پایان نامه تلافات زناشویی عامل خطرساز برای اختلالات روانی

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 134 صفحه می باشد.

فهرست مطالب
۱٫ ۱ بیان مسئله ۶
۲٫ ۱ اهمیت و ضرورت تحقیق ۸
۳٫ ۱ هدف تحقیق ۹
۴٫ ۱ فرضیه های تحقیق ۹
۱٫ ۵٫ ۱ دلگرم سازی ۱۰
۱٫ ۱٫ ۵٫ ۱تعریف نظری ۱۰
۲٫ ۱٫ ۵٫ ۱تعریف عملیاتی ۱۰
۲٫ ۵٫ ۱ سلامت روانی ۱۰
۱٫ ۲٫ ۵٫ ۱تعریف نظری ۱۰
۲٫ ۲٫ ۵٫ ۱تعریف عملیاتی ۱۱
۳٫ ۵٫ ۱ رضایت زناشویی ۱۱
۴٫ ۵٫ ۱جانباز ۱۱
۱٫ ۲مبانی نظری رویکرد آدلر ۱۴
۱٫ ۱٫ ۲ دلگرم سازی ۱۶
۱٫ ۱٫ ۱٫ ۲ رفتارهای دلگرم زدا در خانواده ۱۹
۲٫ ۱٫ ۱٫ ۲ خود دلگرم سازی ۲۰
۳٫ ۱٫ ۱٫ ۲ آموزش دلگرم سازی شوانکر ۲۱
۲٫ ۲ خانواده ۲۳
۳٫ ۲ رضایت زناشویی ۲۷
۱٫ ۳٫ ۲ عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی ۲۷
۲٫ ۳٫ ۲ بررسی نظریه‏های موجود در رابطه با رضایتمندی زناشویی ۲۹
۱٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریهی چرخه زندگی زناشویی ۳۰
۲٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریه‏های طبقه‏بندی ازدواج‏های بادوام ۳۱
۳٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریه‏ی مبادلهی اجتماعی نای ۳۲
۴٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریهی‏ عقلانی- هیجانی الیس ۳۲
۳٫ ۳٫ ۲ مدل‏های زوج‏درمانی ۳۲
۴٫ ۳٫ ۲ ازدواج و رفتار با همسر از دیدگاه قرآن و حدیث ۳۴
۴٫ ۲ سلامت روانی ۳۵
۱٫ ۴٫ ۲ تعریف سلامت وبهداشت روانی ۳۵
۲٫ ۴٫ ۲ عوامل موثر بر اختلال سلامت روانی ۳۸
۳٫ ۴٫ ۲ مفهوم سلامت روان از دیدگاههای مختلف ۳۸
۴٫ ۴٫ ۲ معیارهای سلامت روان از دیدگاه اسلام ۴۱
۵٫ ۴٫ ۲ اهداف بهداشت روانی ۴۱
۶٫ ۴٫ ۲ ارتقاء بهداشت روانی ۴۲
۵٫ ۲ جنگ و جانباز ۴۳
۱٫ ۵٫ ۲ جنگ ۴۳
۲٫ ۵٫ ۲ جنگ از دیدگاه قرآن ۴۵
۳٫ ۵٫ ۲ جانباز و جانبازی ۴۶
۶٫ ۲ مروری بر تحقیقات انجام شده در ایران و جهان ۴۹
۱٫ ۶٫ ۲ تحقیقات انجام شده در داخل کشور ۴۹
۲٫ ۶٫ ۲ تحقیقات انجام شده در خارج از کشور ۵۶
۱٫ ۳ جامعهی آماری، نمونه و روش نمونه گیری ۶۴
۲٫ ۳ روش تحقیق ۶۴
۳٫ ۳ روش جمع آوری داده ها ۶۴
۴٫ ۳ ابزار پژوهش ۶۵
۱٫ ۴٫ ۳ پرسشنامهی رضایت زناشویی اینریچ ۶۵
۱٫ ۱٫ ۴٫ ۳ معرفی کلی پرسشنامه ۶۵
۲٫ ۱٫ ۴٫ ۳ نمره گذاری پرسشنامهی اینریچ ۶۷
۳٫ ۱٫ ۴٫ ۳ ویژگی های روانسنجی پرسشنامهی اینریچ ۶۸
الف) پایایی ۶۸
ب) روایی ۶۹
۲٫ ۴٫ ۳ پرسشنامهی سلامت عمومی GHQ 70
1. 2. 4. 3 معرفی کلی پرسشنامه ۷۰
۳٫ ۲٫ ۴٫ ۳ ویژگی های روانسنجی پرسشنامهی سلامت عمومی GHQ 73
الف) پایایی ۷۳
ب) روایی ۷۴
۵٫ ۳ متغیرهای پژوهش ۷۴
۱٫ ۴ مقدمه ۷۷
۲٫ ۴ یافته های توصیفی تحقیق ۷۷
۳٫ ۴ تحلیل استنباطی داده های تحقیق ۹۰
۱٫ ۵ مقدمه ۹۷
۲٫ ۵ خلاصه‏ی یافته‏های تحقیق و نتیجه‏گیری ۹۷
۳٫ ۵ پیشنهادات پژوهشی ۱۰۱
۴٫ ۵ پیشنهادات کاربردی ۱۰۱
۵٫ ۵ محدودیت‏های تحقیق ۱۰۲
منابع فارسی ۱۰۴

1. 1 بیان مسئله
