بررسی بازنمایی زنان در برنامه های صدا و سیما (تحلیل محتوای سریال های تلویزیون)

پایان نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی

156 صفحه

چکیده:

این پژوهش با هدف بررسی نرخ نگرش نسبت به زنان در سریال‌های تلویزیونی انجام شده است و به بررسی حجم حضور زنان در سریال‌های تلویزیونی، گفتمان جنسیتی ارایه‌شده در سطح فردی، ساختاری و نمادین و نرخ مناسبات جنسیتی کلامی و غیرکلامی در بین کنشگران زن و مرد در سریال های تلویزیونی پرداخته است.

این پژوهش به صورت میدانی و با روش تحلیل محتوا و تحلیل گفتمان سریال‌های تلویزیونی که به صورت تصادفی ساده از میان سریال‌های ایرانی‌ای که در سال 1391 برای اولین بار از صدا و سیما پخش شده‌اند، انجام گردیده است.

در زمینه‌ی حجم حضور زنان، پژوهش نشان داد که از نظر تعداد نقش، مردان حضور بیشتری از زنان دارند در زمینه‌ی نوع نقش، زنان عموما در نقش دوم حضور دارند و در زمینه‌ی سن بازیگران، زنان حضوری کم‌رنگ در نقش‌های مربوط به سنین پختگی (میان‌سالی و پیری) دارند.

در زمینه‌ی گفتمان جنسیتی در سطح فردی، زنان مستقل از نظر تعداد نقش و زمان نمایش، حضور کم‌تری نسبت به زنان وابسته و مردان مستقل دارند.

در زمینه‌ی گفتمان جنسیتی در سطح ساختاری، در مولفه‌ی تقسیم کار جنسیتی، زنان بیشتر در فضای خانگی توصیف شده‌اند و در مولفه‌ی قدرت، زنان کم‌تر به تصمیم‌گیری و فعل مستقل، به رغم مخالفت مردان پرداخته‌اند.

در سطح نمادین نیز زنان عموما در فضاهای عرفا زنانه نمایش داده شده‌اند.

در زمینه‌ی مناسبات جنسیتی کلامی و غیرکلامی نیز در هر چهار منظر مناسکی شدن رفتار، رتبه‌بندی کاری، لمس زنانه و عقب‌نشینی مقبول، زنان نقش کم‌رنگ‌تری نسبت به مردان دارند.