای برنامهنویسان تجاری ایجاد کرده بودند قرار گرفت. GCC یکی از کارآمدترین و قویترین کامپایلرهایی است که تاکنون ایجاد شده است.
تا سال 1991 پروژه GNU تعداد زیادی ابزار ایجاد کرده بود ولی هنوز سیستم عامل رایگانی وجود نداشت. حتی MINIX هم لایسنس شده بود. کار بر روی هسته سیستم عامل گنو موسوم به HURD ادامه داشت ولی به نظر نمیرسید که تا چند سال آینده قابل استفاده باشد.
این زمان برای توروالدز بیش از حد طولانی بود …
در 25 آگوست 1991، این نامه تاریخی به گروه خبری MINIX از طرف توروالدز ارسال شد:
از: لینوس بندیکت توروالدز
به : گروه خبری MINIX
موضع: بیشتر چه چیزی را میخواهد در MINIX ببینید؟
خلاصه: نظرخواهی کوچک در مورد سیستم عامل جدید من
با سلام به تمام استفادهکنندگان از MINIX من در حال تهیه یک سیستم عامل رایگان فقط به عنوان سرگرمی و نه به بزرگی و حرفهای GNU برای دستگاههای 386 و 486 هستم. این کار از آوریل شروع شده و در حال آماده شدن است. من مایلم تا نظرات کاربران را در مورد چیزهایی که در MINIX دوست دارند یا ندارند، جمعآوری کنم. زیرا سیستم عامل من حدوداً شبیه آن است. مانند ساختار سیستم فایل مشابه و چیزهای دیگر … من اکنون bash نسخه 1.08 و GCC نسخه 1.40 را به آن منتقل کردهام و به نظر میرسد که کار میکند. من در عرض چند ماه چیزی آزمایشی درست کردهام و مایلم بدانم که کاربران بیشتر به چه قابلیتهایی نیاز دارند؟ من از هر پیشنهادی استقبال میکنم. ولی قول نمیدهم همه آنها را اجرا کنم.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است