جنگ در تمام دوران، جوامع بشری را تهدید کرده است. هر جنگی زیانهایی دارد، زیانهای مالی قابل جبران هستند، اما زیانهای روانی مشکل جبران می شوند و از مهمترین عوارض جنگ هستند. فردی که از جنگ بر می گردد باید خود را هم با خانواده وفق دهد و هم با اجتماع، اکثر این افراد در وفق دادن دچار مشکل می شوند و خود را در این میان غربیه می پندارند. این افراد نه تنها خود دچار مشکلات روانی فراوانی می شوند، بلکه خانواده ی آن ها نیز درگیر این قضیه می شوند، به خصوص همسران این افراد در معرض خطر بیشتری هستند و رضایت زناشویی این افراد کاهش پیدا می کند. بر طبق آمارها نرخ طلاق در این افراد دو برابرافراد عادی می باشد (هاشمی، ۱۳۸۵).
اگر اعضاء خانواده از سوی منابعی حمایت شوند، توانایی بیشتری برای کمک به فرد حادثه دیده دارند. رضایت زناشویی از موارد مهمی است که موجب سازگاری خانواده می شود. نظام خانواده باید نظام محکم و پایداری باشد. بهداشت خانواده یکی از مسائل مهمی است که در استحکام نظام خانواده نقش دارد.
اختلافات زناشویی عامل خطرساز برای اختلالات روانی مانند افسردگی، اعتیاد و … می باشد. همچنین مشکلات ارتباطی در خانواده با بیماریهای جسمی نیز همبستگی دارد. افرادی که روابط رضایت بخش وحمایت کننده دارند، احتمال کمی وجود دارد که مبتلا به بیماری سختی شوند و اگر هم بیمار شوند سریعتر بهبود می یابند.
بعد از مرگ ناگهانی در خانواده مشکلات زناشویی و طلاق شدیدترین فشارهایی هستند که افراد تجربه می کنند (بلوم، آشرو وایت ۱۹۸۷ به نقل از طغیانی ۱۳۸۶).
با توجه به نقش رابطه ی زوجین بر سلامت جسم و روان آموزش شیوه های مختلف روان درمانی ضروری می باشد.
متأسفانه بیشتر پژوهشهای صورت گرفته توصیفی است و کمتر آموزشی است. با توجه به افزایش مشکلات زناشویی در همسران جانبازان لازم است به آن ها آموزشهایی داده شود تا با مشکلات خود مقابله کنند و تا حد امکان سبک زندگی خویش راتغییر دهند تا بتوانند علاوه بر بهبود خود به همسرانشان نیز کمک کنند.
تحقیقات نشان داده است که ‌خود دلگرم سازی[۱] باعث می‌شود افراد بسیار با جرأت تر، بردبارتر و با اعتماد ‌به نفس بالاتری عمل کنند و نیز دارای رفتار دوستانه تری با دیگران بوده، احساس ثبات بیشتری نموده و همچنین بهتر قادر باشند با مسائل و مشکلات خود مقابله کنند. حال اگر این روش آموزشی بتواند این نتایج را در همسران جانبازان ایجاد کند، شاید بتواند بر رضایت زناشویی ونیز سلامت روانی آن ها تاثیر بگذارد. این تحقیق در صدد بررسی این احتمال می­باشد.
آدلر[۲] بنیانگذار روانشناسی فردنگر[۳] چهار نیاز اصلی را بیان می کند که عبارتند از:
نیاز به ارزشمندی، احساس قابلیت، نیاز به تعلق و دلگرم سازی.
دلگرم سازی آن چیزی است که باعث می شود دیگران احساس خوبی داشته باشند، عملکرد مؤثر داشته و برای مشکلات خود به شکلی موثرتر برنامه ریزی کنند، دارای اعتماد به نفس و حس رضایت باشند.
