نوع فایل: word
قابل ویرایش 155 صفحه
پایاننامه برای دریافت درجهی کارشناسی ارشد ( M.A)
گرایش: تاریخ ایران دورهی اسلامی
چکیده:
این پژوهش نگاهی به اوضاع ایران در دورهی شاه طهماسب اول است. بدون تردید یکی از مهمترین شخصیتهای سیاسی خاندان صفوی، شاه اسماعیل اول، نخستین فرمانروای این سلسله است که در سال 907.ه.ق. با حمایت قزلباشان، تاج پادشاهی ایران را بر سر نهاد و سراسر ایران را تحت تصرف خود درآورد. او در این راه با دشمنان داخلی و خارجی بویژه با همسایگاه غربی و شرقی جنگید و نهایتا در سال 930ه.ق. جوانمرگ شد. پس از مرگ زودهنگام او، پسر ده سالهاش، طهماسب به تخت سلطنت نشست. نخستین سالهای پادشاهی شاه طهماسب با قدرتنمایی و گردنکشی سران و امیران قزلباش همراه شد، طوری که روسای طوایف مختلف، هر کدام داعیهای داشتند و شاه صفوی به جهت صغر سن توانایی مقابله با آنان را نداشت؛ چنانکه شاه طهماسب در تذکرهاش به صورت صریح به این موضوع اشاره کرده است. خرابیهای برخاسته از درگیری بین قزلباشان تاثیر ناگواری در اوضاع سیاسی خارجی امپراتوری صفوی به وجود آورد و زمینه را فراهم ساخت تا ازبکان از شرق و عثمانیها از غرب به خاک ایران حمله نمایند و مناطق مورد حمله را دچار قتل و غارت سازند. از این رو سالهای درازی از سلطنت شاه طهماسب در سرکوبی و دفع حملات ازبکان و جنگ با عثمانیها سپری شد. از بخت بد، تقدیر حریف او را سلطان سلیمان اول قرار داده بود که میتوان گفت یکی از سلاطین بزرگ و نیرومند عثمانی بود. در نتیجهی هجومهای متوالی، که سلطان سلیمان عثمانی به ایران انجام داد، شاه طهماسب را ناچار ساخت، پایتخت خود را از تبریز به قزوین انتقال دهد. خوشبختانه سلطان سلیمان در آن زمان با دول اروپایی نیز در حال جنگ بود و نمیتوانست تمام توجه خود را معطوف ایران سازد. حملات متعدد ازبکان و عثمانیها به داخل خاک ایران، همراه با سیاست کوچاندن مردم از مناطق مسکونی خود، سبب گردید تا بسیاری از روستاها و شهرها خالی از سکنه گردد. شاه طهماسب در هفدهسالگی میدان قدرت را از صاحبمنصبان خودسر قزلباش خالی کرد و قدرت پادشاهی خود را در ایران به معنای واقعی اعمال نمود و حکومت را عملا بر پایهی مذهب شیعه قرار داد. خصوصیات شخصی و رفتار شاه طهماسب با اروپاییان تاثیر نامطلوبی بر نویسندگان غربی گذاشته و آنها او را بصورت فردی خسیس و خشن تصور نمودهاند. در دورهی سلطنت او، خرابی کشور آوارگی مردم از دیار خود شدت بیشتری یافت و طبقهی قزلباش بر مردم مسلط گردیدند. در دوران پادشاهی او علاوه بر فشارهای سنگین حاکمان قزلباش، حوادث طبیعی از قبیل زلزله، سیل و امراضی چون طاعون نیز گریبانگیر مردم شد.
پیش گفتار:
پس از انقراض حکومت ساسانیان، تا روی کار آمدن سلسلهی صفویه، ایران حدود نهصد سال گرفتار اغتشاش و از همپاشیدگی بود. حضور شاه اسماعیل و شاه طهماسب بر مسند حکومت صفویه در اوایل فرمانروایی این سلسله و تلاش آنها برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران و ایجاد یکپارچگی در قلمرو کشور، امری بود که ایرانیان سالها منتظر و خواهان آن بودند.
پادشاهان صفوی با به رسمیت شناختن مذهب تشیع به عنوان دین رسمی مردم ایران، توان یک ایدئولوژی مذهبی پویا را به خدمت دولت جدید درآوردند و بدین طریق بر مشکلات داخلی و خارجی غلبه نموده، دولتی متمرکز و قوی پایهگذاری نمودند.
دربارهی سلسلهی صفویه کتابهای فراوان نوشته شده است؛ میتوان گفت که هیچ یک از سلسلههای پادشاهی ایران از نظر نویسندگان و مورخان به این اندازه مورد توجه قرار نگرفته است. در این دوره شمار فراوانی از اروپائیان جهت برقراری روابط یا جهت فعالیتهای بازرگانی و تجارت و یا تبلیغ آیین خود به ایران آمده و شرح دیدهها و شنیدههای خویش را دربارهی کشور ایران نوشتهاند. نکته قابل ذکر این است که در دورهی سلطنت شاه اسماعیل و شاه طهماسب شمار مورخین ایران نسبت به نویسندگان و محققین اروپایی بیشتر بوده است علت آن هم این بود که شاهان صفوی تازه به روی کار آمده بودند و اروپائیان هنوز آنان را به درستی نمیشناختند. در مدت هفتاد هشتاد سالهی نخست حکومت صفوی چندین کتاب ارزنده و مهم در دورهی سلطنت شاه اسماعیل و پسرش شاه طهماسب به رشتهی تحریر درآمده و مطالب مهمی دربارهی اوضاع کلی ایران در آن زمان، در آن کتابها ارائه شده است. در مورد انگیزهی تحقیق درباره این موضوع باید گفت که طی مطالعاتی که نگارندهی این سطور در مورد سلسلهی صفویه انجام داده بود، سوالهای زیادی در مورد دورهی سلطنت شاه طهماسب ایجاد گردیده بود؛ آیا تعصب مذهبی شاه طهماسب موضوعی ساختگی بود یا حقیقی؟ و اینکه شاه طهماسب با آن صغر سن و بیتجربگی چطور توانسته در مقابل سران خودسر قزلباش و دو دشمن قوی و سرسخت همسایهی ایران که کمر همت به نابودی این سلسله بسته بودند دوام بیاورد. موضوع دیگر اینکه چرا مورخان و سیاحان اروپایی که در آن دوره از ایران دیدن کرده و مطالبی نوشته بودند، در اغلب نوشتههای خود از شاه طهماسب بدگویی کردهاند و تصویر درستی از دورهی حکومت او ارائه ننمودهاند. پاسخ به این سوالات نگارنده را بر آن داشت؛ تا موضوع پایاننامه خود را « بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در دورهی شاه طهماسب» انتخاب نموده و تا حد وسع و توان؛ بدون غرض و تعصب به این موضوع بپردازم.
مقدمه:
دورهی صفویه از نظر تحول سیاسی و اجتماعی و فرهنگی بدون شک از مهمترین ادوار تاریخ کشور ایران است. ظهور دولت صفویه در ایران از جهات بسیار دارای اهمیت است که مهمترین آنها به وجود آمدن دولتی واحد، رسمی شدن مذهب تشیع دوازده امامی، شکوفایی و پیشرفت بعضی از هنرها و صنایع است. صفویان خاندانی بودند که ایران را بار دیگر ملتی توانا، متحد و نیرومند گردانیده و آن را به صورت یکی از کشورهای نیرومند دنیای آن روز در آوردند.
هدف اصلی این پژوهش برررسی تحولات سیاسی و اجتماعی دورهی شاه طهماسب میباشدکه در فصل اول به کلیات تحقیق پرداخته شده است.
در فصل دوم، خاستگاه صفویه، طوایف حامی آنها و اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران در دورهی حکومت شاه اسماعیل اول آورده شده است.
در فصل سوم، جلوس شاه طهماسب، مبارزه و تلاش او جهت تثبیت قدرت، دور کردن سران خودسر قزلباش از صحنهی قدرت که موجب نفاق و تضعیف حکومت مرکزی شده بودند و همچنین اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران در آن دوره و شورشها و سرکشیها در داخل کشور و هنر و معماری آن عصر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
در فصل چهارم، نظام تشکیلاتی دورهی شاه طهماسب که شامل تشکیلات اداری و تشکیلات دینی بود، مورد بررسی قرار گرفته و همچنین مطالبی در مورد ایالات این دوره و نحوهی اداره آنها ارائه شده است.
در فصل پنجم رابطه و برخورد شاه طهماسب با ازبکان، چگونگی نبرد و مقابله او با عثمانیها و نتیجهی این جنگها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ادامهی این فصل روابط شاه طهماسب با گورکانیان هند، گرجستان، پرتغال و انگلیس را شامل میشود.
فهرست مطالب:
چکیده
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: کلیات طرح تحقیق
1-1- بیان مساله
1-2- فرضیّهی اصلی
1-3- روش انجام تحقیق و شیوهی گردآوری اطلاعات
1-4- اهداف تحقیق
1-5- اهمیت تحقیق
1-6- سوابق پژوهشی
1--7معرفی و نقد منابع
1-7-1 – حبیبالسّیر
1-7-2- تاریخ جهانآرا
1-7-3- عالمآرای صفوی
1-7-4- تکمله الاخبار
1-7-5- تاریخ عالم آرای عباسی
1-7-6- نقاوهالآثارفیذکرالاخبار
1-7-7- خُلدبرین
1-7-8- فوایدالصّفویّه
1-7-9- تذکرهی شاه طهماسب
فصل دوم: ظهور صفویه
2-1- خاستگاه صفویه
2-2- طوایف حامی صفویه
2-3- اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران در دوهی شاه اسماعیل اول
فصل سوم: سلطنت شاه طهماسب اول
3-1- جلوس شاه طهماسب به تخت سلطنت و تلاش او برای تثبیت قدرت
3-2- اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران در دورهی سلطنت شاه طهماسب
3-3- شورشها و سرکشیها در دورهی شاه طهماسب
طهماسب
فصل چهارم: نظام تشکیلاتی و ایالات ایران در دورهی شاه طهماسب
4-1- تشکیلات اداری
4-2- تشکیلات دینی
4-3- ایالات ایران و نحوهی ادارهی آنها
فصل پنجم: روابط خارجی شاه طهماسب
5-1- شاه طهماسب و ازبکان
5-2- شاه طهماسب و عثمانی
5-3- شاه طهماسب و گورکانیان هند
5-4- شاه طهماسب و گرجستان
5-5- روابط شاه طهماسب با پرتغال و انگلستان
نتیجهگیری
پیوستها
فهرست منابع و مآخذ
چکیده به زبان انگلیسی
منابع و مأخذ:
1- احمدپناهی سمنانی، محمد، 1371ه.ش.، شاه اسماعیل صفوی مرشد سرخ کلاهان، انتشارات کتاب نمونه، تهران.