یکی از پیامدهای دلگرم سازی این است که شخص احساس تعلق می کند و از وقف خود برای بهزیستی جامعه احساس رضایت می کند. دلگرم سازی هم هدف شخصی وهم هدف اجتماعی دارد. آنچه مهم است داشتن نگرشهای مثبت نسبت به مسائل اطراف است. اما بسیاری از افراد این گونه نیستند و با احساس عدم کفایت و حقارت زندگی می کنند. آن ها معتقدند مفید نیستند. این یاس و دلسردی باید توسط افرادی در جهت افزایش دلگرم سازی،رضایت مندی و سلامت روانی و برآوردن نیازهای زندگی درمان شود. یکی از روشهای درمانی در مواجهه با این افراد روش آموزشی شوانکر است (باهلمن ودینتر[۴]، ۲۰۰۱).
تئو و آنتینیو شوانکر[۵] این برنامه ی آموزشی را بر اساس روانشناسی فردنگر آدلر در سال ۱۹۸۰ تهیه کردند. آن ها مفهوم دلگرم سازی را پرورش دادند و آن را از یک مفهوم تئوریک به صورت روش علمی و قابل اجرا در آوردند.
خانواده­های جانبازان با مشکلات عدیده ای مواجه هستند که در نتیجه به مشکلات عاطفی و زناشویی در آن ها منجر می شود.
حال این سئوال مطرح می­شود که آیا روش دلگرم سازی شوانکر قادر است باعث ارتقاء سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان شود؟!
۲٫ ۱ اهمیت و ضرورت تحقیق
خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است و یک ارگانیسم زنده است. سلامت آن منوط به سلامت اعضای آن است. نقص یا تغییر در هر یک از اعضاء بر کل خانواده تاثیر گذار است.
مروری بر پژوهشهایی که در ایران صورت گرفته است، نشان می دهد که از سال ۱۳۷۰ تا کنون مشکلات جانبازان و خانواده های آن ها رو به افزایش است. با گذشت ۲۸ سال از آغاز جنگ ایران و عراق هنوز جانبازان و خانواده های آنان با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند. با در نظر گرفتن مشکلات و آمارهای رو به افزایش این مشکلات، لزوم توجه جدی به این معضل احساس می شود. از سوی دیگر آموزشهای خانواده یکی از اولویتهای پژوهشی بنیاد جانبازان است که این پژوهش می تواند مورد استفاده آن ها و خانواده ی جانبازان قرار گیرد.
همچنین پژوهشهای بسیاری حمایت تجربی قابل توجهی را برای اثرمندی رویکردهای مختلف زوج درمانی در درمان ناهماهنگی های زناشویی فراهم می سازند.
از ضرورتهای این پژوهش می توان موارد ذیل را نام برد:
- ارتقاء بهداشت روانی خانواده های شاهد و ایثارگر
- کاهش اختلالات روانی در سطح جامعه
- پایین آوردن میزان طلاق و عوارض ناشی از آن در خانواده های جانبازان
- کوتاه مدت بودن رویکرد مورد پژوهش
و …
۳٫ ۱ هدف تحقیق
هدف این پژوهش عبارت است از:
«تعیین میزان اثربخشی روش آموزش دلگرم سازی شوانکر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان».
۴٫ ۱ فرضیه های تحقیق
فرضیه های اصلی:
۱- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر رضایت زناشویی آن ها را افزایش می‌دهد.
۲- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر سلامت روانی آن ها را افزایش می دهد.
فرضیه های فرعی:
۱- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر علائم جسمانی آن ها را کاهش می دهد.
۲- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر مشکلات خواب و اضطراب آن ها را کاهش می­دهد.
۳- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر کارکردهای اجتماعی آن ها را افزایش می دهد.
۴- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر افسردگی آن ها را کاهش می دهد.
۵. ۱ تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح
۱٫ ۵٫ ۱ دلگرم سازی:
۱٫ ۱٫ ۵٫ ۱تعریف نظری:
دلگرم سازی همه ی آن چیزی است که از یک فرد انسان دیگری با این مشخصات می سازد: احساس بهتر، کارکردهای مؤثرتر، غلبه مؤثرتر بر مشکلات،
اعتماد به نفس بالاتر، داشتن رغبت بیشتر برای مشارکت در امر سلامت دیگران و به طور کلی جامعه. فرد احساس می کند به قدر کافی انسان خوبی است و توسط دیگران پذیرفته شده است و همواره احساس می کند که: «من می توانم» (شوانکر، ۱۹۹۱).