2- اصفهانیقزوینی، محمد یوسفواله، 1379ه.ش.، خلدبرین، ( تاریخ تیموریان و ترکمانان )، به کوشش میرهاشممحدث، ناشر میراث مکتوب، تهران، دوجلد.
3- افوشتهای، محمدبنهدایت،الله، 1384ه.ش.، سرگذشت شاه سلطانمحمدخدابندهی صفوی، [ تلخیص و بازنویسی کتاب نقاوهالاثار فی ذکر الاخبار]، به کوشش سیدسعیدمحمدصادق، ناشر موسسهی فرهنگی اهل قلم، تهران، چاپ اول.
4- اقبال آشتیانی، عباس، عاقلی، باقر، 1382ه.ش.، تاریخ ایران پس از اسلام، نشر نامک، تهران، چاپ دوم
5 - اکبری، مرتضی، 1387ه.ش.، سیری در تاریخ ایران، انتشارات فقه، قم
6 - باستانی پاریزی، محمدابراهیم، 1384ه.ش.، سیاست و اقتصاد عصر صفوی، انتشارات صفیعلیشاه، تهران، چاپ اول
7- بهروزی، محمدجواد، 1385ه.ش.، سرگذشت دوازده تن از زنان موثر تاریخ ایران، انتشارات واژه آرا، تهران، چاپ دوم
8 - بیات، عزیزالله، 1384 ه.ش. تاریخ تطبیقی ایران با کشورهای جهان ( از ماد تا انقراض سلسلهی پهلوی) موسسهی انتشارات امیرکبیر، تهران، چاپ دوم،
9 - پارسادوست، منوچهر، 1375ه.ش.، شاه اسماعیل اول پادشاهی با اثرهای دیرپای در ایران و ایرانی، ناشر شرکت سهامی انتشار، تهران، چاپ اول
10 - پارسادوست، منوچهر، 1381ه.ش.، شاه طهماسب اول، ناشر شرکت سهامی انتشار، تهران، چاپ دوم
11 - تاجبخش، احمد، 1378ه.ش.، هنر و صنعت، ادبیات و علوم، سازمانها، انتشارات نوید شیراز، چاپ اول
12 – ترکمان، اسکندربیگمنشی،1382ه.ش.، تاریخ عالم آرای عباسی، زیر نظر با تنظیم فهرستها و مقدمه ایرج افشار، موسسه ی انتشارت امیرکبیر، تهران، دو جلد
13 – ثواقب، جهانبخش، 1380ه.ش.، تاریخنگاری عصر صفویه و شناخت منابع و مآخذ، انتشارات نوید شیراز، چاپ اول
14 – جعفریان، رسول، 1377ه.ش.، تاریخ ایران اسلامی ( صفویه از ظهور تا زوال ) ناشر موسسهی فرهنگی دانش و اندیشهی معاصر، تهران، جلد چهارم
15 – حسینی، غیاثالدینبنهمامالدین، معروف به خواندمیر، 1380، حبیبالسیر، به کوشش محمد دبیرسیاقی و با مقدمهی جلالالدینهمائی، انتشارات خیام، تهران، جلد چهارم
16 – دانشپژوه، منوچهر، 1380ه.ش.، سفرنامه ( سفرنامهی خارجیانی که از ایران دیدار کردهاند )، نشرثالث، تهران، چاپ دوم، جلد اول
17 – دهخدا، علیاکبر، 1377ه.ش.، لغتنامه، زیر نظر دکتر محمدمعین، ناشر موسسهی لغتنامهی دهخدا، تهران
18 – راوندی، مرتضی، 1365ه.ش.، تاریخ اجتماعی ایران، انتشارات امیر کبیر، تهران
19 – رمضانی، عباس، 1387ه.ش.، معاهدات تاریخی ایران از عصر صفویه تا پایان قاجاریه، انتشارات ترفند، تهران، چاپ دوم
20 – رنهدالمانی، هانری، 1335ه.ش.، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، مترجم فرهوشی، انتشارات ابن سینا امیر کبیر، تهران، چاپ اول
21 – زرّینکوب، عبدالحسین، 1378 ه.ش.، روزگاران ( ایران از آغاز تا سقوط سلطنت پهلوی ) انتشارت سخن، تهران، چاپ اول
22 – سیوری، راجر، 1387 ه.ش.، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، ناشر نشر مرکز، تهران، چاپ هفدهم
23 – سیوری، راجر، 1380 ه.ش.، در باب صفویان، ترجمه رمضان علی روحاللهی، نشر مرکز، تهران، چاپ اول
24 – شاهحسینی، ناصرالدین، 1372ه.ش.، سیر فرهنگ در ایران، ناشر دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره ) تهران
25 – شاه طهماسب صفوی، 1363 ه.ش.، تذکرهی شاه طهماسب، با مقدمه امرالله صفری، انتشارت شرق، تهران، چاپ سوم
26 – صفا، ذبیحالله، 1356 ه.ش.، خلاصه تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از آغاز تا پایان عصر صفوی، موسسهی انتشارات امیرکبیر، تهران، چاپ اول
27 – صفت گل، منصور، 1381 ه.ش.، ساختار نهاد و اندیشهی دینی در ایران عصر صفوی ( تاریخ دینی ایران در سدههای دهم تا دوازدهم هجری قمری ) ناشر موسسهی خدمات فرهنگی رسا، تهران، چاپ اول
28 – طاهری، ابوالقاسم، 1380ه.ش.، تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران از مرگ تیمور تا مرگ شاه عباس، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی تهران، چاپ دوم
29 – عالم آرای صفوی، 1350، نویسنده نامعلوم، به کوشش یدالله شکری، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران
30- عبدیبیگشیرازی، 1369ه.ش.، تکملهالاخبار، به کوشش عبدالحسین نوایی، نشر نی، تهران، چاپ اول
31 – غفاری قزوینی، قاضی احمد، 1343 ه.ش، تاریخ جهان آرا، انتشارات حافظ، تهران
32 – فراهانی منفرد، مهدی، 1381 ه.ش.، پیوند سیاست و فرهنگ در عصر زوال تیموریان و ظهور صفویان ( 911- 873/1505-1468 ) انتشارات دانشگاه تهران
33 – فلسفی، نصرالله، 1381ه.ش.، جنگ میهنی ایرانیان در چالدران، با مقدمهی سعید نفیسی، انتشارات هیرمند، تهران، چاپ اول
34 – فلسفی، نصرالله، 1342ه.ش.، چند مقالهی تاریخی و ادبی، انتشارات وحید، تهران
35 – قدیانی، عباس، 1384ه.ش.، تاریخ فرهنگ و تمدن ایرانی در دورهی صفویه، انتشارت فرهنگ مکتوب، تهران، چاپ دوم
36 – قزوینی، ابوالحسن، 1367ه.ش.، فوایدالصفویه ( تاریخ سلاطین و امرای صفوی پس از سقوط دولت صفویه )، تصحیح و مقدمه مریم میراحمدی، انتشارت موسسهی مطالعات فرهنگی و تحقیقات فرهنگی، تهران، چاپ اول
37 – کلاوس میشائیل، رربورن، 1383ه.ش.، نظام ایلات در دورهی صفویه، مترجم کیکاووس جهانداری، شرکت انتشلارت علمی فرهنگی، تهران، چاپ سوم
38 – کمبریج، 1379ه.ش.، تاریخ اسلام، ترجمهی احمد آرام، انتشارات امیرکبیر، تهران
39 – کمبریج، 1387 ه.ش.، تاریخ ایران دورهی صفویان، ترجمهی یعقوب آژند، انتشارات جامی، تهران
40 – لاکهارت، لارنس، 1383ه.ش.، انقراض سلسلهی صفویه، مترجم اسماعیل دولتشاهی، شرکت انتشارات علمی فرهنگی، تهران، چاپ سوم
41 – لمبتون، آن، ک، س، 1385ه.ش.، تاریخ ایران بعد از اسلام، ترجمهی یعقوب آژند، موسسهی انتشارت امیرکبیر، تهران، چاپ دوم
42 – متزآلمانی، اشتن، بارک امریکایی، جون، 1355 ه.ش.، شاه جنگ ایرانیان در چالدران، مترجم ذبیحالله منصوری، موسسهی انتشارت امیرکبیر، تهران، چاپ دوم
43 – معین، محمد، 1364ه.ش.، فرهنگ فارسی، انتشارت امیرکبیر، تهران، چاپ هفتم
44 – میراحمدی، مریم، 1371 ه.ش.، تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر صفوی، انتشارات امیرکبیر، تهران
45 – نبئی، ابوالفضل، 1365 ه.ش.، تقویم و تقویمنگاری در تاریخ، انتشارت آستان قدس رضوی
46 – نجفی، موسی، فقیه حقَانی، موسی، 1381ه.ش.، بررسی مولفههای دین – حاکمیت – مدنیت و تکوین دولت – ملت در گسترهی هویت ملی ایران، انتشارات موسسهی مطالعات تاریخ معاصر ایران، تهران
47 – نوایی، عبدالحسین، 1364ه.ش.، ایران و جهان از مغول تا قاجاریه، موسسهی نشر هما، تهران، چاپ سوم
48 – نوایی، عبدالحسین، 1347ه.ش.، شاه اسماعیل صفوی ( مجموعهی اسناد و مکاتبات تاریخی )، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، تهران
49 – نوایی، عبدالحسین، 1350ه.ش.، شاه طهماسب صفوی، انتشارت بنیاد و فرهنگ ایران، تهران
50 - نوایی، عبدالحسین، 1377ه.ش.، روابط سیاسی و اقتصادی ایران در دورهی صفویه، انتشارات سمت، تهران
51 – وحید قزوینی، میرزامحمدطاهر، 1383ه.ش.، تاریخ جهان آرای عباسی ( 1015 ه.ش. – 1112 ه.ش )، مقدمه و تصحیح سید سعید میرمحمدصادق، ناشر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، چاپ اول
52 – ولایتی، علی اکبر، 1375ه.ش، تاریخ روابط خارجی ایران در عهد شاه اسماعیل صفوی، موسسهی چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، تهران، چاپ اول
53 – هاشمی، حمید، 1385ه.ش.، تاریخ ایران از صفاریان تا قاجاریه، انتشارات فرهنگ و قلم، تهران، چاپ اول
54 – هورن، پل، 1381 ه.ش.، تاریخ مختصر ایران ( از آغاز اسلام تا آغاز سلطنت پهلوی )، مترجم صادق رضازاده شفق، شرکت انتشارت علمی و فرهنگی، تهران، چاپ دوم
55 – هوشنگ مهدوی، عبدالرضا، 1383 ه.ش، روابط خارجی ایران، موسسهی انتشارات امیرکبیر، تهران، چاپ نهم
56 – هینتس، والتر، 1362ه.ش.، تشکیل دولت ملی در ایران ( حکومت آققویونلو و ظهور دولت صفوی )، ترجمه کیکاووس جهانداری، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، چاپ سوم
57 – یوسف جمالی، محمدکریم، 1385 ه.ش، تاریخ تحولات ایران عصر صفوی، ناشر دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد، اصفهان، چاپ اول
58 - یوسف جمالی، محمدکریم، 1387 ه.ش.، حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی شاه اسماعیل اول، 930-892 ه.ش.، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد، اصفهان، چاپ اول
تحقیق آماده
آداب معاشرت در کلام امام حسن مجتبی علیه السلام
با فرمت ورد 2003 - word2003
قابل ویرایش و اجرا در کلیه آفیس ها
چکیده
از آن رو که توجه و بررسی در زندگی ائمه اطهار علیهم السلام به عنوان پیشتازان مسیر کمال و سالکان حقیقی راه دوست، برای شیعیان متأسی بسیار حایز اهمیت است و نیز به دلیل آنکه انسان موجودی اجتماعی است و علم به آداب معاشرت در حسن معاشرت او بی تأثیر نمی باشد، بررسی کلام آن بزرگواران پیرامون این مبحث لازم و ضروری به نظر می رسد. تحلیل مجموعه گفتار امام حسن مجتبی علیه السلام، به عنوان نمونه تمام عیار انسان کامل در باب آداب معاشرت، به طور قطع چراغ فروزانی برای دوست داران وصول به صراط مستقیم می باشد. هدف پژوهش، آشنایی با آداب معاشرت و سازوکارهای آن در متون دینی با تأکید بر کلام امام مجتبی علیه السلام است. تلاش در جهت کاربردی کردن آثار و دستاوردهای حاصل این تحقیق برای نسل جوان و آگاهی ایشان از «اندیشه ناب امام حسن علیه السلام» به عنوان دومین راهبر دینی، هدف این مقاله می باشد.
مـقدّمه
حسن معاشرت، مصاحبت نیکو و رفتار پسندیده از دستورات مورد تأکید قرآن کریم، پیامبر اکرم صـلی الله علیه و آلهو پیشـوایان مـعصوم علیهم السلاممی باشد. بررسی آداب و احکام معاشرت در کلام هریک از ائمّه اطهار علیهم السلامراه گشای مسیر سعادت انسان های مؤمن است؛ به ویژه آنـکه جنبه های آداب معاشرت در سخنان امام مجتبی علیه السلام به عنوان دومین امام شیعیان کمتر مـورد توجه قرار گرفته و بـحث و بـررسی پیرامون آن می تواند برای هر سالکی مثمرثمر واقع شود. امام حسن علیه السلام «سرور جوانان اهل بهشت» و نیز «کریم اهل بیت» نامیده شد و همین رفتار کریمانه و ادب برخورد و بزرگ منشی و رعایت آداب معاشرت این امام زبانزد عام و خاص بـوده است. با توجه به اینکه مطالعات و تحقیقات گسترده ای پیرامون زندگی امام حسن علیه السلام انجام گرفته، اما طبق شواهد و قرائن، تاکنون تحقیقی جامع و روش مند پیرامون تحلیل مجموعه سخنان ایشان با تکیه بـر جـنبه های آداب معاشرت در طول حیات ایشان، صورت نگرفته است، به ویژه آنکه عمده تألیفات و تحقیقات پیرامون آن حضرت تنها حول محور صلح ایشان و آثار آن انجام گرفته است. از این رو، تحقیق حاضر درصدد است بـا تـکیه بر منابع تاریخی معتبر در سخنان قطعی و مسلم آن حضرت، مهم ترین آموزه ها پیرامون آداب معاشرت در کلام آن امام همام را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد.فرعی این پژوهش عبارتند از:.......
فهرست
چکیده 3
مـقدّمه 3
خانواده، اولین مدرسه آمـوزش مـهارت های اجـتماعی 3
مربیان و معلمان و نقش آنـان در تـربیت اجـتماعی در کلام امـام مـجتبی عـلیه السلام 5
نقش محیط و محافل تربیتی در تقویت معاشرت صحیح اجتماعی 6
نقش دوست و دوسـت گزینی در روابـط و اخلاق اجتماعی 7
آداب مـعاشرت و حـفظ حـقوق همسایگی 9
داشتن روحیه نشاط اجـتماعی و نـقش آن در تحکیم روابط اجتماعی 10
تـحیت و تشکر و نقش آن در تحکیم روابط اجـتماعی 11
مشورت و روحیه جمع گرایی 11
توجه به فقرا در زندگی اجتماعی 12
بارزترین نکات اخلاق اجتماعی امام مجتبی علیه السلام 15
کرامت و تعادل در بخشندگی در بیان امام علیه السلام 15
متواضع و فروتن 18
صبور 18
ارزش عفو در کلام امام 20
نتیجه گیری 21
منابع 22
منابع
[1] سلیمان کامل، حسن بن علی الدراسـة و التـحلیل، ص 26.
[2] محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج 45، ص 190.
[3] احمدبن عبداللّه طبری، دلائل الامامة، ص 56.
[4] حسن بن علی، تفسیر الامام العسکری، ص 331.
[5] محمدبن یعقوب کلینی، اصول کافی، تحقیق محمدجواد الفتیه، ج 1، ص 331.
[6] همان.
[7] حسن بن شـعبه حـرّانی، تحف العقول، ص 408.
[8] ناصر مکارم شیرازی و هـمکاران، تـفسیر نمونه، ج 3، ص 431.
[9] حسن بن شعبه حرّانی، همان، ص 407.
[10] محمدبن محمد نعمان مفید، امالی، تحقیق حسین استادولی، ترجمه علی اکبر غفاری، ص 26.
[11] میرزاحسین نوری، مستدرک الوسائل، ج 8، ص 211.
[12] حسن بن شعبه حرّانی، همان، ص 404.
[13] مـحمدباقر مـجلسی، همان، ج 78، ص 115.
[14] حسن بن شعبه حـرّانی، هـمان، ص 404.
[15] همان، ص 408.
[16] نهج البلاغه، ترجمه سیدجعفر شهیدی، نامه 31.
[17] حسن بن شعبه حرّانی، همان، ص 390.
[18] حسن بن ابی الحسن دیلمی، اعلام الدین، ص 137.
[19] محمدباقر مجلسی، همان، ج 75، ص 113.
[20] حسن بن مؤمن شبلنجی، نورالابصار، ص 123.
[21] حسین بن محمد راغب اصفهانی، المفردات فی الفاظ القرآن الکریم، ص 270.
[22] عـزیزاللّه عـطاردی، مسند الامام المجتبی علیه السلام، ج 4، ص 668.
[23] حسن بن شعبه حرّانی، همان، ص 404.
[24] محمدبن علی ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج 4، ص 10.
[25] علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة و معرفه الائمة، ج 20، ص 194.
[26] حسن بن مؤمن شبلنجی، همان، ص 111.
[27] محمدبن علی ابن شهر آشوب، همان، ج 2، ص 156.
[28] عباس قـمی، مـنتهی الآمال، ص 312.
[29] ابن قتیبه دینـوری، عیون الاخبار، ج 3، ص 140.
[30] عزیزاللّه عطاردی، همان، ص 134.
[31] محمدباقر مجلسی، همان، ج 43، ص 342.
[32] همان، ج 78، ص 116.
[33] همان، ص 113.
[34] حسن ابطحی، امام مجتبی علیه السلام، ص 185.
[35] مصطفی موسوی، الروائع المـختاره، ص 116.
[36] باقر شریف القرشی، حیاة الامام الحسن علیه السلام، ج 1، ص 319.
[37] عباس قمی، همان، ص 312.
[38] ابوحامد ابـن ابـی الحدید، جـلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه، ج 7، ص 3.
[39] باقر شریف القرشی، همان، ج 1، ص 309.
[40] محمدبن علی ابن شهر آشوب، همان، ج 4، ص 23.
[41] عزالدین ابن ابی الحدید، همان، ج 1، ص 159.
[42] حسن بن شـعبه حـرّانی، همان، ص 225.
[43] محمدباقر مجلسی، همان، ج 72، ص 401.
[44] محمدبن علی ابن شهر آشوب، همان، ج 3، ص 19.
[45] علی بن عیسی اربلی، هـمان، ج 1، ص 575.
[46] اعـراف: 199.
[47] مـحمدباقر مجلسی، همان، ج 78، ص 114.
[48] محمدباقر مجلسی، همان، ج 43، ص 352.
[49] همان، ج 44، ص 21.
تعداد صفحات : 24 صفحه - صفحه آرایی شده و آماده چاپ
فرمت فایل : ورد 2003 - قابل ویرایش و اجرا در کلیه آفیس ها
تعریف آسیب شناسی : آسیب شناسی اجتماعی یعنی شناخت ریشه ای بی نظمی های اجتماعی .
استفاده ازاین واژه به خاطراین است که همانندیهای بین پیکره جامعه ازنظردانشمندان وانشهای اجتماعی وپیکره انسان دردانشهای زیستی وجوددارد.به طوریکه نخستین واحددرجسم انسان سلول است .مجموعه سلولهای یک بافت رابه وجودمی آورد .مانندبافت روده ،معده ،مخاط بینی .
مجموعه ازبافتها اندام رابوجودمی آورندماننداندام :بینایی وغیره .ومجموعه اندام دستگاه رابه وجودمی آورد مانند: دستگاه گوارش ،گردش خون ،دفع ادرارومجموعه چنددستگاه روی هم اورگانسیم موجودزنده یاانسان راسبب می شود.
پس هرانسان ازمجموعه دستگاههای :عصبی ،تنفسی ،گردش خون ،گوارشی ودفع ادرارتشکیل شده است .همین وضعیت درموردجامعه نیزقابل بحث می باشد .به طوریکه سلول درجامعه یک فردمی باشدویک اورگانسیم انسانی کل جامعه می باشد.بافت گروه می باشدودستگاه طبقه اجتماعی .حال همچنان که یک تک سلول دربدن ماشروع به رشدیاتکثیرناموزون بیرون ازقاعده کنداصطلاحاَآن بافت سرطانی شده است .اگرآن سلول رادرمان نکنیم بایستی در انتظارسرطانی شدن کل وجودیک انسان باشیم .به همین ترتیب انتظارمرگ آن فردراداشته باشیم .
درجامعه نیزاگرافرادناراضی مشکل دارناگام ویامحروم پدیدآیندوآنان احساس منفی نسبت به اجتماع خودپیداکنند و تعدادآنهاافزایش یابدآنان بارفتارهای خلافکارانه وضداجتماعی سلامت کل جامعه رانیزبه خطرمی اندازد.بنابراین آسیب شناسی اجتماعی مانندآسیب شناسی وروانشناسی زیستی براین باوراست که پیشگیری ازدرمان آسانتر،ارزانتر وکارآمدترمی باشد.وهمینطورپیشگیری ازپشیمانی بهتراست .وآنگاه کاری منطقی ونتیجه بخش خواهیم داشت که به این پاسخ رسیده باشیم که :چه بکنیم تا مشکلی پدیدنیاید؟به طوریکه درروانشناسی زیستی برای نمونه می گویندکه زیرآفتاب مستقیم زیادقرارنگیرید.خوراکیهای سوخته ،ته دیک سوخته سیب زمینی سوخته رانخوریدمواد شیمیایی راکه به غذاهای کنسروی اضافه می کنندازآنهایی که می توانندسرطان زاباشندازخوردن آنهاپرهیزکنید سیگارنکشید.دربرابرپرتوهای ایکس (x)بیش ازچهاربارقرارنگیریدمانندعکس برداری .تااینجا پیشگیری می باشد یک مرحله بعدازآن چکاپهای شش ماهه ویک ساله است .مثلاَازآنجایی که روی چهل وپنج سال احتمال سرطان پرستات درآقایان زیادمی باشدبه جاست که هرمردچهل وپنج ساله ،سالی یک بارپرستاتش راموردمعاینه قراردهدوهمینطورمیزان اسیدفسقات یا(P,G,A)رااندازه گیری کندتاروشن شودکه دفع پرستات اونگران کننده است یاخیروازآنهایی که خانمها درمعرض سرطان واژون هستندیادرمعرض دستگاه زنانگی می باشندخوبست که سالی یک بارآزمایش پاپ اسمیرراانجام دهندویامعاینه شوندواگرخدایی ناکرده وضعیت نگران کننده ای دربخش پرستاپ درآقایان ودربخش رحم ،پستان ،واژن خانمهاباشندیعنی ملکنتی (یعنی سرطان )تشخیص داده شودحتماَباخارج کردن رحم درخانمهاویابیرون آوردن پرستات درآقایان متاقازتادچارسازی همه سلولهابه ملکنتی یاسرطان پیشگیری کنیم .
فایل ورد 61 ص
تعاون و همکاری به دلیل اینکه انسان موجودی بالطبع اجتماعی بوده، از آغاز پیدایش بشر تاکنون در بین افراد وجود داشته است و به عبارت دیگر تعاون پایه و اساس زندگی اجتماعی بشر بوده است. در اصطلا لغوی تعاون به معنای همکاری و تشریک مساعی افراد برای رفع نیازهای همگانی و مشترک خود می باشد « بنابرین ما تعاون و تعاونی را هم در کشورهای سوسیالیستی و هم در کشورهای سرمایه داری ملاحظه میکنیم. هر چند که در کشورهای سرمایه داری تعاونیها نسبت به کشورهای سوسیالیستی و کشور ما ایران گسترش قابل توجهی یافته اند. و ما شاهد این هستیم که در کشورهای سرمایه داری فکر تعاون از اعضای تشکیل دهنده و شرکتهای تعاونی الهام گرفته و دولت فقط نقش نظارت و هدایت کنندگی را برای تعاونی ها ایفا می کند و این شرکتها نشئت گرفته از احتیاجات آزاد و منافع مشترک و کمک متقابل انسانها با یکدیگر می باشد.
اما در کشورهای سوسیالیستی کسانی که در رأس حکومت قرار دارند افراد را وادار به کارهای اشتراکی می کنند و در این کشورها به دلیل مساعد نبودن شرایط لازم نیروی قابل ملاحظه ای از طرف دستگا حاکم اجتماع باید صرف به کار انداختن چرخ های تعاون گردد و این کار آنقدر ادامه می یابد که افراد به مرور زمان خودشان تعاون را درک کنند و پاسداری از آن را به عهده بگیرند.
در کشور ما که اصول سرمایه داری نظام اقتصادی را تشکیل می دهد نمیتوانیم که تعاون مانند کشورهای پیشرفته از خود مردم شروع شود و از طرف دیگر نمی توانیم آنها را از طریق زور و اجبار به تعاون وادار کنیم و این است که در قانون جمهوری اسلامی ایران دو اصل 43 و 44 به مسائل و قوانین تعاونی ها پرداخته و اقتصاد ایران را به سه بخش تعاونی، دوستی، خصوصی تقسیم کرده است و در کشور ما باید روش مناسبی اتخاذ شود تا از طریق اصول و مفاهیم تعاون در بین مردم ترویج شود و مردم از آثار اقتصادی و اجتماعی تعاون آگاهی یابند» و کم کم براثر آشنایی اعضاء با تعاونی و تعاونی مردم از همکاری خود یاری و مشارکت در امور مربوطه به خودشان را درک میکنند و در کشور ما یکسری ازعوامل به عدم توسعه تعاونیها در ایران منجر شدند که می توانیم از امدلاحات ارضی، جنگ تحمیی عراق علیه ایران و تحریم اقتصادی کشورهایی نظیر آمریکا و تورم و گرانی به این مسائل و مشکلات توسعه تعاونی دست زده اند.
تحقیق حاضر در 14 فصل می باشد که فصل اول در مورد کلیات تحقیق و فصل دوم در مورد معرفی مکان مورد مطالعه از ابعاد مختلف می باشد و فصل سوم معرفی شرکت تعاونی مورد بررسی از لحاظ نیروی انسانی، ایمنی و کار و فصل چهارم در مورد تاریخچه تعاون در ایران و جهان و استان مورد بررسی در فصل پنجم نیز به دیدگاههای اندیشمندان تعاون پرداخته شد. و در فصول ششم و هفتم و هشتم و نهم عملکردهای شرکت از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته است و در فصول آخر به توصیف و تحلیل داده های تحقیق پرداخته شده است
شامل 103 صفحه فایل word قابل ویرایش
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:7
نخستین نمازگزارسخن از راز نماز در نهج البلاغه و رابطه این فریضه بزرگ الهى با على علیه السلام، پیشواى عظیم الشأن ما و گوینده نهج البلاغه است، که یکى از جالبترین مباحث این کتاب با عظمت را تشکیل مىدهد. نماز، نخستین حکم الهى بود که چند روز پس از بعثت پیغمبر خاتم، حضرت محمد بن عبد اللَّه صلى اللَّه علیه و آله و سلم توسط جبرئیل امین از جانب خداوند صادر گردید و پیغمبر با تعلیم پیک وحى، آن را معمول داشت. بدین گونه که پیک وحى الهى، جبرئیل امین، چند روز بعد از آن که پیغمبر به مقام نبوّت رسید، براى دومین بار بر آن حضرت نازل گردید و آبى از آسمان آورد و طریقه وضو گرفتن و نماز گزاردن و رکوع و سجود را به پیغمبر آموخت. بنا بر این، نماز این فریضه بزرگ الهى و عالیترین فرمان خداوند عالم که بهترین حالت یک انسان با ایمان و بنده خدا در پیشگاه الهى است، نوبر احکام اسلام است و از همینجا نیز باید قدر آن را دانست و به اهمیت آن پى برد.
نکته جالب توجه اینست که پس از پیغمبر، نخستین کسى که از مردان آن را به پا داشت على علیه السلام و آنهم در سن نه سالگى بود که در خانه پیغمبر به سر مىبرد و چون پیغمبر وضو گرفت او نیز وضو گرفت و همین که رسول خدا به نماز ایستاد، آن وجود مقدس هم در آن سن و سال، پشت پیغمبر (ص) خدا ایستاد و در پشت سر على علیه السلام هم تنها خدیجه بود که به عنوان اولین زن به نماز ایستاد و باپیغمبر (ص) نماز جماعت گزاردند. و اولین اقامه نماز، هم به جماعت بود، جماعتى این چنین که پیغمبر (ص) در جلو و على پسر بچه نه ساله در پشت سر آن حضرت و خدیجه، همسر پیغمبر در پشت سر على (ع). مىبینید که على علیه السلام سراینده نهج البلاغه، چه رابطهاى با نماز، این دستور عالى آسمانى دارد که شش سال پیش از بلوغ و قبل از همه، آن هم در پشت سر پیغمبر (ص) و براى نخستین بار به عنوان وظیفه دینى که پیغمبر ختمى مرتبت از جانب خداوند مأمور به انجام آن شده است، آن را معمول داشت. پس على علیه السلام نخستین نمازگزار اسلام است